c
J
c
„Martin" bestaat 7 5 jaar
De 9 Muzen
DANSSCHOOL
AANVANG
-Clowntje Riek
Grotere invloed na overheid en orkest
op de gang van zaken bepleit
Moord in Wenen
Woensdag 6 September 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
4
Halfweg en deel van Haarlem
mermeer zonder stroom
Dinsdagavond om halfacht is een sto
ring opgetreden in de kabel van het Pro
vinciaal Electriciteitsbedrijf Noordholland,
gelegen in de berm langs de Rijksweg
Haarlem-Amsterdam, ongeveer drie kilo
meter van Haarlem. Halfweg en een groot
deel van de gemeente Haarlemmermeer
waren daardoor ongeveer anderhalf uur
zonder stroom. Ook kon de tram tussen de
Amsterdamse poort en Amsterdam niet
rijden.
Het was door bijzondere omstandigheden
niet mogelijk terstond te beschikken over
reserve-stroom van de gemeente Amster
dam. Om negen uur werd de Amsterdamse
centrale ingeschakeld en daardoor kon het
licht in Halfweg en de Haarlemmermeer
weer branden en de tram kon weer rycen.
De storing was echter nog niet opgeheven.
Door metingen te doen moest geconsta
teerd worden waar de storing was opge
treden. Het bleek, dat de kabel drie kilo
meter ten Oosten van Haarlem defect was.
De gehele nacht en vanmorgen is gewerkt
om de kabel te repareren. De oorzaak van
de storing was vanmorgen nog niet vastge
steld.
Het tramverkeer ondervond vertraging.
Met autobussen werden passagiers ver
voerd en anderen werd in overweging
gegeven de reis van en naar Amsterdam
per trein te maken.
„Haarlem U.A." vierde
internationale coöperatiedag
Deze week wordt in tal van landen een
„internationale coöperatiedag" gehouden.
Ook in Haarlem is deze dag gevierd door
de leden en het personeel van de „Coöpe
ratieve verbruiksvereniging „Haarlem
U A", die daartoe gisteravond in het Con
certgebouw bijeengekomen waren. De gro
te zaal was tot de nok toe vol toen de heer
P. van Gessel, voorzitter, om acht uur de
bijeenkomst opende met een korte toe
spraak, waarin hij het belang van de coö
peratieve verbruiksverenigingen. vooral in
deze spannende tijden, belichtte. In de
zelfde geest sprak mevrouw H. Straalman-
Kremer, bekend door haar ochtendlijke
radiopraatjes voor de VARA, die onder
meer betoogde dat d% huisvrouwen van
Nederland zich haar belangrijke rol in de
nationale economie beter bewust moeten
worden, opdat ook door haar invloed de
wereld eens de weg moge vinden, die uit
het moeras van hebzucht en winstbejag
leidt, waarin wij ons thans bevinden.
De avond werd verder gevuld met vro
lijke zang van „De jonge Flierefluiters"
onder leiding van Johan Jong.
Jongetje kwam met vijftig
gulden om speelgoed
Dezer dagen kwam ia een speelgoedwin
kel in Haarlem-Noord een negenjarig jon
getje binnen, dat zich voor ern bedrag van
vijftig gulden speelgoed wilde aanschaffen.
Omdat vermoed wordt, dat het knaapje
dit geld ergens heeft weggenomen, wil de
politie graag weten wie hij is. Het ventje
heeft blond haar. dikke lippen en was
gekleed in een grijs geruit jasje.
Haarlemse politiemannen
schermden in Den Haag
Dinsdag hébben de schermers van de
Politie Sport Vereniging Haarlem deelge
nomen aan de districtswedstrijden van de
Nederlandse Politie Sport Bond in Den
Haag. Bij de korpswedstrijden bezetten de
Haarlemmers de vierde plaats. De heer H.
Brilleman werd tweede in de hoofdafde
ling, de heren G. J. Endlich, C. Rijswijk,
en E. Holtslag kwamen respectievelijk op
de tweede, derde en vijfde plaats in de
eerste afdeling en in de tweede afdeling
werd de heer K. Wieldraijer tweede.
SLEUTEL WE©?
IEL. 11493 LANGE YEERSTRAAT lt
DE „SLEUTELSPËCIAUST"
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 5 September 1950
ONDERTROUWD: 5 Sept.. F. Hofsté en M.
Kinders; H. E. J. Smit en M. W. T. Krabbe.
GEHUWD: 5 Sept., D. H. Wolbers en A. M.
Heckman.
BEVALLEN van een zoon: 3 Sept., R. Kor-
tebeinKalkema; 4 SeptE. J. Grootde
Regt; G. QuaxSchaap; M. de JagerMik
mak; V. ter BraakeStaritsky; J. G. M.
LammerseKriek; 5 Sept., G. SandersKok;
M. E. W S. Rolvan Eeden.
BEVALLEN van een dochter: 1 Sept., E. J.
