Westelijke Drie stellen thans
Moskou zelf voor de keuze
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Amerikaanse olie zou de Perzische
voor Europa kunnen vervangen
Offensief der UNO-troepen in Korea
vrijwel geheel tot stilstand gekomen
Een van de drie agenda 's
moet nu worden aanvaard
Behoudt het orkest
Toch weer een geval
van pokken in Tilburg
Weerbericht
Britse export naar
de Sovjet-Unie
Veertien slachtoffers bij
mijnramp te Herringen
West-Duitse socialisten
beschuldigen Parijs
Dominions hebben grote
belangstelling voor Europa
Succes voor Costello
Het woord is aan...;-.
Maar Perzië verzekert dat het zal blijven leveren
Lie acht tijd gekomen voor nieuwe onderhandelingen
Pleidooi voer sanering
op vervoersgebied
Prijzen-oorlog in New York
HET WEER AFGEBEELD
65e JAARGANG NO 273
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
VRIJDAG 1 JUNI 1951
Haarlems Dagblad
295e JAARGANG No 131
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 40 cent, per kwartaal
ƒ5.20, franco per post ƒ5.70. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie:--P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Er HEERST spanning in Haarlems
muzikale kring en in clie van het
gemeentebestuur. De H.O.V. moet behouden
blijven. Met kracht van argumenten en
vall overtuiging wordt daarvoor dagelijks
geijverd. Conferenties van de staatssecre
taris van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen met de vertegenwoordigers van
de grote gemeenten in het Westen, bespre
kingen van het departement met het
Haarlemse gemeentebestuur, een vergade
ring van B. en W. van Haarlemdeze
beraadslagingen waren alle aan het onder
werp gewijd. Er is nog geen besluit in
Den Haag genomen. Geopperde nieuwe
mogelijkheden hebben het blijkbaar doen
opschorten. Intussen is noodzakelijk dat
Haarlem de grote trom blijft roeren. Niet
alleen in zijn eigen belang het zij nog
eens met nadruk gezegd maar in dat van
ons gehele dichtbevolkte district Zuid-
Kennemerland en ook van een uitgestrekter
gebied: dat Noordelijk deel der provincie,
dat het Amsterdamse orkest niet in zijn
arbeidssfeer kan opnemen maar dat door de
H.O.V- in steeds toenemende mate in de
hare is betrokken. Zodat dan ook de goede
gedachte is ontstaan, haar tot provinciaal
orkest te maken. Die bewijst reeds, hoe
verkeerd het zou zijn te zeggen: Noord
holland bezit een orkest te Amsterdam
gelijk Gelderland er een heeft te Arnhem,
en Limburg te Maastricht- In die eenvoudige
maar verkeerde betoogtrant is men ernaast.
Het heeft ons niettemin ongerust gemaakt
dat men het Westen des lands afzonderlijk
in beschouwing is gaan nemen, omdat ver
gelijkingen met verscheidene andere orkes
ten in den lande de ontwikkeling van de
arbeid der H.O.V. zeer sterk doen spreken.
Haar groot artistiek succes beeft die ont
wikkeling in de laatste tijd natuurlijk ver
sneld. Zij verkeert in ieder opzicht in de
opgaande lijn. Als Den Haag in een district,
waar het culturele leven zulke bloei beleeft,
die opgang zou stuiten zou dat de meer
malen op ander gebied geuite grief beves
tigen, dat Haarlem daar stiefmoederlijk
behandeld wordt.
Een toevallige en gelukkige samenloop
van omstandigheden brengt mee dat minis
ter Rutten vandaag de stad bezoekt. Hij
komt om de Rembrandt-tentoonstelling te
openen. Dat is een andere belangrijke
gebeurtenis in ons culturele leven. Ik hoop
en verwacht dat dit bezoek in cle Haarlemse
sfeer, in een zo schoon gebouw als de
Vleeshal en in de omgeving van onze onvol
prezen Grote Markt, op de minister die
indruk zal maken die hem voor Haarlem
zal doen ageren. Want dat zou hij het best
kunnen doen. Als de kwestie der orkest
subsidies in de ministerraad komt zou het
in de eerste plaats de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen moeten
zijn die voor ons orkest pleit, ook als ver
hoging van het totaal bedrag der subsidies
tenslotte noodzakelijk zou blijken.
