UNO-troepen trekken Noord-Korea
binnen voor „de beslissende slag"
a
Brits beroep op het Internationale
Hof tot arbitrage in olie-kwestie
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Het Frans en wij
De prijzen zullen blijven stijgen,
inflatiegevaar wordt steeds groter
Sll-.
HET WEER AFGEBEELD
Weerbericht
Verzet der Noordelijken is goeddeels gebroken
Korea-vrijwilligers vertrokken
Weer pseudo-vogelpest
Socialist Körner
president van Oostenrijk
Overeenstemming in Irak
over olie-vergoedingen
Wallenberg weet van niets
Sombere verwachtingen voor Europa
Laatste vredesvoorstellen
voor Korea op komst"
Taxi-chauffeur mishandeld
Indonesische regering
wil hervormingen invoeren
Het woord is aan
Washington adviseert Perzië opnieuw tot onderhandelingen
65e JAARGANG No 26 9
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij''Zuïder Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
MAANDAG 2 8 MEI 1951
Haarlems Dagblad
295e JAARGANG No 127
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh, op Zon-en Feestdagen.
Abonnement per week 40 cent, per kwartaal
5.20, franco per post 5.70. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Hu ijsman
BIJ DE EINDEXAMENS in 1950 heeft
zowel op de H.B.S.'en A en B als op
je Middelbare Meisjesscholen van alle
vakken het Frans de slechtste resultaten
opgeleverd. Dertig of veertig jaar geleden
gaven de resultaten in deze taal niet over
de gehele linie aanleiding tot klachten. De
Groene Amsterdammer, de huidige toe
stand besprekend, meerit dat men de oor
zaak niet in de verdwijning van het Frans
van de lagere scholen moet zoeken, want
dat is theorie: in de praektijk hebben de
meeste kinderen bij het Middelbaar Onder
wijs er nog" wèl les op de lagere scholen
in gehad. Aan luiheid of mindere be
kwaamheid van leraren ligt het niet; ook
de veronderstelling, dat de leerlingen min
der intelligent zouden zijn dan vroeger
heeft geen zin, want dan zou dat ook in
andere vakken moeten blijken. Verandering
in het maatschappelijk milieu waaruit cle
leerlingen komen (al zijn er nog veel te
weinig uit de arbeidende klasse bij) acht
de Groene een meer Steekhoudende ver
klaring. Vroeger kon de leerling thuis
veelal „terugvallen" op een behoorlijke
kennis van het Frans bij zijn ouders;-nu
kennen veel ouders van leerlingen der
middelbare scholen geen woord Frans. Is
een andere onderwijs-methode bij het
Frans gewenst? Deze vraag oppert de
Groene, zonder er nader op in te gaan. Het
artikel besluit met de woorden: „Maar in
tussen gaat het Franse element in onze
cultuur op schrikbarende wijze achteruit".
Dat het verschijnsel schrikbarend is
wordt hier tenvolie beaamd.
Ons volk heeft zich sinds eeuwen toe
gankelijk vertoond voor verschillende bui
tenlandse cultuur-invloeden. Dat de Franse
invloed daarbij van machtige betekenis
is geweest en dat wij er veel aan danken
weet ieder, die ooit aandacht aan deze
dingen heeft geschonken. Waarom doet zich
nu bij de jeugd zulk een inzinking voor?
Ge moet dit wel beperken tot de jeugd,
want bij ouderen is er juist in de laatste
jaren weer een zeer uitgesproken op
leiding waarneembaar. Daarvan getuigt de
belangstelling zowel voor de vele Franse
conférences, die in ons land gehouden wor
den als voor de cursussen van de „mission
culturelle" in onze grootste steden.
Maar nu de jeugd. Een docent in de
Franse taal, wiens oordeel ik gevraagd
heb en die langdurige ervaring bezit, be
vestigt dat het veel moeilijker is om er
goede resultaten bij het M.O. mee te be
reiken dan vroeger. Met het argument van
het andere milieu, waaruit nu zoveel leer
lingen komen, stemt hij in: dat doet zeker
invloed gelden. Maar er is meer. Als
Romaanse taal, het sterkst afwijkend van
de onze, is Frans onder de moderne talen
bij het middelbaar onderwijs altijd de
moeilijkste geweest. Het streven om deze
moeilijkheden te overwinnen wordt door
verscheidene factoren belemmerd. Er is
een vervlakking, die bij veel leerlingen
voorkeur voor uitsluitend-practische over
wegingen in de hand werkt.(Wat heb je nou
aan zo'n taal.) De Angelsaksische invloed,
zowel de Amerikaanse als de Engelse, is
sterk toegenomen; bij de jeugd wordt die
bevorderd door gemakkelijk te begrijpen
muziek, gemakkelijk-leesbare boeken, ge-
makkelijk-leesbare tijdschriften en door
sport Tegenover de politieke betekenis, de
macht vooral van Amerika, is de Franse
sterk verminderd. Niets heeft zo'n succes
als succes, zegt een Engels spreekwoord.
