r Uit heel mem er ië komt De invloed van het Westen blijft helder waarneembaar in Tsjecho-Slowakije rp.NAÏOOf^ Akkertje 7 De radio geeft Zaterdag PANDA EN DE MEESTER.BEDIENDE Wereldnieuws Zelfs de communisten betrappen zich nog op „burgerlijke"' opvattingen u t'n RECHTBANK Aanrijding op de hoek Marnix- en Duinoordstraat Zeepost voor Oost en West De pseudo vogelpest Winkelmeisje omgekomen door gasverstikking Post voor de „Sibajak" CARNAVAL IN BINCHE Nare dagen /Vee/77 *n Echtpaar verdronken Japan „Westelijke" natie? Nieiuwe Uitgaven VRIJDAG 2 FEBRUARI 1951 2 Een paar maanden geleden, zo schrijft een Reuter-medewerker, hoorde ik in Praag een gesprek van een groepje Tsjechi sche intellectuelen, die zichzelf als gelou terde en ware communisten bleken te be schouwen. Ze zaten gezamenlijk bier te drinken en te murmureren. „Voordat we aan de macht waren," zei een van hen, „was het mijn gewoonte om een keer in het jaar naar het buitenland te gaan. Nu kan ik zelfs geen paspoort krijgen. Het is belachelijk. Alsof ik nog niet eens ver trouwd zou kunnen worden, die nog wei sinds de twintiger jaren voor het commu nisme gevochten heb Een ander, het hoofd van een departe mentale afdeling, merkte gramstorig op, dat hij altijd gewoon was geweest. Engelse en Amerikaanse kranten op zijn bureau te ontvangen, maar nu slechts toestemming kreeg om knipsels te lezen van de zakelijke financiële rubrieken, die hij voor zijn werk nodig had. „De rest van de kranten mogen we niet meer zien," mopperde hij. Een dokter zei, dat zijn werk stagneerde omdat hij geen Amerikaanse medische lec tuur meer kon krijgen. „Natuurlijk zijn de Russische kranten ook uitstekend," voegde hij er prompt aan toe als om zich te apolo- gerèn, „nu leer ik dus Russisch." Deze conversatie illustreerde de uiterste afzondering waarin de Russen Tsjechoslo- wakije en andere satellietstaten door hun geheime communistische agenten hebben gebracht, ook de leden van deze partij zelf. En als de communisten, die opgroeiden on der regeringen, die hen meer vrijheid ver oorloofden, zich reeds gedrukt gaan voelen onder de schaduw van het régime, dat zij zelf gewenst hebben, dan kan men zich voorstellen, hoeveel te meer dit de anti communistische meerderheid verbittert en beangstigt. Dit voorval deed echter ook duidelijk blijken, hoezeer de geest van de schijnbaar rasechte communisten in Tsjechoslowakije nog doordrenkt is met allerlei Westerse „klein-burgerlijke" opvattingen van vrij heid. Isolatie en propaganda De communisten zelf spreken bijna nooit van „het Westen". Maar dat bedoelen zij wel wanneer ze het hebben over „imperia listen, reactionnairen, fascisten, kapitalis ten, overblijfselen van het kapitalisme, rechtervleugel-socialisten en oorlogsophit sers". Door afzondering, uitwijzing» zuive ring, verdraaiing, propaganda en politie- terreur tonen de Sovjets en de communis ten hun vastberaden streven, om alle moge lijke invloeden van het Westen te weren, zowel van het verleden als het heden. Maar de reactie van de Tsjechen wijst op een diepe ontgoocheling en een neiging tot verzet. Leraren van de oude stempel worden vervangen in hetzelfde tempo, waarin nieuwe kunnen worden opgeleid en dat is haar de wil van de communisten nog veel te langzaam. Luidsprekers in de straten, slagzinnen en affiches op de muren onder steunen de gecontroleerde pers in het be lasteren van het Westen en het prediken van de weldaden die het socialisme en het Vijfjaren-plan brengen. De oppositiebladen, de rechtervleugel-, sociaaldemocratisch of religieus zijn natuurlijk onderdrukt. De 'Booms Katholièks - Kerk. die een grote geestelijke bbndgènoot in hét Westen z'ag, is tot zwijgen gebracht, haar priesters dur ven niet m'eer vrijuit van de kansel te spreken, haar bisschoppen mogen alleen op verlof van de autoriteiten bijeenkomen of een verklaring publiceren. Directe invloe den uit het Westen zijn tot een minimum teruggebracht doordat men de Amerikaanse en Engelse bibliotheken sloot en de Wes terse