c
Alleen een architect mag ontwerpen
voor bouwwerken maken
Heerlijk Helpen
LAXEER-AKKERTJES
Sportprogramma's
Geen Blijvende Stad
Donderdag 12 October 1950
Haarlems Dagblad en Oprechle Haarlemsche Courant
Strekking van het ontwerp-Architectenwet, waarvan gunstige
invloed op het welstandsbeeld van stad en land verwacht wordt
Iemand moet gestudeerd hebben voor
hij als dokter mag trachten zieke mensen
te genezen: aan een apotheker wordt de
zelfde voorwaarde gesteld, voor hij pillen
en drankjes mag klaar maken. Maar ieder
een al heeft hij zelfs geen diploma van
een ambachtsschool in zijn zak mag
huizen en gebouwen ontwerpen en die
plannen ook laten uitvoeren of zelf uit
voeren, als er bouwvolume voor is en de
gemeentelijke instanties van Bouw- en
Woningtoezicht geen technische bezwaren
hebben. Er zijn gemeenten die eer. Schoon
heidscommissie hebben en de deskundigen
die daarin zitten trachten bij de behande
ling der plannen zoveel mogelijk ook de
eisen van welstand der omgeving te doen
gelden. Dit verloopt niet altyd vlot. Inte
gendeel, er zijn soms heel wat bespre
kingen voor nodig om de ontwerper er van
te overtuigen waarom zijn plan niet onge
wijzigd kan worden geaccepteerd. Het zijn
geen uitzonderingen dat de deskundige van
een Schoonheidscommissie zover moet
gaan met zijn aanwijzingen omtrent de
veranderingen, dat er van het oorspronke
lijke ontwerp weinig is overgebleven. In
zulke gevallen is dan althans een dreigend
gevaar nog afgewend. Maar er zijn ook
Schoonheidscommissies die minder veel
eisend zijn. En ook zijn er nog tal van ge
meenten die het zonder Schoonheidscom
missie doen. En dan verrijzen er bouwsels
die een omgeving ontsieren. Vooral op het
platteland zijn daarvan veel bewijzen te
vinden.
Nu kan men zeggen dat daarmee geen
mensenlevens gemoeid zyn, zoals by het
optreden van een kwakzalver, er staan toch
grote belangen op het spel: de welstand
van het beeld van stad en land. Een cul-
tuurbelang dus van de eerste orde!
Het is daarom te verklaren dat de archi
tecten reeds lang een actie voeren om in
een wet vastgelegd te krijgen dat alleen
vakbekwame mensen ontwerpen mogen
maken. Niet alleen om daardoor te berei
ken dat mislukkingen geweerd worden,
maar ook omdat het peil der bouwwerken
zal stijgen als alleen bevoegden plannen
mogen maken. Een Schoonheidscommissie
kan slechte ontwerpen van de allerergste
smetten reinigen, maar het product dat dan
verkregen wordt kan toch nooit op één lijn
gesteld worden met ontwerpen die geheel
het werk zijn van een man die zijn vak
beheerst.
Als zo zei ons de heer B. T. Boeijenga,
de secretaris van de Maatschappij tot be
vordering der Bouwkunst Bond van Neder
landse Architecten wij ijveren voor de
bescherming van het architecten-beroep,
dan doen wij dit omdat wij overtuigd zijn,
dat wij daardoor het algemeen belang
dienen. Zo het a'leen zou zijn om onze
eigen stand te Deschermen, zou geen onzer
voormannen daarvoor op de bres willen
staan. Het gaat er ons niet om, om con
currentie van eigenbouwers en andere
onbekwamen uit te schakelen, maar te be
reiken dat het peil der bouwwerken op een
behoorlijk niveau komt.
Er is, nadat wij langdurig daarvoor ge
pleit hadden ,op 27 Januari 1949 bij dé
Tweede Kamer een ontwerp-Architecten
wet ingediend.
Persoonlijk en velen met mij be
treur ik het dat in deze Architectenwet
alleen bepaald is, dat het ontwerp van een
bouwwerk door een architect gemaakt
moet worden. Niet voorgeschreven is, dat
ook de directie over de uitvoering
van het bouwwerk door hem moet worden
gevoerd. De minister meent dat blijkt uit
de memorie van toelichting dat de uit
voering „veelal wel kan geschieden zonder
dat een architect daarover de directie
voert". Wel is in het ontwerp vastgelegd
dat in het architectenregister niet mogen
worden ingeschreven architecten-aanne
mers en architecten-bouwers.
De B.N.A. heeft reeds sinds 1945 (vanaf
1938 voorbereid) een achitectenregister.
Iemand die daarop ingeschreven wil wor
den, moet op zich nemen dat hij zich de
vertrouwensman van de opdrachtgever ge
voelt en nergens meer geld aan verdient
dan het vastgestelde percentage van de
aannemingssom. Die erecode wordt ook
nagekomen, bij afwijkingen volgen er dis
ciplinaire maatregelen van de raden van
orde.
