J
De opleiding van leraren voor het
Middelbaar onderwijs
P0 HAÜTOG
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Chefarine „4
De overvloedige waferkrachf wordt door
de bouw van een stuwdam geëxploiteerd
Wederopbouwwet aangenomen
BAKKER'S BEHANG
BETER BEHANG!
PANDA
DE MEESTEÏDMUZIKANT
Wereldnieuws
INiewwe Uitgaven
Zaterdag 4 Februari 1930
2
Plannen van de Minister van Onderwijs om in het
leraren-tekort te voorzien
In het vorige artikel sprak ik de ver
wachting uit dat de sterke toeneming van
het aantal leerlingen der Lycea vermoede
lijk zal leiden tot een invoering van een
6-jarige middelbare school, voor alle typen
scholen.
Men zal zich afvragen wat daar van
terecht moet komen bij zo'n groot tekort
aan docenten voor de middelbare schflien.
De minister van Onderwijs vindt dit
grote tekort aan leerkrachten schijnbaar
of werkelijk niet zo erg, althans wij ont
komen bij het doorlezen van de onderwijs
verslagen niet aan de indruk: De minister
denkt, wacht maar even, straks kom ik met
mijn onderwijswetswijzigingen en dan
komt alles wel in orde.
In het rapport over Reorganisatie van
het Hoger onderwijs lezen we, dat de Sec
tie D. voorstelde in de faculteiten van Let
teren en Wijsbegeerte en van Wis- en Na
tuurkunde het doctoraalexamen te splitsen
in een research- en een lerarendoctoraal.
De redacteur van het „Weekblad voor
Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs" re
ageert er aldus op:
„De voorgestelde verandering is zeker
niet in het belang van de leraarsstand.
Reeds thans heeft deze, naar het ons voor
komt, niet het aanzien waarop hij recht
heeft. Hoe moet dat worden, als leraren
een afzonderlijke kaste gaan vormen, die
geen mogelijkheid biedt voor overgang uit
of naar wetenschappelijke posities, die tot
dusver als gelijkwaardig aan het leraren-
ambt beschouwd werden? Als deze maat
regel het tekort aan leraren moet vermin
deren, verwachten we, dat hij averechts
zal werken!"
Of die maatregel averechts zal werken,
weten we nog niet, wel weten we dat het
ten nadele van het V.H.M.O. zal gaan. En
daarom zijn -wij er fel tegen, doch het is
de vraag of dit. nog tegen gehouden kan
worden. Volgens de Statistiek van het
Centraal Bureau waren er op 15 Septem
ber 1949 totaal 6478 docenten, waarvan
5138 volledig bevoegd en 904 waren onbe
voegd. Merkwaardig in verband met
dit bovenstaande is nu, dat de minis
ter van Onderwijs over deze laatste groep
in de Memorie van Antwoord, Rijksbegro
ting voor 1950 de volgende woorden uitte:
„Gelukkig zijn onder de onbevoegden,
goede, soms zelfs voortreffelijke leerkrach
ten; wie in deze uitsluitend naar percen
tages oordeelt, veroordeelt implicite niet
zelden ten onrechte".
Moeten die woorden straks misschien
gebruikt worden om aan te tonen, dat men
voor „leraar" niet zoveel behoeft te weten?
Het ergste voorbeeld vonden we echter
in bovengenoemd Hoger Onderwijs rapport.
Het gaat hier om het baccalaureaat-
diploma, dat straks de bevoegdheid zal
geven om als leraar op te treden. Wij lezen:
„Het is derhalve gewenst, dat wettelijk
de mogelijkheid wordt geschapen in be
paalde studierichtingen, die zich daarvoor
lenen, na een studie van ten hoogste drie
jaren, een afsluitend examen af te leggen
met andere woorden, een opleiding in te
voeren, die vergelijkbaar is met de in
Kantoormachinehandel
HAARLEM - SCHOTERWEG 123 - TEL. 12681
Schrij'f-, tel- ën rekenmachines
Kantoormeubilair
(Adv.)
HILVERSUM I. 301.5 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8,2o Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Kwintet. 10.00 Gereformeerde
kerkdienst. 11.30 Gewijde muziek. 12.15
Apologie. 12.35 Platen. 12.40 Amusementsmu
ziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Radio philharmonisch orkest. In de pauze
„Uit het Boek der Boeken". 14,30 „Eeuwig
zingen de klokken". 15.45 „Collegium musi-
cum Amstclodamense". 16.15 Reportage. 16.3C
Vespers. 17.00 Ziekendienst. 17.20 Oecume
nische jeugdraad, 18.30 Voor de strijdkrach
ten. 19.00 Gewijde muziek. 19.15 ..Kent gij uw
Bijbel?" 19.30 Nieuws. 19.45 Actualiteiten.
