JACK MOK
mum
smt mm
f KUNSTHANDEL LEFFELAAR j
„Cicero" stal documenten uit de
brandkast van Brits ambassadeur
HET
Tentoonstelling van werk door Lizzy Ansingh;
prinses der Nederlandse schilderessen
Ter gelegenheid van haar 75ste verjaardag
Minister Stikker federalist-op-termijn
De kleine wereld
Donderdag 19 October 1950
Haarlems Dagblad en Opreclitr Haarlemsche Courant
3
Spionnage in Turkije
Albanese kamerdienaar strooide
Sir Hugh Knatchbull-Huguessen zand in de ogen
LONDEN (Reuter-ANP) Het conser
vatieve Lagerhuislid William Shepherd
heeft de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Ernest Bevin, Woensdag gevraagd
of een onderzoek is ingesteld naar het ver
loop van de spionnage-affaire te Ankara,
waarvan de Britse ambassadeur aldaar in
de tweede wereldoorlog, Sir Hugh Knatch
bull-Huguessen (thans gepensionneerd),
het slachtoffer is geweest. Tevens vroeg hij
welke maatregelen zijn genomen om een
herhaling in de toekomst te voorkomen.
Minister Bevin deelde daarop enige bij
zonderheden over deze „meest opzienba
rende spionnage-geschiedenis van de
tweede wereldoorlog" mede.
De kamerdienaar van Sir Knatchbull-
Huguessen, een Albanees, wist zich het
volstrekte vertrouwen van de Britse am
bassadeur te verwerven. De Albanees, die
bij de Duitsers onder de naam „Cicero"
bekend stond (zijn ware naam hebben zij
nooit geweten), wist foto-copieën te ma
ken van uiterst geheime documenten, die
zich in de brandkast van de Britse ambas
sadeur bevbnden, welke hij vervolgens aan
de Duitse ambassade te Ankara verkocht.
In totaal ontving hij hiervoor een bedrag
van 300.000 pond sterling. Zo kregen de
Duitsers geheime gegevens over de „ope-
ratie-Overlord" het plan voor een ge
allieerde invasie in NoordWest Europa
in handen.
Minister Bevin deelde nog mede dat de
Albanese spion zijn óógmérken niet had
kunnen verwezenlijken, indien de toen
malige ambassadeur te Ankara zich hacl
gehouden aan de door de regering gegeven
voorschriften over het bewaren van
heime documenten. „Er zijn thans", aldus
Bevin, „nieuwe instructies uitgevaardigd
aan alle betrokkenen. Ook andere maat
regelen zijn getroffen, om herhaling te
voorkomen".
Een ander Lagerhuislid stelde nog de
vtaag of ook thans bijzonderheden van
strikt geheime militaire aangelegenheden
worden verstrekt aan Britse diplomatieke
vertegenwoordigers in landen als Turkije.
Bevin antwoordde niet.
Zonderling vertrouwen
ANP voegt hier nog aan toe:
Von Papen was Duits ambassadeur te
Ankara tijdens de „operatie Cicero". Via
Cicero waren de Duitsers reeds zeer spoe
dig op de hoogte van het te Cairo en Tehe
ran tussen Roosevelt, Stalin en Churchill be
sprokene. De rapporten van „Cicero" wer
den alle door Hitier zelf gelezen. „Cicero"
had een goede stem, waarmede hij Sir
Knatchbull-Huguessen, die een groot
opera-liefhebber was, aria's voorzong. Mede
hierdoor wist hij diens vertrouwen te
winnen.
Op zekere dag wist de Albanese kamer
dienaar zich meester te maken van een
sleutel van de brandkast, die de ambassa
deur in zijn pak had laten zitten. Hij liet
hier snel een wasafdruk van maken en kon
zich, met de aldus verkregen sleutel, naar
welgevallen toegang tot de brandkast ver
schaffen,
De eerste waarschuwing, dat er iets mis
was, ontving Sir Knatchbull-Huguessen
van de toenmalige Turkse minister van
Buitenlandse Zaken, die anti-Nazi was.