GroeneveldVos; M. J. C. CrumOpstal; 2
Sept., M. A. VesterJansen; 4 Sept., A. J.
AuerHuizir.ga; 5 Sept., A, van der Werff
—van Westerhoven; A. M. LoerakkerDoor
geest; J. Treffersde Peuter.
OVERLEDEN: 2 Sept G. Schoutenvan
Heiningen. 75 j., Ipenrodestraat; C. B. van
den Heuvel. 75 j.. Kampervest; K. ce Bes, 70
j.. Gasthuisvest; 3. E. Vlug. 71 j„ Vergierde-
weg; 4 Sept., D. L. van den BergSnelder-
waard, 53 j.. Waalstraat; H. A. S. Klaver
Thijssen, 63 j„ Jan Luyckenstraat; C. Zomer
dijk, 80 j., Hagestraat.
Drie generaties gaven
en kregen er dansles
Martin bestaat vijfenzeventig jaar en
wanneer wij dat zo schrijven maken wij
ons allerminst ongerust dat er één Haar
lemmer zou zijn die niet zou weten, dat
de dans-academie in de Schagchelstraat
is. Want drie generaties Haarlemmers heb
ben daar hun eerste passen op het slappe
koord gezet onder het alziend oog van drie
generaties Martin. Nu hebben de Martins
colc dansscholen in Amsterdam, Hilversum
en Bussum, maav Haarlem is altijd hun
hoofdkwartier geweest van die 29ste
October af, waarop „"stamvader" Johan
Godfried Martin zijn dansschool oprichtte
in de Doelen. Dat was de tijd waarin
tango, quick-step en samba om maar niet
te spreken van re-bop, jitterbug en jive nog
onbekende zaken waren. Dat was de tijd van
mazurka, polka, quadrille en wals, een tijd
van gaslicht en weinig haast en bovenal een
tijd van gratie en hoffelijkheid. Het was
de tijd waarin J. G. Martin naar Duitsland
en Oostenrijk toen nog toonaangevend
op dansgebied trok om er de Kreuz-
polka te leren en die weer aan zijn jongens
te instruéren. Want toen al waren de jon
gens Martin in het bedrijf, hun bedrijf,
waarin zij de strenge maar niet van humor
ontblootte leertijd doormaakten, die ook hen
al op een leeftijd van een iaar of veertien
tot dansmeesters maakte, die de quadrille
met al zijn figuren la gracieuse, la bo-
hêmiene, la polonaise, en moulinet, la po
li tesse en finale tot in de perfectie be
heersten. En wanneer zij geen les gaven,
dan speelden zij viool als éénmans-orkest
ter begeleiding van het „benen van de
vloer". Want ook dat is een traditie in de
Martin-dynastie: alle Martins spelen viool
en al die violen zijn wel eens door leerlin
gen vol met erwten gestopt. Die vier zoons
Johan (overleden in 1939), Simon, Henri
en „Tijntje" (overleden in 1943) hebben
er voor gezorgd dat er in de Schagchel
straat waar vader Martin al gauw heen
getrokken was, dansend Haarlem die dan
sen leerde die „en vogue" waren. En zij
zelf hebben eigenlijk die hele ommezwaai
in de gezelschapsdans meegemaakt. Van de
quadrille tot de fox-trot (quick-quick-
slow) en van de polka tot de samba, van
de lakschoenen met strikjes en witte hand
schoenen tot het dagelijkse pak, van de
diepe buiging en de révérence tot de zake
lijke -nfdrmatie „Mag ik deze dans?" of
helaas wel eens „Zullewemaar?".
Ach, er zouden over die periode boeken
te schrijven zijn ge moet trouwens zien.
dat ge het gedenkboekje van Martin te
pakken krijgt, want het is allerbekoorlijkst
maar helaas ontbreekt ons de ruimte,
We vliegen maar zo'n beetje been over de
tijd van de „sauteries" der officieren, de
assauts" van de cadetten in Breda en de
„jonkers" van het Nieuwediep. Om van
de huzaren in de Ripperdakazerne maar
niet te spreken. De tijd van de balboekjes
en de bal-bouqeiien, de tijd waarin
„Avondtoilet verzocht" Avondtoilet ver
plicht betekende én werd opgevolgd.
Daarna de tango vóór de eerste
wereldoorlog nog die als iets helemaal
nieuws kwam. En na de oorlog de shimmy,
blues en Charleston én het verdwijnen van
de exclusiviteit van het dansen. De nieuwe
Angelsaksische dansen veroverden stor
menderhand de wereld en het waren de
dansleraren die tegen excessen waakten en
die al die danspassies en danspasjes in de
goede banen wisten te leiden. Ach wat er
in die laatste twintig jaar is gebeurd, weet
iedereen nog wel. Er is veel veranderd
maar één ding niet: nog steeds leren dui
zenden ieder jaar weer een beetje levens
vreugde aan het dansen te beleven bij
Martin, waar nu al de derde generatie,
weer J G. Martin, meehelpt de scepter te
zwaaien. En natuurlijk zullen duizenden
Haarlemmers leerlingen en oud-leerlingen
de twee gala-bals in Haarlem (op 23 Sep
tember en 7 October' in dc Concertzaal
ter ere van dit eerbiedwaardig jubileum
meevieren. En op de receptie op 16 Sep
tember in de Schagchelstraat zal het wel
storm lopen.
