C 7 4/7 (Gcöp&ta£i&) Honderdjarige graanhandel Van Waveren op eeuwfeest koninklijk onderscheiden Een klein vaasje bloemen af! v. Emp elere Voor ieder vervoer Besteldienst A. B. C. Geen Blijvende Stad bi' de Amsterdamse Beurs SLEUTEL WEG* Woensdag 4 October 1950 Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant 4 Met een prachtig1 feest hebben directie en personeel van Van Waverens graan handel gisteren het honderdjarig bestaan van dit over de gehele wereld vermaarde Haarlemse bedrijf gevierd. Het hoogtepunt vormde ongetwijfeld de mededeling die mr. Taconis namens het gemeentebestuur van de Spaarnestad op de druk bezochte receptie op „Duin en Kruid- berg" deed, dat Van Waveren voortaan het praedicaat „Koninklijk" mag voeren en dat een der directeuren, de heer W. van Waveren, die reeds vijftig jaar zijn krach ten aan het bedrijf geeft, vereerd is met de onderscheiding van Officier in de Orde van Oranje Nassau. De heer IV. van Waverendie gisteren benoemd werd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau, is thans zeventig jaar. Hij is niet alleen een bekende figuur in de graanhandel, maar de ouderen zullen zich ongetwijfeld nog herinneren, dat zijn naam vroeger ook vele malen voorkwam in de sportrubriek. Van 1904 tot 1908 was hij captain van H.F.C.. hij speelde in het Nederlands elftal zowel voor voetbal als voor cricket en tevens in het Nederlandse golf team. Van Waverens graanhandel heeft zijn hoofdzetel in een van de negentiende- eeuwse huizen in het Kenaupark. Van daar uit wordt een bedrijf geleid, dat de graan handel in al zijn geledingen over de ge hele wereld beoefent. Dat is het eerbied wekkende resultaat van de ondernemings lust die de familie Van Waveren ontplooide sinds de dag dat de 24-jarige Hermanus Hendrik van Waveren zijn bloembollen- handel in Hillegom stichtte. Toen de Haar lemmermeer was drooggelegd en hem dui delijk was geworden welke mogelijkheden door deze landaanwinst waren geschapen, legde hij zich toe op de graanhandel. Niet tevreden met de binnenlandse han del, zocht hij ook expansiemogelijkheden in het buitenland. Zijn vijf zonen waren ternauwernood meerderjarig of zij trok ken er al op uit, naar Engeland en België, naar de landen van Oost-Europa en naar Califomië. In die tijd werden ook de belangen van het personeel niet vergeten. Reeds in 1880 richtte de directie een ondersteuningsfonds op, dat later met een pensioenfonds werd ADVERTENTIE Geef haar, ook hem een artistiek portret „RICHE Foto Art. GROTE HOUTSTRAAT - TEL. 13472 Burgerlijke stand van Haarlem HAARLEM, 3 October 1950 BEVALLEN van een zoon: 30 Sept., A. M. BakkerKoster; K. P. Veenvan Harten; D. M. PoolDonaldson; 3 Oct., A. C. van Leeu wen —van der Voorn; M. C. J. Rijbroek- Pruis; S. J. Schaap—Koopen; E. Roos—Smit. BEVALLEN van een dochter: 1 Oct., T. A. Oerlemansvan der Hoeff; 2 Oct., C. B. Spit hoven—Rengers; G. Kornelissen—Swakman; P. G. Vrugt—Gordijn; 3 Oct., G. Rotteveel— van Gasteren. OVERLEDEN: 30 Sept., E. de Boer. 73 j., Dr. Leijdsstraat; A. J. Loerakker, 77 j., Ter- natestraat; A. Mesvan den Anker, 96 j., Delftlaan; 1 Oct., M. Drenth—Verhagen, 86 j., Jansstraat: F. T. Burghard, 76 j., Duven- voordestraat; H. F. J. Grondman, 47 j., Kam perlaan; 2 Oct., H. Eeltink, 79 j„ Floresstraat; C. van WortelKok, 78 j., Westerhoutp&rk. c ADVERTENTIE of een groter bloemstuk? Steeds ware bloemsierkunst door Bloemenmagazijn aangevuld. Toen de directie