19.52 Boekbespreking. 20.05 De gewone man;
20.12 Gevarieerd programma. 22.15 Proces
Kardinaal Mindszenty. 22.45 Gebed. 23.00
Nieuws. 23,15 Reportage. 23.22 Platen.
HILVERSUM II. 414.5 M.
8.00 Nieuws. 8,18 Koperkwartet. 8.30 Voor
het platteland. 8.40 Platen. 9.10 Sportberich
ten. 9.15 Platen. 9.45 „Geestelijk leven". 10.00
Trio, 10.25 Literaire causerie. 10.50 Populaire
muziek. 11.15 Cabaret. 12.00 Politie-muziek-
korps. 12.30 Voor de jeugd. 12.40 Nederlandse
volksliedjes. 13.00 nieuws. 13.20 Dansmuziek.
13.50 „Even afrekenen, heren". 14.00 Platen.
14.05 Beekbespreking. 14.30 Concertgebouw
orkest. 16.30 Sportrevue. 17.00 Orgelensemble.
1.7.30 Ome Keesje. 17.50 Reportage. 18.15
Nieuws. 18.30 Studiodienst. 19.00 Kerkdienst.
19.35 Bijbelvertelling 20.00 Nieuws. 20.05
Orkestconcert. 20.35 Hersengymnastiek. 21.00
Amusimentsmuziek. 21.20 Actualiteiten. 21.35
Cello en piano. 22.00 Cabaret. 22.50 Amuse
mentsmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.45 Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10
Sportuitslagen. 8.20 Gewijde muziek. 8.45
Platen. 9.15 Voor zieken. 9.30 Familiecompe
titie. 10.05 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.20 Voordracht. 11.40 Sopraan en
piano. 12.10 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33
Koorconcert. 13.00 Nieuws. 13.15 Amuse-,
mentsmuziek, 13.45 Platen. 14.00 Schoolradio.
14.35 Cello en platen. 15.10 Platen. 15.20 Ge
wijde muziek. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Platen.
17 00 Voor kinderen- 17.15 Orgel. 17.45 Rege-
ringsuitzendïng. 18.00 Volksmelodieën. 18.20
Sportmbriek. 18.30 Voor de strijdkrachten.
19.00 Nieuws. 19,15 Engelse les. 19 30 Platen.
19.40 Radiokramt. 20.00 Nieuws. 20.05 Strijk
orkest. 20.50 „Het huis Lauernesse". 21-15
Pianorecital. 22.25 Verzoekprogramma. 22.45
Overdenking, 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.18 Platen. 8.00 Nieuws.. 8.15
P)aten. 8.35 Orgel. 9.00 Platen. 10.00 „Voor
de ouded ag". 10.05 Morgenwijding. 10.20
Platen. 10.30 Voor de vrouw. 10.45 Voor zie
ken. 11.20 Koor. 11.40 Voordracht. 12.00 Pla
ten, 12.15 Dansmuziek. 12.30 V/eerbericht.
12.33 Voor het platteland. 12.33 Dansmuziek.
12.55 Kalender. 13.00 Nieuws. 13.15 Accor-
deonmuziek. 13.45 Platen. 14:00 Tenor en
piano. 14.30 Wetenschappelijke causerie. 14.45
Platen. 15.20 „Kleine annonces". 16.10 Kamer
orkest. 17.00 Voor kinderen. 17.30 Dans
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Varia. 18.20 Pro
menade-orkest. 18.45 ..Bureaucratie". 19.00
„Vals geld", klankbeeld. 19.25 Strijkkwartet.
19.45 Regeringsuitzending 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Sextet. 20.40 Cabaret. 21.15
Amusementsmuziek. 21.40 Financieel-econo-
mische causerie, 21,55 Radio Philharmonisch
orkest en soliste. 23.00 Nieuws. 23.15 Orgel.
23.35 Platen.
Angelsaksische landen bestaande „bache-
lors"-opleiding.
Later wordt vervolgd met:
„Deze studie zal onder andere geschikt
zijn voor hen, die bepaalde functies in de
journalistiek willen bekleden: voor
leraren aan kweekscholen voor perso
nen, die een functie in de staf van een
vakvereniging ambiëren.
Op deze wijze zal men dus trachten het
leraren tekort op te heffen. Voor een leraar
aan een Kweekschool voor onderwijzers
zou dus in de toekomst voldoende zijn:
5 jaren H.B.S. plus drie jaren Universiteit.
Vermoedelijk zal dit soort leraren straks
ook bij het middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs in de laagste klassen blij
ken te zijn „goede, soms voortreffelijke
leerkrachten" en daarmee zou het leraren
tekort zijn opgelost.
