Litteraire Kanttekeningen
Dansschool „Schröder"
Danslessen voor R.K.
Eerst water, toen land, nu weer water
Volgende maand mogelijk
nieuwe loonoorlog in Italië
XJitgi
Dinsdag 29 Augustus 1950
o
ALEXANDER POESJKIN: „De kapsteinsdoehïer" (Serie
„De Fenniks", L. 3. Veen's Uitgevers Mij, Amsterdam)
DE RUSSISCHE litteratuur begint met
Poesjkin. Door hem werd de voertaal
tot instrument der letterkundige schoon
heid. Als een „getrouw handwerksman",
„in het zweet zijns aanschijns" zoals men
van Flaubert pleegt te zeggen, bewerkte
hij zijn zinnen, hij als eerste, tot sobere,
heldere, beeldende welluidendheid, tot
strenge klaarheid. Terecht is hij en
vooral de dichter-Poesjkin met Mozart
vergeleken, met wie hij de op de smart
veroverde blijmoedigheid en gratie gemeen
heeft, ondanks de ondertoon van zijn
wezen, deze toon van weemoed, gloed en
tederheid, van onstuimigheid bovendien,
waarin de „Russische ziel" spreekt. Want
Russisch was Poesjkin tot in zijn merg, ver
groeid met het verleden van zijn land, met
de zeden, sprookjes, legenden van zijn volk,
met het lot der verdrukten en vernederden,
met de vrijheidsdrang der opstandigen, der
Decabristen, voor wie de naam van de
rebel Poegatsjow symbool was gebleven
van heldhaftig verzet tegen lijfeigenschap
en Czarenknoet.
Poesjkin behoort tot de schrijvers wier
genie hen en daarin schuilt hun groot
heid onbewust het algemeen-menselijke
doet vertolken wanneer zij van eigen
levens- en zielservaringen spreken. In die
zin is „De kapiteinsdochter", zijn enige
voltooide roman, bijna nog meer het boek
van de ruige, vurige boerenbevrijder Poe
gatsjow en van Rusland ten tijde van de
grote Czarina en als zodanig een histo
rische roman dan van de door familie
traditie, opvoeding en militair eergevoel
aan het Czaristische regiem verbonden
officier Grinjow (wiens lot in zo menig
opzicht gelijkenis vertoont met dat van
Poesjkin), de dichterlijke minnaar, een
Don Quichotte der ridderlijkheid, wiens
Sancho Panza dan de trouwe dienaar Sa-
welitsj, toonbeeld van de toegewijde lijf
eigene, zou kunnen zijn. Poegatsjow, de
vriend-vijand, telkens opdoemend in de
hachelijke ogenblikken van Grinjow's
avontuurlijke leven, is zijn tegenspeler en
tijdelijk tevens zijn noodlot. Aan hem heeft
Grinjow de bevrijding te danken van zijn
geliefde Masja uit een door Poegatsjow
veroverde vesting, uit de greep van zijn
medeminnaar, de naar de rebellen over
gelopen luitenant Sjwabrin; hèm is het te
wijten dat Grinjow, onder verdenking
staande van sympathieën met de opstande
lingen, veroordeeld wordt tot verbanning,
een vonnis dat de trouwe Masja even
beeld van de edele, zuivere, in haar een
voud zo schone Tatjana uit „Jewgenij
Onegin" door een vermetel bezoek aan
het keizerlijk paleis bij Catharina II te elf
der ure ongedaan weet te maken. Grinjow's
gevoelens jegens Emelja Poegatsjow, deze
zwerver-vrijheidsstrijder met zijn fonke
lende ogen en woeste baard, zijn eën meng
sel van bewondering, ontzag, vrees en
vijandschap. Ook van heimelijke instem
ming? Dat Poesjkin, vriend van de Deca-
bristenleider Küchelbecker tijdens de jaren
van zijn „lyceum"-opleiding (men leze er
de in ons land vrijwel onbekend gebleven,
voortreffelijke roman „Küchelbecker" van
Tynjanow eens op na, waarin ook aan
Poesjkin een „rol" is toebedeeld) de be
ginselen van de (Franse) revolutie, van
vrijheidsrechten en constitutionele rege
ringsvorm was toegedaan, dat hij knoet en
slavernij verfoeide, had hij in zijn jeugdige
overmoed allerminst verloochend. Bitter
heeft hij zijn hekeldichten later moeten
berouwen: hij boette er zijn gehele verdere
leven voor. Éénmaal verdacht in de ogen
van geheime politie, militaire gouverneurs
en Czaar bleef hem aan straffen weinig
meer bespaard dan de Siberische hel: cen
suur, verbanning, laster, tot de ergste aller
beproevingen, zijn „verheffing" tot hof
jonker en -dichter toe, vergalden zijn
levensgeluk, noodzaakten hem tot de uiter
ste waakzaamheid of tot stilzwijgen. Is het
daaraan toe te schrijven, dat Grinjow aar-
zeiend blijft staan tussen despotisme en
menselijke vrijheid, tussen onderworpen
heid en verzet? Men heeft hem, deze Grin
jow, voor een voorbode gehouden van wat
latei- de „overtollige mens" werd genoemd,
van de ontwortelde, voor wie van het ver
leden geen voedingsbodem meer kan zijn
en de weg naar een nieuwe levensvorm,
maatschappelijk en geestelijk, versperd
wordt door de ballast der traditie.
