m De jeugd droomt en speelt in Haags Wonderland De Egyptische Koningin Parijs© silhouetten TEMPO Kookkunst en voeding in laatste decennia ZATERDAG 21 JULI 1951 Practische en fleurige zeiluitrusting „De Cong" brengt er Jan Klaassen Melk als zomerdrank Er zijn „machinisten", stationschefs en boetseerders Ons nieutve feuilleton „Laat het verleden rusten" Meer afwisseling, betere bereiding FEUILLETON door mevr. Bijleveld-Gelinck het beste en voordeligste sdres Door geheel Nederland. Driekwart pantalon Vacantietijd is zeiltijd en wie gaat zeilen heeft een practische en fleurige garderobe nodig. Dikke truien en een sportieve jas voor als er een stevige bries staat en luch tige zonnekleren voor de jnomenten waar op het grootzeil slap hangt. Zo'n zeiluitrusting lijkt een kostbare ge schiedenis, maar met passen en meten komt u er wel. Een paar winterse jumpers hebben we allemaal, een badpak ook en misschien wel een strandensemble. Met deze attributen komen we al een heel eind. Maar voldoende is dit nog niet. Bij koude dagen en met harde wind is het noodzakelijk zich zo te kleden dat men er sportief uitziet zonder te klappertanden van de kou. En cius: een lange waterdichte pantalon, een trui en bij erge koude nog een sportieve jopper daarover. Een kleu rige shawl of hoofddoek en een aardige ceintuur kunnen in dit geval het zeiltenue nog wat opfleuren. Breekt de zon door dan zijn jeans, de broek tot even over de knie, ideaal en ge zellig, vooral wanneer uw benen bruin gebrand zijn. Deze jeans zijn van whipcord of ribfluweel, materialen die in vele kleu ren te krijgen zijn. Heel aardig is ook, de omslag van de broek, die vooral breed moet zijn, in een contrasterende kleur te kiezen. Dat zal niet alleen aan de rivieren, HOE HEERLIJK MOET HET ZIJN voor een kind in een land waar het speelgoed voor het grijpen staat. Waar je de mooiste treinen en seininstallaties ziet, die je zelf in werking mag stellen en waar je een stuk papier of een klomp boetseerklei kunt nemen om je scheppingsdrang uit te leven. Zoiets kan alleen in Wonderland in de Haagse Houtrusthallen. Het Voorlichtingsbureau van de Voe dingsraad meldt: Melk is een drank die in alle seizoenen in de smaak kan vallen. Zoals 's v/inters anijsmelk, slemp of chocolademelk ons kunnen verwarmen, zo verfrissen ons op zoele zomerdagen de speciale zomer-meIk- dranken (of karnemelk) vermengd met vruchtensap, limonade, spuitwater of an dere toevoegsels. En dergelijke dranken zijn niet alleen een smakelijke tractatie maar zij leveren ons zo ongemerkt ook nog een grote hoeveelheid beschermende voe dingsstoffen. Goede wijn behoeft geen krans is het Het kinderfestijn begint al bij de stand van de Nieuwe Boekerij. Niet alleen boe ken zijn hier uitgestald, maar de kinderen kunnen er gaan zitten en knippen: poppe tjes en andere figuren, volgens de voor beelden in boeken. Er is daar ook een podium waar mensen optreden in de costuums, die de personen uit boeken dragen en waar ook een spinet is opgesteld om te laten horen, hoe men in vroeger eeuwen muziek maakte. De kinderen zouden misschien de stand van de weverij De Ploeg voorbijgaan, als er geen jeugdige mannequins in door deze weverij vervaardigde speelkledij rond liepen. Deze mannequin-bezoekers mogen ook de laatste dag van de tentoonstelling loten om deze kledingstukken. Aan speelgoed: auto's, treinen, dieren, poppen, wagentjes, mecanovoorwerpen, ontbreekt het niet. Het grote emplacement met seinen, bruggen, spoorwegovergangen, welke door de jeugd zelf bediend kunnen worden, heeft de meeste aftrek. De ouders kunnen er bij gaan zitten, want hier zijn de jongens niet weg te slaan. Even verder spelen de kleuters met het hobbelpaard of zij bouwen kastelen