OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Het ministerscomité van de Raad van
Europa kwam te Parijs bijeen
Nationale economie thans ondergeschikt
aan verdediging van ons volksbestaan
Brandstofvoorziening van Britse
vloot en dominions in gevaar
De Regerings
verklaring
Weerbericht
West-Duitsland moet nog wachten op volledig lidmaatschap
Peronisten versterken hun
worggreep op de vrije pers
Programma van de nieuwe regering:
Belasting- en prijsverhogingen onvermijdelijk
Engeland gaat
atoombom maken
Het woord is aan
Om de Perzische olie
De Labourregering ziet DEZE nationalisatie
liever niet
Zware explosie op tanker in
Napels eist twaalf doden
De plaatsvervangers
kwamen geen stap vooruit
Twaalf doden bij
Britse treinramp
Nieuwe abonnés
GRATIS
Chinese hoofdmacht terug
achter de breedtegraad
HET WEER AFGEBEELD
65e JAARGANG No 212
ZATERDAG 17 MAART 1951
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Haarlems Dagblad
295e JAARGANG No 65
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh. op Zon-en Feestdagen.
Abonnement per week 40 cent, per kwartaal
5.20, franco per post 5.70. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
NAMENS HET NIEUWE, of liever ge
zegd: gedeeltelijk vernieuwde kabinet
is vanmiddag door minister-president dr.
Drees de regeringsverklaring afgelegd. Er
zal enige dagen over gedebatteerd worden,
maar het staat al vast dat zij door een grote
meerderheid zal worden aanvaard. Immers:
de fracties zijn er tevoren over geraad
pleegd. De minister-president heeft overi
gens aan zijn mededeling, dat geen enkele
groepering de eigen denkbeelden tenvolle
in het ontwerp-program weerspiegeld zal
hebben gezien, de commentaar toegevoegd
dat de crisisweken sommige tegenstellin
gen wellicht eerder hebben verscherpt dan
verzacht. Geen wonder. De uitwerking op
de betrokkenen van een langdurige crisis
is altijd, dat de zaken ingewikkelder wor
den en meningsverschillen zich toespitsen.
Verscheidene punten van belang, die
vandaag in de regeringsverklaring tot
uiting zijn gekomen, waren al eerder be
kend, zoals bijvoorbeeld de vaststelling
van de militaire diensttijd op achttien
maanden. Maar vastheid biedt die ook nu
nog niet, want zij wordt als „voorlopig"
aangekondigd zonder enige minimum-ter
mijn, waarvoor zij gelden zal. Het gebrek
aan militaire oefenterreinen hoopt men
gedeeltelijk te ondervangen door legering
van een deel der troepen in Duitsland. Het
is een mogelijkheid die op deze plaats al
enige tijd geleden is geopperd: als een ver
rassing kunnen wij deze mededeling niet
zien. Zij lag min of meer voor de hand. Dat
de regering zich niet de vorming van drie,
maar van vijf divisies in Atlantisch defen
sie-verband ten doel stelt is al gebleken ten
tijde van het ontslag van generaal Kruis als
chef van de Generale Staf.
Het zijn intussen de financiële gevolgen
van deze militaire plannen die de rege
ringsverklaring in hoofdzaak beheersen. De
kwestie-Nieuw Guinea, die aanleiding tot
de crisis gaf, komt er maar even in ter
sprake en is niet opgelost. De regering ziet
daar nu geen kans op. Indonesië wil de
onderhandelingen blijkbaar alleen hervat
ten op de grondslag, dat de souvereiniteit
over Nieuw Guinea aan haar zal worden
overgedragen. Daar is geen meerderheid in
de Kamer voor; er kan dus op deze basis
geen kafoinèt worden gevormd en afwach
ten is de boodschap. Mocht het kabinet te
eniger tijd wegens belangrijke verandering
in de omstandigheden een wijziging in de
status van Nieuw Guinea willen bevorde
ren, dan zal het parlement tevoren geraad
pleegd worden. Bit is een toevoeging die
enerzijds de Tweede Kamer moet bevredi
gen en anderzijds de Indonesiërs het be
kende besef van „de deur die op een kier
staat" bijbrengen. Zij is dus niet dicht.
