c Formosa Nederlandse verliezen in Indonesië Radio geeft Donderdag In 1950 kom! hij opnieuw met zijn Fair Deal in het vuur Productie der „Marshall-landen" steeg m 1949 tot ongekende hoogte ItelROOf PANDA EN DE MEESTER-GIDS J Wereldnieuws Woensdag 4 Januari 1950 2 IN DE WERELDPOLITIEK De Amerikaanse buitenlandse politiek, die sinds de eerste tekenen van de Russi sche expansiepolitiek zich tamelijk recht lijnig en consequent als reactie daarop heeft ontwikkeld, heeft de laatste weken plotseling haar vaart verloren-en is nage noeg blijven stilstaan voor een verbijste rende hindernis, die blijkbaar de Washing- tonse deskundigen zoveel hoofdbrekens be zorgt dat zelfs de intiemste vrienden van de Amerikaanse strategie in het buitenland, zoals de Engelse en Canadese politici, niet kunnen vertellen welke mogelijkheden in het verschiet liggen voor de Westelijke samenwerking tegenover de dreiging van het. communisme. Die hindernis is China. Of liever For mosa. de kleine versterkte vesting waar achter zich de Chinese Kwomintang rege ring heeft teruggetrokken en van waaruit het overblijfsel van de nationalistische strijdmacht aanvallen op het Chinese vaste land onderneemt met bommenwerpers. Zoals bekend was er tot voor kort geen twijfel meer mogelijk over de spoedige er kenning van het Chinese communistische bewind door Washington en Londen. De erkenning door de Engelse regering was reeds zo zeker, dat Burma en India als leden van het gemenebest alvast tot erkenning overgingen en diplomatieke betrekkingen met het communistische Peking aanknoop ten. Toen is er plotseling een merkwaardig geluid uit Washington gekomen. Niet offi cieel, niet gedecideerd door regerings- kringen geannonceerd, zijn berichten opge- doken over een op handen zijnde verande- 1 ring in de Amerikaanse politiek ten op zichte van China. Deze verandering zou bestaan in het opnieuw verlenen van stevige wapenhulp aan de nationalisten op Formosa met het doel deze sterkte te be houden en de communisten aan de rand van het continent tot staan te brengen. Het was duidelijk dat een dergelijke ommezwaai onmogelijk gepaard kon gaan met een gelijktijdige erkenning van het communis tische regiem. Intussen bleken zowel repu blikeinse als democratische senatoren sterke aandrang op de regering uit te oefenen teneinde haar te brengen tot een nieuwe poging om de nationalistische Chinezen tot verzet tegen de communisten te inspireren j en zelfs werd geadviseerd een Amerikaanse strijdmacht naar Formosa te zenden om I desnoods Amerika's intrede in de Aziati- sche oorlog ie riskeren voor behoud van een zij het gereduceerd vrij en demo- cralisch China. In Londen, waar men blijkbaar zich al door commerciële overwegingen verzoend had met de gedachte dat de communisten in China als rechtmatige regeerders zouden worden erkend en behandeld, toonde men zich al dadelijk hevig ongerust over de aar zeling van Washington. Regeringspersonen verklaarden dat een eventueel Amerikaans verzoek om de erkenning van communis tisch China uit te stellen zeer ongelegen zou komen, waaruit blijkt dat Londen zich over hel verlies van Formosa en de totale vernietiging van het nationalistische regiem geen zorgen meer maakte. Het herstel van de economische betrekkingen met China stond hier voorop en een eventuele nieuwe frontvorming met Amerika tegen het com munistische China werd blijkens de Engelse reactie geenszins aantrekkelijk geacht. De moeilijkheid voor Washington heeft vele aspecten. De economische betrekkingen met China, die voor Amerika eveneens zeer belangrijk zijn, vereisen een spoedige er kenning. Het behoud van Formosa betekent echter een behoud van prestige voor de Amerikanen in het Verre Oosten, die zich reeds zolang inspannen