Het Hek van de Dam
Prins zu Löwenstein wil een
„steen des aanstoots" wegruimen
Voorlopig nog geen oplossing te
verwachten in de melk-crisis
Snuif en wrijf
WOENSDAG 17 JANUARI 1951
3
Het doel der Helgoland-actie
Duits nationalisme onopzettelijk aangewakkerd
Plaquette onthuld aan voorma
lig gebouw De Joodse Invalide
Agenda voor Haarlem
Tewerkstelling gedemobili-
seerden verliep in 1950 vlot
Het paard in de landbouw
Directie van modemagazijn
veroordeeld
Overheid zal vermoedelijk
wachten met ingrijpen
Dief kreeg berouw
Nederlands schuld aan de
betalingsunie: 286,7 millioen
Treindienst Alphen—Gouda
onverwacht gestaakt
In de hoofdstad uit
Lélia Gousseau speelde het
Pianoconcert van Ravel
Nederlandse telepaath op zoek
naar de Schotse steen
Medewerker aan
voetbalpool veroordeeld
(Van onze correspondent in Duitsland)
Hubertus Friedrich Prinz zu Löwenstein-
Wertheim-Freudenberg is de telg van een
der oudste en voornaamste adellijke ge
slachten, die Duitsland kent. Men hoeft er de
geschiedenis van het „Heilige Roomse Rijk
van de Duitse natie" maar op na te slaan
om dat bevestigd te vinden. De moderne
tijd is aan deze aloude katholieke familie
niet ongemerkt voorbij gagaan. De jonge
prins Hubertus werd een overtuigd repu
blikein, die in de jaren voordat Hitier aan
de macht kwam, zelfs bereid was de staat
van Weimar met de wapens in de hand
tegen zijn binnenlandse belagers te ver
dedigen. In die jaren bestond er een ge-
uniformeerde en gemilitariseerde afweer-
organisatie tegen de S.A., en in het socia
listische Berlijn was prins Hubertus daar
een der voormannen van. Aristocratische
kringen namen hem dit zeer kwalijk, maar
daardoor liet hij zich niet van zijn demo
cratische idee afbrengen. Hij wist heel
goed dat hij de zwakke partij had gekozen,
maar geloofde dat zijn taak buiten zijn
eigenlijk milieu lag. Toen kwam Hitier en
moest hij vluchten. In de Verenigde Staten
doceerde hij Duitse geschiedenis en leverde
hij zijn bijdrage tot de strijd tegen het
nationaal-socialisme, dat in Europa even
oppermachtig werd. Duitsland verloor de
oorlog. Ook van de Verenigde Staten uit
maakte men zich op Hitiers aanhang met
wortel en tak uit te roeien. Morgenthau
formuleerde zijn plan om de gehele Duitse
industrie te slopen of weg te voeren, de
mijnen van het Ruhrgebied met water te
laten vollopen en de Duitsers tot een onge
vaarlijk volk. van boeren en herders te
maken. Prins Hubertus weerde zich tegen
deze opvattingen, waaruit de bezettings-
politiek van de eerste jaren na 1945 voort
kwam. Weer schaarde hij zich zelfbewust,
tegelijk echter een beetje sentimenteel, aan
de kant van de zwakken.
Naar Duitsland teruggekeerd, stichtte hij
zijn beweging „Duitse Actie", die voor de
terugkeer van de vluchtelingen naar hun
nu Poolse, Tsjechoslowaakse of zelfs Rus
sische haardstelen begon te ageren. Het
kon hem daarbij niet schelen, dat hij voor
een van Duitslands nieuwe nationalisten
werd uitgemaakt. Hij stelde zich op het
standpunt dat de verdrijving van milli-
oenen Duitse vluchtelingen een misdaad
tegen het volkenrecht was. Daarbij bleef
hij, ook wanneer dit in de practijk vaak
op nationalisme neerkwam en zelfs wan
neer hij daardoor nationalistische volge
lingen kreeg. Bovendien begon hij een
nieuwe rijksgedachte te propageren, die
wel is waar niets met die van Hitier ge
meen had en gericht was op een roman
tische herleving van het heilige Middel
eeuwse rijk, maar dan toch een rijksge
dachte was, een gedachte, waarover na
1945 in Duitsland werd gezwegen. De af
faire-Helgoland en de weerklank, die zij
in geheel Duitsland heeft gehad, bewezen
welk een invloed dergelijke romantische
ideeën kunnen hebben.