Poesjkin heeft en ook in dat opzicht
is het verschijnen van „De Kapiteinsdoch
ter" een „historisch moment" in de ge
schiedenis der Russische letteren inder
daad de komst van deze uit het leven ver-
bannenen voorvoeld, al behoorde hijzelf
Onder auspiciën van het Nationale Comité
voor een Vrij Europa zal in October te
Berlijn de „Vrijheidsklok"die gegoten is
in Croydon (EngelandX, worden geïnstal
leerd. -Alvorens de klok haar plaats in het
Berlijnse stadsbeeld krijgt, zal zij een tocht
door de Verenigde Stalen maken. - Op de
foto: de Vrijheidsklok wordt in het Victoria
Doek te Londen aan boord van de „American
Clipper" gehesen.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 29 AUGUSTUS
Grote Kerk: Orgelconcert, 8 uur. Frans
Hals: „Opium", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Fra Diavolo", alle leeft., 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Luxor: „Francis", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur, Gity: „Pinocchio" alle
leeft., 11, 2,15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne:
„De spookhaven" en „De ondergang van de
Dolfijn", 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „De bruid was een man", alle leeft.
2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 30 AUGUSTUS
Frans Hals: „Die Fledermaus", 18 j., 2.30,
7 en 9.15 uur. Bioscopen: Middag- en avond-
Voorstellingen.
niet tot hen: daartoe had hij, hoe vereen
zaamd, het leven te lief. Wel scheidde zijn
dichterschap hem onoverbrugbaar van de
wereld die hem omringde: van balzaal en
hofceremonieën, van galant avontuur en
intrige. Het „Dichter, ding niet naar de
gunst der velen" en de daarop volgende
regels vol vertroostende aanvaarding van
de lasten die zijn kunstenaarschap hem
oplegde te lezen in een van zijn schoon
ste gedichten klonk niet anders dan
Lermontow's „Nooit zal de wereld zich met
mij verzoenen".
In deze tijd van vereenzaming, uit ont
goocheling meer dan ooit toegewijd aan
zijn werk, schreef Poesjkin „De Kapiteins
dochter": in 1833'34, een drietal jaren
voor zijn dood, waarin hij door een hem
opgedrongen duel werd gedreven. De dich
ter die Shakespeare boven Byron had leren
stellen, Rusland zo niet Europa de
grootste en schoonste roman in versvorm,
„Jewgenij Onegin", had geschonken, vatte
ervaring en historie, liefdesideaal en volks
verhaal nog eens samen in een zedenschil
dering van een zo boeiende kracht, dat de
grote man van „Oorlog en Vrede" er be
hagen in kon scheppen: Tolstoi, die ook
Poesjkin's „Vertellingen van Bjelkin" aan
prees vanwege de „weldadige invloed die
ervan uitging".
Een weldadige invloed het is duidelijk,
waarop Tolstoi doelde: op Poesjkin's onge
meen boeiende verhaaltrant, zijn stylistisch
meesterschap, zijn soberheid en ironie, en
zeker op datgene wat Poesjkin zelf roemde
als de eerste deugden van het proza:
„nauwkeurigheid en bondigheid". Het is de
vertaler, mr. A. S. de Leeuw, verre van
gelukt, deze brilliante kwaliteiten van
Poesjkin's taal tot hun recht te doen
komen. Het Russisch met zijn oneindig
rijke schakeringen in de gevoelswaarde
van de woorden stelt aan de vertaler on
gemeen hoge eisen, en zeker hogere dan
waaraan mr. Dè Leeuw, die zijn moeder
taal onvoldoende beheerst, heeft kunnen
beantwoorden. Ik citeer uit één enkele
passage, die kans ziet Poesjkin's spannende
bladzijden over een sneeuwstorm een
meesterstuk van taal tot een stuntelige
beschrijving te verminken, de volgende
stijlbloempjes: „Misschien gaat de storm
liggen en wordt de hemel weer vrij, dan
vinden wij de weg wel aan de sterren.
