KOUSEN
exne
Geamendeerde wet Autovervoer
Goederen aangenomen
Litteraire Kanttekenie,
Kerk in Spaarnwoude wordt gerestaureerd
Een Eeuw Geleden
Dames kousen
h
«aorlem tel.if74S
Agenda voor Haarlem
I dag retour
Haarlemsch
Matrassenhuis
De klok, die de Duitsers geroofd hadden,
is teruggevonden
TWEEDE KAMER
Keuze uit acht jaar ontstaan^
werk van Wim Steijn Dit voord: AAP
Kees Verwey schildert portret
van prof. Gorter te Leiden
Ir. Keus over „de waan
van deze tijd"
Het bestuur der gemeente Finsterwolde nu aan de orde
VRIJDAG 2 5 MEI 1951
3
Simon Vestdijk (links) ontvangt uit handen van de staatssecretaris van 0„ K. en
TV., mr. J. M. L. Th. Cals, de P. C. Hoojtprijs voor zijn roman „De Vuuraanbidders".
S. VESTDIJK: „Ivoren Wachters". (Uitgeverij De Bezige Bij,
Amsterdam)
■VTU DE OFFICIËLE litteraire onderschei-
lil ding, de P. C. Hooftprijs-1950, werd
toegekend aan Simon Vestdijk voor zoals
gebruikelijk één van zijn werken, na
melijk „De Vuuraanbidders", is deze his
torische roman min of meer gestempeld als
het werk, dat voor de betekenis van dit
unieke schrijverschap het meest represen
tatief moet worden geacht. Niet aller
minst zelfs over het feit van de onder
scheiding, maar wél over de keuze van het
„bekroonde" boek kan en zal men van
mening verschillen. In welk deel van zijn
omvangrijk oeuvre heeft het „phenomeen-
Vestdijk", dat zich van evenveel verschil
lende kanten toonde als er romans, dicht
en essaybundels op zijn naam staan, het
volstrekst en volledigst de litteraire uit
drukkingsvorm weten te vinden voor de
ongemeen samengestelde totaliteit van zijn
kunstenaarschap? Vestdijk heeft zijn lezers
niet alleen telkens opnieuw verrast en ver
baasd, hij hypnotiseert hen zoals hij het de
„objecten" van zijn onvermoeibare en on
uitputtelijke schrijversactiviteit, van zijn
werkwoede, doet. Hij biologeert hen door
zijn ongrijpbaarheid. Hij neemt deel aan
een maskerade, die hierom zo boeiend en
soms-ook onheilspellend-spannend is dat bij
het démasqué de schrijver van Else Möhler,
Meneer Vissers Hellevaart, de Anton-
Wachter-romans, Het Vijfde Zegel, Ierse
Nachten, De Kellner en de Levenden, ver
schijnt achter een tweede mombakkes, dat
op zijn beurt weer een derde verbergt. En
zo voort. Het aantal maskers, dat Vestdijk
in zijn litteraire en menselijke garderobe
in petto heeft, is legio.
Niet voor en aleer de veelsoortigheid van
zijn oeuvre onder één gemeenschappelijke
noemer is gebracht, wat zoveel zeggen wil
als een herleiding van de verscheidenheid
tot de ondeelbare kern van zijn gecompli
ceerde artistieke geaardheid, zal Vestdijk
zijn herkend, en daarmee hoogstwaar
schijnlijk tevens èrkend als zijnde de
auteur die aan het uiterst hachelijke cul
turele stadium, waarin het Westen ver
keert, in onze letteren de meest adaequate
litteraire vorm heeft gegeven.