Buiten Duitsland heeft men het karakter
van de demonstratie als „nationalistisch"
opgevat. Gedeeltelijk terecht, want in
Duitsland zelf heeft men het nog meer ge
daan. Dit was echter juist niet de bedoe
ling van de initiatiefnemers. Wij hebben
de beide Heidelberger studenten, die de
Helgoland-zaak aan het rollen hebben ge
bracht, een nacht lang gesproken. De een
studeert theologie en de ander economie.
„Uit dit gebouw, destijds de Joodsche In
valide, werden op 1 Maart 1943, 24 Adari
5703, de bewoners door den vijand ten
dode weggevoerd. Mede uit het ijzer hun
ner ketenen werd de staat Israel gesmeed".
Deze woorden staan op de bronzen pla
quette, die is aangebracht in de gevel van
het gebouw van de vroegere Joodsche In
valide, thans de gemeente-ziekeninrichting
aan het Weesperplein te Amsterdam. Dit
gebouw, eertijds het tehuis voor ouden van
dagen van de Joodse gemeenschap in de
hoofdstad, werd op de eerste Maart 1943
door de bezetters ontruimd. De Amster
damse wethouder van Openbare Gezond
heid, de heer A. in 't Veld, heeft Dinsdag de
plaquette onthuld.
ADVERTENTIE
Bronchitis ontstaat
vaak uit een ver
onachtzaamde kou
en ontaardt allicht
in chronische bron
chitis,die sommigen
dan tot levenslange
„hoesters" maakt.
akker'S abdijsiroop is het middel dat,
1 als een heerlijke balsem, Uw ademhaling
ft verruimt, Uw aangetaste luchtwegen
V zuivert. Uw hoest stilt en spoedig die
\ondragelijke kortademigheid wegneemt.
ABd¥siroOP
,s Vfere/c/s beste Hoestsiroop
WOENSDAG 17 JANUARI
Gebouw Cultura: Ned. vereniging van
Spiritisten „Harmonia", 8 uur. Frans Hals:
„De vrouw mijner dromen", 18 j., 2.30, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Cinderella", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Zo begint het
leven", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Staatsgeheim", 18 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
City: „Zamba", 14 j., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „Een hart van goud" en „Cowboy
films", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Halsmuseum: Tentoonstelling Indo
nesië, Suriname, Nederlandse Antillen (tot
en met 31 Januari).
DONDERDAG 18 JANUARI
Nassauplein 8: „De Tempelbouwers", le
zing over „De kracht van het woord", 2.30
uur; lezing over Re-incarnatie", 8 uur.
Bioscopen: Miuuag- en avondvoorstellingen.
Zij zijn nog jong, tweedejaars, maar juist
daardoor heeft op hen de ondergang van
het nationaal-socialisme en de uiteindelijke
vruchteloosheid van elke nationalistische
pretentie de grootste indruk gemaakt.
Daarin geloven zij niet meer. Maar wat
dan? Jonge mensen zoeken naar een in
houd. De Heidelberger studenten Leudes-
dorf en Von Hatzfelcl vonden zo'n nieuwe
inhoud in het recht van de ontwortelde
Helgolander vissersbevolking op haar
eiland. Von Hatzfeld heeft op Helgoland
een dagboek bijgehouden. Daarin staat
ergens: „Wij beginnen populair te worden
en dat stemt ons tot nadenken. Het is te
hopen dat men onze demonstratie niet als
nationalistisch opvat".
De studenten zijn ook zeker niet anti-
Engels. Integendeel. De prins zu Löwen
stein, hun mentor, heeft bijna evenveel
familie in Engeland als in Duitsland. Hij
ziet de Helgoland-actie niet alleen als een
pro-Duitse, maar ook als een pro-Europese.
Zij hebben een steen des aanstoots tussen
de beide volken uit de weg willen ruimen
en geen anti-Engelse demonstratie willen
geven.
Volgens de Nationale Demobilisatieraad
te 's-Gravenhage is de tewerkstelling van
gedemobiliscerden uit Indonesië in 1950
gunstig verlopen.
In het begin van 1950 stonden 3567 werk
zoekenden bij de Gewestelijke Arbeids-
bureaux ingeschreven. Op 31 December,
nadat in de loop van het jaar ruim 74.000
militairen waren gedemobiliseerd, waren
er nog slechts 2817 ingeschrevenen. Hier
van waren er 2577 volledig werkloos.