„de wind is van ginds gaan blazen.„ik
zeide de voerman, te rijden". En wat te
zeggen van germanismen als: „daar'zijn ze
op elkaar losgetrokken", „het had niet
mogelijk moeten zijn" (es batte nicht sein
sollen!) en „een stille jonge man. was
mijn bekende"? Hoe ter wereld het gesteld
moet zijn met een meisje dat „noch dood
noch levend is", hoe met een „man van
gemiddelde lengte" blijft één van de vele
rebussen, waarvan de vertaler een niet
geringe voorraad tot zijn beschikking heeft.
Vertalen is een kunst. Poesjkin vertalen
is een dubbele kunst, waaraan alleen een
kunstenaar zich mag wagen.
C. J. E. DINAUX.
Nederlandse firma's op de
„Chicago Fair" zijn tevreden
De eerste Amerikaanse internationale
handelsbeurs, de „Chicago Fair" is Zondag
gesloten. Over het algemeen waren de ver
tegenwoordigers van de Nederlandse fir
ma's, die aan de beurs hebben deelgeno
men, tevreden over de resultaten. Er wer
den aanzienlijke orders ontvangen en er
werden agentschappen opgericht, niet al
leen in de VerenigdeStaten maar ook in
vele andere landen.
De Nederlandse handelsvertegenwoordi
ger te Chicago, de heer E. L. Heehtermans,
heeft medegedeeld, dat de Nederlandse
firma's orders ontvingen ter waarde van
270.000 dollar. Er wordt nog onderhandeld
over orders ter waarde van 230.000 dollar.
Ook werden er vele pfoèfordërs ge
boekt. Voor een machine voor het breken
van eieren bestond grote belangstelling
van de zijde van grote bakkerijen, ijsfabri-
kar ten en de producenten van gedroogde
eieren, en voor een automatische drukpers,
die volgens de Amerikaanse drukkers een
voorbeeld is van vakmanschap en die goed
koper is dan soortgelijke Amerikaanse
persen.
Er worden plannen gemaakt om in 1951
weer een handelsbeurs te houden. De heer
Heehtermans is van mening, dat dan veel
meer Nederlandse firma's er aan zullen
deelnemen.
Regeling voor groepsreizen
naar Zwitserland
Met Zwitserland is een overeenkomst
gesloten over het reizen in groepsverband.
De leider van de groep moet in het be
zit zijn van een lijst, met de naam, voor
namen, plaats en datum van geboorte,
woonplaats en nationaliteit van ieder der
deelnemers.
Het verblijf in Zwitserland mag ten
hoogste twee maanden duren.
Indien alle deelnemers in één gemeente
wonen dient de liist door de burgemeester
van deze gemeente gelegaliseerd te zijn.
Indien de deelpemers in meer dan één
gemeente wonen, maar in één provincie:
door de Commissaris der Koningin in
die provincie. Indien zij in meer dan één
provincie wonen, wordt de lijst gelegali
seerd door het ministerie van Buitenland
se Zaken.
Het aantal deelnemers aan een groeps
reis moet tenminste 6 bedragen en mag
niet meer zijn dan 51, met inbegrip van
de leider.
Ieder der deelnemers moet in het bezit
zijn van een identiteitsbewijs, bij voor
keur een Bewijs var. Nederlanderschap.
In Mei van dit jaar is ook met Frank
rijk een dergelijke overeenkomst gesloten.
Echter moeten voor Frankrijk van de
lijst zoveel copieën worden gemaakt, dat
aan iedere grenspost, die de groep pas
seert, er één kan worden afgegeven en
moet het individuele identiteitsbewijs door
een "officiële instantie zijn afgegeven. Een
dergelijke regeling geldt ook voor België.
Zij die nog niet de bloeiende Victoria
Regia in de Hortus Botanicus te Amsterdam
hebben gezien, kunnen zulks alsnog heden
avond en Woensdagavond doen van 20 tot
22 uur.
ADVERTENTIE
Raamsingel 16
Tel. 11045
AANVANG der
12 SEPTEMBER a.s.
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN
vanaf 1 Sept. dagelijks van 25 en van 79 uur.
Prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden.
Wonderlijke geschiedenis van het Slotermeer bij Halfweg
Enkele maanden geleden vertelden wij
bijzonderheden over de uitbreiding van
Amsterdam-West. Publieke Werken is het
polderland ten Zuiden van de weg Haar
lem-Amsterdam en ten Noorden van de
Haarlemmermeerpolder aan het ophogen.
Verscheidene zandzuigers en happers op
kranen ziin in actie. Op enkele punten is
de huizenbouw al begonnen, zodat er tem
po in het werk zit. In de komende jaren
verrijst daar een wijk die, wat grootte be
treft, een stad kon zijn. De bebouwing
van. de hoofdstad nadert dan Halfweg op
enkele kilometers na.
Bij het maken der plannen is gedacht
aan de noodzakelijkheid om voor recrea
tie-mogelijkheden voor de. bewoners van
Amsterdam-West te zorgen. Wij deelden
reeds mede dat tussen Amsterdam en
Halfweg het Slotermeer gegraven wordt.
Een flinke waterplas. De lengte is onge
veer 3 km en de gemiddelde breedte is op
300 meter te stellen. De bedoeling is dat
het meer gebruikt zal worden voor allerlei
watersport en er komt ook een strandbad.
Het viel ons, toen wij een kaart van
1600 bestudeerden, op, dat op dezelfde
plaats waar nu het meer wordt gemaakt,
in die tijd reeds een meer werd gevonden.
Bij informatie op de afdeling Stadsont
wikkeling van Publieke Werken te Am
sterdam bleek dat het oude Slotermeer
(toen Slootermeer geheten) geheel her
steld wordt. Nadat indertijd de wenselijk
heid gebleken was om in die wijk water
te brengen, lag de oplossing voor de hand:
herstel van het oude meer.
In het midden van de 17de eeuw werd
het Slootermeer tot een polder gemaakt;
nu in het midden der 20ste eeuw, dus
juist 300 jaar later, wórdt de polder weer
meer.
Wie oude kaarten bestudeert, ziet dat er
in vroeger eeuwen heel wat land gewon
nen is door inpolderingen. Daartegenover
staat dat toen ook meren groter werden
doordat het water grote Stukken land ver
zwolg. Het Haarlemmermeer is van dit
laatste een bewijs. Nederland voerde en
voert nog een gedurige strijd met het
water.
De inpolderingen beoogden land voor
cultuur te winnen. Als zodanig heeft ook
de Slooterpolder goede diensten bewezen.
Dat de polder nu weer een meer wordt is
niet omdat er' land teveel is, maar nu is
op deze plek de eis van recreatie-moge
lijkheden weer overwegend. Bovendien
zat Amsterdam met het zandprobleem.
Grote stukken laag polderland moeten
opgehoogd worden en er is moeilijk aan
zand te komen. Bovendien is zand duur,
o.a. door het transport. Nu kon het zand
uit de Slotermeerpolder gebruikt worden
om het omliggende land op te hogen.
De molens bij Amsterdam
Er is nog geen beslissing gevallen over
de twee watermolens die aan de weg
Haarlem-Amsterdam staan. Het opho-
gingswerk wordt zo uitgevoerd dat op dit
ogenblik de molens nog gespaard worden.
Maar het is zeker zo werd ons mede
gedeeld dat de molens zullen verdwij
nen. In het komende stadsbeeld van Am
sterdam-West passen zij niet. De molens
zijn betrekkelijk laag, zodat zij verloren
zouden gaan in de hoge bebouwing die op
deze plaats komt. Er wordt evenwel nog
gezocht naar een mogelijkheid om de mo
lens elders in Amsterdam, waar zij beter
in het landschap passen, opnieuw op te
bouwen. De kans dat zo'n oplossing ge
vonden wordt is niet uitgesloten, want
men wil elke mogelijkheid aangrijpen om
de molens voor het nageslacht te bewa
ren.
De levering van Amerikaans oorlogsmateriaal naar West-Europa gaatondanks de
hoge eisen die de strijd op Korea aan de Verenigde Staten stelt, onverminderd door.
Een aantal tanks, bestemd voor de versterking van de defensie der Oude Wereld,
gereed voor verscheping in een haven aan de Amerikaanse Oostkust.
