c
J
Litteraire K
ttekeeingeii
Dienst van Hout en Plantsoenen
zet de bloemetjes buiten
.Sloulenbeek
Maastricht eert de grondlegger
van monumentenzorg
H. DE VRIES
Zaterdag 3 Juni 1950
ANNA BLAMAN:
w
De Kruisvaarder" (J. M. Meulenhoff, Amsterdam)
'IE NA HET aandachtig en onbevoor
oordeeld lezen van Anna Blamans
beide romans „Vrouw en Vriend"
„Eenzaam Avontuur" getwijfeld mocht
hebben, naar welke van haar romanfiguren
haar heimelijke sympathie uitgaat: naar
de duister-gedrevenen, de vertroebelden,
zoals de verbeten liefhebbende George
Blanka en de liederlijke kapper Peps of
naar de argeloos-zuiveren, de droombe-
zetenen, zoals de verlegen-ingetogen Jonas
en de aan de hoogheid van zijn ideaal ten
gronde gaande dichter Kosta, zal door de
„Kruisvaarder", Anna Blamans onlangs
verschenen korte roman, overtuigd worden
van haar zuiver, haar innig verlangen
naar menselijke onbedorvenheid en haar
beduchtheid voor wat verlaagt, besmet en
ontheiligt.
Anna Blaman is er de schrijfster niet
naar. haar „problemen" te ontlopen door
een vlucht in een wel aanlokkelijke, maar
niet verlossende „droom". Daarvoor is ze
te waar, ziet ze te diep en onverschrokken
in, wat er omgaat in de menselijke ziel.
De ontwrichtende krachten in de mens. in
déze mens van déze tijd in het bijzonder,
treedt zij tegemoet, strijdvaardig en des
te uitdagender, omdat zij zo kwetsbaar is.
Ze wil niet bezweren alleen, ze wil subli
meren. Het is waar dat zij aan meer of
minder ongezonde zielsverwikkelingen, die
de onevenwichtigheid van deze tijd ver
hevigt. een niet geringe plaats in haar
v.erk heeft ingeruimd. Vandaar de
schijnbare overeenkomst tussen haar
romans en het zogenaamde „vérisme", de
litteraire stroming die, onder de invloed
van het existentialisme, het „kwaad" wil
signaleren, onverbiddelijk, hard, desnoods
rauw. Onder deze „véristen" zijn er helaas,
in en buiten ons land, genoeg auteurs, voor
wie deze heksensabbath van zielsdemonen
een begeerlijk schouwtoneel is geworden.
Tot hen, tot deze lijders aan een psychische
jlndigestie. reken ik Anna Blaman zeer
zeker niet. Verre van zich te verlustigen
in de menselijke troebelheden, klaagt zij
aan, bitter misschien maar niet ontgoo
cheld, ontmaskerend maar niet ontluis
terend, onmeedogend maar niet liefdeloos.
Een deel van de kritiek, een deel waar
schijnlijk ook van haar lezerspubliek, heeft
haar misverstaan te dien aanzien: her
haaldelijk word Anna Blaman op één lijn
gesteld met de „nihilisten" die, van liefde
en geloof verstoken, het leven voor zin
loos houden. Wie met het hart zo onmis
kenbaar kiest vóór de dromer Kosta en
tégen de gewetenloze Pcps beiden per
sonen uit „Eenzaam Avontuur" dat wil
zeggen: vóór de mens die zijn leven riskeert
ferwille van een ideaal en tégen hem die
het verraadt, beeldt het zwart van de
levenswanhoop alleen zo nadrukkelijk en
diep-duister, om aan het wit van de
levenseerbied een des te smettelozer blank
heid te verlenen.