In 1951 moeten behalve deze 2577 nog
2492 gedemobiliseerden, die thans in de
rijkswerkplaatsen worden geschoold, on
geveer 3500 militairen, die reeds in Neder
land zijn teruggekeerd, doch nog niet zijn
gedemobiliseerd en ongeveer 4000 man, die
op 1 Januari nog varende of nog in Indo
nesië waren, in het arbeidsproces worden
opgenomen..
Een „paardenreservaat"
in de Haarlemmermeer
In de laatste jaren valt een toenemende
vooruitgang van de mechanisatie in de
landbouw waar te nemen. Hoewel deze
verschijnselen eensdeels verheugend zijn
te noemen, in verband met onze nationale
economie, ter verkrijging van lagere pro
ductiekosten, dreigt hier anderzijds het ge
vaar, dat de paardenstand op de lange
duur gedoemd is te verdwijnen.
Voor de bescherming van landschappe
lijke en natuurhistorische waarden ziet de
Vereniging „Het Oud-Nederlands paard"
ook een taak in de instandhouding van het
Nederlandse trekpaard.
Zij heeft daartoe een aantal bekende
landbouwers in de Haarlemmermeer in
principe bereid gevonden daaraan mede
te werken, door af te zien van het gebruik
van mechanische trekkracht.
Het ligt in de bedoeling van de belang
hebbenden een zogenaamd „Paardenreser
vaat" in de Haarlemmermeer in dit
opzicht een van de meest bedreigde gebie
den in ons land te stichten.
Het spreekt vanzelf, dat dit belangrijke
financiële offers zal vergen van de betrok
kenen. De vereniging stelt zich voor ook
de Overheid voor haar streven te interes
seren, daar zonder medewerking van deze
zijde de verwèzenlijking van het plan on
mogelijk zou zijn.
Gezien het grote belang van een behoud
van de landschappelijke waarden vooral
voor de ontspanning zoekende stedeling,
verwacht de vereniging dat deze daad in
brede kring weerklank zal vinden.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft des
tijds bewezen verklaard, dat een mode
magazijn in Amsterdam textielgoederen
afleverde zonder in ontvangstneming van
punten, welke toen nog vereist waren. De
directie van het modemagazijn had be
toogd, dat van afleveren van goederen
geen sprake was daar de goederen binnen
dezelfde onderneming bleven.
Het hof veroordeelde de directie tot een
boete van 30.000.
De Hoge Raad heeft thans de directie
veroordeeld tot 25.000 boete, subsidiair 3
maanden hechtenis, te ondergaan door een
der directeuren, alsmede tot betaling van
ƒ70.000 ter gedeeltelijke ontneming van
het voordeel, door het begaan van het
strafbare feit behaald.
In de Ripper da-kazerne te Haarlem krijgen de militairen aanschouwelijk onderwijs
in de praktijk van de nieuwe verkeersvoorschriften. De fraaie maquette, die daarbij
gebruikt wordt, is door de „Ripperdanezen" zelf vervaardigd.
„Laten de huisvrouwen vooral begrip
hebben voor onze moeilijkheden", zei een
woordvoerder van de Haarlemse melkhan
del gisteravond op een persconferentie,
waarop mededelingen werden gedaan over
de melkrantsoenering, die Maandag in
Haarlem en omliggende gemeenten zal in
gaan. „Het is niet onze schuld en ook niet
die van de standaardisatie-bedrijven, dat
wij de verkoop met vijftig procent moeten
beknotten, sommige andersluidende kran
tenberichten ten spijt. Ook wanneer over
enige maanden de koeien weer de wei in
zuilen gaan, zal er een tekort blijven be
staan. De Haarlemse bedrijven hebben im
mers gedurende de zomer ook aanvullings-
melk moeten kopen".
Ter persconferentie werd voorts meege
deeld, dat de slijters géén rekening zullen
houden met dokters-attesten. Wanneer
iemand in een gezin ziek is, zullen de an
dere leden van he gezin hun melk moeten
afstaan. De slijters vrezen namelijk, dat
anders ineens vele klanten „ziek" zullen
worden. Ziekenhuizen zullen echter 100 °/o
van hun voormalig gebruik kunnen opne
men.
Namens de Haarlemse standaardisatie-
bedrijven zei een andere woordvoerder, dat
deze bedrijven tienduizenden guldens op de
aanvullingsmelk hebben moeten toeleggen.
Ai die tijd hebben zij met lede ogen gezien
dat op initiatief van het Bedrijfschap Zui
vel een campagne „Drink meer melk" werd
gevoerd. Want iedere liter melk meer kost
te geld. Zij hebben maanden gewacht op
een herberekening van de zuivelwaardetoe-
slag, maar die is nog steeds niet afgekomen.