Wij hopen, dat het Nederlandse volk
vroegtijdig zal beseffen, wat het gevolg
voor onze jeugd zal zijn van zo'n opleiding
voor het leraarsambt aan een middelbare
school in Nederland.
De zin: De voorgestelde splitsing van
het doctoraalexamen is niet in het belang
van het vooi'bereidend hoger onderwijs,
voorkomende in het weekblad No. 21 deed
ons even pijnlijk aan; deze splitsing is vol
gen ons zowel voor alle middelbare scho
len, als voor het specifieke voorbereidend
hoger onderwijs niet te accepteren; want
anders zouden we straks krijgen: Voor
het Gymnasium de volledig bevoegde
leraren, maar voor de rest zijn de half-
bevoegden of de leraren met een baccalau-
reaat-diploma voldoende. Hier moeten niet
alleen de leraren van elk schooltype af
zonderlijk op hun hoede zijn, .maar ook de
ouders der leerlingen van dé middelbare
scholen.
De tegenwoordige minister van Onder
wijs heeft op 16 December 1948 al deze
merkwaardige woorden gesproken:
„Wanneer ik zou bevorderen, dat het
candidatenexamen de bevoegdheid zou
verlenen tot het geven van V.H.M.O. zou
het tekort aan leraren ongetwijfeld met
één slag worden verminderd, maar of ik
het middelbaai'- en voorbereidend hoger
onderwijs daarmee werkelijk goed zou
dienen acht ik allerminst zeker.
Wat moeten wij doen in dezen? Ik wens
mij op korte termijn door de betrokken
faculteiten, door de inspecteurs van het
middelbaar en voorbereidend hoger onder
wijs en door de organisatie van rectoren,
directeuren en leraren te laten adviseren.
Eerst daarna durf ik maatregelen te
nemen".
Wij weten nu al, dat men voor leraren
kweekscholen een leraar met het nieuwe
baccalaureaat-diploma voldoende acht, dat
wil zeggen 5 jaren H.B.S. met 3 jaren uni
versiteit. Vraagt men niet voor lager acte
onderwijs: 3 jaren H.B.S. of 4 jaren Mulo
met 4 jaren kweekschool?
Wij zouden verschillende ouders dan'
maar willen aanraden hun kinderen niet
meer naar de kweekscholen te sturen,
want dan kunnen ze met studiebeurzen en-
één j aar langer studeren direct het leraars
diploma krijgen, voorlopig alleen voor de
Kweekscholen, doch hel zal dan wel niet
lang meer duren, of het zullen blijken, „goe
de. ja soms voortreffelijke leraren bij het
V.H.M.O." te zijn.
-Waar drijven wij heen-mét ons onder
wijs, en wat doen de lerarenorganisaties
nu eigenlijk. Wordt het. niet tijd dat de
leraren hier eens de hand aan de ploeg
slaan!
JAC. VAN BOSSE.
Prinses Wilhelmina spreekt
Zondag voor de radio
Prinses Wilhelmina zal Zondag het
woord richten tot de jeugd tijdens de Slui-
tingsdienst van de jaarlijkse conferentie
van de Nederlandse Oecumenische Jeugd
raad, die dit weekend in het Hervormd
Lj'ceum te Amsterdam wordt gehouden.
Deze sluitingsdien-st wordt door het
I.K.O.R. uitgezonden van 17.5018.30 uur
over Hilversum I.
Voorzitter van stucadoorscen-
trale verdacht van verduistering
De stichting Stucadoorscentrale heeft bij
de Rotterdamse politie aangifte gedaan van
verduistering van circa 23.000. Hiervan
wordt verdacht de 53-jarige voorzitter J.
A. van M. Hij. zou dubbele boekingen heb
ben gedaan door een post van f 2.00,0 eerst
met een voorlopige kwitantie af. te doen
en die later te vervangen door een defini
tieve, zonder echter de voorlopige te ver
nietigen. Op deze wijze werd de post-twee
maal ingeboekt. In 1947 zou hij begonnen
zijn zichzelf een salaris-van 7500 per
jaar uit te betalen, hoewel dit nimmer was
overeengekomen. Van M. is in arrest ge
steld.
De Stucadoorscentrale heeft niets te
maken met de eveneens te Rotterdam ge
vestigde, Vakgroep Stucadoorsbedrijf.
Betere werking van 4 be
roemde geneesmiddelen
Wanneer bij pijnen of griep een
ander middel faalt, neem dan eens
Chefarine „4". De 4 bestanddelen
zijn elk stuk voor stuk al wereld
beroemd. Maar samen in één tablet
werken zij nog beter. Het ene
middel versterkt de werking van
het andere, zodat de totale werking
wel bijzonder krachtig en weldadig is.
