mm
DRIEKONINGENBROOD
Spoorlijn, Rijksweg en Ringvaart
belemmeren natuurlijke groei
WiNTERONDERGOED
Vrijdag en Zaterdag bakt Franken
Huiseigenaren zullen dit jaar voor het eerst
kindergeld voor „Rijnland" moeten betalen
De J.A.R.O. zal
het eerst in de
Zaterdag voor
aether komen
De kleine wereld
VERHUIZINGEN-VERPAKKINGEN
MEUBELOPSLAG-PIANOTRANSPORT
DONDERDAG 4 JANUARI 1951
HAARLEMS DAGBLAD
- OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
3
Uitbreiding ten Noorden van spoorweg
reeds dertien jaar in de pen
4.80
ƒ5.85
ƒ5.90
ƒ5.75
ƒ7.25
EXTRA AANBIEDING
INTERLOCK
Heffing is echter niet hoog
OMROEP OP ZOLDER
Enthousiaste jonge Haarlemmers willen de jeugd
een eigen stem geven door de radio
Zestig jaar in het
huwelijksbootje
„Keukenhof" nog mooier
dan verleden jaar
M. Loosjes overleden
Verkocht
F. DAMIAANS en Zn
Agenda voor Haarlem
Halfwegs keurslijf wordt te nauw
(Van een verslaggever)
De scherpe wooi-dert die de burgemeester
en enkele raadsleden van Haarlemmerlie-
de en Spaarnwoude bij de behandeling
van de gemeentebegroting hebben geuit
aan het adres van provincie en rijk heb
ben uiteraard nogal de aandacht getrokken.
Nu moet men voor een juiste beoorde
ling .van deze stekelige uitlatingen enig
begrip hebben van de grote moeilijkheden
waarmee Haarlemmerliede in ruimtelijk
opzicht te kampen heeft. Deze gemeente
immers is samengesteld uit een groot agra
risch gebied met enkele verspreide woon
kernen, waarvan het dorp Halfweg het
belangrijkste en uit een oogpunt van be
volkingssamenstelling het meest gediffe
rentieerd is. Sociografisch gesproken komt
eigenlijk alleen Halfweg voor uitbreiding
in aanmerking, doch door de benepen lig
ging tussen spoorbaan en Ringvaart is er
geen plaats voor. Langs de weg naar Haar
lem heeft zich enige industrie ontwikkeld,
doch de uitbreiding daarvan is eveneens
alleen maar mogelijk door intensiever ge
bruik van de reeds geëxploiteerde terrei
nen en dat gebeurt dan ook want
tegen meer bedrijven langs de rijksweg
bestaan verkeerstechnische bezwaren. Aan
de andere kant bood de ligging aan een
belangrijke weg en een uitstekend vaar
water tussen twee grote bevolkingscentra
juist voor de nijverheid een niet gering
voordeel.
Voor de oorlog omstreeks 1934
heeft Haarlemmerliede geprobeerd een
woonwijk te stichten tussen de voormalige
spoorlijn van Haarlem naar Aalsmeer en
de Liede. De Kroon heeft het toen geno
men en reeds door de provincie gesanctio
neerde raadsbesluit vernietigd omdat een
dergelijke op Haarlem parasiterende woon
wijk die trouwens alleen maar het an-
nexionisme voet zou geven ongewenst
moest worden geacht.
Volgebouwd
Maar daarmee was er dus niets gebeurd.
Het dorp Halfweg was ten Zuiden van de
rijksweg zo goed als volgebouwd en daar
om werd een nieuw uitbreidingsplan ge
maakt dat in de bouw van ongeveer 200
woningen op een oppervlakte van onge
veer zeven hectaren achter het Sectorpark
ten Noorden van de spoorlijn aan de
Oostzijde van het ZijkanaaJ F voox-zag.
Dit plan werd in 1937 goedgekeurd, maar
kwam tot nu toe niet tot uitvoering.
Hogere bestuursinstanties waren over
deze oplossing evenmin geestdriftig. Het
onderhavige terrein is namelijk slechts
bereikbaar via een smal viaduct onder de
spoorlijn waar twee auto's elkaar ternau
wernood kunnen passeren en dat boven
dien in een volslagen onoverzichtelijke
bocht ligt. Verbetering van dat viaduct
zou op twee misschien wel drie ton komen
te staan en het kwam sommige provinciale
functionarissen niet onredelijk voor, dat
deze kosten verdisconteerd worden in de
px-ijs van de bouwgrond in het uitbreidings
plan. Hierdoor zou „het potje" waaruit het
viaduct moet worden bekostigd in ieder
geval tachtigduizend gulden rijker worden.
