Haarlem's Dagblad | 1950 | 4 februari 1950 | pagina 7

Nederlandse sierteelt als deviezenbron

De geldmiddelen
der gemeente

Voor snelvervoer
Gé v. d. Bosch

Gaat U overzee

F. Damsaans Zn.

Afschaffing van „universiteits-
en zakenstemmen'

Zaterdag 4 Februari 1950

Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant

Export bedroeg ruim 91 millioen gulden

Van hoe groot belang de export van
bloembollen, bloemen en planten is voor
Nederlands deviezenpositie, blijkt wel uit
de jongste opgave van het Bedrijfschap
voor Sierteeltproducten. In 1949 werd aan
bloembollen uitgevoerd voor ƒ82.727.657
(tegen f 74.470.877 in 1948) aan bloemen
7 851.440 (1948: ƒ3.656.858) en aan plan
ten 1.185.198 (1948: ƒ441.359).

Voor de Bloembollen is Engeland de
voornaamste afnemer met ruim 26 mil
lioen. De Verenigde Staten namen voor
21.4 millioen af, en de derde is, merk
waardig genoeg wanneer men het aantal
inwoners vergelijkt, Zweden met ruim 7
millioen.

De export naar de Trizöne van Duitsland
bedroeg 6.1 mïllióen, die naar Frankrijk
ƒ6.4 millioen, naar Canada ƒ2.4 millioen
en naar België ƒ2.1 millioen. Andere lan
den, die voor meer dan een millioen gulden
afnamen zijn Italië, Noorwegen, Zwitser
land enhet eiland Guernsey, het groot
ste van de Kanaaleilanden.

Naar Tsjechoslowakije en Oostenrijk
werd tezamen voor 1.3 millioen uitge
voerd.

Van de landen op het Zuidelijke half
rond zijn alleen Argentinië met 303.768
en Zuid-Afrika met 219.684 van enige
betekenis.

Een nieuwe verschijning in de lijst is
Israël, dat in 1949 voor 26.177 afnam.

Voor de Bloemenexport zijn België en
Luxemburg, Duitsland-Trizöne en Enge
land, die elk voor meer dan 2 millioen
afnamen, de belangrijkste afnemers. Zwe
den en Zwitserland bereikten tezamen
ruim 1 millioen.

De Plantenexport ging hoofdzakelijk
naar België en Luxemburg (ƒ249.206)
Frankrijk 290.750) en Zweden 88.259)

Dat de exportstijging niet alleen terug
te voeren is tot monetaire factoren (deva
luatie) bewijzen de gewichtscijfers. Want

Fa E. BELLAART

(Fa. Martens en Zoon Anno 1784)
Garenkokerskade 1, Haarlem - Tel. 13467

AANNEMERS VAN ALLE BOUW. EN
ONDERHOUDSWERKEN

(Adv.)

Burgemeester wil Zandvoort
een vliegveld geven

Voorshands alleen voor
de zweefvliegerij

Burgemeester van Fenema heeft het
plan opgevat om in Zandvoort een vlieg
veld aan te leggen, zij het dan met die
beperking, dat dit voorlopig alleen ten
dienste zal staan van de zweefvliegerij.
Hij heeft reeds een terrein gevonden in
de Waterleiding-duinen, dat door deskun
digen uitermate geschikt is bevonden. Dit
terrein ligt ten Zuiden van de Dr. C. A.
Gerkestraat. Het is een vlak stuk grond
waar met vrij geringe egalisatie-werk
zaamheden zou kunnen worden volstaan.

Eigenlijk is vliegveld nog" een iets te
groot woord voor het geprojecteerde ter
rein, want het zou een zogenaamde „strip"
moeten worden, een langgerekt en smal
terrein, dat van Oost naar West loopt.
Aangezien de windrichting meestal West
of Zuid-West is, zou de strip vele dagen
in het jaar dienst kunnen doen. De mo
gelijkheid bestaat echter om aan het einde
van de strip aan de zee-kant nog een stuk
te egaliseren, waardoor het veld de vorm
van een T zou krijgen. Hiertoe zou echter
een diepe duinpan opgevuld moeten wor
den. Het gehele plan leek de burgemeester
in ieder geval een uitstekend DUW-
p| j eet.

Om niet te hard van stapel te lopen,
oordeelde de burgemeester het nuttiger
om voorlopig het veld alleen voor zweef
vliegers te bestemmen, temeer daar de
outillage daarvoor van bescheidener aard
is. Er is een groot tekort aan zweefvlieg-
velden in ons land, zodat van de zijde dei-
vliegers zeker belangstelling voor dit veld
zal bestaan. Het behoeft geen betoog, dat
de elegante zweefvliegsport een grote at
tractie voor de badplaats zou vormen.

Naderhand kan dan mogelijk nog eens
worden overgegaan om het veld ook voor
de imotor-vliegerij open te stellen. Gezien
de Attracties van internationaal kaliber die
Zandvoort reeds kan en in de toekomst
mogelijk nog meer zal bieden, is een druk
verkeer van sportvliegers helemaal niet
ondenkbaar.