De zojuist verschenen roman „Ivoren
wachters" een voortreffelijk werkstuk,
ondanks enkele zwakke fragmenten (als de
tweede helft van hoofdstuk XXII) biedt
voor een dergelijke „herleiding" een niet
gering aantal aanknopingspunten, zoveel
zelfs, dat er niet aan te denken valt er in
dit korte bestek een enigszins verant
woorde samenvatting van te geven. Ook
Philip Oorvage, gymnasiast en dichter, die
de aggressie van het leven met duivelskunst
inkapselt in schoonheid, litterair onscha
delijk maakt, met gedichten pareert, en zijn
omgeving bezweert met zijn oratisch vuur
werk van scherp- en fijnzinnig gekozen
citaten ook deze Philip, de zelfkweller-
en geselaar, de charlatan van geboorte en
demonisch gedrevene, met zijn „rhetoriek
van een woordliefde" (die deze verschop-
onze bekende sortering
hebben wij uitgebreid met enige
bijzonder voordelige soorten.
Wij brengen U thans:
MATZIJDEN KOUSEN,
geen standaard 1.75
LINKS GEWEVEN,
zeer solide 2.75
EXTRA FIJN.
in de nieuwste kleuren 5.45
NYLONS, onze beroemde
kwaliteit
Kristal 5-95
30 denier
zeer solide /.4b
met fantasiehiel 10.50
Wij verkopen
alleen
Ie keus
geldt ook
Als steeds
thans:
BIJ PETERS.
IETS BETERS.
GEPJ. CRONJÉSTRAAT 62-&4
II I HOEK KUOOSTERSTRflfiTl t
VRIJDAG 25 MEI
Stadsschouwburg: „Westerman en Zoon"
(Haarlemse Politie Personeelsvereniging), 8
uur. Concertgebouw: Bonte avond voor
ouden van dagen, 8 uur. Rembrandt: „Duel"
met de dood", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „De grote inzet", 18 j., 2, 4.15, 7 en
9-15 uur. Luxor: „Het complot van het houten
paard", 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Road to Utopia", 14 j., 2.30, 7 en 9.15
■uur. City: „Twee bolhoeden naar Londen".
*4 j., 2.15, 4.30, 7 en 9,15 uur. Spaarne: „Broe
derstrijd" en ..De macht over leven en dood",
U j-, 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 26 MEI
Stadsschouwburg: ..Potasch en Perlemoer",
(Toneelgezelschap Johan Kaart), 8 uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
peling tot middel dient om de wereld te
trotseren en te braveren) is niet de Vest
dijk, maar één der vele. Toch is de schrij
ver van de Anton Wachter-cyclus, ondanks
alle verhulling, zelden doorzichtiger en
menselijker vermomd op het carnaval dei-
letteren verschenen.
De enige plaats waar zich het menselijk
geraamte in levende lijve vertoont: het ge
bit, de „ivoren wachters van 't maagdarm-
kanaal", - hier in een staat van weerzin
wekkend verval verkerend is het uiter
lijk teken van Philips verholen kwetsbaar
heid, van zijn „levensonmogelijkheid", zijn
volstrekte vereenzaming, èn, tegelijkertijd,
van zijn aristocratische habitus, zijn ge
niale superioriteit, zijn verheffing van de
geest boven de natuur, van de kunst bo
ven de dood. Uit het oogpunt van leven
bezien een comediant, speelt deze aestiheet
een brillante doublure van tragische tegen
strijdigheid: die van de verbeten ascese dei-
schoonheid èn van de zwelgende wellust
van het „ongelukkig-zijn", en dat met een
spotlust die zich ook tegen zichzelf keert,
zodat men van een spot in het kwadraat
kan spreken, wat zoveel betekent als de
hoogste ernst. Met deze ivoren wachters
in-decadentie, waaruit en dankzij welke)
Philip de ivoren toren van zijn dichter
schap heeft gecreëerd, daagt hij het vijan
dige leven uit. Niet de gymnasium-leraar
Schotel de Bie, een man die te onbegaafd-
normaal is om zich in zijn meerderwaar-
digheidswaan bewust te zijn van zijn on
benullige middelmaat, is Philips tegen
speler. Deze mens-van-problemen is geen
„partij". De bijrol, die hem door de Erinyen
wordt toebedeeld, is de on-geniale: niet
meer dan aanleiding te zijn tot Philips
dood. Corvage's demon, zijn „weerstand"
bij de gratie waarvan hij eigenlijk leeft, de
vijandige macht (die hij liefheeft), is zijn
oom, zijn opvoeder en weldoener, zijn aan
klager en wegbereider tot het zich voltrek
kend noodlot.
