IÉ
Kans op stroomstoring
tijdens piekuren
St. Nscolaas oadeaux
j FRIS, KELLER en MACDOMALD
WIJ helpen Sint N!c©Iaa$
WEBER
Terugkeer naar de
oorlogs-economie
Boekhandel
LOOSJES
lieuwe Uitgaven
Amsterdamse Beurs
Vrijdag 1 December 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Behalve als het publiek
meewerkt
Wanneer het publiek in het bijzonder
je grote massa der kleine verbruikers
niet nog meer dan tot nu toe het geval was,
ernst maakt met de beperking van het
stroomverbruik tijdens de piekuren, is de
kans op storingen niet gering.
De Haarlemse centrale, die overigens het
ten opzichte van 1939 ongeveer met zeven
tig procent gestegen verbruik wel aan kan,
is tijdens de piekuren, wanneer alle tur
bines, ketels en generatoren in vol bedrijf
rijn, namelijk tamelijk kwetsbaar, ook al
omdat het machinepark nodig vernieuwd
moet worden.
Juist tijdens deze uren immers hebben
de centrales waarmee Haarlem gekoppeld
js (Amsterdam en Velsen) eveneens weinig
gelegenheid om bij te springen, omdat in
die plaatsen op dat tijdstip ook aan een
sterk gestegen vraag moet worden voldaan.
Nu heeft de directie van het Energie
bedrijf maatregelen getroffen om die stads
delen waar storingen in de stroomleve-
ringen tot groot ongerief zouden leiden, zo
lang mogelijk te bedienen. Dat zijn dus
allereerst de industriegebieden, de binnen
stad en de wijken waar ziekenhuizen ge
vestigd zijn.
De bewoners van de overige wijken
wordt aangeraden een hulpverlichting
(olielampen of kaarsen) bij de hand te
hebben.
In eigen hand
Xu heeft het publiek het in eigen hand het
risico van een storing tot een minimum te
beperken, door ervoor te zorgen dat tijdens
de piekuren (7,309,00 's morgens en
16.3018.00 uur 's avonds) het huishou
delijk gebruik zoveel mogelijk wordt be
perkt. Dus: geen schemerlampjes, niet strij
ken of stofzuigen en geen extra electrische
kacheltjes.
In het algemeen geeft dat geen groot
ongemak, noch economisch nadeel en men
voorkomt er het tijdrovende getast en ge
zoek en gemopper mee, dat aan het plot
seling uitfloepen van het licht is verbonden.
Trouwens, ook van de andere groepen
van gebruikers worden dergelijke offers
gevraagd: de winkeliers redden hun
étalage verlichting door zich te verbinden
in hun zaak slechts cle helft van de lampen
te laten branden. Hun reclameverlichting
staat dan helemaal op non-actief.
De gemeentekantoren doen het ook met
de helft minder verlichting, waardoor ver
schillende werkzaamheden op andere
tijden van de dag moeten worden verricht.
De grote bedrijven en fabrieken zijn
geen dwingende beperkingen opgelegd,
maar zij nemen zich eveneens voor, werk
dat een groot stroomverbruik vergt, zoveel
mogelijk niet tijdens de piekuren uit te
voeren. Bovendien draagt men er zorg
voor, dat de straatverlichting niet te vroeg
aangaat of te lang blijft branden.
Deze periode van zelfbeheersing in het
stroomverbruik duurt tot 27 Januari.
Reeds is het verbruik met enkele percen
tages gedaald, maar-voldoende is dat nog
niet.
Het toepassen van gasontladingslampen,
zoals T.L.-buizen en patriumverlichting,
bevordert evenzeer ëèn zuinig stroomver
bruik, dat met effectiever licht gepaard
gaat.
Tenslotte is er ook-nog- d-e kwestie van
het kabelnet, waarvan de nog niet ver
nieuwde gedeelten aan cle grens van hun
vermogen zijn.
De huidige moeilijkHédén," cli5 'dus' een
gevolg zijn van het feit dat tijdens de oor
log de centrales niet vernieuwd of uitge
breid konden worden, zullen zeker nog
twee winters optreden en het is zelfs, zeer
waarschijnlijk dat het volgend jaar een
ingrijpende werktijdverschuiving zal moe
ten wordente baat genomen om de pro
ductie ongestoord te verzekeren.
