Eerste heipalen voor nieuwe Gravestenenbrug gearriveerd WTBEÜT Voor slechts eiele centen Nederland dankt Canada Kort en Bondig C.V. Fris - Keiler^ Macdonald Amsterdamse Beurs Paviljoen Paradis Woensdag 22 Februari i950 Haarlems Dagblad en Oprechte Haariemsche Courant Vanmorgen om half elf is de eerste lading heipalen die gebruikt zullen worden bij de bouw van de nieuwe Gravestenen brug over Haarlems slagader, gearriveerd. Het zijn negen meter lange boomstam men, waarop straks de steunmuren voor de opritten zullen rusten. Tegelijkertijd kwamen de eerste balken aan voor het „remmingswerk", die aan weerszijden van de brug in het water wor den geplaatst om de schippers gelegenheid te geven bij het naderen van de brug hun vaartuigen „af te houden". Intussen is een ploeg arbeiders van de firma Bolt je uit Heemstede reeds enige weken bezig de oude kadermuren en land- hoofden te slopen. Het is voor de mensen van Openbare Werken nog een gesloten boek wat onder deze verweerde en ver vallen wallekanten nog te voorschijn komt. Blijkt het, dat de bouwers van de oude Gravestenenbrug een fundering hebben gemaakt, dan zal ook deze verwijderd die nen te worden, want de nieuwe landhoof- den, die uit beton worden vervaardigd, zullen ook opnieuw worden gefundeerd. Over ongeveer twee weken hoopt men aan de Westelijke oever te beginnen met het heien, nadat in het Spaarne een hulp- dam van stalen platen is geslagen, waar door de werklieden droog zullen kunnen staan. De nieuwe pijlers er komen er deze keer twee, die een doorvaartwijdte van elf meter mogelijk maken worden eveneens van beton gemaakt. Eerst zullen er beton nen palen van acht meter lengte in het ter plaats ongeveer vijf meter diepe water worden geheid, vervolgens wordt het bo venstuk uit betonspecie gemaakt. Wanneer men zover is gevorderd zal het wel Juli zijn geworden en zal men bü de Haarlemse machinefabriek Figee gereed zijn met de bovenbouw, die uit de twee hameipoorten, de balans en het „val" (de beide brugklappen) bestaat. Met de plaatsing van deze zware onderdelen zijn ook wel weer een paar weken gemoeid, zodat het eind Augustus, wellicht begin September zal worden voor de bewoners van Haarlems Oostelijke wijken van deze kortere verbinding met het centrum kun nen gebruik maken. Men hoopt het werk te kunnen uitvoe ren zonder het scheepvaartverkeer in be langrijke mate ongemak te bezorgen. Voor Openbare Werken biedt dit karwei een voorproefje van de problemen waarvoor Vijf bekroonde jazzorkesten in het Concertgebouw Zondag 26 Februari zal in het Haarlemse Concertgebouw een grote jazzmanifestatie gegeven worden door de prijswinnaars van het International Jazzfestival „Holland", waaraan 5 orkesten zullen medewerken, na melijk The Caledonians, Sim Te'.chers' Small Combo, The Dutch Hot Club Orchestra, Tine Hoorn's Rhythm Quintet en The River- boat Jazzmen. Het geheel staat onder leiding van Frits Blokker, welke ook de vorige Jazzfestivals leidde. Het hele repertoire van de moderne jazz, zoals Swing, Sweet en Bebop zal ten gehore worden gebracht, maar ook de liefhebbers van de oude, werkelijke „New Orleans"-stijl zullen niet vergeten worden. Gelukkig i$ de tijd van de grond- stoffenschaarste voorbij en kunt U ©weer volop Wybert krijgen. Steeds heeft Wybert zijn kwaliteit gehandhaafd. Het beste voor Uw keel! Alléén In originele dozen. (Adv.) Burgerlijke stand van Haarlem HAARLEM, 21 Februari 1950 ONDERTROUWD: 18 Febr., P. F. Schut en H. E. M. Engfer; 21 Febr., J. A. van der Noll en J. H. Wit; J. Rodenburg en H. M. W. Mulder. GEHUWD: 21 Febr., H. J. H. Reinierse en P. G. Remmé; D. van Beekum en M, C. van Poorten. BEVALLEN van een zoon: 19 Febr., Jkvr. E. J. L. C. van Löben Seisvan den Bosch; A. J. SmitVermeer, 2 z.; 20 Febr., L, P. Jutten—Knijnenburg; H. Gelukde Groot, 2 z.; 21 Febr., E. C. M. Jonckbloedt—van Emmerik. BEVALLEN van een dochter: 18 Febr., A. Dlnkla—Jansen; 20 Febr., M. H. W. Riemens Kamer; M. D. C. VerhoefScherrewitz; 21 Febr.. A. M. SchranderWoud; A. M. van LelyveldVastenouw; H. van Lammeren Klinkenberg. OVERLEDEN: 18 Febr., J. T. van Gerven, 64 j., M. v. Heemskerkstraat: B. Stehouwer, 