Is het mogelijk, met dichterlijke genia
liteit die het onheil als een slangenbe
zweerder (de vergelijking is van Hendrik
de Vries) met een onafgebroken kunst-
spel in toom houdt, de geest blijvend te
doen zegevieren over de natuur, de kunst
over het leven? Kan men, zonder deze
tragi-comedie ad absurdum te voeren, in
derdaad „leven" zonder aan het leven deel
te nemen? Is, zoals Valéry het uitdrukte, de
„wereld te begrijpen" als men zich maar
tot het uiterste van haar distanciëert?
„Het feest der zinnen kan niet op den-
tistische puinhopen worden gevierd", zegt
Philip. En zodra dit, voor het eerst en
laatst, gebeurt, zodra Eros zich (met een
enkele kus, die- eigenlijk nog uit deernis,
dus door Charitas, wordt gegeven) in het
spel mengt, is de wraak van het. „normale"
(even niet meer te ontgaan. Het brute ge
weld, waaraan gemeten de bezwerende
kracht van kunst en geest een belachelijke
slag in de lucht is, overwint. De dictatuur
van de vuist is „daadwerkelijker" dan de
aesthetische aristocratie van een gedicht,
(Van onze parlementaire redacteur)
Donderdag besloot de Tweede Kamer dat
de heer Van de Wetering (C.H.) over de
broodprijs mag interpelleren, vermoedelijk
vóór 8 Juni.
Minister Wemmers ging in een
gelijkmatig gangetje over de parlementaire
weg, toen hij in een vrij eentonig uitge
sproken betoog antwoordde op de algemene
beschouwingen over de Wet Autovervoer
Goederen. Op dit gebied is ordening reeds
lang nodig. Het aanhangige ontwerp be
oogt een verbetering in de bestaande toe
stand te scheppen, wat door samenwerking
tussen en medewerking van de bedrijfs-
genoten zal moeten gebeuren. Degenen, die
zekere beduchtheid omtrent rationalisatie
of socialisatie in deze aan den dag hadden
gelegd, kon de minister geruststellen. Van
hem zou iets dergelijks nooit te verwachten
zijn. Men kon er van opaan, dat de mid-
denstandsbedrïjven de belangrijkste plaat
sen zullen behouden. In dit opzicht is de
persoon van de departementale hoofd
ambtenaar, die in de Adviescommissie
Goederenvervoer zitting zal krijgen, van
groot belang: over en weer zal hij het ver
trouwen dienen te genieten, aldus de be
windsman.
Minister Wemmers kon de door mr. Al-
gera (A.R.) in het debat omschreven be
grippen coördinatie en ordening onder
schrijven. De Commissie Vergunningen
Goederenvervoer zal de coördinatie van het
weg- en waterverkeer tot stand moeten
brengen, het departement die van de spoor
wegen. De minister vond het verheugend
niet meer de leuze „weg met de spoorwegen
van de weg" te hebben gehoord. Trouwens,
van voortrekken van de A.T.O. is geen
sprake. Deze heeft vergunningen gekregen
voor ruim 3600 ton dit is de helft van
wat het nog drie jaar geleden was. Er moet
gelet worden op de belangen van de ver
laders, maar de minister zal nooit goed
keuren dat de spoorwegen met concurren-
tiemotieven wegvervoer-capaciteit gaan
verwerven.
De bewindsman betoogde voorts, dat
vertegenwoordigers van belangengroepen
niet op hun plaats zijn in de Commissie
Vergunningen Goederenvervoer. Deskundi
gen, niet-belanghebbenden, zullen er wel
zitting in krijgen.