Deze waarschuwde hem, dat Von Papen in
gesprekken met de leider der Turkse bui
tenlandse politiek blijk gaf abnormaal goed
op de hoogte te zijn van de geallieerde po
litiek. In overleg met Londen bracht Scot
land Yard daarop een ingewikkelde alarm
installatie aan, om de brandkast van de
ambassadeur te beschermen. „Cicero" wist
die echter buiten werking te stellen en hij
bleef zelf buiten schot, daar hij het volste
vertrouwen van Sir Hugh bleef genieten.
Op de Duitse ambassade was evenwel
een anti-nazi gezinde Duitse, een zekere
Nelly Kapp, werkzaam. Deze kwam er op
een goede dag achter dat de man, wien
door de Duitse ambassade te Ankara zulke
grote bedragen'werden uitbetaald, de Al
banese kamerdienaar van de Britse am
bassadeur was. Nelly Kapp waarschuwde
Sir Knatchbull-Huguessen. Deze, buiten
zichzelf van woede, wilde eigenhandig zijn
kamerdienaar arresteren. „Cicero" wist
echter te ontkomen. Een door Sir Hugh op
hem afgevuurd revolverschot miste.
Reeds lang tevoren had de Albanees
wien het volkomen koud liet, welke partij
de oorlog zou winnen, doch die zeer warm
liep voor zijn aardse welzijn zijn 300.000
pond sterling naar banken in Zuid-Amerika
doen overbrengen. Hij reisde zijn geld
achterna en bevindt zich nu, als schatrijk
en waarschijnlijk alom geacht burger in
ruste, eveneens aan de andere zijde van de
Atlantische Oceaan. Geruchten willen, dat
„Cicero" zich in Uruguay zou hebben ge
vestigd.
ADVERTENTIE
l 2 TENTOONSTELLINGEN J
AMBACHTSKUNST
wandtapijten en weefwerk
handweverij DE KNIPSCHEER
kunstnijverheid potterij
handgedrukte stoffen
GROTE MARKT 14
DE KUNST VAN HET
EDELSMEDEN
sieraden en ontwerpteke
ningen MARTINSHOF Eefde
WAGENWEG 102
ADVERTENTIE
Lamshuid Pantoffels 9.75
Lamshuid Wanten 17.50
Grote sortering WINDBREAKERS
met Lamshuid gevoerd
Barteljorisstraat - Telefoon 15459
Haarlem
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 19 OCTOBER
Gem. Concertgebouw: Haarlems Christelijk
Mannenkoor. 8 uur. Huis Van Looy: Kunst
Zij Ons Doel, tentoonstelling (tot 29 Oct.)
10—5_uur. Luxor: „Snelheidsduivels", 18 j.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Whisky als wa
ter", alle leeft.. 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
opaarne: „Jungle girl", il j., 2.30, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Voor wie de klok luidt".
J8 1. 2.30 en 8 uur. Rembrandt: „De rode
Donau", 18 j„ 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Palace:
..Misdadig zwijgen", 18 j.. 2, 4.15. 7 en 9.15 u.
VRIJDAG 20 OCTOBER
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
ADVERTENTIE
ONS MODERN
DOORSMEERSTATION
is ook
's-A VONDS GEOPEND
Laat Uw wagen bij ons nazien en
doorsmeren
VAN LENT's AUTOBEDRIJVEN
HEEMSTEDE
Heemstcedse Dreef 201 Telef. 28810
Zilveren priesterjubileum van
de heer N. I. G. Borsten
Zaterdag 21 October hoopt de heer N. I.
G. Borsten de dag te herdenken, waarop hij
vijf en twintig jaar geleden door mgr. Mazel
tot priester van de Vrije Katholieke Kejrk
werd gewijd. Een half jaar later werd hij tot
eerstaanwezend priester benoemd bij de.
toen nog in wording zijnde, gemeente
Haarlem.
Volgens de gebruiken in de V.K.K. zijn de
priesters verplicht hun geestelijk werk ge
heel belangeloos te verrichten. Dit brengt
mee, dat ze ook een maatschappelijke positie
moeten bekleden. De heer Borsten heeft zich
steeds doen kennen als een harde werker,
die zich door zijn innemende persooonlijk-
heid "een grote plaats heeft veroverd in de
harten van zijn gemeenteleden.