Bezwaren tegen opheffing
openbare opleidingsscholen
Op de ouderavond van de Prinses Maf-
grietschool (Junoplantsoen) heeft het hoofd
der school, de heer J. Houwen, mede
delingen gedaan over de wijziging, welke
zich sedert 1 September bij het openbaar
lager onderwijs heeft voorgedaan. Van op
leidingsscholen wordt er niet meer ge
sproken. Alle openbare lagere scholen zijn
thans gelijk. Daardoor is de schooltijd voor
de twee laagste klassen op de Prinses
Margrietschool verkort en gelijk gesteld
met andere scholen. Spreker betreurde het
verlies van een groot aantal uren en was
van mening, dat er harder gewerkt zal
moeten worden om die tijd in te halen.
De concertzanger N. de Boer verleende
deze avond medewerking en werd op de
piano begeleid door mevrouw Molenaar.
De heer Houwen hield een voordracht over
de gesteldheid van het weer en de heer
J. J. Voogd sprak een propagandistisch
woord namens de afdeling Haarlem van de
vereniging voor Volksonderwijs.
De heer Willem Gehrels, directeur van
de Volksmuziekschool te Amsterdam, is ter
gelegenheid van zijn 65ste verjaardag be
noemd tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
ADVERTENTIE
ELECTRISCHE:
SNELKOKERS
KOOKPLATEN
BROODROOSTERS
STRIJKBOUTEN
KETELTJES
SCHEERAPPARATEN
HANDDYNAMO'S
STOFZUIGERS
ZIJLSTRAAT 56 - TEL. 11838
De heer J. C. Ravestein
gehuldigd
Vandaag viert de heer J. C Ravestein,
administrateur van de N.V. Nachtveilig-
heidsdienst en controle, zijn zilveren jubi
leum. Ter gelegenheid daarvan is hij van
morgen op het kantoor op hartelijke wijze
gehuldigd.
De oudste directeur, de heer L. Lam,
haalde herinneringen op uit de tijd. toen
de heer Ravestein nog niet bij de Nacht
veiligheidsdienst werkte. Het bedrijf leed
aan kinderziekten en het had nog geen
gunstige reputatie. Toen de jubilaris in
dienst kwam is men begonnen aan een
nieuwe opzet van het bedrijf en het resul
taat is geweest, dat de Nachtveiligheids
dienst op bijzondere wijze ontwikkeld is.
Vroeger was het de bedoeling winst te
maken, dóch ihans is de dienst een nuttige
in de maatschappij. Aan de opbouw heeft
de heer Ravestein zijn krachten gegeven
en daarvoor bracht de heer Lam hem dank.
Deze herinnerde ook aan de moeilijke oor
logsjaren, toen het bijna onmogelijk werd
het werk naar behoren te verrichten. Na de
bevrijding is de dienst weer opgebouwd,
waaraan de jubilaris zijn krachten gaf. Als
blijk van waardering bood de directeur een
armbandhorloge aan.
De heer D. Lam. mededirecteur, dankte
voor de prettige samenwerking en over
handigde een geschenk onder enveloppe.
Verder spraken de heren J. van Klinken,
namens de hoofdcommissaris van politie J.
Broier uit Utrecht, namens het bestuur van
de Nederlandse vereniging van Nachtvei
ligheids- en bewakingsdiensten, A. F.
Bollerman, directeur van het Accountants
bureau Bollerman. J. B. C. Court, chef van
de afdeling controle van de dienst, namens
het personeel, Wildschut, inspecteur, en
M. Berghuys, employé. Eenjge sprekers
lieten hun gelukwensen vergezeld gaan
van geschenken.
ADVERTENTIE
ARTISTIEKE
Dames- en
Herenportretten
RICHE FOTO ART
169 GROTE HOUTSTRAAT TEL. 13472
Prof. dr. F. C. Gerretson
gehuldigd
Donderdag was het 25 jaar geleden dat
te Utrecht de „Indölogische faculteit" werd
gesticht en eveneens was het een kwart
eeuw geleden, dat prof. dr. F.- C. Gerretson,
buitengewoon hoogleraar in de constitutio
nele geschiedenis van het Koninkrijk in
Europa en overzee, zijn inaugurele rede
hield.
Des middags is in het groot auditorium
der rijksniversiteit een bijeenkomst gehou
den, waarin prof. Gerretson werd gehul
digd.
De rector magnificus der Utrechtse uni
versiteit, prof. dr. J. H. W. Verzijl, roemde
na een korte kenschetsing van de persoon
van de jubilerende hoogleraar, diens veel
zijdigheid.
Prof. Verzijl sprak als zijn mening uit,
dat prof. Gerretson thans nog rest het schrij
ven van het „drama over de onontkoom
baarheid in de geschiedenis".