Met mr. Algera en de heer Schilthuis was
hij van oordeel, dat het verlenen van ver
gunningen niet door een bedrijfschap
moet geschieden. Iets anders is dat een ad
vies van de Sociaal Economische Raad hier
van nut kan zijn. De overheid behoort re
kening te houden met het algemeen ver-
voersbelang. De mogelijkheid van beroep
tegen beslissingen van de rijskinspecteur
bij Gedeputeerden wees de minister niet af.
Hij voelde echter niet voor het denk-
ADVERTENTIE
Een vakman voor uw bed
35 JAAR ERVARING
Nieuwe tijk en bijgevuld met Java
kapok in
Maakloon: 1-pers. matras 12.50
2-pers. matras 15.
Nog enige verentijk voor uw verenbed,
ook per meter
H. DE GRAAFF, GR. HOUTSTR. 103
TEL. 11485
het „gruwelkabinet van restanten der ivo
ren wachters" beslissend-reëler dan de
ivoren toren van de ascese, de vereenza
ming en het vernuftig spel der duivelsbe
zwering. De „aestheet" Philip Corvage
pleegt geen zelfmoord, het „leven" ruimt
hem uit de weg. Eén der Vestdijken heeft
het zo gewild, mogelijk juist dié, welke de
Vestdijk het naast staat. Maar daaromtrent
zullen de diverse Vestdijken wel niet eens
gezind zijn. C. J. E. DINAUX
beeld, de vergunningverlening in plaats
van voor tien jaar, voor onbepaalde tijd te
doen geschieden. In dit laatste geval zou
toch altijd intrekking van een vergunning
op grond van het algemeen vervoersbelang
als het zwaard van Damocles boven het
hoofd van de betrokkenen hangen. Bij be
perkte duur is aanpassing aan de behoef
ten minder moeilijk. Weigering tot verlen
ging van een vergunning zal niet licht kun
nen voorkomen, want een behoorlijke moti
vering is dan nodig. De bewijslast rust dan
op het vergunningverlenend orgaan.
Voor vastlegging van de richtlijnen in de
wet voelde minister Wemmers miets, maar
tenslotte bleek hij bereid een amendement-
Van den Heuvel (K.V.P.) over te nemen
waardoor men in dit opzicht toch wel
iets meer houvast in de wet zelf krijgt.
Bij de behandeling van de artikelen zag
mr. Algera (A.R.) een amendement over
genomen, waardoor een vertegenwoordiger
van Gedeputeerden van de provincie,
waarin de onderneming in kwestie geves
tigd is, de vergadering van de Commissie
Vergunningen Goederenvervoer kan bijwo
nen. Hij mag meespreken, maar heeft geen
stemrecht.
Een amendement-Algera (A.R.) om de
vergunningen voor onbepaalde tijd te ver
lenen stuitte op ernstig verzet van de mi
nister. Daardoor zou zijns inziens aan de
hanteerbaarheid van de wet de bodem
worden ingeslagen, zodat hij zich in geval
van aanneming ernstig over de consequen
ties zou moeten beraden. Hierop werd het
amendement met 2834 stemmen verwor
pen: P. v. d. A.- en K.V.P.-fracties stemden
tegen. Vervolgens nam de bewindsman
een amendement-Van den Heuvel over, dat
beoogde dat een vergunning niet wordt in
getrokken tenzij het algemeen vervoers
belang dit vordert of de betrokkene zijn
dienst niet behoorlijk heeft vervuld.
Het wetsontwerp is ten slotte zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Finsterwolde
In de avondvergadering heeft de Kamer
een begin gemaakt met de behandeling van
het wetsontwerp inzake het bestuur der
gemeente Finsterwolde. Dit ontwerp be
oogt de raad en het college van B. en W.
van hun bevoegdheden te ontheffen en de
burgemeester de betrokken gemeentelijke
bevoegdheden te doen uitoefenen.
