r
c
Democratische socialisten vierden
het jaarlijkse Feest van de Arbeid
De bewoner van het Oude Slot te Heemstede
in sociëteit ,,Teisterbant" gehuldigd
.Clowntje Rick
Kort en Bondig J
De dood van
dr. Leidekker
Dinsdag 2 Mei 1950
Haariemi Dagldad ei/ Oprechte Haarlemsche Courant
Voor een werkend Nederland in een verenigd Europa
Minister-president sprak Haarlemse geestverwanten toe
Een weldadige zon werkte op het Mei
feest van de democratische socialisten in
Zuid-Kennemerland, dat gisteren met
grote opgewektheid werd gevierd, mee tot
een warme, kameraadschappelijke sfeer op
de bijeenkomsten van de socialistische or
ganisaties. Dat bleek reeds gistermorgen,
toen het groepje Natuurvrienden, der tra
ditie getrouw de velden introk om daar,
met ter afwisseling een levenslustig lied,
te genieten van de schoonheid van de Eerste
Mei.
Het bleek ook 's middags in de tjok- en
tjokvolle zaal van ,.De Leeuwerik" waar
de oudgedienden in de socialistische be
weging bijeen waren gekomen om te ge
nieten van een uiterst verzorgd program
ma dat de Vrouwengroep in de Partij van
de Arbeid had opgezet en dat zijn hoogte
punt beleefde toen de minister-president,
dr. W. Drees, de zaal betrad voor het uit
spreken van de Mei-rede. De aanwezigen
zongen de bewindsman spontaan staande
de Socialistenmars toe.
..Er is op deze Meidag, ondanks alle
moeilijkheden die er zijn, toch wel reden
voor een stemming van vreugde en blij
heid. Want in zestig jaren van socialistische
strijd is er toch ook wel wat bereikt. Er is
in ons volksleven toch iets gekomen van
vieer levensgeluk, van zuiverder verhoudin
gen, van sociale rechtvaardigheid", zo be
gon dr. Drees zijn toespraak. Zestig jaar ge
leden leek de acht-uren dag een onmoge
lijkheid, nu is algemeen de gedachte aan
vaard, dat de mens tijd moet hebben om
naast zijn arbeid zich te kunnen wijden
aan de ontplooiing van zijn persoonlijkheid,
aan de organisaties waarin hij zich wil
wijden, voor zijn levensgeluk.
En tot de aanwezigen kon de minister
president dan ook zeggen: „U hebt niet
tevergeefs gewerkt en geleefd, uw arbeid is
vruchtbaar geweest: het jonge geslacht kan
met minder moeilijkheden van meer moge-
Mjkheden profiteren".
Dr. Drees herinnerde aan de toestand
waarin de regering-Schermerhorn in 1945
orde en regel had moeten brengen, aan de
hooggespannen verwachtingen die er toen
waren. Zeker, deze zijn lang niet alle in
vervulling gegaan, maar toch: het aanzien
van het land, de gezondheid van het volk,
de werkgelegenheid, hoe is het alles niet
toegenomen en verbeterd. En dat alles in
een sfeer van arbeidsvrede, omdat de Ne
derlandse arbeidersbeweging, hoewel zij zo
strijdvaardig en krachtig als ooit tevoren is,
in bezonnenheid en zelfbeheersing alle
krachten heeft ingezet om conflicten te
voorkomen tot heil van het algemeen.
Maar het was niet alleen herstel wat
na 1945 tot stand kwam, het was tevens,
al was het ook naar de mening van dr.
Drees in nog te bescheiden mate, vernieu
wing. Daarvan getuigt wel de sociale en
economische medezeggenschap die voor de
arbeidende bevolking in de vorm van de
Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie werd
verkregen. Spreker vond het een voorrecht
dat het hem gegeven was geweest een
klein deel van een oud socialistisch ideaal,
het staatspensioen voor iedereen, te ver
werkelijken.
Vrede en veiligheid
Het zal voor ons kleine land met zijn
grote bevolking meer dan ooit noodzakelijk
zijn voor iedereen een veilige werkgelegen
heid te bieden. Internationale samenwer
king is daartoe onontbeerlijk. De gedachten
die ons vroeger bezield hebben zijn niet
veranderd, wel de vorm waarin de idee
werkelijkheid werd.
Het socialisme blijft gericht op een doel
bewust georganiseerde maatschappij. Het
blijft streven naar zuiverder, edeler, men
selijker verhoudingen, naar een vrije ont
plooiing van de menselijke geest, zonder
vrees voor onderdrukking van menings
uiting of gewetensvrijheid, zo eindigde
dr. Drees zijn met grote bijval beantwoorde
rede.