Tunnel onder overweg
bij station Ede-Wageningen

Binnenkort zal begonnen worden met
de aanleg van een tunnel voor voetgangers
en fiètsers onder de overweg bij het station
Ede-Wageningen. De kosten zullen onge
veer 200.000 bedragen. De gemeente Ede
die het project uitvoert, ontvangt van de
Nederlandse Spoorwegen 30.000 en van
üe A.K.U. 15.000, terwijl uit het provin
ciaal wegenfonds van Gelderland waar-
schijnlijk 77.500 als subsidie ontvangen
zal worden.

de export van bloembollen is gestegen van
30.8 millioen kg. in 1948 tot 38.1 millioen
kg. in 1949, voor bloemen zijn de cijfers:
1949 7.8 millioen 1948 3.6 millioen en voor
planten 1.1 millioen in 1949 tegen 0.4 mil
lioen in 1948. Voor de beide laatstgenoemde
groepen valt dus ruim een verdubbeling
van het kilogewicht te constateren!

De openstelling van de Duitse grens voor
sierteeltproducten is van groot belang ge
weest. Door de lage bloemenprijzen in
Duitsland wordt overwogen aan de invoer
beperkingen op te leggen.

Voor de bloembollenexport zijn de voor
uitzichten in Zweden en Frankrijk, waar
de contingenteringsbepalingen zijn opge
heven, gunstig. In Amerika moet men op
passen, aangezien de belanghebbenden
daar bij het minste of geringste met de
„dümpïng"-vlag zwaaien. En het Engelse
vaktijdschrift „Nurseryman and Seeds
man" gaf nog onlangs te kennen, dat men
ook in Engeland graag de invoer onder
controle houdt. Hier heeft men echter een
verhoging van de invoer in onderlinge
overeenstemming weten te bereiken.

Jac. Zwaan overleden

Vanmorgen vroeg is plotseling in de
ouderdam van 51 jaar overleden de heer
Jac. Zwaan, dirigent van verscheidene
Haarlemse koren en leraar aan de Muziek
school.

De overledene, die 12 Mei 1898 in Am
sterdam geboren is. studeerde muziek aan
de Toonkunstmuziekschool aan de Keizers
gracht en later aan het Conservatorium.

Hij slaagde voor het examen voor piano
en orgel. Zijn entree in Haarlem deed hij
als componist, toen Haarlems kinderkoor,
dat onder leiding van Jac. de Nobel stond,
een werkje van hem uitvoerde. In 1922
nam hij de leiding van Schotens Christelijk
Gemengd Koor op zich: werd de opvolger
van Jan Booda te Spaarndam en in 1924
volgde hij de heer K. H. Kerkhof f op als
dirigent van het Doopsgezind Zangkoor.
Ook was hij enige tijd dirigent van het
Noorder Kerkkoor.

Na de bevrijding werd de heer Zwaan
aangezocht het in Augustus 1945 opgerichte
Haarlems Christelijk Mannenkoor te leiden
en na het overlijden van de heer I-I. W.
Hofmeester werd hij dirigent van Harmo
nie Crescendo.

Behalve als componist was de heer Zwaan
ook bekend als pianist en organist en door
zijn paedagogische arbeid in beide vakken,
onder andere aan de Muziekschool van
Toonkunst te Haarlem.

UIT DE BOLLENSTREEK

Wiegens reorganisatie van het

Voetkundig Instituut ittelhauser

tvordt de geachte clientèle beleefd verzocht
voor afsDraken zich in verbinding te stellen,
met

Tel. 17747 b.g.g. tel. 15623

Mevr. I. PEEREBOOM
(Adv.)

Burgerlijke stand

HAARLEM, 3 Februari 1950
BEVALLEN van een zoon: 31 Jan., C. M.
KnijperHazenberg; 1 Febr., J. Schousvan
Zeist; 2 Febr., W. C. CouzijRauchbaar; W.
van- BaarselNouwland; M. C. Ruigrok
Schaper; 3 Febr., M. G. EichelsheimRidder
hof; A. van Rhijnvan Hoven.

BEVALLEN van een dochter: 31 Jan., C. M.
Knijper.Hazenberg; 2 Febr., C. P. den Nijs
—var. Rossum; J. M. T. van Kaalem
Sweers.

OVERLEDEN: 31 Jan.. J. de GrootAtema,
'7 j., G. v. Aemstelstraat; 1 Febr., N. Okker,
2 j„ Gasthuislaan; \V. de Veer, 88 j,, Lin-
naeuslaan; 2 Febr., N. Kruyff—Slot, 94 j.,
Twijndsrslaan; C. WiedijkSchoon, 57 j.,
Slapersdijk; C. H. M, Woerden, 7 nv, Gast-
huisvest; J. R. E. Frerichs, 10 m., Jan van
Galenstraat; F. C. H. PeltenburgDabroek,
01 j.. Crayenesterlaan; M- SmolenaarsWub-
fce, 82 j„ van Loostraat.