Uit het oogpunt van romancompositie
misschien minder geslaagd, maar naar
strekking positiever, van taal zuiverder en
van stijl soberder dan in haar beide vorige
rpmans, heeft Anna Blaman zich uitge-
sproken in de „Kruisvaarder", deze be
knopte roman van mensen in hun verlan-
jfl £eu naar het geluk. Uit het reisgezelschap
aan boord van dit onheilsschip symbool
van het leven dat onvoorziens op de
oceaan van het ongewisse door het Noodlot
wordt achterhaald, kiest Anna Blaman,
evenzeer als symbolen, een vijftal mensen:
Virginia, „de lelijkste vrouw der aarde,
die de wereld achter zich ter dood heeft
gebracht", het afkeurend medelijden
waarmee men haar jeugd heeft verminkt
ontvlucht, een nieuw leven tegemoet dat
strijdbaar wil zijn, gewapend tegen het
hunkeren van de ziel naar een volstrekte
vervulling van innigste verlangen; Sophia,
die de onvolmaaktheid van het menselijk
streven heeft aanvaard en aan haar be
staan een zin heeft gegeven door het die
nen van een sociaal ideaal: een sterke,
wijze, edele vrouw; Kraaiman, de „toean",
een mens vol ontgoocheling die zich aan
de „mislukking als levenswet" heeft
onderworpen cn nu achter zijn cynisme
de laatste resten van tederder gevoelens
verbergt; Louise, de „mooiste vrouw ter
wereld", een toonbeeld van volmaaktheid
en liefelijkheid, gelijkend op Da Vinci's
Johannes de Doper: schroomvallig en toch
levenswijs, een engelachtige gestalte
een vrouw die, bezield door het ongerepte,
het geluk „magisch tracht te omcirkelen"
orn het te behoeden voor de ontluistering
van het aards-onvolmaakte; Arthur, de
stuurman, een dichterlijk mens als Kosta
uit „Eenzaam Avontuur", Louise's geliefde,
[niet minder vervuld als zij van een „hei-
Hige vervoering", zoals deze in Wagners
„Tristan" tot muziek werd in de zin van
de dichter Von Platen: „wie de schoon
heid met ogen heeft aanschouwd, is reeds
aan de dood ten prooi gevallen" een
jniens van „weemoedige tederheid"; en dan
tenslotte de kapitein, die de kortstondig
heid van het geluk heeft ervaren en niet
Agenda voor Haarlem
ZATERDAG 3 JUNI
Stadsschouwburg: „Ik houd van je" (De
Reünie». 8 u. Phoenixterrein, Circus Strass
burger, 8 uur. Palace: „Reis van Prins Bern-
hard naar het westelijk halfrond", 10 en 11
uur; „Tulsa". 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Cagliostro de magiër", 18 j., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. City: „My dreams is yours",
18 j.. 2.15. 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: Cap
tain Boycott". 14 j.. 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Affaire Blum", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 u.
Rembrandt: „Katinka", 18 j., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur.
ZONDAG 4 JUNI
Phoenixterrein;. Circus Strassburger. 2 en
8 uur. Rembrandt: ..Nanook, de Eskimo". 11'
uur. City: ..De slag om Arnhem". 11 uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
MAANDAG 5 JUNI
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
méér vraagt, niet méér verwacht dan het
goede van een vluchtig ogenblik.
Deze „Kruisvaarder", geheten naar het
schip" dat eens Gods liefde had, zal het
Heilige Land nooit bereiken: in een visioen
ziet de stuurman Arthur Wings de zee als
een dreiging van de ondergang, „bedwon
gen als in de ban van een geheimzinnige
macht" die, eenmaal ontketend in een orgie
van vernietiging, Gods geest over de
wateren doet gaan, groots in de onverbid
delijkheid van het menselijk lot, waar
tegenover 's mensen nietigheid niets ver
mag.
Dit levensschip slaat stuk op de golven
der onvermijdelijkheid een ondergang
die het symbool wil zijn van de onbereik
baarheid van een duurzaam opperst geluk
dat lokt en vervoert, maar te broos en te
schoon is voor een bestendiging in de
slorm van het bestaan. Louise en Arthur,
trouw aan elkander in het hoogste van
hun volstrekte liefde, vinden te zamen de
liefdesdood in de golven als een Tristan
en een Isolde: hun geluk eist het offer
van hun leven. Beiden hebben aan het
menselijk leven een tweevoudige zin ge
geven: de zin van een overgave aan het
schoonste wat een hart kan vervoeren èn
ook deze, verlossende betekenis: dat het
sterven van de één een teken Voor de
ander kan zijn, het leven te eerbiedigen
(een vivere memento", „een gedenk te
leven" voor hen die blijven) beiden
offeren zich, treden aan boord van het
ondergaande schip terug, doodsbereid in
liefde, voor hen die leven willen. Kraai
man, de toean-cynicus, wordt neerge
schoten als hij zich. gedreven door een
dierlijke bestaansdrift, bij de reddings
boten naar voren dringt; de kapitein, die
de angst bezworen had door van hei ogen
blik niet meer te vragen dan een deemoe-
dig-dankbaar aanvaarden van de vreug
den die het wil shcenken, sterft zonder
doodsstrijd, ongemerkt zou men zeggen,
anoniem, als een neergestorte zeemeeuw.