De betekenis van de financiële maatrege
len, ontworpen om de huidige verzwakte
economische toestand des lands te verster
ken en de enorme verhoging der uitgaven
voor defensie het hoofd te bieden is, dat
wij ze allen zullen ondervinden. Het leven
van ons gehele volk zal erdoor worden be
ïnvloed: door sommige maatregelen direct
door andere indirect. In zijn conclusie heeft
dr. Drees gezegd, dat wij ons tijdelijk be
perkingen moeten coleggen om de moei
lijkheden waar-voor wij staan, te overwin
nen en straks weer te kunnen voortgaan op
de weg omhoog, die wij sedert de bevrij
ding. zijn gegaan. Dat is een hoopvolle toon
die niet ontbreken mag en die misschien
ook wel door de loop der zaken zal worden
bewaarheid. Het feit doet zich evenwel nu
voor dat men twee duizend millioen gulden
extra aan defensie wil besteden, dat dit
bedrag over vier jaar zal worden verdeeld,
hetgeen dus vijfhonderd millioen extra
uitgaven per jaar betekent, en dat de stij
ging der prijzen van grondstoffen en de
slechte toestand van onze betalingsbalans
reeds tot ernstige maatregelen nopen. Mi
nister Lieftinck's bezuinigings-plannen op
de staatsuitgaven streven naar een totale
bezuiniging (in een jaar) van honderdvijf
tig millioen. Men ziet hieruit wel, dat be
zuiniging op de staatsuitgaven alleen niet
baat. Men kan met reden opmerken, dat
daar eerder met kracht toe overgegaan had
kunnen worden. Dat is overigens nakaar
ten en baat dus niet.
Het geheel der financiële en economische
maatregelen, in het ontwerp-program uit
eengezet, geeft een indruk van doorwrochte
arbeid en van het streven, om de sociale
toestanden zo gezond mogelijk te houden.
Maar misschien zal menigeen, de uitvoerige
verklaring in dit blad lezend, zich bepalen
tot de directe invloed die hij voor zichzelf
ziet optreden. Menigeen zal wellicht den
ken dat wat het bedrijfsleven treft hem
ongedeerd laat. Maai- dat is niet zo. Op
welke wijze en waar men ook belastingen
heft, men kan ze alleen heffen op het totaal
van het nationale inkomen. Waar men hen
zwaar treft, die door hun positie en moge
lijkheden veel'werk kunnen doen uitvoeren,
beperkt men onvermijdelijk die mogelijk
heden. Dit geldt ook voor de Staat zelf; als
die zijn investeringen beperkt heeft dat
gevolgen. De regering is er zich van bewust
dat hierbij niet te ver kan worden gegaan,
maar dit blijft bij een algemeenheid. Zij
kan zich ook moeilijk op dergelijke punten
nauwkeurig uitspreken, omdat zij niet
zeker is van de inkomsten. Dat blijkt wel
heel duidelijk uit de passage betreffende
onze zorgwekkende betalingsbalans: „Ook
in 1950 is ons tekort nog gebleven binnen
de grenzen van de middelen die aan hulp
beschikbaar kwamen. Er kan echter niet
meer op worden gerekend, dat zulks ook
in de toekomst het geval zal zijn. Onzeker
is, welke bedragen wij aan Marshall-hulp
en hulp voor de bewapening zullen ont
vangen". Met andere woorden: ook bij de
thans zich ontwikkelende situatie zijn wij
nog steeds in belangrijke mate afhankelijk
van Amerikaanse hulp. Dit feit is geen
nieuwe onthulling, maar het is goed dat
men het weet. Terwijl de nu voorgestelde
maatregelen toch reeds tot een algemene
versobering des levens zullen nopen.
De regering zal indien nodig scherper
gaan toezien op hetgeen men in bepaalde
gewesten of gemeenten wenst te doen. Zij
erkent dat woningbouw noodzakelijk blijft
en industrialisatie geboden. Men kan dit
laatste moeilijk met optimisme begroeten.