RlWij ontveinzen ons niet, dat wij veel ver
geten hebben. De bals van Martin, de
I kinderfeesten (met de Inneming van Den
Briel). de duizend-en-één-ding en die van
„Martin" een Haarlems begrip hebben ge
maakt. En die vijf-en-zeventig jaar Martin,
zijn vijf-en-zeventig jaar dansgeschiede-
nis. We zouden er een pagina voor nodig
hebben. Maar een gelukwens kan er nog
wel bij. En dan maar op naar het eeuw
feest!
ADVERTENTIE
Zuiver. Een door het Belgische ministe
rie van Openbaar Onderwijs ingestelde
ereraad heeft besloten, dat de van collabora
tie beschuldigde toneelspeler Jan Cammans
voortaan overal mag optreden. De minister
heeft dit besluit bekrachtigd. Van de ereraad
maakten ook afgevaardigden van de gewezen
ondergrondse strijdkrachten en der oud
strijders deel uit. Het medespelen van Jan
Cammans was er in Februari van dit jaar de
oorzaak van dat de voorgenomen opvoering
door het Nationaal Toneel van België van
Ben van Eysselsteijns „Bazuinen om Jeri
cho" ter opening van de Boekenweek in
Amsterdam werd afgelast.
Diefstal ir Haarlemse
jeugdherberg opgehelderd
De Haarlemse recherche heeft Dinsdag
avond in Amsterdam de twintigjarige Rot
terdammer W. P. T. gearresteerd, die
ervan verdacht wordt enige weken geleden
in de Haarlemse jeugdherberg „Jan Gijzen"
een geldsom uit de reistas van een Zweedse
toerist te hebben ontvreemd. De jongeman
bekende niet alleen dit feit. maar ook nog
diefstallen in een jeugdherberg in Bunnik
en in een jeugdherberg in Bougnuis in
België in de maand Juni.
Vonken uit laswerktuig
veroorzaakten brand bij Beijnes
De Haarlemse brandweer is Dinsdag
middag om twintig minuten voor vier uit
gerukt voor een brandje in de hal van de
N.V. Koninklijke fabriek van spoorwagens
en -rijtuigen J. J. Beynes, gevestigd aan
de Verspronckweg. Arbeiders waren bezig
geweest een installatie, welke gebruikt
wordt om stof uit de fabriekshal weg te
zuigen, te demonteren wegens de ver
plaatsing van het bedrijf.
Met een las-apparaat werden bouten van
de installatie verwijderd. Doordat er von
ken in aanraking kwamen met de binnen-
bekleding is brand ontstaan. Opgehoopt
vuil en vet in de zuiginstallatie veroorzaak
te 'n sterke rookontwikkeling. De arbeiders
meenden met emmers water het vuurtje
te kunnen blussen, doch omdat het niet
gemakkelijk te benaderen was, viel het
meeste bluswater ernaast.
Inmiddels was de brandweer gewaar
schuwd. De vuurhaard lag diep in de hal
e-n het was nodig de slangen over een
lengte van tweehonderd vijftig meter uit
te leggen. De brandweerlieden stonden
eveneens voor een moeilijke taak, maar
wisten na enige tijd'het brandje te blussen.
Kiezelstenen op de rails
Vijftienjarige jongen
aangehouden
Dinsdagavond heeft de Haarlemse
recherche een vijftienjarige Haarlemse
jongen aangehouden, die bekende ter
hoogte van de Westerstraat kiezelstenen op
de rails van het baanvak HaarlemHeem
stede te hebben gelegd, waardoor de be
stuurder van een trein naar Rotterdam de
vorige week Donderdagavond gedwongen
was te stoppen.
IVO-school geopend
Vanmorgen is in het gebouw Rose-
haghe in de Hoofmanstraat de Bloemen-
daalse IVO-school geopend. De voorzitter
van het Stichtingsbestuur, de heer M. C.
van Hall, die in zijn openingswoord ge
waagde van de dankbaarheid voor de steun
die het bestuur bij zijn initiatief heeft
ondervonden, zeide echter dat deze Bloe-
mendaalse school hopelijk binnenkort op
Bloemendaals grondgebied aan het werk
zal kunnen. Voorlopig had men echter over
het huidige gebouw geen reden tot klagen.
