r
Wallace telegrafeerde uit de vergetelheid
Sleutel tot het mysterie van
„exploderende" s traalvliegtuigen
pli> (Tfiöt
IN DE WERELDPOLITIEK
'"Hoe is het ontstaand
Een Eeuw Geleden
DINSDAG 12 JUNI 1951
3
Stormbaan in de stratosfeer
Gemechaniseerde onderwijzer
Agenda voor Haarlem
Brabants Orkest vraagt
verhoogde subsidie
Korfbal
Het Nederlands twaalftal voor
wedstrijd tegen België
Zwemmen
Goede tijd van Pieters
Kraak zingt niet
Basketball
Franse dames wonnen in Nice
Impulsief en overijld
Roosevelt
Handbal
Blauw-Wit degradeert
Automobilisme
Roosdorp op Ferrari vestigt
in Zandvoort nieuwe records
De Avond-vierdaagse
Cricket
Lord Tennyson overleden
Dit woord: APEGAPEN
Athletiek
HAV Haarlem won driekamp
Honkbal
Uitslagen Overgangsklasse
W (Van onze luchtvaartmedewerker)
Zoals in de zeeën verraderlijke stromin
gen voorkomen, zo kunnen vliegers die ook
in hun luchtoceaan tegenkomen. Maar al
les op dit gebied wordt met stukken ge
slagen door een merkwaardige ontdekking
van de laatste jaren, waar men eigenlijk
nog niet goed weg mee weet. Er blijkt op
grote hoogte, in sferen die tot voor enkele
jaren voor vliegtuigen onbereikbaar waren,
een smaUe luchtstroom van ongelooflijke
snelheid voor te komen. De ergste orkanen
op aarde overtreffen een enkele maal een
snelheid van 100 km per uur, maai- in die
geheimzinnige stormbaan in de stratosfeer
zijn snelheden tot 500 km per uur gemeten,
terwijl sommige rapporten melding maken
van een snelheid van 700 km per uur. Wan
neer men zich een straalvliegtuig voorstelt
dat met die snelheid daarin „stroomop
waarts" vliegt, dan zou dat vliegtuig ten
opzichte van de aarde stilstaan.
In Amerika wordt dit fenomeen de hoge
„jet stream" genoemd en het is vooral een
groepje geleerden van de universiteit van
Chicago, dat er de laatste jaren een bij
zondere studie van heeft gemaakt. De aard
er van is echter nog grotendeels in nevelen
gehuld en zelfs het bestaan is nog lang niet
algemeen bekend, ook niet in vliegerskrin
gen, waarin velen het verhaal nog min of
meer als een sprookje beschouwen.
Ziehier wat men er in grote trekken van
weet. De „jet stream" bestaat gewoonlijk
uit één smalle baan die zich, op de juiste
schaal op een wereldkaart getekend, als
niet meer dan een dunne lijn voordoet. Die
breedte is, om de gedachten te bepalen,
tussen 40 en 80 km, maar kan nogal eens
variëren. De verticale afmeting is veel
kleiner, zodat de baan in doorsnede min of
meer lintvormig is. De stromingsrichting is
gewoonlijk WO, maar kan ook wel eens
juist andersom zijn. De stormbaan is dui
zenden kilometers lang en omvat zelfs vaak
als een wijde slingerende ring de
gehele aarde. Dikwijls komen er echter ook
onderbrekingen in voor, evenals sterke
richtingsveranderingen, al blijft de bewe
gingsrichting van deze luchtstroom over
heersend W—O. Het gebeurt ook een en
kele maal dat de stormbaan zich splitst of
omgekeerd, dat twee banen zich tot één
samenvoegen.
De baan is dus niet onveranderlijk, maar
verplaatst zich wel eens. Ook is hij op de
ene plaats wel eens wat smaller, elders
weer breder dan het gemiddelde, terwijl
ook de hoogte wisselt. Het centrum van de
baan. waar de snelheid het grootst is
evenals een rivier in het midden het snelste
stroomt ligt gewoonlijk op 10 tot 15
km hoogte en zo hoog komen tegenwoordig
militaire vliegtuigen al. De benedenste
grens kan dus zelfs tot 70008000 meter
komen, maar dit schijnt toch vrij zeldzaam
te zijn.
Het is verder bekend dat de stormbaan
gewoonlijk tussen 30 en 60 graden Noor
derbreedte voorkomt en 's zomers gemid
deld noordelijker loopt dan 's winters. Maar
hij is er altijd en is er waarschijnlijk ook
altijd al geweest, in ieder geval langer dan
mensenheugenis zou reiken, indien zij er
weet van had gehad.