Wij hebben gemeend zo vervolgde de
heer Boeijenga dat wij niet konden vol-
staan met alleen de bescherming van de
architect te vragen, maar dat daarnaast
door ons maatregelen genomen moesten
worden om te bereiken dat er voldoende
architecten kwamen. Vandaar dat reeds
meteen bij de invoering van het 'architec
tenregister besloten werd de opleiding ter
hand te nemen.
In negen plaatsen worden cursussen ge
geven voor opleiding van architecten.
Die cursussen duren drie jaar, zodat aan
genomen kan worden dat iemand die voor
zijn diploma slaagt ook in staat is een be
hoorlijk ontwerp voor een eenvoudig
bouwwerk te maken. Daarnaast is de ODlei-
ding voor hogere bouwkunst in Amsterdam
en Tilburg, die nog twee jaar vordert. Daar
worden de mensen opgeleid die, met de
afgestudeerden der Technische Hogeschool
te Delft, bij voorkeur bestemd zijn voor
bijzondere opdrachten.
Bij wijze van overgangsmaatregel zijn in
het architectenregister ook wel vakgenoten
ingeschreven die geen speciale opleiding
hebben gehad, maar die in een praktijk
van tenminste vijf jaar bewezen dat zij
over de voldoende bekwaamheden be
schikken.
Op dit ogenblik zijn ongeveer 2600 vak
genoten in het architectenregister van de
B.N.A. ingeschreven. Als de Architecten-
wet wordt aangenomen en dus het voor
schrift geldig wordt dat alleen ingeschreve
nen in het register bouwontwerpen mogen
indienen, zal alsnog als overgangsmaat
regel de mogelijkheid geopend worden voor
vakgenoten om zich te laten inschrijven
onder bovengenoemde bepalingen.
Na het verstrijken van de overgangstijd
kunnen alleen personen ingeschreven wor
den die het einddiploma van een der op
leidingscursussen hebben behaald. Het zal
op die manier nog wel enige tijd duren
voor bereikt is, dat alle architecten in Ne
derland een volledige opleiding kregen,
maar in elk geval is dan toch al bereikt dat
van stonde af aan alleen personen bouw
ontwerpen maken die getoond hebben de
bekwaamheden daarvoor te bezitten. Op
dit moment is van de 2600 ingeschx*evenen
niet meer dan de helft opgeleid, maar elk
jaar komen er ongeveer 50 bij die voor het
einddiploma der cursussen slagen. Am
sterdam en Tilburg leveren per jaar onge
veer 15 gediplomeerden voor hogere bouw
kunst af en Delft ongeveer 20 k 30.
Minister Ringers heeft bij het treffen
van de eerste maatregelen voor de weder
opbouw van ons land zulke bepalingen ge
maakt dat alleen vakbekwame mensen
ontwerpen konden indienen bij de Weder
opbouw. Feitelijk was dit dus al beroeps
bescherming van de architect. Wie nu in
streken komt waar na de oorlog veel ge
bouwd is, o.a. in Zeeland, merkt dat het
peil der bouwwerken belangrijk gestegen
is. Dit is een sterk argument voor de Ar
chitectenwet.
In het Indisch Instituut te Amsterdam is de Europese Dienstregelingconferentie ge
opend; welke tot 21 October zal duren. Het doel van deze conferentie is de loop der
internationale treinen met hun aansluitingen ie regelen en het grens overschrijdend
railverkeer te vergemakkelijken. Een praatje in de hall van het Instituut bij de voor
alle deelnemers zo vertrouwde Ako-kiosk, na de openingsrede. Van links naar rechts:
de heer Th. J. Ravellivan de Stoomvaart Maatschappij „Zeeland", twee buitenlandse
deelnemers aan de conferentie, de heer Donker, directeur der Geldwisselkantoren
N.V. en de vertegenwoordiger uit Istanboel, de heer Durukal.
ADVERTENTIE
de zdcht er, toch zo snel werkende
tegen verstopping
Verlaging omzetbelasting
op sigaren
Minister Lieftinck
handhaaft zijn voorstel
De Commissie voor de Belastingen uit de
Tweede Kamer heeft de minister van Fi
nanciën gevraagd of verlaging van de om
zetbelasting op sigaren en verhoging van
die belasting op sigaretten nog zin heeft, nu
gebleken is dat van de aangekondigde prijs
verlaging van sigaren geen sprake meer
kan zijn.
De minister erkende, dat men een enigs
zins gevaarlijke weg volgt, wanneer men
de omzetbelasting verlaagt, terwijl feitelijk
de accijns te hoog is. Toch is deze weg be
wandeld, omdat zich de sociaal-economische
noodzaak om tot verlaging van de belas
tingdruk te komen voordeed. De accijns
kon niet op korte termijn worden verlaagd.