Na een pauze waarin verversingen wer
den rondgedeeld, werd het programma,
waaraan de dames Kroon en Blik, respec
tievelijk met voordracht en zang meewerk
ten, met een spreekkoor uit de Vrouwen
groep besloten.
Avondvergadering
Eenzelfde geestdrift heerste er gister
avond ook in het Gemeentelijk Concertge
bouw waar veertienhonderd democratische
socialisten bijeen waren om het door het
Mei-comité samengestelde programma bij
te wonen.
„De Stem der Volks" voerde tezamen
met het wakkere Excelsior" onder leiding
van dirigent Peters een cyclus van strijd
liederen uit en ontroerde de zaal later met
een ragfijne vertolking van oud-Neder
landse liederen in de bewerking van resp.
Felix de Nobel en dirigent Maurice van
IJzer.
De voorzitter van het Mei-comité, de
heer D. Verbaan, memoreerde de grote re
sultaten van de socialistische partij in het
afgelopen jaar: de vreedzame regeling van
het Indonesische geschil, de totstandkoming
van de medezeggenschap der arbeiders in
de bedrijven en de stichting van een vrij
Wereldvakverbond, dat reeds meer dan
Minister-president dr. W. Drees tijdens zijn
toespraak tot zijn oudere Haarlemse geest
verwanten.
vijftig millioen leden telt. Hij herdacht ook
de democratische socialisten achter het
IJzeren Gordijn die thans worden vervolgd
en uitte zijn vreugde over de goede resul
taten die de Partij van de Arbeid in de
Statenverkiezingen had behaald, al stak
Haarlem daarbij wel een beetje af.
Herdenking van
Anne Wanschers
De voorzitter van de Federatie Haarlem,
de heer W. F. Happë herdacht, zoals me
vrouw Kerkhoff 's middags reeds had ge
daan, in enkele gevoelvolle woorden wijlen
de heer Anne Wanschers. die aan de voor
avond van de Mei-viering was heengegaan.
„Een eenvoudige, bescheiden man, die
nooit zichzelf zocht, die zijn ideaal volgde
en zijn medemensen hielp. Een man ook,
die in de oorlogsjaren r.ooit vroeg: „Welk
gevaar loop ik?" en zijn gehele persoon
inzette voor de arbeidersbeweging".
De aanwezigen hoorden staande het „Aan
de strijders", door „De Stem" gezongen,
aan.
Vervolgens was de beurt aan de jonge
garde, die rond op het podium geplante
Meiboom met voordracht, dans, zang en
spel liet zien waar de Arbeiders Jeugdcen-
trale zich op haar bijeenkomsten in het
Baken al zo mee bezig houdt.
Verenigd Europa
De spreker van de avond, dc heer Louis
Major, secretaris van het Belgische Vak
verbond, had het begrip „Verenigd Europa"
uit de Mei-leuze tot onderwerp van zijn
even korte als krachtige rede gekozen. Hij
herinnerde eraan dat de gedachte van in
ternationale broederschap van stonde aan
aan het socialisme verkleefd was. Het Mei
feest was daar het symbool van. Zestig
keer zijn de arbeiders nu op 1 Mei de straat
op gekomen en hebben zij hun vredeswil
gedemonstreerd. Zo sterk bleek dit sym
bool, dat de dictaturen het overnamen, al
trekken ook op de Russische Eerste Mei
kanonnen in de stoet mee. Want ondanks
alle schone dromen tijdens de bezetting is
de oorlog en oorlogsdreiging niet weg en
vernietigd.
Alleen de arbeidersklasse in de wereld
kan hier de oplossing brengen door zich
hecht aaneen te sluiten: zij moeten de kop
pen, de handen en de portemonnaies bij
elkaar steken. Dat alles is zeer moeilijk.
De economische grenzen moeten verdwij
nen, de dumping door valse subsidies van
eikaars producten en prijzen moet worden
afgeschaft. Er zal een uitwisselbare munt
moeten komen en een zoveel mogelijk ge
lijk sociaal en loonstelsel. Ieder land in
Europa zal verplicht zijn water in zijn
nationale wijn te gieten. Toch is de tech
nische kant der vereniging niet de voor
naamste. Het belangrijkste is, dat wij allen
Europeeërs moeten worden, dat dat begrip
gemeengoed van de massa is. „En wie, zo
vroeg de heer Major zich af, zullen dat
beter kunnen dan wij, de erfgenamen van
1889?' Toen reeds waren de arbeiders over
tuigd van de noodzaak van een nieuwe
wereld, boven de oude grenzen uit, waarin
de broederschap van het socialisme zou
heersen. Thans hebben de socialisten hun
grote internationale organisaties in vakbe
weging, partij en coöperaties. En Europa
zal socialistischer kunnen, worden naarmate
de afzonderlijke organisaties zich sterker
bewust zijn van hun Europese taak. Dan
zal, zo eindigde de heer Major, morgen
eindelijk het socialisme begroeten, dat de
armoede en de ellende zal uitschakelen en
vrede, brood en welvaart voor u allen kan
brengen.