van de houten blokken, die er voor het rapen liggen. En hoe vreemd het ook mag schijnën, als men de meeste woelwaters ziet, sommigen zoeken een plaatsje bij de teken- en boet- seerafdeling. Terwijl jonge Wonderlanders joelen en juichen van plezier en de luid sprekers het ene deuntje na het andere schallen, zitten hier toegewijde tekenaars en boetseerders van alle leeftijden te wer ken. De tekeningen worden buiten de stand aan de wand bevestigd, de gewrochte klei- beeldjes op een tafel geëxposeerd. Hier worden Wonderlandse dromen gedroomd, die misschien daarbuiten ook in vervulling gaan, zij het dan later. De vliegtuigmodellen hebben over be langstelling niet te klagen. De electrol u weet wel, dat vliegtuig, dat de jeugdige bestuurders zelf mochten starten en rond vliegen heeft reeds de geest gegeven, zo is de jeugd er op af gestormd. De alarm installatie voor brandweer en politie moest er voor gebruikt worden. Een extra sen satie voor de bewoners van Wonderland. In en om het politiebureau hebben de agenten het druk met het instrueren van jeugdige weggebruikers. De uitgebreide maquette, waar alle voertuigen en alle ver kleding die op onze stranden pleegt te wor den gedragen. Wilt u aparter zijn dan moet u eens naar de plaatjes kijken. Die zijn typisch Frans. Op het één ziet u een „wit linnen driekwart broek, waarop een wijd jasje van caramelkleurige toile de soie wordt gedragen. Het ander vertoont een zeer excentriek gewaad, namelijk een com binatie van shorts van blauw linnen met een „marinière", een wijd jak met half lange zeer wijde mouwen van wit piqué. Wij wensen u goede vaart! ARLETTE In deze hoek van Wonderland kan de jeugd bouwen en spelen. keersborden, -lichten, e.d. een plaatsje ge kregen hebben, doet dienst voor demon straties. Fietsen, bakfietsen, auto's alle in miniatuur, maar toch zo groot, dat de Wonderlanders er mee kunnen rijden—wor den druk gebruikt op de rijbaan en het is uitkijken, want een politie-agent verwisselt zowel stoplichten als borden. Daarnaast kunnen de kleuters op speel goeddieren spelen en zij kunnen tennissen met een bal, die aan een lang elastiek vast zit. Een prettig soort boomerang dus. De Hobbyclub is voorts in actie met het nemen van scheikundige proeven, het ont wikkelen van foto's kijkers krijgen een foto mee! en met andere technische de monstraties. Dan zijn er veel andere dingen te zien, tot zelfs het binnenste van horloges. En wie vermoeid is geraakt, kan zijn toevlucht zoeken tot het bioscoopzaaltje. Dit ziet er uit als een kermistent en er is een jonge Wonderlander in rokcostuum gekleed die de toeschouwers naar binnen lokt. Bij de films is een explicateur en als er geen films zijn, aan is het een poppentheater, waarin Guido van Deth en zijn medewer kers de bezoekers in leutig Vlaams vertel len van goed en kwaad van de wereld. Voor deze poppenvoorstellingen trotseert ieder de warmte in het zaaltje. Tot slot is er nog een ander Wonder land, dat van de jeugdtoneelgroep „De Gong". De spelers hebben een poppenkast meegebracht met levende poppen en Jan Klaassen en Katrijn beleven ditmaal hun avonturen op weg naar Wonderland. En wat voor een wonderland. Je hoeft er maar een wens te doen, of deze gaat in vervul ling. Jan Klaassen en zijn dikbuikige vriend jonkheer Van Dappex-stein hebben de volle sympathie van de enthousiaste Wonderlandbewoners, als zij strijden tegen een boze politie-agent en tegen een nog bozere heks. Het spel is afgestemd op het allerjongste publiek en er wordt met zoveel komische verve geacteerd, dat jong èn oud zich kos telijk amuseren. DAPHNE. nog nodig te zeggen welk een uitstekend voedingsmiddel melk is voor ouderen zo wel als voor jongeren? Melk houdt u ge zond en