Op het ogenblik wordt daarover nog steeds
onderhandeld en zo is de verwezenlijking
van dat uitbreidingsplan nog steeds on
zeker.
Verlegging spoorbaan
Deze kwestie heeft trouwens nog een
kant. Er bestaat nog altijd een project tot
verlegging van de spoox-baan naar een
strook grond vierhonderd meter ten Noor
den van de tegenwoordige lijn. Hierdoor
zal het baanvak ter hoogte van Halfweg
„ontknikt" worden het uitbreidingsplan-
Sectox-park zal niet meer door spoorbaan
en rijksweg, want die wordt dan ook ver
legd van de oude dorpskern gescheiden
worden. Er zal integendeel een fraaie or
ganische eenheid kunnen ontstaan, waarbij
het nieuwe complex van middenstandswo
ningen door middel van 4e door te trek
ken Oranje Nassaustx-aat met het bestaande
ADVERTENTIE
JAEGER INTERLOCK
Lange pantalons met
elastiek
Borstrokken, ronde hals
JAEGER
sterke kwaliteit
Lange pantalons 5.50
Borstrokken, k. mouw
HALFWOLLEN
JAEGER
Box-strokken, k.mouw v.a.
Lange pantalons met
elastiek
Korte pantalons v.a. m. 4 2.25
Hemdjes zonder mouw v-a. 2.55
Borstrokken k. mouw v.a. 3.50
Lange pantalons v.a. 4.50
RUIM GESORTEERD IN
FLANELLEN MOLTON
EN BAAIEN HEMDEN
centrum en Zwanenburg kan worden ver
bonden.
Zwanenburg
Die verbinding met Zwanenbux-g is heel
belangrijk. Want al ligt die woonwijk dan
in de gemeente Haarlemmermeer, zij hoort
toch geheel bij Halfweg. Het is dan ook
begrijpelijk, dat er gezegd is tot Haaxdem-
merliede: bouw wooncomplexen in Zwa
nenburg, Maar ook daax-toe ontbrak bij het
gemeentebestuur de lust. Blijkbaar was
het van mening, dat zulks op teveel admi
nistratieve bezwaren zal stuiten en ook
aanleiding zou geven tot de verondex-stel-
ling, dat een gemeente die haar bevolkings
overschot elders moet ondexbx-engen be
zwaarlijk een zelfstandig bestaan kan lei
den.
Wanneer men de positie van Haarlem-,
merliede en Spaaxmwoude en meer speciaal
van het hoofddorp Halfweg bekijkt, dan
kan men niet de indruk van zich afzetten,
dat deze gemeente zichstusseix twee vuren
beviixdt.
Aan de ene zijde Amsterdam, waarvan
het Slotermeerplan meer dan de helft van
de afstand tussen hoofdstad en Halfweg
in beslag zal nemen en met uitlopers van
de toekomstige industriehavens die zullen
reiken tot dicht bij het uitbreidingsplan
waarover thaixs moeilijkheden zijn ont
staan. En aan de andex-e zijde Haarlem
met een voorgenomeix vergroting van zijn
Oosterkwartieren tot aan de nieuwe pro
vinciale x-ingweg.
„Men wil niet dat Haarlem en Amster
dam aan elkaar gx-oeien" heeft burgemees
ter Simons in de raad gezegd. Dat-is juist.
Het is nu al ongeveer zo, dat mexx van
Noord-Schax-woude via Alkmaar, Haarlem,
Leiden, Den Haag, Rotterdam, Dox-drecht
exx Gox-inchem langs een vrijwel aaneenge-
gesloten bebouwing naar Leerdam kan
fietsen. Planologisch en medisch gezien is
dat een verwex-pelijke ontwikkeling. Tus
sen Haarlem en Amsterdam zal men zo'n
steenwoestijn trachten te vermijden en een
paar flinke stukken groen behouden.