Zou blijken, dat de tot acute moeilijkheden
aanleiding gevende situatie in de sigaren-
industrie mocht zijn overwonnen, dan zou
het de voorkeur verdienen de gehele maat
regel achterwege te laten. Inderdaad is de
werkloosheid in deze bedrijfstak belang
rijk teruggelopen. In de week van 17 tot
24 Juni waren 9310 personen volledig
werkzaam in de sigarenindustrié. Dit aan
tal was in de week van 11 tot 16 Septem
ber gestegen tot 12.206. i
Waarschijnlijk zijn de moeilijkheden te
wijten geweest aan het sterk opvoeren van
de productie na het vrijgeven van de grond
stoffen, waardoor een te grote voorraad
ontstond. Dit verschijnsel is evenwel van
tijdelijke aard. De extra-aankopen als ge
volg van vermeende oorlogsdreiging heb
ben deze voorraad snel doen slinken. Een
terugslag op dit laatste verschijnsel kan
echter niet uitblijven, hetgeen wellicht
weer een inzinking voor de sigarenindustrie
ten gevolge zou kunnen hebben. De minis
ter is dan ook van oordeel, dat de voorge
stelde verlaging dient te worden gehand
haafd. Zou zij niet worden ingevoerd, dan
zal er waarschijnlijk een verdere prijsver
hoging voor sigaren moeten plaats hebben,
aangezien de grondstoffen sterk in prijs
zijn gestegen.
De sigarenindustrie heeft verklaard te
zullen streven naar verlaging van de pro
ductiekosten. Zij hoopt deze te bewerk
stelligen door het beperken van de reclame,
het vervaardigen van kleinere modellen en
het vereenvoudigen van de verpakking.
De overval in Driehuis
voor het Gerechtshof
Voor het Gerechtshof in Amsterdam zal
de Haarlemmer J. S. op Dinsdag 24 Octo
ber terecht staan. Hij is in beroep gegaan
tegen het vonnis van de Haarlemse recht
bank, die hem veroordeeld heeft tot een
gevangenisstraf van zes jaar, terzake dat
hij in het postagentschap te Driehuis een
bedrag van f338 heeft gestolen ten nadele
van de P.T.T. Aan de diefstal is vooraf
gegaan geweldpleging tegen mejuffrouw
M. Aris, die alleen in het kantoor aanwezig
was, door haar gewelddadig een stomp in
haar gezicht te geven.
Dongen in het Spaarne gévallen
Woensdagmiddag om vijf uur geraakte een
zevenjarige jongen in het Spaarne nabij de
in aanbouw zijnde Gravestenenbrug. Op dat
ogenblik passeerde de heer N. Kollerie, een
bekend waterpolospeler, in zijn auto. Hij
sprong uit de wagen en begaf zich te water
om de jongen te redden. Doordat de walkant
ter plaatse hoog is leverde de redding enige
moeilijkheden op.
Schade aan gewassen
door postduiven
Zoals reeds is gemeld, zal het ministerie
van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning binnenkort overleg plegen met ver
enigingen van postduivenhouders over
eventuele maatregelen ter voorkoming van
de schade, die postduiven, vooral in de
maanden Maart, April en Mei. aan land
bouwgewassen toebrengen. Een door de
Plantenziektenkundige Dienst te Wage-
ningen ingesteld onderzoek heeft uitgewe
zen, dat dit jaar in 121 gemeenten van ons
land meer of minder ernstige schade aan
peulvruchten, granen, koolsoorten en
enkele andere gewassen werd geconsta
teerd. Blijkens de resultaten van een on
derzoek naar de maag- en kropinhoud bij
postduiven, kan worden aangenomen, dat
de schade aanmerkelijk groter moet zijn
geweest dan op grond van de laat in het
seizoen gehouden enquête kon worden
aangetoond.
Het overleg met de verenigingen van
postduivenhouders zal ten doel hebben,
een zodanige regeling te treffen, dat de
landbouwbelangen worden gediend, zonder
al te grote nadelen voor de postduiven
sport, aldus het ministerie.
Na een zwerftocht van
tien jaar weer thuis
Johannes Gortz, een jongeman uit Kes-
sel, is dezer dagen na een omzwerving van
tien jaar weer in de ouderlijke woning
teruggekeerd. Zijn Duitse vader, die met
een Nederlandse vrouw was gehuwd, over
leed, toen Johannes ongeveer een jaar oud
was. De moeder verhuisde naar Kessel,
waar zij met een Nederlander hertrouwde.
