Niet er maar op los bouwen zegt minister In 't Veld „Open de grenzen voor een vrije wereldhandel" Invloed van hoge snelheden op het menselijk lichaam en de geest De kleine wereld Donderdag 23 Maai t 1950 EERSTE KAMER Gemeenten moeten rekening houden met de gezins samenstelling en geen huizen met drie slaapkamers voor ouden van dagen bouwen. (Van onze parlementaire redacteur) ten klaarden bij dit grapje op zullen jonggehuwden zich voorlopig best thuis Nadat mr. Wen delaar (VVD) en de heer Woudenberg (Arbeid) gisteren ochtend nog de degen met elkaar hadden gekruist, de eerste als warm voorstander van particuliere, de tweede van woning- wetbouw, kwam des middags minister In 't Veld aan het woord. Met betrekking tot deze tegenstelling moest hij natuurlijk wel erkennen, dat hij principieel en wat zijn eigen voorkeur betreft, geheel aan de zijde van zijn geestverwant Woudenberg stond. Maar ja, we hebben nu eenmaal een coali tie-kabinet (deze uitdrukking blijve voor verantwoordelijkheid van de minister) en dan moet daarin elke partij op haar beurt wel eens slikken, wat zij alleen terwille van de samenwerking met andersdenken den kan aanvaarden. Daarom was dus nu 's ministers streven gericht op een gang van zaken, waarbij de particuliere bouw een redelijke kans heeft naast woning- wetbouw. Als men echter van de zijde der particuliere bouwers wil beweren wel 35 procent goedkoper te kunnen bouwen dan de overheid vermag, dan wenste de bewindsman daarop slechts te zeggen: „laat ze maar eens opkomen." Na de wijze lessen, van zijn partijgenoot Woudenberg, waarvoor hij zeide dank baar te zijn en na diens critiek op wat 'het te gx'ote optimisme van de minister ge noemd was, betoogde minister In 't Veld, dat hij het toch heus nog niet zo verkeerd zag. Overigens was hij een beetje ver baasd, want men verwijt hem in het alge meen juist te veel pessimisme, als hij be weert. dat we in 1965 uit de woningnood kunnen zijn- en in 1960 indien men maar bereid is thans meer duplexwoningen te bouwen. Op het ogenblik is de woningproductie al tot 42700 gestegen en dit moet en kan ook verhoogd worden tot 55000 per jaar, hetgeen wellicht reeds in 1952 bereikbaar zal wezen. Dat getal zal het plafond moe ten zijn. Zowel de heer Schipper (AR) als mr. Wen delaar (WD) behoorden tot hen, die het plafond nog hoger zouden willen zien, omdat zij de woningnopd thans zo groot achten, dat zij zich op dit ogenblik over eventuele werkloosheid in het bouwbedrijf en aanverwante bedrij ven 'over 25 jaar niet zo druk kunnen maken. Maar volgens de minister zou een dergelijke werkloosheid eventueel reeds over een tiental jaren te duchten zijn en bovendien meent hij, dat hel hier niet be hoef! te gaan om een keus tussen twee kwaden, of woningnood of straks werk loosheid. Hij acht het zeker mogelijk zo wel die nood zo snel doenlijk onder de knie te krijgen alsook niettemin geen werkloosheid te veroorzaken. De gemeen ten, die zich nogmaals door de minister hoorden toeroepen, dat zij tenminste drie jaar vooruit moeten zien, dienen echter haar volle medewerking te geven en voor al ook te kijken naar de gezinssamenstel ling in 1960. Zo zal men hebben te breken met „zottigheden" als het bouwen van woningen met drie slaapkamers voor het voortdurend toenemend aantal ouden van dagen. Het ministeriële recept luidt: eerst kleine woningen gaan bouwen, niet te wild omspringen met ons bouwvolume doch daarmee woekeren en dus vooral aanvan kelijk veel woningen met één slaapkamer bouwen. Daarin de senatoriale gezich- Draadbreuk bij Warmond stagneerde het treinverkeer Woensdagmiddag omstreeks drie uur is even buiten Warmond een draad gebroken van de electx-ische