Men zal toegeven dat dit weinige wat
men van de stormbaan weet. merkwaardig
en fantastisch genoeg klinkt. En het is niet
slechts van academische waarde, want de
luchtvaart krijgt er direct mee te maken
en heeft er waarschijnlijk al mee te maken
gehad. De stormbaan is vrij scherp be
grensd. maar bij een zo groot snelheidsver-
schil met de omgeving zal er toch altijd
een overgangsgebied van enkele honderden
kilometers breedte moeten zijn, waarin de
luchtsnelheid geleidelijk afneemt, tot die
van de omgeving. En door dat snelheids-
verschil zal er een sterke werveling ont
sta an, waar door die begrenzende overgangs
gebieden langs de stormbaan zich dan ook
kenmerken.
Nu is het niet onmogelijk dat hier de
sleutel ligt tot de verklaring van enkele
merkwaardige vliegtuigongelukken, die
steeds min of meer in duister gehuld zijn
gebleven. Het is een paar maal gebeurd
dat in de pers melding werd gemaakt van
vliegtuigen die in de lucht „explodeerden",
en altijd waren dat straalvliegtuigen. De
oorzaak is wel gezocht door leken ten
minste in de nieuwsoortige krachtbron
van deze toestellen, de straalmotor, juist
omdat het steeds straalvliegtuigen waren.
Motor-experts wisten dat dit vermoeden
slechts een schouderophalen waard was.
Maar stel nu dat een zo snel vliegtuig
als een straalvliegtuig plotseling in die
stormbaan komt, d.w.z. in dat hevig turbu
lente gebied dat er aan grenst (en dat zich
voor het oog in niets van de omgeving on
derscheidt, de lucht is volmaakt helder, dat
is juist het verraderlijke). Juist bij die
grote vliegsnelheid moet dat een catastro
phe geven die veel gelijkenis vertoont met
een explosie.
Het is misschien niet overbodig er op te
wijzen dat dit in geen enkel opzicht een
Het hoofd der O. L.-school te Neck-
Wijdewormer neemt op het ogenblik proe
ven met de zg. „wire-recorder". Monde
linge lessen worden buiten schooltijd op
de draad opgenomen en tijdens de les af
gedraaid. Bij de leesles wordt de onder
wijzer nagenoeg geheel door het mecha
nisme vervangen.
ADVERTENTIE
DINSDAG 12 JUNI
Stadsschouwburg: „Wat doet mijn vrouw
Van 2 tot 5?" (J. J. Cremer). Rembrandt:
„Het geheim van drie vrouwen", 18 j., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Palace: „Altijd naar wens",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Ge-
jaad in de dood", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Wild Harvest", 14 j„ 2.30 en 8
uur. City: „Opium voor Cairo", 14 j„ 2.15,
4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Verloren in de
wildernis" en „De verborgen schat van
Kashmir", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 13 JUNI
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
suggestie is, als zou het recente ongeluk van
acht Amerikaanse straaljagers in de staat
Virginia hieraan toegeschreven moeten
worden.
Men weet er nog niet veel van. Er zijn
nog geen regels ontdekt waar die stormbaan
aan schijnt te gehoorzamen, maar zij moe
ten van geheel andere aard zijn dan die
welke de richting en sterkte van gewone
winden bepalen. De stormbaan schijnt zich
niets van hoge-druk gebieden en depressies
aan te trekken en aan welke mysterieuze
energiebron deze luchtbeweging de enorme
snelheid ontleent is een zaak die nog in het
duister ligt.
Zolang de zaken zo staan moet deze ver
raderlijke stroming een groot gevaar vor
men voor de steeds hoger vliegende lucht
vaart. Een gevaar dat aan de andere kant
ook niet onderschat moet worden, want het
betreft, zoals gezegd, een zeer smalle baan
in de oneindigheid van het luchtruim.
Niettemin blijft het een onbehagelijk
idee. Maar tegen de tijd dat gewone bur
gers op die hoogte zullen reizen, zal het
onderzoek, naar wij mogen aannemen, heel
wat verder zijn en dan zou het wel eens
kunnen blijken dat die „jet stream" in het
geheel niet meer zo gevaarlijk is, juist door
zijn constante karakter.