in 1903 be sloot het hoofdkantoor naar het centraal gelegen Haarlem over te plaatsen, werd het fraaie buiten „Het Hof van Hillegom" aan de gemeente Hillegom ten geschenke aangeboden. Intussen was het in Hillegom gebouwde graanpakhuis „Ceres" al lang niet vol doende meer om de grote hoeveelheden te verhandelen granen op te slaan. De import was zo toegenomen, dat in Rotterdam een Silo, mei een capaciteit van zesduizend ton en voorzien van de modernste instal laties voor het drogen en het reinigen, onder de naam „Concordia" in gebruik werd genomen. Deze eerste graansilo van gewapend beton bleek na een tiental jaren al weer te klein en in 1918 werd al weer een groter pakhuis geopend. De eerste wereldoorlog gaf aanleiding tot het oprichten van buitenlandse vestigingen: Buenos Aires in 1916, later New York en Soerabaja. Het kantoor in Buenos Aires staat nu onder leiding van de heer H. H. van Waveren, die tevens consul in Argen tinië is. Deze Van Waveren heeft gedu rende de laatste oorlog de Nederlandse belangen in dat land behartigd en tevens heeft hij de regering belangrijke diensten bewezen toen na de oorlog het nodig bleek grote hóeveelheden graan naar Nederland te verschepen. Overigens bleef de onderneming niet stil staan bij het reeds bereikte. Zo werd in 1937 in de Wieringermeerpolder het be drijfspand „Flevo" gebouwd, dat in 1947, nadat het door de Duitsers was verwoest, herbouwd moest worden. En het spreekt dus welhaast vanzelf, dat de stichting van een nieuw bedrijfspand in Nederlands jongste graangebied, de Noord-Oostpolder, wordt voorbereid. Van Waveren verschaft thans aan een kleine honderd personen werk. Gisteren waren zy allemaal in Haarlem te gast. Er was een feestmaal, er is een autotocht door de omgeving gemaakt en 's avonds was er ten besluite een cabaretprogramma in „Dreefzicht", waar Mela Soesman en Willy van Hemert en heel wat anderen tot een puike stemming hebben bijgedragen. De heer J. F. C. Brinkmann hartelijk gehuldigd Uiteraard is de heer J. F. C. Brinkmann jubilerend directeur der „N.V. Exploitatie Maatschappij gebroeders Brinkmann" wel het een en ander gewend op het gebied van volle zalen, maar een drukte zoals die welke er Dinsdagmiddag in zijn bedrijf heerste een feestelijke drukte die bovendien dit maal hem zelf gold had zelfs hij nog zelden meegemaakt. Culminatiepunt van de invasie der ge- lukwensers waren de beide „Kroonzalen", waar de jubilaris, die thans 25 jaar als directeur van de „grote Brinkmann" op treedt, recipieerde en waar het van drie uur tot ver na vijven zo overvol was dat men, zoals een der obers het uitdrukte, haast „om de beurt adem moest halen". Het was met dat al een erg gezellige receptie waarbij het de jubilaris allerminst aan ondubbelzinnige blijken van waarde ring uit alle lagen en standen der Haar lemse samenleving ontbroken heeft in de vorm van bloemstukken, fraaie geschenken en hartelijke toespraken. Onder hen, die hun gelukwensen kwa men aanbieden, waren dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, Commissaris der Ko ningin, de heren D. J. A. Geluk en W. C. Bakker, wethouders van Haarlem, de heer C. Maarschalk, oud-burgemeester van Haarlem, jhr. J. P. W. van Doorn, oud burgemeester van Heemstede, de heer J. J. Swens, voorzitter van de Kamer van Koop handel en Fabrieken en verder vele ver tegenwoordigers uit handel en industrie en van verenigingen die regelmatig gebruik maken van de