bovenleiding, waardoor het treinverkeer tussen Haaxdem eix Lei den gestagneerd werd. Tussen Leiden en Warmond wex-den de passagiers met auto bussen vervoerd. Tegen halfzes was de bovenleiding hersteld. Luchtvaartstuk. Ia Hamburg is dezer dagen de première gegeven van „Spel -met het record", het eerste toneelstuk van de in Duitsland levende Nederlandse schrijver Rolf Itahaander. Het stuk plaatst het mo derne jagen naar- recoi-ds tegenover het nieuwe humanisme van de na-oorlogse jeugd. Het drama speelt zich af in Nederland ten kantore van cexx luchtvaartmaatschappij. Enkele maanden geleden werd het stuk reeds voor de Zwitserse radio opgevoerd. De Duitse pers is van mening dat men het zou moeten verfilmen. ADVERTENTIE EEN MEISJE MET TOEKOMST Lachend gaat ze door het leven. „Die komt er wel", zei haar trotse moeder, „vooral nu ze sinds kort piekfijn gekleed gaat". „Textiel is toch allang vrij", werd opgc- raerkt. „Inderdaad, maar vergeet niet, dat zo'n blouse en zo'n rok geregeld in de was moeten- Vroeger kwamen er nogal 's „schraaiwater- vlekken" in: lelijke spikkels en grauwe plek ken. Nu ik echter Super Radion gebruik, is dal gelukkig voorbij". Het juist op de markt gekomen Super Radion is na jarenlange arbeid van was- experts 7.6 samengesteld, dat schraalwater- vlekken absoluut onmogelijk zijn. Hoe hard het water ook is, Super Radion wast méér dan wil, letterlijk Smetteloos wit! voelen. Een ander door de bewindsman terloops aanbevolen geneesmiddel was: emigreren. Ten opzichte van de vraag, welke fac toren in het bijzonder beslissend zijn voor de omvang van hel bouwplan betoogde minister In 'l Veld, dat allengs het zwaar tepunt is gaan liggen bij het financiëel- monetaire. In 1952 houdt de Marshall hulp op. Dan zullen we op eigen benen moeten kunnen staan en met het oog daarop zal eventueel vermindering van uitgaven verder nodig zijn. Nu jenever en sigaren waarop deze minister helemaal niet gesteld is vrij zijn en men niet weer tot distributie kan terugkeren, kan iedereen zoveel jenever drinken en sigaren roken als hij wil, maar beperking van de woningbouw is nu juist een van de wei nige dingen, die we nog in de hand heb ben. Dus was het wachtwoord: enigszins kalmpjes aan en niet er maar op los bouwen. Na het uitvoerig beloog van de minister ging zijn begroting er zonder hoofdelijke stemming doof. De 9 Mazen j Hoffmann in celluloid. Michael Powell en Emeric Pressburger zijn bezig met de verfilming van ..Hoffmanns vertellingen" Het zal een kleurenfilm worden en super-visie over het muzikale gedeelte opgedragen aan de bekende dirigent Sir Thomas Beecham. Teruggevonden partituur. De partituur van een Vioolconcert in A majeur van Josef Hay dn, die sedert 1769 was verdwenen, is in de bibliotheek van een Benedictijner abdij in de buurt van Wenen teruggevonden dooi de jonge musicologe Christa Fuhrmann. Het Weense kamer-orkest zal het werk binnen kort uitvoeren. Er worden gramofoonplaten van in de handel gebracht. Landjuweel. De Bond van de Katholieke Arbeidersbeweging te 's Herlogcnbosch zal dit jaar in Juli of Augustus een landjuweel houden, weer men alle Katholieke culturele verenigingen bijeen hoopt te brengen. Zangverenigingen, toneelclubs, harmonie orkesten en volksdansgroepen zullen in Oirschot of in Boxtel aan dit landjuweel deelnemen. Koraalpassie. Het onlangs opgerichte Haags Kamerkoor zal onder leiding van z-ijn dirigent Cor Backers on Goede Vrijdag in de Doopsgezinde Kerk te 's Gravenhage de eerste uitvoering in Nederland geven van de ..Malthaus Passion" van Melchior Vulpius, een in 1613 gecomponeerde koraalpassie. Ook Bussum Te Bussum is besloten tot de definitieve oprichting van