Nadat de spreker de Socialistenmars was
toegezongen overhandigde de heer Verbaan
hem een enorme bos tulpen als groet van
Nederland en België.
Het tweede deel van het programma was
gewijd aan het amusement, waartoe het
ensemble van Jan Corduwener en Cor
Steyn met zijn solo-vox belangrijk bijdroe
gen.
Gedenksteen voor omgekomen
Haarlemse politiemannen
Donderdagmiddag 4 Mei zal burgemees
ter mr. P. O. F. M. Cremers in het Haar
lemse politiebureau aan de Smedestraat
een gedenkplaat onthullen ter nagedach
tenis aan zes leden van het corps, die in
bezettingstijd om het leven kwamen.
Deze laatste eer geldt de rechercheur F.
G. Bultje, die wegens illegaal werk werd
gearresteerd en in een Duits concentratie
kamp bezweek; agent J. Grit, die zich door
de vlucht aan een arrestatie poogde te ont
trekken en daarbij werd neergeschoten;
agent G. Quivooij. die omkwam bij een
bombardement: hoofdagent G. Schaapman
en agent B. A. Witteman. die beiden het lot
van hun kameraad Bultje deelden en ten
slotte agent J. C. Zijderveld, die werd neer
geschoten bij een overval.
De Koningin heeft benoemd tot Comman
deur in de Huisorde van Oranje jhr. mr. C.
Dedel, Kamerheer in buitengewone dienst
van de Koningin en thesaurier van de Prins
der Nederlanden.
ADVERTENTIE
vadt aJUifd Uv de, $Maa£ J
/*<£.- per literfles - Vraagt Ut* u/LtUcelier-
VOLKSHOGESCHOOLDAGEN OVER
CULTUREEL CONTACT MET
VLAANDEREN
Op 29 en 30 April zijn in de volkshoge
school te bergen in Noordholland volks-
hogeschooldagen voor Vlaanderen en Ne
derland gehouden. Prof. Max Lamberty uit
Brussel hield een inleiding over de alge
mene vooruitzichten der Vlaamse Bewe
ging. Over cultuurproblemen in Vlaande
ren sprak pater V. J. Walgrave uit Leuven.
Over het culturele werk in Nederland sprak
dr. H. G. W. van der Wielen. In het bijzon
der werd de vraag onder het oog gezien op
welke wijze tussen Noord en Zuid een in
niger contact zal kunnen ontstaan. Men
achtte versteviging van de Benelux op
cultureel gebied nodig.
ADVERTENTIE
Vijftienjarige Haarlemse jongen
op Rijksstraatweg aangereden
Gistermiddag stak de vijftienjarige J. van
Leuven uit Haarlem-Noord bij de splitsing
van Vergierde- en Rijksstraatweg plotseling
de rijbaan over. De jongen werd door een
uit de stad komende auto aangereden en
moest met een zware hersenschudding en een
paar schaafwonden naar het ziekenhuis St.
Joannes de Deo worden vervoerd. Zijn toe
stand was vanmorgen redelijk te noemen.
Een afwijking van de dienstregeling
Een Haarlemmer deelt ons mede:
Mijn vrouw moest een operatie aan de
voet ondergaan. Door bijzondere omstan
digheden moest dit in Antwerpen geschie
den. Het vervoer gaf evenwel moeilijk
heden, want het been mocht niet hangen.
Om financiële redenen was vervoer per
auto uitgesloten. Vervoer per gewone trein
naar Den Haag en daar overstappen in de
D-trein was ook moeilijk. Daarom vroeg
ik aan de directie der Ned. Spoorwegen
voor dit bijzonder geval de D-trein Am-
sterdam-Antwerpen te laten stoppen. De
zelfde dag ontving ik bericht, dat aan het
verzoek voldaan zou worden.
Inmiddels heeft het vervoer plaats ge
had. De stationschef regelde alles persoon
lijk. In Rozendaal overtuigde het spoor
wegpersoneel zich dat ook alles in Ant
werpen voor de ontvangst van de patiënt
in orde was. Alles is vlot verlopen. Hier is
inderdaad sprake van een bijzondere ser
vice van de Ned. Spoorwegen.