Wie hier spreekt als oud-leerling van
ruim veertig jaren her (met de bijvoeging
dat hij thuis sterk werd aangemoedigd in
belangstelling voor het Frans) moet ge
tuigen dat het toen op school ook zwaar
viel. Maar wij leefden wel tenminste: de
meesten van ons in een sfeer van be
wondering voor de Franse geest en de
Franse taal. Die hielp ons ook de gêne, de
verlegenheid om er ons in uit te drukken,
te overwinnen toen wij voor het eerst in
Frankrijk kwamen, dat ons steeds en te
recht was voorgehouden als een land van
bij uitstek hoge beschaving en cultuur. Als
politieke en machtsfactor stond het in onze
jonge waardering op één lijn met Duitsland
en Engeland, als beschavingsfactor hoger.
Amerika was ver weg, enigszins onwaar
schijnlijk en totaal afgezonderd van
Europa.
Wie aan de moeilijkheden met het Frans
in die oude tijd denkt kan gemakkelijk be
grijpen dat zij zwaarder wegen voor de
tegenwoordige jeugd, omdat die groten
deels niet voelt hetgeen ons aanspoorde.
Omdat zij bovendien naast die Engelse
belangstelling, die zo gemakkelijk ligt om
dat zij mede-Noorderlingen geldt, het succes
en de wereldmacht der Amerikanen heeft
zien groeien. Daar valt voor een jonge mens
veel aan te verwerken. Het is niet gemak
kelijk over te schakelen naar een belang
stelling, die eigenlijk uitsluitend cultureel
gegrond moet zijn en die vergt: extra in
spanning om de logica en de zuivei-heid-
van-vonp in het Frans meester te worden,
zelfoverwinning om eigen linksheid de
baas te worden in het contact met Franse
hoffelijkheid, gratie, zwier en zelfs in de
wonderlijke welluidendheid, klaarheid en
sierlijkheid van de taal. De Noorderling
beeft zijn bijzondere qualiteiten; vaak is hij
trouwens van mening dat die de Franse
overtreffen. Maar sierlijkheid en flonke
rende levensvreugde kenmerken hem even-
win als die gemakkelijke en snelle wel
sprekendheid, de Fransman veelal eigen.
Het is dus, geloof ik, in deze tijd niet zo
moeilijk te verklaren dat het miclclelbaar
onderwijs geen goede resultaten in de
Franse taal boekt. Maar het zou volkomen
verkeerd zijn dit gelaten te aanvaarden.
Daar liggen zo grote schatten voor ons in
de Franse taal, de Franse cultuur, de Franse
geest, dat ons volk deerlijk verarmen zou
a's het jonge geslacht ervan vervreemdde.
Frankrijk heeft ons te allen tijde gaven
'e schenken, die geen ander land ons
schenken kan. Wie gelooft in een Europese
staatkundige Unie, die komen moet en
komen zal, voorziet geen blijvende ver
vreemding van Frankrijk. Eer het tegen
deel: Altijd hebben trouwens bepaalde
buitenlandse cultuur-invloeden hun perio
den van stijging en van daling in ons land
gekend. Dat is niet nieuw. De steeds
nauwer wordende Europese aaneensluiting
's nu tegenover die jonge mensen, die al
leen maar zakelijk vragen: „Wat heb ik
eraan?" een argument van grote en door
slaande betekenis. Gij zult nieuwe verhou
dingen beleven; gij zult uw kennis van Frans
en van Frankrijk in een nabije toekomst
2eer nodig hebben: pas op dat gij straks
riet mgt de moncl vol tanden 'staat en
denken tnoet: „wat ben ik stom geweest".