Ernstige sociale grieven aan de orde
Drie vakbonden gaan samen actie ontketenen
i teuwe
aven
(Van onze correspondent te Rome
Voor het eerst sedert de oprichting van
een vrije (katholieke) arbeidersorganisatie
toont deze zich bereid tot samenwerking
met de zogenaamd „algemene", in werke
lijkheid communistische vakvereniging. De
derde organisatie, die der sociaal-democra
ten, sloot zich inmiddels bij deze beide aan,
met het gevolg dat dus alle Italiaanse ar
beiders dezelfde gedragslijn zullen volgen
in de grote sociale strijd, die hier wellicht
de volgende maand gaat ontbranden.
De statistiek wijst uit dat de kosten van
levensonderhoud ongeveer 51 maal zo hoog
zijn als in 1938, de lonen der fabrieksarbei
ders 54 maal, die van het kantoor- en
winkelpersoneel 41 maal zo hoog als in
genoemd jaar, doch die gegevens, zo ver
klaarde ons Di Vittorio, de secretaris van
de „algemene vakvereniging", zijn mislei
dend. De na-oorlogse economische ont
wrichting heeft tot een vervlakking van de
loonschalen geleid.Het bedrijfsleven was
dermate geknakt dat de vakbonden die
tijdens het fascistisch bewind machteloos
waren geweest en in de jongste jaren eerst
weer moesten leren op eigen benen te
staan - reeds tevreden waren wanneer zij
konden bereiken dat iedere arbeider al
thans een loon ontving, waardoor hij in
zijn dringendste levensbehoeften kon voor
zien. Dit betekende dat het verschil tussen
het loon van een geschoold vakman en dat
van een volkomen ongeschoolde hulpkracht
vrijwel kwam te vervallen.
Later zijn er verscheidene loonsverhogin
gen gekomen, maar ook daarbij werd niet
of nauwelijks rekening gehouden met het
verschil tussen geschoolden en ongeschool
den. Het gevolg is dat thans de onge
schoolde vaak tot 60 a 70 maal zijn vroe
gere hongerloontje ontvangt en dus beter
af is, terwijl de vakarbeider-specialist ge
noegen moet nemen met in het gunstigste
geval 40 maal zijn vooroorlogse loon en er
dus, evenals het kantoor- en winkelperso
neel, sterk op achteruit is gegaan. Voor die
beide grote categorieën eisen de bonden
derhalve herziening der loontarievén. Dat
dit. geen overbodige weelde is, meende Di
Vittorio te kunnen aantonen aan de hand
van statistieken. Volgens het Italiaanse
centrale bureau voor de statistiek moet het
normaal gezin van man, vrouw en twee
kinderen tenminste de beschikking hebben
over 53.000 lire per maand. Gegevens van
het ministerie van Arbeid wijzen uit dat
het gemiddelde loon van de i.700.000 ar
beiders, werkzaam in de 16.000 grootste
bedrijven van Italië, slechts 27.500 lire
bedraagt. Een verhoging der lonen over de
gehele linie zou stellig tot inflatie leiden,
'waarvan de kleine man in de eerste plaats
het slachtoffer pleegt te zijn en daarom
zijn de honden het er over eens geworden
dat zij alleen herziening zullen eisen van
de lonen der geschoolde krachten. Die
verhogingen bedragen van 710 tot 3900 lire
per maand. Voor kantoor- en winkelperso
neel worden verhogingen verlangd van
2260 tot 8650 lire. De bonden achten deze
eisen niet onredelijk, daar de productie in
de laatste twee jaar met 15 procent is ge
stegen zonder dat het aantal arbeiders in
de industrie toenam. De netto-winsten der
ondernemers over 1949, zo verzekert Di
Vittorio, bedroegen 450 milliard lire, de
gevraagde herzieningen zouden volgens
hem slechts een vermeerdering der uit
gaven van vijftig milliard betekenen.
Het lijkt alles heel mooi en overtuigend,
maar de „confederatie van de industrie",
de werkgeversorganisatie, is het met de
Zo moet het natuurlijk niet. Dit paard was er blijkbaar achter gekomen dat de muur
niet uit stenen maar uit houten blokken bestond en dat het er voor hetzelfde .geld>
dóór- in plaats van overheen kon springen. Het gebeurde op het internationale
concours-liippique dat op het ogenblik in Aken wordt gehouden.
cijfers van Di Vittorio niet eens. Niet de
netto-winst van de industrie bedroeg 450
milliard, zo betoogt deze organisatie, maar
de winst zonder aftrek van dividenden en
nieuwe beleggingen en zonder aankoop van
nieuwe machines. Bovendien meent de
werkgeversbond dat de genoemde cijfers
min of meer op schattingen berusten. De
ware cijfers, waaraan men zich houden
moet, zijn die, welke de verschillende
ondernemingen aan de fiscus hebben ver
strekt, zo zegt deze bond.