diplomaten het land uitzette. De poli tieke opzet achter deze acties wordt gemo tiveerd door twee communistische idealen: Het communisme als politieke en economi sche leer en het pan-Slavische sentiment als de geestelijke drijfkracht voor de inter nationale beweging. Beide zijn ongenaak baar. vreeswekkend en verachtelijk voor ADVERTENTIE alle Westerse ideologieën en instellingen en tevens volkomen in strijd met de aange boren gewoonten en opvattingen van de Tsjechen. Aangeboren scepticisme De gelovige communist zal dapper ont kennen, dat hij ook maar een ogenblik bang zou kunnen zijn voor tegenstrijdige denkbeelden uit het Westen. Tenslotte heeft hij de waarheid. En denkbeelden, die daar tegen in druisen zijn vals of in het gun stigste geval: dwalingen. De reden, waar om men ze uitsluit of onderdrukt is, dat het geen dienst zou zijn aan het volk om het onnodig aan het gevaar over te geven om misleid te worden. In werkelijkheid zijn de Russen en de Tsjechische commu nisten bang voor Westei'se ideeën, vooral voor de vrijheid van de oppositie, die schijnt hen vreemd, moeilijk en gevaarlijk. Omdat ze niet gewend zijn aan de handel wijze van een loyale, democratische oppo sitie in Rusland heeft men die immers nooit gekend beschouwen zij alle oppo sitie als verraderlijk. Bij hun pogingen om de vrijheid te ketenen ontmoeten zij echter tegenstand in drie lagen van het volk: de critische denkers, de aanhangers van de traditie en de belijders van godsdiensten- Voor hen, die critisch denken, die volhar den in het verstandelijk nagaan van alles om hen heen en er niet aan denken om denkbeelden de hunne te maken alleen om dat de overheid er achter staat, is de com munistische pretentie, met uitsluiting van alle anderen de waarheid te beheren, be lachelijk en verwaand. Voor hen is het intellectuele voorkomen van de partij- organen pathetisch en het trommelvuur van de communistische leuzen verschrik kelijk vermoeiend. Omdat zij hun intellec tuele onschendbaarheid niet wensten op te geven moesten vele duizenden onderwij zers, journalisten en anderen hun carrière verloochenen en hun thuis en hun vrien den verlaten. Velen verblijven in gevange nissen en werkkampen en velen ontsnapten naar het Westen. Een nog srotere groep Tsjechen wordt gevormd door hen. die zon der invloed van hun opvoeding en los van hun kennis, van nature reeds sceptisch zijn. Ze komen niet gemakkelijk onder de indruk. ADVERTENTIE aaf?; naar hunkeren^ 0UII Zij willen alles eerst zien, en dan pas ge loven. Zo zijn zelfs de meeste Tsjechen. Van alle volken van het Oostelijk blok hebben de Tsjechen met hun twintig jaar parlementaire geschiedenis ongetwijfeld het scherpste besef van de mensenrechten. In de andere landen is dit begrip veelal tegengehouden door eeuwenlang autocra tisch bestuur. De godsdienst is ook een zeer grote weer stand tegen het communisme, vooral in de Katholieke landen Hongarije en Tsjecho slowakije (zij het veel meer bij de Slowa- ken, dan bij de sceptisch ingestelde Tsje chen). Religieuze en politieke opvattingen maken beide aanspraak op de vrijheid van het individu. De communisten pijnigen zich het hoofd over de vraag hoe zij de religie moeten aanpakken, enkel met bruut ge weld of door scheuringen te forceren. Over het algemeen zit de Westerse denkwijze er diep in, ook in geledingen van de partij. Denken is al gevaarlijk In het land doen vele grappige en droe vige verhalen de ronde. Gerenommeerd is dat van een sergeant en een korporaal uit het „volksleger", die bij de grens op wacht staan: diep in gedachten verzonken staren zij naar het Westen. Dan vraagt de sergeant de ander: „Waar denk je aan?". „Aan het zelfde, waaraan u ook denkt, sergeant." „Aha, is het zover met jou. Wel, dan ar resteer ik je!" „Waarom?" „Wegens ver raad". De Russische houding ten aanzien van het Westen is gevormd in de vele eeuwen, waarin Rusland reeds geïsoleerd stond van dit gebied, in de vrees en de onbekendheid ervan en in het despotisme van de Tsaren. Daarom wantrouwen de Russen zelfs de communisten in Tsjechoslowakije, vooral zij, die de oorlogsjaren in het Westen door brachten. Het Sovjetcommunisme heeft Tsjechoslowakije veroverd, maar niet de geest van het volk in dit land. Met al hun ssytemen zijn noch de Russen, noch de Tsjechische communisten er in geslaagd, de stem van het Westen door de aether uit te sluiten noch de 'herinnering er aan, die is levend en vervaagt niet. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 3.00 Nieuws. 8.15 Platen. 10.00 Causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in continu-bedrijven. 11.30 Cello en piano. 12.00 Platen. 12.30 Weer bericht. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Dansmuziek. 13.45 Platen. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Platen. 14.50 Fries programma. 15.15 Hawaiian. 15.45 Causerie. 16.00 Platen. 16.30 Sport. 16.45 Philharmonisch orkest. 17.30 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.20 Instrumen taal kwintet. 18.40 Regeringsuitzending. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout. 19.40 Causerie, 19.55 Deze week. 20.00 Nieuws, 20.06 Actualiteiten. 20.15 Gevarieerd pro gramma. 21.15 Weense muziek. 21.45 Socialis tisch commentaar. 22.00 Metropole-orkest. 22.25 Hoorspel. 22.45 Instrumentaal kwartet. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45 Morgengebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Amuse mentsorkest. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Voor zieken. 11.45 Platen. 11.50 Causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Platen. 14.00 Zaang en orgel. 14.20 Engelse les. 14.40 Amateursuitzending. 15.20 Kroniek van let teren on kunsten. 15.55 Orgel. 16.30 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.00 Voor de jeugd 18.00 Filmmuziek. 18.15 Maand overzicht Koninklijke Marine. 18,25 Actuali teiten. 19.23 Platen. 19.52 Journalistiek week overzicht. 20.00 Nieuws. 20.06 De gewone man zegt er 't zijne van. 20.12 Platen. 20.15 Licht baken. 20.40 Steek eens op, heren. 21.00 Ge varieerd programma. 21.53 Wat zou u doen? 22.00 Amusementsmuziek. 22.30 Wij luiden de Zondag in. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Philharmonisch orkest. BRUSSEL. 324 M. 12.30 Weerberichten. 12.32 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Vlaamse liederen. 13.30 Platen. 14.10 Muzikale causerie. 15.00 Platen. 15.30 Orgel en zang. 16.15 Ethnische muziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Causerie. 17.20 Accor deon. 17.30 Voor de jeugd. 18.00 Accordeon. 18.15 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Fagot en piano. 19.50 Feuille ton. 20.00 Omroeporkest. 21.00 Actualiteiten. 21.15 Nieuws over film en techniek, mu ziek en televisie. 22.00 Nieuws. 22.15 Ver zoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen, Een viermotorige Douglas DC-6 B met een lengte van 32 meter, waarvan de K.L.M. er vijf heeft besteld. Dit vliegtuigtype zal in de loop van 1953 in ons land arriveren. De machine, die een kruissnelheid heeft van 490 km. per uur en plaats biedt aan 52 passagierskan met een gewicht van ruim 48 ton van de grond opstijgen. De vier motoren hebben een gezamenlijk vermogen van 10.000 pk. Het Zenuwsterkende Voedsel ADVERTENTIE Op Vrijdagavond 3 November is op de hoek MarnixstraatDuinoordstraat een ernstig verkeersongeluk gebeurd, waarbij een motorrijder en zijn duopassagier ernstig gewond zijn. In Noordelijke richting reed de zes-en-veertigjarige groentenhandelaar F. A. B., destijds wonende te Haarlem en thans te Apeldoorn, met een vrachtauto en wilde links af de Duin oordstraat inrijden. Uit de tegenover gestelde richting naderde een motorrijder. Een aanrijding volgde, waardoor de be stuurder van de motor van zijn voertuig werd geslingerd en een hersenschudding opliep. De duopassagier werd ernstig ge wond. Wegens het toebrengen van lichamelijk letsel door schuld had de groentenhande laar zich Donderdag voor de Haarlemse rechtbank te verantwoorden. De officier van justitie was