TOKIO (Reuter) De verbonden troe
pen zijn Zondag met een sterke legermacht
Noord-Korea binnengetrokken, teneinde te
trachten de terugtrekkende Noordelijke
legers een beslissende slag toe te brengen.
Amerikaanse troepen veroverden Hwats-
jon. Zij pogen hierdoor de ontsnappings
route der Noordelijken in de belangrijke
sector van het centrale front af te snijden.
Vandaag hebben de troepen van de UNO
in Korea opnieuw vorderingen gemaakt en
meer dan 2.000 Noordelijken gevangen ge
nomen. Het grootste aantal gevangenen
werd binnengebracht ten Noord-Westen
van Tsjoentsjon, waar een omsingeld com
munistisch regiment een vergeefse poging
deed om uit te breken.
In het gebied ten Noorden en ten Noord-
Oosten van Oeidjongboe aan het Westelijke
front vorderden de verbondenen acht kilo
meter. In het gebied ten Noord-Oosten
van Tsjanggori werd een zelfde terrein
winst geboekt. In het Westen staken
Maandag opnieuw Zuid-Koreaanse ver
kenningseenheden de Imdjin over.
In de centrale sector werd slechts lichte
tegenstand ontmoet. Volgens het commu
niqué van het achtste leger trokken de ge
allieerden in het gebied ten Noord-Westen
van Tsjoengtsjon ongeveer vijf kilometer
op. Grote hoeveelheden uitrusting werden
buitgemaakt.
In de Oostelijke sector van het centrale
front zetten de communisten hun vertra
gingsgevechten ten Noorden van het her
overde Hionni en in het gebied van Indje
voort.
Zondag werd gemeld:
Grote groepen der verbonden legers trek
ken thans aan het centrale en Oostelijke
front over de 38ste breedtegraad en zetten
150.000 man na, die zich ordeloos terug
trekken. Twee Amerikaanse pantsercolon
nes zijn op het Oostelijke front bezig een
55.000 man van de tegenstander door een
omtrekkende beweging in te sluiten.
Het tegenoffensief van het achtste leger
vertoonde nog geen inzinking ondanks de
stromende regen, die de laatste 2 uur de
wegen en paden langs het front in een
modderpoel heeft herschapen.
Volgens Reuter hebben dit weekeinde
voor het eerst in de Koreaanse oorlog grote
groepen Chinezen zich overgegeven aan de
Zuid-Koreanen en Amerikanen. Van een
groep van 150 man leden'velen aan pokken
en schurft. De meesten hadden gedurende
zes dagen op gras geleefd, aldus Reuters
correspondent.
A F P meldt, dat een Amerikaanse ge
vechtsgroep de stad Indje, in de centrale
'frontsector is binnengedrongen, na in de
afgelopen 24 uur veertig kilometer te zijn
gevorderd.
Amerikaanse en Nederlandse eenheden
zijn Hionni, dat ten Zuiden van de 38ste
breedtegraad in het Westelijke gedeelte van
de Oostelijke frontsector is gelegen, bin
nengerukt. Zij ondervonden slechts, lichte
tegenstand.
Hedenochtend werd nog gemeld:
Duizenden Noordelijken, die zich in een
tang bevinden op de weg naar Hwatsjon en
Indje zijn door vliegtuigen der verbonde
nen en artillerie bestookt. De hoofdwegen
liggen bezaaid met lijken van mensen en
dieren en met vernielde voertuigen.
De Zuid-Koreanen trokken Hyonni der
tien kilometer vooi'bij en ondervonden ge
ringe tegenstand, doch aan de Oostkust
deed de tegenstander een hevige aanval in
bataljonssterkte om zich strijdend een weg
naar het Noorden te banen.
Zaterdagavond omstreeks kwart over
elf is het Amerikaanse troepentransport
schip „General Langfitt" uit Rotterdam
naar Korea vertrokken met Nederlandse
en Belgische aanvullingsdetachementen.
Het Nederlandse detachement, bestaan
de uit zeven officieren, 30 sergeants en
127 manschappen staat onder bevel van
kapitein J. H. Luykenaar, het Belgische,
bestaande uit zeven officieren,30 sergeants
en 154 manschappen, onder bevel van
kapitein Ph. Moulart.
In Oostzaan is weer een geval van
pseudo-vogelpest geconstateerd. De ge
hele pluimveestapel, 850 kippen, van de
heer De Boer aan het Zuideinde is ver
nietigd.