een openlucht theater. De initiatiefnemers hiertoe zijn de heren J. A. Terlingen, Lex Karsemeijer en H. Tesink De regisseur Anton Sweers trad toe als adviseur. Het bestuur zal trachten voor het komende seizoen een cultureel cn artistiek verantwoord programma samen te stellen. Het openluchttheater is tegen de voormalige vestingwallen van het Sportter rein-Zuid ingericht. Tal van verbouwingen waren noodzakelijk om het m.s. ..Oranje van de Stoomvaart Maatschappij Nederlandweer in voor-oarlogse glorie te herstellen. Als laatste phase in de reeks van verbouwingen is een nieuw stuk aan de achtersteven bcvesligd. Hangende in takels wordt het 215.000 kg ivcgcnde gevaarte op zijn plaats gebracht. INTERVIEW MET ADENAUER Het Nederlandse transitoverkeer zal er mede van profiteren (Van een speciale medewerker). Wij hebben aan" de kanselier van de Duitse bondsrepubliek, dr Konrad Ade nauer, enige vragen voorgelegd, die be trekking haclden op de internationale fi nanciële en economische vraagstukken van het ogenblik. Dr Adenauer wees er op, dat een blij vende oplossing dus een op lange ter mijn van de internationale monetaire en handelsproblemen slechts gevonden kan worden in het herstel van een wereld omvattende handel. De verschillende geld middelen dienen daarbij in vérgaand even wicht te zijn. Deze opvatting was voor de Duitse bonds republiek aanleiding om, voor zover dit mogelijk was, zelf de toegang tot de we reldmarkten te herkrijgen, terwijl het de eigen grenzen zover mogelijk opende voor de vrije wereldhandel. In het bijzonder heeft de Bondsrepubliek de pogingen tot bevrijding van de handel energiek bevorderd en het streven van deze organisatie om een Europese Tolunie tot stand te brengen naar vermogen ge steund. Het doel van onze handelspolitiek moet natuurlijk gevonden worden in het verkrijgen van de nodige voedingsmidde len voor ons volk en van de grondstoffen voor de Duitse industrie, zulks in ruil voor de Duitse producten. Wij zijn er echter terdege van door drongen. dat een wereldomvattende handel slechts dan mogelijk is, wanneer die uit wisseling niet alleen beperkt wordt tot de dringend noodzakelijke goederen en grond stoffen. Daaronder moeten ook die ge bruiksartikelen vallen, die weliswaar niet noodzakelijk zijn voor een minimale be staansmogelijkheid doch wel geschikt om de welstand van de handelspartner te ver hogen en de Duitse levensstandaard op hetzelfde peil te brengen, zoals ook het doel is van de Marshallhulp. Bezien in het totaal van onze import is de rol van deze voor het levensonderhoud minder belangrijke goederen slechts on dergeschikt. Blijkens de cijfers over De cember 1949 dus ook voor de Kerstda gen werd voor slechts 3,8 procent in gevoerd aan genotmiddelen als cacao, ca- caoproducten, koffie, thee enzovoort en D. H. J. Verkerk f Te Heemstede is in de leeftijd van 70 jaar overleden de heer D. H. J. Verkerk, die in 1929 in dienst trad van Haarlems Dagblad als vertegenwoordiger voor ad vertenties. Op 1 Januari 1945 werd de heer- Verkerk op pensioen gesteld. De overledene heeft in de jaren van werkzaamheid voor ons blad zijn taak steeds met grote toewijding verricht en daarvoor naast onze waardering, ongetwij feld ook die van een brede kring van relaties van de courant -verworven. Wij be houden de aangenaamste herinnering aan onze samenwerking. Hij ruste in vrede. Nieuwe theorie van Brits geleerde (Van onze luchtvaartmedewerker) Is het menselijk - lichaam tegen grote snelheden bestand? Dat is een vraag die sinds de uitvinding van de spoortrein dui zend keer is gesteld en ontkennend beant woord zonder dat de ontwikkeling van het verkeer er zich veel van aantrok. In 1839 