TEGEN PUNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN i
Jaaromzet groenteveilingen
in Noordholiand gedaald
In 1949 f 5Zi millioen lager
dan in 1948
De gezamenlijke omzet van de Noord
hollandse groenteveilingen -in 1949 bleef
ruim 5.5 -millioen beneden die van 1948,
Voor 1949 waren de cijfers ƒ56.174.260 en
voor 1948 61.776.398. De daling is hoofd
zakelijk te wijten aan de lagere fruitprij-
zen en aan het mislukken van de bloem
koolcampagne in de Streek.
De omzetten der Langedijkse veilingen
waren vrijwel gelijk aan die van 1948. De
voorraad poters en witte en gele kool is
echter op 1 Januari 1950 veel kleiner dan
op 1 Januari 1949.
Staatssecretaris van Oorlog
naar Indonesië
liet ligt in het voornemen van de staat:
secretaris van Oorlog, mr, W. F. Foclcema
Andreae, zich een dezer dagen naar Indo
nesië te begeven. Hij zal daar de bij zijn
vorig bezoek begonnen besprekingen voort
zetten. over de tenuitvoerlegging van de
bepalingen omtrent de overgang' van per
soneel van het KNIL naar de RIS. De,
staatssecretaris zal worden vergezeld door
de majoor der luchtstrijdkrachten W. den
Toom van het kabinet van de minister van
Oorlog.
Industrialisatie van de Conga
Veel belangstelling voor vestigingen in dit gebied
(Van onze correspondent te Brussel)
In de grote Congo-stroom, die bij Slan-
leystad onbevaarbaar wordt ten gevolge
van de honderd meter hoge watervallen,
zal een machtige stuwdam gebouwd wor
den, die geheel Oost Congo van stroom
zal kunnen voorzien. Met de bouw van de
hydro-ele'ctinsche centrale te Tshopo zal
een. bedrag van circa 200 millioen franlc
of 15,2 millioen gulden gemoeid zijn.
In dit evenaarsgebied, waar een blanke
niet' langer dan een jaar kan blijven van
wege de malaria, wordt de basis gelegd
voor de nieuwe industriële structuur van
de Congo-staat. Want de Congo heeft
slechts een of twee kolenmijnen, die zeer
magere kolen opleveren. Het hout is er
duur en de benzine moet men invoeren.
Het land is daarentegen rijk aan hydro-
electrische potentie en deze gaat men nu
exploiteren. De industrie is bereid zich in
de Congo te vestigen, doch onder de voor
waarde dat ze over goedkope stroom kan
beschikken. Maar hiervoor was nodig dat
de staat er in toestemde in eens een groot
bedrag ter beschikking te stellen om de
stuwdam te bouwen en op de opbrengst
van zijn geld te wachten totdat de vele
stroomverbruikende bedrijven geïnstalleerd
zijn. In de eerste jaren moet de zaak nood
zakelijkerwijs met verlies werken.
Dat het de Belgen ernst is met de indus
trialisatie-plannen in de Congo hebben wij
uit talrijke aanwijzingen kunnen afleiden.
Alle koloniale vennootschappen zijn over
stelpt met sollicitaties naar betrekkingen
in de Congo. Vele industrieën denken er
over ergens in de kolonie een fabriek of
een stapelplaats te bouwen of tenminste
een verkoopkantoor. De Belg beschouwt
de Congo niet langer als een gebied waar
slechts diegenen naar toe trekken, die over
al elders onmogelijk zijn geworden.
De situatie is trouwens ook wel zeer
veranderd.
Men hoort verhalen over het mondaine
leven te Leopoldstad, waar de gemiddelde
ambtenaar wekelijks receptie houdt. Een
Vlaams radio-reporter bij de wereldzender
TWEEDE KAMER
Verhoging van de kinderbijslag
Geen interpellatie-Gortzak
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister In 't Veld is een bewindsman,
die wat zijn kennis en werkkracht betreft,
veel waardering verdient en wiens rede
voeringen zakelijk ook de moeite waard
zijn. De gave om hetgeen hij te zeggen
heeft enigermate boeiend voor te dragen
ontbreekt hem evenwel. Als spreker doel
hij wel uitermate eentonig aan. Hij sloeg
.echter- de' "spijker op de kop, toen -hij:' de
Kamer vermaande hem' nu niet onmiddel
lijk lastig te vallen omdat hij het bestaan
had eens dwars door de bureaucratie heen
te breken. Dit sloeg op de critiek van de
heren Maenen (KVP) en mr. Van der Feltz
(CH), wegens 's ministers uitdaging aan de
bouwers om een voorbeeld te nemen aan
de Bussumse wethouder en diens plan voor
goedkoop bouwen, dat bij de bewindsman
in goede aarde was gevallen. Heus, men
behoefde niet te vrezen, dat hij aldus de
zaken in de war zöu sturen door hier of
daar te veel bouwvakarbeiders 'weg te
halen. Zijn uitdaging had geleid tot de in
diening van wel 50 tot 100 plannen voor
goedkoper bouwen en daaronder waren
verschillende bruikbare plannen.