om na het afslaan der communistische aggressie in Europa ook in Azië de invloed van Moskou tegen te gaan. Het behoud van Formosa eist ech ter veel: In de eerste plaats een kostbare wapenhulp aan de zwakke Chinese natio nalisten met het risico dat opnieuw grote bedragen aan dollars in een bodemloze put verdwijnen zonder enig succes te bewerk stelligen, zoals tot nu toe de praktijk van de Amerikaanse hulpverlening aan China is geweest. En die dollars zijn op het ogenblik voor de Verenigde Staten uiterst belangrijk, aangezien Truman de populariteit van zijn partij op het spel zou moeten zetten om nog meer belastinggelden uit de Amerikaanse bevolking te persen. Belastingen zijn nergens ter wereld popu lair, .maar wanneer men belasting betaalt om het geld met handenvol naar het buitenland weggegeven te zien worden, krijgt men er nog schoner genoeg van. De dollar en de levensstandaard der Amerikanen, gevoegd bij de aandrang van machtige commerciële kringen in de Ver enigde Staten, zullen waarschijnlijk ten- slotte de regering te Washington wel doen zwichten en haar brengen tot ei'kenning van het Chinese communistische bewind, in de hoop dat de tijd zal leren hoe China verder behandeld zal moeten worden. Een verwijdering tussen Moskou en Peking bijvoorbeeld is een van de illusies, waar aan de Amerikanen zich vastklampen nu zij door de ineenstorting van de Kwomin tang zo wreed gedesillusioneerd zijn in hun hoop dat China de dam tegen het op dringende communisme in Azië zou zijn. Dat Formosa alsnog die dam zou kunnen worden, met welke Amerikaanse bijstand dan ook, lijkt zeer problematisch,'doch de laatste berichten uit Hongkong en Washington zouden er op kunnen wijzen dat die mogelijkheid toch nog wordt over wogen. Want Washington maakt officiëel bekend dat de Chinese nationalisten om wapenhulp voor Formosa en het zenden van adviseurs hebben verzocht en het Chi nese communistische persburéau meldt reeds het sluiten van een geheime overeen komst daartoe. Officiëel is echter in Washington nog geen beslissing gevallen. Men kan wel zeg gen dat de Amerikaanse politiek op een tweesprong is gekomen, die. niet alleen moeilfike maar ook gevaarlijke wegen scheidt. De keuze kan beslissen over Amerika's positie in het Verre Oosten de plaats die thans, de aangewezene lijkt voor een nieuwe, verbitterde krachtmeting tussen Moskou en Washington, J. L. 's-GRAVENHAGE, 3 Januari. De re gering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indo nesië zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: gesneuveld 21 December 1949: soldaat J. van Dijk, afkom stig uit Steenbergen (N.B.): gesneuveld 25 September 1945. na vermissing: soldaat A. van Uden, afkomstig uit Rotterdam. Kon. Ned. Ind. Leger: geen verliezen. De „Zuiderkruis" naar Indonesië Het troepenschip ..Zuiderkruis" is van daag uit Rotterdam naar Indonesië ver trokken, teneinde repatriërende troepen aan boord te nemen. Het schip, dat normaal 1500 personen kan vervoeren, is op de uitgaande reis slechts zeer ten dele bezet. Enkele kleine detachementen zullen de reis naar Indo nesië meemaken, namelijk een detache ment van de Koninklijke Marine, bestemd voor normale aflossingsdoeleinden, en een groep specialisten en andere leden der Koninklijke Landmacht. NIEUWE DIRECTEUREN VAN DE BATAAFSCHE. De heren F. A. C. Guépin en J. W. Platt, beiden wonende te Londen, zijn benoemd tot gedelegeerde leden van de raad van beheer (directeuren) van de N.V. Bataaf- sche Petroleum Maatschappij. ,,'n Goed Nieuwjaar", dat wens ik U allen Laat niemand Uw stemming vergallen. Als ge nipt aan 'n glas, Dan merkt ge alras: ..TIP VAN BOOTZ" zal U 't beste bevallen. vfl.'M J.MM Inz. de Hr. F. P. Hekker te Bl'daal ontv. 1 fl Tip (Adv.) HILVERSUM I. 301,5 M. 7 00 Nieuws. 