maakt niet dik, zoals nog dikwijls gedacht wordt. Waarom zoudt u dus niet eens zo'n verfrissende melkdrank klaar maken, bijvoorbeeld in de plaats van thee of koffie, als het warm is? Al deze dran ken dienen vlak voor het gebruik bereid te worden. Vruchtenmelk (8 glazen). y2 kg. klein fruit (bijvoorbeeld aard beien, frambozen, bessen, bramen), 1 liter melk, pl.m. 50 gr. (ruim 3 eetl.) suiker. De vruchten wassen en ontdoen van steeltjes, kroontjes, e.d. De vruchten tot moes wrijven. De melk, indien nog nodig, koken en geheel laten afkoelen. De vruch tenpuree door de melk mengen en suiker naar smaak toevoegen. (Een lichte schif ting is hierbij vrijwel onvermijdelijk). De vruchtenmelk koud in glazen opdienen. Melk of karnemelk met vruchtensap. Melk of karnemelk kan ook vermengd worden met vruchtensap en suiker. Som mige vruchten, zoals appelen, peren en rabarber, moet men even koken met water om het sap te winnen (men zeeft dan de gekookte massa), andere soorten kan men uitpersen of rauw door een zeef wrijven of enige uren met suiker bestrooid weg zetten. Aan de melk of karnemelk voegt men een kleine hoeveelheid sap toe (het sap bij de melk schenken en niet omge keerd, dan schift de drank niet zo snel) eventueel ook iets citroensap en suiker naar smaak. Ook kan inplaats van melk, half spuitwater, half melk genomen worden. Het spoorwegterrein in Wonderland, een paradijs voor jongens. OOOOCOOOCXJO(*XXODCOCOOOOOOCOOCOOOOC>OCOOOOCC>OCOOOCOOOCCOC „Laat het verleden rusten" is de titel van ons nieuwe feuilleton. Het is ook het stramien, waarop de levensperiode is geborduurd van de plotseling rijk ge worden Anne Dar ford, die nauwelijks kans ziet tegen de stroom der gewijzigde omstandigheden op te roeien. Er is de figuur van de warm voelende dr. Lenott, die alles in het werk stelt om de jonge vrouw gewend aan vreselijke armoe de weer in het goede spoor te krijgen. Er is ook de figuur van de blonde Zweed, Lars Alkerberg, die op haar geld aast, maar tenslotte toch de vlag moet strijken. Peter Paul O'Mara, de Amerikaanse auteur, schreef dit verhaal in prettig leesbare stijl en de lezer zal er ongetwij feld door geboeid worden. X3000CO3000000O3OC000000OC» DIE KOOKKUNST is toch wel een hele bijzondere kunst! Ja, is het eigenlijk wel een kunst? O, zeker! Er zijn werkelijk talrijke koks geweest, die zó bedreven waren in hun vak, dat men bij hen niet meer van „kunde" kan spreken, zelfs niet „kunstnijverheid". Wat zij aan culinaire vondsten uitdachten valt onder „kunst". Of dacht U, dat koks als Vatèl, waarvan geschreven staat, dat hij zelfmoord pleegde, omdat hij voor een uitgelezen souper waaraan ook Koning Lodewijk XIV zou aanzitten, geen vis voldoende en op tijd had binnengekregen een Carème, die kookte voor Lord Londonderry, naar wie de beroemde soep is genoemd, een Brillat-Savarin, wiens boek: „Physiologie du goüt" standaardwerk is geworden op het gebied der kookkunst, een wereldvermaardheid op culinair gebied voor niets hadden gekregen? Maar wij horen u zeggen, dit zijn allen koks, die in vorige eeuwen leefden. In tijden, dat men romantischer dacht en deed, waarde hechtte aan feesten en eetpartijen! Maar hoe is het nü met de kookkunst, nu men iedere decennia nuchterder wordt, nu zal hij toch wel aan het tanen zijn? Pas op, vergis u niet! Er bestond in Frankfort sinds 1909 een museum voor kookkunst, dat ieder jaar op belangrijke aanwinsten kon bogen. En liet deze eeuw niet vele originele recepten na van een chef de cuisine als Auguste Es- coffier, die in 1935 overleed? Het is verder een onverdeeld genot het geestige boekje „Calendrier Gastronomique" van de chef kok van het grote Laugham-hötel in Lon den, Dutrey, na te slaan. Wij behoeven