37 j-, Hazepaterslaan; 19 Febr.. W. F. J. M. Reiss, 15 j., M. v. Heemskerkstraat. Over enkele weken, als de laatste resten van de oude brug verdwenen zijn, wordt begonnen niet de bouw van de nieuwe Gravestenenbrug over het Spaarne in Haarlem. Arbeiders breken thans een ge deelte van de oude fundamenten af en op dezelfde plaats verrijst straks een dubbele stalen ophaalbrug van hetzelfde type als de Magere Brug in Amsterdam. men in de tweede helft van dit jaar zal worden gesteld als men indien de ge meenteraad en Gedeputeerde Staten hun fiat aan dat voorstel hechten met de bouw van de grote brug over het Spaarne bij het Prinsen Bolwerk gaat beginnen. Muziek als pleitbezorgster voor eenheidsgedachte „Eerste Wereldburgerconcert" werd een muzikale gebeur tenis De Haarlemse afdeling van het Interna tionaal Legioen der Wereldburgers ver mocht een belangwekkend concert te geven, dank zij de belangeloze medewer king van de H.Ö.V., onder leiding van Toon Verhey, van het Koninklijk Man nenkoor Caecilia, dirigent Nico Hooger- werf en de solisten Annie Hermes, zang, en Johan van den Boogert, piano. „Caecilia" opende met een paar motet ten van Palestrina en met een Tsjechisch koraal van Karl Bendl, die in de zestiger jaren dei- vorige eeuw opera-dirigent was te Brussel en nadien te Amsterdam, en later in zijn vaderland naam maakte als opera- en koorcomponist. Zijn koraal bleek een dankbare opgave. De uitvoering er van was, evenals de werkjes van Palestri na een succes voor Hoogerwerf en de zijnen. De gelegenheid om de Alt-Rhapsodie van Brahms uit te voeren was te mooi om er geen gebruik van te maken. Alle ele menten waren bij elkaar om een goede uitvoering van deze fraaie compositie te verzekeren: een voortreffelijke zangsoliste, een mooi mannenkoox', een fraai orkest en een dirigent, die uit elke partituur steeds verrassende dingen weet te halen. De uit voering voldeed aan hoge verwachtingen. Heerlijk paarde zich het nobele altgeluid van Annie Hermes met het brons van de mannenstemmen der Caecilianen en Toon Verhey gaf aar het vocale en instrumen tale geheel een rustig evenwicht en een mooi omlijnde ronding, waarin elk détail tot zijn recht kwam en zijn functie ver vulde. De pianist Johan van den Boogert speelde met het orkest het Concert no. 2 van Rachmanlnow. Deze melodieuze, ietwat zwoele muziek vergt een vertolker, die benevens virtuoze eigenschappen een flinke dosis romantische geladenheid en sentiment vermag en durft te geven. Johan van den Boogert bleek er wel het temperament voor te bezitten. Wanneer Verhey in de finale de leidsels van het muzikale gespan niet zo sterk aangetrok ken had, zou zelfs de kans bestaan hebben dat de vurige pianist op hol geslagen zou zijn. Maar alles kwam goed terecht en het publiek toonde zich opgetogen over de ver klanking van het pulaire concert. Vóór de aanvang van de tweede helft van het programma hield de heer Piet Cremers een korte toespraak over Wereld- federalisme en Wereldburgerschap. Spre ker ontvouwde de plannen voor een we reldvolksstemming in December van dit jaar, die tien afgevaardigden zal moeten aanwijzen om de publieke opinie van de wereld omtrent de vredes-politiek te ver tegenwoordigen. De heer Cremers, wijzend op de betekenis van deze concertavond, noemde muziek en zang bondgenoten tegen ondergang en chaos. Plannen zijn in voor bereiding om op een volgend Wereldbur gerconcert de Negende Symphonie van Beethoven uit te voeren en hiermee de grondgedachte van het Internationale Legioen uit te dragen: „Alle Menschen werden Brüder". JOS. DE KLERK. méér koopt U het allerbeste. Lincol wrijfwas de beste ter wereld! Lincol Polish antigroen (rose kleur) mooier en langduriger glans. Fabrikant H Stam, Haarlem. (Adv.) Tournée Concertgebouworkest en schenking aan musea Op 19 September zal het Amsterdams Concertgebouworkest met de „Nieuw Am sterdam" van de Holland-Amerikalijn uit Rotterdam vertrekken om. gedurende on geveer drie weken in de Verenigde Staten van Noord-Amerika een serie concerten te geven. Eduard van Beinum zal het or kest leiden. Het orkest vertrekt 20 October weer uit Amerika. Eigenlijk