7.15 Gebed. 8.30 Nieuws. 8.40 Platen. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 10.15 Morgendienst. 10.45 Orgel. 11.00 Voor zieken. 11.45 Zang en piano. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchconcert. 12.30—12.35 Weerbericht. 12.55 Zonnewijzer. 13.00—Nieuws. 13.20 Trio. 14.00 Promenade-orkest. 14.45 Voor de vrouw. 15.30 Platen 15.45 Bijbellezing. 17.30 Platen. 17.35 Voor de jeugd. 18.00 Platen. 18.15 Land- en tuinbouwpraatje. 18.30 Voor de strijdkrach ten, 19.00 Nieuws. 19.15 Muziek voor de jeugd. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws in 't kort. 20.05 Gevarieerd programma. 21.00 familiecompetitie. 31.35 Populair concert. 22.05 Platen. 22.15 Buitenlands overzicht. 22.35 Platen, 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Trio. 23.45 Platen. HILVERSUM II. 414.5 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 8.30 Nieuws. 8.40 Ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 9.35 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.00 Mor genwijding. 10.15 Concert. 10.50 Voor kinde ren 11.00 Lichte muziek. 11.30 Platen. 11-45 „Van dc hak op de tak". 12.00 Musette-orkest, 12.30 Weerbericht. 12.33 „In t spionntje". 12.38 Piano en orgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Muziek. 13.45 Platen. 14.00 Voor de vrouw. 14.30 Piano 15.00 Voor zieken. 16.00 Cabaret. 17.30 Kaleidoscoop. 17.50 Regeringsuitzending. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Metropole orkest. 1900 Voor kinderen. 19.05 Volksmu ziekschool, 19.35 Orgel. 19.45 „Enkeling en gemeenschap". 20.00 Nieuws. 20.05 Medede lingen. 20.10 Actualiteiten. 20.20 „Hans ge luk". 20,55 Ronde Tafel-discussie. 21.30 Strijk kwartet en piano. 22.25 orkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Reportage. 23.20 Platen, Je bekende Amsterdamse kunstschilder G. J. Staller vierde Maandag zijn zeventigste ;crjaardag en werd deswege door een aan tal kunstbroeders en -zusters in Arti et ïmicitiae gehuldigd. De beeldhouwer Dick Stins (links) biedt de jubilaris namens de kunstenaars een geschenk aan. Truman houdt vol (Van onze correspondent in New York) Vandaag is de Amerikaanse volksverte genwoordiging weèr in Washington bijeen gekomen om aan de tweede helft van het 81ste Congres te beginnen. Nadat de zitting geopend was verklaarde de voorzitter der verenigde vergadering van beide Kamers, Sam Rayburn, dat de president morgen zijn „State of Ihe Union"-boodschap (regeringsverklaring) zal voorlezen, waarbij de nadruk zal liggen op zijn program, dat hij een jaar geleden de „fair deal" noemde. Een jaar van politieke oorlog heeft in tussen over de fair deal gewoed. De presi dent heeft successen geboekt en hij heeft nederlagen moeten incasseren. Ook heeft hij zich hier en daar tijdelijk moeten terugtrek ken op betere verdedigingslinies. Maar Truman is geen man, die gemakkelijk op geeft en zo kunnen wij dan in 1950 met grote waarschijnlijkheid verwachten, dat hij zijn nederlagen en terugtrekkende be wegingen in een nieuw pakje zal steken en vederom aan de wetgevende vergadering zal voorleggen. De wetgevende vergadering het Con gres is samengesteld uit leden van twee partijen: de democraten (de meerderheids partij) en de republikeinen (de minder heidspartij). Dit twee-partijen-stelsel blijkt echter in de praktijk voor de democratische president niet zo gemakkelijk hanteerbaar als men op het eerste gezicht zou ver moeden. Door de democratische partij loopt een scheuring, zodat men hier kan vinden een groot blok democraten, dat trouw is aan Truman en een kleiner, het zogenaamde Zuidelijke blok, dat hem gedurende geheel 1949 heeft tegengewerkt en in combinatie met de republikeinen hem zelfs verschil lende nederlagen