Behalve de vijftig leerlingen van de
nieuwe school waren talloze ouders en
enige autoriteiten, waaronder de heer W.
Schoenmakers, inspecteur van het Lager
Onderwijs, drs. E. von Meir, rector van
het Kennemer Lyceum, bijeengekomen om
de feestelijke opening bij te wonen.
Na het openingswoord van de heer Van
Hall kwamen enige spi'ekers het bestuur
gelukwensen en uiting geven aan hun be
wondering voor de onuitputtelijke energie,
die het aan den dag heeft gelegd bij het
overwinnen van de talloze moeilijkheden,
die de oprichting van de school in de weg
stonden.
De heer Von Meir legde nog eens de
nadruk op zijn dankbaarheid jegens de
nieuwe school, omdat zij de leerlingen van
de opgeheven AVIO-afdeling van het Ken-
nemer Lyceum de mogelijkheid geeft het
voor hen zo geschikte individuele onder
wijs te blijven volgen. Ook een deputatie
van de Amsterdamse IVO-school kwam
gelukwensen aanbieden.
Tot slot van de bijeenkomst sprak het
hoofd van de nieuwe school voor Indivi
dueel Voortgezet Onderwijs, de heer Jan
sen. Hij gaf een bezield en voortreffelijk
pleidooi voor deze onderwijs-methode, die,
naar hij zeide, meer het accent legt op het
maken van mensen, die geschikt zijn om
een plaats in de maatschappij in te nemen,
die hen krachtens aanleg en karakter toe
komt, dan op het uitdelen van een lijst
met cijfers. Het is ook daarom dat bij het
onderwijs op on-orthodoxe wijze wordt
getracht alle mogelijkheden die een kind
in zich bergt, tot uiting en tot wasdom te
brengen. Aan karakter-, lichaams- en ar
tistieke vorming wordt dan ook buitenge
wone aandacht besteedt.
Als bewijs van erkenning voor de IVO-
methode mag gelden dat kinderen van
enige leraren aan het normale MO leerling
van deze school zijn geworden.
ADVERTENTIE
W. FORTGENS
GROTE HOUTSTRAAT 176 - TELEF. 15150
VANAF HEDEN
INSCHRIJVING
NIEUWE CLUB- EN PRIVéLESSEN
BINNENKORT
„Cameronia" bracht ruim 1000
K.N.I.L.-militairen naar Nederland
Hedenmorgen om acht uur begon de
ontscheping van de passagiers van het
troepentransportschip „Cameronia", dat
gisteravond in de Amsterdamse haven
meerde.
Aan boord bevonden zich 164 leden van
de Koninklijke landmacht, 11 leden van
de Koninklijke Marine, 1045 leden van
het voormalige KNIL met hun gezinnen,
waarbij 600 kinderen van 10 dagen tot 16
jaar, enige burgers en een klein gezelschap
van de NIWIN.
Voor de Mnderen
Nog een tijdje zaten ze daar gezellig op de bank. De limonade hadden ze lekker
opgedronken.
Toen stond Pllon op.
„Ik moest nu maar eens voor het eten gaan zorgen", vond hij. „Ik denk, dat jullie wel
'n hapje zult lusten, niet?"
Rick en Bunkie volgden hem naar binnen. Piloii maakte een houtvuurtje van takken
onder de schouw, dat spoedig vrolijk opvlamde. En daarna hing hij de pot boven de
vlammen. Zijn gasten keken vol belangstelling toe. Terwijl het water aan de kook
raakte, vertelde Pilon nog allerlei over het leven hier.
„Dat gaat lekker ruiken!" vond Rick, toen de geuren van het eten uit de pot omhoog
begonnen te stijgen.
En toen het gaar was, zette Pilon borden op tafel en bracht het eten binnen.
„Ziezo, en nou maar flink toetastenjongens!" noodde hij.
Dat was niet eens nodig. Ons tweetal liet 't zich geen tweemaal zeggenze smulden!
De exploitatie van het Concertgebouw te Amsterdam
De op 11 Juni 1947 ingestelde commissie
van onderzoek betreffende de exploitatie
van het Concertgebouw, onder voorzitter
schap van de hoofdstedelijke wethouder
mr. A. de Roos, heeft thans haar rapport
uitgebracht. De commissie komt daarin ten
eerste tot de conclusie dat de invloed van
de overheid op de N.V. „Plet Concertge
bouw" vergroot dient te worden, onder
meer door de gemeentelijke commissaris
sen in de gelegenheid te stellen zoveel
mogelijk van tevoren kennis te nemen van
de onderwerpen, die in de vergaderingen
van het dagelijks bestuur besproken zullen
worden. Verder zou er zorg voor moeten
worden gedragen dat alle belangrijke zaken
in ieder geval in de raad van bestuur ter
sprake komen.
Voorgesteld wordt de N.V. een lening
te laten sluiten voor de voltooiing van de
herstelwerkzaamheden aan het gebouw,
opdat dit niet tot groter verval geraakt.
