Chefarine „4"
d
oei
wond
eren
M
Een hand uit
het verleden
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
4
Kring van beeldhouwers
is ernstig ontstemd
Raad voor de Luchtvaart
Afzetmogelijkheden in
het Verre Oosten
Lening van 75 mille voor
„Sociaal-cultureel werk"
Heringa Wuthrich
Schilderijen en grafisch
werk van Jan Michels
Invoer in Augustus voor
74% door uitvoer gedekt
Tegen oud-P.O.D.-
ambtenaar 3 jaar geëist
Maria van Hattum
in mist aangevaren
r BikÓSMDB GÊHHSMmèUN i
ft ft INEÉM TABLETv:
Bloemendaal
Voor de kinderen
Heemstede Voetbal
Florence Chadwick zwom
over het Kanaal
FEUILLETON
door Andrew Mackenzie
(Uit het Engels vertaald)
7)
Kampioensploeg van
Haarlem speelt tegen HFC
Scheepvaart
Advies Centrale Commissie
door minister genegeerd
Nadat enkele maanden geleden Neder
landse auteurs van hun afkeuring lieten
blijken, toen staatssecretaris mr. J. M. L.
Th. Cals in strijd met het advies van de
jury aan de schrijver Simon van 't Reve
een reisbeurs onthield, levert thans de
Nederlandse kring van Beeldhouwers ern
stige en openlijke critiek op een beslissing
van de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, die twee ontwerpen voor
monumenten heeft aangenomen, hoewel
deze door de Centrale Commissie voor ge
denktekenen waren afgekeurd. Het eerste
ontwerp, vervaardigd door de beeldhouwer
P. Roovers, is voor een monument dat ge
plaatst zal worden in Den Bosch, het twee
de van de beeldhouwer Maris eh bestemd
voor Nijmegen. Zij hebben naar de me
ning van de Kring een niet-verdiende
opdracht ontvangen. De Centrale Commis
sie heeft geadviseerd de ontwerpen af te
keuren. Ook dit advies werd genegeerd.
Deze Centrale Commissie werd bij Ko
ninklijk Besluit van 15 October 1945 op
gericht. De leden worden door de minister
zelf benoemd.
De ontstemming van de Kring komt tot
uiting in een open bref aan de minister.
„Wij zijn geschokt en verontwaardigd", zo
staat daarin te lezen, „omdat u door uw
weigering de adviezen van de Centrale
Commissie te aanvaarden ons vertrouwen
in uw beleid in ernstige mate hebt ver
zwakt". Enkele alinea's verder wordt ge
sproken over „de willekeur van beslis
singen, die de zin van het Koninklijk Be
sluit van 15 October te niet doen. De waar
digheid der herdenking eist een zo hoog
mogelijk artistiek niveau, want de kunst
zinnige vertolking der herdenkingsgedach
te bepaalt inhoud en strekking van het
monument. Om dit te bereiken is het ge
noemde Koninklijk Besluit uitgevaardigd.
Daarvoor waakte en waakt de Centrale
Commissie".
Nadat de schrijvers in de brief de door
de minister destijds gesproken woorden „de
overheid moet zich wachten voor partijdige
beslissingen" hebben aangehaald, conclu
deren zij „dat thans twee monumenten
zullen worden opgericht, waarbij door uw
beleid de waardigheid der herdenking werd
opgeofferd aan de persoonlijke belangên
van comité en beeldhouwer".
De beide beeldhouwers (Roovers en
Maris) zijn geen lid van de Kring.
Onderzoek naar de ramp
met de PH.TFA van Aero-Holland
Op 20 November 1949 is de Dakota
PH-TFA van de Aero-Holland N.V., die in
chartervlucht 29 Joodse kinderen van Tu
nis in Noord-Afrika naar Oslo zou over
brengen, in de omgeving van Oslo veron
gelukt. Na anderhalve dag zoeken werd
het verbrande wrak 40 km. ten Zuid-Wes
ten van de Noorse hoofdstad gevonden. Er
was slechts één overlevende, de 12-jarige
Isaac Allal. Alle andere inzittenden, 28
kinderen, twee Noorse verzorgsters en de
vier leden van de bemanning verloren bij
deze vliegramp het leven.
De Noorse regering heeft destijds een
uitvoerig onderzoek doen instellen naai
de oorzaak van deze ramp. Dit onderzoek
leidde tot de slotsom, dat de gezagvoerder
op grondzicht heeft gevlogen, ofschoon hij
zowel volgens de Noorse voorschriften als
wegens de weersomstandigheden op zijn
instrumenten had behoren te vliegen. De
bemanning van het vliegtuig was zeer ver
moeid. Bovendien had de toen dienstdoen
de vliegcontroleur op het vliegveld van
Fornebu geen ervaring.
De Raad voor de Luchtvaart heeft Dins
dag in een openbare zitting een nader on
derzoek naar het vliegongeval ingesteld.
Dit onderzoek werd bijgewoond door een
vertegenwoordiger van de Noorse rege
ring.
De heer J. H. Hoekstra, oud-chef van de
vliegdienst der Aero-Holland, verklaarde
dat door een misverstand meer passagiers
zijn meegevlogen, dan de 32 die maximum
toelaatbaar waren.
De heer Hoekstra meende dat de beman
ning geen last van oververmoeidheid ge
had kan hebben. Hij was van oordeel, dat
de gezagvoerder Ijager was gaan vliegen
dan was toegestaan, omdat de ijsafzetting
de radio-ontvangst zeer stoorde. Hij heeft
deze hoogteverandering opgegeven aan de
verkeersleiding van het Noorse vliegveld
Fornebu en toen daar geen reactie op
kwam. kon hij aannemen, dat lager vlie
gen geoorloofd was.