En zo is het eind van alle paradijzen.
Deze symbolische roman mist het com
positorisch raffinement van „Eenzaam
Avontuur", schiet eveneens tekort aan
scherpte in de tekening der personen.
Maar het komt mij voor, dat Anna Blaman
een overwinning heeft behaald op de „pro
blemen", die haar tot dusver verdeelden.
Déze zin getuigt ervan: „Met alle deemoed
die in haar Was erkende ze de menselijke
grootheid, die het blinde noodlot zin en
bestemming gaf...."
C. J. E. DINAUX
De 9 Muzen
LOF DER PARKEN
Film van de maand. Het bestuur van de
Nederlandse filmclub heeft aan de door
Alexander Mackendrick vervaardigde film
„Whiskey galore" (Nederlandse titel
„Whisky als water") het praedieaat „Film
van de maand" verleend.
Amsterdams goud en zilver. Ter gele
genheid van de heropening van het museum
Willet Holttraysen aan de Herengracht te
Amsterdam, zal van 8 Juni tot 1 Augustus
1950 aldaar een tentoonstelling worden ge
houden van gouden en zilveren voorwerpen
uit de 16ae. 17de en 18de eeuw. vervaardigd
door Amsterdamse edelsmeden.
Geëngageerd. De eindexamen-candida-
ten van de Academie voor dramatische kunst
„De Toneelschool" te Amsterdam, die allen
het einddiploma verwierven, zijn als volgt
geëngageerd: Tob de Bordes: Nederlands
Volkstoneel: Greet Groot. Cecilia Lichtveld
en Dick Scheffer: toneelgroep „Puck": Jan
Modderman: Amsterdams Toneelgezelschap
en Kathenka van der Werff: De Haagse
Comedie.
Flonkering van gouden sieraden
in voormalig Utrechts klooster
Vandaag werd tc- Utrecht in het voor
malig Catharijne-klooster de tentoonstel
ling ..Het Nederlandse gouden volks
sieraad" geopend. Zij werd gearrangeerd
onder auspiciën van het Nederlandse
goud- en zilvermuseum, dat te Utrecht is
gevestigd.
De heer Leo Brom heeft een kort exposé
gegeven van de bedoeling dezer tentoon
stelling. Samen met de klederdrachten zijn
ook de Nederlandse volkssieraden aan het
erdwijnen. Men hoopt, dat de tentoon
stelling er toe kan bijdragen, dat deze be
langrijke uiting van de Nederlandse volks
cultuur en ambachtskunst behouden blijft
en dat voorkomen kan worden, dat vele
der soms prachtige sieraden in de smelt
kroes verdwijnen. Verder wil deze ten
toonstelling er toe bijdragen, dat op den
duur een grote openbare verzameling tot
stand zal komen van in onbruik geraakte
en nog bestaande volkssieraden.
Uit alle streken van het land zijn voor
werpen bijeengebracht, oorijzers, mutsbei-
halssrieraden, voorhoofdsnaalden en
zijnaalden, boeken en mutsspelden. ZQ
zijn provinciegewijs opgesteld.
Bij de bezichtiging valt een overzichts
kaart op, die doet uitkomen, hoeveel er
reeds voor immer verloren is gegaan en
nog dreigt te verdwijnen. Veel oorijzers
bijbehorende oorbellen, halsnoeren
worden niet meer gedragen. Op Zuid-
Beveland ziet men nog wel oudere man
nen en vrouwen in hun opvallende
.drachten" lopen, doch niet meer een
Zuid-Bevelands jongetje of meisje.