Zij streeft evenwel naar evenwicht tussen
de vermindering van investeringen en van
het verbruik en wil allereerst het luxe-ver
bruik beperken. Zij heeft nu een speciale
minister (prof. Albregts) in haar midden
PARIJS, (Reuter) Het ministers
comité van de Raad van Europa heeft Vrij
dag besloten, alhoewel het „sympathiek"
staat tegenover de W.-Duitse aanvrage om
een volledig lidmaatschap van de Raad van
Europa, de behandeling van dit vraagstuk
uit te stellen, tot de permanente commissie
van de Algemene Vergadering er haar
mening over heeft uitgesproken.
De permanente commissie vergadert pas
in April.
Gisteren nam de zevende zitting van het
ministers-comité op het „Chateau de la
Muette" een aanvang. De Luxemburgse
minister van Buitenlandse Zaken Bech was
voorzitter. Na afzonderlijke bespreking van
het West-Duitse verzoek begon de eigen
lijke vergadering, welke door waarnemers
van West-Duitsland en het Saargebied
werd bijgewoond.
Een andere kwestie, die Vrijdag door de
ministers werd besproken, was die van het
uitbreiden van de bevoegdheden van de
assemblée en van het ministers-comité zelf.
Jhr. Van der Goes van Naters, voorzit
ter van de commissie voor algemene zaken
van de Assemblée, verklaarde, dat de As
semblée er de voorkeur aan zou geven, als
de ministers niets deden voordat „een ern
stige discussie tussen de Assemblée en het
comité van ministers in Mei zou zijn ge
voerd". Hij voegde er aan toe: „Wij willen
een werkelijk Europese politiek scheppen
en beschouwen het als onze plicht aan de
volgende Assemblée een werkelijke agenda
voor te leggen een agenda, die vraag
stukken van leven of dood voor Europa
bevat. Wij zijn van gevoelen, dat de As
semblée vraagstukken moet bespreken als
de betrekkingen met de Sovjet-Unie en de
Europese defensie-politiek".
Heden zouden de ministers een wijziging
van het statuut van de Raad van Europa
bespreken.
De Luxemburgse minister van Buiten
landse Zaken, Bech, verklaarde, dat het
comité met algemene stemmen het begin
sel had goedgekeurd, dat elke lid-staat een
ministerie van Europese zaken in het leven
zou kunnen roepen. Het comité had verder
zijn goedkeuring gehecht aan het beginsel
van permanente delegaties bij het secre
tariaat van de Raad van Europa.
Tenslotte had het comité, eveneens met
algemene stemmen, besloten de volgende
kwesties naar de permanente commissie
te verwijzen:
Het werven van nieuwe leden; de be
voegdheid van het comité van ministers;
het vaststellen van de agenda van de As
semblée; het aanwijzen van afgevaardigden
naar de Assemblée; het aantal vertegen
woordigers voor iedere lid-staat en het
bijeen roepen van een buitengewone zit
ting van de Assemblée.
BUENOS AIRES, (Reuter) In het Ar
gentijnse Congres is Vrijdag een wetsont
werp ingediend, dat de benoeming voor
stelt van een commissie van negen leden
uit het Congres die tot *aak krijgt een on
derzoek in te stellen bij de handelsonder
neming, waaraan „La Prensa" toebehoort.
Het wetsontwerp werd ingediend door
de partijen die president Perón steunen.
Het werd met 85 tegen 14 stemmen aan
genomen.
Een lid van de radicale oppositie had
tijdens het debat verklaard, dat het conflict,
waardoor „La Pi-ensa" werd gedwongen
de publicatie stop te zetten, voorbereid was
in hoge officiële kringen en een nieuwe
stap op weg naar de liquidatie van Argen-
tinië's vrijheden was.
Nadat de kamer van afgevaerdigden het
wetsontwerp had aangenomen, heeft de
Senaat, die geheel aan de zijde van Perón
staat, met algemene stemmen zijn goed
keuring er aan gehecht en zijn drie leden in
de commissie benoemd.