De heer Haken (Comm.) zei, dat niet
kan worden bewezen, dat de raad de
Grondwet of de Gemeentewet heeft over
treden.
Zijn partijgenoot mr. Stokvis was van
oordeel, dat het ontwerp op staatsrechte
lijke overwegingen verworpen moet wor
den.
De heer Krol (C.H.) hoopte, dat het
stuk politieke opvoeding, dat aan Finster
wolde gegeven wordt, van korte duur zal
zijn.
De heer S c h e p s (Arbeid) betoogde dat
een gemeenteraad alleen kan werken als
hij in volle vrijheid kan spreken en als
de eed van trouw aan de Grondwet en de
wetten des rijks als hoekstenen van het
gemeentelijk beleid gelden. De heer Scheps
zeide, dat hem uit een onderzoek in Fin
sterwolde is gebleken, dat daar met drei
gementen wordt gewerkt. Het vrije woord
wordt er gemist. De onhoudbare toestand
demonstreert zich ook in de behandeling
der ambtenaren. Wie de notulen van de
raadsvergadering leestspreker citeerde
er uitvoerig uit kan niet anders zeggen
dan dat wat in de Kamerstukken staat
juist is.
Tijdens het betoog van de heer Scheps
riep de voorzitter de heer Gortzak
(Comm.) wegens voortdurende intterrup-
ties tot de orde.
De heer Ritmeester (V.V.D.) zei,
dat een gemeentebestuur de taak heeft alle
burgers gelijkelijk te behandelen. Het ge
meentebestuur van Finsterwolde heeft dat
verzuimd, zodat de beginselen van een
democratisch bestuur zijn verzaakt.
De heer Algera (A.R.) merkte op, dat
men zich in Finsterwolde niet wenst neer
te leggen bij de wet, die democratisch is.
Voorts gaf hij te kennen, dat de nu voor
gestelde maatregelen zo kort mogelijk moe
ten gelden.
Om kwart over elf werd de vergadering
verdaagd tot hedenmiddag.
Verleden jaar hebben wij geschiedkun
dige bijzonderheden verteld over de kerk
in Spaarnwoude, die bij vernieuwing be
langstelling trekt omdat daar door mr. H.
K. de Raaf en zijn echtgenote te Heemstede
een cultureel centrum werd gevestigd.
De kerk eiste dringend herstel. Het was
de bedoeling van Monumentenzorg ge
weest, dat dit jaar de toren geheel geres-
taureérd zou worden. Tot dit werk behoort
het verwijderen van de cementlaag, die de
mooie bakstenen bedekt. Dit werk is even
wel uitgesteld, maar het vernieuwen van
de kap kon niet meer uitgesteld worden,
omdat het hout totaal verrot was. Met dit
werk is men thans bezig. Het. wordt uitge
voerd in opdracht van de gemeente Haar-
De teruggevoerde klok.
lemmerliede en Spaarnwoude, die eigenaar
van de toren is.
Het kerkgebouw is eigendom der Her
vormde Kerk. De financiën laten ingrij
pende herstelwerkzaamheden niet toe. Het
echtpaar De Raaf dat het gebouw in huur
heeft, moet voor het dagelijkse onderhoud
zorgen. Dit is een zware last, want als het
stormt, regenen vaak de pannen van het
dak. Ook nu moeten er weer heel wat ver
nieuwd worden.
Tijdens de bezetting roofden de Duitsers
de klok uit de toren. Een mooi exemplaar,
daterend uit 1764. Gelukkig is de klok te
ruggevonden. Deze en nog vele andere
klokken, waren voor het transport naar
het Oosten op een schuit geladen die even
wel op het IJselmeer gezonken is. De mees
te klokken zijn later opgevist. Ook die uit
Spaarnwoude. Dezer dagen is het „vermiste
schaap" weer in de stal teruggekeerd. De
klok ligt nu voorlopig op de vloer van de
toren. Als het torendak hersteld is zal zij
worden gehesen. Dan kan de klok weer
haar metalen stem laten horen. Nu niet
meer om gelovigen ter kerke te roepen,
maar om de bezoekers van de cultuur
avonden uit te nodigen binnen te treden.