werden de dwazen die zich in een spoortrein met een duizelingwekkende snel- lreid van 40 km per uur zouden laten voort sleuren, de vreselijkste dingen in het voor uitzicht gesteld. Thans zijn er piloten die meer dan 1000 km per urn- hebben gevlogen en opnieuw hoort men de klassieke vraag: Kan het menselijk lichaam daar tegen? Dr. E. T, O, Slater van de British Inter planetary Society sprak nu onlangs de mening uit dat zulke en nog veel grotere snelheden die ongetwijfeld in de toekomst verwacht mogen worden (bijvoorbeeld in de ruimtevaart, waar de Interplanetary Society hoofdzakelijk in is geïnteresseerd), inderdaad zoal niet het lichaam, dan toch de geest zullen beïnvloeden. Er moet on middellijk aan toegevoegd worden dat dr. Slater niet de snelheid op zichzelf bedoelde, maar de veranderingen van snelheid (ver snellingen) die erbij gaan optreden. Snelheid op zichzelf heeft geen enkele invloed, om de eenvoudige reden dat bij constante snelheid geen krachten optreden, onverschillig of het nu om nul, duizend of dertigduizend kilometers per uur gaat. In een gesloten cabine is, wanneer op geen andere zintuigen dan het gevoel wordt af gegaan, niet eens te constateren of men stilstaat of beweegt. Snelheid is trouwens maai- een zeer betrekkelijk begrip. Wan neer wij met beide voeten op de grond aan luxewaren, als bijvoorbeeld zijde en zijden kleding. Wanneer de grootste en belangrijkste handelspartners van Duitsland eveneens bereid zijn om ter uitbreiding van hun wederzijds goederen- en dienstenverkeer deze principes te laten gelden, dan is de Bondsrepubliek in staat haar handelspoli tiek voort te zetten en daarmede de slech ting van de handelsbarrières te verwezen lijken. Nederlands industrialisatie „Houdt men rekening met de Neder landse industrialisatie en zal deze nog van invloed zijn op de Duitse export?" zo vroe gen wij vervolgens. „De industrialisatie van Nederland zal misschien op enkele ge bieden tot een verschuiving leiden. Voor wat de aard van de goederen betreft van de Duits-Nederlandse handel vooral, maar- deze verschuiving behoeft in geen geval een vermindering te betekenen". aldus luidde het antwoord. „Alle ervaringen in het verleden hebben aangetoond, dat het goederenverkeer juist bijzonder intensief was tussen die landen, die het meest ge ïndustrialiseerd waren". „Welke waarde hecht u aan het transi toverkeer via de Nederlandse havens en de Nederlandse Rijnscheepvaart?" „Waar Duitsland streeft naar uitbreiding van zijn buitenlandse handel, betekent dit een toeneming van het transitoverkeer via de Nederlandse havens, omdat die door haar geografische ligging grote delen van West-Duitsland als natuurlijk achterland hebben. De toenemende Duits-Nederlandse handel zal aan de Nederlandse Rijnschcep- vaart mogelijkheden bieden om in gelijke mate een groter aandeel te verkrijgen in het goederenverkeer via de Rijn. Dit kwam trouwens al tot uiting in de uitbreiding van de Nederlandse Rijnscheepvaart in het onlangs overeengekomen aanvullende handelsaccoord. Wat de culturele aangelegenheid betreft: Waar Duitsland op cultureel gebied lang van het buitenland was afgesneden, ver heugen wij ons over iedere mogelijkheid tot culturele uitwisseling met de democra tische volken. Slechts door een wederzijds begrip kan men die toenadering tussen de volken bereiken die noodzakelijk is voor een goede politieke toekomst van allen, die de vrijheid liefhebben. Dat geldt in bij zonder sterke mate voor de toekomst van West-Europa, dat als een door het lot ver bonden geheel („Schicksalsgemeinschafl") beschouwd moet worden". Dr. Adenauer besloot: „Gaarne zou ik tegenover- de lezers van uw blad de wens tot uitdrukking