Volgens de wet bleef haar zoon echter
Duitser en zo werd hij in 1939 in Duitse
dienst opgeroepen. Gortz weigerde, maar
reeds op 10 Mei 1940 verschenen Duitse
officieren om hem te komen halen. Hij
slaagde er toen in de dans te ontspringen,
maar vijf maanden later viel hij toch in
Duitse handen. Na een korte opleiding
werd hij naar Rusland gestuurd en na de
terugtocht in Frankrijk geplaatst, waar hij
in 1944 bij Caen krijgsgevangen werd ge
maakt door de Fransen. Hij tekende voor
het Vreemdelingen-Legioen, deed vijf jaar
dienst in Marokko en was toen weer vrij
man. Nederlandse instanties waren be
hulpzaam bij zijn terugkeer.
OPERA „HOFFMANN'S VERTELLINGEN"
VOOR NIET-AMSTERDAMMERS
Om te voldoen aan de wensen van vele
niet-Amsterdammers geeft de Nederlandse
Opera op Zondag 15 October in de hoofd
stedelijke Stadsschouwburg voor het eerst
een matinée van „Hoffmann's Vertellingen"
door Jasques Offenbach in de vertaling van
Jan Engelman. Medewerking verlenen onder
anderen Gré Brouwenstijn, Greet Koeman,
Louise de Vries, Theo Baylé, Frans Vroons,
koor en ballet. Het geheel staat onder lei
ding van de Franse dirigent Charles Bruck.
REPRISE VAN „EEN VREEMD MEISJE"
De toneelgroep Comedia geeft Zondagavond
in de Haarlemse schouwburg een reprise
van het kluchtige blijspel „Een vreemd
meisje" door Pierre Barillet en Jean Pierre
Grédy onder regie van Jan Teulings. De
voornaamste rollen worden vervuld door
Fien de la Mar, Myra Ward en Jules Ver-
straete.
KINDERTONEEL IN BIOSCOOP
„Het Rotterdams Kindertoneel" geeft op
Zaterdagmiddag 14 October een opvoering
van het sprookje „Doornroosje" in het Rem
brandt Theater.
Van Onselen geblesseerd
Wij meldden reeds dat Van Onselen in de
wedstrijd V.V.A.Stormvogels geblesseerd
geraakte. Thans deelt men ons mede, dat
het sleutelbeen van Van Onselen, zoals uit
een foto bleek, een klein scheurtje vertoon
de en de bovenarm pijnlijk was als gevolg
van het feit, dat de arm even „uit de kom"
was geweest. De kans bestaat dat Van On
selen op 22 October tegen O.S.V. weer van
de partij is, maar zeker is dit niet.
Voor de kinderen
1
"J) \l!
A
(359
Met de arm van Bunkie ging het goed. Hij kon al spoedig weer de doek er af laten;
de wond was genezen.
Rick en Bunkie waren nu al 'n hele tijd bij de Kabouters, en het beviel hun er nog
altijd uitstekend. Pilon, hun gastheer, zei, dat ze gerust zo lang mochten blijven als
ze wilden; hij vond het zelf ook gezellig, dat ze er waren! En dat deden ze graag.
Het bleef natuurlijk niet altijd zomer. Langzamerhand was 't gedaan met het mooie
weer. De herfst kwam met wind en regen, en de bladeren van de bomen vielen af.
Maar de natuur bleef even mooi.
„Het begint al koud te worden, vind je niet?" zei Bunkie. En Rick was het met hem
eens. En toen, op een morgen, stond Bunkie in de deur van het huis en riep verheugd:
„O, kijk eens, Rickhet heeft vannacht gesneeuwd!"
ja, het was zo. Het hele bos was wit.
Above Board, 'n driejarige merrie van de Engelse Koning, won gisteren in Newmarker
de Cesareiuitch, een klassieke ren over 2'A mijl. Above Board, die gereden werd door
de jockey Ephraim Smith, werd pas op het laatste moment voor deze ren ingeschreven.
De merrie won met zes lengten voor French Squadron onder de kampioen-jockey
Gordon Richards. Conform de traditie namen de tienduizenden juichende toeschouwers
hun hoeden af, toen het paard van de Koning als eerste door de finish ging.
Voetbal
Volgens de Sportkroniek luidt het pro
gramma van de Koninklijke Nederlandse
Voetbalbond voor Zondag: eerste klasse A:
Be QuickLeeuwarden; SneekGVAV.
Eerste klasse B: HengeloAGOVV. Eerste
klasse C: EDODe Volewijckers. Tweede
klasse A (district I): OSVDe Spartaan;
UW—Velox. Tweede klasse B: (district II):
VUCHVV. Derde klasse (district I): Velsen
Wijk aan Zee; DEMKinheim; ZSGO
Beverwijk; VitesseDe Meer; Halfweg
DCG; De KennemersWFC. Derde klasse
(district II): DIOTYBB; HBC—Blauw
Zwart: PostduivenHillinen. Vierde klasse
(district I):' ADO '20Assendelft; Ahrends
VVB; SIJTOTHB: SDZ—DCO; JHK
DSS; Lijnden—LOC ETONFC.