Inmiddels zijn hun bedrijfskosten (voor
stookolie, vrachten e.d.) ten zeerste geste
gen. Het is hun onmogelijk deze „vrije"
melk nog verder te kopen.
Er is slechts één oplossing, zei de woord
voerder, die de kemfout (maximum-ver
koopsprijzen en vrije inkoopsprijzen) kan
wegnemen. Dat is een vastgestelde in
koopsprijs met leveringsplicht. Komt deze
niet, dan moet tot een officiële distributie
worden overgegaan, want die wil de melk
handel op de duur niet zelf ter hand ne
men. Hij legde er nog de nadruk op dat de
kwaliteit van de te leveren melk niet zal
dalen.
Inmiddels zijn aan de minister en aan
het Bedrijfschap Zuivel telegrammen ge
zonden om aan deze situatie een einde te
maken. Ook aan B. en W. van Haarlem is
een telegram gezonden, waarin wordt ge
vraagd of het college wil aandringen .op
een behoorlijke regeling van de consump-
tiemelkvoorziening.
De andere visie
Een woordvoerder van het ministerie
van Landbouw heeft ons inmiddels meege
deeld, dat een spoedig ingrijpen van de
overheid niet verwacht kan worden. De
overheid stelt zich op het standpunt dat dit
een kwestie van bedrijfsvoering is, waar
voor de verantwoordelijkheid bij de be
drijven ligt. De bedrijven die gecontrac
teerd hébben op lange t ermijn zitten
„goed", degenen die de korte termijn ver
kozen hebben en daar in het begin de
vruchten van hebben geplukt, moeten nu
ook het verliesrisico dragen. Bovendien
vestigde de zegsman de aandacht op de
zuivelwaardetoeslag, al stellen de stand-
aardisatiebedrijven daartegenover, dat deze
door de zuivelfabrieken al in hun aan-
koopsprijs wordt verrekend, waardoor
haar nut verloren gaat. Onze zegsman
legde wél de nadruk op, dat wanneer
inderdaad de melkvoorziening in gevaar
komt, de overheid wel zal ingrijpen. Zij
wil echter eerst wel eens zien, in hoeverre
de contingentering van invloed zal zijn
te meer daar zij rekening houdt met de
mogelijkheid, Jat de bedrijven voor wie de
moeilijkheden niet gelden (zoals in Vel-
sen), het „front" wel eens zouden kunnen
doorbreken.
Het Bedrijfschap Zuivel vergadert heden
over deze kwestie.
ADVERTENTIE
Uw verkoudheid van neus.
keel of borst weg met
Gistermorgen om zeven uur werd aan
het politiebureau op de Admiraal de Ruy-
terweg te Amsterdam gebeld. De wacht
commandant ging kijken en vond in de
gang een groot en een klein pak met een
brief. De inhoud van de pakjes bleek een
meisjesmantel en een kistje sigaren te zijn,
die begin Januari uit een vestiaire van een
verenigingsgebouw waren ontvreemd. In
de brief deelde de dief mede, dat hij nog
een fiets had gestolen. Het regu van de
stalling waar het rijwiel stond plus 60
cent voor het stallen waren bij de brief
gevoegd.
De Nederlandsche Bank deelt mede, dat
het tekort van Nederland in het betalings
verkeer met de aan de Europese Betalings
Unie deelnemende landen in December
1950 12.088.000 dollar 45.934.400) heeft
belopen.
Van dit tekort is overeenkomstig de gel
dende bepalingen een bedrag van 2,367.000
dollar in dollars gedekt.
Deze schuld bedroeg ultimo November
65.745.000 dollar 249.831.000) en thans
75.466.000 dollar 286.770.800).
Reizigers leverden veldslag
om plaats in autobus te
bemachtigen
Zonder voorafgaande kennisgeving aan
het publiek is heden de treindienst op het
baanvak Alphen-Gouda v.v. opgeheven.
Naar wij vernemen houdt deze ophef
fing verband met de tijdelijke sterke in
krimping van de diensten met stoomtractie
in het gehele land. Het Dieselmateriaal,
dat op de lijn Aiphen-Gouda werd ge
bruikt, zou thans op belangrijker lijnen
de stoomtreinen moeten vervangen.
De eerste treinen uit Alphen vervoerden
gewoonlijk honderden mensen naar Gouda
en de andere stations op dit traject. Deze
reizigers, die vanmorgen niet op de hoogte
waren van de stopzetting van de treindienst
hebben ware veldslagen geleverd om een
plaats te krijgen in de enkele autobussen,
die in allerijl waren ontboden.