willen brengen, dat alle West-Europese volken die vrijheid en bestaanszekerheid kunnen bereiken, welke de grondslag vormen van het ware Europese leven. Wij zijn Neder land bijzondere dank verschuldigd voor zijn energieke medewerking aan de po gingen, een Europese gemeenschap tot stand te brengen". Hef nationale inkomen is in 1949 gestegen Reële consumptie blijkt thans te dalen In aansluiting op de onlangs door het Centraal Bureau voor dc Statistiek gepu bliceerde gegevens betreffende het natio nale inkomen voor het jaar 1948 zijn thans kwartaalcijfers voor 1948 en voor drie kwartalen van 1949 beschikbaar. Het totaal van de middelen is voor de laatstgenoemde drie kwartalen achtereenvolgens 3.919 millioen, 4.206 millioen en 4.139 mil- lioen. tegen een kwartaalgemiddelde van 3.839 millioen in 1948. Het totaal van de bestedingen over deze perioden laat de zelfde cijfers zien. De voortdurende stijging van het natio nale inkomen is toe te schrijven aan twee factoren, verhoging van de productie en prijsstijgingen. Door uitschakeling van de pr-ijsveranderingen kan het reële nationale inkomen berekend worden, dat dus een indruk geeft van de omvang van de pro ductie. Per hoofd der bevolking bedroeg het indexcijfer van het recle nationale in komen in 1948 gemiddeld 101. tegen 94 in 1947 en 84 in 1946 (basis 1938 is 100). Ge durende de eerste drie kwartalen van 1949 bedroeg dit indexcijfer resuectievelijk 100. 108 en 114. Voorts blijkt dat de intering op het ver mogen in het buitenland (c.q. het afsluiten van leningen in het buitenland) in het derde kwartaal 1949 althans voorlopig tot een einde is gekomen. Dit wil niet zeggen dat de moeilijkheden met betrekking tot de betalingsbalans eveneens ten einde zijn. Er- is nog steeds een groot dollartekort, waar tegenover een overschot aan andere valuta staat. De besteding van hel nationale inkomen vertoont eveneens een geleidelijk optre dende verandering. De consumptie door verbruikers neemt nominaal nog toe, maar reëel, dus na •uitschakeling van de prijs- invloeden blijkt deze thans te dalen: op basis 1947:100 was dit consumptie-index cijfer in 1949 in de eerste drie kwartalen respectievelijk 97, 102 en 108. tegen 100, 106 cn 112 in de overeenkomstige kwar talen van 1948. De investeringen daarentegen zijn toe genomen. Hiervoor worden nog geen hoe- veelheidsindexcijfers samengesteld, maar de sterke stijging van de waarde ervan is voor het overgrote deel aan een vergroting van de omvang van de investeringen toe te schrijven. De overheidsbestedingen zijn een weinig gedaald. Tenslotte blijkt de grote invloed die de overheid op de prijsbepaling heeft gehad. Deze invloed komt tot uiting in de toeneming van de post indirecte belastin gen zonder subsidies, die in de drie kwar talen van 1949 436 millioen gulden hoger was dan in de overeenkomstige periode van 1948. Nederlandse reparatie, en restitu tie-delegatie in Japan opgeheven Met ingang van 1 April zal de reparatie- en restitutiedelegatie bij de Nederlandse missie in Japan worden opgeheven. Met ingang van diezelfde datum zal het hoofd van deze delegatie, ir. M. G. Mout, tijdelijk worden belast met de leiding van de econo mische afdeling van de Nederlandse missie te Tokio met de titel van „waarnemend hoofd van de economische afdeling". taan, zeggen wij dat we stilstaan. Maar onze aarde tolt met een aardige vaart om haar as. En niemand weet hoe groot de snelheid is waarmede het gehele melkweg gestel, waar wij immers deel van uitmaken, zich door het heelal beweegt. Wanneer er niets is om een beweging naar af te meten, kan men met evenveel recht zeggen dat wc stilstaan als dat we bewegen. Maar deze Einsteinse