De commissie acht het gewenst dat het
orkest medezeggenschap bij de gang van.
zaken wordt verleend door vertegenwoor
digers daarvan met een adviserende stem
te laten deelnemen aan de bestuursvergade
ringen. Tevens dienen zij zitting te hebben
in de te vormen programmaraad, waarin
bovendien de directeur, de dirigent, een
componist en een musicoloog opgenomen
zouden moeten worden. Ook wordt aange
drongen op de instelling van een college
teneinde contact te bewerkstelligen tussen
het Concertgebouw, het orkest en het pu
bliek.
De vijfde conclusie, waar het rapport toe
komt, luidt letterlijk: De N.V. „Het Con
certgebouw" vervulle haar taak tegenover
de gemeenschap, van welke zij in ruime
mate steun ontvangt, door meer dan tot
nu toe het geval is geweest grote bevol
kingsgroepen van de prestaties van haar
Gedenksteen ter herinnering
aan dr. J. v. d. Eist onthuld
Plechtigheid in het
Christelijk Lyceum
In de hal van het gebouw van het Eerste
Christelijke Lyceum aan de Emmakade,
recht tegenover de kamer van de rector en
bij de trap welke naar de aula leidt, is een
eenvoudig gedenkteken van Franse zand
steen aangebracht. In bronzen letters zijn op
het gedenkteken aangebracht de woorden
„Ter herinnering aan dr. J. van der Eist,
rector van 1930 tot 1948". De ontwerper is
de heer G. C. Jongh Visscher, leraar aan het
lyceum die er in geslaagd is een gedenkteken
te maken in overeenstemming met de per
soon ter wiens nagedachtenis het in de school
;s aangebracht.
Vanmorgen is het gedenkteken door me
vrouw B. D. van der EistDe Vries onthuld.
De conrector ir. P. C. van Steenwijk, die al
de jaren de trouwe medewerker van dr.
Van der Eist is geweest, was door ziekte
verhinderd de bijeenkomst bij te wonen. In
zijn plaats voerde drs. B. B. van den Hoorn
het woord. Deze zeide. dat wanneer wij thans
de overleden rector herdenken wij dat niet
anders kunnen doen dan met diepe dank
baarheid aan God spreken van het grote
voorrecht, dat een man als dr. Van der Eist
met zijn bijzondere kwaliteiten achttien
jaren lang als rector aan het hoofd van het
steeds groeiende lyceum heeft gestaan. In
zeer bijzondere mate stelden, niettegen
staande zijn vaak zwakke gezondheid, zijn
grote gaven vafl geest, gemoed en karakter
hem daartoe in staat. De rector was begif
tigd met de beste eigenschap van een mens,
de liefde die het offer niet schuwt. Van zelf
"komt dan in gedachte wat hij uit liefde voor
de hem toevertrouwde leerlingen heeft moe
ten lijden tengevolge van de bezetters. Spre
ker schetste op welk een bijzondere wijze dr,
Van der Eist zijn taak voor de leerlingen
heeft vervuld en vervolgde dat het een goe
de gedachte is-geweest om in het lyceum als
blijvende getuigenis van- de dankbaarheid
van leraren, beambten en leerlingen een ge
denkteken op te richten. Aangebracht op een
centrale plaats in het gebouw zal de steen
de aandacht trekken van ieder die uit rector-
of docentenkamer de school ingaat en van
allen, die zich voor de gemeenschappelijke
dagopening in de aula. naar boven begeven.
Zo willen wij ons best doen te blijven be
waren de herinnering aan dr. Van der Eist.
aan zijn idealen, aan zijn hoge taak, aan zijn
fijne tact. aan zijn diepe vroomheid en zijn
warme vriendschap. Dat dit gedenkteken
daartoe mede moge dienen, is ons aller wens,
aldus besloot de heer Van den Hoorn zijn
rede.
Mevrouw Van der Eist onthulde het ge
denkteken en dankte allen, in het bijzonder
de heer -Jongh Visscher, voor het aanbrengen
er van. „De figuur van dr. Van der Eist zal
daardoor duidelijk voor ogen blijven", zeide
zij in haar toespraak, waarin zij herinnerin
gen ophaalde uit het leven van haar echt
genoot.
Als voorzitter van het bestuur van het
Christelijk Lyceum aanvaardde de heer A.
W. Voors de gedenksteen. Ook van bestuurs
zijde was het de wens geweest dat een blij
vende uiterlijke gedachte aan dr. Van der Eist
zou worden aangebracht, doch men meende
dat het juister was als het initiatief zou uit
gaan van leraren, leerlingen en beambten
met en voor wie hij zovele jaren gewerkt
heeft. Dat is geschied en het nageslacht zal
thans doordat de steen is aangebracht weten,
dat iemand gedurende achttien jaar aan het
hoofd gestaan heeft van het Lyceum, die de
school in menig opzicht groot heeft gemaakt.
