Postkantoor Haarlem zond bijna drie millioen
oude munten naar de smeltkroes
Kalenders 1951
Boekhandel VEKO
/alerdag 28 October 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Om de andere dag een zending van 450 kdo
Het zou overdreven zijn om te zeggen, dat de ambtenaren van afdeling Pasmunt op
het Haarlemse hoofdpostkantoor sinds de 15de Augustus, de dag waarop voor de
eerste keer gelegenheid werd gegeven de nikkelen en zinken stuivers en de zilveren
!Dzinken kwartjes in te wisselen tegen van nieuwheid blinkende munten, dag in dag
uit naar hartelust in bergen ingeleverd geld kunnen graaien. Zo romantisch gaat het
oa een postkantoor niet toe. Maar wanneer men een nuchtere berekening maakt voor
welke bedragen het publiek in Haarlem en omgeving zich van zijn oude geld heeft
ontdaan munten die allemaal door de handen van de vijf voor deze afdeling ver
antwoordelijke functionarissen van het Postkantoor zijn gegaan komt men tot de
conclusie, dat alleen al uit Haarlem tot nu toe twee millioen zeshonderd duizend oude
munten de weg naar de smeltkroes zijn gegaan.
De stormloop tijdens de eerste week
V3n de inlevering, die op 15 November zal
eindigen, nam al spoedig in hevigheid af.
De nïensen raakten met de gedachte ver
trouwd. dat ze nog wel even de tijd had
den met de omwisseling.
Nu de termijn spoedig verstreken is,
verwacht men nog een opleving, veroor
zaakt door neringdoenden en dergelijken,
die hun cliënten ter wille zijn geweest en
tenoegen hebben genomen met betaling in
oude munten tijdens de maanden dat inle
vering nog gaande was.
Rolletjes en staafjes
De grotere hoeveelheden moeten in rol-
'eties worden ingeleverd: voor de kwartjes
jn rolletjes van veertig, voor de stuivers
in staafjes van twintig munten.
Afwijkende assortimenten geven de
ambtenaar achter het loket maar onnodig
en vooral tijdrovend werk. Bij vergissin
gen draait hij bovendien voor het tekort
op, want met de toelage van vijf cent voor
iéder uur dat hij aan het loket staat komt
nij niet ver wanneer hij per ongeluk een
muntbiljet, al is het er maar een van een
gulden, teveel teruggeeft. In zo'n geval
mag hij zich twintig uur lang niet meer
vergissen
Overigens komen tekorten van belang
rijke omvang toch betrekkelijk weinig
voor. hetgeen een compliment inhoudt
voor de nauwgezetheid waarmee deze
hoofdarbeiders hun werk verrichten.
Wat nu die rolletjes oude munten be-
ireit: degene die inlevert is verplicht ze
van. zijn naam en adres te voorzien, zodat
bij de controle eventuele verschillen nog
achterhaald kunnen worden. Maar ook dat
somt sporadisch voor.
De oude munten worden geteld en ge
sorteerd: de zinken en de zilveren apart
evenals de nikkelen.
Voor zover het gaat om de zilveren
munten uit te zoeken wordt daarbij een
magneet gebruikt, de andere metalen val-
lendan vanzelf af. Het tellen kan op twee
verschillende manieren gebeuren: met een
ouderwets telbord, waarin veertig vormen
zijn gemaakt waarin de oude kwartjes
passen £odat men pa enig schudden precies
een bedrag van tien gulden overhoudt of
door een ingenieuze telmachine, waarin
vijfhonderd munten, als ze maar niet be
schadigd zijn, langs een verklikker roets
jen, die precies op de teller de stand aan
geeft.
De stuivers gaan in zakjes van vijf-en-
twintig gulden, de kwartjes worden tot
j 250 verpalvt. Een zakje zilveren kwartjes
weegt drie-en-een-halve kilo, de zinken
vijf, de nikkelen stuivers 'wegen twee kilo
per-vijfhonderd, de zinken ongeveer twee
ons minder.
Vervoerd werden twaalfhondei'd zakken
met zilveren en vijfhonderd met zinken
kwartjes, twaalfhonderd zakken met nik
kelen en zeshonderd met zinken stuivers.
Waaruit zou blijken, dat de Duitsers en
hun handlangers indertijd aanmerkelijk
minder munten in circulatie hebben ge
bracht dan de behoefte wettigde.