Tegelijkertijd x-ijst dan de vx-aag of ex-
voor een zelfstandige, maar economisch
en sociaal betrekkelijk zwakke gemeente
tussen de „reuzen" Amsterdam en Haar-
De stichting-„Proscenium" uit Amsterdam
komt morgen in de Haarlemse Stads-
schouwburg het toneelstuk Strop om de
hals" van John Bradley opvoeren, met het
oogmerk „Het Nederlands Studenten Sana
torium" te steunen. Het Haarlems Studen
ten Cildt dat zich ernstige zorgen maakte
over de belangstelling die deze liefdadig
heidsavond zal trekken, heeft het zekere
voor het onzekere genomen en een opval
lende reclame voor het goede doel ge
maakt. Op de Grote Houtbrug hebben leden
van het Gildt gisteren met vereende
krachten een galg opgesteld, die naast een
oproep om het studentensanatorium te
steunen, tien aardige attracties in het
vooruitzicht stelt.
lem nog plaats is of dat zij versterkt moet
worden door toevoeging van die woonge
bieden die organisch met haar zijn ver-
groeid, zoals Zwanenburg. Deze vraag is
dan ook door de Commissie-Ter Veen
diepgaand bestudeerd. Het antwoord heeft
zij in het openbaar nog niet gegeven.
Bij het beschouwen van al deze factoren
kan men zich de wx-evel van het gemeente
bestuur als gevolg van de onderwonden
tegenslagen en moeilijkheden even goed
voorstellen als de zorg van de px-ovincie
om van dit uit planologisch oogpunt zo
moeilijke ruimteprobleem op bevredigende
wijze op te lossen. Een oplossing die x*echt
zal moeten laten wederwaren aan de bevol
king van de omringende grote steden en
aan de belangen van de landelijke bevol
king van het poldergebied daartussen.
Tal van huiseigenaren in Haarlem en omgeving zullen in de komende maanden een
nieuw soort aanslagbiljet ontvangen, waarvan het Hoogheemraadschap van Rijnland
de afzender is. De bedragen die gevorderd worden zullen niet hoog zijn, doch daar
belasting betalen niet zo'n bijzonder populaire bezigheid is en zeker niet wanneer
het voor een doel is, waarvan men eigenlijk niets weet, zullen er nog al wat protesten
rijzen. Door deze belastingheffing zal de stedeling zich weer eens herinneren dat hij
niet alleen inwoner van een px-ovincie en een gemeente, maar ook van een waterschap
is. Een waterschap, dat van oudsher belast is met de bescherming der „ingelanden"
tegen de gevolgen van de geografische omstandigheid, dat een groot deel van Neder
land beneden de zeespiegel ligt en dus permanent in gevaar van overstroming verkeert.
Tot nu toe was het zo dat de kosten
van deze bescherming (die door dijken, ge
malen, sluizen en nog tal van andere wer
ken van waterbouwkundige aard wordt
vex-wezenlijkt) gedragen werden door de
bezittei-s van „onbebouwde" eigendommen,
hetgeen in de praktijk neerkomt op de
landbouwers en veehouders in het 106.000
hectaren grote gebied van het hoogheem
raadschap.
De omslagen worden hectaresgewijs ge
heven zij heten dan ook bundergeld
waarbij de kadastrale grootte tot norm
wordt genomen.
Minder dan een procent
De Px-ovineiale Staten van Noord- en
Zuidholland hebben in de afgelopen zomer
besloten dat nu ook de gebouwde
eigendommen belast mogen worden en
wel naar de voor de grondbelasting
vastgestelde belastbare opbrengst. Drie-
honderd gulden van die opbrengst wordt
gelijk gesteld met een hectare. Verder is
bepaald, dat de gebouwde eigendommen
gedeeltelijke vrijdom van omslag genieten
tot een bedrag van dx-ie gulden per her
leide hectare. De heffing op het gebouwd
is betrekkelijk gex-ing: minder dan 1 van
de belastbare opbrengst. Voor een eenvou
dige middenstandswoning met een belast
bare opbrengst van f 250.zal men onge
veer drie gulden moeten betalen, voor een
herenhuis met een belastbare opbrengst
van f 700,acht gulden, voor een villa met
een belastbare opbrengst van duizend
gulden zal het aanslagbiljet waarschijnlijk
een bedrag van ongeveer elf gulden ver
melden.
Nu moet men daarbij bovendien in aan
merking nemen, dat tot nu toe tal van eige-
nax-en van onbebouwde terreinen geen
aanslag kregen omdat de bedragen zo klein
waren dat de inningskosten ze overtroffen.