Voorts spraken de president curator- van
het „Fonds ten behoeve van de Indologi
sche studiën", jhr. W. Röell, de voorzitter
der verenigde faculteiten der rechten en
der letteren en wijsbegeerte, prof. dr. H.
Th. Fischer, en namens de reünisten mr. F.
J. J. Besier, die een door Sierk Schroder ge
schilderd portret van prof. Gerretson aan
bood.
De president-curator der Utrechtse uni
versiteit, jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch ridder
van Rosenthal, zeide dat ieder zal willen
getuigen van het zeer vele, dat prof. Ger
retson voor het vaderland heeft gedaan,
ook al hadden zo velen met hem verschil
van mening.
Prof. Gerretson zeide in zijn dankwoord
dat liefde voor het volk, voor het land en
voor de staat de hartstocht van zijn leven
is geweest.
Na deze huldiging werd een receptie ge
houden van de luslrumvierende Utrechtse
Indologenvereniging. Prof. Gerretson ont
ving een gedenkboek.
ADVERTENTIE
Wat doet de Sint als hij in Haarlem komt?
Hij gaat het eerst een kijkje nemen bij
Schous: een groter sortering speelgoed
vindt hij nergens anders: Fietsjes 17.70,
26.- enz. Autopeds 14.-, op luchtbanden
36.25. Trapauto's vanaf 27.-. Beertjes
vanaf 3.45. Poppenwagens 19.95, 23-65.
45.-. Hobbelpaarden 18.75.
OUDE GROENMARKT 16-14 HAARLEM TELEFOON 11266
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 30 November 1950
GEHUWD: 30 Nov.. E. V. W. Vercruijsse
en C. Souwer; W. J. C. van der Mark en M.
de Vries: J. A. Hoogendoorn en A. L. van
Bergen; D. Bains en M. W. de Boer; H. F.
Leautaud én J. de Graaff; P. Ziel en A. C.
Brugman.
BEVALLEN van een zoon: 27 Nov., D. J.
van der Lindenvan Wort; 28 Nov., A. E.
Nieuwendijk—Kool; C. van Wort—van der
Wereld; 29 Nov., E. R. Joustra—Bartels; M.
J. M. GahrmannHousmans; 30 Nov.. F. C.
van AlphenSchuuring; J. S. Bokhove
Diehl.
BEVALLEN van een dochter: 28 Nov., E.
A. Piek—Kuntze; 29 Nov., G. van Wallinga—
Tollenaar; W. Hosde Jongh; J. E. C. Schra-
ma—Boersma; 30 Nov., E. H. Otter-Meissner.
OVERLEDEN: 23 Nov.. W. Jonkhof, 55 j.,
Voorhelmstraat': H. A. J. van den Bergh
Schell, 77 j„ Kleverparkweg; M. Bakker
Schouten, 76 j.. Gen. Joubertstraat; 29 Nov.,
P. J. Bros, 46 j., Nassauplein.
Stoppen aan de linkerkant
van de weg verboden
Reeds jaren lang is het op een gewone
weg verboden om met een voertuig links
te stoppen. Tegen dit verbod is de laatste
tijd door de politie soepel opgetreden, om
dat er reden was om aan tc nemen, dat in
de nieuwe verkeerswetgeving dit voor
schrift zou vervallen. Dit blijkt echter niet
het geval te zijn. Voortaan zal het verbo
den zijn om met auto's, bakfietsen, hand
wagens en met een paard bespannen wagen
aan de linkerzijde van de weg stil te staan,
zelfs als dit gebeurt om te laden, te lossen
of in- en uit te stappen. Een uitzondering
wordt gemaakt voor wegen met één rich-
tingverkeer, waar in het algemeen dus
zowel links als rechts mag worden stilge
staan, tenzij er een speciaal parkeer- of
stopverbod geldt, voor wegen, waar aan de
rechterzijde tramrails liggen
Expositie in Huis Van Looy
Sociale kunstopdrachten
Morgenmiddag zal de Haarlemse wethou
der van onderwijs en kunstzaken, de heer
D. J. A. Geluk, in het Huis Van Looy de
tentoonstelling openen van werken die ge
durende de jaren 3 9451950 door het Rijk
en de Gemeente zijn gekocht op advies van
de Commissie voor sociale kunstopdrachteh
in Haarlem.
De aankopen hebber, plaats gehad krach
tens een door de Minister van Sociale
Zaken in het leven geroepen regeling. In de
circulaire daarover wijst de minister op de
bijzonder moeilijke maatschappelijke ver
houdingen waaronder tegenwoordig vele
kunstenaars hun culturele arbeid moeten
verrichten.