overigens niet buiten onze grenzen te gaan. Las u ooit „Honderd avonturen met een pollepel" en „Nieuwe avonturen met een pollepel" van Werumeus Buning, een man, die in de eerste plaats dichter is en schrijver, maar zo graag (en zo goed) „kokkerelt" (eigenlijk een te lelijk woord voor wat hij doet). Het is bekend, dat Léon Daudet, Frans politicus, voor de^ oorlog in een welbekend Rotter dams hotel „tur'oot" at met „sauce hollan- daise". De verrukkelijke smaak van dit gerecht bewonderde deze, op gastronomisch gebied verwende Parijzenaar zó dat hij de kok liet roepen om hem de geheimen van de bereiding van deze délicatesse te vragen. Maar laten wij eens afdalen tot het meer alledaagse koken, dat iedere huisvrouw doen moet. Is daar de laatste jaren veel verandering in gekomen? Ja, in vele op zichten wel. In het begin van deze eeuw was een kolenfornuis eigenlijk de meest gangbare warmtebron voor het koken, naast petro leumstellen, die steeds meer werden ge bruikt. Na de twintiger jaren zien wij dan het koken op gas zich meer en meer uit breiden. Na 1930 komen ook electrische kookplaten meer in gebruik. Vele streken op het platteland hebben de #hase „op gas koken" overgeslagen en zijn meteen van het kolenfornuis naar het electrisch for nuis overgestapt. De gietijzeren pannen zijn nog in gebruik zij het nu met een keurig laagje emaille, maar koperen en stenen pannen hebben plaats moeten maken voor geëmailleerde plaatijzeren, aluminiumpannen en prach tige verchroomde pannen. Zij zijn aange past aan moderner eisen, vragen minder onderhoud, zien er aardig uit. Ook met lepels, vorken, messen en al dergelijk klein keukengerei is het die kant op gegaan. Men kiest liever geen vorken meer die roesten. Men heeft meer en meer de beschikking maar zelfs op Loosdrecht en De Kaag suc ces oogsten. Een jumper met horizontale strepen past er heel goed bij, maar valt u liever minder op dan kunt u beter effen kiezen. Het is van belang die kleuren zo te bepalen dat het geheel eenvoudig maar smaakvol is. Bij whipcord past het beste pastel, bij ribfluweel een felle tint. Aan gezien van u verwacht wordt dat u aan boord op zijn minst de taak van fokkemaat vervult, moet uw schoeisel practisch zijn. Staat de zon als een gloeiende bol aan de hemel dan kan er alleen sprake zijn van een luchtig tenue, dat niet verschilt van de 38) „Dit is de kist. Er zijn soms verschillende kisten om elkaar heen. Het gezicht is het portret, gestyleerd natuurlijk, en hier heb je het zonneteken. Dit stelt de god Ammon- Re vóór en hier is het dodengericht van Osiris." „En die tekens allemaal?" „Dat zijn de hiëroglyphen. De letters." „Maar wat betekent dat dan? Wat daar staat?" Er was iets smekends in haar stem, maar hij, in zijn dappere pogingen om zich te beheersen, hoorde dat niet. Waarom moest zij dat allemaal weten? Zou het haar werkelijk interesseren? Maar het was ten minste alweer een uitstel. „Dat moet ik eerst ontcijferen," zei hij. „Kun je dan niet een klein eindje lezen? Een klein eindje maar?" „Ik zal het proberen," zei hij. Hij stond nu over de kist gebogen en haar kleine hand wees hem de regels aan. Hoe kon hij nuhoe kon hij nu zo die hiëroglyphen ontcijferen? Terwijl ieder letterteken een oneindig aantal betekenissen had, over drachtelijk en niet-overdrachtelijk? Terwijl ieder haaltje, ieder puntje een eigen functie vervulde en ieder plaatje een bijzonder symbool was? Een ontcijfe ring van hiëroglyphen, waarvoor hij vele avonden van intense studie had gereser veerd. Moest hij hier nu gaan staan stot teren als een schooljongen voor het lees- plankje, terwijl dit meisje hier naast hem stond en hem de letters aanwees met haar hand? Dat lieve handje, dat hij het liefst in de