Haarlem heeft meermalen getracht
zeehaven te worden
HORLOGES
VAN NI EL
M.Douwmaen Zoon
Nieuw materiaal voor de spoorwegen
Wanhoopsdiefstal uit de hongerwinter
voor de Haarlemse rechtbank
Spoorwegen handhaafden hun positie
Vrijdag 15 September 1950
„RIJNLAND" 725 JAAR
Tot voor kort werd aangenomen dat het
Hoogheemraadschap „Rijniand" in 1255 is
opgericht, omdat uit een acte werd afgeleid
dat het gesticht is onder Willem II, graaf
en Rooms koning. Uit onderzoekingen van
mr. S. J. Fockeina Andreae, griffier van
„Rijnland", is evenwel gebleken, dat de
oprichting nog eerder is.geschied, vermoe
delijk omstreeks 1225. Dit wil dan zeggen
dat „Rijnland" nu 725 jaar bestaat.
Hoewel 725 jaar geen erkend jubilé is,
grijpen wij toch deze gelegenheid aan om
iets over de geschiedenis van „Rijnland"
mee te delen.
Wie kennis neemt van de rijke inhoud
van het archief ondergebracht in het
mooie oude gebouw in de Breestraat te
Leiden komt tot het besef dat het Hoog
heemraadschap veel invloed gehad heeft
op de gang van zaken in het deel van het
land liggende lussen Velsen en Den Haag.
Een gebied van 104.575 ha. Het opmerke
lijke is dat Spaarndam daarbij steeds een
zeer belangrijke rol gespeeld heeft, waarbij
natuurlijk ook de positie van Haarlem nauw
betrokken was.
Het doel van het Hoogheemraadschap is
steeds geweest: le. de waterstand te rege
len, 2e. maatregelen te nemen voor be
scherming van het land en 3e. de scheep
vaart mogelijk te maken. Dat wil dus zeg
gen dijken leggen en dammen maken, als
ook sluizen en gemalen bouwen.
Nederland heeft altijd tegen het water
moeten vechten. In de 10e eeuw werden de
zeedijken gelegd, terwijl ook de zorg daar
voor door de overheid werd geregeld. In
de 2e helft van de 12e en begin der 13e
eeuw hebben overstromingen in het land
grote schade aangericht. In de jaartallen-
reeks lezen wij: 1170: overstroming der
rivieren, schade in Rijnland; 1173: door
braken der rivierdijken, overstromingen in
het Sticht en in Holland; 1176: stormvloed
aan de zeekusten, schade aan Rijnland;
1203: vernieling van de Amsteldijk, als ge
volg daarvan vermoedelijk inundatie van
Rijnland.
Dit alles was blijkbaar een aansporing
om ook de strijd tegen het water in het
binnenland te regelen.
Tussen 1204 en 1226 heeft Graaf Willem I
verschillende maatregelen genomen, o.a.
een dam in het Spaarne laten leggen.
Om voor deze waterwerken te zorgen
heeft Willem I vermoedelijk het Hoog
heemraadschap „Rijnland" ingesteld.
Onder historici is het een strijdvraag ge
weest of de dam in het Spaarne van de
aanvang af op de huidige plaats in Spaarn
dam heeft gelegen. Sommige Haarlemmers
meenden indertijd dat de eerste dam in het
centrum van Haarlem is gemaakt, namelijk
bij de Damstraat, maar die veronderstelling
bleek niet houdbaar. Onder dam wordt ook
meermalen verstaan een dijk, een wal,
waterkering, of verhoogd pad langs het
water. Zo iets moet in de oude tijd ge
leid hebben tot de naam Damstraat.
Tot onze verwondering hebben wij ver
nomen dat een gids aan deelnemers van
een rondvaart door de Haarlemse wateren
vertelt, dat de Damstraat haar naam zou
danken aan 't feit, dat de Spanjaarden na
de inneming van Haarlem in 1573, een wal
in het Spaarne gemaakt hebben door ei-
Haarlemmers in te gooien. Het is voor het
eerst dat wij deze veronderstelling, die -wij
natuurlijk naar het rijk der fabelen ver
wijzen, hoorden. Er is veel over het be
leg geschreven, maar hiervan is nooit iets
geboekstaafd. Bovendien had de Damstraat
al haar naam tijdens het beleg, namelijk in
1562.