In de afdeling Haarlem worden ge
speeld:
Eerste klasse A: Stormvogels 4RCH 4;
ADO '20 2Kinheim 2; SpaarndamCon
cordia: BSMHeemstede; EDO 4Zand-
voortmeeuwen 3: Haarlem 4DIO 2.
Eerste klasse B: Zandvoortmeeuwen 4
Waterloo; Onze Gezellen 2RCH 5: Nieuw
Vennep—DSK; Haarlem 3a—IEV; HFC 3—
DEM 2.
Tweede klasse A: v. NispenZandvoort
meeuwen 5; Halfweg 2VI. Vogels 3;
SpaarnevogelsTYBB 2; THB 2—EDO 5:
NAS 2Ripperda 2.
Tweede klasse B: SpaarnestadWijk aan
Zee 2; Beverwijk 2HFC 4; Kennemers 4
Schoten 3; DIO 3Terrasvogels 2; VSV 5
Geel Wit.
Tweede klasse C: HBC 3—RCH 6; Vliegen
de Vogels 2Vogelenzang; Hoofddorp Boys
DSB; Hïllegom 2Haarlem 6; Hillinen 2
DCO 2.
Tweede klasse D: WHBeverwijk 3;
TYBB 3—VSV 4: DSS 2—WB 3; Haarlem
5—Spaarndam 2; SVYKennemers 5.
Hockey
Voor de hockeycompetitie worden ge
speeld: eerste klasse, heren: TOGOHilver
sum: LarenBMHC; HOC-Amsterdam; Gooi
HDM; Be FairHHIJC, Promotieklasse A;
HDM 2BMHC 3; LeidenAlliance; Straw
berriesAlkmaar; BMHC 2HBS. Tweede
klasse: HBS 2Strawberries 2; Zandvoort
Eechtrop; BMHC 4Hurley 2. Eerste klasse,
dames: HHIJCBe Fair; TOGOHilver
sum; GooiAmsterdam: Rood WitBDHC.
Promotieklasse: StrawberriesHBS; BDHC
2BDHC 3. Tweede klasse: AllianceVic
toria; Ever Swift—HLC; Zandvoort—Hurley.
Korfbal
Eerste klasse: RohdaSamos; Archioel
Koog Zaandijk; SwiftBlauw Wit; SVK
Westerkwartier.
Tweede klasse A: DEDOosterkwartier;
Zwaluwen—Groen Geel; Sport Vereent—
Watervliet.
Derde klasse B: AltuisIndo; Animo
ReadyGiraffes; OosterparkAurora.
Res. eerste klasse: Oosterkwartier 2
Swift 2.
In de Haarlemse Korfbalbond worden
gespeeld:
Eerste klasse: Sport Vereent 3Oosthoek
I, 10 uur; Watervliet 3Haarlem I, 2 uur;
Oosterkwartier 4Nieuw Flora I, 9.45 uur.
Tweede klasse: Haarlem 2Aurora 3, 9.45
uur; Nieuw Flora 2—THB I, 2.15 uur; Oost
hoek 2Watervliet 4, 2.15 uur.
Derde klasse A: Watervliet 5DSV 2, 10
uur; Oosthoek 3Oosterkwartier 5, 9.45 uur.
Derde klasse B: Sport Vereent 4DSV 3,
12 uur; Onder Ons 2Watervliet 6, 3 uur;
Aurora 5Haarlem 4, 10 uur.
Basketball
Vanavond wordt een cursusavond voor de
scheidsrechters in De Doelen gehouden, zo
dat alle voor deze avond vastgestelde wed
strijden niet kunnen doorgaan.
Het voorlopig vastgestelde programma
luidt als volgt:
Vrijdag 13 Oct., De Doelen (19.30 uur-22.30
uur): d. Sp.bond IIOnder Ons; d. SCH I
HHC I; d. SCH II—HOC III,
Vrijdag 13 October (Zander Instituut 21.15
uur): h. Sportbond IISportbond III.
Maandag 16 October, De Doelen (19.30 uur
—22.30 uur)h. KCH—Sp.bond III; h. SCH I
—HOC II; h. SCH II—HOC I.
Dinsdag 17 October, De Doelen (19,30
22.30 uur): d HHC II—HHC III; h. HHC III
—HOC IV; h'. Sp.bond I—HHC II.
Woensdag 18 October, De Doelen (19.30—
22.30 uur): d. HOC III—HOC IV: d. HOC H
—HHC I; h. HOC III—Onder Ons.
Donderdag 19 October, De Doelen (19.30
22.30 uur): h. PSVH I—HHC I; d. PSVH I-
HOC I; d. Onder Ons—KCH.