vergaderzalen. Aan de receptie was een huldiging door commissarissen, aandeelhouders en perso neel vooraf gegaan. Eerst sprak de heer P. van Niel, procuratiehouder van het bedrijf, namens het personeel. Hij haalde vele her inneringen op uit de afgelopen vijf en twin tig jaar en bood de jubilaris een filmcamera aan. De heer Th. Beccari voerde het woord als president-commissaris van de N.V. en overhandigde een bijbehorend projectie scherm. Tenslotte bood mevrouw Van Os Brinkmann, namens aandeelhouders(sters) en familieleden een schilderij van Herman Moerkerk aan. Des avonds kwamen de heer Brinkmann met familieleden en het personeel opnieuw bijeen om de viering van het zilveren jubi leum in intieme kring voort te zetten. Loonsverhoging arbeiders in het bloembollenbedrijf De werkgevers in het bloembollenbedrijf hadden aanvankelijk bezwaren ingediend bij het college van Rijksbemiddelaars tegen de loonsverhoging van vijf procent en om ontheffing verzocht. Na ampele besprekin gen hebben zij dit verzoek echter ingetrok ken, zodat de arbeiders alsnog met ingang van 1 September een loonsverhoging van vijf procent zullen ontvangen. De radio-telefoonverbinding Amsterdam Hollandia (Nieuw Guinea) is wegens technische moeilijkheden tijdelijk gestaakt.. Bazar Doopsgezinde Gemeente In een der zalen van de Ver enigde Doopsgezinde Gemeente te Haar lem wordt een bazar gehouden, welke tot en met Donderdagmiddag ge opend is. De gasten krijgen de gelegen heid inkopen te doen bij diverse stands, die duchtig gelardeerd zijn met een aantal attracties, zoals een rad van avontuur, een opend door ds. J. M. Leendertz. Hij merkte sjoelbak en andere plezierige zaken. Dinsdagavond is de bazar officieel ge- op, dat een fancy-fair een bijzondere ma nier is om de gemeenteleden tezamen te krijgen: er wordt op die wijze een goede gelegenheid geschapen om de onderlinge band te verstevigen. Nadat gezongen was Gezang 205 uit de Doopsgezinde liederenbundel, begon de verkoop. De opbrengst van de bazar is bestemd voor de aankoop van nieuwe gordijnen in het kerkgebouw en voor de restauratie van het orgel. De commissie van voorbe reiding verwacht een grote opkomst, op dat het doel bereikt kan worden. ADVERTENTIE GOEDKOOP EN GOED ZIJN DE BELANGRIJKE PUNTEN die Besteldienst A.B.C. hand in hand laat gaan. BARREVOETESTRAAT 2, HAARLEM - TEL. 18428, na 6 uur 14810—14155 Orgelbespeling Er wordt een orgelbespeling gegeven in de Grote of St. Bavokerk te Haarlem op Don derdag 5 October 1950 des namiddags van 23 uur door George Robert. Het programma luidt: 1. Fuga Sopra: Magnificat, J. S. Bach 2. Fantasia Sopra: Valet will ich dir geben. J. S. Bach 3. Noël (sur les Flütes), L. C. d'Aquin 4. Pastorale. César Franck 5. Petite Suite Scholastique, D. de Sévérac 6. Verset de Procession sur „1' Adoro te", L. Boëllmann Afgevaardigden van 29 forensen-kam peerverenigingen uit de provincies Gronin gen, Zuid- en Noordholland hebben een stichting in het leven geroepen die „de algemene belangen van forensen-kamperend Nederland zal gaan behartigen". FEUILLETON Oorspronkelijke feuilleton door Herman van Hattum 6) AI spoedig was hij verdiept in zijn ar beid. Het rosse schijnsel van de schemer lamp toverde Hetty's blonde krullen om tot een rulle goudmassa met kleine flon- kersteentjes. Zacht en soepel gleden haar handen over de toetsen. Bij heel tere ge deelten was het alsof de vingers het kla vier streelden. Zij had