.Wij willen ons niet naast diegenen scha
ren die opheffing van de Nederlandse
Opera bepleiten. Zij is verreweg de duurste
van de gesubsidieerde instellingen, haar
activiteit beperkt zich tot Amsterdam en
Den Haag (met enkele malen Rotterdam
erbij), maar wij onderschatten het belang
van de herleving der muzikaal-dramatische
kunst in ons land niet. Wel hebben wij ons
meermalen afgevraagd of de Opera zo
ontzaglijk veel geld moet kosten als nu het
geval is. Het wordt door de artistieke resul
taten niet steeds gerechtvaardigd. En een
bescheidener werkwijze, die geen millioen
per jaar uit de openbare middelen vergt, is
zeker denkbaar.
Van ingrijpender betekenis voor het
handhaven van ons ganse culturele leven
in Nederland zou economischer beleid bij
defensie zijn. Er is nooit scherper aanlei
ding geweest om die te bepleiten dan nu.
Men zou zich kunnen voorstellen dat in de
ministerraad aan. minister Staf gevraagd
werd: kunt gij zoveel bezuinigen dat onze
subsidies voor culturele doeleinden daar
door op peil kunnen blijven? En gehoord de
roep, die van deze energieke organisator
uitgaat, kan men zich moeilijk voorstellen
dat hij ontkennend zou antwoorden.
Wij moeten het orkest behouden. Wij
moeten er de grote trom voor roeren. Is zij
een orkest-instrument of niet? Een bijzon
dere en extra-nadrukkelijke solo is nu haar
'aak. En zij kan, als zij voor cultuur en
vrede roffelt, een vrijwilligers-schare
achter zich verenigen zoals de militaire
trom nimmer bijeen zou kunnen krijgen.
R. P.
LONDEN. (United Press). Engeland
heeft in de afgelopen 15 maanden ter
waarde van meer dan 6.4 millioen pond
materialen voor electrische centrales aan
de Sovjet-Unie geleverd en zal op beschei
den schaal met dergelijke leveranties
voortgaan, aldus werd gisteren bekend ge
maakt.
Sir Hartley Shawcross verklaarde in het
Lagerhuis, dat in de eerste drie maanden
van dit jaar Engeland 4.061 ton rubber
aan de Sovjet-Unie had geleverd en in
dezelfde periode waren vanuit Malakka
14,425 ton geleverd aan Rusland.
Shawcross zei, dat Engeland een der
gelijke handel onderhoudt, omdat het voor
een vijfde van zijn totale invoer aan tim
merhout en een derde van zijn behoefte
aan grof graan afhankelijk is van de Sov-
Jet-Unie en haar satellieten.
Er wordt zeer nauwkeurig acht gesla
gen op de export van strategische ma
terialen, aldus Shawcross.
Na de ontploffing in de kolenmijn te
Herringen (Westfalen) daalden reddings
ploegen in de mijn af en 21 mijnwerkers
konden, hoewel velen zware brandwonden
"adden opgelopen, worden gered.
Donderdagmiddag heeft de directie van
oe mijn bevel gegeven het mijngedeelte,
dat in brand staat, af te sluiten, omdat
gevreesd wordt voor meer onploffingen in
ue met gas gevulde schachten. Hierdoor
werd de hoop dat nog overlevenden kon
een worden gered, te niet gedaan. Nog 14
mijnwerkers zijn gevangen in het ge
deelte, dat nu afgesloten wordt. Op een
jm zijn zij allen gehuwd en hebben zij
kinderen.