Wat'overigens de aanbouw van nieuwe
woningen betreft: in 1949 waren er 42.000
gereed gekomen na een raming van 35.000,
en voor 1950 kan men op 40 a 45.000 reke
nen. Vermeld zij nog, dat de minister over-
èenkomstig hetgeen de heer Ten Hage
(Arbeid) had bepleit, in overweging'gaf
om een vaste Kamercommissie voor We
deropbouw en Volkshuisvesting in te stel
len; dan zou er tussen hem en de Kamer
voldoende contact bestaan.
GROTE PRIJSVERLAGING
thans y.a. 45 ct. per rol.
Desgewenst vakkundige behanger beschikbaar
GEN. CRONJéSTRAAT 135 - TEL. 11657
(Adv.)
De Wederopbouwwet werd hierna zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Voordien had de Kamer bij zitten en op
staan het voorstel van voorzitter Korten-
horst aangenomen om het verzoek van de
heer Gortzak (CPN) te mogen interpelleren
over het niet verlenen van loonsverhoging
aan degenen,- die beneden de 23 jaren zijn,
af te wijzen. Er bestond, naar de heer
Andriessen (KVP) kenbaar maakte,
alleszins reden thans een dergelijke inter
pellatie niet te doen plaats vinden, nu
minister-. Joekes -heeft medegedeeld, dat
.voor gehuwden beneden 23 jaar met f
meer. kinderen en voor kostwinners die 3
of meer personen1 te hunnen laste hebben,
egn algemene dispensatie van het verbod
zal lcomen. t
Later op de middag greep de heer Gort
zak een kans aan toch nog te sputteren
over hetgeen hij tot onderwerp van zijn
geweigerde interpellatie had willet} maken.
Het wetsontwerp tot verhoging van de
kinderbijslag met 5 procent over de gehele
linie bood hem hiertoe gelegenheid. Maar
minister Joekes wees er op, dat er tussen
de regeling inzake kinderbijslag en die be
treffende de lonen, wat beider grondslag
betreft, een verschil bestaat, aangezien men
bij de kinderbijslagregeling geen leeftijds
grens voor de ouders kent.
Bij het aanhangige wetsontwerp bestond
dus geen reden om de regering inconse
quentie te verwijten. Ook dit wetsontwerp
werd hierna aangenomen. Zover kwam het
niet met het ontwerp tot tijdelijke verho
ging van de uitkeringen ingevolge de
Noodwet Ouderdomsvoorziening. De heer
Gortzak wenste dat er een wekelijks mini
mumbedrag voor de verhoging zou komen,
i maar doordat te veel Kamerleden ontbra
ken, kon er geen hoofdelijke stemming ge
houden worden. Zodoende werd het ont
werp aangehouden tot 15 Februari, nu de
overigens zelf ook veel te onvolledig
.opgekomen communisten wensten te
amenderen.
1 Tot besluit zij vermeld, dat op 15 Februari
i waarschijnlijk de Verenigde Vergadering
van de Staten-Generaal zal bijeenkomen,
om dan het wetsontwerp inzake de voogdij
en het regentschap ingeval van een min-
der jarige koning naar de afdelingen te
sturen.
Leopoldstad verdient een salaris van 1200
gulden in de maand en kan indien hij
zuinig met het geld omspringt en aan het
mondaine leven niet meedoet een aar
dige duit sparen. Wat overigens maar zeer
weinigen doen, want bij dertig graden
warmte laat men zich nogal gauw verlei
den om de speciale tropische bieren, die
Europa gebrouwd worden, te drinken.
En één flesje kost 35 francs of bijna 3
gulden!
Minister Van den Brink
opent borenfabriek
Nieuwe industrie met Bel
gische en Amerikaanse hulp
In aanwezigheid van Nederlandse, Bel
gische en Amerikaanse autoriteiten en in
dustriëlen heeft de minister van Econo
mische Zaken, prof. dr. J. R. M. van den
Brink, de borenfabriek „Bofa" te Amers
foort geopend.
De ambassadeur van België, de heer
Graeffe, zeide, dat de borenfabriek geen
grote, doch wel een bijzondere plaats in
neemt in de Nederlandse industrie. Deze
fabriek is namelijk de eerste verwezenlij
king van de Beneluxgedachte, mogelijk
geworden door de bijzondere medewerking
van de „Societé general de Belgique".