geen grote techniek, dit tere wezentje, maar zij speelde met een intense gevoeligheid en geladenheid en kon haar hele ziel uitstorten in de muziek, vaak zonder het zelf te weten. Haar spel was voor hem menigmaal de baromeier van haar stemmingen. Hij kon er precies uit afleiden wat zijn vrouw bezielde. Was zij koel en korzelig gestemd, dan kwamen er korte, stotende staccato's met hypermoder ne klanken. Had ze een periode, waarin ze wat erg vaak naar Beethoven greep of zelfs in zijn geest aan het improviseren sloeg, dan wist hij ook wel hoe laat het was. Aan de andere kant kon een vrien delijke bejegening van een der dorpelingen haar stemming in een oogwenk doen om ADVERTENTIE slaan en haar verleiden tot het meest pot sierlijke musiceren met allerlei Rococo- krullen en voorslagjes. Met welk een speel vreugde zat zij dan achter haar instrument. Welk een hupse, vrolijke wijsjes kon zij dan ten gehore brengen. Op de lange duur begon het op de spieren van de predikant te werken, dat rhythmische, croquante spelen. Hij begon dan met zijn voeten de maat te stampen, stond vervolgens op om een paar gekke danspassen door de kamer te maken. En tenslotte tolde hij als een dolleman door de kamer, zo wervelend vlug, dat vazen, theemeubel en andere kostbaarheden maar ternauwernood aan de verplettering ontkwamen. En Hetty moest dan zo onbedaarlijk lachen, dat haar vingers niet meer op de toetsen wilden blij ven en zij teneinde raad ophield met spelen. Het slot van het liedje was dan, dat hij haar in zijn armen nam en nog eens dooi de kamer tolde, ditmaal zonder muziek, maar begeleid door de verschrikte uitroe pen van zijn overrompelde vrouw, die al haar lieve spulletjes in gedachten al aan scherven zag liggen. Vanavond wilde het niet erg vlotten achter de piano. De predikant merkte het wel en het hinderde hem. Aarzelend en onzeker klonken de eerste accoorden door de kamer. De echte zin was er nog niet. Dromerig keek ze naar het schilderij, dat boven de piano hing. Willoos gleden haar vingers over de toetsen. Ze improviseerde ct. per ct. 100 ct. gram De Coöperatie heeft haar thee-prijzen nog steeds niet verhoogd Kijkt U maar! THEE BRUINMERK De Thee-pakkerij is eigendom der gezinnen,^ die lid zijn van de Coöperatie. Daarom werkt de Coöperatie zo in het |J belang van het gezin. Niei om het gewin maar voor hei gezin Sluit aan Bazar in Krelagehuis Op de bazar van de Evangelisch Lutherse gemeente, welke vanmiddag in het Kre lagehuis geopend is, vragen twee dingen de speciale aandacht van de bezoekers. Ten toongesteld zijn poppen van de prinsesjes, welwillend voor het doel, namelijk de stichting van het Lutherhuis in Haarlem- Noord te bevorderen, door de Koningin af gestaan. Dan noemen wij de inzending van het jeugdwerk. De bezoekers krijgen een indruk van hetgeen de meisjes en jongens op de clubs doen en zij, die met de leiding van dit onderdeel belast zijn, verwachten tevens belangstelling voor het werk onder de jeugd. „Je jeugd is het venster van je levenswerk" staat bij een stand te lezen en door een raam ziet men bloemen en plan ten, waarop levenswaarden zijn uitgedrukt. De meisjes en jongens hebben vele voor werpen gemaakt en ook een klok, waarop de tekst „de tijd is kort, leven is genade", ontleend aan een predicatie van wijlen ds. J. Yntema De commissie heeft veel werk van de bazar gemaakt. Er is een groot aantal arti kelen te koop en ook kunnen de bezoekers zich