De burgemeester van Oostzaan heeft
een z.g. ophokgebod uitgevaardigd. Dit
geldt ook voor honden en katten.
WENEN (Reuter). De candidaat der
Oostenrijkse socialistische partij, dr. Theo-
dor Körner, is Zondag bij tweede stemming
tot president van de Oostenrijkse federale
republiek gekozen. Op Körner zijn 2.172.806
en op zijn mededinger dr. Heinrich Gleiss-
ner, de candidaat der katholieke volks
partij, 2.004.290 stemmen uitgebracht. Er
waren 188.031 stemmen ongeldig.
In totaal zijn 4.365.127 stemmen uitge
bracht. 96 procent der Oostenrijkse kiezers
heeft gestemd (er bestaat stemplicht in
Oostenrijk).
In Oostenrijkse parlementaire kringen
meent men dat de nieuwe president om
streeks 20 Juni zal worden beëdigd. Vol
gens de parlementaire werkwijze zal het
Oostenrijkse kabinet dan zijn ontslag in
dienen. De nieuwe president zal vervol
gens de leider der grootste parlementaire
partij, dr. Leopold Figl, het hoofd der (ka
tholieke) volkspartij met de vorming van
een nieuwe regering belasten. Men meent
in Oostenrijkse politieke kringen algemeen
dat de huidige regeringscoalitie van ka
tholieken en socialisten, ondanks de zeer
scherpe wederzijdse verwijten tijdens de
verkiezingen, zal worden voortgezet. Ook
worden er geen wijzigingen in het kabinet
verwacht.
Dr. Körner is gekozen met behulp van
vrijwel alle stemmen der communisten en
de helft van die aanhangers der rechtse
onafhankelijke liga, die hun stembiljetten
niet van onwaarde hebben gemaakt.
Door de Zeil- en Roeivereniging Hollandiate Alphen a.d. Rijn werden Zondagmiddag
nationale wedstrijden georganiseerd op het Brasemermeer. De
Drakenklasse in actie.
De premier van Irak heeft Zaterdag in
de Senaat verklaard, dat de Iraakse rege
ring in principe tot overeenstemming met
de (Engelse) Iraakse petroleummaat-
schappij is gekomen inzake de oliever
goedingen.
Op grond van de nieuwe overeenkomst
zullen de vergoedingen, die Irak zal krij
gen, hoger zijn dan die aan Saoedie-
Ara'oië en niet minder dan de vergoedin
gen, welke Perzië thans ontvangt, aldus
de premier.
De Zweedse bankier Wallenberg heeft
Zondag met stelligheid ontkend dat er
enige waarheid schuilt in de berichten vol
gens welke hij als bemiddelaar gefungeerd
zou hebben bij het te bevoegder plaatse
doorgeven van Sovjet-Russische „vredes
voorstellen" inzake Korea.
GENÈVE. (Reuter). In een rapport
over het vraagstuk der inflatie zegt de
economische commissie voor Europa van
de UNO, dat Europa verwachten kan, dat
de kleinhandelsprijzen zullen stijgen, in
sommige gevallen met nog meer dan
waarmede zij reeds gestegen zijn.
Sedert de herfst van 1950 hebben rege
ringen, handelaren, fabrikanten en ver
bruikers in Europa hun best gedaan om
goederen en grondstoffen te hamsteren,
waarvan verwacht werd, dat zij schaars
zouden worden of in prijs zouden stijgen.
Deze speculatieve vraag is een belangrijke
factor geweest die de reeds stijgende
prijzen verder omhoog dreef. Zo lang de
winsten en prijzen van verbruiksgoederen
blijven stijgen moeten nieuwe loonsver
hogingen verwacht worden, die op haar
beurt de productiekosten hoger doen
worden. Aan de opwaartse beweging van
de binnenlandse prijzen en inkomens is
dus in geen geval reeds een eind gekomen
en zelfs wanneer de buitensporige prijzen
van grondstoffen een daling blijven ver
tonen en de primaire prijzen zich stabili
seren, moet verwacht worden, dat de op
waartse prijsbeweging in Europa zal aan
houden.
In het rapport wordt opgemerkt, dat
over het algemeen het inflatievraagstuk
het ernstigste is in landen, die grotendeels
van invoer afhankelijk zijn. Er worden
cijfers in het rapport genoemd, waaruit
blijkt, dat de verhouding van de invoer
tot het nationale inkomen het hoogste is
in Nederland en Noorwegen (50 procent).