Dit heeft de minister aanleiding gegeven,
naast enige andere hulpregelingen als de
sociaal economische hulpverlening voor
zelfstandigen en het voorzieningsfonds voor
kunstenaars, een regeling samen te stellen,
welke het voordeel biedt, dat niet alleen
tegemoetgekomen wordt in de dagelijkse
noden, doch tevens de werkzaamheid als
kunstenaar wordt gestimuleerd-
Voor de beoordeling van kwaliteiten van
opgedragen ontwerpen of vrij ontworpen
kunstwerken dienen de gemeentebesturen
advies in te winnen bij de Commissies voor
Sociale Kunstopdrachten, welke plaatselijk
of rayonsgewijs werkzaam zijn.
De Commissie voor Haarlem en omge
ving' is werkzaam voor de gemeenten
Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarn-
woude, Haarlemmermeer. Heemstede. Bloe-
mendaal, Velsen en Zandvoort.
De aangekochte stukken worden tussen
Rijk en Gemeente verdeeld- Beide over
heidsinstellingen hebben de vrijheid de
kunstwerken op de meest gewenst geachte
wijze te benutten.
ADVERTENTIE
U kunt ons opdragen pakketten bij uw familie en vrienden te bezorgen. - Speciaal tarief
BESTELDIENST A.B.C. - Barrevoetestraat 2 Haarlem - Telefoon 18428, na 6 uur 14810
14155
ADVERTENTIE
'n Nuttig cadeau
ROESTVRIJE TAFELMESSEN
in Sheffield- en Solinger staal
vanaf 14.75 per j4 dozijn
Gr. Houtstraat 166 bü de Houtbrug.
Grote schade bij botsing
tussen goederentreinen
Spoorbaan Zwolle-Deventer
versperd
Hedenmorgen omstreeks acht uur zijn te
Olst op de spoorlijn Zwolle-Deventer twee
goederentreinen in botsing gekomen.
De materiele schade is zeer groot. De
spoorlijn is versperd.
Het ongeluk is gebeurd ter hoogte van
de overweg nabij het station Olst in de
weg Vim Olst naar Diepenveen.
Het ongeluk gebeurde toen door nog on
opgehelderde oorzaak een goederentrein
komende uit de richting Deventer op een
stilstaand treinstel reed, eveneens bestaan
de uit goederenwagens.
Om 13 uur was één spoor vrijgemaakt,
zodat het spoorwegverkeer Zwolle-Deven
ter hervat kon worden.
November - regenmaand
Het K.N.M.I. deelt mede: In Novemoer is
in ons land gemiddeld ongeveer het dubbe
le van de normale hoeveelheid regen ge
vallen. In Den Helder viel 169 millimeter
regen, hetgeen sedert het begin der waar
nemingen aldaar in 1843 nooit is voorge
komen.
In De Bilt viel op 28 van de 30 dagen
regen. Ook dit is een record, want sedert
het begin der waarnemingen in 1849 is het
grootste aantal regendagen in November 27
geweest.
Zandvoort
Raadslid vergiste zich
Naar wij vernemen is na onderzoek ge
bleken, dat de heer Lindeman, die in de
jongste vergadering van de Zandvoortse
raad de verhoging van de waterprijs wist
op te schorten door zijn opzienbarende
mededelingen over het cijfermateriaal be
treffende het waterverbruik, de dupe is ge
worden van een vergissing. De heer Linde
man schijnt namelijk de hem verstrekte
gegevens over het opgepompte water en
het werkelijk verkochte water te hebben
verwisseld, evenals die over twee verschil
lende perioden van vier en acht maanden.
Het voorstel van B. en W. zal dan ook in
de volgende vergadering ongewijzigd aan
de orde komen, nadat het nog door de
financiële commissie is bekeken.
Adenauer wil wijziging
van bezeftingsstatuut
Dr. Adenauer, de West-Duitse bonds
kanselier, heeft in een toespraak tot de
Christen-democratische parlementsfractie
erop aangedrongen, dat de geallieerden
„hun politiek herzien" als zij willen, dat
West-Duitsland „schouder aan schouder
met hen deelneemt aan de West-Europese
verdediging".
Hij verklaarde, dat hij Vrijdag opnieuw
aan de hoge commissarissen zaï voorstellen
om het bezettingsstatuut te vervangen door
een „veiligheidsovereenkomst". Hij be
treurde het, dat hij tot dusver bij de gealli
eerden „weinig sympathie" voor zijn voor
stel had ontmoet.