Het onafhankelijke blad „La Nacion", dat
evenals „La Prensa" dikwijls critiek ge
oefend heeft op het bewind van President
Perón, publiceerde Vrijdag een hoofd
artikel over „systematische verstikking van
de pers". Daarin wordt gezegd, dat „wan
neer de dag komt, dat er alleen een een
heidspers zal bestaan als gevolg van het
verdwijnen van partij-organen en wat
nog belangrijker is onafhankelijke, on
partijdige bladen, degenen, die deze toe
stand teweeg brachten, slechts zullen on
dervinden, dat zij in onwetendheid ver
keren over hetgeen er leeft en gedacht
wordt in de republiek".
Vanmiddag om twaalf uur heeft de minister-president van de door prof. mr. C. P. M.
lomme geformeerde regering, dr. Willem Drees, voor de Tweede Kamer de»
Sfaten-Generaal de koers bekend gemaakt, die het nieuwe kabinet denkt te
volgen ter overwinning van de grote financiële en economische moeilijkheden
waarin ons land, tengevolge van de voortdurende verscherping van de internationale
toestand, is komen te verkeren. De grote zorg van de regering zal gericht zijn op
èn een redelijk aandeel in de Atlantische verdediging ter bescherming van onze
vrijheid, onze volksaard en ons volksbestaan en een zodanige verdeling van de
daaruit voortvloeiende lasten, dat de sociale rechtvaardigheid niet in het gedrang
komt en de economische opbouw, ondanks de materiële druk, ter versterking
van de volkswelvaart kan worden voortgezet. De regering heeft er geen twijfel
nan laten bestaan, dat zij de offers die zij van de bevolking vergt, gerechtvaardigd
echt. Immers, de collectieve veiligheid, waartoe wij in de Atlantische samen
werking onze bijdrage leveren, schept kans op een behoud van vrede en vrijheid,
zoals vroeger bij dreigende aggressie niet was te verkrijgen. Dr. Drees heeft dan
ook maar weinig gezegd over het vraagstuk van Nieuw Guinea, de aanleiding tot
de kabinetscrisis. De meningsverschillen daarover zijn blijven bestaan en er schiet
de regering niets anders over dan een afwachtende houding aan te nemen en de
ontwikkeling op de voet te volgen.
De hoofdpunten van de regeringsverklaring betroffen De vergroting van de
Nederlandse bijdrage in de samenwerking der vrije volken ter verzekering van de
collectieve veiligheid het daardoor moeilijker geworden maar even noodzakelijk
blijvend sluitend maken van het staatsbudget en het dekken van het tekort op de
Nederlandse betalingsbalans.
Van gezaghebbende zijde wordt thans
vernomen, dat Groot-Brittannië besloten
heeft tot het maken van een atoombom
over te gaan, en wel zonder rechtstreekse
hulp van de Verenigde Staten. De bom
zal misschien reeds in de naaste toekomst
gereed komen. (Zie het desbetreffende be
richt onder Wereldnieuws).
H. de Quervain:
Op zoek naar de vervulling van
zijn leven, naar een rijker bevre
digender leven, veracht de mens
het leven dat hij leeft.
Dr. W. Drees.
voor de bevordering der productiviteit. Zij
heeft geen voorstel willen doen om de ar
beidstijd te verlengen, maar hoopt in bij
zondere omstandigheden (zoals zich al door
kolenschaarste bij de mijnen hebben voor
gedaan) op de medewerking ook van an
dere arbeidersgroepen dan de mijnwerkers
te kunnen rekenen om tijdelijke verlenging
van arbeidstijd toe te passen.
En de consumenten-subsidies! Zij drei
gen door prijsstijgingen op de wereldmarkt
van 175 tot 450 millioen op te lopen. Zij
zullen tot die 175 millioen bepaald moeten
worden. Daar zullen voor de consumenten
prijsverhogingen uit voortvloeien. Om ham
steren en ongeoorloofde winsten te voor
komen worden reeds vandaag de grond-
stoffenprijzen op nieuwe basis vastgesteld.
En als in een bedrijfstak ongemotiveerde
prijsverhogingen worden geconstateerd, zal
meteen tot vaststelling van een gedétail-
leerde prijsregeling worden overgegaan.
Hier staat dus de stok achter de deur.