Op verzoek van de jubilaris zal de her
denking een eenvoudig karakter dragen. Aan
allen, die hem willen feliciteren, zal daartoe
de gelegenheid worden gegeven Zaterdag
21 October van drie tot vijf uur te zijnen
huize Popellaan 3, Bloemendaal.
Overschoenen waren te duur
Recherche nam 60 paar
in beslag
De Haarlemse recherche heeft Woensdag
morgen in een schoenenwinkel in de binnen
stad 60 paar overschoenen in beslag geno
men. De schoenen die tot de oude voorraad
behoorden, werden voor 11.90 in plaats van
voor de toegestane prijs van 9.90 verkocht.
Zaterdag 14 October waren de zalen van
het gebouw der Amsterdamse maatschappij
Arti et Amicitiee, waar thans een jubileum
tentoonstelling van het werk van Lizzy
Ansingh" wordt gehouden, vol belangstel
lenden, die de opening daarvan wilden bij
wonen. Deze in 1875 geboren kunstenares
is reeds vijftig jaar lid van het genoot
schap, naar voorzitter David Schulrnan in
zijn inleiding memoreerde. Er was nog een
tweede spreker bij die gelegenheid, de
architect Herman Baanders, die gedurende
veertig jaren haar buurman op de Heren
gracht is geweest. Het was een treffend
moment toen Lizzy Ansingh spontaan en
met heldere stem de beide toespraken be
antwoordde. Zij bedankte de heer Baan
ders, die het initiatief tot deze expositie
had genomen, zij bedankte ook het bestuur
van Arti voor de aan haar werken ver
leende gastvrijheid, maar zij bedankte spe
ciaalhaar in alle windrichtingen ge-
gane schilderijen, die zo vriendelijk waren
geweest gedurende enkele weken bij haar
terug te komen. Lizzy Ansingh eindigde
aldus: „Ik ken ze, mijn schilderijen. Ze zijn
als kinderen, die in gezelschap van grote
mensen op sommigen toelopen, zich tegen
hen aanvlijen en dan aardig babbelen en
fluisteren. Tegenover anderen doen zij geen
mond open, trekken zich integendeel schuw
terug". Het verdient vermelding dat ook
burgemeester d'Ailly de kunstenares en
kele hartelijke woorden van waardering
toevoegde.
Wie deze vier zalen doorloopt, waarin
ongeveer een zesde van het oeuvre van
Lizzy Ansingh is samengebracht, komt tot
de overtuiging dat de betiteling „Prinses
der Nederlandse schilderessen" haar in
derdaad toekomt. Twee genres treden naar
voren: het portret en het poppenstilleven.
De opzet der portretten moge zeer verschil
lend zijn-(tederheid en verborgen ironie
wisselen elkaar af), de basis ervan schijnt
altijd persoonlijke sympathie te zijn. Haar
mannelijk-norse portret van Frederik van
Eeden is bij de letterkundigen te weinig
bekend. Haar afbeelding van de weduwe
Pöfinger heeft de levendige allure van het
werk van Frans Hals.
Maar haar ware domein is het rijk der
poppen. Hier heeft haar verbeelding fees
ten gevierd, hier werden vrijwel alle men
selijke sentimenten gespiegeld. De kleuren
rijkdom is doorgaans in een mysterieus
licht gedompeld. De humor is filosofisch,
nooit kwetsend. Reeds „Het gele gevaar"
(1906) is karakteristiek. In een gezelschap
van vier poppen-vrouwtjes is onverwacht
een in kostelijke zijde geklede Chinese
jongeling binnen gekomen. Drie van de vier
vlijen zich al vertrouwelijk tegen de Adonis
aan, de vierde pop denkt nog na. De eigen
minnaars (links onderaan in de hoek) wer
den smadelijk afgewezen en weggestuurd.
Het meesterlijke „Knekelballet van Harry
van Tussenbroek" (1944) is een grauwtje
„Het gele gevaar" door Lizzy Ansinghdat
door onze medewerker voor beeldende
kunst aan een beschouwing wordt
onderworpen.
of grisaille: een dans van de ontvleesde
elegantie, van de prétentieuze griezeligheid.