zijne zou nemen en het overdekken met kussen? Hij kon het niet. En toen, ineens, kwam er een mogelijk heid in hem op. Hij was, toen het ging om de verovering van de dode Amentéte, moe dig als een leeuw en sluw als een vos ge weest. Hij had eigenschappen ontwikkeld, die hemzelf eerst onmogelijk hadden ge schenen. Maar nu hij hier stond, naast de levende Amentéte, nu was de moed hem ontzonken, totaal; nu liet de leeuw verstek gaan en durfde hij haar niet te zeggen wat er in hem omging. Alleen de vos, zijn tweede verworven eigenschap, was geble ven en dat dier fluisterde hem nu iets in: een list, die hij zonder risico kon volvoeren. En hij bukte zich dieper over de letters. „Dit is een liefdesverklaring," zei hij, „Van de Pharao aan zijn vrouw". „Ja?", zei een bevend stemmetje naast hem. „Je weet, dat ze jong gestorven is. Dat heb ik je verteld, nietwaar? De Pharao zorgde natuurlijk voor haar begrafenis. De Pharao hield verschrikke lijk veel van haar. Verschrikkelijk veel." „Ja....". „En nu heeft hij van alles hier op die kist laten schrijven, Haar levensgeschie denis, dat moet ik natuurlijk nog ontcijfe ren. Maar ook een persoonlijk woord, een liefdesverklaring, waarin hij zegt wat zij allemaal voor hem is." „En dat staat hier?" „Ja". Dat staat hier. Hij zegt: „Jij bent de liefste, de enig, de mooiste. Zonder jou kan ik niet leven. Jouw ogen zijn als de zon, die mijn ziel verwarmen, maar zij zijn ook de spiegels van je eigen ziel die zoo mooi is en rein. „Staat dat er allemaal?" „Ja, het is natuurlijk Oosterse taal, een beetje bloemrijker dan wij zoiets zouden zeggen. Maar liet drukt het toch heel pre cies uit, alles wat je zelf „En wat staat er dan verder?" Even mooi als jouw lieve gezichtje. Ik kan je gezichtje niet meer missen; ik zal het altijd voor me zien. En ik kan je helemaal niet meer missen, omdat ik van je hou, mijn liefste, kleine Kathrientje. „Staat dat er óók??" Nu was haar stem niet bedeesd meer, maar helder en ondeugend. Hij keek ver schrikt op en zag haar ogen, „de spiegels van naar ziex." Zij gaven hem het antwoord op de lief desverklaring van de Pharao. Toen nam hij haar in zijn armen, dicht, heel dicht tegen zich aan. „Mijn kleine Koningin," fluisterde hij, „dat ben jij!" EINDE. De tweede week van Juli is in Frankrijk altijd vol feestelijke gebeurtenissen. Ten eerste krijgen de kinderen dan vacantie en vervolgens vindt de nationale Franse feest- dag op 14 Juli plaats. Bovendien valt in dezelfde termijn op alle Franse scholen de jaarlijkse uitdeling van prijzen aan de leer lingen, die worden beloond voor vorderin gen, vlijt, goede wil of kameraadschap. Die laatste onderscheiding wordt, bij geheime stemming, door de kinderen zelf bepaald. Onder leiding van hun onderwijzer (es) studeren de jongens en meisjes al weken van te voren toneel en zangstukjes in om die op de grote dag voor een publiek van leerkrachten, ouders en belangstellenden voor te dragen. Het feest waaraan mijn eigen knapen hebben meegewerkt, vond plaats in de gymnastiekzaal van het school gebouw. Aardige jongens en lieve meisjes liepen in de hitte rond met smeltende ijs- chocola en vroegen de aanwezigen smekend een ijsje te kopen. De symphatieke direc teur van de jongensschool hield een toe spraak, en daarna zong een groep verlegen meisjes de Marseillaise, door allen staande aangehoord. Enige beminnelijke knaapjes voerden toen een wreed drama op. Mijn zoon vervulde hierin de rol van een slager en moest drie jongetjes verdelgen en ver volgens vakkundig inzouten. Een koortje, in een hoek opgesteld, zong het commen taar. Al spoedig bleek dat mijn zoon geen spoortje talent bezat voor het slagersvak noch voor dat van acteur. Verveeld bracht hij de