De tegenstellingen tussen
„die Zuid" en „de Noord"

„De Zuid" is de benaming van de bollen
streek tussen Haarlem en Leiden, zulks in
tegenstelling tot „De Noord" het bloem
bollendistrict boven het Noordzeekanaal.

Noord en Zuid hebben dikwijls een ge
heel verschillende kijk op wat men de
„vakbelangen" noemt. En tussen die twee
zit Haarlem op de wip, en profiteert nogal
eens van die positie.

Haarlem is vanouds de bloemenstad. In
Haarlem concentreert zich ook het bloem
bollenvak. Daar zetelt de Algemene Ver
eniging voor Bloembollencultuur, daar
wordt de Maandagse bloembollenbeurs ge
houden, daar huist in een statige witte
villa in het Kenaupark de organisatie van
de exporteurs, de Bond van Bloembollen
handelaren. Daar eten 's Maandags de bol-
lenmensen in de ..Grote Brinkmann" of in
de „Kleine Brink" of in een der andere
gelegenheden die de Bavostad biedt tot
versterking van de inwendige mens.

De mensen uit De Noord zeggen, als ze
eenmaal in Haarlem zijn gekomen: tot
hiertoe en niet verder. Behalve Donder
dags. Dan zie je ze wel eens op de Hille-
gomse bloembollenbeurs verschijnen.

En het zijn dan ook vooral de mensen
uit de Noord, die soms om gegronde, maar
ook nog veel vaker zonder redenen De Zuid
met 'n wantrouwend oog bezien; die ervoor
gezorgd hebben dat de plannen van Hil-
legom, om de Algemene Vereniging naar
het bloembollendorp te doen verhuizen,
werden verijdeld. De Hillegommers bou
wen nu dóch een nieuwe beurs, maar de
Algemene Vereniging blijft in Haarlem.

Het is echter buiten kijf, dat De Zuid
althans nu nog het centrum is van de
bloembollenkwekerij en -handel. Lisse
voor de kwekerij, I-Iillegom voor de han
del. Al zitten er ook in Lisse, en niet te
vergeten Sassenheim, grote handelaren en
tellen de Hillegomse kwekers geducht mee.

Maar de Lissers, dat is een slag apart.
Terwijl de Hillegommers niet zo makkelijk
warm lopen, klitten die Lissers ongeacht
alle tegenstellingen aan elkaar als het om
Lisse gaat. Trots zetten ze in hun post
stempel „Lisse, Centre of the Bulbdistrict".
Soms, als de Hillegommers wat slecht te
spreken zijn, smeden die plannen om in
hun poststempel te zetten „Hillegom, Cen
tre of the Bulbexport" maar het is nog
altijd bij plannen gebleven.

Plannen worden er in De Zuid genoeg
gemaakt, maar Lisse ziet er niet tegen op
ze uit te voeren óók. Dat bewijst de grote
tentoonstelling die dit voorjaar in „Keu
kenhof" wordt geopend. En wanneer er
in het bloembollenvak gesproken wordt
over plannen voor de bouw van een groot
koelhuis, weet men nu al waar dat (na
tuurlijk, zeggen de Lissers!) moet verrij
zen.

Het gaat momenteel goed in het bloem
bollenvak en dan worden de plannen ge
boren. Maar een bollenman is een mens

van stemmingen. Eén tegenslagen de

plannen worden (voorlopig) weer opgebor
gen. Zó zitten ze op de top, zó zakken ze
weer naar beneden.

Zo zijn ze, die mensen uit De Zuid.

SCHEEPVAART

Empire Brent, DjakartaA'dam 3 Febr. 660

mijl O.Z.Q. Guardafui.

Garoet, DjakartaR'dam 3 Febr. van Suez,
Johan van Oldenbarnevelt, DjakartaA'dam

3 Febr. 800 mijl O.Z.O. Guardafui.

Kedoe, R'damDjakarta 3 Febr. v. Aden.
Kola Agoeng, DjakartaR'dam pass. 3 Febr.
Gibraltar.

Sibajak. R'damDjakarta pass. 3 Febr. Kaap
Guardafui.

Zuiderkruis, DjakartaR'dam 3 Febr. 800

mijl vae Guardafui.

Kota Agoeng, JavaR'dam 3 Febr. 60 mijl

West Gibraltar, j
Lnngkoeas, R'damDjakarta 3 Febr. van
Singapore.

Modjokerto, R'dam—Djakarta 4 Febr. te
Belawan.

Sarangan, R'damJava 8 Febr. Marseille.
Stuyvesant. 3 Febr. van Trinidad n. A'dam.
Tabimta, DjakartaA'dam 3 Febr. van Aden.
Willem Ruys, S Febr. van Djakarta n .R'dam.

