Dehnert te snel en beheerst voor Van Meegërén
Wij verlossen U
Sport in het kort
Derby-Haarlem door regen onderbroken
Onrust
in Makassar
Het jonge werkende meisje komt veel
tekort aan geestelijke ontwikkeling
Wwê
IHHI - 1
De kankerbestrijding
Vrijdag 18 Augustus 1950
Nationale tenniskampioenschappen
's-GRAVENHAGE, 17 Augustus. In de
tweede fase van de Donderdag op de
Metsbanen te Scheveningen voortgezette
nationale tenniskampioenschappen, waarin
de vrijgestelde spelers aan de beurt kwa
men, rees het spel nog niet hoog. Er deden
zich enkele verrassinggn voor.
Zowel in het dames- als in het heren
enkelspel werd in de eerste serie partijen
een vrijgestelde speler uitgeschakeld.
In het heren-enkelspel was het zelfs een
van de spelers, die geacht werd de eind
strijd te kunnen bereiken: Van Meegeren.
Hij trof in Dehnert een tegenstander, die in
topvorm speelde en die met zeer snel,
steeds jagend spel ditmaal voldoende con
trole bleek te hebben om Van Meegeren
voortdurend in de verdediging te houden.
Diens drives misten bovendien de scherpte
van weleer.
Met 62, 64 kwam Dehnert in de laat
ste acht. Wel jammer dat hij tegen een
andere jonge speler komt, Van Dalsum, die
na het verlies van de eerste set met niet
minder dan 06 van Taminiau wist te
winnen, dank zij het volhouden van een
steeds doorgeziene aanval. De andere kwart
eindstrijd in deze helft zal gaan tussen
Linck en Borren. Linclc versloeg de Ooste
lijke speler Klinkspoor zonder in gevaar te
komen. Zijn tempo en zijn netspel waren
de Gelderse speler te machtig. Borren ver
loor de eerste set van Stas in lange drive
duels, doch toen hij het ging zoeken in af
wisselend spel met veel dropshots, bracht
hij Stas van slag. Hij won verdiend.
In de andere helft won Knottenbelt van
Fabius in een wedstrijd met zeer matig
spel. Wilton had sneller kunnen winnen
dan de 97 van de tweede set. Hij speelde
in de tweede helft van die set Tonj es te
veel op zijn backhand en was bovendien
allesbehalve snel. Karsten wist door sterk
snijden en goed volleren de tweede set te
winnen van Iiughan, doch deze was door-
eengenomen te snel en te gevaarlijk met
zijn uitschietende backhand.
In het dames-enkelspel schakelde mej.
Hooghoudt (Haarlem) de vrijgestelde me
vrouw Scholten uit met de merkwaardige
cijfers 63, 06, 6—0. Een kwestie van
grotere vastheid, meer zat er niet in het
spel. Alle overige vrijgestelde speelsters
handhaafden zich in twee sets, met min of
meer rake cijfers.
De uitslagen luiden:
Heren-enkelspel; vrijgestelde spelers te
gen winnaars eerste afdeling: Linck (vrij
gesteld) sl. Klinkspoor 62, 64, Borren
(vr.) sl. Stas 26, 63, 62; Dehnert sl.
Van Meegeren (vr.) 62, 64; Van Dal
sum (vr.) sl. Taminiau 06, 64, 61;
Hughan (vr.) sl. Kartsten 62, 36, 61;
Knottenbelt (vr.) sl. Fabius 63, 79,
6—1; Wilton (vr.) sl. Tonjes 6—1, 9—7;
Rinkel (vr.) sl. Marre 62, 62.
Dames-enkelspel: mej. Hermsen (vr.)
sl. mej. Piederiet 63, 62; mej. Hoog
houdt sl. mevr. Scholten (vr.) 63, 06,
60; mevr. Schmier (vr.) sl. mevr. Muller
van Czernicki 62, 60; mevr. Vlielander
Hein (vr.) sl. mej. Kiek 63, 61; mevr.
Roos (vr.) sl. mej. Van der Torre 64,
61; mej. Grosveld (vr.) sl. mevr. Wack-
witz 60, 61; mevr. Koopmans (vr.) sl.
mevr. De Jager 6—0, 62; mevr. Van
Berkel (vr.) sl. mej. Schraagen 62, 62.
Dames-dubbelspel; kwarteindstrijden le
afd.: mej. Fikenscher-mevr. Muller sl. mej.
Broese van Groenou-mevr. Marinkelle
Voetbal
Bloemendaal wint Umansbeker
na spannende eindstrijd
Het is tussen de vierde-klassers Bloemen
daal en DCO Donderdagavond een spannen
de finale geworden, waarin Bloemendaal
eerst in de allerlaatste minuut met een 32
zege de arena mocht verlaten. "Vrij veel
publiek is getuige geweest van een zeer
aardige ontmoeting waarin vrij goed Werd
gevoetbald en waarin het spannende verloop
de strijd zeer aantrekkelijk heeft gemaakt.