PARIJS (Reuter). De Verenigde Sta
ten, Groot-Brittannië cn Frankrijk hebben
Donderdag te Moskou gelijkluidende nota's
doen overhandigen, waarin wordt voor
gesteld op 23 Juli te Washington een con
ferentie van de ministers van buitenlandse
zaken van de Grote Vier te beginnen. Af
schriften van de nota's werden overhan
digd aan de Sovjet-Russische afgevaardigde
der plaatsvervangers-conferentie in Parijs,
Gromyko. In de nota's wordt de Sovjet-
Unie de keuze gelaten tussen de drie alter
natieve agenda's, die reeds op de plaats-
vervangers-conferentie te Parijs door de
Westelijke afgevaardigden zijn ingediend.
Referend aan de zogenaamde „gesplitste
agenda" zeggen de nota's, dat men tot over
eenstemming had kunnen komen als de
Sovjet-delegatie niet gestaan had op be
spreking van het Atlantisch pact. Gehoopt
wordt op spoedig antwoord van de Sovjet-
Russische regering en teken van haar be
reidheid tot deelneming aan de voor
gestelde conferentie alsmede mededeling,
welÈ'e van de arie agenda-ontwerpen zij
aanvaardbaar acht.
De agenda's
De in de Westelijke nota's aan Moskou
als basis voor een ministers-conferentie
voorgestelde alternatieve agenda's werden
op 2 Mei door cle Westelijke plaatsver
vangers te Parijs voorgesteld. Er werden
toen drie onderwerpen ingediend, een alge
mene, een gesplitste en een skelet-agenda,
die alle drie de bespreking voorzien van
(a) de demilitarisatie van Duitsland, (b)
het bestaande bewapeningspeil en (c) na
leving van de vredesverdragen met Italië,
Roemenië, Bulgarije en Hongarije.
De eerste agenda noemt behalve deze
punten nog het vredesverdrag met Oosten
rijk, het herstellen van de Duitse eenheid
en een Duits vredesverdrag en het naleven
van het Italiaans vredesverdrag met be
trekking tot Triëst.
De tweede of gesplitste agenda geeft naast
elkaar in aparte kolommen de verschillende
Westelijke en Sovjet-Russische bewoor
dingen van de bewapeningskwestie en de
Duitse demilitarisatie. Deze agenda laat het
aan de ministers van buitenlandse zaken
over om zelf te beslissen:
Of liet bespreken van het bewapenings
peil als een van de voornaamste oorzaken
van de spanningen moet voorafgaan aan de
bespreking van het verminderen van de
bewapening;
Of deze vermindering van bewapening
alleen op de Grote Vier betrekking heeft;
Of het vraagstuk van de Duitse demilita
risatie besproken zou moeten worden vóór
het vraagstuk van het peil en de verminde
ring van de bewapening.
De derde of skelet-agenda geeft slechts
vijf algemene onderwerpen van bespreking
en bevat slechts 41 woorden. De onderwer
pen zijn:
Onderzoek naar maatregelen voor het
uitbannen van de huidige internationale
spanningen in Europa, van de oorlogsdrei
ging en van de vrees voor aggressie;
Kwesties betreffende bewapening en
strijdkrachten;
Kwesties betreffende Oostenrijk;
Kwesties betreffende Duitsland;
Luitenant Bernard de Lattre de Tassigny,
zoon van de Franse opperbevelhebber in
Indochina, die, zoals gisteren gemeld werd,
bij gevechten tegen de Vietminh-reb ellen
gesneuveld is.
De geneeskundige hoofdinspecteur deelt
mede dat Donderdag toch weer een pok-
kengeval geconstateerd is in Tilburg.
Dergelijke min of meer alleenstaande
gevallen kunnen na afloop van een eigen
lijke epidemie voorkomen. Dringend wordt
aanbevolen, dat zij, die Brabant in de
naaste toekomst bezoeken, opnieuw inge
ënt zijn. Brabanters, die naar andere delen
van het land. reizen, wordt eveneens aan
geraden zich eerst te laten herinenten, in
dien dit dezer dagen nog niet is gebeurd.