Die van Schipluiden
een plaatsje bij
Delft dat in iedere
Nederlandse littera
tuurgeschiedenis
staat vermeld omdat
de dichter Poot er
het levenslicht aan
schouwde hebben
het nooit kunnen
verkroppen, dat hun
molen „De Korpers-
hoek" vijf jaar ge
leden aan de vraat
zucht van de rode
haan ten offer viel.

Gedurende die tijd
hebben zij er onver
moeid naar gestreefd
de leegte die in het
landschap was ont
staan weer op te
vullen

Nu is het oog van
het comité dat zich
met de wedergeboor
te van „De Korpers-
hoek" bezighoudt ge
vallen op de stoere

bovenkruier „De
jonge Pieter" in Leï-
muiden. Het is al
lang geleden dat deze
reus zijn wieken in
ruime banen door de
wijde lucht boven de
Haarlemmermeer liet
stuwen, want zijn
eigenaar gaf de voor
keur aan het elec-
trische meelbedrijf.

Nu zal „De jonge
Pieter" steen voor

steen en balk voor balk worden afgebroken
rijzen. Maar er zijn er in Leimuiden die zijn

om in Schipluiden in nieuwe luster te her
wiekslag smartelijk zullen missen.

Haarlem 50 jaar geleden

In de afgelopen 50 jaar zijn de bemoeiin
gen der gemeenten sterk uitgebreid. Dit
komt ook uit in het eindbedrag der begro
ting. Omstreeks 1900 kwamen de eindcijfers
van inkomsten en uitgaven niet veel boven
de 1.250.000, nu zijn die ruim 27.000.000.
Het is waar dat bij de vergelijking ook het
inwoner-aantal een rol speelt, maar die
stijging (in 1900 telde Haarlem een kleine
65.000 inwoners, nu zijn er ruim 161.000)
staat in geen verhouding tot die van het
gemeentelijk budget. Nu bedragen, om een
voorbeeld te nemen, alleen de uitgaven voor
de politie al 1.850.000, dus 600.000 meer
dan 50 jaar geleden het totaal Van de ge
hele gemeente-begroting!

Nu wordt de financiële positie der ge
meente voor een belangrijk deel beheerst
door de winsten van de gemeentebedrijven.
Een halve eeuw geleden was er nog alleen 't
Waterleidingbedrijf, het Gas- en het Elec-
triciteitsbedrijf moesten nog met de exploi
tatie beginnen.

De gemeente kreeg toen een groot deel
van haar inkomsten uit de plaatselijke
directe belasting. Daarin waren 9773 aan
slagen. Het beschreven inkomen was
14.100.000, wat neerkomt op een gemid
delde van 1443,De belasting bracht
tezamen 303.300,op, per aangeslagene
dus 34,—. Het percentage der heffing was
2.2. In die tijd en dat is nog enkele tien
tallen jaren zo gebleven was de inkom
stenbelasting de sluitpost der begroting. De
vraag hoe hoog dit percentage moest zijn,
was een der belangrijkste onderwerpen van
de discussie als de Raad de begroting be
handelde. Maar ook die gedachtenwisseling
vergde niet veel tijd, want de begroting
werd in één dag (een morgen- en een mid
dagzitting) afgehandeld. Nu maakt de Raad
er meestal een 6-daagse van, op deze 6
dagen worden dan 6 middag- en 4 avond
vergaderingen gehouden.

Toen de nieuwe financiële verhouding
tussen rijk en gemeenten werd ingevoerd,
werd de gemeentelijke inkomstenbelasting
afgeschaft. De gemeenten kregen toen van
het rijk een deel der geïnde belastingen. Nu
gaan er allerwege stemmen op om aan de
gemeente weer een eigen, belastinggebied
te geven, omdat men verwacht dat dit de
gemeentelijke autonomie bevorderen zal.

Ieder zal begrijpen dat het bedrag dat de
inwoners thans aan belastingen moeten
opbrengen een veelvoud is van hetgeen
vroeger opgebracht moest worden. Nu be
talen de Haarlemmers alleen aan straat
belasting al 750.000,dus meer dan het
dubbele bedrag der inkomstenbelasting
van 1900!

Haarlem had 50 jaar geleden slechts een
schuld van 4.113.000,Per inwoner dus
nog geen 64,In de halve eeuw die
daarop volgde is het bedrag der vaste
schulden tot 50.000.000,dus 323,
per inwoner gestegen. Maar nu is een groot
deel van dit geld belegd in de winstgevende
bedrijven.

DAGELIJKSE AUTODIENSTEN
HAARLEM - TEL. 11143—10290
ZANDVOORT - TEL. 2852

Flikkerlichten voor
27 onbewaakte overwegen

Naar de ANWB mededeelt zal thans
spoedig een aanvang worden gemaakt met
het beveiligen van 27 onbewaakte over
wegen. Deze zullen van een automatische
flikkerlicht-installatie worden voorzien.