ADVERTENTIE
VANAF MAANDAG 5 3UNI
Zeer speciale AAMBIEDINGEN
in onze IVS ANTELAFD E LI NG
De mannen van Hout en Plantsoenen in
Haarlem, die tot taak hebben hei grauwe
asfalt hier en daar af te wisselen met
fleur en kleur, werken op het ogenblik
onder hoogspanning. De voorjaarsbloemen
gaan namelijk de parken en plantsoenen
uit en de zomerbloemen komen er in. De
tulpen en viooltjes, die tot nu toe de
bloembedden bevolkten gaan hei veld rui
men voor de zomerbloeiers zoals de pela-
gonium zonale (hetgeen een mooi woord
voor geranium is), knol- en struikbegonia,
margrieten, afrikanen, salvia's, mignon-
dahlia's. petunia's, Indisch bloemriet
andere kinderen van Flora, die de warmte
van de zomer pref eren boven de Noord-
pool-temperaturen van de Hollandse lente.
Hoewel wij niet aan willen nemen dat er
iemand te min denkt over de omvang van
de taak van Hout en Plantsoenen zal de
verbazing daarover nog wel stijgen, wan
neer wij vertellen dat er een kleine hon
derdduizend planten gaan verhuizen van
de Stadskweektuin naar de parken, of lie
ver gezegd al verhuisd worden, want men
was er in de afgelopen week al druk mee
bezig. Dit is trouwens niet het enige op
knappertje wat de kleurige oases in de ste
nen stad krijgen, want het gras wordt ge
maaid cn alles krijgt een grote beurt. En
niet alleen de parken worden in de bloe
metjes gezet, ook de kraaiennesten in de
masten op de Grote Markt en de gevel
van het, stadhuis krijgen hun deel weer
opdat Haarlem zijn naam Bloemenstad eer
aan kan doen.
Zonder ook maar een ogenblik van
schoolmeester^ beticht te willen worden,
„Kunst der lage landen"
in Arnhem
Openingsconcert door
het Gelders orkest
Aan het grote „Holland-Festival" gaat
dit jaar te Arnhem een meer bescheiden,
maar daardoor integraal „Hollands" festi
val vooraf, onder de titel „Kunst der Lage
Landen". Het gaat uit van de „Stichting
Sonsbeek '49", en het comité „Maneto"
heeft er twee concert avonden van onder
zijn auspiciën genomen.
Donderdagavond werd dit Nederlands
muziek- en toneelfeest geopend met een
concert van het Gelders Orkest, onder lei
ding van Jan Out. Het programma bevatte
werken van Matthijs Vermeulen, Henri
Zagwijn, Willem Pijper en Koos van de
Griend, Nederlandse componisten van ver
schillende generaties, waarvan Pijper niet
de jongste maar wel de jeugdigste bleek te
zijn. De jongste vertegenwoordiger van de
.Kunst der Lage Landen" was deze avond
Koos van de Griend, die kort geleden op
45-jarige leeftijd overleden is. Van hem
werd gespeeld zijn Symphonie in C uit '47,
een viriel stuk werk, dat als verbeten de
obstinate motieven opstuwt naar een hoog
tepunt, dat aan het slot een apothéose van
levenskracht zou kunnen beduiden. Maar
dat lijkt mij toch niet het overtuigendste
deel uit de compositie. Sterker komt mij
voor het langzame deel. dat de componist
tot een „Marcia funebre" ontwikkelde uit
een obstinaat motief, dat hij aan het
Scherzo van het werk ontleende.
Zelfspot?
Misschien wel. In ieder geval, de wer
king is aangrijpend. In de symphonie van
Koos van de Griend liggen, naast veel tra
giek, rijke beloften van een opmerkelijk
talent besloten.
Van de 72-jarige Henri Zagwijn werd,
met Margot Broeders als soliste, het harp-
concert gespeeld dat hij twee jaar geleden
schreef. Wij hebben het stuk bij de H.O.V.
gehoord in het afgelopen Winterseizoen,
en zelfs met dezelfde solisie.Deze hernieuw
de kennismaking deed ons respect groeien
voor de wijze waarop de componist de
harp behandeld heeft en voor menig ge
lukkig geslaagd experiment van orchestra-
tie, onder meer het combineren van flageo
letten met contrabas en harp.