De hoofdlijnen der voorgestelde maat
regelen zijn ook op belastinggebied duide
lijk. Men wil de extra-uitgaven voor defen
sie (500 millioen per jaar) voor de helft uit
belastingen en voor de andere helft uit
leningen financieren. De leningen acht men
gerechtvaardigd voorzover het éénmalige
uitgaven betreft. Maar de uitvoering van
het belastingplan staat nog niet in allen
dele vast. Vennootschapsbelasting, inkom
stenbelasting naar de maatstaf van de
winst, omzetbelasting op minder noodzake
lijke artikelen, omzetbelasting bij de groot
handel (die natuurlijk zal doorwerken) en
tenslotte de motorrijtuigen-belasting staan
alle op het lijstje der verhogingen. De hard
nekkige fictie dat de personen-auto een
luxe-artikel is zal wel worden gehandhaafd
met het resultaat dat de particuliere be
drijven, die ze voor het overgrote deel in
bezit hebben en voor hun zaken gebruiken,
ook op dit punt weer getroffen zullen wor
den. Vermindering van het autovervoer zal
niet kunnen uitblijven, omdat het onbetaal
baar gaat worden. Ten aanzien van een
overwinstbelasting moeten de mogelijk
heden nog worden onderzocht.
Overleg met de Stichting van de Arbeid
ten aanzien van de gevolgen van de prijs
stijgingen wordt aangekondigd met de
mededeling, dat volledige vergoeding dit
maal niet mogelijk is. Dit stemt tot be
zorgdheid, evenals de gevolgen van de
nieuwe maatregelen ten aanzien van de in
vesteringen bij het particuliere bedrijf en
bij de overheid zelf. Dit laatste is nog niet
te overzien; veel is in zijn uitwerking nog
niet te overzien. Maar wij beleven een stil
stand in een ontwikkeling die toch al moei
zaam was en slecht stilstand kan velen,
terwille van een nieuwe bewapening die
wel grote zorg moet wekken gezien de
ervaringen met bewapeningswedstrijden.
Daarom dient de hoop wel gericht te blij
ven op slagen van het overleg tussen Oost
en West, waarin de enige werkelijke uit
komst zou liggen. Konden wij dat met of
fers bereiken, het zou ze tenvolle waard
zijn.
R. P.
Drie problemen die innig met elkaar
verweven zijn en sterk beïnvloed door de
gevolgen van de aanval op Zuid-Korea.
Wat nu de versterking van Nederlands
aandeel in de gemeenschappelijke verde
diging van West-Europa betreft, deelde
dr. Drees mede, dat de militaire diensttijd
voorlopig achttien maanden zal bedragen
en dat op den duur niet drie. maar vijf
divisies zullen worden gevormd. Het ge
brek aan militaire oefenterreinen zal even
tueel worden ondervangen door legering
van een gedeelte der troepen in Duitsland.
Met het volbrengen van dit defensieplan
is een extra uitgave van twee milliard
gulden verdeeld over vier jaren, gemoeid.
Deze kosten zullen voor de helft door be
lastingen, voor de andere helft door lenin
gen moeten worden gedekt.
In de economische sector, zo gaf de mi
nister-president voorts te kennen, is de
regering geen voorstandster van strenge
rantsoenering en distributie, wel zullen
met het oog op schaarste en duurte van
grondstoffen productievoorschriften wor
den gegeven.
De verhoging der productie zal met
kracht worden bevorderd, maar niet door
algemene verlenging van de arbeidstijd.
De overheid zal voorts voor dienen te gaan
bij de beperking der investeringen, doch
de regering is zich er van bewust dat
daarbij niet te ver kan worden gegaan.
Ook het luxe-verbruik zal, door het aan
draaien van de belastingschroef, verder
worden beperkt.
De consumentensubsidies zullen ondanks
de prijsstijgingen op het oorspronkelijk
voor 1951 geraamde bedrag worden ge
handhaafd, zodat de duurdere importen
ook voor de consument voelbaar zullen
worden.