In Nederland zal men dit misschien van
zelfsprekend vinden, in Italië kon geen ant
woord lachwekkender zijn, daar de Italiaan
nog geboren moet worden, die een belas
tingaangifte-formulier naar waarheid in
vult. Voorts meent de werkgeversbond dat
het inkomen van 53.000 lire, door het bu
reau voor de statistiek als minimum aan
gegeven, te hoog is en slechts bedoeld is
voor „een gezin met een behoorlijke levens
standaard". Vooral dit laatste heeft bij de
arbeiders kwaad bloed gezet, niet alleen
omdat het dwaasheid is te veronderstellen
dat een gezin van vier personen „behoor
lijk" kan rondkomen van 53.000 lire, maar
ook omdat een „behoorlijke levensstan
daard" voor arbeiders dus klaarblijkelijk
door de werkgeversbond niet nodig wordt
geacht. In werkelijkheid kan geen enkele
huisvrouw voor vier personen dagelijks
twee maaltijden (natuurlijk zonder vlees of
vis) klaarmaken zonder meer dan duizend
lire uit te geven. Voor huur. en voedsel zijn
dus reeds ruim 40.000 lire nodig. Licht, gas,
belasting, schoolgeld, kleding, schoeisel en
enige ontspanning zouden dus moeten wor
den bestreden uit de resterende 10.000 lire.
Om de koopwaarde van dit bedrag slechts
met een voorbeeld te illustreren: indien
slechts één lid van het gezin dagelijks twee
maal met tram of bus op en neer moet
rijden, kost dit alleen reeds 4200 lire per
maand!
Geest der werkgevers moet
veranderen
Een andere opmerking van de wei-k-
geversbond, namelijk dat in het arbeiders
gezin gewoonlijk meer dan één kostwinner
is, berust op waarheid, maar doet naar het
oordeel der vakbonden niet ter zake. Het
feit dat ook een der kinderen of de vrouw
veelal enige verdienste heeft, mag immers
geen reden zijn om het loon van de man
als gezinshoofd laag te houden.
Het geringe sociale gevoel der grote Ita
liaanse ondernemers werd zowel door De
Gasperi alsook door de Paus reeds herhaal
delijk gelaakt. De geest van de Italiaanse
rijke burgerij moet grondig veranderen
willen in dit land rust en orde terugkeren.
De vrije bonden staan, waar het om ern
stige sociale grieven gaat, zijde aan zijde
met de- uiterst linkse, hoewel zij hun zelf
standigheid in ieder opzicht willen bewa
ren om, zodra de agitatie een politiek
karakter zou krijgen, hun gedragslijn te
herzien. De strijd is openlijk aangekondigd
voor September. Italië gaat dus een periode
van ernstige woelingen tegemoet en indien
de regering niet tussenbeide komt en de
werkgevers voorschrijft, aan redelijke eisen
der vakbonden tegemoet te komen, is een
algemene werkstaking vrijwel zeker.
Handbal
Kampioenschap van Haarlem
De eerste dag van het tournooi om het
kampioenschap van Haarlem heeft geen'ver
rassingen gebracht. De ploegen waarvan ver
wacht werd, dat zij zich in de halve finale
zouden plaatsen, hebben de verwachtingen
niet teleurgesteld. Er is in alle wedstrijden
fel gestreden ondanks het feit, dat het ver
schil in klasse soms groot was. De wedstrij
den voor dames begonnen met Bato
Rapiditas.
Uit deze wedstrijd is wel gebleken, dat het-
spel der ploeg van Rapiditas vergeleken bij
vorig seizoen vooruit is gegaan. De overwin
ning van Bato was met 21 dan ook aan de
krappe kant. Concordia, de hoofdklasser, had
met BGV niet veel moeite. In een rustig
tempo werd gespeeld en het resultaat was
een zege van 4O.S.S. leverde een vinnige
strijd tegen HOC, doch moest toch met 3—2
de meerdere erkennen. IJmond doelpuntte
tegen Beverwijk eenmaal en kwam in de
volgende ronde.
Bij de heren begon het met een doelpun-
tenregen van BGV, waarvan de nieuw ge
formeerde OSS-ploeg het slachtoffer werd.