pacten zullen we hier verder niet volgen. Voldoende is de conclusie dat de pure snelheid geen in vloed op de mens heeft. Iets anders wordt het bij veranderingen van de snelheid (ver snellingen cn vertragingen) of veranderin- ,en in de bewegingsrichting. Iedereen weet dat in een auto bii snel optrekken het lichaam achterover wordt gedrukt, terwijl in bochten de zijwand van de wagen bij zondere aantrekkingskracht schijnt uit te oefenen, eenvoudig omdat 't lichaam de nei ging heeft rn de oorspronkelijke richting voort te gaan en met kracht in de nieuwe richting wordt gedwongen. Daar een vliegtuig zich in een bocht netjes in een helling legt. is daarin het effect iets anders: men voelt geen zij waartse kracht, maar wordt steviger op de steel gedrukt. Er. als scherpe bochten worden gedraaid met grote snelheid, zal men merken dat. het meer moeite dan ge woonlijk kost een arm op te heffen, deze is schijnbaar zwaarder geworden. Piloten in straalvliegtuigen hebben het nog kwader: daarin kuimen de krachten zo groot worden dat het bloed uit de hersenen wordt weggedrukt en tijdelijke blindheid optreedt. Men spreekt in de vlieger-staal van black-out". Natuurlijk is er een grens aan de krachten die het lichaam zonder schade kan ondergaan, maai' wel is er een middel gevonden om vliegers in staat te stellen grotere krachten dan normaal zon der ..black-out" te verdragen. Zij dragen daartoe een soort corset dat bii het op treden van middelpuntvliedende krachten wordt opgeblazen en wel meer naarmate de krachten sterker zijn. Er wordt dan een tegendruk op het lichaam uitgeoefend dat tot zekere grenzen natuurlijk het j bloed belet uit het hoofd weg te stromen. Dit alles betreft de physieke factoren van het vliegen met grote snelheden. Psy- chise invloeden ervan zijn tot dusverre nooit waargenomen. De opvatting van- dr. Slater dat het herhaaldelijk optreden van versnellingskrachten welke tot „black-out" leiden, wel degelijk dc geest en persoonlijk heid zullen beïnvloeden, is dan ook geheel nieuw. Helaas zou deze beïnvloeding vol gens hem geen gunstige zijn. Hij verge lijkt het effect met dat van sommige hoofd kwetsuren of hersenschuddingen cn met de toestand van een epilepticus die herhaalde aanvallen heeft gehad. (Nadruk verboden) Vrouw verwondde zich zelf en gaf haar man de schuld Als getuige gehoord in een zaak. die gisteren voor de Amsterdamse Arrondisse mentsrechtbank werd behandeld legen haar van poging tot doodslag, subsidiair zware mishandeling beschuldigde echtge noot, trok de vrouw van deze man, de 29- jartge los werkman H. M. J-, haar vroeger voor de reehter-commissaris afgelegde verklaring in en zeide, dat niet haar man, doch zij zelf zich de steken in borst, hals en wang had toegebracht. Zij legde deze verklaring af, nadat de president haar er op had gewezen, dat zij zich met een verkla ring in die vorm bloot stelde aan vervol ging wegens meineed. De president gelastte daarop de gede tineerde verdachte onmiddellijk in vrij heid te stellen. Hij deelde mede, dal dc rechtbank, die zich tevoren in raadkamer had begeven, het vooronderzoek onvol ledig achtte. Derhalve werd de zaak voor onbepaalde tijd aangehouden en voor nader onderzoek terug verwezen naar de reeh ter-commissaris. De president van de Arrondissements rechtbank citeerde tijdens de zitting van gisteren uit de door de vrouw afgelegde verklaring, dat zij op de bewuste dag haai man had laten blijken, dat zij het huwelijk met hem als een last voelde. De man was "t huis uitgegaan en te middernacht plotse ling teruggekomen. Hij trof toen een buur man in zijn woning aan. In het rapport had de vrouw verklaard, dat de buurman toe vallig bij haar boven