Van Matthijs Vermeulen werd een frag
ment uitgevoerd van de toneelmuziek die
hij in 1930 schreef bij „De Vliegende Hol
lander" van M. Nijhoff, het openluchtspel
dat door de Leidse studenten indertijd op
de Kager Plassen opgevoerd werd: een
Passacaglia overgaande in een feestelijke
optocht. Het is een doorzichtige partituur;
de variaties hebben een boeiend muzikaal
karakter, al verhouden ze zich tamelijk
vrij tegenover de obstinate bas; het werk
ontwikkelt zich verder met een geestdrif
tige climax naar een stralend slot. De
klaarheid van conceptie lijkt mij de kardi
nale deugd van deze partituur van Ver
meulen.
Met de alt Roos Boelsma als soliste ging
van Willem Pijper de toneelmuziek die hij
schreef bij „De Storm" van Shakespeare.
Als suite vormt deze muziek, die in hoofd
zaak uit liederen bestaat, niet een zeer ge
lukkig geheel. Als zodanig is zij ook niet
geconcipiëerd. Maar in ieder onderdeel
wordt men de zekerheid en de scheppende
kracht van een meesterhand gewaar. De
problemen, die hij er destijds voor het pu
bliek mee opriep, waren voor hem geen
problemen meer; daar zal men zo geleide
lijk wel achter komen. Het is muziek die
in haar volkomenheid de eeuwige jeugd in
zich draagt. Het optreden van de solisten
voldeed aan de verwachtingen. En de diri
gent Jan Out verdient lof voor zijn over
tuigende directie van dit veeleisend pro
gramma. Een paar minder gelukkige mo
menten bij de blazers daargelaten, was het
Gelders Orkest op de hoogte van zijn taak.
JOS. DE KLERK
„Holland-week" van Radio-Bremen
Radio-Bremen (221 en 230 meter) zal
van 4 tot 10 Juni een speciale „Holland-
week" houden. Gedurende deze week wor
den dagelijks programma's uit en over
Nederland uitgezonden: Nederlandse mu
ziek. letteren, scholen, steden, havens en
instellingen zullen op deze wijze worden
behandeld. De „Holland-week" zal wor
den ingeleid door een toespraak van mi
nister-president dr. W. Drees.
ADVERTENTIE
Heringa Wuthrich
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Keur van beroemde meesters
in het Rijksmuseum
Zomertentoonstelling
gaat 17 Juni open
Der traditie getrouw zal ook dit jaar in
het Rijksmuseum te Amsterdam een zeer
belangrijke zomertentoonstelling worden
gehouden. De keuze is gevallen op de col
lectie schilderijen van het voormalige
„Kaiser Friedrich-museum" te Berlijn.
De tentoonstelling zal 120 schilderijen
omvatten, voornamelijk van Hollandse,
Duitse, Franse en Spaanse meesters, terwijl
bovendien een ruime keus uit de primitie
ven aanwezig zal zijn.
Het Kaiser Friedrich-museum gold als
's werelds derde- museum, dat vooral kunst
historisch compleet kon worden genoemd.
De collectie was in het begin der 19e eeuw
bijeengebracht, in een tijd toen bijvoor
beeld in Engeland en Nederland de belang
stelling voor schilderkunst gering was en
de prijzen laag waren. Tot Maart 1945 is
deze collectie in Berlijn bijeengebleven.
Toen is het grootste deel geëvacueerd naar
zoutmijnen in Thüringen. De grote stukken
echter, waaronder werken van Rubens,
bleven achter en zijn nadat het gebouw is
geplunderd, verbrand. De kunstschatten in
Thüringen werden door de Amerikaanse
troepen gevonden. Zij staan thans onder
beheer van de regering van Hessen.