is deze reis een gebaar van dank aan Canada voor de bevrijding van ons land door de Canadese troepen. De stichting „De Flambouw", die hetzelfde doel heeft als de vooroorlogse stichting „Hedendaagse kunst in buiten landse musea" spande zich voor dit plan en toen men tenslotte tot de definitieve opzet kwam bleek het mogelijk twee zalven te combineren: een tournée van het Con certgebouworkest in Amerika, gecombi neerd met een of twee concerten in Canada en een schenking van Nederlandse heden daagse beeldende kunst aan het Nationale Canadese museum. Talrijke stichtingen op cultureel gebied, particulieren, bedrijven en uiteraard ook de overheid en overheids instanties zijn bij deze plannen betrokken. Een onderdeel van het programma dat het Concertgebouworkest zal bieden, is een suite, die de bezetting, de bevrijding en de verbroedering van het Canadese, het Amerikaanse en het Nederlandse volk moet verklanken. Vijf jonge Nederlandse componisten zullen de opdracht krijgen te trachten een dergelijke suite te oom- poneren. De best geslaagde compositie zal worden uitgevoerd. De vooi-werpen van beeldende kunst,- die aan het Canadese museum zullen worden geschonken, zullen worden gekocht door „De Flambouw". Enkele gemeentebesturen hebben zich bex*eid verklaard regionaal of lokaal kuxxstenaars opdracht te geven. Een commissie van drie museumdirecteuren zal de schilderijen, het plastiek en de gra fische kunst, waaruit het geschenk aan Canada zal bestaan, keui-en. Herensociëteit aan de Herenweg De nieuwe zaal van het Heemsteedse Jeugdhuis aan de Herenweg brengt nog geen week na de opening haar geld reeds ruimschoots op. Gisteravond werd in de gezellige ruimte een „Herensociëteit" gehouden waarop zeer veel leden van het sterke geslacht acte de présence hebben gegeven en tot- een plezierige sfeer bijgedragen. Toen na enige tijd ook burgemeester Van Rappard en de gemeentesecretax'is, de heer Vos, binnentraden om zich in de kring te scharen, heerste er al een onge dwongen stemming, die vervolgens door rookwedstxijden en werpspelen werd ver hoogd. Ook was er een genoegelijlte bier kelder ingericht, waar men onder meer de vijf Heemsteedse Hervormde predikanten kon aantreffen in een opgewekte conver satie. Tenslotte werd er een Raad der Wijzen geformeerd, welk zeer scherpzinnig ge zelschap voor vele ax-glistige vragen toch een antwoord wist te vinden tot leringe ende vermaak van de heren, die pas om middernacht behoefte gingen voelen hun wigwam weer op te zoeken. Vanavond geeft Max Euwe in het Jeugd huis een simultaanséance tegen dertig jonge schakers. Donderdagavond voeren de „Spaarne- spatters" er „Op 't kantje af" op en Vrij dagavond vindt er een brldge-drive plaats. Loodgieter maakte val van zeven meter Gistex-middag is de 45-jarige loodgieter C. W. van het dak van de Stadsdoelen ge vallen. Hij viel zeven meter naai- beneden en brak zijn enkel en zijn elleboog. W. was bezig met een loodgieters-leerling om een dekzeil dat over een open gedeelte van het dak lag te verwijderen. Nadat W. het zeil aan zijn kant had losgemaakt, stapte hij op een ladder die tegen het schuine dak leunde. Een harde windvlaag deed het zeil echter opwaaien en W. werd van de ladder af ge veegd. Hij werd overgebracht naar het St. Elizabeths Gasthuis. Filmavond dierenbescherming De vereniging tegen het mishandelen van dieren geeft Donderdagavond a.s. een filmavond in gebouw St. Bavo in de Smedestraat, waar de film „Het dier in huis en hof" zal worden vertoond. Deze film bevat onder meer een aantal opnamen van de prinsesjes en hun dieren. JAST KLEINE HOUTSTRAAT 105 TEL. 14448 Koekoekklokkenf 39. Wekkers 1 9.50 (Adv.) Protestants kerkelijk Thuisfront De militairen, die na Juli 1948 in Haar lem uit Indonesië terugkeerden, waren door het Protestants Kerkelijk Thuisfront uit genodigd Dinsdagavond in het Krelagehuis een begroetingsbijeenkomst bij te wonen. De belangstelling was groot. Onder de aan wezigen waren de heren W. C. Bakker, wet houder van Haax-lem; P, Koen, secretaris van de demobilisatieraad en een vertegen woordiger van het Katholiek Thuisfront. Ds. W. Spliethoff sprak een