HANS OSIECK OP TOURNéE NAAR
ZUID-AFRIK A
De Nederlandse pianist-componist Hans
Osieck vertrekt eerstdaags naar Zuid-Afrika.
Hij zal op 15 Februax-i en 11 Maart met het
oi-kest te Kaapstad optreden en een tournée
maken van enige maanden. Ook Frits
Schuurman heeft Hans Osieck voor een op
treden te Johannesburg geëngageerd.
Bij de bijen
Hij die zou beweren dat Amsterdam
een stad is, waar de genoegens van het
landleven ganselijk onbekend zijn. zou
zich daarmee een geduchte jaap in de
vingers geven. Want niet alleen worden
tr'in-Amsterdam snoeken gevangen en
aardappels verbouwd, eenden geschoten
en koeien gefokt, maar er worden ook
bijen gehouden en dat op een grote
schaal, al zal ïnen dit laatste niet te
letterlijk moeten opvatten. De diertjes
worden namelijk doorgaans onderge
bracht in een zogenaamde bijenkorf,
een bouwwerkje dat genoemd is naar
een groot' warenhuis aan het Damrak.
Wij keren echter op ons uitgangspunt
terug en begeven ons vandaar naar de
Slolerweg, een slingerende, door iraaie
iepen beschaduwde straatweg die zich
even buiten de bebouwde kom afsplitst
van de Rijksweg naar Den Haag, een
stadje in de lagere regionen van ons
land, dat niet weinig in zijn sas is met
deze directe vei-binding naar het cul
tuurcentrum aan het IJ. Wanneer men
ongeveer twintig minuten de Sloterweg
heeft afgewandeld, gaat men de tien
minuten terug, die men teveel heeft af
gelegd en vindt dan achter een garage
het bijenpark waar wij zo even op doel
den. Dit is een aanzienlijk complex, niet
ongelijk aan de zogenaamde volkstuin
tjes, met dien verstande dat men hier
beter van bij en-volkstuintjes kan gewa
gen. Het behoort toe aan een aantal
leden van de afdeling Amsterdam van
de Vereniging tot Bevordering van de
Bijenteelt in Nedei-land en er zijn spe
ciale bankjes in geplaatst, waarop men
kan gaan zitten uitblazen wanneer men
deze naam heeft uitgesproken.
Het is er overigens een ware lusthof
met niet minder dan zeventig fraaie
kavels. Op deze kavels zijn aardige land
huisjes geplaatst, die toebehoren aan de
bijenhouders, die daar het doen en laten
van het gevleugelde volkje kunnen
gadeslaan, dat woont in de korven en
andere opstallen die te zijner beschik
king staan. Onder de amateur-imkers
bevinden zich de meest uiteenlopende
mensen. Er zijn metselaars en advo
caten, timmerlieden en professoren en
zelfs dokters en specialisten gaan er on
gedwongen met elkaar om. Zij zijn alle
maal bevangen door dezelfde brandende
liefde voor de bijenteelt en die over
brugt alle maatschappelijke verschillen.
Vies bij
Wij hadden er een klein onderhoud
met de heer Schuurman, lid van de
parkcommissie en tevens oudste kavel
houder, die al 35 jaar lang in deze ver
eniging zijn bijenstandje ophoudt en al
vier maal met het pax-k vex'huisd is. De
heer Schuurman deelde ons mede, dat
hij jaarlijks ongeveer 300 bijensteken
ontvangt, hetgeen in 35 jaar tot een
totaal van elfduizendvijfhonderd is aan
gegroeid. Men moet hier niet aan den
ken. Hoewel hij al aardig op leeftijd is,
heeft de rheumatiek hem nimmer ge
plaagd. Enige ï-ancune ten opzichte van
de bijen heeft hij er ook niet van over
gehouden. Wel is hij zeer oplettend ge
worden, of wel bij-ziend.
Terw;jl hij met ons door het heerlijk-
aangelegde park wandelde, vex-schafte
hij ons een kort overzicht van de staats
inrichting van bijenland, een overzicht
dat alleen af en toe ondei-broken werd,
wanneer er weer zo'n lamstraaljager een
duikvlucht op ons hoofd ondei'nam. Het
bleek uit zijn betoog zonneklaar, dat de
bijen vies bij zijn. Van een werkelijk
deinocratische regex-ingsvorm kan echter
geen sprake zijn. Het bewind wordt uit
geoefend door een Koningin, die wei
langer van lijf en leden is dan de overi
gen, maar van een constitutie of mi
nisteriële vei'antwoordelijkheid weinig
afweet. Aan de andere kant zorgt zij in
haar eentje wel voor de totale bevol
kingsaanwas, door niet minder dan
tweeduizend nakomelingen per dag te
produceren, hetgeen in de mensenmaat
schappij weer een ongebruikelijk ver
schijnsel genoemd zou kunnen worden.