Vervolgens sprak minister Van den Brink.
Hij zeide dat dit bedrijf een der eerste
voorbeelden is van een nauwe Belgisch-
Nederlandse industriële samenwerking.
Voorts herinnerde hij er aan dat institu
tionele beleggers gezamenlijk de Neder
landse Participatie Maatschappij hebben
opgericht met als doel het verschaffen van
aandelenkapitaal aan industriële onder
nemingen. Dat dit bedrijf zijn werkzaam
heden officieel zal kunnen beginnen, aldus
de minister, is mede een gevolg geweest
van deze nieuwe door de institutionele be
leggers ingeslagen weg.
De regering juicht het uitermate-toe, in
dien buitenlandse endernemers, die reeds
over ervaring beschikken, haar ter be
schikking willen stellen van Nederlandse
fabrikanten, die nieuwe producten willen
fabriceren. De „Republic Drill and Tool
Company" te Chicago heeft haa'r ervaring
ter beschikking van de initiatiefnemers ge
steld. Een deel van het in deze fabriek te
werk te stellen personeel heeft zijn oplei
ding bij deze Amerikaanse onderneming
ontvangen.
De minister stelde er prijs op te ver
klaren, dat de Nederlandse regering de
buitenlandse zakenman, hetzij als kapitaal
verstrekker, hetzij als ondernemer of
mede-ondernemér, dan wel als technisch
adviseur, verwelkomt. „Ook in deze op
zichten voert de Nederlandse regering een
politiek van de „open deur".
24. Toen de circus-optocht van Jorii
Goedbloed, Flodder Fiedeldum en Panda
in het centrum van het plaatsje was aan
gekomenhad zich al een hele volksme
nigte om hen heen verzameld. Daar maak
te Joris natuurlijk een gretig gebruik van.
Hij liet maestro Fiedeldum en Panda naast
zich plaats nemen voorop de wagen, hield
het paard Inferno stil, en sprak de om
standers als volgt toe: „Gij, geëerde boe
ren, burgers en buitenlui van dit bloeiende
stedeke! U is thans een onzeggelijk voor
recht te beurt gevallen! Gij aanschouwt
hier het wereldbefaamde Circus Bonablu-
to, dat. na een ware triomftocht langs de
Keizerlijke Hoven der aarde thans zijn
tenten op zal slaan op deze historische
bodem, om u, hoogvereerde dames er»
herente vergasten op een voorstelling van
zijn wonderen! Hoe groot het voorrecht is,
dat u thans ten deel valt, moge u alreeds
duidelijk zijn uit die bekende historische
uitspraak van ons aller geliefde leermees
ter Cicero, die immers de schone kreet
„Si uis circum, para Bonabluto!" de wereld
inslingerde, daarmee te kennen gevend, dat
reeds tot hem de roem van deze alles-
overtreffende instelling was doorgedron
gen Hedenavond zult gij, hoogvereerd pu
bliek, de unieke gelegenheid hebben om
te aanschouwen, hoe Signore Georgia
Bonabluto persoonlijk zijn volbloed num
mer paardendressuur opvoert! Het wereld
vermaarde Circus-orkest van maestro
Fiedeldum zal een vrolijke noot bijdragen!
Bereid u voor op het optreden van Flodder,
de ojiovertroffen muzikale clown, die u
de broekband van het lachen zal doen
scheuren. Brullen, gieren, snikken! En niet
te vergeten: Panda, de kloekmoedigste aller
dierentemmers, die geheel alleen en met
blote handen voor uw ogen zal overgaan
tot het temmen van Leone de Leeuw, de
Verscheurende Schrik der Sahara!" Zo ver
was hij, toen maestro Fiedeldum verbaasd
opmerkte: „Maar een leeuw.... ik heb
nog helemaal geen leeuw gezien in de
wagen!" „Zwijg toch, sufferd!" beet Joris
hem t.oe. „Die leeuw ben jij!" Daar schrok
Fiedeldum zó van, dat h\j opsprong, zodat
al zijn trommels en bellen en bekkens
lawaai gaven,- en dat vatte het publiek op
als een teken dat de toespraak ten einde
was, en het riep vrolijk „hoera".
Ontbonden. Koning George van Engeland
heeft gisteren in zijn landhuis te San-
drinham de proclamatie getekend,
waarbij het Britse parlement ontbonden
wordt. Dit was het signaal voor de
officiële aanvang van de Britse ver
kiezingscampagne, die zal duren tot 23
Februari wanneer het volk ter stembus
gaat.