inleidend woord waarin hij in het bijzonder de militairen welkom heette. Nadat gezongen was Psalm 68 vers 10 en „Arti et Religioni" enkele nummex-s ten gehore had gebracht, werd een film vertoond, welke een beeld gaf van een militaire oefening van twee weken op West-J ava. Generaal-majoor H. W. W. J. Dürst Bx'itt hield een toespraak, waarixx hij eerst herin nerde aan de terugkeer van het laatste onderdeel van de 7 Deeember-divisie. Als oud-commandant heeft hij de begroeting op de kade bijgewoond en het verheugde hem, dat thans de gehele divisie terug is. Spreker zou willen, dat alle Nedex-landse militairen zo' spoedig mogelijk repatriëren. Mogelijk komen zij in de verleiding aan acties deel te nemen, waarvan zij later spijt zouden hebben. Er blijft echter nog een taak voor de thuisfronten, zolang er nog één militair in Indonesië is. Thans staan er belangrijke dingen op het spel en daai-bij dacht spreker aan de nog in Indonesië vertoevende Neder landers en aan de Nederlandse onderne mingen. Generaal-majoor Dürst Britt haalde herinneringen op uit de tijd, dat hij coxn- mandant van de 7 Deeember-divisie is ge weest. Op verzoek van spreker verhieven de bezoekers zich van hun zetels om de gesneuvelden te gedenken. Hulde bracht hij aan zijn opvolger, gene raal-majoor E. Engles, die de belangen van de divisie op goede wijze heeft behartigd. Vier jaar geleden is spreker naar Indonesië gegaan. Daar moesten toen vele moeilijk heden overwonnen worden. Gelukkig had den oorlogsvrijwilligers goed voorbereidend werk verricht en in samenwerking met het kader van deze groep werd verder gewerkt. Spreker prees rich gelukkig, dat er een E. M.-embleem was en in stand is gehouden. Uitvoerig ging spreker de acties op West- Java na. Hij bracht hulde aan alle onder delen, die zonder uitzondex-ing voortreffelijk werk hebben verricht. Gemakkelijk hebben de militairen het niet gehad. Er is een band tussen hen ontstaan en te verwachten is, dat die zal blijven bestaan. Een vereniging van oud-strijders van de 7 Deeember-divi sie zal daaraan medewerking verlenen. Voor invaliden en nagelaten betrekkingen is een fonds gevormd, om eventueel steun te verlenen. Wat de toekomst betreft zeide generaal- majoor Düx-st Britt, dat allen moeten mee werken de belangen van Nederland te hel pen bevorderen. Een aantal militairen zal na aankomst in ons land nog moeilijkheden ondervinden, doch om in het verdere leven te slagen, mogen deze mannen niet bij de pakken gaan neerzitten. Na hetgeen zij in Indonesië ervaren hebben, verwachtte spreker dat trouwens ook niet van hen. In het tweede deel van de avond speelde „Arti et Religioni" nog enkele nummers en werden films vertoond. J. J. C. Ophuysen overleden Na een langdurige ziekte is in de ouder dom van bijna vijf-en-zestig jaar over leden de heer J. J. C. Ophuysen, ambtenaar bij de posterijen, die zich op velerlei ge- p m r- v - - bied en in het bij- r zonder voor het tv'as»; 'I speeltuinwerk ver- dienstelijk heeft I gemaakt. Ruim een en veertig jaar is hij werkzaam ge weest bij het be drijf der P.T.T. In f postkrlngen was hij Jt&ÊÊÉ# een geziene figuur §§|H door zijn grote be- langstelling voor allen, die bij de post wei'kzaam zijn. Dat kwam tot uiting, wanneer er een jubilaris gehuldigd moest worden. Als voorzitter van het jubileumfonds was hij dan aanwezig. Ook in de vakvereniging trad hij op de voorgrond en zijn adviezen werden zeer gewaardeerd. Zijn vrije tijd besteedde hij bijna geheel aan het speeltuinwerk. Hij behoorde tot de oprichters van de eerste Haarlemse speeltuinvereniging „Het Oosterkwartier" in 1925 én vele jaren was hij de stuw kracht van die vereniging. De heer Op huysen wekte ook ouders in andere delen van de stad dan Oost op, verenigingen op te ï-ichten. Toen er vele organisaties ge sticht waren, werd het Verbond van Haar lemse Speeltuinverenigingen opgericht, waarvan de heer Ophuysen secretaris werd. In deze functie zocht hij contact met de overheid en instellingen en het resul taat was, dat het speeltuinwerk een goede naam kreeg en gesteund werd. Aan zijn doox-zettingsvermogen is het te danken, dat thans vele stadskinderen