Daar het gevaar van import van pokken
gebleken is niet denkbeeldig te zijn, wordt
thans iedereen geadviseerd zich in de
naaste toekomst te laten herinenten. De
vaccinatietoestand van Nederland zal daar
ten zeerste bij zijn gebaat en het plotseling
massaal moeten herinenten wordt daardoor
gedeeltelijk voorkomen.
Naleving van verdragen en overeenkom
sten.
Geen van deze alternatieve agenda's ver
meldt het Atlantisch pact. Gromyko heeft
volgehouden, dat dit verdrag op de agenda
moet staan, anders zou een bijeenkomst
van de Grote Vier geen zin hebben.
Gisteren zijn de plaatsvervangers der
ministers va,n buitenlandse zaken twintig
minuten bijeen geweest. Gromyko heeft de
drie Westelijke afgevaardigden mede
gedeeld, dat hij hun nota's naar Moskou zal
doorsturen, aldus een Westelijke woord
voerder.
De vergadering werd tot Maandag ver
daagd.
Commentaar
Gromyko verklaarde nog, dat er twee
onnauwkeurigheden waren in de tekst van
de Westelijke nota's.
Ten eerste hadden de Westelijke mo
gendheden gezegd, dat er afgezien van het
Atlantisch pact overeenstemming was over
alle andere kwesties.
In werkelijkheid had hij echter gezegd,
dat, indien het Westen accoprd zou gaan
met opneming van het punt betreffende
het Atlantisch pact en de Amerikaanse
bases overzee, de formulering van de an
dere punten zonder wijziging zou kunnen
worden aanvaard.
Ten tweede was alleen vermeld het At
lantisch pact. De Sovjet-Unie wenste ook
bespreking van de kwestie der Ameri
kaanse bases overzee, welke in het tweede
deel van het door de Sovjet-Unie voorge
stelde agendapunt voorkwam.
De Amerikaanse afgevaardigde, Philip
Jessup, verklaarde na de vergadering te
genover verslaggevers, dat de Westelijke
nota's geen ultimatum betekenen. Indien
er Russische amendementen zouden wor
den ingediend, zouden zij worden bespro
ken.
De Britse afgevaardigde, Ernest Davies,
zei tegenover verslaggevers: „Het Atlan
tisch verdrag kan niet worden besproken.
Indien dit wèl het geval zou zijn, zou dit
betekenen, dat onze gehele fundamentele
defensiepolitiek onderwerp van gesprek
zou kunnen worden".
BONN. (Reuter). De West-Duitse socia
listische partij heeft kanselier Adenauer
verweten „niet reëel" te zijn door de rege
ring van Hoffmann de schuld te geven van
de recente ontwikkelingen in Saarland.
De Saarlandse regering is geheel afhan
kelijk van Parijs, aldus de persdienst van
de partij, het enige goede adres voor de
beschuldiging is dat van Schuman in
Parijs.
Europese conferentie in Brussel
Gisteren begon le Brussel een Europese
conferentie, waaraan tal van vertegen
woordigers van India, Pakistan, Zuid-
Afrika, Canada, Australië en Nieuw Zee
land deelnemen.
Aan enige commissies wordt het probleem
van de Britse voorrangspositie, de indus
trialisatie van de minder ontwikkelde ge
bieden, de Europese betalingsunie en de
herbewapening ter onderzoek opgedragen.
De vertegenwoordiger van India drong aan
op een politiek van Europese investeringen
in India, waar naar zijn overtuiging de
Europese kapitalen een vruchtbare bodem
zouden vinden zonder vrees voor repré
sailles van een economisch nationalisme.
Europese vertegenwoordigers antwoordden
dat deze investeringen slechts op grond van
het particulier initiatief mogelijk zijn. De
vertegenwoordigers van het Gemenebest
toonden grote interesse voor de werking
van de Europese betalingsunie, die reeds
tot gevolg heeft gehad dat deviezenmoei-
lijkheden geen belemmeringen meer vor
men voor de export van Europese machi
nes naar de landen van het Britse Gemene
best, welke deze kapitaalsteun nodig heb
ben om hun grondstoffen op meer rationale
wijze te ontginnen en de binnenlandse in
flatie te bestrijden.