De grote „leveranciers" waren natuur
lijk de banken, die soms duizenden mun
ten tegelijk aanboden en daarvoor vaak
ook een gelijk bedrag aan pasmunt wilden
terughebben. Gelukkig beschikte men
over een grote buffervoorraad zodat der
gelijke plotselinge „stoten" op bevredigen
de wijze konden worden opgevangen.
Intussen blijken naast de bankinstellin
gen ook de „oude kousen" als beleggings
instituut nog populair te zijn. Er zijn ge
vallen bekend van lieden, die met zakken
vol groen-beschimmelde kwartjes kwamen
aanzetten of met drieduizend zilveren
guldens
Het ligt voor de hand, dat straks ook
de oude dubbeltjes en de centen aan de
beurt komen.
Nu reeds worden de zilveren en de
zinken dubbeltjes aan het Haarlemse post
kantoor ingehouden en worden, ter ver
vanging, grote hoeveelheden nieuwe mun
ten bij het centraal kantoor in Amsterdam
besteld.
De muntverversing stelt intussen de lei
ding van de afdeling geldzaken voor heel
wat minder grote problemen dan indertijd
de geldzuivering. Want dan zegt de be
trokken chef: „Wanneer ik daar nog aan
denk
Gemiddeld heeft het hoofdpostkantoor
Haarlem om de andere dag vijftien zakken
van dertig kilo naar het centraal kantoor
Amsterdam, vanwaar het oude geld naar
de Rijksmunt in Utrecht wordt gezonden,
verstuurd. Daarbij is inbegrepen de op
brengst van de bijkantoren in Heemstede,
Bloemendaal, Overveen en Aerdcnhout, de
hulppostkantoren in Santpoort-dorp en
■station, Spaarndam en Bennebroek en
van de twaalf postagentschappen en na
tuurlijk ook van de twee stadsbijkantoren.
ADVERTENTIE
0OO0O0O0OO0OOO00OOOOOOO0
ONDULATION PERMANENTE
Eugène
„Tiède Douce" - „New York"
DE MOOISTE FRANSE EN AMERIK.
LAUWE PERMANENT
0 Absoluut geschikt voor alle haarsoorten
0 Haarverven - Blonderen - Kleur-
spoelingen - Amerikaans - France
o A. DE JONG
q Jacobjjnestraat 13 Telcf. 1 8 7 31
0 Pas terug uit Wenen
0 met de nieuwste creaties
0 Nationaal-Intemationaal bekroond q
000000000000000000000000000(5
Dr. Feuilietau de Bruyn
over Nieuw Guinea
Dr. W. K. H. Feuilietau de Bruyn heeft
Vrijdagavond in de Bilderdijkzaal van
Brinkmann te Haarlem tijdens een bijeen
komst van de afdeling Haarlem van het Al
gemeen Nederlands Verbond het woord
gevoerd over de economische ontwikke-r
lingsmogelijkheden op Nieuw Guinea, ge
toetst aan het Engelse grondnotenplan in
Oost-Afrika.
Spreker begon zijn betoog met er op
te wijzen dat de meningen die men in
Nederland koestert over de toekomst
mogelijkheid op Nieuw Guinea zeer uit
eenlopen. Nu Nederland Indonesië heeft
moeten afstaan zag de heer De Bruyn in
het tot ontwikkeling brengen van Nieuw
Guinea de enige uitweg om het volksinko
men. dat voor de oorlog voor ongeveer
veertien procent uit Nederlands Oost-Indië
afkomstig was, enigszins aan te vullen.
Spreker schilderde de moeilijkheden
waarmee men ongeveer dertig jaar gele
den met het koloniseren te kampen had
en merkte daarbij op dat de slechte resul
taten daarvan voor een gx-oot deel te wijten
waren aan het feit dat men veelal indivi
dueel en met primitieve hulpmiddelen te
werk ging. Hij bracht als zijn mening naar
voren dat het inschakelen van de bevol
king, zoals dat op Borneo is geschied,
zeker gunstige gevolgen zou hebben. Naast
verschillende onvruchtbare gebieden treft
men in Nieuw Guinea streken aan waar
de bodem een rijkdom van olie bevat. Zo
lang de status van het eiland echter niet
vaststaat zal er geen onderneming worden
gevonden die deze gebieden zal ontginnen.