Onze fotograaf liet voor deze foto de klok
in de kerk zetten. Een zwaar werkje, want
zij weegt enige honderden kilo's. Dit is ge
daan omdat in de kerk een grafzerk ligt
van de man die in 1764 de klok in de toren
gehesen heeft.
Het kerkgebouw was vroeger veel groter.
In de 12e eeuw is daar ter plaatse reeds een
vrij grote kerk gebouwd. Dit gebouw werd
aan het eind der 15e eeuw door bliksem
inslag vernield. Blijkbaar is de kerk latei-
weer geheel of gedeeltelijk herbouwd,
want Ampzing vertelt dat in 1572 de kerk
door de Spanjaarden vernield werd.
In 1764 is de kerk gebouwd zoals wij die
nu kennen. Veel kleiner dan de vorige.
Vroeger was de toren belangrijk hoger,
terwijl er toen ook een spits op stond.
Blijkbaar was de spits vernield, zodat in
Het schilderachtig gelegen kerkje.
1764 met een eenvoudige afdekking vol
staan werd.
Het echtpaar De Raaf is steeds bezig
door onderzoekingen meer gegevens over
de geschiedenis van de kerk te verzame
len. Er is door de oudste inwoners van
Spaarnwoude steeds beweerd, dat er een
onderaardse gang bestaan heeft van de
kerk naar het slot van Spaarnwoude, dat
in de nabijheid stond. Indertijd is daar
naar reeds gezocht, maar zonder resultaat.
Er werd toen wel een grafkelder gevon
den. Nu heeft het Bureau voor Bodem
onderzoek het voornemen binnenkort op
gravingen te doen, om alsnog te trachten
de restanten van die onderaardse gang te
vinden.
De heer De Raaf heeft in de afgelopen
winter in de nabijheid van de kerk gegra
ven. Daarbij zijn belangrijke vondsten ge
daan aan aardewerk. Daarover iets in een
volgend artikel.
Het Nederlandse jeugd Rode Kruis zal binnenkort een collecte houden, waarbij
gebruik wordt gemaakt van een nieuw type collectebus, dat bij de N.V. Nederlandse
Dok- en Scheepsbouw Maatschappij wordt vervaardigd. Hier legt men de laatste
hand aan een aantal van deze collectebussen.
Op 1 September treedt prof. dr. E.
Gorter te Leiden af als hoogleraar in de
kindergeneeskunde aan de Rijksuniversi
teit. Bij die gelegenheid zal hem door zijn
oud-assistenten en assistenten. van wie
een zeer groot aantal zowel hier te lande
als in het buitenland pis kinderarts is ge
vestigd, een huldeblijk worden aangebo
den: een door Kees Verweij te schilderen
portret en uit een „prof. Gorter-nummer"
van het Maandschrift voor kindergenees
kunde, waarvan de scheidende hoog
leraar sedert de oprichting er van in 1931
hoofdredacteur-secretaris is.
Prof. dr. E. Gorter werd 19 Februari
1881 te Utrecht geboren. Na het gymna
sium te Arnhem te hebben doorlopen, stu
deerde hij geneeskunde aan de Rijksuni
versiteit te Leiden, waar hij in 1907 pro
moveerde. In 1916 werd hij lector, in 1923
hoogleraar in de kindergeneeskunde. Se
dert 1938 is hij tevens docent aan de uni
versiteit te Gent voor het geven van
onderwijs aan de kliniek voor kinderziek
ten. In 1940 werd prof. Gorter lid van de
Koninklijke Nederlandse Academie voor
Wetenschappen. Hij heeft vele boeken over
zuigelingenzorg en kindergeneeskunde ge
schreven.
Ir. H. J. Keus, directeur van de N.V.
Heemaf te Hengelo heeft deze week voor
een aantal leden van de afdeling technische
economie van het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs een voordracht gehouden over
liet onderwerp „de waan van deze tijd".