Voor de dam in het Spaarne gelegd werd,
stond het Spaarne direct met de open zee
in verbinding. Het Spaarne mondde uit in
het IJ, dat zonder sluizen toegang gaf tot
de Zuiderzee en indirect dus ook tot de
Noordzee. (Het Nóordzeekanaal 'werd in
1875, dus 75 jaar geleden, gegraven).
Blijkbaar heeft Haarlem het steeds be
treurd dat liet van de zee werd afgesneden.
Prof. R. Fruin, die veel over het water
schapsrecht schreef,' vertelt dat tussen 1255
en 1285 de waterkering in Spaarndam door
een grote, verwoestende doorbraak ver
nield is. Mr. Fockema Andreae, de griffier
van „Rijnland" neemt (in zijn boek over
„Rijnland") aan dat dit in 1273 is ge
weest en dat dit feit in verband ge
staan heeft met de Kennemeropstand en
het beleg van Haarlem, dat daarop gevolgd
is. De aanvallers hebben zich toen van
vaartuigen bediend en de houten kunst
werken in Spaarndam vernield. De vrede
werd wel in 1275 getekend, maar het-duur
de toen nog enige tijd voor de dam te
Spaarndam hersteld was.
Er is reden om te veronderstellen dat
Haarlem niet meegewerkt heeft om de dam
„zo spoedig mogelijk" te herstellen, want
Haarlem vond het wel goed, dat zijn sche
pen onmiddellijk naar zee konden varen.
Later is de dam nog verscheidene keren
doorgebroken, in 1361, 1374, 1403. 1421,
1437, 1477 en 1514. Daardoor kwam Haar
lem opnieuw in directe verbinding met de
zee. (In 1361 richtte de St. Marcellusvloed
ook elders in het land veel schade aan.
Evenzo de stortvloed op St. Victor en Vic
torious in 1374. de St. Katharinevloed in
1403 en de St. Elisabethsvloed in 1421.)
ADVERTENTIE
PENDULES
met bim-bam slagwerk, vanaf 52,50
in de bekende, goede kwaliteiten
86 GROTE HOUTSTRAAT 86
Speciaalzaak sinds 188S
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 15 SEPTEMBER
Gemeentelijk Concertgebouw: Concert H.
O. V., 8 uur. Spaarne: ..Verbannen" en „Tot
het bittere einde". 14 j., 2.30. 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: ..Schaduw over Los Angeles
14 j„ 2.30. 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Schan
daal in New Orleans", 18 j.F 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Palace: ..Het masker van Dimitrios", 18
j., 2, 4.15 7 en 9.15 uur. Luxor: „De grote
samenzwering", 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
City: .Wilde pracht". 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 16 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: „De dood van een han
delsreiziger" (Comedia). 3 uur. Bioscopen:
Middag- en avondvoorstellingen.
Over de doorbraak van 1514 is aange
tekend, dat de dijk tussen de Grote Sluis
en de Woerdersluis vernield was over een
afstand van ruim 300 meter. Niet alleen
was de dijk weggespoeld, maar ook de
huizen die er langs stonden werden ver
nietigd. Het grote gat verleende weer vrije
doortocht aan de schepen. Haarlem zo
merkt mr. Fockema Andreae op had in
de voorafgaande jaren getracht zijn uitweg
naar zee te verbeteren door een overtoom
voor kleine schepen te maken en aan te
dringen op de bouw van een nieuwe grote
schutsluis. De prachtkans, die de natuur
onverwacht bood, mocht niet ongebruikt
voorbijgaan. Nu moest Haarlem zich een
open zeeweg verschaffen, de boezemafslui-
ting in het Spaarne kon dan hogerop
worden gebracht. Allereerst diende aan
Rijnland de dichting van de doorbraak te
worden belet, dit bereikt, zou men verder
zien. De strijd, kort en heftig, werd door
het Hof van Holland in het nadeel van
Haarlem beslist. Zo spoedig mogelijk moest
het gat worden gedicht, vervolgens zou
Rijnland nieuwe sluizen ter uitwatering
doen leggen, zonder nadeel te doen aan
Haarlems scheepvaartbelangen. Haarlem
moest dus opnieuw zijn droom van zee
haven opgeven. Wel is het steeds met
Rijnland blijven redetwisten om de schuts-
sluizen in Spaarndam zo groot mogelijk te
maken.
De sluizen hebben thans zulke afmetin
gen dat kleine zeeschepen Haarlem kunnen
bereiken. Bij de aanleg van de haven bij
het Industrieterrein in de Waarderpolder
bij het Noorder Buiten Spaarne is daarop
gerekend, want Haarlem blijft het. een be
lang achten dat het over zee bereikbaar
bliift.