bij diverse attracties vermaken. Vo rige jaren werd op het plein voor de Lu therse Kerk een markt gehouden, doch thans is een bazar in het Krelagehuis inge richt. Ds. Spliethoff heeft de bazar vanmiddag geopend. Tot morgenavond bestaat er ge legenheid tot bezoek. De heer Th. H. M. Bosse Jr. te Aerden- hout is te Wageningen geslaagd voor het ingenieursexamen tropische landbouw. De heer Joh. M. Schmidt wordt Zondag zeventig jaar Op Zondag 8 October hoopt de heer Joh. M. Schmidt zijn zeventigste verjaardag te vieren. Hij behoorde tot hen die het initia tief namen om te komen tot de bouw van het Sportfondsenbad in Haarlem. Na de totstandkoming hiervan heeft hij de leiding gehad tot hij in September 1949 deze func tie neerlegde. Vooral tijdens zijn werk zaamheid aan het Sportfondsenbad heeft de heer Schmidt geijverd voor het school zwemmen. Lang voor het verplichte school zwemmen kwamen regelmatig klassen van verschillende scholen in het Sportfondsen- bad_zwemmen. Als propagandist van de Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen en van de Koninklijke Nederlandse~Zwembond trekt hij er nog steeds op uit. Door het vertonen van films betreffende het zwem men, of het houden van een voordracht over het zwemmen en het zwemmend red den, draagt hij het doel van deze bonden uit. Bij de oprichting in 1924 van de Haar lemse Zwembond, thans kring Haarlem van de Koninklijke Zwembond geheten, heeft de heer Schmidt zitting in het bestuur gehad. Aan de Haarlemse Reddingsbrigade is de aanstaande jarige van de oprichting ai in 1913 verbonden. Na eerst een aantal jaren als lid van de commissie van advies het bestuur met raad en daad ter zijde ie hebben gestaan, werd hij na het aftreden van de heer A. J. Meyerink tot voorzitter gekozen, welke functie hij nog steeds ver vult. In zijn kwaliteit van voorzitter van de II. R. B. maakt de heer Schmidt deel uit van het bestuur van de Haarlemse Onge- vallenclienst. Wanneer een beroep op hem wordt gedaan om hulp te verlenen als lid van de ongevallendienst, dan staat hij klaar. Met het propaganöeren van het leren zwemmen aan lichamelijk gebrekkigen, zwakzinnigen en blinden heeft hij aan velen van dezen meer levensvreugde ge schonken. Dat het werken van de heer Schmidt in zijn verschillende functies wordt gewaardeerd, is reeds tot uiting ge bracht. Hij is erelid van de Haarlemse Reddingsbrigade; lid van verdienste van de Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen en van de Koninklijke Ne derlandse Zwembond. Het bestuur van de Haarlemse Reddings brigade voor Drenkelingen heeft gemeend de viering van de verjaardag niet onopge merkt te moeten laten voorbijgaan. Op Zaterdag 7 October des middags van 3 tot 5 uur zal in het gebouw van de Gemeente lijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst, Nieuwe Gracht 124. gelegenheid worden gegeven om de heer Schmidt te complimen teren. Slotkoers Openings gisteren koersen Koninklijke Olie 299% 295% Unilever 227% 226 Philips 232% - 172% 171% 127% Nederlandse Ford 277 Nederlandse Kabel 280% v. Berkel's Patent 116% Scheepvaart-Unie 162% 162% Holl.Amerika Lijn 174% Deli Maatschappij 122% 118% H. V. A 124% 121 A'dam Rubber 136% 134% Ned. Handel Mij. 148 N.