De „Zeven hoofdzonden" (genotzucht, gul
zigheid, gierigheid, toorn, afgunst, ijdclheid
en de luiheid in de gedaante van een pop
die op een kreeft slaapt) overtreft, naar
onze smaak, nog even „De Bron", die com
binatie van vermoeide ouderdom en rood
wangige jeugd. De bron geeft water dat
de jeugd doet wederkeren.
Het hoogste slaan we echter aan het
machtige schilderij: „Uitvaart van Thérèse
Schwartze's palet". Tante Thérèse was
jarenlang de lerares van Lizzy Ansingh.
Het droeve èn toch somptueuze rhythme
van deze in het halfduister voortschrijdende
stoet, de adel van de gelaatsuitdrukkingen,
doen beseffen dat we hier bij een cortège
van moderne „pleurants" staan, die in
innigheid niet voor Claus Sluter onderdoen.
Er zijn ook enige meer apart staande
werken. „De Chinese tuin" is een geschil
derde imitatie van kleurig lakwerk. Er is
cok een kloek behandeld Bijbels onder
werp: Martha die vol toorn achter de door
haar gedekte tafel troont (Lucas 10 vers
40). Prachtig is ook het drietal schilderijen
„Doktoren uit vroeger eeuwen", een satire
Molière waardig: twee in ruime zwarte
mantels gehulde geneesheren trachten met
theatraal gebaar de deur te sluiten op het
ogenblik dat de benige hand van de Dood
reeds de deurknop van het slaapvertrek
van een zieke jonge vrouw beet heeft.
De catalogus o£ „lijst der benamingen",
wordt ingeleid met een uitnemende karak
teristiek van Lizzv Ansingh door Christ.
P. van Eeghen. Jammer dat bij de schilde
rijen niet de datum van ontstaan en de
namen der eigenaars werden vermeld.
Iedere Zondagmiddag van half drie af zal
de kunstenares op de expositie aanwezig
zijn om hen, die daar prijs op stellen, rond
te leiden en in te lichten.
H. SCHMIDT DEGENER.
Kamertje van zusterhuis
Florakliniek uitgebrand
Woensdagavond is brand uitgebroken in
een op de tweede étage gelegen kamertje
van het zusterhuis van de Florakliniek aan
het Floraplein. De brandweer heeft het vuur
geblust. Het kamertje is geheel uitgebrand.
Naar de oorzaak wordt een onderzoek
ingesteld.
Voor het politie-diploma met aanteke
ning zijn te Amersfoort geslaagd de heren
L. Vethaak, J. Zuidlana en .J. de Valk en
voor het gewone diploma de heren R. Wolt
huis en A. P. Prcnen, allen agenten van
politie te Bloemendaal.
„Men moet langzaam en voorzichtig op de ingeslagen
weg voortgaan"
(Van onze parlementaire redacteur)
Eind goed, al goed. Dit kan men tenslotte
in zoverre zeggen met betrekking tot het
Kamerdebat over de Raad van Europa, dat
minister Stikker door een glashelder be
toog het overigens zo uitermate mat en
vaag gebleven debat op een veel beter peil
wist te brengen. .Daarmee zij intussen nog
geenszins gezegd, dat zij, die met hart en
ziel de zo spoedig mogelijke vorming van
een verenigd, werkelijk federaal Europa
voorstaan, reden tot juichen hadden over
de inhoud van het betoog van de minister
van Buitenlandse Zaken. Zeker, hij noemde
zich federalist, verklaarde een federatief
(West) Europa met een uitvoerend orgaan
zonder vetorecht en met een brug naar de
Atlantische gemeenschap voor te staan,
hetgeen hij ook in het Comité van Minis
ters van de Raad van Europa heeft ver
kondigd. Hij zeide ook nog, dat hij accoord
ging met de ter tafel liggende motie, die
een aantal Straatsburgse resoluties bijvalt,
want aldus de minister men heeft in
de Kamer duidelijk doen uitkomen, dat
een en ander tot strekking heeft een richt
lijn te zijn voor het te voeren beleid, zowel
het Nederlandse regeringsbeleid als het
beleid van de minister van Buitenlandse
Zaken in het Comité van Ministers.