Het ligt in de bedoeling nog dit jaar een
tweede groep overwegen samen te stellen,
die voor beveiliging in aanmerking ko
men. Hiermede zal dan het voorlopig vast
gestelde aantal van vijftig overwegen zijn
bereikt.

Dit betekent dat er slechts een begin
gemaakt is in de goede richting, daar in
Nederland in totaal nog tweeduizend spoor
wegovergangen onbewaakt zijn.

De grootste seryice bij:

Zijlvest 41, Haarlem - Tel. [phone]

(Adv.)

Nieuw Brits kiesstelsel

Minder parlementsleden, wijziging der
kieskringgrenzen

LONDEN, 30 Januari. (Reuter) Bij
de algemene verkiezingen in Engeland
op 23 Februari zal gestemd worden volgens
de nieuwe wet op de volksvertegenwoor
diging, welke in 1948 is aangenomen. Voor
het eerst sinds bijna 350 jaar zal niemand
het recht hebben meer dan een maal zijn
stem uit te brengen. De mogelijkheid, dat
sommige personen meer dan eenmaal kon
den stemmen, vormde jarenlang een veel
omstreden kwestie.

De politieke en geografische verdeling
der kiesdistricten is thans zodanig, dat geer.
politieke waarnemer met enige zekerheid
een voorspelling kan maken over de uit
slag der verkiezingen.

Tot 1948 had ongeveer een op honderd
kiezers het recht zijn stem tweemaal uit
te brengen, eenmaal als kiezer in zijn
kiesdistrict en eenmaal omdat hij of een
academische graad bezat of uit hoofde van
bepaalde zakenbelangen.

De zogenaamde „universiteitsstemmen"
worden in 1603 door Jacob I ingesteld, die
een beschermer was van de wetenschap.
Hij gaf de universiteiten van Oxford en
Cambridge het privilege rechtstreeks door
twee parlementsleden in het parlement
vertegenwoordigd te zijn. Naderhand ont
vingen ook andere universiteiten het recht
een of meer vertegenwoordigers af te
vaardigen. In het geheel werden zeven
universiteiten door twaalf parlementsleden
vertegenwoordigd. Deze leden werden ge
kozen door personen met een academische
graad, die hun stem per brief uitbrachten.
De laatste cijfers tonen, dat er 228.769 van
dergelijke kiesgerechtigden waren.

Kort na de oorlog werd een commissie
ingesteld om veranderingen van zekere
aspecten in het kiessysteem voor te stellen.
Het afschaffen der universiteitsstemmen
was een der eerste voorstellen dezer com
missie. De conservatieven verzetten zich
krachtig en wezen op verschillende grote
staatslieden en politici, die de weg naar
het Lagerhuis vonden via de universiteits
parlementszetels, zoals Francis Bacon, sir
Isaac Newton. Richard Cromwell, William
Pitt en Gladstone.

Met het verdwijnen der universiteits
zetels zullen onder meer ook de schrijver
sir Alan Herbert, sir John Anderson, een
vroegere minister van Financiën en Walter
Elliott uit het parlement verdwijnen.

Om de stelling „één man, één stem"
consequent te volgen, waarvan de Labour-
regering een gi-ote voorstandster is, werd
met de wet op de volksvertegenwoordiging
ook de wet op de „zakenpandenstemmen"
afgeschaft. Hoewel de laatst genoemde wet
voor het gehele land gold, beperkte haar
invloed in het parlement zich hoofdzakelijk
tot de „city" van Londen, die reeds 600

jaar lang twee parlementsleden afvaardig
de. Deze twee vertegenwoordigden slechts
12.500 kiezers, van wie 7.900 stemden uit
hoofde van het feit, dat zij eigenaars waren
van zakenpanden. Thans echter kan slechts
een stem uitgebracht worden op grond van
het wonen van de kiesgerechtigde in een
bepaalde kieskring.

Andere indeling

De geografische g-enzen van de meeste
kiesdistricten zijn veranderd, opdat de
vertegenwoordiging in het parlement op
een billijker basis zal plaats vinden. In dicht
bevolkte gebieden zijn de kieskringen zoda
nig verdeeld, dat het aantal kiezers maxi
maal 69.000 telt. Bestaande kieskringen
zijn opgeheven en bij omliggende kieskrin
gen gevoegd en er zijn ook geheel nieuwe
kieskringen gevormd.

De Londense buitenwijk Hammersmith
bijvoorbeeld telde 82.675 kiezers, doch
werd slechts door één parlementslid ver
tegenwoordigd. Hammersmith is thans ver
deeld in Hanimersmith-Noorc en Ham-
mersmith-Zuid, die ieder een afgevaardig
de kiezen. Birmingham zal thans dertien
in plaats van twaalf afgevaardigden kiezen
en Manchester zal negen leden kiezen met
een gemiddelde van 56.900 kiezers per
kiesdistrict. Voorheen waren deze getal
len respectievelijk acht en 60.600.