Rokertjes. De Duitse douane in Hamburg
heeft de grootste sigarettcnsmokkelarij,
sinds de oorlog ontdekt. Veertig perso
nen zijn gearresteerd en 35 anderen zijn
voortvluchtig, liet betrof hier een
smokkelarij van 26 millioen Amerikaan
se sigaretten. Acht millioen sigaretten
werden geconfiskeerd. De voor Dene
marken en Tsjechoslowakije bestemde
sigaretten kwamen in Hamburg aan in
grote kisten. In de pakhuizen verwissel
de men de inhoud met zand en de siga
retten werden uit de haven gesmokkeld
op vrachtauto's die geladen waren met
tolvrije goederen.
Geen vorstin. De Britse regering heeft be
sloten, Seretse Khama, die vorig jaar
met de Londense typiste Ruth Williams
trouwde,(niet toe te staan om als hoofd
van zijn Bamangwato-starn in Beets-
joena-land te blijven optreden. Toen
Seretse met zijn blanke bruid in Afrika
terugkeerde, stuitte hij op krachtige op
positie bij de andere stamhoofden.
Er zijn grenzen. Nadat hij zes weken
vruchteloos heeft gepoogd om over de
brug bij Kehl van Frankrijk naar Duits
land te komen, heeft Gai-ry Davis zijn
Franse Identiteitsbewijs aan stukken
gescheurd en het gezonden aan de
Franse minister van Binnenlandse Za
ken. Hij propageert nu een' „wereldweg
zonder grenzen" waarover ieder vrije
lijk naar alle landen kan reizen...
Bende. De Tsjechische autoriteiten hebben
bekend gemaakt dat zij een bende on
schadelijk heeft gemaakt van dertig
chemici, fabrieksdirecteuren, ambtena
ren en handelsreizigers, allen in dienst
van de#staat, die de laatste 2 jaar de
staat voor tienduizenden guldens aan
medicijnen heeft bestolen. De bende zou
voorts duizenden longpatiënten in ge
vaar hebben gebracht, door medicijnen
sterk te verdunnen alvorens ze aan de
sanatoria te verkopen.
De fundamenten. Bij het graafwerk voor
de bouw van een communistisch tehuis
in Sofia zijn de fundamenten van drie
kerken ontdekt,, die uit de 4de en 5de
9 eeuw dateren. Het betreft hier onder
andere een basiliek, die meer dan 32
meter lang was.
In dekking'. Professor Erich Fascher, de
voorzittei- van de Christen-democrati
sche partij in Oost-Duitsland, die on
langs in een openbare redevoering zijn
-toeschouwers had aangespoord „om
dekking te zoeken tegen de al te scherpe
winden uit het Oosten", heeft die woor
den op een bijeenkomst van zijn partij
moeten herroepen.
Botsing. In Napels heeft een botsing plaats
gehad tussen demonstrerende werklo
zen en de politie, waarbij 19 werklozen
werden gewond. De communistische
kamer van arbeid" in Napels heeft op
geroepen tot een proteststaking van 24
uur.
Vermist. Het motorschip Albina van
de scheepvaartmaatschappij Suriname
wordt vermist. Schepen en vliegtuigen
zoeken naarstig naar de Albina die
Maandag uit Nickerie naar Paramaribo
vertrok met een lading' rijst en suiker.
Het schip had Dinsdag aan moeten ko
men. De bemanning bestaat uit veer
tien koppen;
De 17-jarige Jacqueline Baumann uit New
Zuid Wales is de jongste van de negen
dames-athlelen, die de Australische kleu
ren zullen verdedigen op de wedstrijden
die vandaag te Auckland in Nieuw Zeeland
gehouden worden. Jacqueline, die Austra
lisch recordho'Udster hoogspringen is,
tijdens de training.
Coördinatie-maatstaven
moeten ook geiden voor de N.S.
In het Voolopig Verslag der Eerste Ka
mer over de begroting van Verkeer en Wa
terstaat verklaren verscheidene leden het
noodzakelijk te achten, dat ook de N.V. Ne-
derlandsche Spoorwegen, die als een eco
nomische een heid aan het maatschappelijk
verkeer deelneemt, aan coördinatie-maat
staven zal worden gebonden en dat de om
standigheid, dat zij overheidsbedrijf is, niet
als een reden wordt gezien, haar een gro
tere mate van vrijheid toe te kennen, noch
de verderde coördinatie naar haar inzichten
te richten. Deze leden merken op dat, in
dien er een overcapaciteit bestaat in
vrachtauto's en schepen en anderzijds er
spoorwagens te weinig zijn, uit economisch
oogpunt de conclusie moet worden getrok
ken, dat voorlopig geen spoorwagens moe
ten worden bijbesteld en het goederenver
voer moet worden gedirigeerd naar de
overtollige ruimte in auto's en schepen.