In dit licht bezien bleek er overeenstem
ming tussen regering en Kamer te bestaan
en was er geen tegenstelling tussen de be
windsman en de Nederlandse gedelegeer
den ter Raadgevende Vergadering van de
Raad van Europa. Dat zei althans minister
Stikker in de aanhef van zijn betoog.
Daarop volgde echter een uiteenzetting, die
voor de goede verstaander onbetwistbaar
duidelijk maakte, dat de bewindsman al
leen tot die stelling kon komen door op
zijn wijze het accoord gaan met de aan de
orde zijnde motie uit te leggen. Duidelijk
werd tevens, dat en waarom hij hei een
wijs beleid achtte ten dele inderdaad om
dezelfde redenen als de afgevaardigden
naar Straatsburg hadden aangegeven (ver
mijding van een breuk met de Britten en
Scandinaviërs) langzaam en voorzichtig
op de ingeslagen weg voort te gaan. Wel
beschouwd viel in hem een federalist-op-
termijn te ontdekken, gelijk hij tenslotte
ook alleen voorstander van het vetorecht-
op-termijn bleek te zijn. Ietwat uitdagend
vroeg hij zijn gehoor, of dat zelf wel bereid
was de consequenties van afstand van
nationale souvereiniteit en van vetorecht
te aanvaarden. Met voorbeelden maakte hij
duidelijk, dat er reden bestond dit ernstig
te betwijfelen. Zijn wij bereid de beslissing
over afschaffing van de Nederlandse Ma
rine aan een internationale autoriteit over
te laten, zonder dat we daartegen het veto
recht zouden kunnen hanteren? De minis
ter, die eerst al had verklaard, dat de
regering in deze zelf baas wenst te zijn en
zich niet internationaal iets wil laten op
leggen, sprak de overtuiging uit, dat de
grote meerderheid in ons parlement hier
inderdaad net zo over zou denken.
De minister is hierna nog aan het af
dingen gegaan op enige belangrijke
Straatsburgse resoluties. Zo voelde hij niet
veel voor de aanbeveling ten opzichte van
een Europees leger, uit vrees dat dan juist
de kleinere mogendheden minder zeggen
schap zouden krijgen op het gebied van de
gemeenschappelijke défensie.
De normale controle op verlenging van
de diensttijd, op uitgaven voor materiaal
aanschaffing e.d. moet geschieden door de
nationale parlementen.
Langs de weg van interpretatieve reso
luties het Statuut van Europa eigenlijk
veranderen, zinde de minister ook al niet.
Voorts was het heel goed merkbaar, dat hij
de tijd nog geenszins gekomen acht om tot
een flinke herziening van het Statuut over
te gaan. Bij de replieken zei hij nog eens,
naar aanleiding van een opmerking van mr.
Roolvink (K.V.P.), dat men het er over
eens was, dat volledige federatie thans niet
bereikbaar is. Daarom moest men voor
zichtig zijn het vetorecht op bepaalde on
derdelen uit handen te geven. Om lang
zamerhand nu ook weer niet al te ver te
gaan in het afknabbelen van verschillende
resoluties, verklaarde minister Stikker (die
natuurlijk niet had nagelaten te onderstre
pen, hoezeer meer eenheid wegens de drei
ging van het Russisch imperialisme ge
wenst was) ten volle bereid te zijn, inhoud
aan de Raad van Europa te helpen geven
en in deze geest zijn werk in het Comité
van Ministers voort te zetten. De parlemen
taire kinderhanden waren dit keer gauw
gevuld. Eenstemmig ging de motie er door,
alleen met aantekening van het commu
nistisch tegen.
Belastingherziening
Daarop kwam minister Lieftinck
v/eer eens voor het parlementaire front
omdat zijn voorstellen tot belastingherzie
ning aan de orde kwamen.
De heer Van den Heuvel (A.R.)
verklaarde, dat als hij van deze bewinds
man droomt wat hem zelden overkomt
dan in zijn droom de minister in een
lange witte jas te zien, experimenterend op
een patiënt, het Nederlandse volk. Dit ter
inleiding van een betoog, waarin deze af
gevaardigde zei, dat we met de belasting-
politiek vastgelopen zijn, dat het heel erg
was met de directe belastingen en dat te
duchten viel, dat verschillende belasting
bronnen gaan opdrogen, met als gevolg een
te geringe opbrengst aan middelen.