De City of Londen en de City of West
minster, het centrum voor het burgerlijke
bestuur en de plaats van de parlements
gebouwen, zijn tot con kiesdistrict ver
enigd. Samen zullen zij een lid kiezen. Het
spreekt vanzelf, dat het toevoegen van een
bepaald gebied bij een ander kiesdistrict
het traditionele politieke stramien hiervan
kan veranderen. Een kiesdistrict, dat bij
voorbeeld steeds conservatief gestemd
heeft wordt in tweeën gedeeld en bij twee
andere gevoegd. Is de Labour-meerderheid
hier zo groot, dat de nieuwe kieskring toch
een Labour-lid kiest, dan is het parle
mentslid, dat door het vroegere, conserva
tieve, district zou zijn gekozen, voor de
conservatieven verloren. Het omgekeerde
is uiteraard ook mogelijk.

Het nieuwe -Lagerhuis zal 625 zetels
tellen in plaats van 640, zoals het huidige.

Het aantal zetels heeft in de loop der
jaren gevarieerd tussen 615 (i i de periode
van 1922 tot 1945) cn 707 (1918 tot 1922).

Ook loonsverhoging voor
werknemers beneden 23 jaar?

De minister van Sociale Zaken heeft aan
de voorzitter der Tweede Kamer medege
deeld, dat overeenkomstig het advies van
de Stichting van de Arbeid het College vah
Rijksbemiddelaars ten behoeve van ge
huwden beneden de leeftijd van 23 jaar,
zomede van kostwinners beneden die leef
tijd, wegens bijzondere omstandigheden
dispensatie kan verlenen van de bepaling,
dat de loonsverhoging van 5 procent niet
wordt toegekend aan werknemers beneden
de leeftijd van 23 jaar. Daarbij is in het
bijzonder gedacht aan gehuwden met twee
of meer kinderen en aan kostwinners, die
drie of meer personen te hunnen laste
hebben.

De minister heeft het College van Rijks
bemiddelaars verzocht met de Stichting
van de Arbeid overleg te plegen over de
vraag of het geen aanbeveling verdient
de dispensatie-mogelijkheid in een alge
mener vorm te gieten en daaraan bekend
heid te geven, zodat niet voor elk indivi
dueel geval afzonderlijk dispensatie be
hoeft te worden gevraagd.

foorstel competitie-indeling
bevat zowel voor- als nadelen

„Wanneer het voorstel tot herziening van
de competitie-indeling wordt aangenomen,
zal zulks natuurlijk tot gevolg hebben, dat
de clubs ruimer in him financiën komen te
zitten, maar of het tenslotte ook het effect
zal sorteren, dat het Bondsbestuur er van
verwacht, n.l. verbetering van het spelpeil,
doordat op den duur het aantal eerste klas-
sers vermindert, betwijfel ik sterk merkte
de heer G. J Bremerkamp, voorzitter van
de voetbalclub Stormvogels op. met wie wij
eveneens een onderhoud hadden in aanslui
ting met de gesprekken met bestuursleden
van eerste klassers. Als voorbeeld, dat het
niet het grote aantal eerste klassers is, waar
door het spelpeil is gedaald, moge het Wes-
ten dienen. Hier zijn niet, zoals in het Zul
den, „zo maar" een aantal clubs tot eerste
klasser gebombardeerd, en hier is niet, zoals
in het Noorden, een eerste klasse geformeerd,
omdat elk district toch zijn eerste klasse
moest hebben; integendeel, de clubs uit de
Westelijke eerste klasse hebben er iets voor
moeten presteren om de hoogste afdeling te
bereiken respectievelijk hun plaats er in te
behouden. En toch valt ook in het Westen
achteruitgang van het spelpeil te constate'
ren! En dat vermenging van bijvoorbeeld
Westelijke met Noordelijke eerste klassers
verhoging van het spelpeil zal brengen, is
volgens de heer Bremerkamp ook nog lang
niet vaststaand. Hij is absoluut een tegen
stander van de afschaffing der degradatie
wedstrijden.

Als een club kampioen wil worden, moet zij
op het groene veld bewijzen, dat zij de
sterkste is; als een elftal aan de onderste
plaats wil ontkomen, moet het alweer op het
groene veld bewijzen, dat het niet de zwak
ste is. Wanneer straks de nieuwe competitie
indeling een feit zal zijn, zullen bijvoorbeeld
de tweede klas-kampioenen eerst op het
voetbalterrein moeten uitmaken, wie het
recht op promotie heeft. Al deze beslissingen
vallen dus op het groene veld en daarom is
het de mening van de heer Bremerkamp, dat
club B uit een lagere afdeling ook tussen de
krijtlijnen eerst moet aantonen, dat ze sterker
is dan club A uit de hogere regionen.

De heer A. van der Aart, voorzitter van
de afdeling Haarlem van de Kon, Nederl.
Voetbalbond noemde het voorstel niet kwaad,
In het begin worden echter te veel wedstrij
den voor de eerste klassers vastgesteld en
daardoor zullen waarschijnlijk moeilijk
heden kunnen ontstaan. De situatie voor
andere districten zal moeilijk worden en als
het Noorden en het Oosten medewerking
verlenen, dan zou men moeten spreken van
„zelfmoord". Overigens verwacht de heer
Van der Aart zovele bezwaren tegen het
voorstel, dat het de vraag is, of het aangeno
men zal worden.