Er is evenwel nog meer over „Rijnland"
te vertellen. Daarover in een volgend
artikel.
ADVERTENTIE
Egyptisch katoenen
Herenregen jassen
Trenchcoat model ƒ52,50 ƒ57,50 en hoger
Zware kwaliteit heren poplinjassen, water
en winddicht, geheel dubbel, zeer mooi ƒ55,-
Dubbel katoenen gravenette 60.-
GEN. CRONJéSTRAAT 42-44 - TEL. 15438
Opslagplaats der K.L.M.
op Gander verbrand
In de nacht van Dinsdag op Woensdag
is brand uitgebroken in een opslagplaats
van de K.L.M. op het vliegveld Gander op
New FouncUand, welke was ondergebracht
in een hangar. In de opslagplaats bevonden
zich reserve-onderdelen voor K. L. M.-
vliegtuigen met een waarde van dertigdui
zend dollar.
Verzekering dekt de schade.
Een wielrijder, die Woensdagavond in
Haarlem zonder licht van het Kenau
park naar de Zijlsingel reed, botste tegen
een personenauto, waarvan de bestuurder
hem te laat had opgemerkt. Hij kreeg een
lichte hersenschudding -en is naar het zie
kenhuis Joannes de Deo gebracht.
Franse locomotieven trekken Nederlandse rijtuigen
,Ik dacht alleen aan eten*
Door de Haarlemse arrondissements
rechtbank werd gisteren een diefstal be
handeld, die, zoals de verdediger van een
der betrokkenen mr. F. van der Goot op
merkte- wanneer men er nog een half
jaar mee gewacht had, verjaard zou zijn.
ïn Maart 1945, toen de hongersnood in de
grote steden het hoogst steeg is er op het
Leïdseplein in Haarlem een inbraak ge
pleegd in een opslagplaats, waaruit een
Pools tapijt, een paar Perzische lopers,
enige kapokmatrassen en een hoeveelheid
anthraciet werden ontvreemd. Doordat de
recherche deze zaak pas dezer dagen ge
heel tot klaarheid heeft gebracht was het
niet mogelijk dit vergrijp eerder te
behandelen, aldus de Officier, mr. G. W.
F. van der Valk Bouman in zijn requisitoir
tegen twee der verdachten, de Haarlemse
electrische lasser P. J. M. en de smid J. B.,
die beiden reeds vlak na de bevrijding
hebben bekend dat zij inbraak pleegden
ómdat ze geen ander middel meer zagen
om in het levensonderhoud van htm ge
zinnen te voorzien. „We weten allemaal,
dat er in de hongerwinter vaak rare din
gen zijn gebeurd", aldus de Officier, „maar
dat betekende geen vrijbrief voor plunde
ring. Dit feit is zelfs voor die tijd te ern
stig". Bij het requisitoir werd rekening ge
houden met de grote nood, die deze twee
mannen tot het vergrijp had gedreven. De
Officier wenste van beiden een voorlich
tingsrapport te zien alvorens men uitspraak
doet. Voor het geval de rechtbank dit niet
wenste eiste hij tegen beiden negen maan
den gevangenisstraf. „Ik dacht alléén nog
aan eten", zei verdachte P. J. M., die zijn
arbeid op een scheepswerf had neergelegd
omdat er voor de „Wèhrmacht" werd ge
werkt en hij toch een vrouw en acht kin
deren in het leven moest zien te houden.
Beklaagde J. B. wiens vrouw in de hon
gerwinter aan tuberculose leed, merkte op:
„Als ik me als brood-NSB'er hier had te
verantwoorden zou ik me schamen, nu
niet".
De derde verdachte, P. J. H., was niet
verschenen. „Daar had deze man zijn re
den voor", zei de Officier, „want hij heeft
deze roofpartij op touw gezet". Voor hem
achtte mr. Van der Valk Bouman geen ver
zachtende omstandigheden aanwezig. Hij
was tijdens de bezetting een berucht Wehr-
machts-aannemer en zwarthandelaar en
deze en andere diefstallen leverden hem
een zoet winstje op. De Officier eiste tegen
P. J. H. een gevangenisstraf van een j aai
en drie maanden met onmiddellijke arres
tatie.
De uit de opslagplaats gestolen goederen
zijn na de inbraak bij een Haarlemse chauf
feur, J. M. gebracht, die er een verkoop
adres voor heeft opgezocht via de Haar
lemse opkoper G. B. De laatste was ook op
de zitting aanwezig, verdacht van heling.