192 werd de uitslag. IJmond trachtte vooral
in de eerste helft tevergeefs vat te krijgen
op Concordia. Zonder resultaat. De rust ging
met een veüige voorsprong van 51 voor
Concordia in. Na de rust deden de Haar
lemmers het wat kalmer aan, waardoor
IJmond nog drie maal een tegenpunt kon
maken, terwijl Concordia er twee maakte,
waarvan het eerste uit een werkelijk
brilliant staaltje van samenspel, 7—4 werd
de score. Rapiditas had op Bato wel een groot
overwicht en maakte er 113 van.
De uitslagen van tussentijds gespeelde
vriendschappelijke wedstrijden zijn: dames:
Rapiditas 2BGV 2 6—1. Heren: Concordia
2—Rapiditas 2 1—7; Rapiditas 3—IJmond 3
6—6.
NIEUWE UITGAVEN OVER BEELDENDE
KUNST
Dr. W. Martin: „De schilderkunst in de
tweede helft van de zeventiende eeuw"
(Bigot en Van Rossum N.V., Amsterdam
1950).
Eugène Fromentin: „De oude meesters
(Rijswijk. N.V. Leidse Uitgevers Maat
schappij 1950).
A. C. Willink: ,.De Schilderkunst in een
kritiek stadium" (J. M. Meulenhoff, Amster
dam 1950).
P. W. J. Steinz: „De wonderwereld der
beeldende kunst" (Bosch en Keuning N.V.
1950).
Deze vier, keurig verzorgde uitgaven
streven elk naar een eigen doel.
Het werk van Prof. Dr. W. Martin, „De
schilderkunst in de tweede helft van de
zeventiende eeuw" behoort tot een serie-
uitgave „Nederland's Kunstbezit in musea
bijeengebracht". De bedoeling is liet terrein
tussen de volledige monographle èn de meer-
willekeurige museum-catalogus ie bewerken.
Zodoende kan een catalogus ontstaan die
bijna alle Nederlandse musea bestrijkt en
buitengewoon verhelderend kan zijn. De
redactie berust by Dr. H. E. van Gelder en
H. P. Baard. Van de 337 uitnemende afbeel
dingen zijn een aantal in kleurendruk. Onder
de afbeeldingen vindt men ook het aan
Canada gechonken schilderij van Meindert
Hobbema: Landschap met watermolens, dat
in het Mauritshuis hing.
Een uitnemende karakteristiek der schil
ders en bespreking der afgebeelde schilde
rijen verhoogt de waarde van dit standaard
werk.
De vertaling van Eugene Fromentin s „Les
Maitres d' Autrefois" (door J. Tersteeg) is
degelijk. Het boek moge wat verouderd zijn,
de stijl blijft nog briljant. Bijzondere bete
kenis krijgt deze uitgave door de toevoeging
van 102 illustraties die eventueel naast de
Franse tekst kunnen worden gebruikt en het
genot van Fromentin's werk ten zeerste
verhogen.
Het werk van A. C. Willink: „De schilder
kunst in een kritiek stadium" is misschien
wel het beste bewijs van de stelling, dat
een goed schilder geen goed criticus behoeft
te zijn. Dit werkje (verlucht met 16 illustra
ties) is desondanks belangwekkend. We
hebben het meerdere malen gelezen. De titel
is te veel omvattend: au fond gaat het om
Willink, Willink en nog eens Willink. En
Willink is de moeite waard. Kunstcritisch
bezien is Willink's beeldspraak vaak wat
geforceerd, zijn psychologische inleiding
lijdt aan het zelfde euvel. Maar daarnaast
bevat dit korte boek zoveel praktische op
merkingen. zoveel kleurige détails over
schilders-ateliers en academies, over tech
niek en eigen ontwikkeling, dat men het de
schrijver gaarne vergeeft dat hij o.a. Cour-
bet's waarde voor de moderne kunst over
drijft. Als staal van Willink's stijl citeren we
zijn beschrijving van een Parijse schilder
school, waar Mondriaan wordt geïmiteerd
„Midden op den vloer ligt een grote witte
rechthoek. Gekleurde, uit karton geknipte
cirkels, rechthoeken, parallelogrammen, tra
pezia, etc. liggen gereed. Het „creëren"
begint. Eerst wordt een cirkel op het witte
vlak geschoven, daarna een 'langgerekte
rechthoek, vervolgens, na enig wikken en
wegen, een trapezium van kanariegeel kar
ton. De „schilder" zet het vlak, zoals de
kunstterm luidt „in spanning". No enkele
elementen worden ingeschakeld. Het „kunst
werk" is gereed. De „schilder" plaatst nu
een doek op den ezel en begint de „grond"-
compositie te copiëren".