Zijn tien of twaalf ploegen in de

lagere klassen voldoende?

De heer H. W. vanTurnhout, voor
zitter van de R.-K. Sportvereniging TYBB,
noemde de voorgestelde regeling voor de
lagere klassen goed. Een programma van
twee-en-twintig wedstrijden kan best uit
gevoerd worden en dan is er ook nog tijd
voor de bekerwedstrijden, vooral als vol
gens een afvalsysteem gewerkt wordt. Ge
lukkig wordt het afschuwelijke degrada
tiesysteem afgeschaft. Vooral de huidige
bepalingen (twee clubs uit iedere afde
ling) zijn fnuikend voor het spel. Afschaf
fing van degradatiewedstrijden moet als
een weldaad worden beschouwd. Er wordt
door het indienen van het voorstel wat
geprobeerd, om het spelpeil te bevorderen
en dat juichtte de heer Van Turnhout bij
zonder toe.

Ook de voorzitter van Schoten, de heer
A. H. W. Geurtz, Verheugde zich er
over, dat voorgesteld wordt het aantal
clubs in de lagere klassen tot twaalf te
verhogen. Dat brengt meer kosten door
meer en mogelijk grotere reiden met zich
mee, maar dat heeft de heer Geurtz er
voor over. Het spelpeil zal er door verbe
terd worden. Hij verklaart zich ook tegen
het spelen van degradatiewedstrijden, niet
omdat Schoten er thans gunstig voorstaat.

Die mening had hij ook, toen de positie
van de club minder gunstig was.

„Een afdeling van tien clubs is voldoen
de voor de clubs van de oude stempel",
verklaarde de heer P. C. van Houten,
de voorzitter van de oudste Nederlandse
voetbalvereniging". Voor I-IFC behoeven er
niet meer wedstrijden te worden vastgesteld.
Dan kunnen de zomersporten ook niet in
het gedrang komen zoals zich thans ieder
jaar voordoet. Wat het groot aantal wed
strijden en de verre reizen van de eerste
klassers betreft zeide de heer Van Houten,
dat hierdoor het beroepsspel nog meer
dreigt. Het spelen van degradatiewedstrij
den heeft hij nooit kunnen bewonderen cn
daarom was hij zeer ingenomen met dit
deel van het voorstel.

Wel degradatiewedstrijden

De heer N. J. Twister ling, scheids
rechter van de KNVB, had gunstige erva
ringen over degradatiewedstrijden. In de
laatste tien jaar bijvoorbeeld zijn derge
lijke wedstrijden altijd normaal verlopen
en vaak werd er goed spel vertoond. Daar
om was hij niet tegen het spelen van pro
motie- en degradatiewedstrijden. Boven
dien moeten de tweede klassers bewijzen,
dat zij beter kunnen voetballen dan de
eerste klassers. De heer Twisterling, die
uit ervaring weet, dat overal in het land
goede belangstelling voor wedstrijden be
staat, verwacht meer publiek in de provin
cie, wanneer daar westelijke clubs op be
zoek komen. In deze omgeving zal er na
tuurlijk veel van af hangen of een. club uit
het Noorden, het Oosten of het Zuiden een
trekpleister is.

Beverwijkse chauffeur
maakte scherven

In de maand November wilde een chauf
feur uit Beverwijk in een bioscoop aldaar
een feestelijke bijeenkomst bezoeken van
een vereniging. Er waren toegangsbiljet
ten op naam uitgereikt en de chauffeur
had er één van een vriend ontvangen.
Mogelijk doordat de man sterke drank
had gebruikt stelde de controleur geen
prijs op zijn aanwezigheid en bovendien
werd spoedig ontdekt, dat niet zijn
naam op het toegangsbewijs stond. De
chauffeur was hiermee niet tevreden en
toen de deur voor hem gesloten werd,
gooide hy' een ruit stuk. Politie werd er
bijgehaald en het resultaat was, dat de
Beverwijker zich voor de Politierechter in
Haarlem te verantwoorden had. In zijn
requisitoir herinnerde de officier van ju
stitie er aan, dat verdachte minder gun
stig bekend stond- doordat hij veel drinkt.
Reeds is hij eerder veroordeeld. De eis luid
de een gevangenisstraf van een week.

De politierechter veroordeelde de chauf
feur tot een geldboete van ƒ20, subsidiair
twaalf dagen hechtenis. Deze heeft zich
bereid verklaard de schade te betalen.

„Margarine-oorlog"
in Amsterdam

Als protest tegen het niet-vïtaminiseren
der margarine is een aantal winkeliers in
de specifieke volkswijken van Amsterdam
(Albert Cuypstraat, Jordaan) er toe over
gegaan de vastgestelde margarineprijs van
34 cent met vier cent te verlagen en de
margarine voor dertig cent ie verkopen.