De tentoonstelling te Amsterdam, die
drie maanden zal duren omvat onder meer
twaalf werken van Rembrandt, acht van
Rubens, werken van Vermeer, Pieter de
Hoogh, Jan Steen, Terborgh, Ruysdael,
Adriaan Brouwer, Van Dijk, Van Eyck,
Rogier van der Weyde. Memlinck, Lucas
van Leiden, Geertens tot Sint Jan, Albrecht
Dürer, Watteau en Velasques.
Het beroemde portret „De man met de
gouden helm" van Rembrandt zal op het
affiche afgedrukt worden.
Dank zij de donors en diegenendie de organisatie financieel steunen, zijn en worden
er heel ivat mensenlevens door het Rode Kruis gered. Op deze foto ziet men een
patiënte bij wie voor een operatie bloedtransfusie wordt toegepast. Hierdoor wordt
de kans op het succes van de ingreep vergroot. In de inzet: meisjes behandelen dc
apparatuur waarmee bloed voor transfusies wordt afgenomen met de grootste zorg.
Het glas van de flessen kan niet splinteren en het water dat wordt gebruikt voor de
reiniging van flessen, naaldenbuisjes en slangetjes loopt door zilveren buizen om
iedere kans op verontreiniging door kiemen te ontgaan.
zouden wij toch iedereen op het hart wil
len drukken, die bloemen die met zoveel
liefde en tere zorgen door de gemeente
lijke tuiniers zijn opgekweekt, te helpen
ontzien. Bloemen zijn nu eenmaal een
kostbaar bezit en dat geldt nog niet eens
zozeer in materieel opzicht hoewel dat
ook niet te verwaarlozen is maar vooral
uit het oogpunt van het plezier dat zij aan
de stedelingen kunnen schenken dfe door
al die fleurigheid verrast, een ogenblikje
de dagelijkse zorg kunnen vergeten.
Die bezorgdheid geldt trouwens even
zeer de levende have van de plantsoenen.
Zo heeft onlangs een loslopende hond kans
gezien een moedereend, die op het eiland
je in de Kloppersingel zetelde, om hals te
brengen, en de kraaien maakten daar een
dankbaar gebruik van door de onbe
schermde jonge eendjes te consumeren.
Een klein beetje meer attentie van de
eigenaars van zo bloeddorstige viervoeters
zou geen kwaad kunnen. Overigens is er
van het front der vandalen ditmaal geluk
kig niets te melden. En wij maken ons
sterk dat wanneer de verrukkelijke kleu-
renveelheid van de zomerbloemen, die ko
mende week in volle bloei zullen staan,
eenmaal te parken zal sieren, die bloe-
menschat wel zorgvuldig door de Haar
lemmers bewaakt zal worden.
Doelen- en Amstelhötel
in één hand?
Niet veel kans op herbouw
van Groot-Badhuis
De heer L. van Stakenburg, de eigenaar
van verscheidene grote hotels zoals het
Doelenhotel in Amsterdam en Palace en
Rembrandt in Noordwijk, heeft een bod
gedaan op de aandelen van het Amstel
hötel in, Amsterdam tegen een koers van
141
De heer Van Sterkenburg deelde nog
mede dat hij streeft naar een betere exploi
tatie van dit luxe-hötel. Hét aanbod achtte
hij een unieke gelegenheid voor aandeel
houders om een prijs te maken die anders
in jaren niet mogelijk zal zijn.
De heer Van Sterkenburg lichtte nog toe,
dat wederopbouw van de tijdens de oorlog
verdwenen hotels Groot Badhuis te Zand-
voort en Oranje Hotel te Noordwijk, waar
over hij eveneens de directie heeft ge
voerd, alleen dan tot een rendabele exploi
tatie kan leiden, wanneer de regering aan
onze badplaatsen de attracties geeft als in
het buitenland gebruikelijk zijn. Nu die
attracties niet zullen doorgaan, heeft hij
naar andere uitbreidingen van zijn be
langen uitgezien.
Leerlingenuitvoering H.M.I.
In de tuinzaal van het Gemeentelijk
Concertgebouw gaf Haarlem's Muziek
instituut gisteravond zijn 91ste leerlingen-
uitvoering. Ditmaal kwamen pianoleer
lingen van de directeur, de heer Nico
Hoogerwerf, aan de beurt en verder piano-
feerlingen van mejuffrouw Frieda Hooger
werf, een vioolleerling van de heer Joh.