heeft bezorgd. Maar ook de republikeinen zijn verdeeld: er is een harde kern, die in de traditie van de partij de macht van de federale regering beperkt wenst te houden, en er is een kleine groep „onafhankelijken" die op het gebied van sociale wetgeving vrijwel dezelfde theorieën huldigt als de democra tische Fair Dealers. Groter isolationisme te verwachten Eenheid in het congres bestond eigenlijk alleen maar op het gebied van de buiten landse politiek, waar beide partijen het zelfde beginsel huldigden, zij het met wat mopperaars en afvalligen in zowel het democratische als het republikeinse kamp. Bedriegen de tekenen niet, dan is er thans in de republikeinse partijen een stroming- gaande om te geraken tot de formulering van een „eigen republikeinse buitenlandse politiek", waardoor men niet gedwongen zou zijn voortdurend achter de democra ten aan te hollen. Indien het zover zou komen, dan kan men er wel op rekenen, dat deze „eigen politiek" in de richting zal gaan van een groter isolationisme dan in de laatste jaren door de republikeinse partij voorgestaan. De kampioen van de huidige buitenlandse politiek, de republikeinse senator Vandenberg, verzet zich met hand en tand tegen een terugkeer naar het isola tionisme, maar zijn gezondheid is zeer zwak en het is de vraag of hij het gehele jaar ac tief en strijdbaar kan zijn. Gelijkstelling voor negers Tot de geliefde plannen, die Truman in 1950 opnieuw aan de orde zal stellen, be horen het Civil Rights Program, vooral be doeld om de neger gelijkstelling van posi tie te verschaffen. Aan dit plan zit vast een federaal „fair employmenf-wetsvoorsteï, waarbij een groep controleurs van Wash ington uit toezicht erop zal moeten houden, dat een neger of welke andere minderheids groep ook, overal en te allen tijde dezelfde arbeidsvoorwaarden kan eisen als iedere andere Amerikaan. Verschillende indivi duele staten hebben' reeds een dergelijke wetgeving. Vooral in het Zuiden wenst men deze aangelegenheid te houden als strikt behorend tot de competentie van iedere individuele staat: In geen geval wil men een dictaat van Washington op dit moeilijke terrein, waar Zuidelijke gevoelens zo ge makkelijk te krenken zijn. Een tweede hobby van Truman is her roeping van de Taft-Hartley wet en her stel van de Wagner-wet, ter regeling van de werkgever-werknemer verhoudingen. Ook dit streven liep in 1949 evenals het civil rights program uit op een beslis sende nederlaag. Een derde „groot" punt, dat aan de orde komt, is het fantastische schema van mi nister van Landbouw Brannan, waarbij landbouw- en zuivelproducten hun eigen prijsniveau, gedicteerd door vraag- en aan bodverhoudingen, mogen vinden, waarbij echter aan de boer hoge prijzen worden gegarandeerd en de schatkist het verschil tussen de gegarandeerde prijs en de (la gere) marktprijs bijpast uit belastingpen ningen. Een nieuwe nederlaag behoeft niet te verbazen, niet het minste omdat Trumans eigen partij vorig jaar verdeeld was over de mérites dezer voorstellen en niets er op wijst dat er thans grotere eenheid bestaat. Voor het nieuwe jaar nog betere perspectieven Nederlandse productie 25 procent boven vooroorlogse niveau De economische leiders van West-Euro pa hebben in speciale boodschappen aan de E.C.A. medegedeeld, dat de productie in 1949 alles in het verleden heeft over troffen. Allen voorspelden voorts nog gro tere prestaties voor 1950. Hun rapporten zijn thans door de administrateur van de ECA, Paul Hoffman, gepubliceerd. Daar in wordt de belofte gedaan, dat energiek gepoogd zal worden de export naar Noord- Amerika te vergroten en dat handelsbe lemmeringen uit de weg geruimd zullen worden. Verder worden plannen uitge stippeld om de West-Europese landen tegen de