Een Zuid-Afrikaanse vertegenwoordiger
hield een pleidooi voor de verhoging van
de goudprijs. De Canadese en Europese
DUBLIN. (Reuter). Bij de algemene
verkiezingen in Ierland heeft de regerings
coalitie van de aftredende minister-presi
dent John Costello samen met de onafhan-
kelijken volgens de tot nog toe bekende
uitslagen 67 zetels in het parlement be
haald. Dat is tien zetels meer dan de partij
van Eamon de Valera. Hoewel de verde
ling van de overige 23 der 147 zetels nog
bekend moet worden, schijnt het bijna
zeker te zijn, dat Ierland wederom een
coalitieregering zal krijgen.
vertegenwoordigers waren echter van oor
deel dat een verhoging van de goudprijs
een beperkt inflatoir effect zou hebben,
waarbij zij evenwel opmerkten dat in een
genormaliseerde economie een verhoging
van de goudprijs zeker overwogen dient
te worden.
Zover is het echter nog niet daar Korea
de gehele economie door elkaar heeft ge
schud. Dit was ook de stelling van de
Nederlandse professor P. Kuin, die be
toogde dat het Nederlandse tekort in de
Europese betalingsunie meer aan externe
dan aan interne omstandigheden te wijten
is.
Van Nederlandse zijde nemen aan deze
conferentie nog deel prof. Zijlstra, dr. G.
Kohnstamm, dr. J. Linthorst Homan, dr.
H. Simon Thomas en mr. P. van Dam.
Heden hoorden de congressisten een uit
eenzetting van de Belgische oud-premier
Spaak en van de bekende Britse econoom,
tevens Lagerhuislid, Harold MacMillan.
Kardinaal de Retz:
In grote aangelegenheden is de
geest niets zonder het hart.
(Mémoires)
NEW YORK (Reuter). Volgens het
„Wallstreet Journal" zouden de Ameri
kaanse oliemaatschappijen overeengekomen
zijn moeilijkheden in de Europese benzine-
voorziening te verhelpen, wanneer de aan
voer van olie uit Perzië op drastische wijze
mocht verminderen. Het blad verneemt uit
Washington, dat er op initiatief van dc
petroleum-administratie voor de defensie
een plan is uitgewerkt, volgens hetwelk de
Amerikaanse oliemaatschappijen, die in het
buitenland werken, in een dergelijk geval
vrijwillig een groter gedeelte van hun
productie ter beschikking van Engeland en
andere Europese landen zouden stellen.
Verhoging van de productie in de Ver
enigde Staten en andere productielanden
zou, naar het blad voorts verneemt, tijde
lijk voldoende zijn om het tekort, dat door
hét verloren gaan van de Perzische olie zou
ontstaan, le dekken. Wanneer de industriële
en defensiebehoeftcn stijgen, zou de „vei
ligheidsmarge" echter kleiner zijn dan men
aanvankelijk had gehoopt.
De functionarissen van de petroleum-
administratie voor de defensie maken zich
zorgen over de complicaties, die zich zou-
TOKIO (United Press en Reuter). Het
geallieerde offensief in Korea kwam giste
ren vrijwel tot stilstand ten gevolge van
toegenomen vijandelijk verzet, slechte door
regen doorweekte wegen en uitgerekte ver
bindingswegen. Sommige geallieerde een
heden zetten hun opmars nog voort in
weerwil van fel vijandelijk verzet, maar
aan het grootste deel van het front kwam
de opmars van het 8ste leger tot stilstand.
Duidelijk bleek, dat een geallieerde poging
te beletten dat de vijand een defensielinie
zou opwerpen rond zijn defensiedriehoek
ten Noorden van de 38ste breedtegraad was
gestaakt. Aangenomen wordt, dat de vijand
grote aantallen soldaten en veel voor
raden samenbrengt in die door Tsjerwon,
Koemhwa en Pjonggang begrensde drie
hoek en zich daar voorbereidt op krachtige
verdediging of wellicht op een tegenoffen
sief.