van mening, dat de ver dachte de motorrijder heeft zien aankomen en dat hij had moeten stoppen. Aan hem is het ongeval te wijten. De eis luidde een hechtenisstraf van twee maanden en ont zegging gedurende een jaar motorrijtuigen te besturen. De verdediger mr. S. Groen merkte op, dat deze 'zaak eigenlijk bij het kantonge recht had moeten behandeld worden. Er is mogelijk sprake van schuld, maar niet van grove schuld, zoals in de dagvaarding ver meld wordt. De motorrijder had ook moe ten opletten. De verdediger pleitte vrij spraak of het opleggen van een voorwaar delijke straf. Nieuwe fiets gestolen De vijf-en-twintigjarige Hagenaar C. J. B. was op 21 December om half twaalf in de Gierstraat in Plaarlem en zag daar een nieuwe fiets staan. Hij nam het rijwiel mee en trok er mee naar Den Haag. Daar werd hij des middags aangehouden, verdacht van diefstal van de fiets, waarvan een zestien jarige jongen eigenaar was. Uit een onder zoek bleek, dat de aangehoudene zich ook aan diefstal in Den Haag had schuldig ge maakt. Wegens diefstal van de fiets had de Hagenaar zich te verantwoorden. De pre sident deelde mee, dat in de afgelopen tien jaar negentien processen-verbaal tegen verdachte zijn opgemaakt en dat er vier veroordelingen op het strafblad staan. De officier van justitie eiste een gevangenis straf van een jaar en zes maanden. De verdedigster mejuffrouw mr. S. Boek man, merkte op, dat verdachte zich moei lijk in de maatschappij heeft kunnen staan de houden, omdat hij niet in staat is zich een positie te veroveren. Het is van belang, dat hem geen lange straf wordt opgelegd. Dan zal het nog moeilijker worden hem te helpen. Doos met pakjes margarine verwisselde van eigenaar De officier van justitie eiste tegen de negen-en-veertigjarige chauffeur P. B. een gevangenisstraf van tien maanden, terzake diefstal van een doos met pakjes marga rine. De man is werkzaam bij een Haarlems bedrijf en moest goederen brengen bij de Nederlandse Spoorwegen. Hij zag de doos staan en nam die mee. De verdediger mr. A. W. Hellema Jr. besprak de gezondheidstoestand van ver dachte en verzocht een straf op te leggen gelijk aan het voorarrest. Uitspraak 15 Februari. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De datums, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan tussen haakjes achter de naam van het schip vermeld. Naar In donesië: m.s. „Oranje" (6 Februari); naai1 de Nederlandse Antillen: m.s. „Willem stad" (13 Februari) en naar Suriname: m.s. „Helena" (13 Februari). Nog steeds van geringè omvang In een vorig nummer deelden wij mede dat er een vermoedelijk geval van pseudo vogelpest in Abbenes is geconstateerd, waarom uit voorzorg 150 kippen werden afgemaakt. De pseudo vogelpest blijkt in ons land ge lukkig nog steeds van geringe omvang; tot nu toe zijn uit voorzorg niet meer dan 64.000 kippen afgemaakt. De kippenstapel in Nederland bestaat uit 22.000.000 stuks, zodat dit neerkomt op slechts lA"lo. Het aan tal dieren waarbij de ziekte geconstateerd werd is natuurlijk nog veel geringer. In Abbenes zijn immers bij één ziektegeval 150 kippen uit voorzorg afgemaakt. Het aantal ziektegevallen is zo gering, dat het zelfs niet in een percentage is uit te druk ken. Dit gunstige resultaat is ongetwijfeld bereikt door de uitgebreide voorzorgs maatregelen die getroffen worden. De poeliers verzochten ons op deze feiten de aandacht te vestigen. Bovendien herin neren wij nog eens aan de verklaringen die destijds door deskundigen zijn afgelegd, dat zonder vrees kippen gegeten kunnen worden. In het filiaal van een coöperatie te Rot terdam is het 19-jarige winkelmeisje A. J. Verwoerd uit Nieuwerwerk aan de IJssel na sluitingstijd in de achter de winkel ge legen opslagplaats door gas bedwelmd ge raakt. Laat in de avond roken bui-en een sterke gaslucht. Zij waarschuwden de politie, die zich toegang tot de winkel ver schafte. Het meisje bleek 'overleden te zijn. Post voor passagiers en bemanning van de „Sibajak", die met bijna 1000 emigran