Grenswijziging van
de gemeente Utrecht
Zij krijgt er waarschijnlijk
meer dan 24.000 inwoners bij
Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben
aan de raden van de gemeenten, die be
trokken zijn bij de voorgenomen grens
wijziging der gemeente Utrecht, een ont
werpregeling voorgelegd. Aan Utrecht wor
den toegevoegd gedeelten van de gemeen
ten Maartensdijk, Jutphaas, Vleuten-De
Meern en Westbroek.
De gemeenten Achttienhoven, Haai'zui-
lens, Oudenrijn, Veldhuizen, Vleuten, West
broek en Zuilen zullen te zijner tijd óp-
houden te bestaan.
De noodzaak van grenswijziging is ge
boren uit de omstandigheid, dat binnen het
territoir der gemeente Utrecht reeds sinds
vele jaren niet de ruimte wordt gevonden
welke voor de stadsontwikkeling nodig is.
Aansluitend aan de bebouwing in de ge
meente Utrecht zelf liggen thans grote
stadswijken op het gebied van enkele
randgemeenten. Deze stadswijken zijn
Tuindorp en Steinenburg in de gemeente
Maartensdijk, de wijk Nieuw-Zuilen gele
gen in de gemeente Zuilen en de wijk
Hoograven in de gemeente Jutphaas.
Het ligt in de bedoeling dat de grenswij
ziging op 1 Januari 1952 ingaat. De aan
Utrecht toe te voegen gebieden tellen thans
ongeveer 24.000 inwoners.
In de uitgebreide toelichting op de ont-
werp-regeling wordt dc verwachting uit
gesproken dat vóór de grenswijziging de
tollen op de weg van Utrecht naar Maar
tensdijk zullen zijn opgeheven.
ADVERTENTIE
ANKER horloges, PENDULES
grote sortering - voordelige prüzen
1 JAAR GARANTIE.
U KOOPT BIJ EEN VAKMAN.
JAGT KLEINE HOUTSTRAAT 105.
Indonesische socialisten
tegen boycott-actie
De correspondent van Aneta te Sema-
rang meldt, dat, volgens een mededeling
van de partijraad, op 0 December de partij
van Bung Tomo. de Partai Rakjat, bijeen
zal komen om de boycott tegen de Neder
landers te bespreken. Men zal dan nauw
keurig bepalen op welke wijze dc boycott
zal worden uitgevoerd cn waartegen deze
zich precies zal richten. Zo gaat liet er om
of men alleen zal weigeren in Nederland
vervaardigde producten te kopen of ook
die, welke in Indonesië in Nederlandse
fabrieken zijn vervaardigd. Voorts staat op
het program de kwestie van het al dan niet
staken in Nederlandse bedrijven en. zo
men tot staking besluit, in welke bedrijven
dit zal geschieden.
In kringen van de PSI (Indonesische
socialistische partij) heeft men aan Aneta
medegedeeld, dat de PSI een boycott tegen
de Nederlanders niet kan steunen. „Men
zou een boycott organiseren tegen de Ne
derlanders in Indonesië, terwijl men ver
geet, dat de meeste Nederlanders hier te
lande ambtenaren of ondernemers zijn, die
ten bate van Indonesië werken. Een even
tuele boycolt-actie zal dus niet alleen de
Nederlanders treffen, doch de regering zal
hierdoor meer benadeeld worden".
Noorse tankboot in brand
in de haven van Durban
De 10.576 ton metende Noorse tankboot
„Atlantic Africa" is'in de haven van Dur
ban (Afrikaanse Oostkust), nadat zich een
ontploffing aan boord had voorgedaan, in
brand gevlogen. Men meent, dat vier per
sonen door deze ramp het leven hebben
verloren. Bovendien moesten verschillen
de leden van de brandweer met ernstige
brandwonden naar het ziekenhuis worden
gebracht, terwijl verscheidene personen
nog worden vermist. Het grootste gedeelte
van de bemanning was de wal op, toen de
ontploffing plaats had.
Het geweld van cle ontploffing werd
over een uitgestrekt gebied gehoord, ter
wijl de eerste laaiende vuurgloed lot op
een afstand van veertig kilometer kon
worden waargenomen. Gas ontsnapte uit
het brandende schip, dat door het vuur
ontvlamde en waardoor een steekvlam van
twaalf meter hoogte ontstond.
Een sleepboot poogde het brandende
schip van de kade te slepen. Van de-wal
af werd met man cn macht door de brand
weer gewerkt. De brandweerlieden waren
door de grote hitte niet in staat de lager
gelegen dekken van de tanker te bereiken.
Na ongeveer drie uur was men de brand
meester. De „Atlantic Africa" hacl onge
veer 9000 ton benzine aan boord.