tijd, dat de Marshall-hulp in Juli 1952 eindigt, op eigen benen te doen staan, In zijn commentaar zegt Paul Hoffman: Europa moet een economische unificatie tot stand brengen, waardoor één enkele markt van 275 millioen verbruikers zal ontstaan, voor welke de Europese indus trie en de landbouw op economische wijze kunnen produceren en aan wie de Euro pese fabrikanten en boeren vrijelijk kunnen verkopen. Alleen langs die weg kan Euro pa een hogere levensstandaard en daar*- door politieke stabiliteit bereiken. Paul van Zeeland bracht rapport uit als voorzitter van de O.E.E.S. en als mi nister van Buitenlandse Zaken van België. In eerstgenoemde functie zegt hij: Europa zal economisch niet weer gezond worden aleer het opnieuw ondanks alle grenzen 'n enkele grote markt wordt, waar goede ren, diensten, kapitaal en mensen ongehin derd van een vrijheid genieten opgebouwd op orde, edelmoedigheid en verstandige samenwerking. Degenen, die nooit aan de toekomst van Europa hebben getwijfeld, zullen weten, dat het uur van handelen is aangebroken. Als Belgisch minister zegt Van Zeeland: België is gereed, zijn volledige verant woordelijkheid bij het herstel van Europa te dragen. Omdat België eerder en ener gieker dan de andere landen de grond slagen heeft gelegd voor internationale samenwerking merkt het reeds de gun stige uitwerking. Nederland rapporteert De Nederlandse minister van Econo mische Zaken prof. dr. J. R. M. van den Brink deelt in zijn rapport mede dat de Nederlandse productie in 1949 tot om streeks 25 procent boven bet vooroorlogse niveau is gestegen. Dit herstel, tezamen mte het vertrouwen in de toekomst van Europa, vormt een garantie, dat de Euro pese economischse samenwerking zich in 1950 zal blijven ontwikkelen. Daiik zij de Amerikaanse edelmoedigheid, zo merkt hij in zijn rapport op, is Nederland in 1949 een grote stap voorwaarts gekomen. Het gevolg daarvan was een terugkeer tot normalere economische betrekkingen. De regeringsconlröle op de economische bedrijvigheid werd verzacht, de export nam in omvang toe. In de afgelopen maan den werd gemiddeld 75 procent van de invoer door uitvoer gedekt, een even groot percentage als voor de oorlog. Iedere. Nederlander raakt meer en De „Ogna" na twee weken vlotgekomen Het Noorsestoomschip „Ogna", dat op 20 December op de Hoge Plaat tussen Breslcens en Ooltènsplaat in de Wester- schelde aan de grond liep, is Dinsdagmid dag vlot gekomen. Men had de lading, die in totaal 1125 ton bedroeg, met lichters in de buitenhaven te Vlissingen gebracht. Maandagmiddag bij hoog water kregen vier sleepboten beweging in het schip, dat over een afstand van 300 meter over de plaat getrokken werd in de richting van het vaarwater. Dinsdagmiddag gelukte het aan acht sleepboten, de „Ogna" in de vaargeul te trekken. Het schip is naar Vlissingen ge sleept, waar onderzocht zal worden of de kiel door de stranding schade heeft opge lopen. Directeur-generaal voor Fiscale Zaken Bij Koninklijk Besluit is bevorderd tot Directeur-generaal voor Fiscale Zaken in algemene dienst bij het ministerie van Financiën dr. W. H. van den Berge, thans directeur van 's Rijks Belastingen. Dr. Van den Berge zal in het bijzonder belast zijn met de voorbereiding van de belastingwetgeving en andere algemene regelingen en met de behandeling van fiscale aangelegenheden van internationale aard. De Directeur-generaal der Belastin gen de heer H. Postma, blijft hoofd van de belastingdienst. meer overtuigd, dat het tot dusver bereikte herstel slechts geconsolideerd kan worden, wanneer de "West-Europese landen, hetzij in kleine of in grote groepen, de grootst mogelijke mate van economische samen werking tot stand brengen. Daarom steunt de Nederlandse regering energiek iedere