In de ontworpen wijzigingen van de In
komsten- en Loonbelasting kon hem de
regeling tot verlaging van de schoolgelden,
wat de middelbare scholen betreft en de
collegegelden aan de universiteiten, niet zo
bekoien. Hiervan profiteren de minst
draagkrachtige gezinnen toch niet. Beter
ware het geweest om verlichting te zoeken
door verhoging van de kinderaftrek.
Ten aanzien van de Omzetbelasting be
val de heer Van den Heuvel aan een tarief
van 5 te heffen bij de fabrikant. Hij
vroeg voorts of er nu wel aanleiding be
stond tussen het gewone tarief en het
weeldetarief nog een semi-weeldetarief in
te voegen.
Dr. Lucas (K.V.P.) ging er van uit,
dat we thans niet mogen bezuinigen op de
investeringen. Daarom achtte hij, in het
verband met de Benelux, de voorgestelde
verschuiving van belastingdruk van de
directe naar de indirecte belastingen aan
vaardbaar. Het denkbeeld van de heer Van
den Heuvel ten opzichte van de omzet
belasting viel hij bij. Ook de heer Hof-
stra (Arbeid) deed dit. maar hij wilde
toch ook wel erkennen, dat minister Lief
tinck de omzetbelasting nu in werkelijk
heid wist te maken tot de „belasting van
het minste leed." Volgens de heer Hofstra
bestond er eigenlijk reden om voor de
hogere inkomens de inkomstenbelasting te
verhogen in stee van te verlagen, want de
mensen met de hogere inkomens zijn juist
de grote verteerders. Mét de verschuiving
van de directe naar de indirecte belastingen
ging hij accoord, omdat in dit geval de
mensen met lagere inkomens er geen na
deel van ondervinden. Uitvoerig kwam hij
voor vereenvoudiging op het stuk der be
lastingheffing op. Gaarne wilde hij cijfers
over de budgetaire toestand, ook al om zijn
houding te kunnen bepalen als er straks
geld kostende amendementen ter tafel
komen.
De heer Lucas wilde de middengroepen
meer laten profiteren, door wijziging in de
schaal van de inkomsten- en loonbelasting
Welnu, daar viel met de heer Hofstra mis
schien wel over te praten, als dan maar
anderzijds de schaal naar boven ook wijzi
ging zou ondergaan.
ADVERTENTIE
Geef haar, ook hem
een artistiek portret
„RICHE FOTO ART"
I GROTE HOUTSTRAAT - TEL. 13472
Mr. dr. A. F. van Hall 80 jaar
Aanstaande Zondag zal mr. dr. A. F. van
Hall, die in Huize Spaar en Hout verblijft,
zijn tachtigste verjaardag vieren. De heer
Van Hall is een zeer bekende figuur in fi
nanciële kringen. Hij werd in Amsterdam
geboren, waarhij op zijn zes-en-twintigste
jaar promoveerde tot doctor in de rechts
wetenschappen op een proefschrift getiteld
„Trust". Een jaar tevoren kwam hij als
administrateur bij 't Amsterdams Trustee's
kantoor, waarvan hij nu nog commissaris is.
Hij is gedurende vijf jaar secretaris en ge
durende meer dan dertig jaar bestuurslid
van de Vereniging voor de Effectenhandel
geweest. Hij is commissaris van tal van
ondernemingen en oud-hoofdbestuurslid
van de Liberale Unie. De heer Van Hall
recipieert Zondag van drie uur af in Huize
Spaar en Hout.
ADVERTENTIE
Er is heel wat te
doen
koffiep:
over
rijzen
TJ/c kunnen er lang en
'V breed over praten,
maar niemand van ons
doet afstand van een kopje
koffie op zijn tijd. Want
waar blijf je. als je je dal
genoegen gaat ontzeggen?