Met het zingen van Gezang 184, de verzen
1 en 2 „De Heer is mijn Herder" werd de
plechtigheid gesloten.
orkest te laten genieten, teneinde aldus de
muzikale cultuur van Nederland in de
breedte en in de diepte te versterken. Bij
de samenstelling, alsmede bij de toelichting
der concertprogramma's worde rekening
gehouden met de opvoeding van een zo
groot mogelijk publiek tot muziekbegrip.
Wenselijk wordt geacht een evenwichtige
dosering van lichte en zwaardere, oude en
moderne, bekende en onbekende muziek.
Tenslotte dringt de commissie er op aan
dat de dirigent of dirigenten van het Con
certgebouw-orkest gedurende het gehele
seizoen de leiding van het orkest in handen
houden, een enkele keer afgewisseld door
het optreden van gastdingenten, onder wie
ook Nederlandse.
De vereniging van fabrikanten, impor
teurs en agenten op radiogebied „Fiar" zal
van 5 tot 9 October in Bellcvue te Amster
dam een tentoonstelling houden, teneinde
aan belanghebbenden en belangstellenden
een indruk te geven van de laatste vorde
ringen der internationale radio-onderdelen-
industrie.
Het noodziekenhuis te Tiel, dat wegens
de daar heersende paratyphus door het Rode
Kruis is ingericht, is in gebruik genomen.
Een twintigtal patiënten is in dit ziekenhuis
opgenomen.
Op Zaterdag IC September zal de Ko
ningin op de Van Alkemadelaan hoek Ste-
vinstraat te 's Gravenhage, het verzets-
monument „Oranjehótel" onthullen. Het
monument stelt voor de oranjeboom, waaruit
de kroon is weggebroken, omringd door
mannen en vrouwen achter prikkeldraad,
de boeien der verdrukking dragend, belaagd
door slangen die de kop opsteken.
De oudste vereniging van scheepsbou
wers in ons land, de „Scheepsbouwvereni-
ging Hoogezand' zal op 13 September haar
50-jarig bestaan vieren.
De Nederlandse Vereniging van Suiker
zieken (N.V.S.) heeft te Amsterdam prof. dr,
Ch. H. Best uit Toronto, mede-uitvinder van
het insuline, die een bezoek aan Nederland
brengt, gehuldigd.
Met een toestel van de Finse luchtvaart
maatschappij ..Aero" zijn op Schiphol acht
Finse journalisten aangekomen die een acht
daags bezoek aan ons land brengen.
Op 10 September wordt Kardinaal De
Jong 65 jaar.
Het m.s. Johan van Oldenbarncvelt is
Dinsdagavond om zes uur uit de Amster
damse haven vertrokken. Het schip brengt
ongeveer 1400 emigranten naar Australië.
Thans hebben 36G van de 865 hoog
leraren en lectoren en 453 leden van weten
schappelijke staven en privaat-docenten van
Nederlandse universiteiten en hogescholen
het adres inzake Nieuw Guinea ondertekend,
dat op 30 Juni aan de beide Kamers der
Staten-Generaal werd aangeboden. In dit
adres wordt verzocht het behoud en de ver
steviging van de band tussen Nederland
en Nieuw Guinea zonder inmenging van
vreemde mogendheden te bevorderen.
HAARLEM EN OMGEVING
Het programma der orgelbespeling in
de Grote of St. Bavokerk op Donderdag 7
September des namiddags van 23 uur, door
Georde Robert luidt: 1. Preludium en Fuga
a kl. tJ. S. Bach; 2. Adagio en Andante uit
het 1ste Concert, G. F. Handel: 3. a. Vom
Himmel kam der Engel Schaar; b. Lobt Gott,
ihr Christen allzugleich, J. S. Each; 4. Suite
du premier ton, L. N. Clérambault; 5. Fan
tasia en Fuga a. kl. t.. J, S. Bach.
De twee jeugdgroepen in de Lutherse
Gemeente te Haarlem zijn tot één club ver
enigd. Het ligt in de bedoeling het jeugd
werk in de gemeente belangrijk uit te brei
den. Voor dit werk is door de lcerkeraad een
commissie van advies benoemd. Deze com
missie bestaat uit mevrouw M. D. Uyten-
bogaardv. d. Kuy en de heren J. H. van
Drbngelen en W. Potjer.
- De Stads-Evangelisatie zal 19. 20 en 21
September haar jaarlijkse conferentiedagen
houden in het gebouw aan de Lange Hee
renstraat 6. Sprekers uit verschillende delen
van ons land zullen het woord voeren en
muzikale medewerking verlenen Adriaan
Pape, de heer en mevrouw Floor en het
Christelijk gemengd koor „Eben Haëzer".