De Bloemendaalse club speelde technisch
een tikje sterker maar door groot enthou
siasme kon DCO de strijd in evenwicht hou
den. Voor de rust werd het lichte Bloemen
daalse overwicht beloond met een doelpunt
van Van den Aardweg en tot de rust konden
de witten hun 10 voorsprong behouden.
Na-de pauze was DCO aanvankelijk ster
ker en vooral toen Prins er in slaagde de
stand in evenwicht te brengen, kwam DCO
meer aan bod. Door Klop werd het zelfs
21 voor DCO, maar hierna was het woord
weer aan Bloemendaal. Van de Aardweg
maakte gelijk en in de uiterst spannende
maar eerlijke strijd om de overwinning werd
Bloemendaal winnaar, want in de aller
laatste minuut scoorde Diederichs het win
nende doelpunt waardoor Bloemendaal
met 32 won en de fraaie beker van DCO's
voorzitter, de heer Schuring, na afloop in
ontvangst mocht nemen. De heer Cassée
constateerde met genoegen, dat bij dit zo
uitnemend geslaagde tournooi de sportivi
teit hoogtij heeft gevierd.
Zondag: Elswout-voetbaltournooi
Zondag vangt het jaarlijkse Elswout-tour-
nooi der voetbalvereniging D.I.O. aan. Het is
voor de veertiende maal dat dit tournooi zal
worden gehouden. D.I.O. is bekerhóudster.
Er zijn ditmaal twee verenigingen die defini
tief beslag op deze beker kunnen leggen, n.l.
D.I.O., die hem nu tweemaal achtereen heeft
gewonnen en Ripperda, die de beker vier
maal in totaal heeft gewonnen. De beker
moet driemaal achtereen of vijf. maal in het
geheel gewonnen worden.
De wedstrijden worden op het Gemeente
lijk sportterrein aan de Schalkwijkerweg ge
speeld, daar D.I.O. zonder terrein is.
Het programma is als volgt:
10.00 uur: E.H.S.—R.C.H. 2.
11.30 uur: D.C.O.—V.V.B.
13.00 uur: RipperdaOnze Gezellen,
14.30 uur: Haarlem 2D.I.O.
ADVERTENTIE
van elke insectenplaag! Desgewenst alle eer
ste klas bestrijdingsmiddelen verkrijgbaar.
Gratis vakkundig advies.
Ontsmetiingsbedrijf „RADICAAL"
Gen. Cronjéstraat. 135, Tel. 11657, Haarlem-N,
Agercida voor Haarlem
VRIJDAG 18 AUGUSTUS
Rembrandt: „Een avontuur in Napels" (ge
prolongeerd), 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Tire time, the place and the girl",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De
mooiste tijd van je leven", (geprolongeerd),
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Twee
maal twee is twee", alle leeft., 11 uur; „Rin
kelende sporen", 14 j„ 2.15, 4,30, 7 en 9.15
uur. Spaarne: „Apache rose", 14 j., 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Een avontuur op Sumatra",
14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur,
ZATERDAG 19 AUGUSTUS
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen,
7—5, 62; mevr. Van Loon-mej. Hevel sl.
mevr. Vlielander Hein-mej. Van Dalsum
64, 36, 75; mevr. Herreilers-mej
Kruisinga sl. mej. Schraagen-mej. Van der
Torre 61, 57, 61; mevr. Jonquière-
mej. Hooghoudt sl. mevr. Ramaker-mevr.
De Bruyn Kops 3—6, 6—3, 7—5.
Heren-dubbelspel, 3e ronde: Cocke-
Tonjes sl. Borren-Drijver 64, 62; Knot-
tenbelt-Dehnert sl. Breukink-Klinkspoor
61, 75; Stas-Goelst sl. Groeneveld-
I-Iorsman 61, 60; Holst-Volkmaars sl.
Van Gasselt-De Roy van Zuidewijn 64,
7—5.
Gemengd dubbelspel: mej. Hermsen -
Linck sl. mevr. Vlielander Hein-Fabius
61, 61, mevr. Van Berkel-Borren, sl.
mej. Van Dalsum-Dehnert 61, 57, 63;
mevr. Koopmans-Rinkel slaan mevrouw
Jonquière-Knottenbelt 64, 62.
ONBESLIST. De tweede revanche van
de wereldkampioenschappen sprint tussen
wereldkampioen Harris en Arie van Vliet,
die Donderdag in Manchester is gehouden,
moest wegens regen worden afgebroken,
nadat Van Vliet de eerste en Harris.de twee
de rit had gewonnen. Onze landgenoot ver
sloeg Harris met een kwart wiel. Zijn tijd
over de laatste 200 meter was 12 seconden.