NAPELS (Reuter). Aan boord van de
tien duizend ton metende Italiaanse tank
boot „Montal Egro", die in de haven van
Napels werd nagezien, heeft een ontplof
fing plaats gevonden, waardoor de tanker
bijna in tweeën is gereten. De „Montal
Egro" stond, onmiddellijk na de ontplof
fing, in lichter laaie. Ruiten van woningen
in het havengebied zijn gesprongen. In de
nabijheid voor anker liggende schepen
hebben snel het anker gelicht en zijn ver
derop gaan liggen.
Aan boord van de tankboot bevonden
zich ongeveer honderd arbeiders en opva
renden.
Door de ontploffing zijn twaalf personen
gedood, 35 ernstig en ongeveer twintig
licht gewond.
Van gezaghebbende zijde is verklaard,
dat de ontploffing waarschijnlijk is ver
oorzaakt doordat dampen van de brandstof
aan boord van het schip tot ontbranding
kwamen door een acetyleenbrander.
Deze prijsverhogingen zullen onmiddel
lijk van kracht kunnen worden, want de
regering heeft, om hamsteren en ongeoor
loofde winsten te voorkomen, de grond-
stoffenprijzen heden op een nieuwe basis
vastgesteld.
Over de gevolgen van de prijsstijgingen
zal overleg worden geopend met de Stich
ting van de Arbeid. Deze keer, zo waar
schuwde dr. Drees, zal evenwel volledige
compensatie niet mogelijk zijn.
(Voor de uitvoerige weergeving van de
regeringsverklaring zie men pagina 2).
PARIJS. (Reuter). De plaatsvervangers
der ministers van Buitenlandse Zaken der
Groote Vier hebben Vrijdag vier uur ver
gaderd, maar volgens een Britse woord
voerder werden er geen vorderingen ge
maakt.
De Westelijke afgevaardigden betreur
den het, dat de Sovjet-vertegenwoordiger,
Andrei Gromyko, niet „een verzoener.der"
antwoord had gegeven op de Donderdag
door de Westelijke afgevaardigden inge
diende nieuwe voorstellen.
Gromyko critiseerde opnieuw de nieuwe
Westelijke voorstellen, welke, zo zei hij,
weliswaar de ontwapening van Duitsland
en de vermindering der bewapening ver
melden, maar deze punten begraven, zo
dat zij hun essentie verliezen.
Gromyko verklaarde nog, dat de Don
derdag door de Westelijke mogendheden
ingediende voorstellen eerder de weg kon
den openen voor niet-nakoming dan wel-
nakoming van de ontwapening van Duits
land en eerder voor vergroting dan ver
mindering der bewapening.
De Franse afgevaardigde, Parodi, diende
een nieuw ontwerp van de Donderdag dooi
de Westelijke mogendheden gedane voor
stellen in, dat naar inhoud gelijk is, maar
de oorzaken van de huidige internationale
spanning opsomt in genummerde alinea's.
Gromyko behield zich hierover zijn stand
punt nog voor.
Bij de ontsporing van de sneltrein Don-
casterLonden, die gisteren plaats had,
zijn tenminste twaalf personen gedood en
vermoedelijk twintig gewond. Toen het
ongeluk gebeurde, werden passagiers door
de vensters geslingerd. Tot nu toe zijn vijf
lijken geborgen. Het zoeken naar passa
giers, waarvan men aanneemt dat zij zich
nog onder de wrakstukken van twee uit de
rails gelopen en over de kop geslagen wa
gons bevinden, duurt voort.
(Van onze Londense correspondent).