Interessant is Willink's standpunt ten aan:
zien van de non-figuratieve kunst, waarbij
hij opmerkelijke historische lijnen aanwijst.
De methodische opzet van het boek van
P. W. J. Steinz „De wonderwereld der beel
dende Kunst" is vermoeiend en onoverzich
telijk. Een aantal, elk op eigen wijze ge
borneerde personen causeren op verwarren
de manier over kunst. Diepgang of rustig
definiëren is op die manier niet mogelijk.
Veel beter is de afzonderlijke bespreking
van de 25 afbeeldingen van grotendeels mo
derne kunstwerken. Daarom kunnen wc dit
boek wel ter lezing aanbevelen, al hadden
we het toegejuicht als de schrijver wat meer
begripsconcentratie had getoond.
H. SCHMIDT DEGENER
Voetbal
Spelers van Blauw Wit geschorst
Het bestuur van Blauw Wit had een uit
nodiging van Heerenveen aanvaard, om op
Zaterdag en Zondag deel te nemen aan een
tournooi ten bate van de bestrijding der t.b.c.
De spelers van het eerste elftal wilden wel
medewerking verlenen, onder voorwaarde,
dat zij hun echtgenoten of verloofden kon
den meenemen. De kosten zouden zij zelf be
talen. Hiertegen had het bestuur bezwaren
en toen de spelers weigerden mee te gaan,
heeft het bestuur de spelers voor een week
geschorst en aanvoerder Bergman voor vier
weken. Het reserve-elftal heeft in Heeren-
•veen gespeeld.
Blauw Wit was uitgenodigd Zondag 3 Sep
tember tegen Vitesse te spelen ter gelegen
heid van het in gebruik nemen van een
nieuw terrein. Deze uitnodiging is niet aan
vaard en thans zal Feijenoord in Arnhem
uitkomen.
Wedstrijden beginnen halfdrie
In De Sportkroniek is een lijst opgenomen
van verenigingen uit de Koninklijke Neder
landse Voetbalbond, die haar thuiswedstrij
den om half drie beginnen. Bij die clubs zijn
Haarlem en RCH,
Aan de lijst zijn de volgende clubs ont
leend: ADO '20 (Heemskerk), DIO, Halfweg,
Haarlem, Hillegom, Hillinen, De Kennemers,
Kinheim, Lisse, RCH, Scholen, Stormvogels,
Velsen, Wijk aan Zee en Zandvoortmeeuwen.
De wedstrijden van HBC beginnen om
kwart over twee.
Onderzoek naar wedstrijd
van badgasten-elftal
Het bestuur van de Koninklijke Neder
landse Voetbalbond heeft, blijkens een bericht
in de officiële mededelingen, besloten een
speciale commissie van onderzoek te benoe
men voor de wedstrijd tussen een Zand-
voorts elftal en een badgasten-elftal, die
ondanks het feit, dat toestemming was ge
weigerd, toch doorgang heeft gevonden.
Engelse League
De uitslagen van de gespeelde wedstrijden
voor de Engelse League luiden:
Eerste divisie: Stoke City—Huddersfield
Town 01; Tottenham HotspurBolton
Wanderers 4—2; Wolverhampton Wanderers
—Derby County 2—3.
Tweede divisie: Cardiff CityManchester
City 1—1; Leicester City—Birmingham City
13; Sheffield UnitedSwansea Town 61.
VOETBALWEDSTRIJD FINLAND—DENE
MARKEN 12. Denemarken heeft met
21 de landenwedstrijd tegen Finland ge
wonnen. Na de eerste helft leidden de Denen
met 10.
WIM SLIJKHUIS GEHULDIGD. Wim
Slijkhuis, de nieuwe Europese kampioen op
de 1500 meter, is Maandagavond door zijn
clubgenoten van „De Trekvogels" te Den
Haag gehuldigd. Nadat de Haagse muziek
vereniging „Crescendo" enkele marsen had
gespeeld nam de heer J. van Zwijndregt, wet
houder van Onderwijs te 's-Gravenhage, het
woord. Hij wenste Slijkhuis geluk en stelde
diens nrestatie aan de jeugd ten voorbeeld.
Daarna sprak de heer H. Jochems, voorzitter
van de Haagse Athletiekclub „De Trekvo
gels" enkele gelukwensen uit.