Daarna was Harris de snelste en liet Van
Vliet een kwart wiel achter zicht in een tijd
van 11,9 sec.
Wereldkampioenschap stayers
Lesueur veel sterker
dan andere finalisten
De uitslag van de stayerswedstrijd over
100 km, om het wereldkampioenschap te
Luik is: 1. en wereldkampioen Lesueur
(Frankrijk) 1 uur 25 min. 9 sec.: 2. Pronk
(Nederland) op 875 meter; 3. Sérès (Frank
rijk) op 1050 meter; 4. Heiman (Zwitserland)
op 3 ronden; 5. Michaux (België) op 3 ron
den; 6. De Best (Nederland) op 3 ronden; 7.
Frosio (Italië) op 6 ronden; 8. Besson (Zwit
serland) op 9 ronden.
In de finale van het stayersnummer was de
Fransman Lesueur verreweg de sterkste. Da
delijk na de start was hij naar voren gegaan
en vrijwel de gehele wedstrijd heeft hij^ de
toon aangegeven. Ook zijn landgenoot Sérès
nam weldra een plaats in de voorste gele
deren in. De Nederlander Pronk weerde zich
uitstekend, evenals aanvankelijk de Haar
lemmer De Best. Met nog 55 ronden te rijden
was de stand: 1. Lesueur; 2. Pronk op 220
meter; 3. De Best op 250 meter; 4. Sérès op
270 meter; 5. Frosio op 420 rneter en ver
volgens met een ronde achterstand Michaux,
Besson en Heiman. Hoewel de rit vrij een
tonig was en er vooral in de middenfase van
de strijd niets bijzonders gebeurde, was het
tempo voortdurend hoog. De 70 km. werden
afgelegd in 1 uur 27 sec.
Na 80 km. deed Lesueur iets, dat hem de
zege had kunnen kosten. Overmoedig dooi
de schitterende vorm waarin hij verkeerde
begon hij Sérès aan te vallen. Beiden hadden
tijdens hun duel moeite achter de rol te
blijven en zo ontstond er een mooie gelegen
heid voor de anderen om hun positie te ver
beteren. Wiersma, de gangmaker van Pronk,
had dit niet dadelijk gezien en toen hij ten
slotte zijn tempo wat opvoerde was het te
laat. Lesueur bleef vooraan. Wel kon Pronk
Sérès passeren, zodat de Nederlander de
tweede plaats veroverde, evenals in 1949.
ALLES CRICKET WAT DE KLOK SLAAT
Wanneer u als buitenlander niet zou
weten, dat het oorlog is in Korea wel
dan zullen de Engelsen u een beetje vreemd
aankijken, maar ze zullen het u zeker niet
kwalijk nemen. Kunt u de Engelsman ech
ter niet de scoringscijfers van de cricket-
testmatch, opnoemen, dan houdt hij u min
stens voor een analphabeet. Het is hier
zomers alles cricket wat de klok slaat. In
de trein, in de bus, aan tafel en op de
voorpagina's van de kranten. Misschien
werd het in sommige Nederlandse kranten
vermeld, dat Engeland gisteren de test
match' met West-Indië verloren had. De
Engelse ochtendbladen gebruikten er van
morgen headlines voor en de sportversla-
gen waren in rouwstemming geschreven.
Verschillende kranten noemden Woensdag
een „zwarte dag voor Engeland" en een
nog meer dramatischer verslaggever zette
in de kop van zijn artikel, dat Engeland
door West-Indië met de ondergang werd
bedreigd.
Op het marktplein in Derby ontmoetten
wij vanmorgen toevallig een pleegvader
van een. der Haarlemmers. Na een harte
lijke kennismaking vroeg hij ons hoe wij
er over dachten, dat Engeland verloren
had. Nu, wij hadden er botweg nog geen
moment over nage'dacht, want wij wisten
•het niet. „Hoe is het mogelijk," riep hij uit,
„dat weet zelfs onze baby in de wieg!" Van
de schrik bekomen, Wilden wij onze slechte
beurt herstellen en zeiden, dat de minister
van Oorlog, mr. Strachey, het nu. wel erg
druk zou hebben. Hij schudde een tikje
meewarig het hoofd. Die naam kwam hem
flauwtjes bekend voor. Toch was hij ge
abonneerd op niet minder dan vier la-an
tenalleen voor cricketverslagen, zoals
hij vertelde.