Vrijdag 20 October. De Doelen (19.30—
21.30 uur): h. SCH III—Sp.bond III; d. SCH
II—Sp.bond II.
Vrijdag 20 October, Zander Instituut (21,15
uur): d. Sp.bond ISCH I.
Bondsbestuur antwoordt
Zandvoortmeeuwen
Het bestuur van de Koninklijke Nederland
se Voetbalbond heeft vergaderd over de
telegrammen, welke het bestuur van Zand
voortmeeuwen had ingezonden over de straf
fen welke aan enkele spelers van Zandvoort-
meeuwen waren opgelegd, omdat zij hadden
deelgenomen aan de voetbalwedstrijd van
een badgasten-elftal op 29 Juli te Zandvoort,
Aan het bestuur van de voetbalclub is be
richt, dat het af moet wachten welke be
slissing de commissie van beroep zal nemen,
Tegen het besluit van de strafcommissie zijn
de spelers van Zandvoortmeeuwen in beroep
gegaan. Deze commissie behandelt de zaak
met spoed en het is niet uitgesloten, dat het
besluit van deze commissie in de loop van
de vólgende week genomen wordt.
Paardensport
Trudy van der Meer
derde in Parijs
In het Palais des Sports te Parijs wordt
een internationaal concours-hippique gehou
den, waaraan ook de jeugdige Haarlemse
amazone Trudy van der Meer deelneemt,
De Prix d'Espoir, een springconcours over
22 hindernissen met een maximum hoogte
van 1.20 m., waaraan 18 paarden deelnamen,
werd gewonnen door de Fransman Jean
Pierre Cancre met „Mimou". Hij legde het
parlours foutloos af. Tweede werd George
Decombet, eveneens een Fransman, met
„Sidi" (3 fouten) en derde Trudy van der
Meer met „Musea". Voor haar werden vier
fouten genoteerd.
De Britse amazone Pat Smythe won met
„Kilgeddin" de Coupe Dubonnet in het con
cours hoogtesprong. Zij maakte een sprong
van 2.10 meter, de grootste hoogte, die ooit
door een amazone is behaald.
Courses te Duindigf
De uitslagen van de gisteren gehouden
courses te Duindigt luiden:
Palermoprys (1400 m.): 1. Prinses Julia B
(J. M. v. d. Berg) km.tijd 1.32; 2. Petronella
(N Oosting) km.tijd 1.35.8; 3. Prince Bond
(B. Bolwijn) km.tijd 1.40.6.
Totalisator: winnend 1.60; plaats 1.20, 1.40;
gekoppeld 3.80; covercall 3.20.
Pandoraprys (2100 m.): Ie afdeling: 1. Nora
Major (J. van Leeuwen jr.) km.tijd 1.32.8;
2. Markies (H. B. v. d. Veen) km.tijd 1.31.9;
3. O Mc Gregoer (T. A. v. d. Veen) km.tijd
1.37.6.
Totalisator: winnend 7.90; plaats 2.—, 8.90,
1.70; gekoppeld 13.40; covercall 39.60,
Pegasusprys (1560 m.): Ie serie: 1. Nanda
(J. M. v. d. Berg) km.tijd 1.28.1; 2. Nanda D
(J. Ham) km.tijd 1.29.4; 3. Netha O (T. A.
v. d. Veen) km.tijd 1.29.5.
Totalisator: winnend 12.50; plaats 4.70, 2.60,
36.60; gekoppeld 9.10; covercall 5.10.
2e serie: 1. Nico the Saint (T. A. v, d,
Veen) km.tijd 1.29.2; 2. Nanda O (N. Oosting)
km.tijd 1.29; 3. Nita K (W. Leeuwenkamp)
km.tijd 1.28.1.
Totalisator: winnend 10.70; plaats 3.60, 3.—,
23.70; gekoppeld 16.90; covercall 13.20.
Finale: 1. Nico the Saint (T. A. v. d. Veen)
km.tijd 1.28.6; 2. Nanda (J. M. v. d. Berg)
km.tijd 1.27.9; 3. Nanda D (J. Ham) km.tijd
1.29.2.
Sprinterprys (2020 m.): 1. Guy Hanover (S,
J. van Leeuwen)'km.tijd 1.24: 2. Edel Scolt
(J. Zuyderduin) km.tijd 1.24; 3. Notekraker S
(W. H. Geersen) km.tijd 1.24.8.
Totalisator: winnend 5.20; plaats 1.80, 2.90,
1 80; gekoppeld 7.10; covercall 5.70.
Pandoraprys (2100 m.): 2e afdeling: 1. Nica
(N. Oosting) km.tijd 1.34.3; 2. O brewer (G.
W. v. d. Veen) km.tijd 1.34.8; 3. Nelly Parisien
(H. I. Nieuwland) km.tijd 1.34.7.
Totalisator: winnend 5.90; plaats 1.50, 1.20.