Zij heeft veel personeel in de vorm van
voedsters, die tussenbijen zorgen dat zij
haar natje en haar droogje krijgt en is
tezamen met een beknopte staf, wanneer
zij raszuiver is althans, voor vijftien
gulden te koop. Zij gaat twee jaar mee.
Bijdehand
Een zeer benijdenswaardig bestaan
wordt gevoerd door de mannen, die ook
wel darren worden genoemd. De zegs
wijze „Lig niet te darren" is hiervan
afkomstig. In scherpe tegenstelling met
echte mannen, hoeven zij nimmer ar
beid te verrichten. Zij darren maar zo'n
beetje in het rond, vliegen in de zon,
praten wat over politiek, leggen een
kaartje en gaan 's avonds naar huis om
te eten. Wanneer de nectar echter
schaars wordt, krijgen zij niets meer,
worden de korf uitgewerkt door de
werksters en sterven, nadat zij nog een
beetje rondgewaggeld hebben. ..Bye
bye", zeggen zij dan. Dat is natuurlijk
minder prettig. Uit dit alles blijkt dat
het feminisme onder de bijen een grote
vlucht heeft genomen. De belangrijkste
zijn dan ook de werksters, bijdehandse
bijen, bij de hand als er iets te halen of
te slepen valt. Zij halen de honing, die
zij eerst inslikken en thuis weer uit-
bi-aken een weinig smakelijke manier
van doen zwaaien 's winters met hun
benen en vleugels, waardoor zij de korf
tot 94 graden Fahrenheit kunnen ver
warmen, voeden de Koningin en hebben
luizen en soms dysenterie. Men voelt
wel dat zij het daarmee druk hebben.
Het zijn kleine onooglijke wezentjes die
met zijn tachtigduizenden in één korf
huizen een ergerlijk geval van
samenwoning en alleen ruzie krijgen,
wanneer het té vol wordt.
Er komt dan een nieuwe Koningin en
de ene helft van het volk gaat met de
oude Koningin aan het zwei-men, zo echt
gezellig ereis een dagje op uit met de
botei-hammetjes mee. De imker kan dit
natuurlijk voorkomen, want wanneer er
een nieuwe Koningin geboren wordt
begint de ene te „tuten" en de andere
te „kwaken" zo verzekerde de heer
Schuurman ons en wij hebben geen reden
om dit in twijfel te trekken, hoewel wij
het voor Kóninginnen een wat onge
wone handelwijze vinden.
Men moet goed begrijpen dat dit alles
alleen voor de zogenaamde sociale bijen
geldt. Men kent namelijk ook koekoeks
bijen, opdringerige patsertjes die voort
durend klaplopen en solitaire bijen,
nurkse insecten, die in hoekjes en gaat
jes zitten te mokken.
Wat gij niet wist, is dat er tal van
rassen te onderscheiden zijn. Zo is er de
Krainer, een Oosten rij kei-, die de zacht
moedigste bij heet te wezen. En dan zijn
er de Italianen, die van een grote „haal-
drift" bezeten zijn, zoals in de recente
geschiedenis wel eens bewezen is. Ook
zijn er Amerikanen, forse rakkers, die
uit Europeanen gekruist zijn en in fraaie
lederkleur zijn uitgevoerd.
Nu is het in het bijenpai-k nog rustig,
want de bijen zitten maar zo'n beetje
zachtjes voor zich heen te zoemen in de
korven. Maar wanneer de Imxisbes
bloeit altoos een magisch tijdstip in
de natuur dan neemt de "noning-
ophaaldienst een aanvang en hebben de
imkers de handen vol werk en bijen
steken.
BOEDA.
De toneelgroep Comedia geeft twee\
voorstellingen (Woensdag voor de
kunstkring Voor Allen en Donder
dag openbaarin de Stadsschoziw-
burg van „Oom Wanja" door Anton
P. Tsjechof, met Rie Gilhuys, Manon
Alving, John Gobau, Cor Hermus,
Joan Remmelts, Frits van Dijk en
vele anderen onder regie van profes
sor Peter Scharof. Op 21 Januari
komt dit stuk in het Centraal Thea
ter. Tot die datum duren daar de
vertoningen van Sartre's Eerbiedige
lichtekooi" voort.