ten op weg is van Rotterdam naar Sidney, dient uiterlijk op de volgende datums ter post te zijn bezorgd ten einde in een der aanloophavens aan de geadresseerden uit gereikt te worden. Voor Port Said: 5 Februari; Aden: 9 Februari; Colombo: 13 Februari; Freemantle: 20 Februari; Mel bourne: 24 Februari en Sydney: 1 Maart. (Van onze correspondent in Brussel) In vele gezinnen van het kleine stadje van Henegouwen, Binche, wordt op het ogenblik koortsachtig gewerkt aan de laat ste voorbereidingen voor het grote feest van Carnaval. Duizenden Belgen komen jaarlijks van heinde en verre daar heen, om in de eerste, vaak zeer koude week van Februari urenlang dit reuzenspektakel mede te maken. Want met zijn „Vette Dins dag" (6 Februari) spant Binche onbetwist baar de kroon van alle Carnavalsvieringen in de Nederlanden. De wereldberoemde „Gilles" in hun veel kleurige costuums dansen dagen aari een stuk, met korte pasjes, de korf met sinaas appelen in de linkerhand en bereid om met dit projectiel vrouwen en meisjes te be kogelen. Bij honderden op de dichte trot toirs bijeen, gooien de toeschouwers met confetti. Daarboven schettert de muziek van tientallen orkestjes, die jaarlijks aan dit zottenspel hun medewerking verlenen. Ieder, die zich respecteert, is verkleed en gemaskerd. Zo defileren de mijnwerkers musici want Binche ligt te midden van de kolenmijnen en staalbedrijven in de uniform van Franse Saharasoldaten, als Spahi's of als Arabieren. In de stoet, die soms twee uren nodig heeft om de enkele straten van de kleine stad te doorkruisen, treden allerlei verklede groepen op: Mid deleeuwse ridders in fluweel en zijde, maar met grote lelijke kartonnen neuzen, narren met zotskappen. Alles wijkt echter een ogenblik als de „Gilles" ten tonele ver schijnen. Zij zijn gekleed in bonte pakken, waarin geel en goud overheersen en waar op de leeuwen van het wapenschild van de provincie Henegouwen prijken. Hun cos- tuum is met stro gevuld en vormt een enorme bult boven de schouders. De Gilles dansen op witte of vergulde klompen én laten de belletjes rinkelen, die aan hun gordel zijn vastgemaakt. Hun mooiste sieraad is de soms anderhalve meter hoge bos van witte struisveren, een origineel hoofddeksel, dat aan dit gehele gezwier en dansen een onweerstaanbare charme ver leent, voornamelijk als de bleke winterzon dan toch eventjes van de partij wil zijn. In het Oosten van het land, namelijk in ADVERTENTIE Eupen, Spa, Malmedy en Sankt Vith, is de viering van Carnaval weer iets anders. Daar wordt, zoals te Keulen, op 5 Februari de fameuze „Rosenmontag" georganiseerd. De koning van Carnaval krijgt het bewind van de stad in handen voor één dag. Car naval wordt beëindigd met een enorm drank- en smulfestijn. Eerlijk gezegd, zijn deze feesten slechts een flauwe copie van de Carnavals-viering van Keulen. De Oost- Vlaamse stad Aalst heeft gepoogd de „Gil les" van Binche na te bootsen, maar zon der veel succes. Wel défileren de Gilles van Aalst in allerlei optochten, en stoeten, maai de ingewijde zal u.met een tikje misprijzen op hun te lage struisveren wijzen: 't Zijn die van Aalst! Enkele jaren geleden werd de Russische ambassadeur te Binche met rotte sinaas appelen bekogeld, wat gelukkig geen aan leiding gaf tot een diplomatiek incident. De gezant gooide dapper en slagvaardig terug, want iemand bracht hem een korfje sinaasappelen. In het champagnedrinken (op Carnavalsdag drinken de Gilles en de aanwezige diplomaten en ministers uitslui tend champagne) kon niemand de gezant van vadertje Stalin de baas. Indien u naar Binche gaat, zet dan ten minste een neus op. Wie daar in gewoon burger tenue verschijnt wordt van de straat geslagen met grote varkensblazen. Binche is trots op zijn verleden. Hier leefde Maria van Hongarije. Nog kan men in het stadspark de ruïnes van haar kasteel zien en volgens de legende zou het eigen aardige costuum van de Gilles gecopieerd zijn naar de kleding van een groep gevan gen Inca-indianen, die in de jaren 1540 door de stad trokken, ten aanschouwe van het volk van Binche en van de landvoogdes. Het Iaat negen kinderen na Woensdagavond is een echtpaar uit Hoogezand in een vaart te water geraakt en verdronken. Het echtpaar dat negen kinderen heeft was op visite bij familie te Kiel-Windeweer. De kinderen waren al naar bed en misten hun ouders Donderdagmorgen pas. Toen zij naar de bewuste familie toegingen om te informeren hoorden zij daar dat hun ouders tegen middernacht naar huis wa ren gegaan. In de loop van de morgen vond men het echtpaar. 