-I. Handelsbank 87% Billiton Mij. II.. 231% Voor de kinderen se 'V—^1 '3A:'ê. Ach, ach, wat deed Bunkies pootje pijnEr zat 'n gat in, want zo'n hagelkorrel komt lelijk aan! Het bloed liep eruit. Bunkie zat nog steeds weggedoken achter het heuveltje en hield zich muisstil, want de jager ivas nog in de buurt en liep vlak langs zijn schuilhoek heen. Gelukkig verdween hij even later uit het gezicht. De arme Bunkie keek wanhopig om zich heen. Hij kon wel schreeuwen van de pijn hij drukte z'n andere hand op de wond, maar het bloed bleef stromen. „Wat moet ik beginnen!" zuchtte Bunkie. Het is nog zo'n heel eind lopen, terug naar het KabouterdorpIk geloof nooit, dat ik 't haal, want de pijn wordt zo erg!" Toch kon hij daar niet blijven. Hij begon te lopen, steeds langs de oever van de beek. Maar de pijn werd steeds erger. BINNENLAND De dienstplichtigen van de lichting 1950 II, die Dinsdag opkwamen, vielen met hun neus in de haring. Ter herdenking van Lei- dens ontzet had generaal mr. H. J. Kruis, chef van de Generale Staf. namelijk bepaald] dat alle militairen van de Koninklijke Land macht Dinsdagmiddag bij hun koffiemaaltijd als extraatje een nieuwe haring zouden ontvangen. Het avondeten bestond voor deze gelegenheid uit hutspot met klapstuk. HAARLEM EN OMGEVING De heer Van der P. die een agrarisch bedrijf heeft in Vogelenzang, heeft bij de politie van Bloemendaal aangifte gadaan, dat er voor de derde keer ongewenst bezoek is gebracht aan zijn erf. De eerste keer is rode kool gestolen, de tweede maal kalkoe nen en in de nacht van Maandag op Dinsdag eenden De vroegere Haarlemse predikant dr. K, H. Miskotte, tegenwoordig hoogleraar te Leiden, houdt in het kader van het Bijzon der Kerkewerk van de Nederlands Her vormde gemeente van Haarlem op Vrijdag 6 October in hotel „De Leeuwerik" een lezing over de apocalyptische roman „De Kellner en de levenden" van Simon Vestdijk. Het genootschap „Kunst zij ons doel" houdt van 7 tot 29 October in het museum „Het Huis van Looy" de traditionele Najaarstentoonstelling van het werk der leden. Een ereplaats zal daarbij worden ingenomen door werken van de dit jaar overleden kunstenaars H. J. Wesseling en M. A. H. van der Burg. Tot predikant bij de Item. Gerefor- meerde Kerk te Haarlem is in de vacature dr. Noordhoff beroepen ds. J. J. van Hille gewezen tijdelijk predikant bij de Prot. Kerk in Indonesië en daarvoor hulpprediker te Den Haag. ADVERTENTIE TEL. 11498 - LANGE VEERSTRAAT 10 DE „SLEUTELSPECIALIST" Bloemendaal Wegverbreding Destijds zijn onderhandelingen gevoerd over grondafstand van het landgoed Wild hoef voor wegverbreding. De eigenaar, de heer P. van Leeuwen Boomkamp, heeft om niet aan de gemeente Bloemendaal afgestaan een strook grond van 1300 vierkante meter, Personeel van Publieke Werken is thans bezig het houten hek door een ijzer hek te vervangen. Men is begonnen bij de ingang van Wildhoef en is nu aan het werk aan de Donkerelaan. waarna een klein stukje Bre- derodelaan en de Krullenlaan zullen volgen. Voor de kosten van de aanleg, alsmede het doortrekken van voet- en rijwielpad over pl.m. 150 meter heeft de gemeenteraad des tijds een crediet van f 8000 toegestaan. Heemstede Voetbalcompetitie voor politie-elftallen De Haarlemse politie speelde Dinsdag twee wedstrijden voor de competitie van de Ne derlandse Politie Sportbond. Het eerste elftal verloor met 41 van de Sportvereniging Koninklijke Maréchaussée te Amsterdam en het tweede elftal behaalde een 50 over winning op de collega's uit Den Helder. De Heemsteedse wetsdienaren speelden tegen Zandvoort en kwamen met een 15 neder laag naar huis. Vernielzuchtige jeugd