3.gekoppeld 15.70; covercall 3.70.
Rennen: Papyrusprys (2200 m.): 1. Duroc
(F. Delbrassinne) tijd 2.37; 2. Taxiole (G. W.
Groos); 3. Grandoua (L. Rance).
Totalisator: winnend 1.90; plaats 1.20, 1.20;
covercall 3.60; gekoppeld 5.40.
Totale omzet 37.346.
FEUILLETON
Oorspronkelijke feuilleton
door Herman van Hattum
13)
Maar zelfs tijdens een oefening, waarmede
Hetty kennelijk moeilijkheden had, moei
lijkheden nog wel, die Gida met één enkele
aanwijzing uit de weg had kunnen ruimen,
liet zij haar met dwarse benen in de rij
meespringen, wel wetende, dat één enkele
opmerking aan Hetty's adres onmiddellijk
de aandacht van alle andere leerlingen op
haar zou trekken en er van overtuigd, dat
dit voor een meisje als zij in- dit stadium
van haar studie weinig minder dan dode
lijk zou zijn. Ook de volgende lessen waren
op dezelfde wyze verlopen; een rumoerige
klas met meisjes in de overgangsleeftijd,
een stille, maar intens genietende, nog
steeds wat schuwe Hetty, een vriendelijke
pianist en een altijd glimlachende lerares,
die haar klantjes door en door kende, die
nvsschien technisch in de ballelwereld van
de hoofdstad weinig te betekenen had,
maar psychologisch en paedagogisch al die
anderen verre overtrof. Een lerares, die de
gave bezat om bij dreigende conflicten
steeds op het goede moment het goede
woord op de goede toon te zeggen
Daarna, heel langzaam aan Japik had
het met een grote innerlijke vreugde ge
constateerd, omdat hij in zijn jongenstijd
op precies dezelfde wijze op de eerste
gymlessen had gereageerd, begon Hetty
te „wennen". Haar bewegingen werden
losser, soepeler; haar techniek vorderde.
Met 'n bijna angstig-makende nauwkeurig
heid en ijver volgde zij Gida's aanwij
zingen op en als er een nieuwe dans moest
worden ingestudeerd, schitterden haar
ogen van ingehouden enthousiasme.
Voor iemand met een milieu als het hare
en het niet sterke lichaam van haar, zou
de dans als beroep weinig geschikt zijn.
Gida had het onderwerp vaak aangeroerd,
wanneer zij beiden, na de lessen en onder
het genot van een kop koffie zoals alleen
Gida die kon zetten, nog wat napraatten
over het werk of een schama voor de win-
teruitvoering opstelden.
„Is het niet om dol van te worden,
Jacques", zei ze dan- „Bij al die honderd
leerlingen is er maar één, die werkelijk
talent heeft, die iets zou kunnen bereiken
op het gebied van de dans. Maar één, die
kan dansen, de muziek kan dansen, be
grijp je? Die muzikaal is van de toppen
van haar vingers tot in de punten van
haar tenen: die dansdrift, danswoede,
dansvreugde kent, die een beweging kan
uitzwaaien tot op de laatste millimeter
en zij zal nooit voor beroep kunnen
doorgaan, omdat zij haar milieu en haar
lichaamskracht tegen heeft. Als Hetty vijf
jaar lang hard zou kunnen studeren en
trainen, zou zij een publiek in vervoering
kunnen brengen, wellicht haar eigen mu
ziek kunnen componeren, althans selecte
ren. Nu zal zij nooit meer worden dan een
verdienstelijk dilettante met enkel de
domme waardering van een stel goedlachse
tantes en nichtjes, eens per jaar op een
uitvoering".
Of die andere keer, toen Gida en hij
ruzie hadden gemaakt, omdat hij „veel
aardiger" was tegen Hetty dan tegen de
andere meisjes. „Ik kan zelf geen verschil
maken tussen de leerlingen; doe jij het ook
niet", had Gida gezegd.
Maar het was hem onmogelijk zich te
genover Hetty te beperken tot de glimlach
van welwillendheid, waartoe een ieder
wel verplicht is wiens boterham afhanke
lijk is van de wijze waarop hij elke dag
met veel mensen omgaat. Zij was het meis
je, dat hij, wanneer zij slechts tien jaar
ouder was geweest, als vrouw zou hebben
begeerd; zij het wezentje, dat hem inspi
reerde tot de meesterlijkste improvisaties,
zó zelfs, dat Gida het aan zijn spel merkte,
wanneer Hetty eens misschien twee of
drie keer in een heel jaar de les ver
zuimde. Hoe schamper kon ze dan zeggen:
„Je lieveling was er niet, hè? Jacques kon
niet goed spelen, want zijn meisje was er
niet. Wat ben je toch nog een kleine
jongen!"
Die „kleine jongen" was hij gebleven.