Het betoog van de heer De Bruyn was
min of meer een aanwijzing hoe men het
niet moest doen. Spreker besprak name
lijk de wijze waarop de Engelsen in Noord-
Afrika hebben getracht uitgestrekte ge-
meien winstgevend te maken. De misluk
king van de Engelse opzet weet spreker
fan het feit dat men in Afrika begonnen
is met het invoeren van het systeem der
genationaliseerde staatsbedrijven.
Aan de hand van enige lichtbeelden
Verduidelijkte de heer Feuilietau de Bruyn
ttjn betoog.
ADVERTENTIE
ENORM SUCCES HEEFT
KELTUM PLEET
JUWELIERSPLEET
Tot 6 November:
EXPOSITIE ETALACE
Keltum Tafelgerei - Iets aparts
VAN ELLINCKKUIJZEN
ANEGANG 32
KELTUM-SPECIALI.ST
Herfststemming in de Haarlemmerhout.
Kleurenpracht der tropen
Op de eerste bijeenkomst in dit seizoen
van de afdeling Haarlem en .omstreken der
Koninklijke Vereniging „Oost en West",
welke Vrijdagavond in hotel „De Leeuwe
rik" gehouden werd, hebben de leden ge
noten van beelden en films ove de kleuren
pracht der tropen. Daarvoor had dr. W. R.
Sinia gezorgd, die tijdens zijn verblijf in
Indonesië een groot aantal foto's en enkele
films heeft gemaakt over het volksleven in
Djakarta en van de bloemenweelde der
tropen. Vooral zijn collectie bloemen en
planten, waarvan vele opgenomen zijn in
de plantentuin te Buitenzorg en in de berg-
tuin Tjibqdas, trokken de bijzondere aan
dacht. Uit de beelden bleek wel, dat dr.
Sinia met zorg zijn onderwerpen uitgezocht
heeft. Bij de beelden gaf hij een toelichting
en zijn belangstelling voor de natuur kwam
tot uiting.
De voorzitter der afdeling de heer P. C.
Woudsma heeft in zijn openingswoord de
leden opgewekt de vereniging te steunen
en mee te werken het doel te verwezen
lijken. Ook deed hij mededelingen over het
winterprogramma.
In de pauze werd een collecte voor
Ambon gehouden.
Concours voor muziekcorpsen
Het gewest Noordholland van de Alge
mene Nederlandse Unie van Muziekver
enigingen houdt op de Zondagen 14, 21 en
28 Januari in het Gemeentelijk Concert
gebouw te Haarlem een concours voor
harmonie- en fanfarecorpsen. De belang
stelling hiervoor is reeds groot en er zijn
reeds vele inschrijvingen bij het secreta
riaat binnengekomen. Indien er onder de
accordeon- en mandoline-orkesten belang
stelling bestaat zal voor deze op 'n speciale
middag of avond een concours worden ge
houden.
Nachtdienst apotheken
Haarlem: Firma C. G. Loomeijer en Zn.,
Barteljorisstraat 11. telefoon 10175. Park-
Apotheek, Kleverparkweg 13, telefoon 11793
Teyeler-Apotheek, Teylerplein 79, telefoon
17946. Apotheek Gildehuis, Koninginneweg
3, telefoon 12038.
Heemstede: Heemsteedse Apotheek, Bin
nenweg 98. telefoon 28197. Aerdenhout-
Apotheelc, Zandvoortselaan 164, tel. 26772.
Bloemendaal: Santpoorter Apotheek,
Bloemendaalsestraatweg 145, Santpoort-sta
tion. Elswout-Apotheek, Bloemendaalse weg
341, Overveen.
ADVERTENTIE
HAl. AUTOMOBILISTEN
Stelt U prijs op goede stalling en
verzorging van Uw auto tegen normale
prijzen?
GARAGE ROZENKRANS
Ged. Oude Grachl 66 - Telefoon 19193
heeft nog stallingruimte
SKODA (sub-dealer) VOLVO
Ik heb mijn kasten opgeruimd.
Er geschieden belangrijker dingen in de
wereld.
Men krijgt van erger dingen pijn in de
rug.
Niettemin hèb ik pijn in de rug.
Hebt U wel eens al uw kasten opge
ruimd?
Gij krijgt er ook pijn van in uw hart en
in uw goede geweten.
In uw hart om alle vreemde, verre
dingen en mensen die worden opgeroepen
door het weerzien met vergeten zaken.