De Haarlemmers doen in Engeland ieder
ogenblik nieuwe ervaringen op. Dikwijls
verwonderen zij er zich over, dat de Engel
sen zo uitzonderlijk gehecht zijn aan de
traditie. Dit jaar heeft Derby echter een
nieuwtje voor de Haarlemmers, dat niets
met traditie uitstaande heeft. Televisie
heeft onze harten veroverd. Nauwelijks
hadden wij Woensdagmiddag het stadhuis
verlaten, of onze gastheer vroeg ons ge
haast of wij de befaamde testmatch wilden
zien op het televisiescherm. En wij hebben
het gezien en er onverdeeld van genoten.
Te zamen met vele andere Haarlemmers,
die een gastheer met televisie getroffen
hebben, bekeken wij de uïtstekimde op
name van de wedstrijd. Vele Engesen en
met hen de Haarlemse gasten vinden, dat
men een cricketmatch beter kan volgen
op het televisiescherm' dan van de tribunes
op het veld.
In een schilderachtig groene vallei, op
20 kilometer afstand van Derby, traden de
Haarlemse cricketers in het strijdperk
tegen de Wirksworth Club. Het speelveld
zag er' keurig onderhouden uit en de bow
lers van de Haarlemse ploeg, die de aanval
openden, moesten eerst nog wennen aan de
bijzondere terreinsomstandigheden. De
grond is hier veel harder, zodat de Engel
sen niet zoals wij een mat neerleggen bij
de wickets. Het is een groot voordeel, dat
zich op deze bodem weinig regenplassen
vormen, zodat er spoedig weer gespeeld
kan worden als de bui over is. Dit kwam
de spelers goed van pas. De wedstrijd be
gon om half twaalf, maar klokslag twaalf
uur verdreef een fikse regenbui de spelers
van het veld. (De score was toen 18 voor
0). Tien minuten over twaalf ontbrandde
de strijd opnieuw; en tegen half een werd
Schade door havenstaking
te Antwerpen en Gent
Van onze correspondent in Brussel)
In de havens 'van Antwerpen en Gent
wordt nu al sedert drie weken gestaakt.
Allerlei eisen zijn door de stakers gesteld,
o.a. dat aan oudere arbeiders geen zware
taken zullen worden opgelegd, dat er des
Zaterdags niet zal worden gewerkt en dat
de pensioenen zullen worden verhoogd.
Intussen is de schade, welke aan de ha
venbedrijvigheid te Antwerpen wordt toe
gebracht, zeer groot. Niet minder dan 76
grote zeeschepen zijn al naar andere ha
vens geleid. 24 schepen konden de haven
niet verlaten. De arbeiders hebben reeds
ongeveer 35 millioen frank, of bijna 3 mil-
lioen gulden, aan loon moeten derven. De
patroons wijzen er op dat de lonen te Ant
werpen het dubbele bedragen van de lonen
in andere Europese havens. Met de sociale
lasten inbegrepen kost het uurloon van een
Antwerpse havenarbeider 41 franc tegen
22 franc te Rotterdam. De Scheldehaven is
te duur en de werkgevers zenden hun af
gevaardigden niet eens meer naar de be
sprekingen met de vakbondleiders.
Inmiddels worden de paketboten van de
Kongo-ilijn en een aantal vrachtschepen te
Zeebrugge gelost. De opvangcapaciteit van
deze haven is echter gering,
hij weer atmosferisch gestoord. Onder de
lunch werden van weerszijden hartelijke
woorden gesproken en de Engelsen vonden
het een bijzonder voorrecht, voor de eerste
maal Hollanders in hun clubgebouw te
ontvangen.
Het bleef ook na de lunch nog regenen,
zodat de wedstrijd na rijp beraad bij een
stand.van 35 voor 1 wicket werd afgelast.
De Haarlemse bowlingcijfers luiden: J.
Fortgens 1 voor 3; W. Peschar 0 voor 17;
B. v. d. Heyden 0 voor 14.
De wedstrijd wordt volgende week,
Woensdagmiddag, op dezelfde plaats over
gespeeld.
De „Evening Telegraph" wijdt vanavond
twee artikelen aan de sportuitwisseling.
Een grote foto, die in dit blad vanavond
geplaatst werd, toont het gehele Haarlemse
gezelschap op de trappen van het stadhuis.
In een ander bericht, dat onder het voor
naamste sportnieuws gerangschikt is, meldt
deze krant, dat er Vrijdagavond een groot
„Gala Swimming" gehouden zal worden.
De Haarlemse ploeg is boordevol optimis
me en de Engelse sportverslaggever van
dezelfde krant schreef heden: „Wij zullen
het wel winnen, want de prestaties van
deze Haarlemse zwemmers zijn ons nog
onbekend". Een merkwaardige logica. Wij
wachten hier met spanning of hij gelijk
zal krijgen.