Hij ontkende echter, dat hij ook maar iets
van de herkomst van deze waar heeft ge
weten. „Daar vroeg je in die tijd niet naar
om de verkopers, die vaak ondergedoken
Joodse Nederlanders waren, niet in moei
lijkheden te brengen". De opkoper ver
klaarde dat hij de goederen zelf niet heeft
gekocht, maar er een koper voor heeft op
gezocht. De goederen werden door zijn be
middeling voor ongeveer tweeduizend gul
den aan een derde overgedaan. Deze ..der
de" heeft dit in een brief bevestigd. De
brief werd door de raadsman van G. B.,
mr. Van der Goot. aan de rechtbank over
handigd. De verdediger betrok ook de drie
mannen, die de ihbraak hadden gepleegd
in zijn pleidooi. „Er is meer sprake van
stumpers dan van rovers", zo zei hij,
daarbij zonderde hij echter de ex-weer-
machts-aannemer uit. wiens optreden hij
ook de enige reden achtte om de zaak
nauwkeurig te onderzoeken. Voor de opko
per G. B. vroeg hij vrijspraak nadat hij
verscheidene motieven had aangevoerd om
aan te tonen, dat deze, zonder te weten
wat de oorsprong der goederen was, als
tussenpersoon was opgetreden.
Uitspraak over veertien dagen.
De bewoners van Haarlem en omgeving
hebben al geruime tijd kunnen opmerken,
dat de doorgaande treinen Amsterdam
BrusselParijs die immers sinds Mei
van dit jaar ook in Haarlem stoppen ge
trokken worden door een electrische loco-
motief, die er wat „hoekiger" uitziet dan
de exemplaren die de laatste tijd naar i
Zwitsers voorbeeld op de Nederlandse J
spoorwegen zijn verschenen. Het betreft
hier geleende locomotieven van de Franse j
spoorwegen „op voorschot" van de vijftig 1
trekkers die bij de Franse industrie in be
stelling zijn.
Gisteren is de eerste van deze serie in
gebruik genomen. De locomotief heeft een
snelheid van 140 kilometer per uur. Hij is
opgebouwd uit 4000 plaatelementen en er
zijn 600 laspunten. Het dienstvaardig ge
wicht is tachtig ton en het uurvermogen
2700 pk.
Het rijtuig dat door de jongste aanwinst
van het locomotievenpark werd getrokken,
was ook al nieuw.
Dit RIC (een lettercombinatie die aan
geeft. dat de wagen ook in internationale
treinen kan worden gebruikt)-rijtuig,waar-
van vóór Mei van het volgend jaar zestig
Zeepost voor Oost en West
Met de volgende schepen kan zeepost j
worden verzonden. (De datums waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld): Naar Indonesië: m.s. i
„Kota Agoeng" (21 Sept.); naar Nieuw
Guinea: m.s. „Celebes" (23 Sept.); naai
de Antillen: s.s. „Boskoop" (21 Sept.) en
naar Suriname: m.s. „Hersilia" (27 Sept.).
Thans bijna 55.000 bromfietsen
Het aantal rijwielen met hulpmotor, dat
in ons land in gebruik is, bedroeg volgens
een telling van het Centraal Bureau voor
de Statistiek op 1 Augustus 1950 54.822.
Op 1 Augustus 1949 waren er nog slechts 1
4500 rijwielen met hulpmotor. In één jaar
tijds bedraagt de toeneming dus ruim I
j 50.000 stuks.
stuks in dienst worden genomen, bestaat
uit acht compartimenten met zes plaatsen.
De plaatsen der derde klasse zijn bekleed
met bruin leer, die van_ de tweede met
groen trijp. De kleur van het rijtuig is
groen-blauw. Op de balcons zijn verlichte
koersborden aangebracht, waarop men de
bestemming van de trein kan lezen. Ook is
er een automatische treeplankverlichting.
Bovendien zullen tien bijpassende rijtui
gen in gebruik worden gesteld, die gedeel
telijk als bagagewagen, gedeeltelijk als
rijdende bar worden ingericht. De nieuwe
wagons worden bestemd voor de binnen
landse expresse-treinen en voor de buiten
landse verbindingen.
Het geheel is een product van de Neder
landse industrie.