De afdeling Haarlem van de Brocder-
schaps Federatie organiseert 9, 10, 11 en 12
September met enkele andere verenigingen
een tentoonstelling levensvragen in
het gebouw Nassaulaan 8. De verenigingen
willen bevorderen: broederschap, vrede,
mensen- en dierenrechten, gezondheid, ge
heelonthouding, invoering van een wereld
hulptaal enz.
Op 25 September hoopt het echtpaar
A. van der WerffWolterse, wonende Korte
Lakenstraat 21, het feit te herdenken, dat
het vijf en vijftig jaar getrouwd is.
Heden hangt de vlag uit bij de N.V.
Technische Maatschappij Heringa Wuth-
rich. Het is namelijk veertig jaar geleden,
dat de heer H. A. Aarts, thans administra
teur der afdeling centrale verwarming, bij
Heringa Wuthrich in dienst trad* De heer
Aarts werd op het kantoor ontvangen en
door de directeur en andere heren toege
sproken. Daarbij zijn hem geschenken na
mens de directeur en het personeel aan
geboden.
Dc heer P. J. dc Jong te Haarlem is be
kroond met de grand-prix in de afdeling
reparaties op de internationale tentoonstel
ling van werken van schoenmakers te Ziirich.
FEUILLETON
door Gisela Furtmüller
(Vertaald uit- het Duits)
12)
De warme smeekbede, die in haar woor
den lag, en de innige bekentenis van haar
liefde, schenen echter de jonge man niet
te beroeren. Zwijgend staarde hij voor zich
uit.
Met een trieste blik keek ze hem aan.
Moet je heus nu dadelijk naar Sven-
sen gaan? vroeg ze zachtjqg.
Ja, antwoordde hij kortaf.
Ze maakte een gebaar als wilde ze hem
tegenhouden.
Wilhelm, blijf momenteel hier.zei
ze met betekenisvolle nadruk.
Ik vertrek onmiddellijk!
Ze leunde tegen de muur als had ze
steun nodig.
Zou je ook zo overijld vertrekken, als
Valentin Rothe nog in leven was?
Hij wendde zich met een heftig gebaar
tot haar.
Hoe durf je me nogmaals te verden
ken! Hoe durf je m'n eer aan te tasten!
HOOFDSTUK VI
De jonge politie-inspecteur Urban had
die avond geen geluk. Toen hij op een vèr-
gevorderd uur bij het eenvoudige huis in
de buitenwijk, waar Wilhelm Nordmann
woonde, aankwam, kon hei verhoor, dat hij
van plan was geweest af te nemen, geen
doorgang vinden. Nadat hij eerst tevergeefs
had aangebeld, begon hij daarna op de
voordeur te slaan, doch ook hierop volgde
geen reactie. Er werd niet opengedaan. Er
bleef Urban niet veel anders over dan bij
de concierge van het blok huizen om inlich
tingen te vragen. Gelukkig bleek deze con
cierge een zeer nieuwsgierig en spraakzaam
mens te zijn. De jeugdige politieman hoor
de met iets van ontsteltenis diens verhaal
aan over het vertrek van Wilhelm Nord
mann mèt koffer. De chemicus was naar
München vertrokken, voegde de concierge
er met kennelijke genoegdoening over zijn
kennis van zaken aan toe. Urban keek ver
wonderd. Had Nordmann zélf verklaard,
dat hij naar München ging? Dat was wpn-
derlijk. Stemde dat overeen met het gedrag
van iemand, die er van door gaat? Of was
het slechts een poging om de politie op een
dwaalspoor te brengen? Hoe het ook zij,
dit plotselinge vertrek, zo onmiddellijk na
de moord op Valentin Rothe, was verdacht.
Was hier misschien sprake van één van de
bekende fouten, die misdadigers plegen te
maken? Het zou allemaal wel opgehelderd
worden, maar nu op dit moment kwam het
er in de eerste plaats op aan, de spraak
zaamheid van de concierge uit te buiten
om te weten te komen, met wie de chemi
cus in het algemeen otngang had. Het was
niet moeilijk de man hierover aan het spre
ken te krijgen. Weldra was Urban ervan op
de hoogte, dat Wilhelm Nordmann geen
bloedverwanten in Wenen had, maar ver
loofd was met een zekere Liselotte Falkner,
die analyste was op een bekend laborato
rium. Urban noteerde deze gegevens. Elk
spoor was van belang.
De analyste Liselotte Falkner nam de
volgende morgen met trillende knieën en
een wee gevoel in haar maag haar plaats in
op de laboratoriumzaal, waar ze sinds een
jaar Werkte. Ze groette haar collega's zon
der er zich van bewust te zijn. De leven
dige gesprekken, die gevoerd werden,
drongen slechts vaag tot haar door. Met
een automatisch gebaar draaide ze de gas
vlam van haar Bunsenbrander op de tafel,
waaraan ze werkte, hoger en greep naar
een reageerbuis.