poging, die bijdraagt tot grotere econo mische eenheid in West-Europa. Engeland Volgens de Britse minister van Finan ciën. sir Stafford Cripps, bereikte de in dustriële productie in Engeland in 1949 een ongeëvenaard hoogtepunt. De pro ductie was 6 tot 7 procent groter dan in het voorafgaande jaar en ongeveer 25 pro cent groter dan het gemiddelde onmiddel lijk voor de laatste oorlog. Hef is druk op de rijkswegen Verkeersintensiteit aanmer kelijk toegenomen Volgens recente publicaties van het cen traal bureau voor de statistiek zijn de druk ste wegen, die met personenauto's worden bereden, achtereenvolgens de wegen Den Haag-Rotterdam, Utrecht-de Bilt en Am- sterdam-Bussum. In drie jaren tijds is de verkeersintensiteit hierop 2VS a 3 maal zo groot geworden. Gedurende het laatste jaar is op eerstgenoemde weg het verkeer met twintig procent, op de beide andere wegen met tien procent toegenomen. De drukste wegen, met autobussen bereden, zijn Arn- hem-Velp, Utrecht-De Bilt en Linnen- Maastricht. De wegen met het drukste vrachtautoverkeer zijn de wegen Utrecht- De Bilt, Rotterdam-Zwijndrecht en Den Haag-Rotterdam. In drie jaren tijds is hier de gebruiksintensiteit anderhalf tot twee maal zo groot geworden. De wegen, waar op de meeste motorfietsen rijden, zijn die van Utrecht naar De Bilt en van Arnhem naar Velp. Het aantal wielrijders is drie of vier maal zo groot als in 1946. In 1948 was de verkeersdrukte van motorrijwielen en personenauto's ongeveer anderhalf maal zo groot als vóór de oorlog. Van vrachtauto's 1,7 en van fietsen 0,9 maal die van 1938. Voor 1949 zijn deze verhou dingen nog niet bekend. De Rotterdamse rechtbank heeft de 43- jarige J. G. M. uit Loosduinen wegens het organiseren van een voetbalpool tot een ge vangenisstraf van een maand veroordeeld. Tegen hem was een boete van f4000 geëist. Opnieuw hebt U kou gevat en hoest U dagen lang. Grijp tijdig. jn- Bronchitis dreigt ïVéém heden 'nog akker'? abdijsiroop, die weldra Uw hoest zai stillen en Uw Zs keel en luchtpijpen-zuiveren van prik- H kelend slijm en ziektekiemen. Morgen P reeds zijt U zoveel beter Tegen WKou, Hoest, Bronchitis en Griep-. ÏM! (Adv.) De Britse Adel Wij zijn genoodzaakt een passage te rectificeren die in een in ons vorige num mer gepubliceerde beschouwing uit Lon den voorkwam. Daarin werd gezegd „dat de socialistische en liberale aristocratie (in het Hogerhuis) verre in de minderheid is en niet erfelijk". Zij is wél erfelijk: of een Britse edelman tot de conservatieve, de liberale of de socialistische partij behoort heeft natuurlijk generlei invloed op de erfe lijkheid van zijn titel, die evenwel uit sterft als hij geen zoons heeft. Alleen de oudste zoon erft de titel. Aan de mede deling dat de Britse adel uit vijf hoofd groepen bestaat met de titels hertog, mar kies, graaf, burggraaf en baron heeft de correspondent toegevoegd: „de laatste wor den Lords genoemd". Ook dit is onjuist: ook leden van de adel met de titels mar kies (marquess), graaf (earl) en burg graaf (viscount) wordt- als Lord aange duid; de hertogen gewoonlijk als „the Duke of (volgt de naam). 73. „Turndelumdehumtumtu.nl", zong Jo ris Goedbloed zachtjes. De hoed stond hem in een hoek op het hoofd. Zijn ogen fonkelden van levenslust. Zijn schrede ivas veerkrachtig en zelfbewust. Ach, wat kon hem ook deren? Al zijn schel menstreken waren schitterend geslaagd Het geld van de argeloze vreemdeling stak in zijn zak en beloofde hem nog menig lekker etentje en vele uren van ongestoord plezier! ..Tumdelumdehumtunllum!" „Hé- daar, makker!" riep nu mijnheer Bobber broek ruw. ,jZeg, meneer de prins, hadden wij nog niet wat af te rekenen?" Een lichte wolk toog over Joris' voorhoofd. Dat was een tegenvaller. „Achmijn