Volgens minister Stikker
aanvaardt Nederland
Duitslands herbewapening
Bij zijn aankomst te New York voor de
bijeenkomst van de Atlantische raad heeft
mr. D. U. Stikker, de Nederlandse minister
van Buitenlandse Zaken, verklaard, dat
Nederland herbewapening van Duitsland
als noodzakelijk aanvaardt, zo meldt Reu
ter. „De Duitsers moeten hun deel van de
last dragen", aldus de minister.
Minister Stikker zeide, dat de meeste
mensen :n Europa niet in een onmiddellijke
nabijheid van een algemene oorlog gelo
ven. „Persoonlijk geloof ik niet. dat Rus
land op het ogenblik een openlijke oorlog
wil en wij geloven, dat wij nog tijd hebben
om ons voor te bereiden".
De minister meende een verbetering te
kunnen constateren in de toestand over de
gehele wereld zowel als in Korea.
Lester Pearson, de Canadese minister
van Buitenlandse Zaken heeft bij zijn aan
komst in New York aan 'de journalisten
verklaard, dat „thans de tijd gekomen is om
Duitsland te herbewapenen".
De reden, waarom de Canadese regering
die mening is toegedaan, zo verklaarde de
minister, is „dat de Oost-Duitsers reeds
zijn herbewapend".
Eugène Aufranc, de oudste horlogemaker
ter wereld, is in de leeftijd van 100 jaar
in Zwitserland overleden. Het horlogedat
Aufranc hier in de hand heeftmaakte hij
S0 jaar geleden voor zijn horlogemakers
examen te Neuveville, en nog loopt het „op
de minuut". Behalve de tijd kon men ook
de datum op het horloge aflezen.
Een nieuw Raadhuis
te Bloemendaal
Raadsbesluit door Ged.
Staten goedgekeurd
Gedeputeerde Staten van Noordholland
hebben het raadsbesluit van de gemeente
Bloemendaal tot aankoop van „Bloemen-
heuvel" en deze villa in te richten tot
raadhuis, goedgekeurd.
Omroepverenigingen krijgen
grote navordering
Drie der grote omroepverenigingen, de
A.V.R.O.. K.R.O. en V.A.R.A., hebben van
de belastinginspectie bericht ontvangen,
dat moet worden gerekend op een belang
rijke navordering over de laatste tien ja
ren van de exploitatie der radiobladen en
de daarmede behaalde winsten. Deze be
dragen zijn voor de omroepverenigingen
zeer verschillend, daar de A.V.R.O. de Ra
diobode zelf exploiteert en de V.A.R.A. en
K.R.O. hun gidsen exploiteren in samen
werking met twee grote uitgeversbedrijven
te Amsterdam.
Voor de A.V.R.O. zou het bedrag der
navordering, naar verluidt, anderhalf mil-
Iioen gulden bedragen. Binnenkort zullen
besprekingen worden geopend tussen de
belastingsinspecties en de omroepdirecties
teneinde een oplossing te bereiken.
Dat de N.C.R.V. niet onder deze navor-
deringsbesluiten valt is te verklaren uit het
feit dat de exploitatie van het orgaan de
zer omroepvereniging van Wageningen'uit
geschiedt en onder een andere belastingin
spectie ressorteert.
Verkeer in de hoofdstad minder
onveilig dan in Den Haag
en Rotterdam
Vergeleken bij het eerste kwartaal van
1949 is het totaal aantal verkeersonge
vallen in het eerste kwartaal van 1950 in
Rotterdam en 's-Gravenhage met 13.8 pet
en in Amsterdam met 10.6 pet. toegeno
men. De toeneming van het aantal onge
vallen met dodelijke afloop of ernstig letsel
bleek in elk der drie gemeenten groter
dan die van het totaal aantal ongevallen
(Amsterdam 13.2 pet.. Rotterdam 42.2 pet.
en 's-Gravenhage 28.3 pet), maar was voor
Amsterdam belangrijk lager dan voor de
beide andere steden. Het percentage slacht
offers van ernstige ongevallen ten opzichte
van het totaal aantal slachtoffers was
eveneens voor Amsterdam lager dan in
Rotterdam en 's-Gravenhage (respectieve
lijk 38.3. 59.0 en 54.8 pet.). Berekend per
100.000 inwoners had Rotterdam voor het
totaal aantal slachtoffers het laagste cijfer
(219) tegen 250 in Amsterdam en 334 in
's-Gravenhage. Amsterdam had het laagste
cijfer voor het aantal gedoden en ernstig
gewonden (96 tegen 129 in Rotterdam en
183 in 's-Gravenhage).