In een speciale afdeling van het rapport
worden de positie en de moeilijkheden van
elk land afzonderlijk behandeld.
Teneinde het opkomend getij van in
flatie te keren dringt de economische com
missie voor Europa aan op een drastische
opwaartse herwaardering van de Euro-
Dat zou ik tot hen willen zeggen. Mét
de verzekering: gij zult er uw geest mee
verrijken in een mate, waarover gij ver
baasd zult zijn. En verheugd.
R. P.
pese valuta's tot gemakkelijk aangepaste
wisselkoersen. Maar zo nodig moet daarin
ommekeer gebracht kunnen worden en
het dient gepaard te gaan met meer bin
nenlandse versoberingsmaatregelen.
De commissie zegt, dat een gemeen
schappelijke actie tot het in belangrijke
mate herstellen van de dollarwaarde van
de Europese Valuta's op radicale wijze
de invoerprijzen zon verlagen zonder dat
dit noodzakelijkerwijze aan de export
schade zou behoeven te doen. Appreciatie
der valuta zou aldus inflatie tot staan
kunnen brengen en de betalingsbalans
verbeteren.
In het rapport wordt verder gezegd,
dat de valutapolitiek soepel dient te zijn
en wordt opgemerkt, dat door de poging
om onmiddellijk na de oorlog onbuigzame
wisselkoersen vast te stellen, alvorens een
voldoende mate van stabiliteit op het ge
bied van productie en handel in de we
reld was ingetreden, de Europese landen
op onnodige wijze beroofd werden van
een van de beste middelen tot aanpassing
van hun binnenlandse economische leven
aan de omstandigheden in het buitenland.
De noodzakelijke combinatie van maat
regelen omvat een fiscale politiek, die
zowel ten doel heeft hogere belastingen
een tegenwicht te doen vormen tegen de
grotere defensieuitgaven en het voorko
men van onnodige inflatie van winsten,
een investeringspolitiek, die er op gericht
is niet-essentiële kapitaalsuitgaven te
voorkomen en hamsteren te bestrijden en
tenslotte een nationale loonpolitiek, die
weet te bereiken, dat een overeenkomst
tot stand komt om geen nieuwe algemene
loonsverhogingen in te voeren, vooraleer
de prijssstabilisatiepolitiek in haar geheel
aan een onderzoek kan worden onderwor
pen. De invloed van zelfs maar een be
scheiden appreciatie van de Europese
valuta's zou er toe bijdragen deze spiraal
van stijgende prijzen en inkomsten te
doorbreken, een meer drastische herzie
ning zou mogelijk een deel van de in liet
verleden veroorzaakte schade kunnen
goedmaken.
Lake Success verwacht:
LAKE SUCCESS (Reuter). „Te Lake
Success heerste Zondag de verwachting, dat
de Chinese en Noord-Koreaanse „volksre
publieken" binnenkort voor het laatst de
kans zal worden geboden de Koreaanse
oorlog door een „staakt-het-vuren" rond
om de 38ste Breedtegraad te eindigen. Het is
nog niet duidelijk via welke organen der
gelijke vredesvoorstellen zouden worden
gedaan", zo meldt Reuters correspondent bij
de U.N.O. Michael Fry.
Hij voegt hieraan nog toe: „Het verluidt,
dat de U.N.O. in dat geval drie voorstellen
zal doen:
Een onmiddellijk staken der vijandelijk
heden aan alle Koreaanse fronten.
Het scheppen van een 35 kilometer brede
bufferzone langs de gehele 38ste Breedte
graad.
Het uitschrijven van een conferentie
onder auspiciën van de U.N.O., waarop
het tot stand komen van een verenigd on
afhankelijk Korea zou moeten worden be
sproken.
De verklaringen, welke hoge Amerikaan
se militaire leiders hebben afgelegd bij het
onderzoek dat door de verenigde senaats
commissies voor de buitenlandse betrek
kingen en de strijdkrachten is ingesteld
naar de omstandigheden, waaronder gene
raal MacArthur is ontslagen, en de com
mentaren van hoge functionarissen van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken hebben aangetoond, dat de houding
der Verenigde Staten thans veel onverzet-
telijker is dan enkele maanden geleden.