Ir. Keus betoogde, dat zijns inziens met
de overheidspolitiek een verkeerde weg is
ingeslagen. Het is de tragiek van de geleide
economie dat zij een politieke economie is.
Nog steeds mist de overheid de moed om
de werkelijkheid onder de ogen te zien en
wordt voortgegaan met te trachten de ge
volgen van een verkeerde politiek te ver
zachten, in plaats van de oorzaken weg te
nemen. Het is een waan te veronderstellen,
dat men er zou kunnen komen met een eco
nomisch stelsel te propageren, dat gefun
deerd is op tekorten in plaats van op over
schotten en dat men hierop een sociale
zekerheid kan bouwen.
Niettegenstaande wij in 1945 arm waren
en er geen goederen te koop waren, werd
een loonronde ingeleid die in September
1949 mede tot de devaluatie leidde, aldus
ir. Keus. Deze zet zich, bij bestendiging
van de verkeerde overheidspolitiek, steeds
verder voort, hetgeen des te gevaarlijker is
omdat, naar minister Drees onlangs nog
verklaarde, de regering geen devaluatie
wil.
Dat de genivelleerde lonen, zonder gro
tere opbrengst, werkloosheid kunnen voor
komen, is eveneens een waan gebleken.
Men zal het denkbeeld moeten laten
varen, dat loon naar behoefte het loon naar
prestatie bij de aanwezige mentaliteit zou
kunnen vervangen. In plaats van de loon-
nivellering bij de laatst plaats gehad heb
bende loonronden te herzien, probeert men
nu met behulp van een omslachtige werk-
classificatie de scheef getrokken verhou
dingen moeizaam recht te trekken, maar
zulks op een nog hogere basis dan onze
reeds te dure productie verdraagt. Het ge
volg hiervan kan niet anders zijn dan een
voortschrijdende muntontwaarding, omdat
het evenwicht tussen productie en con
sumptie verbroken is. Het beperken van de
prijsbewegingen tot een minimum blijkt een
illusie te zijn. Men heeft het de laatste tijd
wel voorgesteld, dat het Koreaconflict de
oorzaak van de prijsstijgingen van, de
grondstoffen zou zijn geweest, maar men
vergeet dan in aanmerking te nemen, dat
de prijzen vóór Korea reeds het dubbele
van vóór 1940 bedroegen, zo zei ir. Keus.
Een ander symptoom van de waan kan
naar zijn mening in de stabilisatie van
loon- en prijspeil worden gezien.
Ten slotte vroeg ir. Keus zich af of wij
in Nederland het bankroet nog kunnen af
wentelen zonder Amerikaanse hulp.
Wij moeten slechts één doel hebben na
melijk gemeenschappelijke bestrijding dei-
inflatie hetgeen met een lagere levens
standaard gepaard zal moeten gaan, dan
die welke wij met behulp van Marshall
hulp, intering en subsidies hebben opge
schroefd.
Ook de overheid zelf zal moeten bezui
nigen en aan belangrijke uitbreiding van
werkgelegenheid bij een investering van 35
a 40 duizend gulden per werknemer valt
bij de huidige liquiditeit niet meer te den
ken. Men zal weer moeten gaan inzien dat
de onderneming een sociaal bolwerk is,
en dat moet worden vermeden de funde
ring door te hoge belastingen te ondermij
nen, zo besloot ir. Keus.
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 24 Mei 1851
LONDEN. Het Huis der Lords
heeft beraadslaagd over het voorstel,
waarbij de belasting op de inkomsten
voorshands wederom voor één jaar ver
lengd wordt. Het heeft in de vergade
ring niet ontbroken aan ernstige beden
kingen tegen den maatregel Bij hunne
bestrijding hebben Lord Stanley en Lord
Monteagle op den voorgrond gesteld,
dat de bewuste belasting, oorspronkelijk
voor 3 jaren en op grond van eene
buitengewone behoefte der schatkist
ingevoerd, thans als een gewoon middel
van inkomsten behouden wordt, ten
einde het stelsel van vrijen handel in
stand te houden en uit te breiden.