De zomerdienst van de N.Z.H. Emile Erensf levensbeschrijver van heiligen
Lijn 1 door naar de Vondelweg
Wij hebben reeds enige tijd geleden de
hoofdpunten van de nieuwe zomerdienst
regeling van de N. Z. H. meegedeeld.
Nu de veertiende Mei, de dag waarop
zij van kracht wordt, in zicht komt, geven
wij nogmaals de belangrijkste wijzigingen
veelal verbeteringen weer.
Voor de bewoners van Haarlem-Noord
zal de mededeling, dat lijn 1 via de Rijks
straatweg, de Eksterstraat en de Jan Luy-
kenstraat wordt doorgetrokken naar de
Vondelweg (tevens eindpunt van lijn 5)
wel verheugend zijn.
De lijnen 3 en 4 zullen voortaan met
Crossley's worden gereden, die heel wat
meer passagiers kunnen verwerken en bo
vendien minder oponthoud aan de stop
plaatsen hebben, omdat er een conducteur
„aan boord" is.
De zomerlijn HaarlemBloemendaalse
strand is ter wille van de tentenkampbe
woners verlengd tot Zandvoort, station N.S.
Bovendien zal deze dienst in Juli en
Augustus tot 22.00 rijden, laatste rit van
Zandvoort N.S. 22.15.
Op het traject HaarlemNoordwijk
wordt, evenals het vorige jaar, een half-
uursdienst gereden.
Voor HaarlemAmsterdam zouden op
de spitsuren een paar trams extra geen
kwaad kunnen, doch materiaalschaarste
laat dit niet toe. Zolang niet vast staat,
wat er in Amsterdam met deze lijn gaat
gebeuren, is aanschaffing van nieuw ma
teriaal niet verantwoord. Bovendien zou
de uitbreiding van Amsterdam-West wel
eens kunnen leiden tot vermindei-ing van
het forensenvervoer.
THEO VAN DER PAS WERKT MEDE AAN
BEETHOVEN-CYCLUS
Het derde concert in dc* Beethoven-cyclus
door de H.O.V. onder leiding van Toon Ver-
hev wordt gegeven op Dinsdagavond 9 Mei.
Het programma bestaat uit de Eerste en de
Zevende Symphonie. Voorts verleent Theo
van der Pas solistische medewerking aan de
uitvoering van het Eerste Pianoconcert.
Gistermiddag is de uiteraard vooral in
katholieke kringen zeer gewaardeerde
hagiograaf, dat is beschrijver van heiligen
levens, Emile Erens, in aanwezigheid van
talrijke vrienden, familieleden en bewon
deraars, hartelijk geluk gewenst met het
feit dat hij enkele dagen geleden de leef
tijd van 85 jaren bereikte. Godfried Bo-
mans, voorzitter van de sociëteit Teister-
bant, waar deze plechtigheid plaats had,
wees er in zijn welkomstwoord op dat
Erens een zo bescheiden en ootmoedig
man is, dat hij in het geheel niet gehuldigd
wilde worden, daaraan toevoegende: „Maar
hij meent dit werkelijk en dat onderscheidt
hem van alle andere jubilarissen, die het
zelfde beweren".
Professor dr. W. Asselbergs (Anton van
Duinkerken), die de rij van sprekers open
de, wilde Emile Erens in de eerste plaats
loven als de bezieler en geestverwant van
de kring van katholieke jongeren, die zich
in de twintiger jaren ontplooiden in de
tijdschriften „Roeping" en later „De Ge
meenschap". Ondanks de invloed van zijn
broer, de schrijver mr. Frans Erens en zijn
jeugd-vriend schap met Lodewijk van
Deyssel, schreef hij aanvankelijk weinig
en zonder bepaald te schitteren. Pas in
het begin van deze eeuw verschenen zijn
eerste publicaties, waarin hij tastend zijn
innigste ontroeringen voelbaar trachtte te
maken. Het was, aldus de hooggeleerde
spreker, een vreemd, zacht en weinig door
dringend geluid.
In 1935 verscheen echter zijn eerste
hagiografie (De heilige pelgrim), nader
hand door drie soortgelijke werken ge
volgd. Daarin drukte Emile Erens met alle
daagse woorden de verhevenste gemoeds
toestanden uit op een wijze, die sedert de
Voor de kraderen
Toen Rick zijn slaapje gedaan had, ging hij maar weer verder. Hij liep en hij liep
en hij keek om zich heen, maar de weg was hem helemaal onbekend. De arme
Rick.... hij verlangde toch zo naar zijn vriendje BunkieMaar sou hij hem
nog wel ooit terugzien? Als hij zo bleef dwalen, kwam hij misschien hoe langer hoe
verder van hem vandaan inplaats van dichterbij! Als die akelige hond er ook maar
niet was geweest, was dit alles niet gebeurd; dan was Clowntje Rick nog rustig bij
z'n vriendje.