Nederlandse ploeg
neemt deel aan Maccabiah
O
In Israel zal binnenkort de derde Macca
biah worden gehouden, het grote Joodse
sportfestijn. Joodse sportbeoefenaars uit 27
landen zullen elkaar in de diverse takken
van sport de eer betwisten, nadat op 27
September in het speciaal voor deze Mac
cabiah gebouwde nieuwe stadion, dat plaats
biedt aan 60.000 toeschouwers, alle ploegen
met hun nationale vlaggen hebben deelgeno
men aan de openings-ceremonie.
De Nederlandse ploeg vertrekt 24 Septem
ber per vliegtuig naar Israel. De ploeg is
niet meer van dezelfde kracht als voor de
oorlog. In verhouding tot Engeland en
Amerika maken de twaalf Joodse Neder
landers waarschijnlijk een vrij povere in
druk. Niettemin is onze ploeg niet geheel
kansloos. De Nederlandse sportvereniging
Maccabi, aangesloten bij de Maccabiah in
Israel, die de toporganisatie vormt van alle
Maccabi-verenigingen in de wereld, heeft
nog slechts 300 leden tegen 10.000 voor de
oorlog. Met grote offers heeft de Maccabi
Nederland de financiële moeilijkheden voor
uitzending van deze groep uit de weg ge
ruimd en thans worden maatregelen ge
troffen om de volgende Joodse Nederlanders,
waarvan sommigen geen lid zijn van Mac
cabi, doch van een andere vereniging, uit
te zenden:
Athletïek. 100 meter: mej. Sonja v. d.
Stam (Blauw Wit); 800 meter: Veder (AAC).
Tennis: mej. Ina Kiek (DDV).
Tafeltennis: mej. Ina Kiek (DDV) en de
heren: Muller, Mauer en Stein (Maccabi).
Gymnastiek: Swaaf (DOS)
Wielrennen: Van Gelder.
Boksen: Swaab (weltergewicht)Van Erp
(half zwaargewicht), Druyf (lichtgewicht)
en Cohen (vedergewicht), allen van Maccabi.
Schaken
Tournooi „Hef Oosten"
voortgezet
In de tweede ronde van het jubileum-
tournooi van de H.S.V. „Het Oosten" kon
J. de Ree (H.W.P.) zijn prestatie van de
vorige dag niet herhalen. Hij verloor zelfs
vrij snel, doordat hij in een door J. Ver
leur (Heemstede) voorbereide variant in
de Schotse partij belandde en daarin kans
loos bleef. In groep IV trekken de goede
prestaties van A. de Jager (Het Oosten) de
aandacht, die met twee punten uit twee
partijen in deze groep de leiding heeft. In
groep VI bleven tot dusver twee spelers
zonder verlies: het zijn R. F. J. Krol
(Spaarndam) en KL J. Altena (Rolland).
In aroep VII heeft- F. Kappelhof (Zand-
voort) met twee punten uit twee partijen
de leiding. In groep IV zullen P. de Bruyn
(Kennemerland) en G. de Lugt het wel
onderling uitvechten, wie de sterkste in
deze groep is. De uitslagen luiden:
Groep I: A. M. SchneidersF. Abspoel
1-0. Groep II: W. BurgerG- Kranendonk
V2-iJ. H. VerleurJ. de Ree 1-0, Groep
III: F. D. Antonisse—P. ter Plegt V2-V2. R-
den BoeftW. de Laat afgebr.' Groep IV:
W. BlauwN. de Ronden Vo-'/s. W. Vliet-
straA. de Jager 0-1. W. J. Saevs—-A. A.
Sleeuw 1-0. Groep V: H. M. J. C. Verste
genCh. Meyer 1-0. W. G. A. Verleur
G. Weert 0-1. H. L. van EsE. F. van
Beem afgebr. Groep AH: W. Marinissen
B. A. Geerlings i'o-Vj. K. J. AltenaB. B.
Luuring 1-0. R. F. J. KrolE. Buytink 1-0.
Groep VII: L. v. d. BosJ. Roosen 0-1. F.
KappelhofL. Bever 1-0: J. C. Anderson
A. J. Baart 0-1. Uit de le ronde: J. Roo
senL. Bever V2-V2. Groep VIII: P. v. d.
KnijffC. Hoogland 1-0. P. R. van Keule
H. Bonke 1-0. J. D. AndewegJ. Prosee
1-0. Groep IX: G. BurgmanA. J. J. van
Blokland 1-0. P. de BruynN. Koster 1-0.