In uw goede geweten om alle dingen die
ge niet gedaan hebt. Om alle boeken die
ge niet gelezen hebt. Om alle voornemens
die ge niet vervuld hebt. Om alle brieven
die ge niet geschreven hebt. Om alle taken
die ge niet volbracht hebt. Om alle mensen
die ge bijna vergeten waart. Om alle hoog
tepunten die ge u niet herinnerd hebt En
om alle dingen die ge bewaard hebt. en
die u nu zo weemoedig maken omdat zij
zo plotseling en onvoorbereid terugkeren
in uw leven, met alle mensen en plaatsen
en omstandigheden die eraan verbonden
zijn.
In een doosje liggen een paar oude man
chetknopen. In een enveloppe een bun
deltje duffe brieven. Ge vindt een klein
boek met een opdracht en een naam.
Een kapot horloge.
Een cigarettenpijpje.
Een stukke aansteker.
Een kleine verzenbundel.
Een onvolledige jaargang van een blad.
Een boekje met foto's.
Wat tijdschriftartikelen.
Twaalf prentbriefkaarten.
Een zonnebril.
De copy van een oude sollicitatiebrief.
Neen, gij zult van mij niet horen wat en
wie aan al die onooglijk kleine dingen ver
bonden waren. Gij wilt toch niet een ge
heel mannenleven in a' zijn onbezonnen
heid vernemen?
En wat zegt het u, A*n wie die opdracht
in dat boek is en wie die brieven geschre
ven hebben?
Maar ik ben moe geworden van het buk
ken en het herschikken en het weer op
bergen van alle kleine dingen die ik, een
leven lang, heb meegedragen door de
jaren.
Ook moe van binnen, onder mijn schedel,
achter mijn ogen en in mijn hart.
En het geweten bonst in mijn slapen.
Zo gaat dat.
ELIAS
MUZIEKFESTIVAL
De Haarlemse amusementsvereniging
„De Melodisten", organiseert op Zaterdag
avond 3 Maart in het Concertgebouw haar
3e muziekfestival. Daaraan kunnen alleen
amateurs deelnemen, amusements- en
dansorkesten, Hawaiïanbands,- vocale en
sembles en solisten.
De jury zal bestaan uit: Pi Scheffer, Jan
de Vente en A. K. A. Burgdorffer. Er zijn
wisselbekers en medailles beschikbaar ge
steld.
Dag opa
„Een mens is geen. kanarie. Als ik me
ga opsluiten achter een horretje op een
zolderkamer, dan zal je het zien en
beleven dat ik meteen ziek word", zegt
opa Boogmans als wij hem vragen
waarom hij op zijn oude dag in weer
en wind het beroep van fietsenbewaar-
der uitoefent. Iedere morgen en middag
kan men hem vinden „om de hoek van
de Prijsbeiheersing" in plan-Zuid, op
een wonderlijk gemodelleerde ijzeren
stoel met zeven kussens. Hij rust wel
niet op satijn, maar hij moet toch wat
doen om geen kniesoor te worden. Trou
wens: hij is heel wat populairder dan
minister Lieftinck daar in die buurt. De
bewoners van de aan zijn riante open
luchtstalling grenzende percelen komen
hem nu eens een kop koffie, dan weel
een kop thee brengen, zomaar uit naas
tenliefde. Heeft u dat ooit zien gebeu
ren op de Haagse Kneuterdijk, waar de
genoemde excellentie onze voormalige
financiën telt?
Nooit hoeft opa Boogmans op een
droogje te zitten. Toen wij met hem
stonden te praten omstreeks elf uur in
de morgen, bracht een dienstmeisje met
o zo hemelsblauwe ogen hem een dam
pende beker chocolademelk. „Dat geeft
de burger weer moed!" zei hij en wij
beaamden het met een knipperend oog.
Hij dronk met kleine teugen om lang
zaam de vloeibare warmte in zich op te
nemen.
Alle kinderen, die daar spelen op het
trottoir of langs hem gaan op weg van
school naar huis en omgekeerd, behoren
tot zijn vriendenkring. Het „dag opa" is
dan ook niet van de lucht. Zelfs de
conducteur van lijn zestien licht zijn pet
om hem joyeus te groeten. Als er veel
jong goed bij de weg is, dan brengt hij,
nota bene één der weinig overlevenden
van de Lombok-expeditie van 1894, de
kleuters in groepen naar de overkant.