Twee mogelijkheden tot bevei
liging van aandelenbezit
Van onze financiële medewerker)
Op twee mogelijkheden om het fondsen-
bezit in tijd van oorlog te beveiligen is deze
week ter beurze wel zeer bijzonder de aan
dacht gévallen.
In de 'eerste plaats de mogelijkheid om
aandelen Koninklijke bij de K.P.M. te doen
registreren, waarna de stukken onbruikbaar
worden gemaakt en niet meer kunnen wor
den verhandeld. Ze worden niet alleen te
Den Haag, maar ook te Curaga'o in de regis
ters van de Maatschappij vermeld, zodat ge
vaar voor verlies, diefstal, vordering, ver
vreemding of wat dies meer zij volkomen is
afgewend. Later is het mogelijk de stukken
weer te laten aanmaken. Naar verluidt zou
thans reeds een bedrag van ongeveer 100
millioen in de registers der Koninklijke zijn
ingeschreven.
Alleen zij, die de aandelen Koninklijke voor
permanente belegging hebben gekocht of
willen kopen, zullen van deze gelegenheid
gebruik maken, die inderdaad een grotere
veiligheid voor het kapitaal betekent, wan
neer men althans meent dat Curagao buiten
een eventuele oorlog zal blijven en dat men
te zijner tijd daar over de tegenwaarde lean
beschikken.
Een andere mogelijkheid om zijn bezit een
grotere mate van veiligheid te geven is het
deponeren van de mantels der stukken bij
een buitenlandse, bijvoorbeeld Amerikaanse
bankinstelling, hetgeen tot dusver niet moge
lijk was, maar waartoe naar gemeld wordt,
nu de gelegenheid zal worden geopend. Men
houdt hier dan het dividend- of couponblad,
maar blijft, als dit zoek raakt of ontvreemd
wordt, de beschikking houden over de man
tel, die de titel is van het fonds en waarmee
men derhalve zijn eigendomsrecht te allen
tijde kan bewijzen. Verhandelbaar zijn de
„mantelloze" stukken hier dan natuurlijk
niet meer.
Eén van onze lezers stuurt ons een brief
van een familielid uit Makassar, dat de
troebelen aldaar van nabij heeft meege
maakt. Hij vertelt dat de Indonesische
regeringstroepen begonnen waren stem
ming te maken tegen de ex-KNIL-man-
schappen en naderhand de voedselvoorzie
ning stop zetten. Dit prikkelde de Ambo
nezen zo zeer dat een groep van 50 man de
wapens opnam en ondanks interventie
pogingen van UNCI en de Nederlandse
legerleiding de aanval inzette op het
Fort E,otterdam waar een gedeelte van de
APRIS-troepen gelegerd was. Er ontston
den hevige vuurgevechten uit en er werd
zelfs gebruik' van mitrailleurs gemaakt. Er
braken overal branden uit en speciaal de
kampongs hadden zwaar te lijden. Zondag
6 Augustus kwam de order tot het staken
van het vuren af, maar toen lagen er reeds
overal doden in de straten. Volgens de
schrijver kreeg de APRIS later weer bevel
om de vijandelijkheden te hervatten. De
ex-KNIL-mensen gingen daarop weer tot
de aanval over. Maandag zette de APRIS
ook vliegtuigen in, die een kampement aan
vielen waarin 5000 vrouwen en kinderen
waren ondergebracht. Ook scheepsgeschut
kwam in actie en nam het kampement on
der vuur. De pogingen van de KNIL-men-
sen om weer een wapenstilstand te ver
krijgen liepen op niets uit. De gevolgen
van de beschieting werden nog verergerd
door de talloze inbraken die door gewa
pende rampokkers werden gepleegd. Er
werden tientallen auto's gestolen en de
rampokkers ontzagen zich niet misbruik te
maken van Rode Kruis-emblemen. Moord
en doodslag waren niet van de lucht.
Pas toen de torpedojager Kortenaer op
de rede verscheen, hielden de Indonesische
korvetten op met vuren. De schrijver
spreekt zijn bezorgdheid uit over de situa
tie in de toekomst wanneer de ex-KNIL-
troepen geëvacueerd zullen zijn.
Comité tracht Haarlemse werkgevers warm te maken
voor aanvullende cursussen
Te Neerbosch by Nymegen is een
ouderwetse dubbele boerderij, bewoond door
twee families, tot de grond toe afgebrand.
De oogst en alle landbouwwerktuigen zijn
verloren gegaan. Achttien varkens en een
zeug met dertien biggen vonden de dood in
de vlammen.
Zij die zich bezig houden met het werk
onder de jeugd hebben reeds lang geleden
de ervaring opgedaan dat het werken in
fabrieken, winkels en op kantoren niet
zonder geestelijke schade voor jonge men
sen, in *Tet bijzonder voor meisjes, ver
loopt.