Nu men toch aanslagbiljetten gaat uit
sturen worden natuurlijk de heffingen op
het ongebouwde gedeelte eveneens mee-
berekend.
ADVERTENTIE
- - -
O
Weinig Haarlemmers zullen weten dat in opzichten aan de px-aktijk getoetste doel-
hun stad een radio-studio in bedrijf is, en I stelling bij ouderen sceptisch zou worden
IJsbaan wordt heropend
Indien het vandaag niet regent zal de ijs
baan van „De Volharding" aan de Wagner-
kade te Heemstede hedenavond van zeven
tot tien uur geopend zijn. Het ijs is uitste
ken te noemen.
nog minder zullen ermede bekend zijn dat
een aantal enthousiaste jonge mensen deze
studio uit eigen middelen en met opoffering
van veel vrije tijd heeft gebouwd en inge
richt. Deze onbekendheid met de J.A.R.O.
(Jeugd Amateurs Radio Omroep) kan men
niemand euvel duiden, v/ant tevex-geefs zal
de radio-luistex-aap in de vele binnen- en
buitenlandse programma's zoeken, naar de
stem van deze Haax-lemse omx-oep. De jon
gelui hebben namelijk tot heden nog niet
de gelegenheid gekregen in de aether te
komen, ofschoon de kansen daartoe in de
tijd gedurende welke de J.A.R.O. bestaat
(van Januari 1949 af) soms heel gunstig
leken. De moeilijkheden op radiogebied zijn
echter in Nederland groter dan waar ter
wereld ook en het initiatief van deze jonge
Haarlemmers, om de jeugd een eigen radio
programma te geven en tegelijkertijd via
de aethergolven een hechter contact te leg
gen tussen de Nederlandse en buitenlandse
jongeren, heeft buiten de kring van jonge
geestdriftigen al heel weinig medewerking
ondervonden.
Thans echter heeft de J.A.R.O. enkele
mooie vooruitzichten: Iix de eerste plaats
zal Zaterdag aanstaande om 6 uur 's avonds
voor het eerst de stem van de J.A.R.O. in
de aether komen via radio-Bremen (221 m)
welk station een klankbeeld zal uitzenden
dat in de Haarlemse studio aan de Oranje
straat nummer zeven vervaardigd is en op
genomen op bandsysteem, en bovendien zal
binnenkort een klankbeeld uit deze studio
naar de UNESCO in Parijs gaan, welke
UNO-onderafdeling veel belangstelling voor
het Haarlemse initiatief had en opdracht
tot samenstelling van ?en uitzending in het
Engels en Esperanto gaf. Dit laatste klank
beeld is gereedgekomen en dezer dagen
waren wij in de gelegenheid het in de stu
dio der J.A.R.O. te beluisteren.
Het geeft een met, veel vaardigheid ge
componeerd overzicht van de doelstellingen
der J.A.R.O. en wekt de jeugd van over de
grenzen op om door xniddel van de radio
elkander beter te leren kennen. Het doel.
van de J.A.R.O.: betex-e internationale ver
standhouding en beter begrip van elkanders
levensomstandigheden te kweken door in
niger contact der jonge mensen over de
hele wereld, is een basis waarop uiteraard
talx*ijke jongeren kunnen worden geïnspi
reerd. Dat de UNESCO zich hiervoor inte
resseert valt licht te begrijpen en dat bij
voorbeeld vooral jonge Duitsers er veel heil
in zien is eveneens duidelijk. In de be
angstigende omstandigheden waarin de
wereld zich op het ogenblik bevindt is de
jeugd geneigd critiek te oefenen op de
ouderen* die gefaald hebben. Zij hoort door
de radio dagelijks mentaliteiten tot uiting
komen, waarvoor zij weinig waardering
kan hebben, omdat zij er niet de gax-antie
in ziet dat het leven er door verbeterd en
van zijn talrijke gevaren ontdaan zal wor
den. Zij wil een stem laten horen over de
verdeeldheden der grote mensen heen, om
het hare bij te dragen tot een goede ver
standhouding zowel in nationaal als in
internationaal opzicht.