genieten in de speeltuinen. Ook in de landelijke speel- tuinox-ganisatie werd zijn werk op hoge prijs gesteld. Vroeger is de heer Ophuysen bestuurslid geweest van de Haarlemse Voetbalbond, hij leidde als scheidsrechter vele wed strijden. De teraardebestelling is bepaald op Vrij dagmiddag om twee uur op de Algemene begraafplaats aan de Kleverlaan. Dader van de moord te Loosduinen aangehouden Na mislukte poging tot zelfmoord De 28-jarige J. W. van der A., die Dins dagmorgen vroeg zijn 26-jarige echtgenote in haar woning te Loosduinen heeft ver moord, is hedenmorgen in Den Haag ge- ax-resteerd, na een mislukte poging te heb ben gedaan zich van het leven te beroven. De Haagse verkeerspolitie werd heden morgen even na negen uur gewaarschuwd, dat er op het viaduct over de Schenkweg iemand was aangereden door een vracht auto. Toen de politie ter plaatse kwam, constateerde zij dat de aangeredene beant woordde aan het signalement van J. W. van der A., die verdacht van mooxri op zijn vx-ouw werd gezocht. De chauffeur van de vrachtauto verklaarde, dat toen hij met zijn auto over. het viaduct reed, plotseling een man, die op de ijzeren balustrade langs de weg zat, voor zijn wagen sprong. De chauffeur gooide het stuur snel naar links om, maar het rechterspatbord raakte echter nog de man, die tegen de grond werd ge smakt en bleef liggen. Er waren geen uit wendige vex-wondingen te bespeuren. Van der A. werd naar het ziekenhuis Zuidwal vervoerd, waar hem een voorlopig verhoor is afgenomen. Hij bekende de moord gepleegd te hebben. Volgens zijn verklaring is hij 's avonds tussen elf en twaalf uur heimelijk via de keukendeur zijn huis binnengekomen. Hij is toen naar de slaapkamer van zijn vrouw gegaan met wie hij, naar hij zegt, urenlang gepraat heeft. Over en weer werden verwijten ge maakt. Daardoor heeft hij zich zo opge wonden dat hij zijn vrouw"met een bijl en een dolkmes van het leven heeft beroofd. Van der A. heeft voorts verklaard, dat hij een fiets, die hij na de moord gestolen had, voor 20 heeft verkocht. Met dit geld heeft hij zich een oude bruine overjas en een paar oude schoenen aangeschaft. De politie zoekt thans de kooplieden met wie hij zaken heeft gedaan. De dader heeft verder aan de politie verklaard, dat hij getracht had zich van het leven te beroven, omdat hij geen uit weg meer zag. Na de moord heeft hij in en om Den Haag ï-ondgezworven. Candidaten A.R. Partij voor Provinciale Staten De statencentrale Velsen van de Anti Revolutionnaire partij heeft voor de ver kiezingen van de Provinciale Staten van Noordholland de volgende candidatenlijst samengesteld: 1. F. P. Vei-meulen, Velsen; 2. mr. O. H. van Wijk, Heemstede; 3. M. van den Heuvel, Hoofddorp; 4. P. van der Meer, Aalsmeer; 5. IJ. Louwerse, Bad hoevedorp; 6. H. J. Lips, Velsen; 7. M. W. van der Schans, Beverwijk; 8. H. M. C. Vissers, Vijfhuizen; 9. P. Passchier, Bever wijk; 10. K. Norel, Nieuwer Amstel. Boerderij uitgebrand in Uitgeest Dinsdagavoixd branie brand uit in de grote boerderij van de heer T. Glynis tus sen Krommenie en Uitgeest. Al het vee kon worden gered. De boerderij brandde geheel uit. Het nablussen duurde tot diep in de nacht daar het vuur in het hooi telkens weer oplaaide. De brandweer uit Allernaar verleende assistentie. Bankbiljetfencirculatie is opnieuw gedaald Voor de derde maal in Februari zijn bank biljetten aan de circulatie onttrokken, waar mede na de ultimo-uitzetting ten bedrage van bijna 60 millioen gulden thans bijna 65 millioen gulden bij de bank is teruggekeerd, zodat de biljetten omloop (2945,3 millioen gulden) nog 5 millioen lager is dan voor de laatste ultimo, zo blijkt uit de weekstaat van de Nederlandse Bank. De deviezensituatie is verbeterd en wel met 42 millioen gulden, deels als gevolg van stijging der totale vorderingen op het buiten land en deels als gevolg van een verminde- ring der vrije saldo's van vreemde circulatie banken op de passiefzijde der balans. De diverse rekeningen aan debetzijde liepen met bijna 10 millioen gulden omhoog. De bijzondex-e rekening is aangegroeid tot 714,3 millioen. Tevens zijn de andere vriie saldo's