Van 1886 tot 1899 diende hij als botte
lier bij de marine. Ook aan de veld
tocht in Atjeh heeft hij deelgenomen.
Nog is zijn militaire loopbaan niet ten
einde, want nu vormt hij in z'n eentje
een brigade, zij het dan ook maar een
verkeersbrigade. „Zo kwaad is het leven
nog niet," fluisterde hij ons in. „Iedere
dag treed ik op als cavalier van een
meisje van voorin de zeventig. Elke
ochtend staat ze op me te wachten tot
ik haar kom halen. Dan trotseren we
arm in arm de snelheidsmaniakken,
want soms is het hier compleet een ren
baan."
Op de revers van zijn jasje draagt hij
niet zonder trotS de zo langzamerhand
verschoten lintjes van zijn eerlijk ver
diende erekruisen. Zeven jaar geleden is
daar nog een groot koperen onderschei
dingsteken bijgekomen in een vetleren
étui, uitgereikt door de gemeente Am
sterdam: dat van rijwielbewaker num
mer 89. Eén keer heeft hij al zijn mé
dailles in vol ornaat gedragen. Dat was
in 1903, toen hij solliciteerde bij de pos
terijen naar het ambt van brievenbestel
ler. Vier jaar had hij geworsteld, zoals
hij zegt, om voor dat baantje in aan
merking te komen, maar steeds werd hij
te oud bevonden. „Dat ben ik in 's lands
dienst geworden!" placht hij dan te zeg
gen, echter zonder enig resultaat. Tot
hij op een goede dag de stoute schoenen
eens flink in de poetspommade zette,
het hoofdkantoor binnenliep en bij de
directeur-generaal aanklopte. Hij was
toen 32^ en hij werd aangenomen voor
drie jaar. Doch het zijn er 23 geworden.
Op 15 April 1951 wordt hij bij leven en
welzijn tachtig en dan geniet hij een
kwart eeuw van zijn pensioen. „Ze zul
len bij het fonds wel denken: die kerel
gaat nooit dood," is hij van mening.
Naast de kachel
Opa Boogmans heeft meer dan de
twaalf spreekwoordelijke ambachten
bekleed, zelfs dat van glazenwasser,
hetgeen wij levensgevaarlijk vinden,
maar zijn eerste ongeluk trof hem pas
een paar maanden geleden, toen zijn
vrouw stierf. „De zeventiende zouden we
55 jaar getrouwd zijn geweest. Nu moet
ik alleen de bruidsdagen door en dat
gun ik geen ene man om mee te maken,
zelfs mijn ergste vijand niet." Gelukkig
heeft opa zeven getrouwde kinderen,
vijf zoons en twee dochters, die hem
allemaal vroegen: Vader, komt u bij ons
wonen. „Ze zorgen goed voor me, daar
niet van. maar wat je zoekt dat vind
je niet. Het roer van het schip is weg
en dan kan zelfs de beste kapitein niet
veel beginnen."
In zulke weemoedige ogenblikken
zoekt opa Boogmans troost bij zijn ste
nen doorrokertje, waarop hij na lang
zuigen een mooi vliegtuig heeft geto
verd. „Veel gezonder dan een houten
pijp", zegt hij met een glimlach, die een
paar seconden mysterieus aan de onder
kant van zijn roodbruine snor blijft
hangen. Af en toe komen de mensen
hem een half ons shag brengen. Met
Sinterklaas kreeg, hij zelfs een kistje
met tien sigaren van een halve gulden
per stuk. Gewoon zonde om aan te
beginnen.
Zo zit opa Boogmans elke dag daar in de
Lairessestraat op de fietsen te passen,
die voorzichtig worden neergezet tegen
de blinde muur van de Prijsbeheersing
om de hoek. Ze worden voor omvallen
behoed door een paar blokken steen
tegen de banden, want een rek is hier
niet. Een paar dagen geleden moest Hij
een nieuwe slang voor de pomp kopen.
Die kostte maar liefst 1.69 contant.
Als het straks koud wordt en de gure
buien hem doen verlangen dat hij nog
maar aan boord van een kruiser in de
Indische Oceaan voer, dan haalt hij zijn
potkacheltje van zolder om zich zo goed
mogelijk te warmen. Want hij wil zijn
functie volhouden. Ieder jaar krijgt hij
vijf mud kolen van een meneer in de
Oranje Nassaulaan voor niks thuisbe
zorgd. Die meneer zegt ook „opa" tegen
hem, net als iedereen. Dat is juist wat
het leven nog zo mooi voor hem maakt
die grote vriendenkring, 's Zomers
zijn er altijd moeders die hem hun kin
derwagens toevertrouwen als ze de stad
in moeten om boodschappen te doen.