Dat zulk een idealistische en niet in alle Een kijkje in de studio van de J.A.R.O.
ontvangen, hebben deze J.A.R.O.-enthou-
siasten zich niet ontveinsd. Zij hebben het
ondervonden ook, doch daarbij komt het
merkwaax'dige en tot nadenken dwingende
feit naar voren, dat het initiatief om de
jeugd een eigen radio.te geven in het bui
tenland veel meer gehoor vond en veel
sterker werd beaixtwoord. In Nederland
werd bijixa alleen maar tegenwex-king on
dervonden. De verdeeldheden deden zich
aanstond gelden en de chaos op radio-
gebied, waarvan Nedex-land in de wereld
het treurige monopolie bezit, weex-spiegelde
zich meteen in de reactie die het optreden
van de J.A.R.O. verwekte.
Desniettemin hebben de Haarlemse
jongelui hun optimisme niet vexdoren. Zij
zijn al heel tevx-eden met de voorlopige
resultaten en willen een gx-ote propaganda-
actie op touw zetten om de Nederlandse
jongeren te doordringen van de ovex-tui-
giixg, dat er zowel binnen als buiten de
grenzen heel wat misverstanden kunnen
worden opgeruimd die niets met px'inci-
piële overtuigingen te maken hebben en
desondanks veel goeds vex-hindex-en.
De studio.
Het is een vex-rassend geval, deze ama
teurstudio aan de Oranjestx-aat. De oudex-s
van een der enthousiastelingen, Van Maas
dam, hebben een goed begrip gehad voor
de liefhebberij en de idealen van hun zoon,
want zij hebben er heel wat voor moeten j getwijfeld
opoffex-en. Hun hele huis is met de J.A.R.O.
„doordrenkt". De zolderverdieping is een
compleet „Hilversum" geworden en wij
vermoeden dat de rest van de woning bij
talrijke samenkomsten en repetities ook
wel in beslag wordt genomen.
Uit eigen middelen hebben de jongelui,
die met zijn dertigen zijn, een zolder om
getoverd in een bruikbare opneming-studio,
voorzien van de noodzakelijke apparaten
die heel wat spaarcentjes gekost hebben.
Aesthethisch en technisch is de zaak voor
elkaar. De px-oductie, helaas geremd door
liet gebrek aan programmaruimte in de
zendtijden, is eveneens verantwoord: De
gedraaide klankbeelden zijn bruikbaar en
interessant.
Twee jongelui van de JARO zijn onlangs
door Zwitserse jongeren uitgenodigd naar
Genève te komen om daar de stoot te ge
ven aan een Zwitserse JARO wat dan
ook gebeurd is. De activiteit in Haarlem
dateert van Januari 1949 af. In die twee
jax-en is de initiatiefnemers gebleken dat
hun idee levensvatbaar is, en zij zetten
door.
Uit het oogpunt van vx-ijetijds-besleding
is deze J.A.R.O. niet in de laatste plaats
een woordje van lof waard. Er is heel wat
minder nuttig tijdverdrijf in zwang bij
jongens en meisjes onder de 25 en de over
wegingen, waaruit deze hele radio-geschie-
clenis is voortgekomen, verraden een drang
naar goede daden, die men bij vele ouderen
in de maatschappij gaarne in even sterke
mate zou bespeuren.
Aan de Martineweg nummer veertien in
de Houtrakpolder wordt Zondag 7 Januari
de feesttrompet gestoken, want dan her
denken Anna Glas eri Johannes van Nieu-
wenhuizen het feit dat zij zestig jaar geleden
voor een ambtenaar van de Burgerlijke
Stand verklaarden dat zij besloten hadden
elkaar eeuwige trouw te zweren. En dat
deden zij dan ook.
Het bootje dat zij als vaax-dige stuurlieden
bestegen hebben zij met succes over de
huwelijkszee gestuurd. Twaalf leerling-
stuux-lieden kwamen er en elf daarvan heb
ben nu hun eigen boot gekozen. Met hen.
de drie en dertig kleinkinderen en vijf
achterkleinkinderen zullen zij Zondag on
een feestelijke sloepenrol hou
den. In de kombuis heeft Haarlems
Dagblad zestig jaar lang een ereplaatsje
ingenomen.
De diamanten bruid, die de acht kruisjes
al is gepasseerd, regelt nog. zelf haar huis
houden en de bx-uidegom stapt nog iedei'e
Zondag op de fiets om ter kerke te gaan.
tijdens de opneming van een klankbeeld.
Een ander gevolg van de omslagen over
het gebouwd is, dat het bundergeld enigs
zins verlaagd kan worden, zodat ook hier
door de stedelingen de lasten van de agra
rische bevolking helpen verlichten.