Integendeel: méér dan
ooit komt het er op aan de
beste koffie te kopen die U
krijgen kunt. Liever iels
goeds voor Uw dure geld,
dan een teleurstelling op
de koop toe.
Verse, krachtige, geuri
ge koffie moet het zijn.
Die koffie, bovendien
door 10 korting in elke
prijsklasse goedkoper dan
welke andere ook, koopt U
bij De Gruyter. Als U óóit
het grote voordeel van De
Gruyter's 10 korting
wilt ondervinden, neem
dan nu De Gruyter's
Roodmerk koffie.
De werkzaamheden aan het nieuwe station te Leiden en aan de verbetering der
verkeerswegen rond het station vorderen snel. Er is reeds een begin gemaakt met
de bouw van een tunnel onder de spoorlijn Leiden-Amsterdam. Een overzicht <lcr
werkzaamheden aan de tunnel.
Handelsman
Als de schooldeuren opengaan in de late
middag, rollen de kinders naar buiten als
aardappelen uit een gescheurde zak. Zij
trekken langs de straten spelend op huis
aan, traag en treuzelend in de frisse herfst
die de wereld verguldt. Ziet ze gaan, zoudt
ge zeggen dat ze over een kwart-eeuw die
vergulde wereld te besturen zullen heb
ben? Ge kunt er met geen mogelijkheid
advocaten, diplomaten, fabrieksdirecteuren
en Kamerleden in zien. Daar lopen dich
ters en toneelspelers onder hen, handels
mannen en kloosterlingen, postbestellers
en staatslieden. Maar ze knikkeren en
vechten allen op een gelijke manier, ze
komen uit school en ze gaan naar huis met
dezelfde honger in dikke stapels boter
hammen. Ge moet ze wel van heel dichtbij
bezien om er de groten van morgen in te
ontdekken.
Zo hebben wij gedaan wij hebben van
ons raam uit toen kennis gemaakt met een
toekomstige handelsman. Hij zal over vijf-
en-twintig jaren grote sigaren roken en
naar de beurs gaan.
Wij hebben van ons raam uit in zijn toe
komst gekeken.
Wij stoten elkander aan achtfer de ruiten
om naar buiten te zien. Daar zit zo een
kleine klant aan de overkant op het stoep-
randje, hij is bezig vergenoegd kou te
lijden en zijn voeten in een plas te steken.
Het is een manneke dat ge omver zoudt
kunnen blazen, maar hij kijkt gewiekst uit
zijn ogen, zo snel en helder als een vogel.
Wij zullen hem eens gul trakteren, zeg
gen wij tegen elkander. Hij zit daar zo ver
kleumd in zijn dunne verschoten truitje
waaraan ge zien kunt dat hij een oudere
broer moet hebben die het nieuw gekregen
heeft. Wij zullen hem een tablet chocolade
geven met een schoon zilveren papiertje
erom, misschien wordt hij daar thuis wel
niet mee doodgegooid in deze dure tijd.
Wij schuiven het raam op en roepen
Jantje tegen hem. Als hij niet Jantje heet
is hij nog gewiekster dan hij eruit ziet,
want hij komt aangetrippeld als een franke
mus die kruimeltjes ruikt.
Het blinkende stuk chocolade heeft hij
met een lachje snel gevangen, hij dankt
met een vlugge blik waarin we een mengsel
zien van verbazing en welbehagen. Het
welbehagen dat ieder kind in het aan
schouwen van een mirakel heeft.
Ziet, daarom worden mirakelen alleen
aan kinderen te aanschouwen gegeven. Zij
zijn de schepselen die er voortdurend op
wachten.
Wij hebben plezier in dat ventje met
zijn reep, hij dribbelt ermee naar zijn oude
plaatsje op de stoeprand en ontdoet het
zorgvuldig van het zilveren hulsel.
Nu gaat hij ervan proeven, zeggen wij
slim, loerend door de gordijnen. Maar hij
heeft meer geduld dan wij. Hij ruikt eraan
en houdt liet wat van zich af, om het beter
te zien. En dan pakt hij het weer in het
ritselend zilver.
Hij bewaart het voor zijn zusjes en
broertjes, zeggen wij. Het is ontroerend.