Militaire deskundigen te Lake Success
zijn er geenszins van overtuigd, dat de Chi
nese communisten inderdaad bereid zijn
vredesbesprekingen aan te vangen. Zij wij
zen op de aanwijzingen die er zijn, dat de
Chinezen voorbereidingen treffen om, met
behulp van meer gevechtswagens en vlieg
tuigen, de verbonden strijdkrachten op
nieuw aan te vallen.
Sommige diplomaten te Lake Success zijn
de mening toegedaan, dat het communisti
sche China en de Sovjet-Unie in Korea
slechts een uitputtingsoorlog willen voeren,
daarbij tevens voorbereidingen treffend
voor nieuwe aanvallen in andere delen dei-
wereld.
Een 21-jarige schilder uit Breda wordt
in arrest gehouden door de Zaanse politie.
Hem zal een poging tot zware mishande
ling met voorbedachte rade ten laste wor
den gelegd, omdat hij een Amsterdamse
taxichauffeur enkele vuistslagen heeft toe
gediend.
De Bredanaar en een vriend, een 20-ja
rige Amsterdamse expeditieknecht vroegen
zonder een cent te bezitten de chauffeur
van een taxi hen van Amsterdam naar
Zaandam te brengen. Zij hadden tevoren
algesproken, dat de schilder de chauffeur
zou overvallen. De chauffeur sloeg echter
terug, waarna de passagiers de vlucht
namen. Zij renden het terrein van de Artil
lerie-inrichtingen op en vielen in handen
van de terreinpolitie, die hen naar het
Zaandamse politiebureau overbi-acht.
Haak in-bazar bracht ƒ83.000 op
De opbrengst van de in de hoofdstad
gehouden Haak in-bazar, die ruim 50.000
bezoekers heeft getrokken, bedraagt
83.000. Een aantal onverkochte grote
stukken zullen over enkele weken publiek j
worden geveild.
DJAKARTA (Aneta). De regering-
Soekiman heeft hedenochtend in het par
lement een regeringsverklaring afgelegd,
waarvoor zij het vertrouwsvotum van het
parlement zal vragen. Betreffende de be
trekkingen lussen Nederland en Indonesië
wordt in deze verklaring gezegd: „De
regering zal de betrekkingen tussen Indo
nesië en Nederland opnieuw overwegen op
grondslag van de RTC-overeenkomsten,
geheel in harmonie met de wensen en ver
langens van het volk.
Het is haar doel de atmosfeer te ver
heldéren in het belang van beide partijen
en te geraken tot een samenwerking op
een basis, zoals gewoonlijk wordt toegepast
tussen twee onafhankelijke en souvereine
staten. De nationale eis van Indonesië met
betrekking tot Nieuw-Guinea blijft van
kracht".
De regeringsverklaring begint met erop
te wijzen, dat de Indonesische idealen al
leen verwezenlijkt kunnen worden als er
veiligheid heerst, die tot eerste punt van
het regeringsprogram is gemaakt. Bij het
streven naar veiligheid dient in bepaalde
dringende behoeften op sociaal-economisch
terrein voorzien te worden.
„De regering zal elke organisatie, welke
zich gedraagt als een staat in de staat als
opstandig beschouwen, onverschillig of zij
van buitenaf of van binnenuit is ontstaan".
Betreffende de welvaart wordt in de
regeringsverklaring gezegd: „De regering
Robert Schumann:
Alleen hij, die afkeuring op prijs
weet te stellen, is met lof gebaat.
streeft naar het verbeteren van het sociaal
en economisch leven van het volk op korte
termijn. Zij is vóór het herleven en stimu
leren van volkscoöperaties. Bij het opbou
wen van een nationale welvaart dient de
economische structuur van het land in het
oog te worden gehouden en vooral de rol
van het buitenlandse kapitaal. De eerste
taak van de buitenlandse ondernemingen
is de welvaart te verhogen en de nationale
belangen in het oog te houden. De regering
heeft het voornemen ondernemingen te
nationaliseren, welke belangrijk zijn voor
land en volk zoals de Javasche bank. Er
dienen maatregelen genomen te worden om
het tekort aan deskundig personeel te bo
ven te komen.