Uitbreiding van de beide laatste categorieën
vervoer middelen zou dan uiteraard tege
lijkertijd moeten worden verboden.
Fabriek te Veldhoven
uitgebrand
Gisteravond om ongeveer zes uur brak
door onbekende oorzaak brand uit in een
wolspinnerij en garenfabrïek te Veldhoven
bij Eindhoven. De brandweer van Veld
hoven was onmiddellijk te plaatse en was
spoedig met vier stralen in actie. Toch
moest zij na ongeveer een half uur de hulp
inroepen van de brandweer van Eindhoven,
die eveneens met vier stralen aan het blus-
singswerk deelnam Na drie kwartier
was men de brand meester.
Op de fabriek werken ongeveer veertig
mensen. Toen de brand uitbrak had het
personeel het bedrijf juist verlaten. De
fabriek, die verzekerd is, brandde geheel
Uit.
Een woonhuis dat aan de fabriek is vast-
gebouwd, heeft de brandweer van Veld
hoven kunnen bewaren.
Buis trotyl veroorzaakte
ontploffing te Nijmegen
Gistermiddag is het onderzoek naar de
oorzaak" van de ontploffing in de smederij-
te "Neerbosch geëindigd. Gebleken is, dat
de óorzaalc moet worden gezocht in het
gebruik van buizen, waarin zich trotyl be
vond. De Engelsen gebruikten deze buizen
tijdens de oorlog, om ze langs de weg te
leggen. De trotyl kwam dikwijls vanzelf tot
ontploffing.
In de smederij van de heer Haerkens was
sinds Donderdag een partij van deze bui
zen gebracht, waarvan er enige recht ge
trokken moesten worden. Toen men gis
terochtend vrbeg een van de buizen in het
vuur stak, ontstond een hevige explosie.
Naar wij vernamen is de achttien
jarige neef P. Haerkens uit Malden bij Nij
megen in het ziekenhuis onderzocht. Het
blijkt, dat de jongeman nog verscheidene
ijzersplinters in het lichaam heeft, welke
verwijderd moeten worden. Zijn toestand
is nochtans niet levensgevaarlijk.
In de stallen van het circus Strassburger
te Amsterdam zijn drie bruine beertjes ge
boren. Het is zeer moeilijk in gevangenschap
geboren beertjes in het leven te houden.. Men
stelt alles in het werk om dit resultaat te
bereiken.
Wat is dat? Encyclopaedie voor jon
geren, redactie mevr. R. de Ruyter—
van der Feer, leiding da*. J. A. vor
dei- Ifake. Drukkerij Hollawdia,
Baarn.
De tomeloze nieuwsgierigheid, waarmee in
de meeste gezinnen vaders Oosthoek of
Winkler Prins door de spruiten "wordt nage
plozen, is wellicht één van de oorzaken ge
weest, die de eerste druk van deze jeugd1-
encyclopaedie ter wereld hielp. Nieuws
gierigheid kan zo gemakkelijk tot wetens
drang worden gecultiveerd en het kind dat
daar eenmaal door gevangen wordt, zal
steeds verder zoeken in de onbekend© wereld,
die zijn voorgeslacht hem achterliet. De
„echte" encyclopaedie kan nu eenmaal geen
gids voor een kind zijn 'en daarom is deze
(overigens zéér echte) vraagbaak voor
jongeren een prachtig middel om een' ant
woord te geven op de in de kindermond
bestorven vraag: „Vader, wat is dat?"
Waarmee de heer des huizes zeker niet
overbodig gemaakt wil worden, want op vele
punten .wordt er slechts een gezonde prikkel
verschaft, die tot verder weten en begrijpen
leiden kan.
Alle waardering dus voor het omvangrijke
werk van de samenstellers, die uit een rijk
geschakeerde kring werden verzameld en die
op eenvoudige maar vaak ralce wijze hun
specialiteit behandelden. Vooral het foto
materiaal is goed' gekozen over de teke
ningen kunnen we niet erg enthousiast zijn
en de ensyclopaedie is tot een zeer recente
datum bijgewerkt zodat zij geruime tijd haar
aantrekkelijkheid voor de jeugd zal behou
den. En heus niet alleen als naslagwerk
maar ook als kijk- en leesboek zonder meer,
omdat het in een prettige, gemakkelijk
aansprekende taal is gehouden.
De beeldende kunst is kennelijk niet de
sterkste zijde, wamt niet alleen dat de teke
ningen veelal uiterst onverzorgd zijn, er
wordt ook een grove fout gemaakt door een
schilderij van Jan Poortenaar voor een
aquarel uit te schelden.