Het bestuur van de stichting „Het Bra
bants Orkest" heeft om een verhoging van
15 gevraagd van de jaarlijkse provin
ciale subsidie voor het orkest voor het jaar
1951 en volgende jaren. Ingevolge de over
eenkomst tussen de provincie en de groot
ste vier gemeenten enerzijds en de stich
ting „Vrienden van het Brabants Orkest"
anderzijds ontvangt het orkest aan subsidie
jaarlijks 35 cent per tien inwoners van de
provincie en 35 cent per inwoner van de
gemeenten Den Bosch, Eindhoven, Breda
en Tilburg.
De subsidies, die thans in totaal ongeveer
190.000 bedragen, hebben mede de strek
king de betaling van de salarissen en so
ciale lasten van de orkestleden te verzeke
ren. Aangezien de rijkssubsidie minder is
dan werd verwacht het rijk wil slechts
volledige subsidie geven als het orkest tot
een volledig symphonie-orkest zal zijn uit
gebouwd adviseren Gedeputeerde Staten
van Noord-Brabant de gevraagde subsidie
verhoging te verlenen.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zeepost wor
den verzonden. De datums waarop de cor
respondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd staan tussen haakjes achter de naam
van het schip vermeld. Naar Indonesië: m.s.
„Oranje" (20 Juli) en naar de Nederlandse
Antillen m.s. „Hydra" (26 Juni).
Het. Nederlands twaalftal, dat op Zondag
24 Juni in het Oosterpark-stadion te Gro
ningen tegen België zal uitkomen, is als volgt
samengesteld:
Aanval. Dames: D. WoudstraSchenk
(Blauw Wit); R. Smittenaar (Olympia). He
ren: Th. Woudstra (Blauw Wit); M. M. Mun-
nikes (Luto).
Midden. Dames: A. Koper v. Es (Wester
kwartier); M. Tit—Smits (Westerkwartier).
Heren: H. Koper (Westerkwartier); D. Stoel-
lie (Westerkwartier).
Verdediging. Dames: C. HelderVlietman
(Blauw Wit); H. Merk—Schuiten (Het Zui
den). Heren: H. Berens (Ons Eibernest); W.
den Hartigh (Het Zuiden).
Reserves. Dames: R. EyselendoornVlier
(Spangen); T. Heespelink (Westerkwartier).
Heren: G. Cholla (Luto)H. Rutgers
(Spangen).
Aanvoerder is de heer D. Stoeltie.
Uitslagen K.N.K.B.
Om het kampioenschap van Nederland:
DeetosZKC 131.
Voortzetting schoolwedstrijden
Zaterdag werden de school-korfbalwedstrij-
den voortgezet. In de winnaarsronde waren
de uitslagen: Pr. MargrietschoolPh. v. d.
Leyschool 41, Rijksleerschool ICentrale-
school I 2 0—1; Pr. Margrietschool—C.V.O.-
school I 00; Ph. v. d. LeyschoolC.V.O.-
school I 01.
In de finale hebben zich geplaatst Centrale-
school I 2 en de winnaar van de beslissings
wedstrijd Pr. Margrietschool en C.V.O.-
school I, die gelijk eindigden.. De beslissings
wedstrijd zal Zaterdag worden gespeeld.
De uitslagen van de verliezersronde waren:
Tetterodeschool 1Tetterodeschool 2 40;
Jul. v. Stolbergschoolv. Zeggelenschool
5—0; Tetterodeschool 1C.V.O.-school 2 50;
Tetterodeschool 2C.V.O.-school 2 01.
In de finale komen dus uit Juliana van
Stolbergschool en Tetterodeschool 1.
Seriewedstrijden „Nieuw Flora"
Onder vrij grote belangstelling hield
Nieuw Flora zijn jaarlijkse seriewedstrijden.
In de eerste afdeling waren de resultaten 1.
Roda 2 (Westzaan); 2. Haarlem I; 3. Nieuw
Flora; 4. Sperwers (Rotterdam); 5. Oost
hoek I. In de tweede afdeling eindigde Oost
hoek 2 als eerste; tweede werd Nieuw Flora
2. na strafworpen met Haarlem 2. Bij de
aspiranten legde Roda (Westzaan) beslag op
de eerste prijs; tweede werd Haarlem b.