toegenomen, waarvan verondersteld wordt, dat zij ten dele als tussenrekening voor de Marshallhulp fungeren. BINNENLAND In ons land is een gedeelte aangekomen van het contingent Oostenrijkse meisjes, dat in Nederlandse huisgezinnen werkzaam zal zijn. In het geheel zullen 40 Oostenxüjkse meisjes allen om en nabij de twintig jaar naar Nederland komen. Er wordt een wijziging voorbereid van het Reglement van Orde en Discipline voor de advocaten en procureurs. Dit reglement bevat de bepaling, dat vreemdelingen, die vóór 1 September 1948 hier wax-en ingeschre ven als advocaat, hun bevoegdheid, de advocatuur uit te oefenen behouden tot 1 Januari 1950. De bedoeling is deze datum te doen vervallen. De Bijzondere Strafkamer van de recht bank te 's Hertogenbosch heeft vonnis gewezen in de zaak tegen P. J. A. uit 's Gra- venhage, tegen wie een gevangenisstraf van zeven jaar en levenslange ontzetting uit beide kiesi-echten was geëist. Hem was ten laste gelegd het verraden van twee illegale werkers. A. werd van deze tenlastelegging vrijgesproken en onmiddellijk in vrijheid gesteld. Binnenkort zullen aan de phüatelisten- loketten van de postkantoren frankeerzegels van Nieuw Guinea verkrijgbaar zijn name lijk het cijfer-type (ontwerp Van Krimpen) in de waarden van 1, 2, 214. 5, 714 en 10 cent, en de Koningin Juliana-zegels (ontwerp Hartz) in de waarden van 15, 20, 25 en 40 cent. B. en W. van Enkhuizen hebben aan de raad voorgesteld een crediet te verlenen van f28.000 voor noodzakelijke restauratie werkzaamheden aan het stadhuis. Dit stad huis is een schepping van Steven Vennekool, een leerling van Jacob van Campen. Het werd gebouwd aan het eind van de zeven tiende eeuw. HAARLEM EN OMGEVING De heer K. A. IJspeert te Bloemendaal is aan de Technische Hogeschool te Delft geslaagd voor het ingenxeursexamen werk tuigkunde (met lof). Tot leraar wiskunde aan het Chr. Lyceum voor Zeeland is benoemd drs. P. G. Wiersma te Haax'lem. Ds. J. v. Wijngaarden te Grotegast, voorheen te Bennebroek, heeft het beroep naar de Geref. Kerk van Aalten aangenomen. Ds. W. Spliethoff, Ev. Luth. predikant te Haarlem viert 29 Maart a.s. zijn zilveren ambtsjubileum ter gelegenheid waarvan hij Zondagavond 26 Maart een gedaehtexüsrede houden zal. De jubilaris diende de gemeen ten van Goi-inchem, Pekela, Deventer en sedert 1940 die van Haarlem. Dr. J. H. Becker, res.-legerpredikant te Haarlem, is voornemens 12 Maai-t a.s. intrede te doen bij de Geref. Kerk van den Bommel. De kerkeraad van de Geref. Kerk van IJmuidcn is met de commissie van beheer van oordeel dat de situatie in de gemeente zo hoopvol is dat nog dit jaar een tweede predikantsplaats en een tweede bedehuis kunnen verkregen worden. Op de 17 Maart te houden gemeentevergadering komt een en ander aan de orde. SLEUTEL WE©? TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 10 DE „SLEUTELSPECIALIST" (Adv.) JANSWEG 42 HAARLEM LEVERING VAN RADIOTOESTELLEN uit ruime voerrasd Radioreparaties snel en voordelig door moderne test- en meetapparaten. Geluidsinstallaties - Luidsprekende telefoons (Adv.) Heemstede 25 Daar in gemeentedienst Op 1 Maart hoopt de heer A. G. Zijl mans, commies ter secretarie, de dag te herdenken dat hij 25 jaar in dienst der gemeente is. Al die tijd is hij werkzaam geweest op de afdeling Financiën, Pensioe nen en Ondei-wijs. Op 1 Maart bestaat er des middags van 34.30 uur gelegenheid de jubilax-is te complimenteren te zijnen huize, Esdoorn kade 8. De huldiging door zijn collega's zal plaats vinden op Donderdag 2 Maart. Veertig huidensmokkelaars berecht Veertig inwoners van Rucphen, Etten, St. Willebrdrd, Oudenbosch en Roosendaal hebben voor de bijzóndere politierechter te Breda terecht moeten staan wegens smokkelarij van Nederland naar België. Zij behoorden tot een grote organisatie waar van de centrale in Meppel zat. Deze orga nisatie kocht in de jaren 1946, 1947 en 1948 in het gehele land huiden op tegen schap pelijke prijsjes en smokkelde deze naar België. De straffen liepen uiteen van tien dagen gevangenisstraf tot 15 gulden boete. Auto's van België naar Nederland gesmokkeld In het Huis van Bewaring te Breda