De gezagvoerder en zijn echtgenote wa
ren eveneens aan wal gegaan, doch hun
vierjarig dochtertje bevond zich aan boord
toen de ontploffing plaats had. Twee leden
der bemanning baanden zich met levens
gevaar een weg naar haar hut en wisten
het meisje te redden.
Het proces om Bertha Hertogh. Bij liet verlaten van het gerechlsgcbouio te Singapore
na een der zittingen werden Bertha Hertogh en haar pleegmoeder Aminah (respec
tievelijk vierde en derde van rechts) omzwermd door een menigte van twee duizend
personen, die door een cordon van politiemannen in toom gehouden moest worden.
Effecten- en
Geldmarkt
Er is thans feitelijk slechts één ding,
•aarover men in cle wereld denkt en
spreekt en waardoor ook de beurzen wor
den beheerst en dat is de vraag of de op
mars van het communisme in Azië tot
staan gebracht en een nieuwe wereldoorlog
zal kunnen worden voorkomen. Terwijl de
bedrijfsberichten uit de Verenigde Staten
nog altijd onverdeeld gunstig luiden en
hogere dividenden worden uitgekeerd, is in
Wall Street het indexcijfer voor industrials
van 236.47 op 24 November tot 226.42 ge
daald, dat van spoorwegshares van 71.06
tot 67.90. Niet minder dan spectaculair is
de recente prijsstijging van tin en rubber
op de Londense beurs: in twee dagen tijds
zag men tin van 1000 tot 1155 per ton
en rubber van 48)4 tot 64 pence per Engels
pound stijgen. Er behoeft niet aan te wor
den getwijfeld of we staan thans weer mid
den in de oorlogseconomie, welke door alle
schone plannen tot internationale opbouw
van een vreedzame wereld een streep haalt
en die ook nationaal de regeringen der
West-Europese landen voor nieuwe pro
blemen plaatst.
Deze problemen zijn te groter, omdat
men in de Verenigde Staten en in Europa
de vijf vredesjaren na 1945 niet in voldoen
de mate heeft benut om tot een zodanige
militaire en economische samenwerking te
komen, dat men redelijkerwijs kan ver
wachten de voortgaande aggressie van het
communisme te kunnen weerstaan.
Het kan daarom niet verwonderen dat
zich van de beurzen te Amsterdam, Londen,
Parijs en Brussel een min of meer nerveuze
stemming meester heeft gemaakt en ove
rigens belangrijke financiële en economi
sche vraagstukken op de achtergrond ge
raken.
Dit geldt ook van Nederland, dat, ook al
zou het gevaar voor een derde wereld
oorlog kunnen worden bezworen, zeker
niet de meest gemakkelijke positie in West-
Europa inneemt. Minister Van den Brink
heeft er met nadruk op gewezen, dat de
voorgestelde bezuinigingen van 100 a
I 150 millioen niet voldoende zijn om hel
evenwicht op de staatsbegroting en op dc
betalingsbalans te herstellen. En toch is
volgens de minister dat evenwicht op de
betalingsbalans absoluut noodzakelijk om
tot de gewenste zelfstandigheid te geraken.
Het staat zo dat we tot 1948 meer hebben
geconsumeerd dan geproduceerd, dat 1949
i een gunstige wending deed zien. maar dat
voor 1950 het tekort op de betalingsbalans
I weer driemaal groter is dan in het voor-
j gaande jaar, hoewel de productie 2790
j millioen groter was dan de consumptie.
Maar in dit jaar is voor ruim 3700 mil-
I lioen geïnvesteerd, met andere woorden, we
hebben in 1950 voor 1 milliard geïnves-
I teerd met andermans geld en daar moet nu
I een eind aan komen. Minister Van den
I Brink acht desondanks juist een vermecr-
dering van de investeringen noodzakelijk
omdat anders ons productieapparaat ver-
j oudert, de werkgelegenheid vermindert en
de export moet dalen waarmee, dus de
paarden achter de wagen gespannen zou
den zijn. De besparing zal moeten worden
gevonden op de niet-commerciële investe
ringen, woningbouw, overheidsuitgaven,
lagere publiekrechtelijke lichamen en zo
meer, waarnaast ook vermindering van de
consumptie nodig kan blijken. A! deze din-
gen zijn ook nodig om ae koopkracht van
1 de gulden te handhaven.
Zo komt men dus telkens weer terecht
bij de kardinale kwestie hoe men het Ne-
derlandse volk kan brengen tot zodanige
besparingen, dat er in voldoende mate
risicodragend kapitaal beschikbaar zal ko-
I men om de noodzakelijke investeringen te
financieren.