De regering heeft het voornemen een
landbouwwet te doen vaststellen, particu
lier grondbezit terug te kopen en het zo
nodig te onteigenen. Zij heeft het voorne
men een wet in te dienen, welke de ont
eigening vergemakkelijkt. Er zijn regelin
gen in voorbereiding om de landbouw-
reehten van de ondernemingen te vernie
tigen, indien deze ondernemingen niet vol
doen aan de door de regering gestelde voor
waarden, of als opheffing van die rechten
nodig wordt geacht voor het verkavelen
van de grond onder de boeren.
De Engelse regering en de Anglo-Iranian
Oil Company hebben gelijktijdig doch in
afzonderlijke nota's een verzoek gericht tot
het Internationale Hof van Justitie in Den
Ilaag om Tcrzië te bewegen de arbitrage
van dit Hof te aanvaarden in de olie
kwestie. Intussen heeft de Amerikaanse re
gering opnieuw een stap gedaan bij de Per
zische regering. In een aide mémoire werd
de Perzische regering met nadruk gewezen
op de belangstelling die Washington voor
de olie-controverse koestert en opnieuw
werd geadviseerd door onderhandelingen
tot een oplossing te komen. In het Perzische
parlement neemt de openlijke critiek op de
premier die ziek in bed ligt toe. In
een bewogen zitting werden krasse beschul
digingen aan zijn adres geuit door tegen
standers van de olie-nationalisatie, van wie
een zelfs luide uitriep dat zijn leven be
dreigd wordt door „moordenaars van het
nationale front".
„Géén arbitrage"
Kazem Hassibi, vei'tegenwoordiger van
het ministerie van Financiën in de „raad
voor de nationalisatie der Perzische olie
industrie", heeft in een onderhoud van
bijna drie uur met een correspondent van
Reuter verklaard dat Perzië niet zal toe
stemmen in een scheidsrechterlijke uit
spraak door „welke onpartijdige rechter of
welk internationaal lichaam ook, zelfs niet
wanneer het geschil aan de Veiligheids
raad zou worden voorgelegd". „Neutrali
teit", aldus Hassibi, „bestaat in deze we-
wereld niet meer".
Hassibi beschuldigde de Brits-Iraanse
olie-maatschappij van „balansvervalsing".
Hassibi zeide verder dat twintig duizend
arbeiders van de „Anglo-Iranian" in holen
in de grond leven. „Zelfs de tienduizend,
die wonen in huizen der maatschappij,
zien hun woningen omringd door open
goten, die èn als riolen, èn voor de voor
ziening van drinkwater dienen" verklaar
de hij.
Stormachtige tonelen
Tijdens een stormachtige bijeenkomst
van de Perzische Tweede Kamer beschul
digde de afgevaardigde Gholam Reza Fol-
ladwand de Perzische regering van „intimi
datie en het gebruiken van terreurmetho
den". Vervolgens wendde hij zich tot een
lid van het nationale front en riep: „Ik
weet dat je moordenaars mij achterna zul
len zitten, maar ik ben niet bang. Jullie
hebben je olie-nationalisatiepolitiek met de
hulp van die moordenaars doorgedreven.
Generaal Razmara is vermoord, omdat hij
tegen de nationalisatie was gekant. Maar
zijn regering was beter dan die van Mossa
deq, want Mossadeq regeert door geweld.
Mossadeq en zijn handlangers organiseren
massa-bijeenkomsten, waarop zij zeggen
wat zij willen. Doch zij pogen anderen de
mond te snoeren".
Andere afgevaardigden namen deel aan
de aanval op premier Mossadeq. Een groot
aantal afgevaardigden verliet het parle
mentsgebouw, zodat, toen er moest worden
gestemd over een door de regering inge
diend wetsontwerp, strekkend tot verlen
ging van de voor het voornaamste centrum
der olie-industrie afgekondigde krijgswet,
het quorum niet meer aanwezig was.
De Perzische premier Mossadeq lag te
bed, toen de Britse ambassadeur, Sir Fran
cis Shepherd, hem Zondag bezocht. De pre
mier had koorts. In de bespreking van een
uur, zo verluidt, trachtte Shepherd cle pre
mier te overreden toe te staan, dat een
Britse officiële missie naar Perzië komt om
het oliedispuut te bespreken. Zulks was
door de Britse minister van Buitenlandse
Zaken voorgesteld. Naar verluidt toonde de
Perzische premier geen bereidheid met het
voorgestelde compromisplan in te stemmen.