Sedert gisteren verkopen ongeveer twee
duizend winkeliers in de hoofdstad als
tegenmaatregel tegen deze prijsverlaging
van hun collega's, de pakjes margarine
voor 25 cent. Zij hebben daartoe de mar
garine in blanco papier verpakt, hoewel
de kwaliteit dezelfde is. Natuurlijk
volgde een run van de huisvrouwen op
,4e winkeliers van de „kwartjes-margari
ne"; deze winkeliers gaven echter niet
meer dan twee pakjes per persoon af.

Ook vandaag duurde de „margarine-
oorlog" in de hoofdstad nog voort.

Rat had nest in doos
rattenkruit

In een opslagplaats voor verdelgings
middelen voor ratten en muizen op een
boerderij te Gilze deed men dezer dagen
een merkwaardige ontdekking. Toen
enkele personen een groot kwantum
gift in ontvangst kwamen nemen voor
distribuering aan huis, waren zy zeer
verwonderd bij het zien van een grote
bruine rat, die zijn verblijf in een car-
tonnen doos met vergift met een wijde
sprong verliet. In de betreffende doos
bevonden zich papieren zakjes met
giftige tarwekorrels; middenin was het"
nest van de voortvluchtige. Waarom het
knaagdier op de boerderij blijkbaar bij
voorkeur zijn tenten opsloeg in het
rattenkruid valt moeilijk te ver
klaren, evenals de goede welstand van
de schadelijke viervoeter.

Het gebeurde was wel aanleiding de
giftige korrels voor het beoogde doel
af te keuren.

Amerikaanse marine in de
Stille Oceaan wordt versterkt

De Amerikaanse marinestrijdkrachten in
de Stille Oceaan zullen versterkt worden,
aldus heeft de chef van de Amerikaanse
marinestaf, admiraal Forrest Sjterman, te
Tokio verklaard.

„Wij zullen minstens twee vliegdeksche
pen hebben en enige reorganisaties uitvoe
ren, waardoor wy' kruisers in het Weste
lijk deel van de Stille Oceaan zullen heb
ben. Enige torpetobootjagers zullen even
eens worden overgebracht, welke dan zul
len worden onttrokken aan de Atlantische
vloot", zo voegde hy ei* aan toe.

De Amerikaanse stafchefs, onder leiding
van generaal Omar Bradley, inspecteerden
de marine-basis Yokosoeka, nabij Yokoha
ma, welke volgens waarnemers zal wor
den gemaakt tot een belangrijke basis in
het Noordelijk deel van de Stille Oceaan.

Generaal Bradley verklaarde, dat de
stafchefs niets wisten van een voorgestelde
militaire alliantie tussen de V. S. en Japan,
welke zou worden gekoppeld aan het vre
desverdrag.

„Er zal over Japans defensie worden be
slist op de vredesconferentie en daarna
moet het zelf zorg dragen voor zijn verde
diging", aldus Bradley.

Deze maand

Februari, zo onthult de Encyclopedie, is
de tweede en tevens kortste maand des
jaars. Beide feiten mag men wel algemeen
bekend achten het laatste vooral in
kringen van maandsalaris-genietenden.

Minder algemeen verbreid is de weten
schap dat Februari (ook wel Sprokkel
maand geheten) tevens de jongste maand
is. In het oud-Romeinse jaar, dat slechts
met tien maanden rekende, ontbrak
Februari namelijk geheel, hetgeen eerst
veranderde toen Numa Pompilius (u kent
'm toch?) het jaar opnieuw verdeelde en
er twee nieuwe maanden aan toevoegde.
Een daarvan was onze Februari, die echter
aanvankelijk de laatste maand van het
jaar werd, wat ook de reden is dat op
schrikkeljaren de s.chrikkeldag juist in
deze maand wordt toegevoegd. Aanvanke
lijk telde Februari (van de Februa: de
grote reinigings- en verzoeningsfeesteu der
Romeinen) 29 dagen, totdat zij bij de in
voering van de Juliaanse kalender een wis
selende dagental (normaal 28, in de schrik
keljaren 29 dagen) kreeg. In 1582 kwam
tenslotte de Gregoriaanse kalender 'ot
stand waarbij bepaald werd (om fouten
van de oude tijdrekening te nivelleren)
dat de eeuwjaren die niet door 400 deel
baar zijn, niet schrikkeljaren zouden gel
den. Daar de Gregoriaanse kalender ge
publiceerd werd in eer. tijd van hevige
godsdiensttwisten heeft het nog wie
eeuwen geduurd voor hij overal was inge
voerd (In Nederland tot 1700, in Engeland
tot 1752 cn in Rusland zell's tot 1910). Men
ziet dus dat er heel wat gedokterd is aan
onze jaarindeling in het algemeen en aan
Februari in het bijzonder.