Het was een Belgische lerares, die tij
dens de oorlog plannen' uitwerkte om te
voorzien in de karaktervorming en de
huishoudelijke scholing van de categorie
werkende meisjes. Zo ontstonden de „Ma
ter amabilisscholen", later aan Protestant
se zijde gevolgd door het „Zonnebloem-
werk", dat in verscheidene plaatsen reeds
tot grote bloei is gekomen, zoals in Rot
terdam waar een fabrikant het initiatief
nam tot deze activiteit.
Thans is er ook in Haarlem een comité
gevormd dat zal trachten het Zonnebloem-
werk op gang te brengen. Vertegenwoordi
gers van de kerken, de vakbeweging,
jeugdorganisaties, de huishoudscholen en
dergelijke hebben elkaar voor dat doel ge
vonden. Namens de gemeente heeft wet
houder W. F. Happé zitting.
Li de topleiding werken Protestantse,
Rooms-Katholieke en niet-kerkelijke orga
nisaties samen. In de practijk zal het werk
gesplitst zijn in een niet-Rooms-Katholieke
en een Rooms-Katholieke groep.
Wat gaat er nu, als de noodzakelijke
medewerking van een voldoend aantal
werkgevers wordt verkregen, gebeuren?
De bedoeling is dat een aantal meisjes
van in de leeftijden van zeventien, acht
tien jaar in de gelegenheid wordt gesteld
gedurende enkele uren per week cursus
sen te volgen die hen zullen voorbereiden
op de taak die zij later als huisvrouw en
moeder hebben te vervullen.
Bij het werkende meisje en bij dat
niet alleen trouwens komt daarvan vaak
bitter weinig" terecht, omdat deze kinderen
onmiddellijk van de lagere school op een
fabriek of in de winkel komen en daar zo
door de sleurgang van het werk worden
geabsorbeerd, dat er maar weinig belang-
De fraaie verlichting van het park op het tentoonstellingsterrein van Rotterdam-Ahoy'
gaat, nu de dagen alweer zoveel korter zijn, 's avonds reeds tussen acht uur en half
negen aan. Op de fotoeen deel van de illuminaties, die in totaal het gebruik van
37000 meter kabel noodzakelijk maakten.
Ook in Haarlem wordt een inzameling gehouden
Het is bekend dat Prinses Wilhelmina
de f 2.000.000, die door het Nederlandse
volk bijeengebracht is als Nationaal Hulde
blijk bij Haar 50-jarige regeringsperiode,
bestemd heeft voor de kankerbestrijding'.
Het „Koningin Wilhelminafonds" is daar
toe in staat om voorzieningen te treffen
die tot nu toe door gebrek aan geldmidde
len achterwege moesten blijven.
Maar er zijn, behalve die 2 millioen, nog
grote bedragen nodig voor uitbreiding van
verpleegruimte, voor de inrichting van
laboratoria, voor de vernieuwing en uit
breiding van de apparatuur, voor oplei
ding van specialisten, voor onderzoekingen
en voor tal van andere middelen welke
dringend aandacht vragen. Wil dus de 2
millioen, die in 1948 bijeengebracht is voor
de kankerbestrijding, op de duur effect heb-
Op het ministerie van Buitenlandse Zaken
werd. Woensdagmiddag een conferentie ge
houden, waaraan de ambassadeurs van
Nederland in de Verenigde Staten, Enge
land, Frankrijk, België, de Sovjet-TJnie en
India deelnamen. Tevens waren hierbij
tegenwoordig, de Hoge Commissaris in
Indonesië, het hoofd van de Nederlandse
missie in Duitsland, de vertegenwoordiger
bij de permanente raad van het Noord-
Atlantisch Pactde nieuw benoemde gezant
'in Portugal en een aantal ministers. Deze
conferentie ivas mogelijk, doordat de am
bassadeurs öf met vacantie in Nederland
vertoeven, öf op doorreis zijn naar hun
nieuwe post. Voor de conferentie: aan
tafel (van links naar rechts), de nieuwe
gezant in Portugal, mr. E. N. van Klef fens
en de ministers Van Maarseveen, Drees,
Stikker, Lieftinck en staatssecretaris Blom.