was. Ook dat „toe vallig" trok zij ter zitting in. Tenslotte zeide de president tot de ge tuige: „Wilt u thans verklaren of u blijft volhouden, dat niet hij met het mes heeft gestoken, doch dat u zelf zich hebt ver wond?" Zonder aarzeling antwoordde de getuige: „Tic heb het zelf gedaan". De zaak werd daarop aangehouden en de verdachte in voorlopige vrijheid gesteld. De Bijzondere Raad van Cassatie ver oordeelde de 46-jarige dr. F. B. uit Utrecht tot een gevangenisstraf van 3 jaar. B. tijdens de bezetting wethouder van onder wijs te Utrecht geweest. Verder is hij op getreden als secretaris van het ..Opvoeders- gilde" der N.S.B. Als adviseur van Mussert heeft hij de nazificering van het onderwijs bevorderd. De stand op dc Frav.kfortcr voorjaarstentoonstelling die het meest dc aandacht der- bezoekers trok, was die van dc N. S. U., tvaar een robot op een motorrijwiel te zien was. Deze robot kan alle beuiëgïngcn uitvoeren, die ook een menselijk wezen op een motor maakt. Hij start de motor, schakelt over in een andere versnelling, gebruikt de rem op het juiste ogenblik enlaat zich door niets afleiden Hens van één dag Het wordt tijd dat ge u nu eens in acht gaat nemen, zegt de dokter tegen dc oude Van der Vondervoorden, want ge zijt een mens van één dag. Geen sigaartje meer en geen borreltje, en vroeg naar bed. Ge hebt uw leven geleefd zoals ge dat het plezie rigst vondt. ik zal u daar geen verwijt van maken. Maar nu op uw oude dag moet ge toch eens wat voorzichtiger zijn. Want ge kunt niet altijd jong blijven, ge moet de tol van de jaren betalen. Daar ontkomt geen mens aan. Jaja, dat is de wijze taal van een wijs man. De wetenschap is ver gevorderd, die dokters kunnen door uw karkas heen zien of het van mica is. Zij zetten u voor een ruitje en zij kijken hoe lang ge nog te leven hebt. En dan hebt ge maar te doen wat zjj u voorschrijven. Geen sigaartje en geen borreltje meer, en vroeg naar bed. De oude Van der Vondervoorden heeft zijn leven geleefd zoals hij dat het plezie rigst vond, daar heeft hij zijn herinneringen aan. Hij heeft als jonge klant de bloenre- kens vaker buiten gezet dan nodig was om ze te doen groeien. En de borreltjes die hij nu moet iateir staan heeft hij toen dubbel cn dwars genoten, hij zal er nog heel wat moeten laten staan om de weegschaal weer wat in evenwicht te brengen. Als ge zo van de dokter naar huis loopt in dc zonneschijn, dan kunt ge er over peinzen hoe plotseling die jonge Van der Vondervoorden de oude Van der Vondervoorden geworden is. Het is een aantal jaartjes dat geen naam heb ben mag, het is als een bliksemflits zo gauw. Dat ge nu van jongeling zo in één ruk al grijsaard geworden zijt, hoe is dal in zijn werk gegaan. De wereld is het zelfde gebleven, de lente die gekomen is met bloemen en groen is dezelfde van toen, De oude kerk met haar grijze dak en haar verweerde muren staat daar nog zoals zij er stond toen ge in haar schaduw meisjes kuste de maan die vanavond als een Hollandse kaas aan de hemel hangen zal, kan van u dingen vertellen die niemand anders gezien heeft. Zij is niet ouder ge worden, zij heeft geen dokter nodig. Zij is zo rond en gezond als voorheen, toen ze u bijlichtte om de sleutel in het slot te krijgen. De sleutel die geen lawaai maken mocht omdat ge met uw twintig jaren nog niet na elven mocht thuiskomen. De oude Van der Vondervoorden kan nu zoveel lawaai maken als hij wil met zijn sleutel in het slot. Er is niemand die wak ker worden kan, er is niemand overge bleven, die hem kwalijk neemt dat hij ver geten heeft op de klok te kijken. Dat hebben de jaren hem afgenomen zoals zij het hem gegeven hebben: Hij heeft geleefd zoals hij het