zijn twee Hagenaars en twee Delftenaren opge sloten wegens het smokkelen van auto's van België naar Nederland. De twee man nen uit Delft waren aan de grens bij Nis- pon aangehouden in een nieuwe auto met valse papieren. De twee Hagenaars zijn autohandelaren, die geld beschikbaar- heb ben gesteld voor de inkoop. De mannen hebben toegegeven drie auto's naar Neder land te hebben gesmokkeld, die zij met een flinke winst van de hand hebben kunnen doen. Slotkoers Openings gisteren koersen Koninklijke Olie 290% 2941/2 231% 232 229% 180 180% 134i/2 Nederlandse Ford 300 Nederlandse Kabel 2871/2 v. Berkei's Patent 116 Scheepvaart-Unie. 153% 152% IiolLAmerika Lijn 1591/2 Deli Maatschappij 146% 145% H. V. A. 150% 156% A'dam Rubber 1461/a 148 Ned. Handel Mij.. 162% N.-I. Handelsbank I lOU/a Billiton Mij. II 281 FEUILLETON Oorspronkelijke Nederlandse roman door J. L. Lodewijks 1) HOOFDSTUK I. Zo gaat dus de schilder zijn dorp ver laten. Hij leefde er, hij liep er als kleine jongeh met gaten in zijn lange zwarte kousen en hij groeide er op, tussen het koren en de koeien. Hij ging er op school, dat vond hij plezierig, want hij kreeg lange vacanties in de midzomer, in de herfst en omtx-ent Pasen. Dan zwierf hij door de vel den, lag uren op zijn rug in het gras of het mos naar de hemel te turen, als zag hij die niet alle dagen. Hij was al jong een dromer, deze schil der. Dat rit er van jongsaf in bij zulke mensen. Zij zien dingen die anderen niet zien en zij denken over zaken, die niet op komen in het hoofd van een gewone boe- renknul. Daarom zijn het rare kwasten. Op school was hij alleen maar vlot met potlood en papier, niet met de tafels en niet met de vaderlandse historie. Dat kan mij geen klap schelen, zei hij, als meester Jorissen vroeg wanneer de Batavieren in ons land kwamen. Maar 't kon meester Jorissen ook geen klap schelen om de jon gen bij zo'n godgeklaagd antwoord een trel om zijn oren te verkopen, dat het kla- batste. Wanneer kwamen de Batavieren in ons land, vroeg hij dan nog eens langzaam en nadrukkelijk. Zie, dan was het gevaarlijk om het niet te weten en dan moest ge maar wat zeggen, het was natuurlijk verkeerd, maar op een jaartje meer of minder kwam het er voor die Batavieren niet op aan. Maar dat potlood op dat papier. Dat schuifelde en scharrelde in de kleine ma gere hand over het witte vel en er ver schenen lijnen en vlakken, figuren en schaduwen, 'n landschap, een bosrand, een stel koeien in de wei, een huis in de sneeuw, een vrouw met een omslagdoek. Dan kon meester Jorissen geboeid en verwonderd kijken en dan zei hij: Ge zijt toch een profeet, jongen, ge zijt er toch een. De kleine jongen, Bart van Dijk heette hij, die kreeg dan een kleur van de felle vreugde in zijn hart. Dat te kunnen maakte hem licht en zalig, dat nog mooier en grootser te kunnen was rijn verlangen. Met een stuk krijt had hij dat gestolen uit het bordenbakje van meester Jorissen, die er zo zuinig op was? ging hij op vrije dagen de boerenschuren langs en waar hij liep daar sprongen de vrolijke witte mannekes op de deuren en hek ken, maruxekes en vrouwen met lange neuzen en bochels. Hij tekende ze met een zwaai van zijn vlugge arm en hij schater de tegen hen, als hij ze straf en stijf staan liet en verder huppelde. Teken onze baas eens uit, daar op de schuurdeur, zei een knechtje dat pas op •zijn kop had gekregen omdat hij met de melk gemorst had. En de baas werd uit geschilderd met zijn kromme knieën en zijn spitse kin. Hij kwam daar als levend staan op zijn eigen schuurdeur. Dat heeft die van Van Dijk gedaan, dat wist ieder altijd en de jongen heette al vroeg „de schildert', nog voor hij schilde ren kon. Maar dat leerde hij na zijn school jaren. Met verf omgaan en er mee klod deren, dat leerde hij als knechtje bij Bo- gaarts, die boven zijn deur met fraaie krul len en tierlantijnen zijn beroep had ge verfd in geel, rood en goud: „Huis- en décoratiesehilder". In de schilderswinkel van Bogaarts leer de Bart van Dijk de geheimen der vexwen kennen. Hij werd dronken van vreugde tussen al die potten en potjes met kleuren en oliën. Hij staarde in het diepe karmijn als