G. de LugtR. J. de Kruyf 1-0.
Aanvankelijk scheen het, dat Het Oosten
zijn leidende positie ten aanzien van de
verenigingsprijs in de tweede ronde niet
zou handhaven. Kennemerland scoorde
vlot twee punten en liep snel in. Later
voegde ook H.S.G. enige punten aan zijn
totaal toe. Aan het eind van de avond liep
Het Oosten echter opnieuw uit.
1. Het Oosten 7 p. 2. Kennemerland 4Vz
p. 3. H.S.G. 4 p. 4. Haarlem :3'/2 p.
Hedenavond wordt de derde ronde ge
speeld. Zaterdagmiddag zullen vierkampen
worden gehouden.
In 1949 ruim acht ton winst
„Het grote aantal aanvragen van de in
dustrie om een eigen spoorwegaansluiting
wijst erop, dat de spoorwegen nog steeds
als een vervoermiddel van primair belang
dienen te worden beschouwd voor de in
dustriële ontwikkeling van ons land".
Tot deze conclusie komt de directie van
de N.V. Nederlandse Spoorwegen in haar
jaarverslag over 1949, dat gisteren ver
scheen. Voortdurend wordt nagegaan waar
door het tot stand brengen van nieuwe
spoorwegverbindingen of -aansluitingen
zodanige diensten aan het economische
leven kunnen worden bewezen, dat deze
tevens bijdragen tot de bloei van het spoor
wegbedrijf. Zo kwam in 1949 de lijn Los
serGlanerbrug voor goederenvervoer in
exploitatie en werden dertig nieuwe aan
sluitingen op bedrijven in gebruik geno
men, terwijl niet minder dan 98 aanvragen
tot aansluiting van industrieën en haven
installaties op het spoorwegnet in behan
deling waren, waarvan twaalf van nieuwe
industrieën.
Positie gehandhaafd
Met betrekking tot hun aandeel in het
gehele vervoer wordt opgemerkt, dat, ten
opzichte van 1938, de spoorwegen hun
postie vrijwel hebben gehandhaafd (17.3
van de vervoerde tonnage in 1938 en 17.1%
in 1949), terwijl het wegvervoer in belang
rijke mate terrein heeft gewonnen (36.4
in 1939 en 46.3 in 1949) ten koste van de
binnenvaart. Vergeleken met 1948 blijkt
het aandeel van de spoorwegen in de ver
voerde tonnage teruggelopen te zijn van
17.8 tot 17.1 en dat voor de binnen
vaart niet onbelangrijk achteruitgegaan te
zijn, n.l. van 39.3 tot 36.6 terwijl het
wegverkeer zijn aandeel zag stijgen van
42.9 tot 46.3
Tengevolge van de veranderde inko
mensbesteding van het publiek en de uit
breiding van het aantal particuliere auto's
daalde het vervoer op gewone plaatsbewij
zen. Het vervoer op algemene abonnemen
ten en dat op weekkaarten vertoonde een
verdere stijging, die evenwel kleiner was
Motorsport
Nederlanders naar Wales
Van 18 tot en met 23 September wordt in
Wales de vijf en twintigste internationale
motorzesdaagse gehouden, waaraan ook
Nederlanders zullen deelnemen. Twee Ne
derlandse ploegen worden afgevaardigd voor
de strijd om de Zilveren Vaas. Drie ploegen
dingen naar de merkenprijs en twee zullen
trachten de speciale clubprijs te bemachtigen.
De Nederlandse teams zijn als volgt
samengesteld:
Vaasteam-A. tevens B.S.A.-merkentearri
(500 cc.): P. Knijnenburg, Wassenaar;
Roest. Nieuw veen; M. Rozenberg. Weert.
Vaasteam-B. tevens C Z.-merker.team (150
cc.): C. van Rijssel. Den Haag: J. W. Haaker,
Badhoevedorp: P. Bestebreurtjè, Baren-
drecht.
Jawa-merkenleam (250 en 350 cc): C. J. v.
d. Brom, Utrecht; H. Pellikaan. Den Haag; E.
Bos, De Meern.
K.N.M.V.-clubteam: J. Flinterman, Den
Haag (B.S.A. 500 cc.): Ph, J. J. Haaker. Bad
hoevedorp (Jawa 250 cc.): O. Moeke. Heem
stede (B.S.A. 500 cc.).
Clubteam Motorclub Veenendaal: H. Hon-
aers. Rhenen (Jawa 250 cc.); B. Olie, Wad-
dinxveen en W. Waayenberg, Veenendaal
(Triumph 500 cc.).