Het is een speling van het lot dat de
Labourregering, zelf vurig kampioene voor
nationalisatie der sleutelindustrieën in
eigen land, met schrik en beven de natio
nalisatie moet aanzien van de Brits-Perzi
sche oliemaatschappij. De Perzische actie
vormt echter een ernstige bedreiging van
Engelands olievoorziening, niet in het
minst die van de Britse vloot. Ook de stra
tegische positie van het gehele Westen is
ongetwijfeld in het geding. Het gigantische
concern van de „Anglo-Iranian" voorziet
niet alleen Engeland, maar ook de domi
nions en een deel der Britse koloniën van
brandstof, een leverantie, die vooral dollars
spaart. Na Amerika en Venezuela is Perzië
de belangrijkste olieproducent voor het
Westen. De raffinaderij aan de Perzische
Golf is de grootste die er bestaat. In Lon
den hoopt men, dat de Perzische nationa
lisatie weinig meer dan formele betekenis
zal hebben, welke alles bij het oude zal
laten wat de olieproductie betreft. Indien
deze stelling juist is, zou deze nationalisatie
enkel maar zijn doorgezet om een vlaag
van nationalistische, anti-Britse emotie,
die reeds leidde tot de moord van de Per
zische premier, generaal Razmara, te be
vredigen. Bovendien, zo luidt sommiger
geruststellende redenering, is Perzië niet
in staat om zelf het bedrijf meer dan een
week lang gaande te houden. Perzië be
schikt daarvoor niet over de nodige tech
nische en commerciële capaciteiten.
Evenmin is het land bij machte om de
aangeboden compensatie te betalen, al zal
Engeland niet veel kunnen doen om deze
af te dwingen. Londen speculeert er ook
op, dat Perzië Engeland en het Westen
niet te veel van zich af zal stoten om de
Russen, die op alle mogelijke manieren
intrigeren, niet in de kaart te spelen. Men
wil de Perzen ook herinneren aan hetgeen
destijds in Mexico gebeurd is, waar de
olieproductie spaak liep na de onteigening
van de buitenlandse maatschappijen.
Men kan de gebeurtenissen in Perzië
natuurlijk zien als een naieve poging om
geen tweede Korea te worden, door zowel
de Westelijke als de Russische invloed te
weren.
De achtergrond van het sociale conflict
in Perzië maakt de zaak echter veel inge
wikkelder. De machten, die zich thans laten
gelden, verzetten zich met alle kracht tegen
de sociale hervormingen, welke door de
Sjah zijn bepleit en waarvan ook de ver
moorde premier een voorstander was. Hij
wilde deze plannen financieren met een
bedongen hoger concessiebedrag door de
oliemaatschappij te betalen. In de ogen der
nationalisten zou dit Perzië echter nog
vaster aan het Westen binden.
In Londen wordt het thans betreurd, dat
die per kwartaal wensen te betalen,
ontvangen ons blad tot 1 April
U kunt zich opgeven aan één onzer
kantoren of aan de bezorger.
ADMINISTRATIE
HAARLEMS DAGBLAD
Opr. Haarl. Courant
de „Anglo-Iranian" rijkelijk laat kwam met
haar aanbod om meer voor de olieconces
sie, die nog 42 jaar zou lopen, te betalen,
terwijl bovendien het bedrag minder was
dan het tarief elders. Ook was het een fout,
dat er te weinig Perzisch personeel en in
het geheel geen Perzisch directielid bij de
maatschappij in dienst is genomen.
De Engelse regering, welke de eenzijdige
breuk in de overeenkomst weigert te er
kennen, hoopt dat in de komende maanden,
waarin Perzië verdere stappen zal voor
bereiden om uitvoering te geven aan het
nationalisatiebesluit, alsnog het Britse aan
bod, waarbij de winsten gelijkelijk tussen
Perzië en de maatschappij zullen worden
verdeeld, zal worden aanvaard.
Engelse nota
In een nota heeft Engeland de regering
van Perzië gewaarschuwd dat zij niet op
wettige wijze het contract van de Anglo-
Iranian Oil Company kan opzeggen door
een nationalisatie die in feite neerkomt op
beslaglegging van de industrie, aldus werd
vandaag bekend gemaakt.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft de nota gepubliceerd die door de
Britse ambassadeur in Teheran, Sir Francis
Shepherd, aan de Perzische regering was
overhandigd.
De Britse nota was krachtig doch vrien
delijk. Er werd het vertrouwen in uitge
sproken, dat op een eerlijke en verstan
delijke basis deze kwestie zou kunnen
worden besproken. Tevens werd gewezen
op het aanbod van de Anglo-Iranian
Company om een nieuw accoord te berei
ken waardoor Engeland en Iran een gelijk
deel ontvangen van de opbrengst van de
olie.