De geallieerden haastten zich hun defen-
'siestellingen te versterken en meer artille
rie naar het front te brengen.
Zware regenval bleef de gehele dag de
operaties te velde, activiteit van lucht
macht en luchtverkenners, en artillerie
waarnemingen belemmeren.
De verbindingslijnen waren te zeer uit
gerekt omdat sommige eenheden sedert de
aanvang van de geallieerde opmars 30 tot
40 km waren opgerukt in snel tempo.
Gisteren heeft zwaar geschut van de
Noordelijken de posities van de UNO-troe
pen ten Noorden van Seoel gedurende
anderhalf uur beschoten, waarna Chinese
infanterie tot de aanval overging. Na een
kwartier werden de gevechten reeds afge
broken.
Noord-Korcaanse troepen slaagden er
gisteren tijdelijk in de weg tussen Indje
en Hyonni, in het Oostelijke gedeelte van
de centrale frontsector, af te snijden. Zij
werden door verbonden strijdkrachten ver
dreven.
Amerikaanse „Sabre"-straaljagers heb
ben drie Mig-machines neergeschoten en
twee beschadigd tijdens een luchtgevecht
boven Tsjongjoe in Noord-Korea.
Meer dan 30 Mig-toestellen waren bij het
gevecht betrokken.
Verklaring van Lie
Op een lunch te Ottawa heeft de secre
taris-generaal van de UNO, Trygve Lie,
gezegd „Ik geloof dat de tijd gekomen is
voor een nieuwe poging om door onder
handelingen een einde te maken aan de
gevechten in Korea. De strijdkrachten van
de UNO -hebben de aanvallers thans over
de 38ste breedtegraad teruggeslagen. Zo
lang wij echter niet weten of de Noord-
Koreanen en hun aanhangers een staking
van het vuren willen, gevolgd door onder
handelingen, moeten wij blijven vechten
met alle strijdkrachten die daarvoor gemist
kunnen worden. Als er in de naaste toe
komst geen staking van het vuren komt,
is het naar mijn mening de plicht van alle
leden van de UNO de toestand opnieuw te
bezien en meer strijdkrachten ter beschik
king te stellen."
Hedenochtend werd nog van het front
gemeld: De Noordelijke troepen bieden
ongeveer 65 kilometer ten Westen van
Korea's Oostkust hevige tegenstand om be
langrijke steden en wegen te behouden.
Hun strijdkrachten zijn voornamelijk ge
concentreerd in het gebied van Jonggoe,
Indje en Hionni, waar reeds 48 uur hevig
wordt gevochten. Een tankgroep der ver
bonden legers, die onder hevig afweervuur
Janggoe was binnengedrongen, moest zich
weer op haar oorspronkelijke stelling te
rugtrekken. Naar verluidt voert de tegen
stander met vrachtauto's versterkingen
aan ter verdediging van Jonggoe, het cen
trale punt van het gehele Oostelijke front.
De Protestants-Christelijke Bond van
Spoor-, Tram- en ander Vervoerspersoneel
hield te Amsterdam zijn jaarvergadering.
In zijn openingswoord zeide de voorzitter,
de heer A. Meines: „Er is een teveel op
vervoersgebied. Indien het bedrijfsleven
zelf niet in staat is een noodzakelijke sane
ring, die de coördinatie vooraf moet gaan.
tot stand te brengen, dan is het de taak
van de overheid om hierin regelend op te
treden. Vele geïnvesteerde kapitalen in de
wegsectoren leiden tol verspilling. Via de
vergunning verlenende organen zal iets
gedaan kunnen worden om tot enige sane
ring te komen. Sprekende over de Neder
landse Spoorwegen en het wegvervoer
merkte de voorzitter op: „Het wetsont
werp, dat tot doel heeft de door de N.S.
gedurende de oorlogsjaren geleden 'schade
te vergoeden en tevens de kapitaalpositie
te regelen heeft in de vervoersbedrijven
over de weg enige opschudding teweegge
bracht. De bedrijven zijn van mening, dat
de N.S. op deze wijze een voorsprong krijgt
op het wpgvervoer. De heer Meines was
echter van mening, dat de thans in het
spoorwegbedrijf geïnvesteerde kapitalen
volledig verantwoord zijn en in de toe
komst hun rente opbrengen in de vorm
van besparing op energie en materiaal.
den voordoen, wanneer de aanvoer van olie
uit Perzië gedurende zeer lange tijd zou
worden afgesneden.