Bezwaren
Natuurlijk heeft de nieuwe regeling aan
leiding gegeven tot tal van bezwaren, voor
al van de zijde der gemeentebestux-en.
Zo heeft de gemeente Haarlem in een
brief aan Gedeputeerden onder meer aan
gevoerd, dat het regen- en huishoudwater
rechtstreeks wordt afgevoerd op het ge
meenteriool. Hier wox-dt dus niets door
Rijnland, maar alles door de gemeente
Haarlem gepresteex-d en voor die prestatie
heft de gemeente dan ook reeds een ver
goeding, opgenomen in de gemeentelijke
straatbelasting.
Nu voert Rijnland wel weer het door
Haax-lem verzamelde water af, maar dan
moet Rijnland daarvoor maar een bedrag
aan Haarlem in rekening brengen, hetgeen
bovendien heel wat minder omslachtig en
kostbaar is dan een heffixxg bij iedere eige
naar afzonderlijk, vooral wanneer men be
denkt dat het alleen al in de Spaarnestad
om 38.000 percelen gaat.
Dit nu is administratiefrechtelijk niet
mogelijk. Het waterschap kan wel de „in
gelanden" belasten 'met de kosten van het
beheer maar niet publiekrechtelijke licha
men.
Het doet natuurlijk wel wat tweeslachtig
aan, dat de gemeente andex-szijds wei als
de vertegenwoordigster der ingelanden in
het bestuur van het waterschap gaat op
treden. Hebben de eontribuabelen van de
ongebouwde eigendommen een direct en
persoonlijk stemrecht, voor al de eigenax-en
van de bebouwde eigendommen treedt de
gemeente op, die twee hoofdingelanden zal
benoemen.
Bloemendaal, Heemstede en Zandvoort
wijzen tezamen een vertegenwoordiger aan,
Aalsmeer en Haarlemmermeer evenzo,
evenals Hillegom, Lisse, Oegstgeest en
Sassenheim.
Volgens de begroting van „Rijnland"
voor 1951 zal het Hoogheemraadschap éen
bedrag van bijna f 470.000,ontvangen uit
de heffingen op de gebouw-de eigendom
men tegen bijna f 540.000,als opbrengst
van het onbebouwde land. In totaal woi-dt
aan bundergeld ruim een millioen ont
vangen.
Het succes van de eerste tentoonstelling
„De Keukenhof" te Lisse die het vorig jaar
duizenden bezoekers verrukten" door de
combinatie van wilde natuur met aange
legde bloembollenvelden en perken, heeft
het bestuur doen besluiten om tot grote
uitbreiding van de tentoonstelling over te
gaan.
Voor dit jaar zijn gx-óte gedeelten van
het hakhout weggekapt om plaats te ma
ken voor nieuwe tuinen die tegen de ach
tergrond van grillig gewas en laag ge
boomte een mooi effect opleveren.
Zo is het bos in het verlengde van het
theehuis, dat vorig jaar nog opgerept was,
thans geheel in de tentoonstelling opge
nomen. Is het vi-oegere berkenbos met
slingerpaden aangelegd, in dit gedeelte is
een rechtlijnige stijl toegepast, die meer
het idee zal geven van een Engelse tuin.
Ook zijn dit jaar „hovenierstuinen" aan
gelegd, waar wordt getoond wat men met
bloembollen kan bei-eiken als men alleen
de beschikking heeft over een stads
tuintje.
Ook bleek het vorig jaar dat restaurant
en theehuis niet voldoende capaciteit be
zaten om de geweldige toeloop te verwer
ken en werd besloten om tot een belang-
x-ijke vergroting over te gaan. Beide ge
bouwen zullen dit jaar een oppervlakte
beslaan, die dubbel zo groot is als in 1950.
Om het publiek reeds aan het begin dei-
tentoonstelling volop van de bloemen te
laten genieten, is er thans een prachtig
paviljoen met een oppervlakte van twee
duizend vierkante meter op het terrein
verrezen, een enorme constructie van glas
en staal, voox-zien van een geheel nieuw
verwarmingssysteem, waarin een binnen-
tentoonstelling is aangelegd.
Op tachtig-jarige leeftijd is in Haarlem
overleden de heer M. Loosjes, in leven oud
lid van de directie van de drukkerij en
boekhandel „De Erven Loosjes". De heer
Loosjes beheerde in de in 1898 opgerichte
vennootschap aanvankelijk de drukkerij en
later bovendien de boekhandel. Toen de
zaak in 1920 werd omgezet in een N.V.
werd de heer Loosjes president-eommissa-
x-is, een functie die hij tot 1946 heeft be
kleed.