Terwijl Rick dit alles overdacht, liep hij nog altijd buiten de stad, tussen het gras
en het koren. Daar zouden de mensen hem niet gemakkelijk zien.
Eens stond hij voor twee voorwerpen die hij nieuwsgierig bekeek. Dat waren een
broodzakje en een drinkenskruik, die aan een werkman toebehoorden; de man was
daar dichtbij bezig met graafwerk.
„Wat zou daar wel inzitten?" dacht Rick.
middeleeuwen niet meer werd bereikt, in
een helder en zuiver, een ongekunsteld
maar daarom niet minder artistiek proza.
Dit geeft hem niet alleen recht op hulde
van de gelovende katholieken, zo besloot
professor Asselbergs zijn feestrede, maar
ook op de dank van de liefhebbers der let
terkunde, welke hij heeft verrijkt met een
adellijk herstel van een vergeten genre.
De tegenwoordige hoofdredacteur van
het tijdschrift Roeping, de heer André
Munnichs, noemde Emile Erens een parel
van Limburg, geboren uit een volk dat
gevoel voor schoonheid altijd gepaard liet
gaan aan een diepgeworteld geloof. Deze
spreker herinnerde aan de publicatie (op
aandrang van Jac. van Looy) in 1906 van
een bundel korte verhalen, die tevens het
einde betekende van zijn litterator-schap
zonder meer. Emile Erens vestigde zich op
het Oude Slot te Heemstede, dat hij kamer
voor kamer restaureerde en waar hij zijn
gezin stichtte, zijn bloemen-kwekerij be
gon en dat hij tevens tot een centrum van
geloofsbelijdenis maakte. Een ernstige
ziekte bracht hem aan de i-and van het
graf en bezorgde hem zo'n broze verschij
ning dat hij „nog net genoeg lichaam over
hield om zijn ziel te kunnen dragenv.
De heer Munniohs wijdde ook enige
aandacht aan de vertalingen (onder andere
van de Theologie van de Liefde), die een
integraal deel van Erens' leven vormden.
Evenals Gezelle en Vondel is hij ouder
wordende steeds productiever geworden.
Zijn persoonlijkheid ontwikkelde zich om
gekeerd evenredig met zijn lichaamsom
vang, zijn geestelijke bezinning werd voort
durend inniger. Emile Erens, aldus spre
ker, gebruikte de taal als een edel instru
ment in hoogste dienstbaarheid. Zijn proza
is helder als een beek en vruchtbaar als
klei.
Vervolgens werden enkele woorden van
genegenheid gesproken door de oudste
vriendin van de 85-jarige, de actrice me
vrouw Jacqueline RoyaardsSandberg en
schetste pater C. Bayer (als dichter be
kend onder het pseudoniem Jacques Be-
noit) hem als een apostolisch man, een lit
terator in dienst van het Woord.
Mr. A. Diepenbrock pr. betoogde als
laatste redenaar dat, naar hij uit ervaring
wist, ook vele niet-katholieken onder de
indruk van de geschriften van Emile Erens
waren gekomen, meer althans dan van het
lezen van para-psychologische werken.
Zijn stijl kenmerkt zich volgens spreker
door grote rust en schone ontroering. „Hij
bezit de gave om in natuurlijke eenvoud
de bovennatuurlijke werkelijkheid nabij te
brengen".
Tot besluit van de bijeenkomst overhan
digde voorzitter Godfried Bomans aan
Emile Erens een oorkonde met diens be
noeming tot derde erelid, na Anna van
GoghKaulbach en J. B. Schuil, van de
Haarlemse sociëteit Teisterbant. De heer
Erens uitte enkele bewogen woorden van
dank aan alle „vriendelijke sprekers".
Naast hem was tijdens deze huldiging ge
zeten dr. K. J. L. Alberdingk Thijm (Lo
dewijk van Deyssel), wiens gezondheids
toestand gelukkig van dien aard is, dat hij
zijn oude vriend dit genoegen kon berei
den, aldus tevens zijn eerste bezoek bren
gend aan de sociëteit, waarvan hij het ere
voorzitterschap bekleedt.