Op een vergadering van de Vereniging
i voor de Staathuishoudkunde heetf men
daarover dezer dagen zware discussies ge
voerd, welke grotendeels een academisch
karakter droegen, doch waarbij enkele
mannen van de praktijk meer concrete
middelen hebben aangewezen.
Ze bepleitten afschaffing van de specu
latiewinstbelasting, opheffing van de divi
dendstop, versnelde beëindiging van de
effectenregistratie, herstel van het bank
geheim, periodieke voorlichting aan aan
deelhouders en snellere publicatie van
jaarverslagen, opheffing van het verbod
van belening van effecten, afschaffing van
het verbod voor niet-ingezetenen om be
paalde aandelen te kopen en in het alge
meen bevordering van het kopen van aan
delen.
Men behoeft het. zeker op al deze punten
niet met die heren eens te zijn om niette
min toe te geven dat er in de door hen
bedoelde richting iets mogt gebeuren om
het sparen en de belegging van spaargelden
in aandelen weer aantrekkelijk te maken.
Met name de dividendstop is voor de nood
zakelijke expansie van de bedrijven een
zware handicap, omdat zij een redelijk
rendement op het risicodragend kapitaal in
vele gevallen onmogelijk maakt.
Het is wel een opmerkelijk verschijnsel,
dat de regering van West-Duitsland, waai
de sociale verhoudingen aanmerkelijk
slechter zijn dan bij ons, ten deze van een
scherper inzicht blijk geeft. Ook daar is
grote kapitaalnoori teneinde de industrie
weer op de been te brengen. En om die
reden heeft men daar de dividendstop af
geschaft, terwijl ook Zweden tot een zo
danige maatregel is overgegaan.
Wanneer een concern als de Koninklijke,
dat thans zeer grote winsten moet maken,
niet meer dan 9 procent mag uitkeren, hoe
kan men dan verwachten dat er belang
stelling zal bestaan voor de uitgifte van
nieuwe aandelen, van welke niet meer dan
ongeveer 3 procent rendement wordt ver
kregen? Hetzelfde geldt van concerns als
Leverbros, Aku, Philips, en kleinere onder
nemingen, die op hun tijd nieuw geld nodig
hebben, maar dit niet kunnen krijgen om
dat het geldbeleggend publiek, voor zover
nog aanwezig, zich er niet meer voor inte
resseert. Wanneer de belegger weer rede
lijke kansen krijgt om met risicodragend
kapitaal een goed rendement te maken, zal
ook de spaarzin een nieuwe prikkel ont
vangen en zullen vermoedelijk allerlei
kunstmatige middelen ter verkrijging van
een economisch verantwoord evenwicht
tussen productie, consumptie en investering
niet nodig zijn.
ADVERTENTIE
Beide zaken HEDEN,
MORGEN en MAANDAG
de geheie dag GkOPEND
tot NEGEN UUR
GR. HOUTSTRAAT 100 - TEL. 13060
HAARLEM-N. RIJKSSTRAATW. 125.
Tol 9QQQ1 (Dh nummer staat nog
lui. Züvu I niet in de gids).
SPORT EN AVONTUUR VOOR JONGENS
De uitgeverij „Forum" in Antwerpen en
de uitgeverij ..Helmond in Helmond publi
ceren een slecht geschreven en slecht ge
ïllustreerd ..verhaal uit de rimboe" van
..detective Hans Lynch" dat de overwonnen
stijl van de stuiversroman een laatste saluut
brengt.
Jan Wecrsma cn Bert de Ruiter deden het
beter in hun „Met vijf gulden op zak Europa
door" 'Bigot cn Van Rossum N.V., Amster
dam). Dit liftverhaal van twee studenten is
een pleizerig boek geworden, berustend op
de ware belevenissen van jongelui, die op
de goede' manier het avontuur tegemoet
traden en er met een schat van ervaringen
van terug kwamen, Bovendien is dit boek
nog ongewild een verhalende atlas geworden,
die de jeugd beter zal bevallen dan haar
traditionele college-met-dc-hlinde-kaarten.
„Het verdwenen parelsnoer" van Tjeerd
Adema is huiselijker dan de beide eerste,
maar daardoor misschien ook voor een bre
dere groep geschikt: een verhaal dat zelfs
de HBS'er nog zal welen te boeien al is het
geschreven voor en gegeven aan zijn jongere
broer. F. van Bommel zorgde voor uitste
kende illustraties bij dit aardige boek, dat
een mysterie paart aan een opvallend rake
pentekening in een proviciestadje. (de Ar
beiderspers. Amsterdam).