Daarop te passen vindt hij het heerlijk
ste wat er is, omdat hij telkens hoopt
dat hij het nog mag beleven dat die
zuigelingen van nu als flinke peuters
hem op een autoped tegemoet zullen
snellen met hun blijde morgenwens:
„Dag opa, ben je d'r weer!"
Niet zo eenvoudig
Half November komt de Parijse mode
koning en parfumerie-fabrikant Jacques
Fath naar Amsterdam om een mode
show in het Victoria Hötel te geven. Dat
is niet zo'n eenvoudig man. Hij heeft
veertien kamers besproken voor zich
zelf, zijn vrouw en acht mannequins.
Vier daarvan worden gevuld met jur
ken, die toiletten heten. De bijbehorende
sieraden alleen hebben een waarde van
meer dan twee ton. Voor deze parade
van vrouwelijk tooisel bedragen de toe
gangsprijzen 17.50 en 20.als wij
ons niet vergissen. Er zijn in totaal
slechts zestienhonderd plaatsen beschik
baar, doch er werden er tienduizend
aangevraagd. Er werken vier Neder
landse kappers aan mee. allen winnaars
van een „coupe mondial" in de laatste
jaren, om de coiffures te verzorgen.
In Mei komt Jacques Fath wederom
naar ons land, dan voor het geven van
een cocktail-party in een groot kasteel,
zoals hij dat ook in Frankrijk doet. De
toegang zal gratis zijn, maar men moet
aan de ingang een stop inleveren van
een fles met zijn nieuwste parfum Ca
nasta. Het woord fles is eigenlijk even
Op 31 October en 1 November wor
den in de Stadsschouwburg voor
stellingen gegeven onder auspiciën
van de Wagner vereniging door het
American National Ballet Théatre.
Het programma bestaat gedeeltelijk
uit klassieke, gedeeltelijk uit mo
derne werken. De begeleidingen
worden verzorgd door het U.S.O. en
door het Rotterdams Philharmonisch
Orkest.
Tot 1 November wordt in de Kleine
Komedie het blijspel der gerechtig
heid „Leer om leer" van Shakespea
re vertoond. Daarna komen Toon
Hermans en Jan van Ees mei hun
cabaret-revue Alle gekheid op een
stokje". Wwn Kan en zijn A.B.C.-
cabaret spelen nog steeds spoortje-
in het Leidse Pleintheater met
pianobegeleiding door Cor Lemaire.
In het Centraal Theater geejt Co-
media op de drie laatste avonden
van deze maand reprises van de
Franse klucht „Een vreemd meisje".
In de hoofdstad uit
Op 1 November begint een reeks
vertoningen van „Anna Lucasta"
onder regie van Joan Remmelts.
Het A.T.G. verzorgt dit week-einde
in de Stadsschouwburg opvoeringen
van „De getemde feeks" van Shake
speare. Het Nederlands Volkstoneel
brengt hedenavond „De twee edel
lieden van Verona" in de Doelen
zaal en Zondag en Maandag de
comedie „Toen wij trouwden" van
Priestley.
Tuschinski vertoont tegelijk met
andere hoofdsteden van Europese
landen voor het eerst de film
„Stromboli" van Roberto Rosselini
met Ingrid Bergman als ster. De
film van de maand „Opmars zonder
genade" kan men in Alhambra zien.
Het abonnementsconcert in het
Concertgebouw van Zondagmiddag
staat onder leiding van Pierre Mon-
teux. Uitgevoerd worden de ouver
ture „Roeslan en Loedmila" van
Glinka, het Tweede Pianoconcert
van Rachmaninoff met George
van Renesse als solist) en werken
van Prokofjef en Borodine.
In de kleine zaal zingt hedenavond
de beroemde Amerikaanse voor
drachtkunstenares Libby Holman,
speelt Zondagavond het Amsterdams
Trio en Maandagavond het duo Her
man Salomon, viool en Elsie Hall,
piano. Dinsdagavond concerteert het
Trio Pasquier met Jean Antonietti,
piano en H. Stips, contrabas.