Naast zijn zakelijke carrière heeft deze
bekende Haaxiemmer grote verdiensten
op sportief gebied voor onze stad gehad.
Hij is eigenlijk de man aan wie hel voort
bestaan van HFC te danken is. Want in de
sombere periode van de „Good Old" vlak
voor de eeuwwisseling, toen de zaken er zo
slecht voox-stonden, dat er in ernst over
opheffing of fusie met een andere vereni
ging werd gedacht, nam Martinus Loosjes
het secretaris-penningmeesterschap op zich
en blies de oude vereniging met grote
kracht en bezieling nieuw leven in. Hij
organiseerde met sterke hand en herstelde
door zijn enorme werklust het verloren ge-
gane clubverband. In een paar jaar was
HFC de inzinking te boven. Daarna is hij
nog vele jaren vice-voorzitter geweest en
hij behoorde zolang zijxx gezondheid het
toèliet tot de oude trouwe garde, die iedere
Zondagmiddag langs de lijnen stond om
haar club aan te moedigen.
Met de heer Loosjes, die voorts nog
regent van het Hofje van Gx-atie was, is
een stadgenoot heengegaan, wiens trouw,
bekwaamheid exx beminnelijke bescheiden
heid nog lange tijd met respect en sym
pathie herdacht zullen worden.
Zijn stoffelijk ovex-sclxot zal Zaterdag om
12 uur op de begraafplaats aan de Kievêr-
laan ter aarde woi-den besteld.
De Rijkstelegraafdienst deelt mede,
dat het telegraafverkeer met Korea tot na
der order is stopgezet.
De wereld zonder uitverkoop moet een
wereld zonder vrouwen geweest zijn, want
ge moet eens ziexx hoe de vreemde lokroep
der lage prijzen haar diepste wezen beroert.
Dan ziet ge als man dat ge nooit geweten
hebt welke mystex-ieuze snaren er in haar
gemoed nog trillen kunnen, zij is haar rust
en haar zekex-heid kwijt, zij wordt getrok-
ken naar het slagveld der koopjes als een
hinde naar de grazende kudde.
Het is een koorts of een waanzin, een
kosmische straal of een instinct, ge kunt
het geen naam geven. Maar zie haar eens
tegen te houden. Zij breekt los als een
wezel tussen uw vingers uit. Zij gaat, en
haar man moet mee.
Alleen maar om te kijken, zegt zij ook
nog. Ja, alleen maar om te kijken, zij duikt
in bergen stoffen en jux-ken en linten en
doeken en tierlantijnen als een jonge hond
in een sneeuwhoop, zij heeft er plezier in
om die dingen uit elkander te pluizen en
er aan te rukken, net zoals alle andere
vrouwen doen.
De man die dat aanziet wil weten wat zij
zoekt. Zeg dan wat ge denkt nodig te heb
ben, dan kunnen we daar eens rustig naar
speuren.
Maar zij heeft niets nodig, zij zoekt ik-
weet-niet-wat om de vreugde van het zoe
ken. Zij trekt de fleux-ige sierlijkheden van
zijde en satijn uit de handen van anderen
exx legt ze weer bij de grote hoop. Zij gx-aaft
in de zalmkleurige lichtzinnigheden tot zij
op de bodem komt en gooit dan het gegra
ven gat weer dicht met andex-e frutseltjes.
Het is alleen maar om eens te kijken,
zegt zij met schitterende ogen en staat als
een leeuwin te trekken aan het uiteinde
van een gebloemd mysterie met kantjes eix
strikjes. Aan het andere uiteinde trekt een
vastbex-adeix mededingster, zij trekken tot
het gebloemde gevalletje kraakt van el
lende.
Knip het middendooi-, zegt de man be
nauwd legen de verkoopster, dan is het uit.
Maar die jonge deern heeft nooit van Sa
lomo gehoord, zij heeft de wijsheid voor
dit probleem niet bij de hand. De maix
weet niet hoe dat eindigen zal, maar daar
laat de vreemde leeuwin in ene keer haar
prooi schieten, omdat zij iets anders in het
oog krijgt. En de andere legt het schone
ding met de bloemetjes weer op de hoop,
want het is mij toch te klein, zegt zij vol
daan.