De Nederlandse Comedie geeft Don
derdagavond in het Leidseplein-
iheater de honderdste voorstelling
van het blijspel „Nina" door André
Roussin met Mary DresselhuysGuus
Oster, Henk Rigters en anderen on
der regie van Johan de Meester.
De Nederlandse Opera komt Vrij
dagavond met „De Vliegende Hollan
der" van Wagner voor het voetlicht
en Zondagmiddag met „Czaar Peter"
van Lortzing, die op 21 Januari 1851,
dus precies honderd jaar geleden
stierf.
De abonnementsconcerten door het
Concertgebouw Orkest onder direc
tie van Otto Klemperer op Woensdag
en Donderdag beginnen met de Sym
phonic in g van Mozart. Verder wor
den uitgevoerd het Vioolconcert in
A van dezelfde componist, „Verklarte
Nacht" van Schönberg en Tijl
Uilenspiegel" van Richard Strauss.
Solist is Jan Bresser.
De Stem des Volks voert Vrijdag
avond in het Concertgebouw met
medewerking van solisten en de
Haarlemse Orkestvereniging de Mis
in C van Beethoven en het Te Deum
van Kodaly uit. Dirigent is Anton
Krelage.
Bij Corvey's Papiergroothandel aan
de Keizersgracht stelt Harry Pr enen
tekeningen ten toon. In het I.C.C.
zijn schilderijen en prenten uit de
17de, 18de en 19de eeuw bijeenge
bracht onder de titel „Het genoeglijke
leven". In een perceel op de Rozen
gracht is een kleine tentoonstellings
zaal ingericht met werk van de
Amsterdamse Kunsteyiaarscombina-
tie", tien schilders die zich ten doel
stellen de kloof tussen publiek en ar-
tist te overbruggen.i
met de H.O.V. onder Verhey
Telkens wanneer wij met Ravel's Piano
concert in G geconfronteerd worden, onder
gaan wij de fascinerende indrukken van
deze wonderlijke partituur. Pats, zegt Ra-
vel, een zweepslag en daar gaat de muziek-
tol aan het draaien. Het is of we zelf ook
die klap gevoeld hebben en mee zijn gaan
tollen: kris, kras, waar naar toe? Wij weten
het niet, alleen Ravel weet het en die laat
zich niet in zijn grillige kaart kijken, Maar
net als het ons begint te duizelen, gebruikt
hij weer zo'n krachtige toverterm: Boem!
En 't is uit. Dan gaat hij heerlijke dingen
zeggen, innige confidenties, waarbij men
ook angst en schrijnend leed kan vermoe
den; maar hij vertelt dit alles als iemand
die luidop droomt, terwijl zijn hart slaapt.
En wij luistex-en en tasten naar de diepe
zin van deze stoïcijnse biecht en vinden het
wondei'lijk mooi. Maar daar komt hij weer
in actie, als een geraffineerde tovenaar,
met rhythmen en klanken, met koppige en
fantastische invallen, alles in een vaart die
haast niet bij te houden is. Dat duurt zo
drie minuten en dan bei-eikt men de eind
streep. De sensaties die men ondergaan
heeft ballen zich samen tot één synthese:
een fascinerend geval dat u ovei-rompeld
heeft. Dat was zo bij de eerste kennisma
king, onder de machinaal strakke leiding
van Ravel zelve (met Margherite Long als
soliste) en het bleef zo bij de volgende uit-
voex'ingen die wij er van hoorden, hoezeer
deze soms in intensiteit en opvatting ver
schilden.
Nu ook weer, met Lélia Gousseau aan de
vleugel en Toon Verhey voor de lessenaar.
Misschien nu meer nog, omdat hun inter
pretatie geen opzettelijkheid verraadde om
in het Adagio het hart niet te laten mee
spreken. Lélia Gousseau wist daar op frap
pante manier het juiste midden te vinden
tussen de starre klank en het levende
melos. Al legt zij het er niet dik op (in het
Concert in A grote terts van Mozart deed
zij dit ook niet), zij kan echter niet nalaten
haar piano-toon te laten zingen. Grote vir
tuositeit en levendig temperament, gepaard
aan een fijne spirituele zin, die zo nodig is
om Ravel's verrassende muzikale escapa
des vorm te geven, bewees Lélia Gousseau
verder in ruime mate te bezitten. En al
legde zij Verhey en zijn orkest wel eens
het vuur aan de schenen, deze waren vol
doende op hun „qui vive" om zich door de
voortvarende soliste niet uit het spoor te
laten brengen. Aldus hoorden wij een
merkwaardige vertolking van dit voor
beide pai-tijen aartsmoeilijke en meeslepen
de Concert.