In die zin, dat hij de hele week bleef ver
langen naar die ene les, waarop Hetty er
was. Hoe kinderlijk-argeloos kon ze soms,
even voor de les, bij hem naast de piano
gaan staan om te kijken naar de snelheid
van zijn vingers over het klavier, bij de
toonladders, waarmee hij ze altijd even
„los" werkten.
Hoe gloeiden haar wangen en trokken haar
mondhoeken van spanning en inspanning,
wanneer zij, in volle, intense overgave aan
de dans, met sierlijke, haast porceleinen
armpjes de bewegingen maakte en haar
voetjes met wiegelende cadans in zuivere
maatvastheid de grond beroerden, zo fijn
tjes en teer, als was ze een engeltje, dat
elk ogenblik vleugeltjes kon krijgen om
omhoog te zweven en verloren te gaan in
de oneindigheid van de ruimte.
„Niet van deze aarde", had hij vaak ge
dacht. Te goed voor deze aarde. Wat jam
mer, dat zo'n meisje, zo'n wezentje ge
doemd was eenmaal met beschadigde vleu
geltjes, met verlamde vlerken de strijd op
te geven om daarna onder te gaan in de
kleurloosheid van het alledagleven, in de
kleinburgerlijkheid van het huisvrouwen
bestaan.
Daarna als een film gleed het alle
maal weer aan Japiks oog voorbij, terwijl
de totaal leeggebrande petroleumlamp na
een sputterende doodsstrijd de geest gaf
daarna was er een tijd gekomen van veel
geluk, van een geluk, zó groot, dat het met
alle eenzaamheid van de jaren daarna nog
niet te duur was betaald. Drie jaren gingen
voorbij, drie jaren, waarin Hetty van
meisje tot jonge vrouw rijpte; drie jaren,
waarin hij zichzelf, de opstandigheid van
zijn eigen mannelijk verlangen met beide
handen moest vasthouden om niet op een
ogenblik, dat daartoe de gelegenheid be
stond, haar in zijn armen te knellen en
welhaast te vernielen van waanzinnig lief
desverlangen; drie jaren van een onon
derbroken strijd, van een onophoudelijk
zichzelf „Halt" toeroepen. Maar ook drie
jaren van zulk een heerlijkheid, van een
zó diep en zuiver beleven van muziek en
dans, met haar, die de enige vrouw in zijn
leven was en zou blijven, dat alleen al de
herinnering er aan in staat was een matte
lach van geluk op het gelaat van de zwer
ver te brengen.
„Zij moest eigenlijk nog wat meer trai
ning hebben, ook muzikaal", had hij langs
zijn neus weg tegen Gida gezegd.
„Van jou zeker?"
„Ja, van mij. Waarom niet van mij? Is
er iemand, die haar beter begrijpt dan ik:
iemand, die haar de samenhang tussen
muziek en dans beter duidelijk kan maken
dan ik? Of vertrouw je me niet?"
„Vertrouwen? Natuurlijk. Stel je voor!
Nu, als jij dat graag wilt en zij voelt
er ook voor, waar ik niet aan twijfel, ga
dan je gang maar. Ik heb er niets op tegen"
„Dan moet jij het vragen aan haar moe
der", had hij opnieuw gezegd, met een
klank van blijdschap in zijn stem over
•haar toestemming. „Als ik het doe vinden
haar ouders het misschien een beetje
vreemd".
„Overigens niet ten onrechte", zei Gida
met een goedig-spotlende lach. „Maar ik
zal het vragen. Het is de eerste week van
de maand. Mevrouw Verhaer komt mis
schien zelf het lesgeld brengen".
Het was goed. En Hetty vond het heer
lijk. De les van één uur groeide meesten
tijds uit tot anderhalf, twee uur en tussen
de bakvis en de vijftien jaar oudere man
ontwikkelde zich een hechte vriendschap,
een levende kameraadschap, die tegen alle
buien van de beide partners en dat wa
ren er niet weinige bestand bleek. Steeds
trokken zij zich aan elkaar op. Was Hetty
eens melancholisch gestemd, omdat iemand
haar iets hards of onnadenkends had toe
gevoegd, dan was hij het, die met het ge
duld en de ervaring van de oudere, haar
wees op de moeilijkheden van andere
mensen en op die wet van oorzaak en
gevolg, die de sleutel vormt tot ontslui
ting van het menselijk gedrag. Had hij
soms een opstandige bui, omdat het les-
werk, de begeleiding, het altijd maar weer
iedere dag opnieuw dezelfde variaties moe
ten spelen, zijn kunstenaarshart geweld
aandeden en hij op het punt stond alles er
bij neer te gooien, om dan te trachten op
andere wijze zijn brood te verdienen, dan
waren haar ontwapenende uitbundigheid,
'(Wordt vervolgd).