Men zal zich herinneren dat in Juni van dit jaar de Jeugdrijvereniging „En Avant" aan de Slotlaan een oefenterrein in gebruik heeft genomen, waarvoor men zich nogal grote offers heeft getroost. Het terrein was voorzien van verschillende grote en kleine hindernissen. Enige opgeschoten jongens uit de Indische Buurt hebben dit materiaal grondig vernield Houten palen van een behoorlijke dikte moesten er zelfs aan geloven. De heer P. Westra ontving Koninklijke onderscheiding In intieme kring heeft de heer P. Westra, controleur der gemeentefinanciën in de ge meente Heemstede, het feit gevierd, dat hij vijftig jaar in overheidsdienst is. Ongeveer dertig jaar is hij werkzaam op de secretarie van Heemstede en is o.a. waarnemend ge meente-secretaris, Ter gelegenheid van het jubileum is de heer Westra benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. De burgemeester mr, A, G. A. ridder van Rappard heeft hem deze onderscheiding uitgereikt. Wegens het bereiken van de leeftijd van 65 jaar zal de heer Wrestra de gemeentedienst met pensioen verlaten. MAN HUURDE AUTO. MAAR BRACHT HAAR NIET TERUG. Een ongeveer veertigjarige man vervoegde zich Maandagmiddag bij een Haarlemse garagehouder met het verzoek om voor enige uren een auto te mogen gebruiken. Dat mocht, maar tot op heden heeft hij de wagen nog niet teruggebracht. De politie stelt een onderzoek in. graag, maar het bevredigde haar niet altijd wat ze speelde en dan hield ze meestal dadelijk weer op. Een enkele keer, wan neer het haar goed te pakken had, wist ze van geen ophouden. Hij herinnerde zich die prachtige zomerse dag in Maart, toen ze knus met hun tweetjes zich in de tuin al hadden kunnen koesteren in de zon, zij met een haakwerkje, hij met een boek. Naderhand waren ze naar binnen gegaan en zij was achter de piano gaan zitten. En toen was ze bijna twee uur lang ononder broken blijven spelen, de ene melodie na de andere, totdat het eten op de gedekte tafel koud begon te worden en hij haar met een paar quasiboze uitroepen achter het instrument vandaan had moeten halen. Dit keer duurde het toch wel erg lang. Ze zocht en zocht naar de accoorden. Na een kwartiertje had ze eindelijk haar evenwicht hervonden. Althans ze begon iets te spelen, dat op een melodie leek. Als golven van de zee rolden de klanken door de kamer. Gerustgesteld boog hij zich die per over zijn werk, maakte aantekeningen of raadpleegde even een boek. De klanken drongen vaag tot hem door. Wat speelde ze eigenlijk? Hij had om Chopin gevraagd. Maar die was het niet. Beethoven al evenmin, schoon het karakter van de muziek daaraan nog het meest her innerde. Hij kon de melodie niet thuis brengen. Ze moest bepaald uit zichzelf iets spelen. Wel waren haar ogen gericht op de muziekbladen voor haar, maar ze bewoog het hoofd nauwelijks. Het was uitgesloten, dat de muziek tot haar bekende repertoire behoorde; dan had hij ze moeten herken nen. Nog minder waarschijnlijk was, dat ze a prima vista van het blad speelde. Dat kon ze erg moeilijk en dan zouden er wel hier en daar haperingen zijn. Wat deed ze toch raar, zo helemaal anders dan anders. Het was of niet Hetty, maar een andere vrouw speelde Rijpstra liet het potlood even rusten en steunde met het hoofd in de handen; hij luisterde met gespitste oren en met alle opmerkzaamheid, die hij op dit moment maar kon opbrengen. Het was ongelooflijk, maar zo had hij haar nog nooit horen spelen. Zou ze