62. Panda's besluit stond vast. Hij wilde geen titels en geen medailles hebben, ook al stónd Jolliepop er op; hij wilde alleen nog maar zorgen, dat professor Kalker zijn Mechanisch Memorandum in nette orde terug kreeg. En om dat gedaan te krijgen moest hij nu die kazerne in, waar ze Memo heen hadden gebracht. Gelukkig vond hij aan de achterkant van de kazerne een paar oude kratten en dozen tegen de muur aan liggen, en toen hij die op elkaar sta pelde kon hij naar boven klimmen en met veel moeite nét de bovenkant van de muur bereiken. Het was een heel werk, en Panda slaakte dan ook een zucht van verlichting toen hij de bovenkant bereikt had. Mis schien zou hij minder voldaan geweest zijn, wanneer hij gezien had dat er intussen van de andere kant een schildwacht kwam, die met verbazing naar zijn acrobatische toeren keekMaar dat zag hij niet, want zijn aandacht werd op dat moment geheel in beslag genomen door het toneel, dat zich afspeelde op het kazerne-plein. Daar rende namelijk Memo als een beze tene in het rond, terwijl een militair, met de rang van dril-majoor, tegen hem stond te schreeuwen: „Loop-pas. maaaarssjj! Een-twee-drieeen-twee-drie...." en Memo zelf, die rammelend en ratelend in het rond stoof brulde ook: „een-twee-drie, een-twee-drie.(men moet bedenken, dat Memo drie benen had). En intussen stonden de hoge generaals op een rij langs de kant en knikten 'vol bewondering en zeiden tegen elkaar, dat het iets kolossaals was. „En hoé krijg ik Memo nu weer te pakken?" vroeg Panda zich bezorgd af.... Donder,ietten. De eerste zending Ameri kaanse straalgevechtsvliegtuigen „Thun der jet" voor de landen van het Noord- Atlantisch pact is op weg naar Europa. Deze „Thunderjets" zijn van hetzelfde model als de Amerikaanse luchtmacht in Korea gebruikt. Vliegtuigen van deze soort gebruikt de Amerikaanse lucht macht in Duitsland en Engeland. Rekbaar. Engeland heeft de rubber produ cerende of verbruikende landen Cana da, Ceylon, Frankrijk, Indonesië, Italië, Nederland, Thailand, de V.S. en Viet nam uitgenodigd een rubberconferentie bij te wonen, die Maandag te Londen wordt geopend, om vraag en aanbod voor natuurlijke en synthetische rubber in dit en het volgend jaar te bespreken. Storing. Het 535 ton metende Nederlandse passagiersvrachtschip „Koningin Emma" bevindt zich in moeilijkheden buiten de kust van Noord-Venezuela. Een motor boot heeft Port of Spain, de hoofdstad van Trinidad, verlaten om de twintig passagiers van de „Koningin Emma" aan boord te nemen. De „Koningin Em ma", eigendom van de Surinaamse scheepvaartmaatschappij, kreeg motor storing op weg van Curasao naar Para maribo. Doden. Woensdagavond is een Skymaster van de Portugese luchtmacht, gestation- neerd op de basis Lagens op de Azoren, in zee gestort. Alle 14 inzittenden van het toestel verloren het leven. Het on geluk gebeurde op enkele kilometers van het eiland Terceira (Azoren). Proef. De derde atoomontploffing in een week heeft zich Donderdagmorgen vroeg te Las Vegas voorgedaan. Een woord voerder van de Amerikaanse commissie voor atoomenergie heeft bevestigd, dat het een atomische proefneming was. Hersteld. De Britse minister van Buiten landse Zaken Bevin is thans zover van zijn longontsteking hersteld, dat zijn dokter het niet meer nodig oordeelt nog bulletins over zijn gezondheidstoestand uit te geven, aldus een mededeling van Bevins ministerie. Publiek. Bij een opinie-onderzoek van het Gallup-instituut in Amerika over ,,de man