Tenslotte zullen nog individueel mee
rijden: Herman Zuur, Voorburg met passa
gier A. A. Bertina, Den Haag op Ariel 1000
cc. zijspan; P. Zoontjens. Tilburg met passa
gier Chr. de Loos, Tilburg op BSA 650 cc.
zijspan; P. Bakker, Wassenaar op D.K.W.
125 cc.
dan in 1948. Het totale reizigersvervoer
daalde tot 6478 millioen reizigerskilometers
(6839 millioen in 1948), terwijl de op
brengst uit dit vervoer daalde met 15.4
millioen tot 173.4 millioen.
Goederenvervoer gestegen
Het goederenvervoer vertoonde een stij
ging van 18.5 millioen ton in 19.48 tot 19.9
millioen ton in 1949. Hiervan bedroeg het
binnenlands vervoer 15.2 millioen ton (14.6
millioen in 1948) en het buitenlands ver
voer 4.7 millioen ton (3.9 millioen in 1948).
De inkomsten uit het goederenvervoer wa
ren 10.1 millioen hoger en bedroegen
96.6 millioen.
Tegenover de lagere totale bedrijfsont-
vangsten 285.7 millioen tegen 289 mil
lioen in 1948) staat een geringe stijging
van de exploitatiekosten. Deze toeneming
deed het effect van de lagere personeel-
uitgaven door niet-vervanging van het
personeel, dat het bedrijf verliet, vermin
derde het aantal werknemers van 41.220
tot 38.901 geheel te niet. De totale per-
soneeluitgaven bedroegen 115.7 millioen
(v. j. 120.4 millioen) of 54 van de to
tale exploitatie-uitgaven. Na aftrek van
afschrijvingen ad 65.1 millioen en inte
rest ad 5.7 millioen resulteert een winst
van 872.833.91 (v. j. f 3.703.62), welke
naar de rekening reserve diverse risico's is
overgeboekt.
Door rationalisatiemaatregelen werden
ook besparingen in het gebruik van mate
rialen verkregen. Voorts werd de minister
toestemming gevraagd voor het staken van
het i-eizigersvervoer op enige zeer verlies
gevende lijnen, ter lengte van 265 kilo
meter.
Door middel van tariefsverhogingen werd
voorts bereikt, dat het exploitatieresultaat
niet ongunstiger uitviel.
Voetbal
W. F. van Zeyl dertig jaar
bestuurslid van EDO
Op 15 September 1920 werd de heer W. F.
van Zei.il benoemd tot bestuurslid van EDO.
Aanvankelijk bekleedde hij de functie van
commissaris, al spoedig kwam tot uiting dat
hij over goede organisatorische kwaliteiten
beschikte Een en ander bleek wel uit het tot
stand komen van de nieuwe velden aan de
Kleverlaan. achter de zwemschool. Onder
zijn leiding kwamen overdekte tribune,
kleedkamer en andere opstallen tot stand.
Toen de heer H. Fiege het penningmeester
schap te zwaar werd, werd aan de heer Van
Zeijl het penningmeesterschap overgedragen.
Een groot aantal jaren vervult hij deze
functie.
Zaterdagmiddagcompetitie
IJmuiden zet de serie wedstrijden in de
Zaterdagmiddagcompetitie voort met een
ontmoeting op eigen terrein tegen Spaken
burg. Kennemerland trekt naar Zuidvogels.
In de vierde klasse zijn vastgesteld: Zand-
voortmeeuwenAGT, SIZOKromhout,
VEWSVJ.
De afdeling Haarlem begint met de eer
ste ronde om de Kennemerlandbeker. Het
competitieprogramma luidt: afdeling B:
Kennemerland 3Kennemerland 2. SIZO
3—SIZO 4. Kinheim 2—RCH 4. Afdeling C:
Kennemerland 5Kennemerland 6, SVJ
3Zandvoortmeeuwen 2, ETO 2Zand-
voortmeeuwen 3, RCH 2IJmuiden 4. Af
deling C: HalfwegKennemerland 7,
Nieuw Vennep 2—SIZO 5, SSH—VEW 3,
IJmuiden 5—SVJ 4.
RINKEL WINT TE EASTBOURNE. In
het tournooi om de Zuid-Engelse tennis
kampioenschappen te Eastbourne won onze
landgenoot Ivor Rinkel in de kwartfinale
van de Brit Butler met 6—3, 6—4,