Haar gedachten waren geheel en al in
beslag genomen door Wilhelm Nordmann.
Zou hij werkelijk gisteravond nog naar
Dirk Svensen afgereisd zijn?
Die reis is niets anders dan een voor
wendsel, piekerde ze ongelukkig. Een voor
wendsel om te kunnen vluchten
Ze kon deze afschuwelijke gedachte niet
kwijt raken. Plotseling richtte ze haar
hoofd op en legde een buisje uit haar hand,
toen ze ergens de naam Valentin Rothe
hoorde noemen.
Hebben jullie het gehoord? Het
schijnt een geheimzinnig geval te zijn.
Hij is zonder meer neergeschoten. De
arme man!
Rothe wilde het geld beschermen en
heeft daarvoor met z'n leven moeten boë-
ten.
Is er al iets omtrent de dader bekend?
Nee, voorlopig laat men nog niets los.
Maar het zal voor de politie wel geen al te
zware opgave zijn de hand om hem te
leggen.
De stemmen, die dit zeiden, schenen
vager te worden, als verwijderden de
sprekers zich. Liselotte Falkner had niet de
moed zich in het gesprek te mengen. Ze had
zelfs niet gekeken, wie naast haar stonden
te praten.
Hoè kwam Wilhelm aan het geld om
de reis naar Svensen te betalen? Had hij
iets overgelegd? Ofofze wilde
de in haar opkomende gedachte niet nader
formuleren.
Met ongewone haast werd één van de
toegangsdeuren tot de laboratoriumzaal
opengerukt. De binnenkomende bediende
wenkte Liselotte, terwijl hij op haar toe
liep.
Juffrouw Falkner, er is hier een
meneer voor u, die u wil spreken.
Een meneer? Was het Wilhelm? Was
hü toch niet afgereisd?
Wie is het? vroeg ze ademloos en haar
hart bonsde vol verwachting.
Een vreemde meneer, juffrouw, ik
ken hem niet.
Teleurgesteld boog ze haar hoofd.
Ik kom, mompelde ze.
Met gebogen hoofd betrad ze de gang en
zonder opkijken hoorde ze een mannenstem
vragen:
Bent u juffrouw Liselotte Falkner?
Ze knikte en de vraag, wat men van haar
wilde, kon ze niet over haar bleke lippen
krijgen.
Ik ben politie-inspecteur, verklaarde
Urban, terwijl hij zijn papieren liet zien,
en ik ben hierheen gekomen om u te vra
gen, wat u weet van Wilhelm Nordmann?
Ze probeerde te glimlachen.
Wilhelm Nordmann? Hij is mijn ver
loofde. Wat wilt u weten? zei ze zo rustig
mogelijk, maar in haar ogen was vertwij
feling en angst te lezen.
Het spijt me, dat u hem zo na staat..
Waarom spijt u dat? onderbrak ze
hem en ze trachtte haar stem vaag en van
niets wetend te doen klinken.
Omdat er een ernstig vermoeden be
staat, dat hij degene is, die Valentin Rothe
heeft neergeschoten.
HOOFDSTUK VII
In een klein café in München zat een
magere donkerharige man met een scherp
gesneden gezicht op een ouderwetse pluche
sofa in een afgezonderd hoekje. Het bier,
dat hij besteld had, stond onaangeroerd
het schuim neergeslagen voor hem. Voor
overgebogen en als gefascineerd staarde
Dirk Svensen naar de brief, die hij in zijn
handen hield. Voor de zoveelste maal her
las hij de woorden, die een aanklacht", een
eis èn grote vertwijfeling inhielden. Twee
diepe groeven tekenden zich om zijn mond
met dunne strakke lippen af. Hij wil dus
komen, peinsde hij, hij wil komen. wel,
laat hem komen! Wat kunnen mij zijn be
dreigingen schelen, zijn klachten en ver
wijten. Wat weg is, is weg! Een mens werd
hard in het onrustige, onzekere avontu-
riersbestaan. Een ander moest maar zien,
hoe hij zijn eigen zorgen opknapte. Hij had
het óók niet bepaald gemakkelijk! Werk
was er genoeg, maar wat moest hij, Dirk
Svensen, met werk? Als je werk had, moest
je de onderdanige dienaar spelen, regel
maat betrachten en gehoorzamen. Nee, dat
was hij niet meer gewend. Gokken en een
vrolijk leven leiden, ook al ging het dan
vaak van het geld van anderen, dat was
het wat hem lag.
De schrijver van de brief, die hij in
handen hield, verlangde een uiteenzetting
en afrekening. Welnu, hij mocht komen, hij
zou hem wel te'woord staan.
Hij had nu genoeg gepiekerd over de
inhoud van dit ongeluksschrijven.weg
ermee! De lange slanke vingers van Dirk
Svensen scheurden de brief aan snippers.
(Wordt vervolgd).