Staande (van links naar rechts) baron van
Ittersum, A. Th. Lamping (toekomstig
Hoge Commissaris te Djakarta), dr. J. H.
van Royen (ambassadeur te Washington),
baron van Boetzelaer van Oosterhout
(Frankrijk)jhr. Michiels van Verduynen
(Londen), jhr. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer (vertegenwoordiger bij de
permanente raad van het Noord-Atlantisch
Pact), baron van Pallandt (Sovjet-Unie),
vice-admiraal de Booy (hoofd Nederlandse
missie in Duitsland), baron van Harinxma
thoe Slooten (België) en de heer
Winkelman (India).
ben, dan zal het „Koningin Wilhelmina
fonds" jaarlijks moeten worden voorzien
van nieuwe middelen. Om dat te bereiken
is de vereniging „Koningin Wilhelmina
fonds" opgericht, die wil trachten de grote
belangstelling welke, zoals reeds gebleken
is, bij het Nederlandse volk bestaat, te or
ganiseren en om te zetten in een voort
durende financiële steun, om daarmede te
bereiken hetgeen in andere landen reeds
is bereikt, namelijk een organisatie van
honderdduizenden leden, die te zamen de
wetenschap in staat stellen zich tegen deze
vreselijke ziekte teweer te stellen.
In Haarlem is als contactman benoemd
dr. W. B. Smit, directeur van de Ge
neeskundige Dienst.
Dr. Smit deelde ons mede dat het de be
doeling is in Haarlem voor de kankerbe
strijding" in de week van 1116 September
een inzameling te houden. Huis aan huis
zal gevraagd worden om voor dit doel een
offer te geven. Bovendien wordt op Woens
dag 13 September een straatcollecte ge
houden. Voor deze inzameling is een comité
samengesteld waarin alle richtingen ver
tegenwoordigd zijn, zodat verwacht mag
worden, dat deze inzameling ieders sym
pathie heeft.
Later zal nog een actie gevoerd worden,
ook vaste contribuanten te werven.
De U.V.V. zal voor deze collecte haar
medewerking verlenen. Personen die zich
voor dit sympathieke werk beschikbaar
willen stellen kunnen zich aanmelden bij
de U.V.V., Stadhuis in Haarlem.
Dr. Smit deelde ons mede dat er sa
menwerking verkregen is tussen het Ko
ningin Wilhelminafonds en de instelling
van het Antoni van Leeuwenhoekhuis te
Amsterdam.
Het voornemen is bij het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam een nieuw zieken
huis te bouwen bestemd voor lijders aan
kanker. Daarnaast zal een laboratorium ge
sticht worden, speciaal ingericht voor on
derzoekingen op dat terrein.
Dr. Smit wees er op, dat de kanker
veel slachtoffers maakt. Voor Haarlem zijn
de cijfers:
Totaal aan percen-
overleden kanker tage
1944 1842 254 13.4
1945 2847 246 8.6
1946 1327 213 16.1
1947 1375 263 19.1
1948 1292 270 20.8
1949 1430 261 18.2
Het percentage in 1945 was laag omdat
het aantal sterfgevallen door de oorlogs
omstandigheden zo hoog was opgelopen.
In Nederland stierven in 1949 81.077 per
sonen, waarvan 13.997 (of 17.3 aan
kanker.
stelling voor de toekomst overschiet. Het
zijn deze jonge mensen, die zo vaak wor
den aangeduid met de term „ongrijpbare
jeugd" omdat de jeugdbeweging geen vat
op ze heeft. Het zijn deze jongens en meis-
jes, die men avond aan avond doelloos in
de Grote Houtstraat kan zien rondhangen
en die niet beseffen dat de beste jaren
van hun leven op die manier worden ver
knoeid
Het gaat niet aan deze jeugd daar zelf
een verwijt van te maken, omdat er nooit
iets aan gedaan is haar erop le wijzen dat
er naast het dagelijkse baantje om geld te
verdienen nog andere dingen zijn, die het
leven zijn zin en zijn vreugde verlenen.
Moeilijke taak
Dat nu zal de moeilijke taak worden
van de leerkrachten var. de Haarlemse
Huishoudscholen, die daartoe op de School
voor Maatschappelijk Werk in eigen tijd
speciale cursussen hebben gevolgd.
Het comité stelt zich voor, dat de meis
jes gedurende een morgen of een middag
in de week les kvijgen in enige huishou
delijke, maar voor alles in geestelijke vor
ming. De zorg voor het karakter zal daar
bij op de voorgrond staan. Ook zal er iets
gedaan worden aan de bevordering van de
smaak (bijvoorbeeld door het bespreken
van films en boeken), het aankweken van
gevoel voor sfeer en gezelligheid, opdat
het meisje later inderdaad de ziel van het
gezin zal kunnen zyn.
Daarbij zullen zeker geen schoolse
methoden worden gevolgd. De leerkrach
ten zijn er ter dege van overtuigd, dat zij
te maken .hebben met een gehoor, dat
reeds lang in hel veile leven staat, doch
dat in een bepaald vlak aan ontwikke
lingsmogelijkheden te kort is gekomen.
Daarom ook zal veel tijd worden gespen
deerd aan „praat- en vraaguren", waarin
de meisjes zelf met hun problemen voor
de dag komen in de hoop in de leraressen
mensen te vinden die een oplossing voor
hun moeilijkheden kunnen aangeven.