In het Stedelijk Museum worden
honderd reproducties tentoongesteld
van werken door Franse meesters,
die voor Indonesië zijn besteind. j
misplaatst als het woord gratis, want de
inhoud kost ongeveer zes tientjes. Pre
cies weten we het niet, maar het scheelt
niet veel. Bovendien moet men zich hul
len in Mexicaans costuum. Men kan
zoveel eten en drinken als men wil, zon
der dat men daarvoor ook maar iets
hoeft te betalen. De parfumfabriek van
Jacques Fath besteedt jaarlijks een be
drag van twee millioen gulden aan
reclame. Tien jaar geleden lag hij eens
per maand overhoop met zijn huisbaas
of met de slager, omdat hij zijn huur en
zijn rekening niet kon betalen. Nu is
dat geen mode meer. BOEDA.
ADVERTENTIE
voor Uw vrienden overzee, moeten
NU verzonden worden.
Wij hebben een fraaie sortering, en
zorgen voor solide verpakking.
ZIJLSTRAAT 96—98 TELEFOON 11706
Geraffineerd spel van
Australische pianiste
Mozart en Van Beethoven
bij de H.O.V.
Toon Verhey opende het tweede concert
van serie V met de Egmont-ouverture van
Van Beethoven. Het werd een uitvoering
met zeer veel nadruk op de bedoelingen
van het stuk als inleiding tot het drama
van Goethe, dat, zoals men weet, een epi
sode uit de Nederlandse vrijheidsstrijd
tegen Spanje behandelt. De vertolking
was dus fel geladen met sentimenten en
dramatisch effect; de tegenstellingen
scherp getekend en dynamisch gekleurd.
Zo hoorden wij dan een bezielde muzikale
synthese van ons nationale epos, een sa
menvatting die meer zegt dan het hele
toneelwerk van Goethe.
Daarna mochten we kennis maken met
het pianistisch kunnen van Eileen Ralf,
een Australische van geboorte, die in
Engeland tot kunstenaresse werd gevormd.
Eileen Ralf speelde het Vierde piano-con
cert van Van Beethoven, het teerste,
meest romantische en voor vrouwelijke
interpretatie geëigende van het vijftal.
Deze hoedanigheden kwamen in haar ver
tolking dan ook bijzonder treffend uit,
soms zelfs met een elegische weekheid,
maar aldoor met een poëtisch raffinement,
waarin een delicate nuancering een niet
geringe rol speelde. Maar Eileen Ralf
bleek ook sterke spanningen te kunnen
ontwikkelen en een spirituele energie aan
de finale te kunnen spenderen. Het ene
hield het andere in evenwicht en als ge
heel ging er van de interpretatie een be
koring uit, die niet naliet te overtuigen en
ons in de ban van een zeer. dichterlijke
visie op het werk vermocht te slaan. Ook
de techniek, waarmee dit alles als 't ware
vanzelfsprekend werd tot stand gebracht,
gingen wij gaandeweg bewonderen. Eind
indruk: een kunstenaresse, die misschien
nog meer geroepen is om in de kamer
muziek triomfen te vieren dan op het
grote podium. Doch laat dit met de nodige
reserve gezegd zijn, want wie weet wat
zij in een „mannelijk" concert zou kun
nen presteren!
Geheel in de geest van de solistische
verklanking was ook de instrumentale om
lijsting van Verhey en het orkest. En dit
werkte de romantische sfeer in de hand,
die Eileen Ralf met haar interpretatie
wenste te verwekken. Het publiek toonde
zich zeer opgetogen na deze gevoelige en
fraai klinkende uitvoering.
Tenslotte bracht Verhey met de zijnen
een zeer verzorgde herschepping van de
Symphonie in g van Mozart, een meester
werk van het zuiverste gehalte, waarin
we de harteklop van de grote meester
horen in de benardste periode van zijn
kortstondig leven. Maar laten wij alle
subjectiviteit er buiten, wat is er dan nog
oneindig veel heerlijks als organisch ont
wikkeld kunstwerk te beleven. Daartoe
bood de vertolking alle kansen.
Verhey, die Vrijdag jarig was, vond bij
het betreden van het podium bloemen op
zijn lessenaar en werd door het publiek
hartelijk begroet. JOS. DE KLERK
ADVERTENTIE
UNIEKE COLLECTIE
17e. 18e en 19e eeuwse
schilderijen en
interessante antiquiteiten