Het is alleen maar om te kijken.
De man dwaalt met haar mee langs de
sectoren van het slagveld, hij hoopt dat
zijn vrouw een klein betje last van haar
rheumatiek zal krijgen, waarvoor zij anders
zo angstvallig binnenshuis blijft. Maar de
kosmische straal van de uitverkoop heeft
ook de rheumatiek voor een poos versla
gen, de snaren blijven tx-illen zonder
pauze.
Maar moet ge nu eindelijk niet eens iets
kopen, vraagt de man in zijn nood en zijn
ongeduld, als gij het niet doet, doe ik het.
Aan rukken en trekken en kijken hebt ge
niets, ge moet proberen een koopje te
maken en er eens voordelig mee uit te zijn.
Hij staat een poos alleen en verloren
voor een reuzestapel flanellen stx-epexx, die
met paarlemoeren knopen aan elkander
worden gehouden. Een stapel pyama's,
warm voor de winter, moderne en aardige
dessins, spotgoedkoop. Dat staat allemaal
op een kaartje ex-bij. En hij denkt: Zoiets
kan men altijd gebruiken, daar zit ge nooit
mee te kijken. Die strepen zijn wel niet
geheel en al nxijn smaak om zo te zeggen,
maar ge hoeft er niet mee op receptie. Die
strepen voelt ge niet als ge slaapt.
En hij koopt zo een flanellen pak voor de
nacht, het is een prijs van niemendal, daar
kunt ge geen armoe voor lijden.
Hij heeft zijn vrouw met moeite weer
naar huis gekregen, de koox-ts is wat gezakt
en zij heeft niets gekocht. Het was alleen
maar onx te kijken. En veel te haleix was
er niet, zegt zij moe.
Veel te halen was er niet, maar ik heb
er nxet vex-stand en beleid wat uitgepikt,
zegt de man met voldoening, wie zegt dat
mannen niet winkelen kunnen? Gij vrou
wen zijt te haastig en te wild, daar schiet
ge niets mee op. Kijk wat een koopje, dit
schone flaixellen streepgeval.
En hij stapt er diezelfde avond nog in,
om er op slag voldoening van te hebben.
Maar zijn koopje is een maat of vijf te
klein, hij is als een zebra die uit zijn huid
gegroeid is. Zijn armen steken er van de
elleboog bloot uit en de broek is er een als
die hij droeg in 1910, toen hij zeven was. Hij
heeft nog een foto uit die tijd, waar hij te
midden van zijxx kornuiten een plaat draagt
met „Tweede klasse" erop.
Naar de uitverkoop kunt ge alleen maar
gaan om te kijken, zegt zijn vrouw boven
de dekens uit. Ge ziet er uit als een vogel
schrik, en dan nog een x-are. Draai het licht
uit, of ik moet lachen.
De zebra doet dat, zijn koopje kraakt als
hij tussen de lakens kruipt.
En hij droomt dat hij zelf op een uitver
koop van de hand wordt gedaan, als onge
regeld goed met een klein foutje. J. L.
ADVERTENTIE
Goed vakwerk is een eerste vereiste
en U dient Uw opdracht dan ook aan
een vertrouwd adres te geven.
ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Telefoon 12456 - 14155 - 11141
DONDERDAG 4 JANUARI
Luxor: „Salomé", 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
City: „Vrouwengevangenis". 18 j., 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. („Zet je zorgen op zij", 11 u.).
Spaarne: „De duivelsval", 14 j„ 2.30, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: Saboteur-", 14 j., 2.30. 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Ma Pomme", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Onder
moeders vleugels", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur.
VRIJDAG 5 JANUARI
Stadsschouwburg: „Strop om de hals" ten
bate van de stichting „Het Nederlands
Studenten Sanatorium", 8 u. Concertgebouw:
Concert HOV, 8 uur. Frans Hals Museum:
Lezing ir. W. L. Utermark over „Economi
sche ontwikkeling van Suriname in de twee
de wereldoox-log" (ter gelegenheid van de
TISNA) 8 uur. Nassaupïein 8: Theosofische
Vereniging, mej. H. Gantvoort over
„Reïncarnatie", 8 uur. Bioscopen: Middag
en avondvoorstellingen.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling Indo
nesië, Suriname, Nederlandse Antillen (alle
dagen tot 17 Januari).