knaapjes om zeep en toen hij een ogenblik niets te doen had stond hij open hartig te gapen. Daarna sprongen twintig meisjes op het geïmproviseerde podium en begonnen te paraderen en te zingen. Na nog vele zang en dansnummers die meestal bedriegelijk veel op elkaar geleken kwam de prijsuit- deling. Iedereen kreeg een prijs. Men be gon bij diegenen, die eigenlijk helemaal niet leren konden of van een uitgesproken luiheid getuigden. Het aardige vond ik dat deze kinderen een aanmoedigingsprijs kre gen. Vervolgens kwamen de tamelijke goe de en de uitstekende leerlingen aan de beurt. De prix d'honneur was voor de aller braafste en allerbeste leerling bestemd. Ieder kreeg een boek. Het spreekt vanzelf dat de aanmoedigingsprijs een heel klein boekje was en als ereprijs een lijvig boek deel verguld op snee beschikbaar was ge steld. Tot 1 October gaan nu de school deuren dicht. De Parijse kinderen hebben wel wat buitenlucht verdiend. Hun scholen zijn oud en bouwvallig, en het onderwijs wordt gegeven in trieste, sombere lokalen. De bouw van nieuwe scholen is dan ook wel zeer urgent in Frankrijk. Wij zijn met de kinderen naar ons huisje in de campagne getrokken, waar ons een onstuimige feestvreugde wachtte, want we kwamen er aan juist op de nationale feest dag. Het feest was verrukkelijk om aan te zien en mijn kinderen konden zich geen mooiere inzet van hun vacantie dromen. En wij volwassenen eigenlijk evenmin. Parijs, Juli 1951. ève. ADVERTENTIE Voor VCrhllizingCn groot en klein is Rozenstraat 13 - Haarlem Tel. 20020 12525 gekregen over allerlei practische hulpmid delen: een handig wandkoffiemolentje, een Amerikaanse molen die voor vlees, aman delen, vruchten en dergelijke te gebruiken is, een practische klopper, een roerzeef, en een eiersnijder. Zachtjcs-aan druppelen deze snufjes uit Amerika ons land binnen zoals nog niet lang geleden dat handige motortje, waarop allerlei kleine huishoud machientjes kunnen worden aangesloten, Er is wel een heel verschil tussen een tegenwoordige keuken en die van dertig, veertig jaar geleden. Groot zijn echter ook de veranderingen in de manier van koken als gevolg van de veranderde inzichten in de voeding. In het begin van 1900 at men veel spek, later nam het vleesgebruik toe. Ook ging men meer vis gebruiken, omdat betere vervoersmoge lijkheden dit belangrijke levensmiddel vlugger landinwaarts konden brengen, h het jaar 1900 wist men nauwelijks van het bestaan van vitaminen af, nog minder, dat deze voedingsstoffen door ondoeltreffende bereidingswijze (lang koken, fijngesneden laten staan) onnodig aan vitaminen verlie zen. U zult verbaasd staan als wij u zeggen, dat men omstreeks 1900 gerust groenten (vooral als het voor stamppot was!) 3 a 4 uur liet koken. Later ging men propaganda maken voor betere bereidingswijzen, meer afwisseling in de voeding en wat dies meer zij! In de tweede wereldoorlog leerden d® huisvrouwen pas goed de waarde van een goede voeding kennen. Degene, die in het jaar 2000 zal schrijven over: Kookkunst en voeding in de laatste decennia, zal volgens ons zeker veel te vertellen hebben. Wie weet hoe dan ons gasfornuis je en onze electrische oven ge hekeld zullen worden. A. V. D. Melk of karnemelk met limonade liter melk of karnemelk, 2J/2 di (pl.m. iy2 kopje) limonadesiroop. De limonadesiroop onder roeren bij de koude melk of karnemelk schenken en de drank koud in glazen opdienen. Stroopmelk 1 liter melk of karnemelk, 4 eetlepels stroop, (iets kaneel) en suiker naar smaak. De stroop en de suiker door dc melk of karnemelk roeren. (Indien kaneel gebruikt wordt, deze eerst door de suiker mengen)- De drank in glazen schenken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1951 | | pagina 10