Het Concert in A van Mozart een
juweel! hinkte doorgaans op twee tempi.
Zoveel kon Verhey niet toegeven aan de
eisen van de soliste of zij legde er nog een
schepje op. Wat jammer was, want de
solistische interpretatie was pétillant en
het orkest klonk fraai. De „Serenata Not-
turna", onbezorgde, maar delicaat-galante
„amusementsmuziek" van de twintigjarige
Mozart, was aan het rijpe Piano-concert,
dat tien jaar later ontstond, voorafgegaan.
De aanvoerders der strijkersgroepen toon
den er met veel smaak hun musiceer-lust
in en het ensemble was mooi afgewogen.
Tot slot hoorden we een zeer verzorgde
uitvoering van „Le festin de l'Araignee"
(Het feestmaal van de spin) van Albei-t
Roussel, het werk waarmee deze zich een
plaats onder de componisten dezer eeuw
verzekerd heeft, door zijn subtiele rhyth
men, zijn heerlijke melodieën, zijn verras-
sende en steeds fraai klinkende harmo
nieën, zijn i-ijke fantasie zowel wat de
vormgeving als de uitbeelding der chox-eo-
grafische actie betreft (het stuk is oor
spronkelijk een ballet) en vooral niet te
vergeten zijn kleurige, steeds doox-zichtige
orchestratie. Voor deze prachtige verklan
king, zo geheel in de geest van het sprookje,
mocht het publiek dix-igent Vei'hey en zijn
wakker orkest wel erg dankbaar zijn.
JOS. DE KLERK.
Een Nedei-landse telepaath gaat op zoek
naar de Schotse kroningssteen, die enige
weken geleden naar men vermoedt door
Schotse nationalisten uit de Westminster
Abbey te Londen is ontvreemd.
Om geen kans ongebi-uikt te laten heeft
Scotland Yard thans het aanbod aangeno
men van een Nederlandse telepaath, be
kend als „Hurkos". om aan de speurtocht
deel te nemen.
Vanochtend vertrok hij met zijn secre
taris, de heer Louis Bouwmeester (een
broer van de acti-ice Lilly Bouwmeester)
met de K.L.M. naar Londen.
Minister Lieftinck spreekt met
gemeente- en provinciebesturen
Enige tijd geleden heeft in de Trèves-
zaal een bijeenkomst van burgemeesters
en gedeputeerden plaats gehad, waar mi
nister Lieftinck inlichtingen verschafte
over de relatie tussen de binnenlandse
monetaire toestand en het evenwicht op de
betalingsbalans. Hij heeft toen te kennen
gegeven, dat hij bereid was, deze aangele
genheid nog nader te bespreken.
Als gevolg hiervan zal op 24 Januari in
Tivoli te Utrecht een bijeenkomst plaats
hebben, waar minister Lieftinck het woord
zal voeren. Verwacht wordt, dat omstreeks
850 gemeenten en alle provincies vertegen
woordigd zullen zijn.
Een inwoner van Loosduinen is onlangs
door de rechtbank te Rotterdam wegens
het „medeplegen van overtreding der Lo-
t er ij wet" veroordeeld tot een maand hech
tenis voorwaardelijk met een proeftijd van
twee jaren en tot een geldboete van 30
gulden. Hij had in samenwei'king met
anderen aandelen in buitenlandse voetbal
pools verspreid.
De Hoge Raad heeft in zijn uitspraak in
het ingestelde cassatieberoep overwogen,
dat het publiek, dat aan dergelijke lo
terijen pleegt deel te nemen, in het alge
meen geen voldoende kennis van zaken
bezit of kennis van invulsysternen. Dit
treft nog te meer, daar het hier gaat om
voetbaluitslagen van Engelseclubs, in
welker kansen deelnemers inNederland
uiteraard in het algemeen nog minder in
zicht zullen hebben dan in die van Ne
derlandse clubs. De rechtbank heeft vol
gens de Hoge Raad terecht beslissend doen
zijn hetgeen in de practijk van de deelne
mers in het algemeen is te verwachten en
niet hetgeen individuele deskundige deel-
nemex-s er van terecht zouden kunnen
brengen.
Het beroep is op deze gronden verwor
pen.