Viervcyzer. zangleerlingen van de heer
W. v. Santé, de ensemble-spel-klasse van
rie heer J. Hoeben en een leerlinge van de
declamatie-klasse van de heer A. Snoeks.
Zoals vrijwel iedere leerlingen-avond
werd ook deze uilvoering aantrekkelijk
door de veelvuldige afwisseling van com
posities van allerlei stijlen en karakter.
En dan bleef het element der verrassing
ook hier niet achterwege. Tal van natuur
lijk-muzikale talenten kon men ontdek
ken. In een geval kon men haast spreken
vars een wonderkind. Dit was een 10-jarig
meisje, dat de toehoorders in verbazing
bracht met een vlotte, rhythmische sterke
geladen vertolking van Schuberts Im
promptu op. 90 No. 4. Met meer dan ge
wone belangstelling mag men de ontwik
keling van dit jeugdige klavierspeelstertje
gadeslaan. Haar opleiding is toever
trouwd aan Frieda Hoogerwerf.
Er was meer waarover men zich op
deze avond kon verheugen, zoals over een
weliswaar zeer kinderlijke, maar toch veel
belovende voordracht van 2 delen van het
Vioolconcert in g van A. Vivaldi, een
goede vertolking van de Impromptu op.
142 No. 2 van Fr. Schubert en over het
muzikale spel van een leerlinge, die kwam
met klankentafereeltjes uit Alkmaar en
Haarlem.
Van de zuiver instrumetale voordrach
ten mogen nog genoemd worden de uit
voeringen van twee klankrijke piano com
posities van Farenghi en van de Golden
Sonate van H. Purcell voor twee violen,
violoncel en continuo. Met dit laatste
werk kwam er mnziek van voornaam ge
halte. rijk van melodie en contrapunctische
schoonheid.
Het programma van de zangleerlingen
bestond op één enkele uitzondering na
(een recitatief en aria uit „The Messiah")
uit operette- en opera-fragmenten, het
geen natuurlijk een enigszins eenzijdige
indruk met zich medebracht.
Niet van alle stemmen kon reeds gezegd
worden, dat toonplaatsing, adembeheer-
sing, en dictie voorbij het beginstadium
van ontwikkeling gekomen waren. Dit be
tekent uiteraard geen critiek, maar wel
het constateren van een ontwikkelingspeil.
De zangeressen, die optraden, hebben
reeds heel wat bei-eikt. zelfs in die mate,
dat haar voordrachten meermalen de vol
doening van goede concert-uitvoering kon
den geven. De uitstekende begeleidingen
droegen hiertoe zeer veel bij»
Uit waardering van het vele werk dat
de heer J. Hoeben voor de leerlingenuit
voeringen verricht heeft, werd hem door
de heer Nico Hoogerwerf namens het
H.M.I. een fraai boekwerk aangeboden.
P. ZWAANSWIJK
Eerste kersen van de boomgaard
Op de veiling te Tiel zijn gisteren de
eerste kersen uit de boomgaard aange
voerd door een teler uit Varik. Ze werden
gekocht door een Amsterdamse firma.
ZUID-AFRIKA ZAL COMMUNISTISCH
CHINA NIET ERKENNEN.
Dr. Daniel Malan, de Zuid-Afrikaanse
minister-president, heeft heden bekend
gemaakt, dat de regering van Zuid-Afrika
heeft besloten de nieuwe communistische
regering van China niet te erkennen.
ADVERTENTIE
GEN. CRONJéSTRAAT 43
KRUIDBERGERWEG 51 - SANTPOORT
Tel. 16990—17696
Vo<9t alle merken stofzuigers v.a. f 2.50 p. week
Tentoonstelling gewijd aan Victor de Stuers
In het kader van de Victor de Stuers-
herdenking heeft de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, prof. dr.