Tijdens de nationale zwemwedstrijden die
Zaterdag in Nijverdal werden gehouden
heeft Fred. Pieters, DWR, een mooi succes
geboekt op de 100 meter rugslag. Na een
spannende strijd wist de Haarlemmer met
gering verschil als eerste te eindigen in 1
min. 14 sec. B. Arons (Robben), deed er 0.2
seconde langer over. Bij de dames won Greet
Galliard, ADZ met grote voorsprong de 100
meter rugslag in 1 min. 20.2 sec. Tweede
werd I. de Gans (Neptunus) in 1 min. 27.7
sec. A. de Vries, HPC en Jan Hofman, Haar
lem eindigden respectievelijk op de derde en
vierde plaats op de 200 meter schoolslag
heren, hun tijden luidden 2 min. 56.5 en 2
min. 56.8 sec.
ADVERTENTIE
m
Met een frisse bries achter doorklieven twee Amerikaanse zeilboten van de Inter
nationale klasse het water. Zelfs bij matige wind geven de ballonfokken de schepen
nog een aanzienlijke snelheid. Voor de ware watersportliefhebbers is er geen boeiender
gezicht dan dit spel van witte zeilen, fel afstekend tegen de lucht en het schuim
van het bruisende water.
De doelverdediger van het Nederlands
elftal, Kraak, zou Zondagavond te Enschede
in een cabaretprogramma optreden als
liedjeszanger. Dit kon echter niet door
gaan. Kraak deelde namelijk mede dat hij
Woensdag een brief van cie commissie voor
amateurisme van de KNVB had ontvangen
waarin hem werd verboden aan dergelijke
programma's als zanger zijn medewerking
te verlenen.
Zijn door aanplakbiljetten aangekondigd
optreden als zanger bij een circus dat mo
menteel in Haarlem uitvoeringen geeft
gaat ook niet door, aldus deelde Kraak
mede.
De verdere uitslagen van het internatio
naal dames basketballtournooi te Nice ge
houden, luiden: ZwitserlandOostenrijk
3330; BelgiëNederland 4334; Frank
rijk—Italië 42—38.
De eindstand luidt: 1. Frankrijk; 2. Italië;
3. België; 4. Nederland; 5. Zwitserland; 6.
Oostenrijk.
De getuigenis van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean
Acheson, voorde gecombineerde Senaatscommissies van Buitenlandse Betrekkingen
en Gewapende Diensten, is Zaterdag geëindigd. Uit het stenografische verslag
van zijn verklaringen valt op te maken, dat Acheson voornamelijk vragen be
treffende de Amerikaanse politiek ten opzichte van China heeft te beantwoorden
gekregen, ofschoon de aanleiding tot zijn verhoor toch de kwestie-MacArthur Is
geweest. Hieruit valt te concluderen dat de Amerikaanse senatoren geneigd zijn
het ontstaan van de Koreaanse kwestie te zoeken in de reeds jaren geleden door
de Amerikaanse regering ingeslagen koers ten opzichte van het Chinese probleem,
een koers die reeds tijdens de tweede wereldoorlog werd uitgestippeld en gedeel
telijk gevolgd. Wat Acheson verklaard heeft over de ontwikkeling van de Chinese
kwestie, bevestigt in grote lijnen de reeds door erkende China-deskundigen
onder wie de tegenwoordige minister van Defensie Marshall geuite overtuiging,
dat er één grote vergissing geslopen is in het Amerikaanse plan voor het Verre
Oosten, een vergissing die zich wat China zelf betreft op bloedige wijze ge
wroken heeft en wat Amerika aangaat zowel kostbaar is geweest in materieel
opzicht als wat Amerika's prestige in Azië betreft: De vergissing, dat de nationa
listische regering van Tsjang Kai Tsjek een betrouwbare pion in het spel zou
zijn en dat zij in staat zou blijken de vloedgolf der Chinese revolutie in te dammen,
op te vangen en krachteloos te maken.
Er zijn republikeinse senatoren geweest
tijdens dit verhoor van Acheson die ge
tracht hebben Acheson te verlokken tot
uitlatingen waaruit men zou kunnen con
cluderen dat vroegere ministers de opzet
hadden de Chinese communisten in de
kaart te spelen. Er zijn vragen gesteld die
duidelijk de tendens hadden van Acheson
een bevestiging te krijgen van de beschul
diging, dat het State Department onder in
vloed heeft gestaan van grypto-communis-
ten en onder die invloed de Chinese revo
lutie zou hebben bevorderd instede be
vochten. Acheson heeft deze suggesties met
de meeste nadruk van de hand gewezen.