in de wereld, die men het meest bewondert", heeft generaal Eisenhower even veel stemmen gekregen als dp twee volgende, generaal MacArthur en presi dent Truman, samen. Na hen kwamen Churchill, Hoover, Taft, Bernard Baruch en de Paus. Arbeid. In Hongarije zal men voortaan.tij- delijk gedwongen kunnen worden tot het verrichten van arbeid in het geval van „natuurrampen of gevaren die de belangen van het land of die van de economie van het volk bedreigen", zo heeft de raad van het presidium gede creteerd. Vrijgesproken. De West-Duitse politie heeft te Herford bij een opstootje ver scheidene personen gearresteerd. Men demonstreerde tegen de vertoning van de eerste na-oorlogse film van Veit Har lan „De onsterfelijke beminde". Veit Ilarlan is vrijgesproken van anti-semie tisme. Hij maakte de film „Jud Süss". ADVERTENTIE TOKIO, 2 Februari. (Reuter). John Foster Dulles, de republikeinse afgezant van president Truman, die in Japan be sprekingen voert over de mogelijkheden van. een Japans vredesverdrag, heeft Japan in een toespraak uitgenodigd zich bij het Westen te voegen in een „collectieve be scherming tegen rechtstreekse aggressie". Hij zeide met nadruk, dat het aanbod aan Japan om een volledige partner van de anti-communistische groep te worden niet was „een keuze die Amerika aan Japan opdringt". „Dit is een uitnodiging en de keuze moet er een van Japan zelf zijn". Amerika zou „welwillend overwegen Amerikaanse strijdkrachten in en om Japan te onder-, houden". De Scheppingsdagen. (Uitgave van de Nederlandse Vereniging voor Druk- en Boekkunst te 's Graven- hage, 1950. Houtgravures van Dirk van Gelder). Men weet aanvankelijk niet wat men aan deze uitgave het meest zal waarderen: de boekverzorging öf de wijze waarop Dirk van Gelder het Scheppingsverhaal met zijn Ver beelding omspeeld heeft. Het doel van de Nederlandse Vereniging voor Druk- en Boekkunst is er zéér zeker mee bereikt: hier werd een boekwerk geschapen dat in zijn uiterlijke verschijning aan de hoogste typografische eisen voldoet. Natuurlijk dient de typografische verzorging slechts middel te zijn en de inhoud van het boek het doe!, maar we willen tóch de aesthetisch-techni- sche verzorging van „De Scheppingsdagen" even apart bewonderen. De letter is de Bodoni, de inkt is mat bruin. De houtgravures van Dirk van Gelder zijn met prachtig-zwarte inkt gedrukt. Het papier, Basingwei'k Parchment, is ivoor kleurig en een ideale grond voor het warme havana-bruin en het diepe zwart. De illustraties staan in het eerste deel van deze uitgave tegenover de tekst. Indruk wekkend is reeds de eerste houtgravure „En de geest Gods zweefde over de wateren". Eveneens van machtige eenvoud is „De schepping van het licht": flarden van grijze schaduwen gaan van het felle licht naar de onpeilbare diepten van het zwart. Daarna wordt de stijl minder mysterieus en meer reëel. De vierde gravure is reeds gestyleerd rechts onderaan, de golven misschien iets te veel. De aaronskelk "is niet blank genoeg, maar bijzonder fraai is het opdoemen der nieuwe wereld i.it de nevelen. Cosmisch ruim is de afbeelding met „de beide grote lichten", zon èn maan, waarbij de maan toverachtig is omgeven door het sterren gruis van de melkweg. In de voorstelling der vogelen en zeedieren zit meer actie en leven digheid dan in de afbeelding van het vee, het kruipend en het wild gedierte: speciaal het gebladerte van de boom is niet erg ge lukkig. Uitnemend is de verbeelding van de schepping van Adam en Eva. Prachtig valt God's licht op hen, de natuur is weids, rein en rijk. Hierna veranderde Dirk van Gelder van methode en voegde hij kleinere gravures van bloesems, insecten en vruchten tussen de. tekst, die daardoor zijn geslotenheid ietwat verliest. Een stralende wereld, fonkelend als een kristal, sluit de reeks van deze wel zeer gelukkig getroffen gravures af. De drukkerij Trio heeft zich schitterend van haar taak gekweten. H. SCHMIDT DEGENER

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1951 | | pagina 2