Amerikaanse „aide mémoire"
De Amerikaanse ambassadeur, dr. Henry
Grady, heeft persoonlijk aan de Perzische
minister van Buitenlandse Zaken, Baqir
Kazemi, een aide mémoire overhandigd,
waarin gezegd wordt, dat Amerika een
„diep en gerechtvaardigde" belangstelling
heeft voor het Perzisch-Britse dispuut. Het
memorandum betreurt de inhoud van een
nota van Kazemi van 21 Mei, waarin de
Verenigde Staten er van beschuldigd wor
den zich met de Perzische binnenlandse
aangelegenheden te bemoeien.
„De ernstige controverse tussen Perzië en
Groot-Brittannië", aldus de aide mémoire,
„zou mogelijk de eenheid der vrije wereld
ondermijnen en deze ernstig verzwakken.
Amerika is met de twee landen door sterke
vriendschapsbanden verbonden en .heeft
blijk gegeven van zijn ernstige belangstel
ling voor het welzijn van beide. Amerika
heeft bij beide partijen aangedrongen op
gematigdheid en heeft zich niet met bijzon
derheden ingelaten. Door onderhandelingen
zou men tot een overeenstemming kunnen
komen welke tegemoet zou komen aan de
wens van het Perzische volk om het beheer
over zijn eigen hulpbronnen uit te oefenen
en tevens de wettige Britse belangen zou
beschermen, terwijl voorts de ononderbro
ken stroom van Perzische olie naar de we
reldmarkt verzekerd zou zijn. Een derge
lijke oplossing zou niet slechts van belang
voor het welzijn van beide partijen zijn,
doch ook voor de gehele vrije wereld".
De depressie, die Zaterdagmiddag en -avond in ons land flinke regenbuien veroor
zaakte, trok in' de loop van Zondag over Engeland en is nu bij de Zuid-Westpunt
van Engeland aangekomen. Een nieuwe storing trok het afgelopen etmaal van
Zuid-Frankrijk uit naar het Noorden en bracht vannacht en hedenochtend in Zuid-
Limburg overvloedig regen, terwijl ook
elders in het Zuiden flinke hoeveelheden
regen vielen. De regenzone trekt van
daag verder in Noordelijke richting over
ons land en wordt gevolgd door een
zwakke rug van hoge luchtdruk, die la
ter het weer in ons land zal gaan beïn
vloeden. Tussen IJsland en Noorwegen
bevindt zich nog steeds een gebied van
hoge luchtdruk. Een uitloper hiervan
strekt zich nu uit naar het zeegebied
ten Westen van Ierland.
^iprt.T.-SEW.:
©ZWAAR SEW
©GEHEEL BEW'
S' MIST,
'SNEEUW
'REGEN
;r MOTREGEN""
A HAGEL
V BUIEN
R ONWEER
/^TEMPERATUUR -
1005 ISOBAAP
;8S È'ANC(JlJKp!
.NEERSLAG:-;..:
GEBIED A'
CENTRA.
H HOGE DRUK
L LAGE DRUK
SCHEIDINGSLIJN - PRONT - TUSSEN "LUCHT VAN,
VEPSCHILLENDE HERKOMST
ViSTAN&,yAN>DlT TEKEN;GEEET. DE'^WINDfilCMpNG
.dAAN"-"!E.QEfiB/ME'tfÉ» OWARSSVTR'E&P: is EÉN-WIND -
SNELHEID VAN VIJF METERiPE'P'iSECONDE'.
«XxxDOOocnnrxxvYrrxxxTOonnnc xxxxrriofjnoonrrrinnor rwoooo
WISSELEND BEWOLKT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van
Maandagavond tot Dinsdagavond,
opgemaakt te 10 uur:
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien en in de nanacht in
de Noordelijke helft van het land
hier en daar nevel of mist. Zwakke
tot matige wind, hoofdzakelijk tus
sen Zuid en West. Weinig verande
ring in temperatuur.
29 Mei
Zon op 4.30 uur. onder 20.45 uur
Maan op 2.01 uur, onder 14.07 uur
Hoog en laag water in IJniuiclen
Maandag 28 Mei
Hoog water: 9.43 en 22.18 uur.
Laag water: 5.01 en 17.36 uur.
Dinsdag 29 Mei
Hoog water: 10.54 en 23.27 uur.
Laag water: 6.07 en 18.49 uur.