Twee dagen
In een schrijven aan de „Anglo-Iranian"
heeft de Perzische minister van Financiën
verklaard, dat hij de maatschappij een
termijn van twee dagen geeft om de Per
zische regering voorstellen te cloen in over
eenstemming met de bepalingen van de
nationalisatiewet. Woensdag is aan de ver
tegenwoordiger van de „Anglo-Iranian" het
besluit van de Perzische regering meege
deeld om het nationaliseren van de olie
industrie nu uit te voeren.
(A.F.P.) Het Perzische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft de nota gepubli
ceerd, welke Woensdagavond aan de ver
tegenwoordiger van de „Anglo-Iranian" is
overhandigd. Hierin wordt gezegd, dat al
het personeel van genoemde maatschappij
thans als in dienst staande van de Perzi
sche oliemaatschappij wordt beschouwd.
Verder zal de voorlopige Perzische raad
van bestuur er voor ijveren om de huidige
productie te verhogen. De raad zal bij aan
komst in het oliegebied alle afnemers van
de vroegere maatschappij meedelen, dat in
de komende maanden de olie onder dezelf
de voorwaarden als voorheen geleverd-zal
worden. Dit geschiedt om een „redelijke
internationaal geldende prijs vast te stel
len en om iédere beperking van de export
te vermijden." Later moeten de vaste af
nemers zich tot de voorlopige directie wen
den, aldus de nota.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de Per
zische regering er op rekent dat de „Anglo-
Iranian" de in de wet op de nationalisatie
vervatte voorstellen aan zal nemen en bin
nen een termijn van vijf dagen haar tegen
voorstellen zal indienen.
Voorrang voor Engeland
Te Teheran is Donderdag medegedeeld,
dat de Perzische legatie in Den Haag aan
de Perzische minister van Buitenlandse
Zaken heeft getelegrafeerd, dat het inter
nationaal gerechtshof in Den Haag een
verzoek van de Brits-Perzische oliemaat
schappij om een scheidsgerecht te benoe
men, dat belast zal zijn met de oplossing
van het geschil tussen de Perzische rege
ring en de oliemaatschappij, heeft verwor
pen.
De beslissing van het hof woi*dt gemoti
veerd door het feit, dat de Britse regering
een ander verzoek heeft ingediend, name
lijk om een diepgaand onderzoek in te
stellen en het hof de voorrang moet ver
lenen aan het verzoek van de Britse
regering.
NEW YORK, (United Press). De prij
zen in de New Yorkse warenhuizen be
reikten gisteren binnen enkele minuten na
de opening nieuwe diepte-punten. Duizen
den, die op koopjes uit waren, baanden
zich een weg tussen de toonbanken in de
grootste prijzenoorlog, die de stad sedert
tientallen jaren gekend heeft.
De winkels begonnen zelfs hun verkoop
reserves aan te spreken om de klanten te
kunnen bevredigen. De openingsprijzen
waren zelfs nog lager in vele gevallen dan
cle slotprijzen van eergisteren.
De prijzenoorlog was Dinsdag begonnen,
toen het grootste warenhuis ter wereld,
Macy's, zes percent liet vallen op de prijzen
van 6000 artikelen, die bij gerechtelijk
vonnis buiten de prijs-vaststelling waren
komen te vallen. Deze uitdaging werd on
middellijk overgenomen door Gimbels, die
begon te adverteren „niemand, maar dan
ook niemand kan Gimbels verslaan in lage
prijzen".
Abraham and Straus uit Brooklyn ad
verteerden, dat zij bereid waren zelfs de
prijzen van Macy's te slaan door meer dan
10 percent korting te geven.