beste, beste, brave vriend!" kreet hij. „Wat loop ik nu toch vergeefs te zoeken naar u! Daar waande ik u temidden der woestijnen! Daar repte ik mij reeds om ten uwent te snellen! Ik was toch uit om enig geld voor u te wisselen, zoals gij u wellicht herin nert! Welnu dan.... mijn prinselijke hof- kassier had alléén maar groot geld! Hij kon niet wisselen, de eer-vergetene, en daar om begaf ik mij dus rap naar de stad teneinde„Man!" beet Bobberbroek hem toe. „Houd nou eens op met dat ge daas! Ik ben er moe vanik ben van dótte!" En wat er toen gebeurde is eigenlijk te onbeschaafd om het te vertel len. Het kwam, kort en eenvoudig gezegd, hierop neer, dat mijnheer Bobberbroek een flink pak klappen uitdeelde, luaarbij hij steeds woorden riep als: Hier daar héb je wat voor je prins!.Pak an.. een oplabber voor je meester-gidspik invoor je Isis-kroonEn Joris, die niet tegen de zwaargebouwde man was opgewassen, kreet: „Ach, makker makker nu toch! Waar zijn uwe manieren? Welk een wrede vergissing begaat gij! Au! Au! Gij verkeert in een begoocheling! Au! Ik zal alles uitleggen! Au! Oe! Ee! Ik heb.... ik wil....". Maar het hielp hem niet. Toen Bobberbroek hem deerlijk had toegetakeld, viste hij hem nog het gestolen geld uit de zakken, en daarna ging hij hijgend, maar zielsvergenoegd heen. ..Dat- zal hem leren!" mompelde hij. En Joris telde, zittend in het stof, de sterren die voor zijn ogen zweefden, en 'mompelde zwak: „Per aspera ad astra, kreunden reeds de vaderen der Oudheid....". Voorbezoek. Een inbreker uit het Japanse stadje Kochi op het eiland Sjikokoe heeft in de plaatselijke gevangenis in gebroken. Hij verdween met kleding stukken en 25.000 cigaretten. Reden. De Argentijnse regering zal het communistische blad „La Hora" ver bieden wegens het niet-naleven van de bepaling dat alle Argentijnse bladen van 1 Januari 1950 af aan de datum van elk nummer moeten toevoegen „Jaar van de bevrijder San Martin". De oudste giraffe van de Londense die rentuin, die maar liefst 5 meter 10 hoog was, is van ouderdom gestorven. Het dier was 17 jaar. Eén vrouw. De koloniale raad van de Bel gische Congo heeft besloten polygamie (veelwijverij) te verbieden. Het besluit zal niet van terugwerkende kracht zijn. De raad had geconstateerd dat de po lygamie toenam in die lagen der maat schappij die door „economische samen werking" met de blanken aan rijkdom en aanzien hadden gewonnen. Verschrikking. Volgens het Duitse blad „Tagesspiegel" zijn in het laatste half jaar meer dan twaalfhonderd arbeiders in de uranium-mijnen van de Sovjet- zone om het leven gekomen. Drie-en- een-half-duizend arbeiders moesten een amputatie ondergaan. Ruim elfduizend mijnwerkers zouden zijn gevlucht. 'Véér voor. Dr. Hjalmar Schacht, de finan ciële tovenaar van Hitier, zal voor een zuiver'ingsrechtbank in Hannover moe ten verschijnen. Sinds zijn vrijspraak in Neurenberg heeft de Duitse bijzon dere rechtspraak steeds met Schacht in haar maag gezeten. Hiurder leven. De index van de kosten van het levensonderhoud in Frankrijk is wanneer men 100 als basis neemt voor December 1938 gestegen tot 1.937 voor voedsel), 1.379 (voor brandstof) en 1.920 (voor algemene kosten), rrassing. Een spoorweg-arbeider uit Bari (Italië) viel van blijdschap uit bed, toen hij hoorde dat hij de eerste prijs in een voetbal-pool had gewon nen. Hij brak drie ribben. leter werk. Werkloze bouwarbeiders uit Carrara (Italië) zijn het omgekeerde van een staking begonnen, door aan het werk te gaan op een bouwproject, waarvoor nog geen vergunning van de regering was afgekomen. De politie heeft de arbeiders niet van het werk gehouden. Gezellige boel. De regering van de Oost- Duitse provincie Mecklenburg, heeft alle cabarets en variété's gesloten, om dat