Hij heeft met pertinente antwoorden dui
delijk gemaakt dat Amerika alles heeft ge
daan wat in de gegeven omstandigheden
mogelijk was om de nationalistische rege
ring te steunen en aan de middelen te hel
pen om de communistische legers te weer
staan en te vernietigen. Eensdeels maakte
hij daarmede duidelijk dat de Verenigde
Staten sinds jaren alles op die éne troef
Tsjang Kai Tsjek hebben gezet, aan de
andere kant gaf hij daarmede de misluk
king van deze Amerikaanse politiek toe.
Zijn schildering van de wijze waarop dol
lars, oorlogsmaterieel, adviezen en militaire
voorlichting dat alles met ruime hand
door de Verenigde Staten aan Tsjang werd
afgestaan als het ware in een bodem
loze put van ondeskundigheid, verspilling
en baatzucht verdwenen, moet op de sena
toren wel een diepe indruk hebben ge
maakt, voorzover zij tot dan toe blind en
doof waren gebleven voor de talrijke waar
schuwingen die vooraanstaande Ameri
kaanse politici en auteurs ten opzichte van
China ten beste gaven.
Het feit dat Henry Wallace, voormalig
Amerikaans minister van Handel, een
dezer waarschuwers is geweest nadat hij in
1944 met een officiële missie in China was,
zal ongetwijfeld thans minder indruk ma
ken op de senatoren en de publieke opinie
dan de herinnering aan verklaringen van
Marshall en generaal Wedemeijer over dit
onderwerp. Want Wallace heeft zich sinds
dien gecompromitteerd op een wijze die zo
fataal voor zijn prestige was, dat hij wel
de laatste zal zijn die enige aanspraak op
geloofwaardigheid mag maken.
En toch is het goed, deze Wallace nog
eens ten tonele te voeren in het licht dat
thans op de Chinese kwestie schijnt. Wal
lace was een impulsieve, overijlde maar
oprechte politicus, niet met kwaliteiten ge*
zegend die een groot man kenmerken, doch
met een idealisme dat de nuchtere werke
lijkheid verwaarloosde en hem bracht tot
ondoordachte, betreurenswaardige gestes.
Hij zag de toestanden in China en merkte
dat het nationalistische bewind de ellende
en de terreur bevorderde met een geraffi
neerd corruptiesysteem, waarvan een
kleine kliek machthebbers profiteerde ter
wijl de massa der Chinese bevolking werd
murw geknepen. Hij zag de Chinese revo
lutie tegen deze terreur groeien, groot wor
den, uitbarsten. En hij meende dat het Chi
nese communisme de reddende engel voor
dezq ellendigen was.
Men kan zó eenvoudig redeneren als men
alle verdere factoren van de politieke toe
stand in het Verre Oosten buiten beschou
wing laat, doch een politicus als Wallace
had moeten beseffen dat hij niet met een
communiqué van twintig regels het gehele
fundament van de Amerikaanse politiek in
het Verre Oosten kon omverwerpen. De
gevolgen bleven niet uit en waren voor
hem zeer onaangenaam. Hij moest aftreden,
werd gedoodverfd als een communist en
was voor de voortzetting van zijn idealis
tische plannen aangewezen op twijfel
achtige elementen, die hem dan ook ten
zeerste teleurstelden. Hij heeft zich vorig
jaar losgemaakt van zijn communistische
supporters en heeft zijn politieke partij
die weinig succes heeft geboekt in de
handen van de echte Amerikaanse commu
nisten achtergelaten.
Deze Wallace heeft zich thans gemengd
in de discussies tussen de senatoren en
Acheson door te herinneren aan een rap
port, dat hij zelf indertijd aan Roosevelt
heeft gezonden na zijn bezoek aan China.
Hij heeft deze stap gedaan om de politiek
van Roosevelt en van zichzelf te rechtvaar
digen, die door sommige senatoren was
verdacht gemaakt. Roosevelt immers moet
verantwoordelijk worden geacht voor de
pogingen van het State Department om
tijdens de oorlog een coalitie tussen Tsjang
en de Chinese communisten te bewerkstel
ligen. Deze pogingen worden thans door
sommigen uitgelegd als opzettelijke ver
zwakking van Tsjang, die daardoor gehan
dicapt zou zijn in zijn strijd tegen de com
munisten en hun „achtste route leger", dat
later uitgroeide tot de strijdmacht die ge
heel China bezette.