Wil Bilderbeek vertelt in zijn „Dc vos-
senpatrouille paraat" (N.V. v/h. Fa. M. J. v.
d. Loeff. Enschede) met een lichtelijk neer
buigende welwillendheid over een na de
bevrijding heropgerichte padvinderspa-
trouillc. die een kampeertocht afgewisseld
ziet door een serie pittige avonturen. Johnnie
Hummel getuigde van zijn talent in een serie
hoogstaande illustraties.
„Plet nieuwe luchtvaartboek voor jongens"
laat de KLM-pionier C. van Steenderen aan
het woord, om op een interessante manier
zijn jong publiek de historie der luchtvaart
en de beginselen der aero-techniek bij te
brengen. Talloze foto's verluchten dit werk,
dat ondanks zijn snelle veroudering een
waardevol bezit zal blijken tc zijn, voor hen
wier toekomst of belangstelling in hoger
sferen ligt. (L, J. Veen, Amsterdam).
Bij „de Boekerij" in Baarn verscheen
„Voetbal", een voetbalboek, waarin Hans
Molenaar de jeugd instrueert over de grond
beginselen van het populaire spel en hen
tracht klaar te maken tot sportieve cn onder
legde dienaren, van het bruine monster. Piet
Kraak, dc doelverdediger van onze nationale
ploeg, schreef een sympathiek voorwoord.
Molenaar heeft zijn taak met zoveel accura
tesse vervuld, dat zijn bock tot de hoogte
van een standaardwerk reikt.
Waller Sperling heeft met „Oom Grapjas"
een onderhoudend persoon geschapen, die
in het boek „Het betoverde vestzakje" (uit
geverij „Forum", Antwerpen cn ..Helmond"
te Helmond) een reeks goocheltrucs aan
zijn jonge lezers openbaart, waarvan „het
succes verzekerd is". Spelling schrijft overi
gens beter dan hij tekent.
Onder redactie van Theo Ramaker is bij
L. J. Veen's uitgeversmaatschappij „Het
nieuwe sportboek voor de jeugd" verschenen.
De redacteur heelt zijn lievelingssport tennis
voor zijn rekening genomen en voor de
andere rubrieken deskundige en met de pen
bedreven medewerkers uitgekozen. Ton van
Beers schrijft over zeilen cn kanovaren, Jan
Liber over voetbal, Gé van der Weïjde over
jiu-jitsu, Fanny cn Jan Blankers over athle-
tiek en Jan Hoven over hockey. Door de
beperkte ruimte konden de schrijvers niet
diep op hun onderwerpen ingaan, doch zij
geven een zodanige beschrijving, toegelicht
met feiten cn anecdotes dat de jeugdige
lezers toch een goede indruk krijgen van
enige takken van sportief tijdverdrijf.
Schaken
Tourncoi te Amsterdam
De afgebroken partij uit de vijftiende
ronde tussen Szabados en Trifunovïc is na
42 zetten in remise gecir.digd. De partij tus
sen Guamundsson cn Van Scheltinga is na
4.9 zetten door laatstgenoemde opgegeven en
Kramer heeft na 53 zetten de partij tegen
Van der Berg opgegeven.
De partij uit de veertiende ronde tussen
Stahlberg en Szabados is na 62 zetten door
Szabados opgegeven.
Cricket
Australië scoorde 2°8 runs
Dc eerste testmatch tussen Australië en
Engeland is te Brisbane begonnen. Australië
batte eerst en bereikte een totaal van 223
runs. Dit is een van de laagste totalen welke
de Australische ploeg sedert de oorlog no
teerde. Tijdens de wedstrijd in Manchester in
1948 brachten de Australiërs het niet verder
dan 221 runs.
Nog voordat Washbrook cn Simpson voor
Engeland naar de wickets trokken'moest de
strijd wegens slecht zicht gestaakt worden.
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
3—3*5 Ned. 1947
97l;1B gl
97
A. K. U
17135
171
Lever Brothers
210;,
213*4
Philips Gloeil.
221
223
Kon. Petroleum
2887.
292
A'aam Rubber
125
126
Holl. Amer. Lijn
16815
169
Ned. Scheepv.Unie
149J5
149
H. V. A
111 Yk
115
Deli Mij.
101%
1033,
Amsterd. Bank
165 g b
1647
Rotterd. Bank
175! 5
175
Twentse Bank
172!'. gb
1727
Anaconda Cooper
37 gb
377
Bethlehem Steel
4534
46!;
Republic Steel
44!.
44K
Shell Union
511i
52
Tidewater
35
357
U. S. Steel
121J4
123