BINNENLAND
Tjjdens het graven van turf te Zwarte-
meer werd in het veen een groot projectiel 1
gevonden. Het bleek een geladen parachute-
bom te zijn met een lengte van 80 centi
meter en een gewicht van 30 kilo.
De universiteit van Leiden zal de
beschikking krijgen over een moderne,
krachtige telescoop, die zal worden opge
steld in de sterrewacht van de Leidse
universiteit te Johannesburg in Zuid-Afrika.
De vervaardiging is thans mogelijk gewor
den door bijdragen van de Unesco en van de
universiteiten van Leiden en Leuven.
Maandagmorgen om kwart voor tien is
in de Noordzee, een kilometer uit de kust te
Scheveningen, een mijn ontploft. Men zag
een waterzuil en een rookkolom. De red
dingboot „Arthur" is uitgevaren maar de
bemanning heeft niets gevonden, waardoor de
ontploffing verklaard zou kunnen worden.
HAARLEM EN OMGEVING
De heer H. Rensenbrink biologisch
assistent van „Artis", houdt Woensdagavond
een lezing over „Dierenleven in het voor
jaar" voor leden en belangstellenden van
het „Instituut voor „Arbeidersontwikkeling",
in rest. Brinkmann. Gr. Markt.
De burgemeester van Btoemendaal. mr.
C. J. A. den Tex, en de wethouder van On
derwijs en Personeelszaken, mr. F. P Th.
Rohling, zullen Vrijdag geen «p-oekuur hou
den De wethouder van Publieke Werken,
de heer A. van Geluk, houdt Zaterdag geen
spreekuur.
Bü de Nuts-spaarbank te Haarlem is in
de maand April ingelegd een bedrag van
£661.325.26, waaronder via de Ophaaldienst
32.457.57 en bij de afdeling Jeugdspaarbank el
1944.92. Terugbetaald werd t'696.800,15. Het
aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg
283. Daarnaast hebben zich 37 nieuwe deel
nemers bij de Jeugdspaarbank aangemeld.
Op 30 ADrü 1950 bedroeg het totaal aantal
inleggers" 64.916 met een tegoed van
f 24.962.258,73.
Vier verkeersongelukken
in Bloemendaal
De Bloemendaalse politie is gisteren aan
een hj?le rij aanrijdingen te pas moeten
komen. J
Het begon 's morgens om half twaalf toen
een elfjarige Amsterdamse jongen op de
Hoge Duinendaalseweg met zijn fiets tegen
ecu stilstaande auto botste. De fiets werd
geheel vernield en de jeugdige berijder werd
met een hersenschudding in de Deo in
Haarlem opgenomen.
Om drie uur in de middag kraakte het op
de Viersprong in Aerdenhout: twee auto
bestuurders kwamen te laat tot de ontdek
king dat hun wegen elkaar kruisten. De
schade viel mee.
Een uur later een zelfde sitautie op het
Adriaan Stoopplein. E"n uit Haarlem komen
de wagen verleende geen voorrang aan een
ander vierwielig motorrijtuig, met het ge
volg dat een inzittende van het voertuig, dat
het recht aan zijn aijde had, met het hoofd
tegen de voorruit botste en met een hersen
schudding thuis kwam.
Tenslotte kwamen nog twee dames zich
op het bureau beklagen dat een van hen op
de Bloemendaalse weg door een achterop
komende auto was aangereden. Een valpartij
was het gevolg geweest, die nogal wat schade
aan de toiletten dor fietsters had opgeleverd.
Dc politie speurt naarstig naar de (ver
dwenen) automobilist.
De gratis voorstellingen
van het Centrumcomité
Zoals men weet geeft het Centrumco-
mitc „Koninginnedag" op de Bevrijdings
dag in de Stadsschouwburg voor de Haar
lemse bevolking twee gratis voorstellingen
van het toneelstuk „Koning van Holland".
Slechts de kosten voor het plaatsbespre
ken en de vestiaire zullen in rekening
worden gebracht.
Het publiek kan morgen, Woensdagmid
dag 3 Mei van 13 tot 15 uur en op Don
derdag van 10 tot 15 uur de kaar
ten aan de Stadsschouwburg afhalen.
Mochten er dan nog plaatsen over zijn dan
worden die Vrijdagmiddag en -avond bij
het begin der voorstelling voor de belang
stellenden beschikbaar gesteld.
Een zelfde regeling is getroffen voor
de variétévoorstellingen in het Gemeen
telijk Concertgebouw. De kaarten kunnen
daar worden afgehaald.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 29 April 1950
GEHUWD: 29 April, H. D. Hulst en E.
Ligtenstein.