Offer van de werkgever
Nu zal men vragen: waarom moet dit
juist overdag, dus in de tijd van de werk
gever, gebeuren? Het antwoord daarop ligt
reeds opgesloten in de talloze pogingen
die reeds vroeger gedaan zijn om deze
jeugd in de avonduren een tijdspassering
en een ontwikkelingsmogelijkheid te ge
ven. Die experimenten zijn altijd mislukt
en dat is voor een belangrijk deel te wij
ten aan het feit, dat jonge mensen, die
de gehele dag in een fabriek achter een
machine hebben gestaan of op een kan
toorkruk gezeten of achter een toonbank
gelopen, 's avonds moeilijk energie kun
nen opbrengen om dan nog naar een cur
sus te gaan, hoe aantrekkelijk deze ook
wordt voorgesteld.
Het is zelfs de vraag of overdag wan
neer men dus oppervlakkig gesproken
zou verwachten, dat de meeste jongeren
een dergelijke cursus een aardige tijdspas
sering zullen vinden de meisjes in grote
getale zullen komen. Psychologische tests
hebben immers aangetoond, dat velen door
een zekere indolentie worden bevangen
zodra zij routine-werk moeten verrichten.
Bescheiden begin
Het comité verwacht dan ook geen grote
toevloed ineens. Dat zou trouwens ook
niet gewenst zijn omdat oók deze activi
teit langzaam moet groeien. Doch men
hoopt binnenkort op een vergadering met
de belangrijkste werkgevers in Haarlem
en omgeving tot een bevredigende mede
werking te komen. De keus van de meis
jes wordt geheel aan de werkgevers over
gelaten. Het comité is ervan overtuigd,
dat deze medewerking van de bedrijven
een economisch offer vergt. Het is er ech
ter evenzeer van overtuigd, dat vele werk
gevers dit willen brengen in het belang
van hun personeel, omdat zij beseffen dat
zij voor de jongere werknemers ook een
morele verantwoordelijkheid dragen.
Men hoopt half October in elk van de
drie Haarlemse huishoudscholen een cur
sus te openen. De cursussen duren tien
maanden en omvatten twee leerjaren, doch
in het tweede leerjaar worden de lessen in
de avonduren gegeven. Van de meisjes
wordt een kleine financiële bijdrage ver
wacht, doch voor het overige worden de
lessen door de afdeling' „Vorming buiten
schoolverband" van het ministerie voor
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
gesubsidieerd.
In totaal werken in de Haarlemse bedrij
ven ongeveer 1500 meisjes beneden de
achttien jaar. Naar schatting kan men
aannemen dat ruim duizend in de groep
dei- zestien- en zeventienjarigen valt, zo
dat het thans ondernomen werk van zeer
groot belang voor een aanzienlijk deel van
de Haarlemse werkende jongeren is.
Bovendien mag men de mogelijkheid,
dat in de toekomst een dergelijk werk van
dezelfde strekking de geestelijke en
morele verheffing van de 1 arbeidende
jeugd ook voor de jongens wordt on
dernomen, tegemoetzien.
Veel officiële belangstelling
voor Indonesische feestdag
In het park van „Backershagen." in Was
senaar ontvingen de Hoge Commissaris van
Indonesië en mevrouw Mohammed Roem
op een tuinfeest vele gasten, die hen kwa
men complimenteren ter gelegenheid van
de Indonesische onafhankelijkheidsdag.
Behalve vele leden van het Corps diplo
matique merkten wij op de ministers
Drees, Van Schaick, Stikker, Van Maarse
veen, Götzen en Spitzen, vice-admiraal
Rost van Tonningen, chef van het militaire
huis van de Koningin, de staatssecretaris
sen Blom, Moorman en Van Rhijn, mr.
Donner, president van de Hoge Raad en
van het Uniehof van arbitrage, de heer
Lamping, benoemd 'Poge Commissaris in
Indonesië en dr. van Royen, ambassadeur
in Washington; de generaals Buurman van
Vreeden, Kruis en Giebel, verscheidene ver
tegenwoordigers van handel en bedrijf,
onder wie dr. Plesman, president-directeur
van de K.L.M. en dr. van Hasselt, directeur-
generaal van de „Koninklijke".
Ook de oud-ministers Schermerhorn en
Logemann gaven van hun belangstelling
blijk.
Drie Nederlandse kunstenaars vertrek
ker, hall September op een Amerikaanse
uitnodiging voor een studiereis van 3 a 4
maanden naar de Verenigde Staten; de
décorontwerpster en regisseuse Els Vermeer,
de scenarioschrijver Jan Schaper en de
kunstschilder Theo Bitter.