Maar ge kunt van kinderen niet opaan, zij
doen de dingen op hun manier.
Hij staat op en ziet in het rond, hij heeft
in zijn blik de schranderheid van een grote
man die weet hoever zijn macht reikt.
En wij, achter de gordijnen, kunnen
jaren ver in zijn toekomst zien.
Hij steekt de hand'op als een verkeers
agent tegen een jongeman van ongeveer
zijn jaren, die zich op een autoped over de
wereld beweegt. Deze rijkaard moet in dat
gebaar de autoriteit van de machtige heb
ben gezien, want hij brengt zijn voertuig tot
stilstand en stapt uit.
Er wordt wat gesmiespeld en gekonkel
foesd, er wordt naar de autoped gewezen
met laatdunkende en aanprijzende gebaren.
Maar er komt overeenstemming, zij zwijgen
beiden in tevredenheid.
De blinkende reep komt tevoorschijn, de
rijkaard met het voertuig krijgt er de zui
vere helft van. En hij neemt de rijkaard
met het zilver voorop, om hem in snelle
vaart te brengen waar hij wezen wil.
Als de schooldeuren opengaan rollen de
kinderen als aardappelen naar buiten. Maar
als ge goed kijkt kunt ge soms zien wat er
uit zo een aardappel groeien zal.
Zo kunt ge soms een ogenblik tussen gor
dijntjes door in andermans toekomst glu
ren. J. L.
ADVERTENTIE
HOOFDPIJN? m
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. Doos 45 cr.
Mijnhardt Hoofdpijncablecten. Koker 75 et."
Vijftig jaar aan de kas
De heer H. W. Kromberg
jubileert
Zondag 29 October hoopt de heer H. W.
Kromberg. procuratiehouder en hoofdkas
sier van het kantoor Haarlem der Twentse
Bank aan de Zijlstraat, wonende Twijnders-
laan 34. zijn gouden jubileum in het bank
bedrijf te vieren. Vijftig jaar geleden werd
hij aangesteld als jongste bediende bij de
Commanditaire Vennootschap Haarlemse
Bankvereniging Teding van Berkhout en De
Clercq. In 1917 ging deze instelling een fusie
aan met de eveneens in de Zijdstraat ge
vestigde Hollandse Crediet- en Deposito-
bank Mees en Ritsema en de naam van de
nieuwe bank werd Haarlemse Bankvereni
ging. De Twentse Bank nam in 1931 de
Haarlemse Bankvereniging over en men
sprak van het kantoor Haarlem van de
Twentse Bank. Gedurende vijftig jaar heeft
de heer Kromberg aan het bedrijf, dat steeds
in perceel Zijlstraat 76 gevestigd is geweest,
zijn kraenten gegeven. Altijd was hij bij de
afdeling kas werkzaam en sedert een aantal
jaren is hij chef.
De aanstaande jubilaris heeft de ontwik
keling van het bedrijf meegemaakt. Toen hij
in 1900 zijn eerste schreden in de bank
zette, bestond het personeel uit vijftien leden-
Op het ogenblik telt het kantoor honderd
vijftig personeelsleden.
De afdeling kas van een bank komt het
meeste met het publiek in aanraking. Aan
gezien de Twentse Bank een groot aantal
cliënten heeft, is het te begrijpen, dat de
heer Kromberg in de loop der jaren met
zeer vele Haarlemmers te maken heeft ge
had. Door zijn optreden tegen het publiek is
hij zeer gezien. Ook bij de directe van de
bank staat hij hoog aangeschreven.
De jubilaris zal niet op Zondag 29 October
gehuldigd worden, maar op Zaterdagmiddag
28 October. Om hen. die veel met de heer
Kromberg te maken hebben gehad, in de
gelegenheid te stellen geluk te wensen, zal
na afloop van de huldiging door directie en
personeel van halfvier tot vijf uur een
receptie worden gehouden.
Een uur loon voor hen
die alles gaven
Onder de Haarlemse PTT-ambtenaren is
een actie gevoerd voor de „Stichting 1940—
194o onder het motto van „Eén uur loon
voor hen, die alles gaven".
Een bedrag van f278.10 kon aan de stich
ting worden overgemaakt.