Wallace's impulsiviteit spreekt ook- thans
weer in het telegram dat hij aan senator
Knowland zond tijdens het verhoor van
Acheson. Hij zegt daarin, dat Roosevelt
allerminst een coalitie nastreefde in China,
doch enkel een combinatie van alle Chinese
strijdkrachten tegen de vijand, Japan, en
trachtte te voorkomen dat er een catastrofe
zou plaatsgrijpen zoals die aldus zegt
Wallace mistroostig thans plaatsgegre
pen heeft. Hij doelt hier op de bezetting
van het gehele Chinese continent door de
communistische strijdkrachten na de ineen
storting van Tsjangs tegenstand.
De figuur van Wallace, vergeten, ver
guisd, verslagen en bespot, komt thans
weer even naar voren en het is allerminst
een joyeuse rentrée. Doch wanneer men
bedenkt dat hij indertijd viel als slachtoffer
van een idee een idee fixe volgens velen
dat nu in andere vorm weer aan de poli
tieke horizon opdoemt en verdedigd wordt
door de minister van Buitenlandse Zaken
zelf, namelijk het aansturen op een omme
keer in de Amerikaanse politiek ten op
zichte van China door de erkenning dat
men van Tsjangs regering geen heil meer
kan verwachten, dan gevoelt men iets van
het tragische in deze hele ontwikkeling.
Wallace en Marshall gingen indertijd naar
China en zagen de fatale vergissing in. Zij
beiden waarschuwden de regering. Wallace
trok de uiterste en een aantal verkeerde
consequenties en viel. Marshall rappor
teerde, en zweeg.
Thans is Marshall minister van Defensie
en Wallace: een vergeten mar
L.
De wedstrijd Hygiëa—Concordia, restant der
competitie hoofdklasse dames, leverde de
thuisclub een 40 overwinning op. Bij de
beslissingswedstrijd om de onderste plaats
bij de heren ging het er wat vuriger aan toe.
HGV won met 6—3 door beter ploegverband
en meer enthousiasme. Blauw Wit moet nu
degraderen.
De kampioenen van district Noord (Quick)
en Oost (Hercules) speelden hun eerste wed
strijd voor de promotie hoofdklass-heren.
Quick spreidde hierbij een groter produc
tiviteit ten toon en won met 5—2, Bij de
dames is er een spannend slot in zicht. ZAC
en Sagitta, die beide reeds vijf punten ver
overden wonnen ook nu weer hun wedstrij
den van respectievelijk Olympia (4—2) en
Hellas (5—3). Een beslissingswedstrijd is dus
noodzakelijk, waarbij wij ZAC sterker ach
ten dan Sagitta.
H. Roosdorp, die Zondag op het circuit van
Zandvoort met zijn twee liter Ferrari op
overtuigende wijze de race in de 15002000
cc. klasse won, heeft Maandagmorgen een
succesrijke poging ondernomen om het uur
record van Ten Hope, gevestigd in 1949 met
een 2 liter Citroen, te verbeteren. Dit record
(91.28 kilometer) werd door Roosdorp op
formidabele wijze verbeterd. Toen de Ant
werpenaar over de eindstreep raasde bleek
zijn gemiddelde snelheid niet minder dan
114.88 kilometer te hebben bedragen. Tevens
vestigde hij tijdens deze snelle rit nog een
nieuw record door de 100 kilometer af te
leggen in 52 minuten 18 sec., hetgeen een ge
middelde snelheid van 114.723 kilometer
betekent.
Deze week wordt de avond-vierdaagse ge
houden. Voor Haarlem en omstreken starten
de deelnemers van Woensdag tot en met
Vrijdagavond en Zaterdagmiddag bij het
gebouw „Rosehaghe" in de Hoofmanstraat,
waar ook de finish is.
Vanavond reeds zullen de deelnemers
lopen, die door werkzaamheden op Zaterdag
verhinderd zijn. Zij wandelen het voor die
dag vastgestelde parcours van 20 kilometer,
dat via het Brouwerskolkje en de Zeeweg
lang de Boulevard naar Zandvoort leidt.
Vervolgens bereiken de deelnemers het uit
gangspunt langs de Bentveldsweg en Kraan
tje Lek.
De start heeft plaats tussen 18 en 19 uur.
De eertijds bekende Engelse cricketer
Lord Tennyson die een kleinzoon was
van de vermaarde dichter is overleden.
Hij was aanvoerder van Hampshire in de
jaren 19191933. Hij was een bijzonder
begaafd maar onberekenbaar batsman.
Soms volbracht hij de grootste prestaties.