F. J. Th. Rutten, in het Bonnefantenmu-
seum te Maastricht een tentoonstelling ge
opend, die beoogt aan dg hand van foto's,
tekeningen en maquettes een illustratie te
gevgn van de ontwikkelingsgang, welke
de opvattingen over monumentenherstel
de laatste 75 jaren in Nederland. België en
Luxemburg doorlopen hebben. Daaren
boven is er plaats ingeruimd voor perso
nalia van Victor de Stuers, voor oudheid
kundig bodemonderzoek, antiquarisch
bouwmateriaal enz.
De minister herinnerde er bij de opening
der tentoonstelling aan, dat het Neder
landse volk zich 75 jaar geleden weinig
gelegen liet liggen aan de toestand van de
kunstwerken, die vorige generaties hadden
nagelaten en hoe het de Maastrichtenaar
jhr. Victor de Stuers is geweest, die de
kunstmonumenten uit vroeger tijd voor
verder verval heeft behoed. Hij kreeg
daarom een eretitel voor de toekomst: die
van pionier van de monumentenzorg in
Nederland. Niet alleen ging van hem het
initiatief uit, dcch hij bleef ook gedurende
meer dan dertig jaar de ziel van de zorg
voor onze nationale kunst.
Rijksmuseum zijn werk
Dat het hem gelukt is vrijwel uit het
niet een Rijksdienst voor ae monumenten
zorg in het leven te roepen is één van zijn
grote verdiensten. Het Amsterdamse Rijks
museum, dat in 1884 geopend werd, mag
zijn werk worden genoemd. Hij was het
ook, die het archiefwezen, dat in zijn tijd
sterk verwaarloosd was, organiseerde; aan
hem danken wij het gebouw van het Alge
meen Rijksarchief te 's-Gravenhage en de
Rijksarchieven in de provincies. Bovenal
echter ging hem de monumentenzorg ter
harte. Met zijn vriend dr. Cuvpers heeft hij
zich het lot aangetrokken van vele oude
monumentale gebouwen, van een groot
aantal onzer monumentale kerken, to
rens, raadhuizen, die alle toentertijd
in sterke mate verwaarloosd werden.
Vóór het optreden van De Stuers als refe
rendaris van de afdeling kunsten en we
tenschappen were, slechts voor één monu
ment van rykswege een restauratie-sub
sidie verleend, namelijk voor de Onze
Lieve Vrouve kerk te 's-Hertogenbosch.
De Stuers slaagde erin geleidelijk gelden
ter beschikking te krijgen om ook andere
monumenten te restaureren. Zo steeg tij
dens zijn leven geleidelijk het aantal der
gerestaureerde bouwwerken.
De tentoonstelling in Maastricht is be
doeld om te laten zien enerzijds hoe weinig
vóór de tijd van De Stuers ons nationaal
bezit aan monumenten werd verzorgd, an
derzijds hoe De Stuers en Cuypers die oude
bouwwerken voor ondergang behoedden en
restaureerden, hoe zich daarna de kunst
van restaureren heeft ontwikkeld en hoe
in de loop der jaren de opvattingen over
het herstel van monumenten gewijzigd zijn.
België en Luxemburg nemen aan deze
expositie deel en laten zien hoe de zorg
voor de gedenktekenen van geschiedenis en
kunst zich in hun landen in de loop der
tijden heeft ontwikkeld. Ook verschillende
verenigingen zoals „Hendrick de Keyser"
en „Menno van Coehoorn" hebben willen
medewerken tot het welslagen van deze
tentoonstelling.
ADVERTENTIE
Algemecne Boekhandel en Antiquariaat
heeft belangstelling voor de aankoop van Uw
boeken, enkele stuks of Uw gehele
bibliotheek
GEDEMPTE OUDE GRACHT 27-27a
JACOBIJNESTRAAT 3 - TEL. 10785-10885
Bijna twee millioen luisteraars
Het aantal aangegeven radio-ontvang
toestellen in Nederland bedroeg op 1 Juni
1.413.631 tegen 1.402.024 op 1 Mei. Op 1
Mei waren er 492.659 aangeslotenen op het
rijksradiodistrlbutienet tegen 494.478 op 1
April.
TENNISTOURNOOI „RIJNEGOM".
Van 1218 Juni zal op het tennispark „Rijne-
gom" te Aerdenhout een open B tournooi
worden gespeeld ten bate van het kleuter
huis „Margriet".