Bij de verdediging van' het ontwerp
hebben de ministers gewezen op de ont
wikkeling der welvaart tijdens de wer
king van het vrije handel-stelsel, het
welk niet beproefd had kunnen worden
zonder dat liet verlies, hetwelk dc
schatkist leed door de afschaffing en
vermindering der inkomende rechten,
door de directe belasting op de in
komsten vergoed werd.
Uitdrukkingen waarin het woord aap
voorkomt, zijn er in menigte: iemand
voor de aap (gek) houden; de aap komt
uit de mouw; aap, wat heb je mooie
jongen; apenliefde enz. Een eigenaardige
zegswijze is: de aap binnen hebben,
waarin aap: geld betekent, men denkt
aan oude spaarpotten in de vorm van
een aap, zoals men ze tegenwoordig in
de vorm van een varken heeft. Maar
dat zulke spaarpotten bestaan hebben,
is nog niet aangetoond en zolang dat
niet het geval is, blijft de verklaring
een gissing. Een andere richting slaan
zij m die herinneren aan de oude uit
drukking: die uit de Oost komt, ziet op
geen aap, waarvoor wij gebruiken: wie
in het veen zit, ziet op geen turfje. Uit
gaande vgo.de. gedachte dat velen vroe
ger rijk uit Oost-Indië terugkeerden,
kan men de zegswijze gemakkelijk de
betekenis geven van: wie uit de Oost
komt kijkt niet op geld.
Portret zittende vrouw".
De kleine verzameling schilderijen die
Wim Steijn onder auspiciën van de cultu
rele kring 't Helm in „Esplanade" te Zand-
voort exposeert, bestrijkt een periode van
ongeveer acht jaar. Steijn was leerling van
J. Visser en H. F. Boot en bevrijdde zich
langzamerhand van het impressionnisme.
Juist in het langzame van deze bevrijding
zien we een der kenmerken van Steijns
wezen. Dat is eenerzijds een bewijs van de
waarachtigheid der gevoelens van deze
kunstenaar, maar anderzijds voelt men
deze groei als het loslaten, het wegvallen
van een beklemming. Van de vele portret
ten (waarbij de expressie meestal op de
ogen is geconcentreerd en die eigenlijk
verkapte zèlf-portretten zijn) wijst één
der laatste („zittende vrouw" 1951) op een
aesthetische bevrijding, die we van harte
toejuichen. Deze vrouwenfiguur is gekleed
in een jumpertje van schapenwol waaron
der een bruin-gespikkelde witte trui. De
ccntótfren zijn niet meer zo zwaar, de han
den komen beter uit, het gelaat is leven
diger, de kleuren zijn gevariëerder (het
fond is zilver-grens): het geheel ademt een
lichtere geest. De ogen zijn minder starend,
minder mystiek, méér op de buitenwereld
geriqht- Het is alsof Steijn van Permeke
of Kimpe naar Modigliani gaat, al behoudt
zijn werk soms de laat-Rembrandtieke
kleuren of Goyeske uitdrukkingen nog even
vast. De ^vijze, waarop dezë vrouwenfiguur
in de lijst zit, is origineel: het hoofd raakt
de bovenlij st.
Mevrouw B. Sturm-van den Bergh laat
vijf plastieken zien, Het is fris werk, scherp
van modelé en waarschijnlijk goed van ge
lijkenis. Het meisje (a) is een goed ge
friseerde rakker. De mannenkop (d) is
beter van opzij dan. van voren, omdat de
neus wat scheef zit en erg scherp is. We
hadden gaarne nog méér werk gezien van
deze begaafde exposante.
De tentoonstelling duurt slechts tot 30
Mei, maar is ook Zaterdagavond geopend.
H. SCHMIDT DEGENER.