De merkwaardigste was wel zijn optreden
als aanvoerder van Engeland in de Test-
matches tegen Australië in 1921. De Engel
sen waren in twee wedstrijden niet be
stand gebleken tegen het geweldig snelle
bowlen van de Australiërs Gregory en
MacDonald. Daarop koos men Lionel
Tennyson als speler en meteen ook als
aanvoerder: tot grote verbazing en enthou
siasme van het publiek viel hij het ge
vreesde bowlen meteen aan, speelde het
recht vooruit, sloeg zelf een hoge score
bijeen en bewees door zijn optreden zo
klaar hoe deze Australische aanval ge
speeld moest worden, dat de kans keerde.
Tennyson was een ongewone, ietwat-
extravagante persoonlijkheid. De bekende
cricket-publicist Robertson-Glasgow heeft
hem in The Observer herdacht als „een
stormwind, die door het leven vloog en die
door veel meer mensen gemist zal worden
dan hij zelf ooit heeft kunnen weten".
Hij had anderhalve eeuw eerder geboren
moeten worden; hij hoorde thuis in de da
gen van het Regentschap; niemand zou
met meer geestdrift dan hij zijn paarden
van Londen naar Brighton gemend hebben.
Wij hebben hem in zijn grote tijd een
century op Lords Cricketground zien
scoren en de herinnering is gebleven aan
een brillant cricketer en een groot sports
man.
ROLHOCKEY. De eindstand van het
tournooi om het wereldkampioenschap te
Barcelona luidt: 1. en wereldkampioen
Spanje 19 pnt.; 2. en 3. Portugal en Italië,
beide 16 pnt.; 4. België 14 pnt.; 5. Duitsland
12 pnt.: 6. Frankrijk 11 pnt.; 7. en S. Engeland
en Zwitserland, beiden 8 pnt.; 9. Nederland
4 pnt.; 10. Ierland 2 pnt.; 11. Denemarken
0 pnt.
In allerlei opzichten is dit een zonder
ling woord. Het komt alleen in de on
bepaalde wijs voor. Men kan dus niet
zeggen: hij apegaapte of: zij zouden
apegegaapt hebben, als er geen hulp
was komen opdagen. Verder bestaat het
alleen in de uitdrukking: op apegapen
liggen, naar adem snakken en in het
bijzonder: zieltogen, op sterven liggen.
Voor de hand ligt de verklaring: gapen
als een aap, dus: wijd gapen. Maar te
recht is daar tegen ingebracht, dat
werkwoorden als ganzenkwaken: kwa
ken als een gans of muizenpiepen: pie
pen als een muis, in de taal onbekend
zijn. Daarom is men toen in een andere
richting gaan zoeken en heeft ter ver
gelijking werkwoorden aangevoerd
waarvan de delen ook op elkaar rij
men, zoals harrewarren, hinkepinken,
kissebissen, rikketikken, enz. Misschien
kan zo apegapen verklaard worden uit
hapegapen, een verbastering van hap
pen-en-gapen. Maar zeker is ook dit
geenszins. En waarom wij dan op
apegapen moeten liggen, is aller
minst duidelijk.
Als laatste voorbereiding voor de voor
wedstrijden om de Prins Hendrikbeker
kwam de „Haarlem"-ploeg Zondag in
Utrecht met invallers voor Lamoree, Swart
en Ruseier in een driekamp tegen Hellas
en Tempo uit. Het werd een- gedecideerde
overwinning voor de Haarlemmers, die
alleen op de sprintnummers enige tegen
stand van betekenis ondervonden. Zowel
op de 100 als op de 400 meter ging de
Tempo-athleet en 400 meter horden-kam
pioen van Nederland Buis als eerste over
de streep in respectievelijk 11.5 sec. en 51.7
sec. Op het eerste nummer bezette Schol
ten (Haarlem) de tweede plaats in 11.7 sec.
en op het tweede nummer Wullems (Haar
lem) in 55.2 sec. De 800 meter was voor
Soomer (Haarlem), die na een sterk gelo
pen race 2 min. 6.2 sec. noteerde, hetgeen,
gezien de zeer hinderlijke wind, een goede
tijd is. Hoewel Meyboom de 1500 meter
niet bepaald tactisch liep, bleek hij toch in
de eindsprint snel genoeg om in 4 min. 20.6
sec. te zegevieren. De 5000 meter werd een
dubbele „Haarlem"-overwinning. Geuse
broek draaide rustig zijn rondjes en won
met grote voorsprong in 16 min. 32 sec.
vóór van Drunen, die op dit nummer goed
debuteerde door in 17 min. 1.3 sec. de
tweede plaats te bezetten. Bij de werpnum-
mers won Kluft het kogelstoten met 12.44
m. en werd tweede bij het discuswerpen
met een wat teleurstellende 33.26 meter.