Hongtsjon is Zaterdag geheel door Ame
rikaanse troepen bezet, nadat zij de laatste
tegenstand van een groep Chinezen hadden
gebroken. Doch ten Noorden van de stad,
die 32 kilometer ten Zuiden van de 38ste
breedtegraad ligt, wierpen de Chinezen
patrouilles terug, die in de richting van
Tsjoentsjon trokken. De verbonden legers,
die ten Noorden van Hongtsjon optrekken
ondervinden toenemende, hoewel nog ge
ringe tegenstand, aldus meldt het Ameri
kaanse achtste leger. De tegenstander
schijnt Tsjoentsjon niet zonder meer te
willen ontruimen. Er zijn tekenen, dat hij
zijn terugtocht naar het Noorden vertraagd
of mogelijk tot stilstand gebracht heeft.
Volgens een correspondent van Reuter
lijken de Chinezen hun hoofdmacht boven
de 38ste breedtegraad teruggetrokken te
hebben. Hoge geallieerde officieren ver
klaarden, niet meer dan taaie vertragings
acties ten Zuiden van de breedtegraad te
verwachten.
Chinese strijdkrachten, die de Ameri
kaanse opmars ten Noorden van de rivier
de Hongtsjon trachtten te vertragen, moes
ten Vrijdag verder terugtrekken omdat er
hevige branden in kreupelhout waren ont
staan door geallieerde beschietingen. De
Amerikanen in dit gebied gaan systema
tisch verder, gesteund door zware artillerie
en vliegtuigen.
Vrijdag is in het gebied van Hongtsjon
voor het eerst een batterij raketgeschut in
actie gekomen. Met een salvo werden 144
zeer explosieve raketten op een door de
Chinezen bezette heuvelrug ten Noorden
van de stad afgevuurd. Deze werd daarna
zonder een verder schot door verbonden
infanterie bezet.
Een randstoring van het langgerekte depr essiegebied ten Zuid-Westen van de Britse
Eilanden trok in de afgelopen nacht vergezeld van vrij veel regen over ons land.
Er zijn aanwijzingen, dat zich boven
Portugal een nieuwe storing gaat ont
wikkelen. Deze zal waarschijnlijk in de
komende nacht het weer in ons land
gaan beïnvloeden.
O0NBEW0LKT
.LICHT. BEW
3 HALF 8EW
3 ZWAAR BEW
GEHEELBEW
MiST
X"SNEEUW
REGEN
t MOTREGEN
A HAGEL
7 BUIEN
H ONWEER
!005 ISCSAAR
BELANGRIJK
VEtRSLAG-
3EBIE0
CENTRA
H HOGE DRUK
L LAGE DRUK
SCHEIDINGSLIJN-FRONT- TUSSEN LUCHT VAN
VERSCHILLENDE HERKOMST
KJ*STAND VAN DIT TEKEN GEEFT DE WINDRICHTING
AAN- IEDERE HELE DWARSSTREEP 'S EEN WIND
SNELHEID VAN VIJF METER PER SECONDE
OPNIEUW ENIGE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
Zaterdagavond tot Zondagavond,
opgemaakt te 10 uur:
Overwegend zwaar bewolkt met
enige regen, maar morgen ook
plaatselijk opklaringen. Matige tot
krachtige en aan de kust wellicht
tijdelijk harde wind tussen Zuid en
West. Morgen overdag op de meeste
plaatsen iets minder zacht.
18 Maart
Zon op 6.50 uur. onder 18.48 uur.
Maan op 12.38 uur. onder 5 17 uur
19 Maart
Zon op 6.48 uur. onder 18.50 uur
Maan op 13 56 uur onder 5 40 uur.
Hoog en laag water te IJmuiden:
Zaterdag 17 Maart
Hoog water: 10.37 en 23 32 uur.
Laag water- 5.29 en 18 21 uur.
Zondag 18 blaart
Hoog water: 12.22 uur.
Laag water: 7.06 en 20.05 uur.
Maandag 19 Maart
Hoog water: 1.08 en 13.32 uur.
Laag water: 8.39 en 21.21 uur.