BEVALLEN van een zoon: 28 April, J. M.
de Vos—Spaargaren; C. W. Schaper—Pel; M,
VisserMolenaar; A. C. DobberHirs; 29
April, M. C. de JongHarmsen.
BEVALLEN van een dochter: 28 April, J.
Baelemans—Nikkels; M. van Dijkevan Es;
A. C. KlinkenbergHarren; E. H. Lasschuit
Fröhlking; J. M. Mekikng—Hartdorff; 29
April, A. J. van Norden—Quist; J. G. van de
Kamp—Habich; J. M. Heeres—Mul; M. C.
MeijerGeukers.
OVERLEDEN: 27 April, A. Wanschers, 68
j., Parklaan; 28 April, C. W. Koning—Brug-
mans, 51 j., Harmenjansweg; C. J. Beemster-
boer, 4 m., Kamperlaan; P. G. M. Mica, 10 m.,
Laurens Costerstraat.
FEUILLETON
Oorspronkelijke Nederlandse
roman door Olivier van Brakel
28)
Wat zou hem kunnen verrassen? De per
soon van de dader? Of een daad van de
tegenpartij? Ach, de tegenpartij. De tegen
partij zal niets dan heel snel vluchten,
ais nij haar het vuur te snel aan de
schenen legt. Daar heeft hij nog genoeg
gelegenheid toe. Morgen, denkt Zopanje,
morgen, dan zal ik duidelijk maken waar
ik de dader denk te zodken.
De Van Miereveldtstraat is een stille
straat. De huizen zijn alle gelijk en hebben
m het daglicht iets eentonigs. Maar nu is
't nacht. De enkele straatlantaarn vermag
het donkere huizenblok niet van zijn mas
sale indruk te ontdoen, 't Is één donker
vlak, geprojecteerd tegen de hemel. Alleen
aar. het einde van de straat brandt nog een
licht. De meeste mensen zijn al naar bed.
Wat zal men zo laat op doen in de donkere
Novembernacht? Eenvoudige mensen sla
pen.
Misschien komen we nog voor verras
singen te staan. Als Zopanje in de vestibule
van het huis op de Prinsensingel staat en
zijn jas uitdoet, hoort hij boven gerucht.
Het geluid komt van zijn kamer. Mevrouw
Van Hem kan het niet zijn. Die gaat 's
avonds om half elf naar bed. Als vrouw
van de klok maakt ze het geen avond
later. Er moet iemand op zijn kamer zijn.
De verrassing misschien? Eerder een in
breker. Zopanje pakt zijn revolver en sluipt
naar boven. Zo zacht kan hij echter niet
zijn, of de man die zich op zijn kamer op
houdt heeft hem gehoord. Op de overloop
verschijnt een grote, athletische figuur,
een man met blauwe ogen.
't Is Wim Esman, de amanuensis.
Dag inspecteur, zegt hij heel onschul
dig,
Goedenavond Esman, groet Zopanje.
Hij heeft de revolver vlug in zijn jaszak
gedaan, doch laat deze voorlopig niet los.
Is Esman de tegenpartij? Wat moet hij
anders "s avonds zo laat op zijn kamer?
Hoe kom je hier? vraagt hij streng.
Mevrouw Van Hem liet me binnen.
Ik zei, dat ik u een belangrijke mededeling
had te doen. Daarom mocht ik op u wach
ten. Mevrouw kent me wel, voegt hij er
aan toe, alsof dat als een verontschuldi
ging kan gelden.
Hm. Lang gewacht?
Een uur zowat.
Zopanje trekt zijn jas niet uit!
Laten we maar naar binnen gaan,
zegt hij, terwijl hij de kamerdeur opént.
Esman gaat hem voor naar binnen.
Sigaret?
Graag inspecteur.
Esman neemt voorzichtig een sigaret uit
de koker en steekt haar met een onhandig
gebaar op.
Intussen heeft Zopanje vast kunnen
stellen, dat de amanuensis niet gesnuffeld
heeft. Hij heeft daar een zeer scherp oog
voor.
In de eerste plaats dit, Esman, zegt
hij, als ze eenmaal gezeten zijn. Waarom
was je niet op school vandaag? Meneer
van Bemmelen was verschrikkelijk boos,
dat je weg durfde te blijven. Iemand als
jij kan niet ziek zijn volgens hem.
Esman glimlacht bij dit compliment.
Ik was dan ook niet ziek, vertelt hij.
Ik voelde me alleen zeer schuldig.
Waarom?
Ik heb gisteren iets verzwegen.
Zo.