Th. Wernik won met 42.36 m. het speer
werpen en van Zweeden wist met een
voor zijn doen zeer matige sprong van 1.60
m. het hoogspringen te winnen. De junior
Broertjes verraste door bij het vèrspringen
6.29 m. te halen hetgeen hem behalve de
overwinning ook een nieuw Haarlems
jeugdrecord op dit nummer opleverde. Ook
het posstokhoogspringen werd een dubbele
„Haarlem"-zege. Twee jeugdige knapen,
Jansen en J. Swart, kwamen beide over de
3.10 m.
Bij de junioren verraste Tiemeyer door
een goede hoogtesprong van 1.60 m.,
Broertjes won het kogelstoten met 11.30 m.
en Silvis het discuswerpen met 37.72 m. De
15-jarige Doornbosch deed het op dit laat
ste nummer ook uitstekend door met 27.33
m. de derde plaats in te nemen. De eind
stand wees uit dat „Haarlem" verreweg de
sterkste was geweest. Haaxiem noteerde 122
punten vóór Hellas met 76 punten en Tem
po met 74 punten.
Fanny BlankersKoen te Glasgow
Te Glasgow werden internationale athle-
tiekwedstrijden gehouden, waaraan onder
meer werd deelgenomen door onze land
genote Fanny Blankers-Koen. Zonder strijd
won zij de 80 meter horden in 12.2 sec.
met ruime voorsprong op het Schotse
meisje Thompson. Ook op de 100 yards
werd onze landgenote eerste. Voor het be
gin van de wedstrijden moest Fanny Blan
kers door een kleine politiemacht worden
bevrijd van een grote groep jeugdige en
thousiasten die haar omringden teneinde
een handtekening te bemachtigen.
De grote wedstrijd SpartaABC werd door
Sparta in Rotterdam met 3—2 gewonnen,
waardoor zij haar positie behoorlijk heeft
versterkt. EHS werkte zich naar de vierde
plaats door een 164 overwinning op HHC
II en HCK stelde andermaal teleur door in
Amsterdam met 86 van TIW te verliezen.
Oppassen is geboden voor de roodhemden,
daar Spartaan met 5—4 van Ajax II won. De
stand is hier.
Sparta 5 5 0 0 10
T I W 6 4 0 2 8
ABC 4 3 0 1 6
EHS 5 3 0 2 6
Ajax II 4 112 3
Spartaan 6 114
HHC II 4 1 0 3
HCK 4 0 0 4 0
In de Overgangsklasse B doet TYBB dit
jaar zeer goed werk. Thans werd na een
uitstekende wedstrijd met 5—3 van DOS
gewonnen. Ajax won op het nippertje met
10—8 van DWS en HFC Haarlem leverde
eveneens keurig werk door The Catchers in
Amsterdam met 117 te verslaan. SC Haar
lem II verloor van VVGA II met maar liefst
13—0. De stand is in deze afdeling:
TYBB 6 5 0 1 10
Ajax 4 4 0 0 8
Catchers 5 3 0 2 6
HFC Haarlem 5 3 0 2 6
VVGA II 6 2 1 3 5
DOS 4121 4
SC Haarlem II 5 0 14
DWS 5 0 0 5 0
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 13 Junij 1851
ASSEN. Een negentienjarige werk
man, wever in de fabriek van de heer
C. G. Bremer, heeft eene merkwaardige
prestatie van vlijt en bekwaamheid ge
leverd. Deze werkman, Gerrit Snijder,
heeft in veertien uren tljds 45 Neder-
landsche ellen katoen van één el en elf
Nederlandsche duimen breedte geweven.
Dat katoen had dertig dwarsdraden in
den Nederlandschen duim, dus 300
in den palm, 3000 in de el en 135.000
in de 45 ellen Om deze lengte te
weven, moest de spoel omstreeks 180
malen ln iedere minuut, of omtrent drie
malen in eene seconde, van de eene naar
de andere zijde worden geworpen, zon
der in aanmerking te nemen den tijd,
die benoodigd is voor het herstellen van
draden, die nu en dan breken, en voor
het verrigten van andere onvermijdelijks
werkzaamheden.