Toen de winkel van Macy's om kwart
voor tien opende stonden 1500 mensen in
de rij en stormden naar binnen naar de
afdeling huishoudelijke artikelen, behalve
de 86 normale verkopers was een extra
team van 50 man hier in dienst, die ont
trokken waren aan afdelingen, die niet
door de prijzen-oorlog waren getroffen.
Tropische herencostuums en boeken
volgden vlak achter electrische apparaten
als attracties voor de kopers. De prijzen
daalden gelijk de beursnoteringen in 1929,
terwijl Macy's alle moeite deed om de prij
zen in overeenstemming te houden met zijn
belofte om zes percent lager te zijn dan da
concurrentie.
Een vrouw hoorde voor de Gimbels boe-
kentoonbank twee rapporteurs tegen
elkaar zeggen, dat nu de prijs bij Gimbels
even laag was als bij Macy's. „Dan moet
ik naar Macy's", zei het vrouwtje, „want
daar kost het aanstonds minder".
Bij Macy's en Gimbels stonden de vrou
wen met het geld in de hand de prijzen
te bekijken voor een gunstige koop, zoals
de grote kooplieden de beurs volgen. Op
verschillende artikelen leden de huizen
handenvol verlies.
Een groep Berlijnse studenten bestormde
het huis van Eberhard Stern, de leider van
een Berlijnse neo-nazi partij. Zij dwongen
hem te vluchten en verbrandden zijn
partijvlag. Stern is de aanvoerder van de
„Duitse Socialistische Partij", welker pro
gramma gelijk is aan dat van de West-
Duitse „Socialistische Rijks Partij", de
nieuwe Nazi Partij, waarvan Otto Ernst
Reiner de leider is. Hier stoken studenten
een vuurtje van vlaggen en propaganda
materiaal voor het huis van Stern.
Een gebied van hoge luchtdruk dat zieh
^3
uitstrekt van Polen naar het gebied ten
Westen van Schotland, handhaaft zich
nog steeds. Als gevolg hiervan komen er
boven Nederland Oostelijke winden
voor, die droge lucht aanvoeren. Deze
lucht is in de onderste lagen van polaire
oorsprong maar de krachtige zonnestra
ling zorgt er voor, dat de temperaturen
overdag flink stijgen. De Oostelijke
winden zorgen er tevens voor dat een
onweersachtige storing boven Noord-
Frankrijk haar invloed slechts zeer
langzaam naar onze omgeving kan uit
breiden.
O ONBEWOLKT
0LICHT BEW
0 HALF BEW.
ZWAAR BEW
GEHEEL BEW
MIST
SNEEUW
REGEN
f MOTREGEN
6 HAGEL
7 BUIEN
IL ONWEER
/^TEMPERATUUR
1005 ISOBAAR
f/j 8ELANG9UK
'If NEERSLAG-
GEBIED
CENTRA:
H HOGE DRUK
L LAGE DRUK
SCHEIDINGSLIJN-PRONT-TUSSEN LUCHT VAN
VERSCHILLENDE HERKOMST
STAND VAN DIT TEKEN GEEPT DE WINDRICHTING
4AN- IEDERE HELE DWARSSTCEEP IS EEN WiNO-
SNELHEIDVAN VIJP METEP P£P SECONDE
VRIJ WARM
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De BiLt, geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdagavond,
opgemaakt te 10 uur:
In het Noorden van het land droog
en overwegend zonnig weer, in het
Zuiden meer bewolking maar over
wegend droog behoudens een kleine
kans op onweer. Meest matige wind
uit Oostelijke richtingen. Vrij warm
2 Juni
Zon op 4.26 uur, onder 20.50 uur
Maan op 2.47 uur, onder 19.09 uur
Hoog en laag water in IJmuiden:
Vrijdag 1 Juni
Hoog water: 1.24 en 13.51 uur.
Laag water: 9.13 en 21.49 uur.
Zaterdag 2 Juni
Hoog water: 2.10 en 14.35 uur.
Laag water: 9.58 en 22.32 uur.