Zopanje zegt verder niets, maar kijkt
de amanuensis zeer nauwlettend aan. Van
deze man met de onschuldige blauwe kin
derogen heeft hij dit in de laatste plaats
verwacht. Wat kan een mens zich vergis
sen! Onwillekeurig blijft zijn oog op de
das van Esman gericht. Hij begrijpt zelf
aanvankelijk niet goed waarom hij dat
doet, doch na enige tijd merkt hij dat hij
een rood streepje in de das heeft onder
kend. De amanuensis heeft blijkbaar niet
veel smaak. In de das is een klein rood
streepje verwerkt. Het vloekt ontzettend
met het lila overhemd en het groene sport-
costuum. De das is echter van zijde. Hier
geeft het rood dus geen aanknopingspunt.
Maar wat zei Esman ook alweer?
Je had dus iets verzwegen.
Nu pas dringt de betekenis van deze
worden tot Zopanje door. Hij gaat rechtop
zitten en vaart tegen Esman uit.
Dat is een gemene streek van je,
Esman. Zo maak je het onderzoek node
loos moeilijker en langduriger. Als het
recht zó zijn beloop moet krijgen, dan zit
de dader volgend jaar nog niet achter slot
en grendel.
Ja, inspecteur, ik vind het ook een
hopeloos iets. Maar toen ik had nagelaten
het u te zeggen, durfde ik er niet op terug
te komen vanwege de verdenking. Ik heb
er echt een beroerde dag van gehad en ben
er bijna door verdronken.
Verdronken, zeg je! Je wou je toch
zeker niet gaan verdrinken.
Nee dat niet. Ik was naar het Doornse
Vliet gewandeld om wat op te frissen. Ik
wilde wat gaan zwemmen.
Koude beweging man.
Ja, 't was niet zo warm meer. Maar
daar had ik anders niet veel last van. Ik
had meer last van een visnet, een fuik,
die niet aangegeven stond.
Stroperij dus.
Ja, dat moet wel. Ik sprong er met
een flinke duik in en bleef er met mijn
hoofd en armen in vast zitten. Als er niet
een behulpzaam man in de buurt was ge
weest, had u me vanavond hier niet ge
zien.
Zopanje knikt bedachtzaam.
Dientengevolge zou ik gedacht heb
ben, dat jij de moord had gepleegd en de
ware dader zou op vrije voeten gebleven
zijn. Je hebt me bijna een mooi kooltje
gestoofd. Waar presteerde je dat?
Bijna honderd meter voorbij het oude
sluisje in het Doornse Vliet. Er is daar zo'n
hoog woonscheepje, dat men gebruikt om
in te bivakkeren bij de aanleg van dijken
en zulk soort werkzaamheden. Stroomer
heeft me daar wat hete koffie gegeven,
anders had ik er misschien toch nog iets
uit overgehouden.
Zopanje hoort een bekende naam.
Wie was die reddende engel?
Stroomer. 't Is een mannetje dat je
overal tegen kunt komen. Het is een heel
bekende figuur in de stad. Maar wat hij
nu eigenlijk precies uitspookt weet nie
mand.
Vandaag kwam hij anders heel goed
te pas, zegt Zopanje effen, terwijl hij niets
van zijn verwondering laat merken. Je'
hebt geboft Esman.
Ja inspecteur, ik heb geluk gehad.
Ze zwijgen, tot Zopanje zich herinnert,
dat hij ondanks de woordenvloed van de
amanuensis nog niet weet wat deze ver
zwegen heeft. Als hij er naar vraagt, be
gint Esman bedachtzaam te vertellen.
U weet dat ik ontdekte wat er ge
beurd was. Op het ogenblik dat ik nader
bij kwam, legde ik onwillekeurig mijn
hand op de stoel die voor het bureau stond.
Ik kan niet precies zeggen waarom ik het
deed. Misschien omdat ik me op dat ogen
blik zeer slap voelde. Ik schrok heel erg.
Inspecteur, die stoel was warm! Er moet
even voordat ik binnenkwam nog iemand
op gezeten hebben.
Zopanje knikt. Als hij dit gistermiddag
gehoord had, zou hij het nauwelijks ge
loofd hebben. Sinds vanmiddag echter is
hij heel veel in een ander licht gaan zien.
Er is dus iemand bij Leidekker geweest,
die op de hoogte was van het geheim van
de trap. Langs deze weg moet de man naar
buiten zijn gekomen Ook gisteravond is
hij deze weg gegaan. Het is een schakel
in de keten. Slechts de persoon, die voor
het bureau van dr. Leidekker zat, ont
breekt er aan.
Wordt vervolgd)