zij deze „overblijfselen van het kapitalisme" acht. Gebroken liart. In een ziekenhuis in Rome is een chirurg er in geslaagd de hart wond dicht te naaien van een man, die zichzelf met een mes had gestoken. De behandeling geschiedde in record tempo. Na een bloedtransfusie had de patiënt weldra een regelmatige pols slag. Morele peiling. De schoolhoofden In Württemberg-Baden zullen voortaan de post van hun leerlingen mogen ope nen om het morele peil van de brieven te onderzoeken. Deze order is uitge vaardigd omdat een aantal uitgevers brieven aan leerlingen verzond, waarin reclame werd gemaakt voor onbe hoorlijke litteratuur". Ruil.. Dé minister-president van Oosl- Duitsland. Ótto Grotewohl, heeft zich van zijn vrouw laten scheiden en is met zijn knappe, jonge secretaresse getrouwd. Grotewohl is thans 55 jaar en was al 30 jaar getrouwd. De nieuwe mevrouw Grotewohl is 20 jaar jonger dan haar voorgangster. Represaille. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft medege deeld, dat de regering te Boedapest door de Amerikaanse gezant vërzocht is de Hongaarse consulaten te Cleve land (Ohio) en New York tegen 15 Ja nuari te sluiten. Waarnemers achten deze maatregel een represaille op de arrestatie van de Amerikaan Voegler, die sinds 18 No vember in Hongarije gevangen wordt gehouden, beschuldigd van spionnage. Oud en nieuw. Behalve de reeds bekende overblijfselen van het oude Rome in de omgeving van 't station, zijn er nu, volgens AFP, nieuwe blootgelegd bij.het verrichten van grondwerk voor de bouw van het nieuwe station, namelijk die van een openbaar zwembad waar van de mozaïeken en de muurschilde ringen nog in vrij goede staat zijn. Noorse kippen leggen uit alle macht De Noorse eierproduetie is na Kerstmis belangrijk toegenomen. Zij is thans zo groot, dat er een overschot bestaat dat moet worden uitgevoerd. Vandaag of mor gen zal vergunning voor export worden gegeven en binnenkort zal de export naar West-Duitsland beginnen. De Noorse eier produetie in dit jaar wordt geraamd op 24 of. 25 millioen kilo. i leuwe U: itö aveo Maurits Dekker. Amsterdam bij gas licht „Het Wereldvenster", Am sterdam. Maurits Dekker heeft een aantal herinne ringen opgehaald aan gebeurtenissen en toe standen in Amsterdam. Jongeren zullen ze misschien sentimenteel vinden, zegt hij, maar ouderen zullen er iets in terugvinden van Amsterdam zoals zij het ook gekend hebben. Daarmee is de „jongere" bespreker terstond teruggewezen naar een houding van beleefd respect; waardoor hij toch weer niet verhin derd wordt te mompelen, dat hier de goe deren gezelligheid en gewoon doen tegen inflatie-prijizen van de hand gaan, alleen al doordat de herinneringen opgeschreven zijn. Doordacht of geestig is er niets in het bijzon der; het gekeuvel is precies zoveel waard als wat men er zelf bij weet te denken. De enige sensatie die de terugkeer naar het verleden de heer Dekker geeft is „Het is alsof je na een jarenlange afwezigheid terug keert in een bekende stad en, uit het raampje van de trein kijkend, tot de ontdekking komt, dat er het een en ander aan weerszijden van de spoorlijn veranderd is." De gestegen kos ten van het levensonderhoud zijn hem een rijke bron voor Tjaja's. Wie door de gedachte aan Amsterdam toen het door gas verlicht werd aangetrokken, wordt, kan beter wat gaan zitten mijmeren dan zich door deze banale mémoires te laten afleiden Het aardigste van het boekje is de lijst van Amsterdamse woorden aan het eind, al is het gezag van de heer Dekker niet vol doende om ervan te overtuigen dat woorden als beuling, bikken, blubber, bonje, fikken, fikkie, gajes, gammel en een aantal andere in onbruik geraakt of gerakend zijn. S. M. i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 2