plezierig vond, met zijn vrouw, met zijn kinderen, met zijn sigaar en zijn borrel. Hij is langs de ple zierige glijbaan van het leven naar be neden geschoven door een wirwar van vrolijkheid en liefde heen, hij heeft in zijn vaart van links en van rechts geplukt wat hij krijgen kon. Nu is hij aan het einde van zijn glijbaan gekomen met lege handen, hij heeft dat allemaal onderweg weer uit zijn vingers laten glippen. Maar op uw oude dag moet ge voorzichtig zijn, geen borrel meer en geen sigaar, zegt de dokter die door het ruitje gekeken heeft en het weten kan. Want ge zijt een mens van één dag. Een mens van één dag. Het zal u ge zegd worden terwijl de wereld zo schoon en licht is om u heen. De lentezon heeft van daag haar best gedaan met het verguldsel, zij heeft de straten en de muren wat vro lijker gemaakt. Zij heeft het leven de glans gegeven die de winter verdrijven moet. Daar kunt ge ieder jaar weer staat op maken, de lente is er een die u nooit itr de steek laat. Zij is er een die zich aan afspraken houdt. De oude Van der Von der-voorden heeft in zijn leven al heel wat afspraakjes met de lente gemaakt, want zie, zegt hij, daar houd ik van. Ik houd van hel leven als het zich in zijn Paasbestc pakje steken gaat om mij te plezieren. Ik houd er nóg van, al ben ik een mens van één dag. En die dokter kan zoveel door mica ruitjes kijken als hij wil, maar ik kan in dit schone leven de vreugden niet verloo chenen die mij trouw gebleven zijn. Ik heb geleefd zoals ik dat plezierig vond, dat wil ik blijven doen tot het einde. Geen borrel meer en geen sigaar, ze kunnen mij nog meer vertellen. Ik kan er wat korter door leven, maar mijn plezier wil ik er van hebben tot het laatste uur. Ik zal de vrolijkste mens van één dag zijn die ooit geleefd heeft. Proost, en geef mij eens wat vuur. Eén dag? Best. als het moet. Maar dan een plezierige. Vandaag is hij begraven, de dokter. De oude Van der Vonder-voorden is mee ge weest op de begrafenis. Als hem dat maar- geen kwaad gedaan heeft. Want hij is, dat weet hij, een mens van één dag. J. L. Mevrouw Edna Blue bezoekt Nederland Amerikaanse hulp aan oorlogswezen Woensdag arriveerde op het vliegveld Schiphol de internationale voorzitster van 't „Foster Parents' Plan for War Children", mevrouw Edna Blue. In een kort gesprek met de aanwezige journalisten vertelde mevrouw Blue iets over de organisatie. Tijdens de Spaanse burgeroorlog werd de organisatie gesticht rn de Verenigde Stiten van Amerika. Ame rikaanse burgers, die zich het lot van de oorlogswezen aantrokken konden door mid del van de organisatie de kinderen adop teren. In de tweede wereldoorlog kreeg het „Fosters Parents' Plan" veel meer te doen. Er zijn thans in de gehele wereld ongeveer 12.000 kinderen, wier pleegouders in diverse landen door de organisatie worden onder steund met geld en goederen. Het „Foster Parents' Plan" verleent steun aan kinderen in Nederland, België, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Italië cn Tsjechoslowakije. In Nederland zijn er 700 kinderen, die door de organi satie worden gesteund. Het vorig jaar be droeg de financiële hulp aan Nederlandse oorlogsweesjes 130.000, de materiële steun bestond uit 32 ton goederen, die hier werden gedistribueerd. Mevrouw Blue zal drie dagen blijven en een aantal pleegkinderen bezoeken. Daarna vertrekt zij naar België, om vandaar uit haar reis door Europa voort te 2etten. De sectie wolindustric van het Rijks bureau voor Textiel, thans gevestigd te Til burg. wordt met ingang van 31 Maart over gebracht naar de sectie DLstex van dit rijks- I bureau, Seinpostduin 18 te Scheveningen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 5