in een zee van vuur en hij zag in het kleine potje met azuur de hemel zich ope nen. Hij mengde de tinten tot ongedachte schakeringen, die hem verrasten en boei den. Waarom een deur en een raamstijl te schilderen in één klexxr?, zei hij tegen Bo gaarts. Dat moet vlammen en tintelen, er moeten strepen licht en strepen schaduw zijn, het moet leven gelijk de natuur. Ge zijt vervelend met uw geel, dat ge op de huizen smeert alsof er alleen maar geel is en anders niet. Ik zal u gelen, zei Bogaarts en wees hem de deur. Ge zijt een slampamper, met uw vlammen en uw natuur. Als ik u een pot geel geef, dan hebt ge dat te smeren op wat ik u wijs en anders niet. En zo ge dat niet kunt, maak dan dat ik u hier niet meer zie. En Bogaarts zag hem daar niet meer. Maar hij had de geheimen en hartstochten der kleuren en verven iti zijn binnenste meegenomen en de huis- .en décoratieschil der liet hem die, omdat hij ze niet miste. Zo gaat nu deze schilder Bart van Dijk zijn dorp verlaten. Maar hij neemt het mee in zijn hart en men laat hem dat, omdat men het niet merkt. Hij gaat weg met zijn vrouw en zijn boeltje op een verhuieauto, het is alsof er een vogel zijn nest verlaat. Zijn vrouw, dat is een stil en bescheiden mensje. Bart draagt haar in de auto, want zij is zwak en ligt al een jaar op een rustbed in de lichte, zonnige serre van het grote huis, dat nu leeg en dood achterblijft. Er zijn zo de vx'ienden en kennissen, die er spijt van hebben die twee te moeten zien gaan. Ge begint heel wat, zegt men hem, maar hij lacht en trekt aan zijn pijp. Ik heb hier veertig jaar gewoond, zegt hij, en het is mij wel. Ik ben hier uit geschilderd in uw dorp. Er is geen boom meer en geen koe, die niet op mijn doeken geklodderd staat en van alle knappe men sen hier heb ik lelijke portretten gemaakt. Maar ze hebben me geld opgebracht. Ik heb ze goed laten betalen. Ze zijn goud waard geweest, Uw bomen en koeien en lelijke tronies. Nu ga ik het er eens van nemen. Wie wist niet dat Bart van Dijk alleen omwille van zijn zieke vrouw naar de zee kant trok? Hij spotte ermee en deed alsof hij blij was uit dat boerengat te kunnen wegtrekken, maar van de verhuisauto af, hij stond groot en stevig boven op zijn huisraad in de hoogte, van de wagen af keek hij over zijn dorp en zijn ogen wilden het meetrekken, naar ginds. Die lage hui zen, dat dorpskerkje, die herberg onder de linden, die klompenfabriek met de zig zagdaken en de altijd zingende zagerij. Ik kom u opzoeken, u allemaal, zei hij. Denkt ge dat ik u nog niet weer eens wil zien ploeteren en zweten in uw keuter- dorpje? Ik ga het er nu eens van nemen. Aan de zee gaan wij wonen, in Holland. Daar stinkt het niet zo naar mest en daar hebben wij de duinen, om in te wandelen en konijnen te vangen. Maar ik kom u opzoeken. Het bier zal er niet zo lekker zijn als hier bij Van der Giezen in het Meiboompje; Van der Giezen, waarom heet dat geval van u het Meiboompje? -Omdat het zo klein is, dat cafeetje van mij, schilder, en omdat ik het klein wil houden. Ik ben zelf ook niet groot van stuk en ik wil er de baas over blijven. Maar daar in Holland zult ge geen Mei boompjes vinden. Daar heet het Royal en Bellevue. Gij zult wel weten wat dat be tekent, maar of het bier u zal smaken? Ik hoop het, Van der Giezexx, ik hoop het. Maar ik kom u opzoeken. Houd een kamer voor mij vrij in de top van uw Meiboomke, tussen de bloesemen en de vogels man! Zo schokkex-de en schommelde de wagen het dorp uit, naar Holland. Baxf van Dijk zat tussen zijn schilderijen en hield ze vast. Hij hield Brabant vast in zijn banden op x-eis naar het Noorden, hij nam zijn land en zijn volk mee ixi zijn stoere bruine haxiden. Hij keek door het raampje op de rug van de chauffeur en tegen het wiebe lende hoofd van zijn vrouw, die hunkerde naar de rust aan het einde van de tocht, want zij voelde zich moe en klein, Martha, zijn vrouw. Hij Wil haar sterk en stoer hebben als hij zelf is, om weer gelijk vroe ger met haar door de weien en velden te lopen in de morgendauw, in de zomer avonden, in de besneeuwde wintermiddag. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 6