niet goed zijn? Hij zag nu ook haar hoofd heen en weer gaan, maar het waren niet de regelmatige bewegingen, waarmee de noten op het papier werden gevolgd, het waren zenuwtrekken; hij zag, hoe haar nekspieren zich spanden en haar vingers krampten over het klavier. Dit was geen muziek meer. Dit waren smarteklanken, kreten van razende wan hoop, van steigerende opstand. Hier klon ken verwensingen, snijdende vervloekin gen. Niets menselijks had zij meer. Zonder gerucht te maken schoof hij zijn stoel achteruit, stond op en liep op zijn tenen naar de boekenkast, alsof hij daar uit '11 boek wilde pakken. Maar hij bleef werkeloos staan om haar van terzijde te kunnen opnemen. Alle kleur was van haar wangen geweken. Een grote, blonde lok was voor haar gezicht gevallen, maar ze scheen het niet te merken. Haar neusvleu gels trilden. Onregelmatig en met korte stoten haalde ze adem. Ononderbroken joegen haar vingers over de toetsen in een jagende ren. waaraan maar geen einde scheen te komen. Het asbakje boven op de piano was naar voren gewiebeld en zou zo sraks aan scherven vallen. Een beklemmende vrees bekroop het hart van de predikant. Dit was niet nor maal. Hij moest iets doen Wilder en wilder schrijnden helse caca- phonieën door de kamer; steeds hartstoch telijker beukten Hetty's handen het kla vier. Juist wilde hij roepen: „Hetty, om he melswil, hou op.Maar het was te laat. Met een harde slag bonkte haar hoofd tegen de piano. Stuurloos ploften de be- nedenarmen op het klavier. Zwiepend sneerde een laatste, schrille dissonant door de kamer, haakte trillend ergens in het plafond. En toen, als een korenaar, door de zeis geveld, zonk zij heel langzaam met lijk bleek gelaat, de ogen gesloten en het hoofd diep op de borst op zij En wanneer de predikant niet met een sprong naast haar was gekomen om haar in zijn armen op te vangen, zou zij gevallen zijn. Het gerucht, dat de vrouw van de domi nee niet goed was, ging als een lopend vuurtje door het dorp .Al de volgende dag wist practisch de hele gemeente, dat de dominese overspannen was en voor herstel enkele weken bij haar moeder zou logeren. Rijpstra beende met lange passen door de vreemd-stille kamers. De piano had hij afgesloten en de sleutel ergens neergelegd. Waar, dat wist hij niet meer. Eigenlijk was hij zelf ook overspannen. Er was moe heid in zijn ogen, in zijn gelaatstrekken en flauw tekenden de lijnen om de mondhoe ken zijn verdriet. Hij piekerde en mijmerde, lag vaak halve nachten wakker omdat de slaap niet wilde komen. Urenlang wentel den de wielen van zijn hersens, zonder dat hij ze tot stilstand kon brengen. Steeds doemde het gelaat van zijn vrouw weer voor hem op zoals ze daar achter de piano had gezeten. En als eindelijk de slaap zich over hem ontfermde, werd hij gekweld door angstaanjagende dromen en benau wende visioenen. Soms zag hij een heel grote piano, die veranderde in een monster, dat hem aangrijnsde; dan weer waren Japik en vrouw Geurts elk op een piano aan :t spelen, die ze boven op Hetty hadden gezet en kwam het dienstmeisje met een natte dweil aandragen om die boven op de piano te leggen De dominee zag er slecht uit, vonden de ouderlingen. Zijn collega was vol mede leven en wilde hem veel werk uit handen nemen. Rijpstra had geweigerd. Vriendelijk maar beslist. Hoe minder hij werkte, hoe meer tijd hij over hield om te prakkizeren, (Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 6