Ir. G. Schotel, ingenieur bij de afdeling
Luchtverkeersbeveiliging van de Rijks
luchtvaartdienst, als deskundige gehoord,
merkte op dat ijsafzetting wel het radio
verkeer bemoeilijkt maar het niet onmoge
lijk maakt.
Ir. C. A. F. Falkenhagen van de Rijks
luchtvaartdienst was van mening dat de
gezagvoerder door te weinig vertrouwen
in eigen kunnen niet op zijn instrumenten
heeft durven vliegen. Hij had wel een vrij
grote vliegervaring doch had nog slechts
weinig blindgevlogen. Aan de factor ver
moeidheid verklaarde ir. Falkenhagen
minder grote waarde te moeten hechten
dan het Noorse rapport heeft gedaan.
De raad zal op 16 October uitspraak
doen.
Mr. Van Hoogstraten ziet goede
kansen voor onze industrie
Met de „Willem Ruys" is Dinsdag aan
gekomen mr. J. E. van Hoogstraten, alge
meen vertegenwoordiger in het Verre
Oosten van de Nederlandse industrie, voor
malig directeur van Economische Zaken
der Nederlands-Indische regering. Door
drie tot dit doel samenwerkende verbonden
van werkgevers, het Verbond van Neder
landse Werkgevers, het Katholiek Verbond
van Werkgevers en het Protestants-Christe
lijk Verbond van Werkgevers, is tegen het
einde van 1949 een stichting in het leven
geroepen tot vestiging van een algemene
vertegenwoordiging van de gehele Neder
landse industrie voor het Verre Oosten,
Australië en Nieuw Zeelapd, die, haar zetel
heeft in Djakarta.
In dienst van deze stichting is mr. Van
Hoogstraten vijftien maanden in het Verre
Oosten werkzaam geweest. Hij heeft een
reis gemaakt door Australië, Nieuw Zee
land, Pakistan, India, Burma, Siam en Ma-
lakka.
De heer Van Hoogstraten verklaarde dat
Indonesië voor de Nederlandse industrie
nog altijd een belangrijk afzetgebied is. De
export van Nederlandse producten naar
Indonesië is sedert de souvereiniteitsover-
dracht gunstig geweest, de vooruitzichten
voor de verdere ontwikkeling van deze
export zijn niet ongunstig, al moet reke
ning worden gehouden met een toenemende
concurrentie van andere landen, die zich
de laatste tijd, ook bij leveranties aan
overheidsorganen, duidelijk doet gevoelen.
De regering van Indonesië geeft aan de
Nederlandse producten geen voorkeur.
Maar vele Nederlandse producten hebben
in Indonesië nog wel een voorsprong door
de bekendheid, die ze daar genieten en de
wijze, waarop zij aan de speciale eisen, die
in Indonesië worden gesteld of de daar
bestaande smaak zijn aangepast.
Mr. Van Hoogstraten acht het voor de
Nederlandse industrie zaak, zich ten volle
in te spannen om haar positie op deze
markt te behouden.
In de andere door hem bezochte landen is
mr. Van Hoogstraten gebleken, dat daar
voor een uitbreiding van de export van
verschillende Nederlandse producten, in
het bijzonder ook van kapitaalsgoederen,
belangrijke mogelijkheden bestaan. In de
meeste van deze landen voltrekt zich thans
een snelle ontwikkeling van de na-oorlogse
nationale opbouw, het meest in Australië
en Pakistan. Bijna overal in deze landen
heeft hij veel belangstelling aangetroffen
voor de mogelijkheid, de voor deze op
bouw benodigde machines, werktuigen,
schepen en voertuigen ook uit Nederland te
betrekken. Nederlandse producten hebben
door hun kwaliteit en ook wegens de
stiptheid, waarmee Nederlandse fabrikan
ten zich aan overeengekomen levertijden
plegen te houden, een uitstekende reputatie,
de reputatie.
Mr. Van Hoogstraten is naar Nederland
gekomen, om overleg te plegen met zijn
bestuur en tevens om het contact met de in
dustrie te hernieuwen.
Velsens raad bijeen
De discussies in Velsens gemeenteraad
hebben zich Dinsdagavond rond drie pun
ten bewogen: ten eerste, een hypothecaire
lening van 75.000 aan de stichting „So
ciaal-cultureel werk" Velsen kwam er pas
na ampele discussie en een warme verde
diging van haar president, de heer Ver
beek, door. Maar er kwam meer kijken.
Nummer twee ging al minder gemakkelijk:
de verhoging van het crediet voor 500
montagewoningen in de IJmuidense Hee
renduinen ondervond nogal wat strubbe
lingen omdat diverse leden van de raad
zich enigszins gepasseerd voelden en lie
ver geen „blanco" crediet aan het college
gaven, terwijl de hele kwestie tenslotte
terug te brengen was tot een fout in de
voordracht. En het derde omstreden
agendapunt werd uiteraard de weigering
van B. en W. om de schoolvereniging „Uw
Koninkrijk Kome" in Velsen-Noord te
steunen in haar streven, een nieuwe school
in dat gemeentedeel te stichten, een kwes
tie, die met deze raadszitting vermoedeliik
nop niet beklonken is, omdat de mogelijk
heid tot beroep op Gedeputeerden en de
Kroon voor het schoolbestuur open staat.
Direct al ontspon er zich een gesprek
over een brief van de Algemene Winke
liersvereniging Santpoort, die op wat meer
licht in de Hoofdstraat aandrong, wat de
heren Tonino (Kath.) en Verbeek (Arbeid)
in het geweer deed komen. Want Santpoort
heeft meer last van Haarlem als winkel
centrum dan de rest van Velsen en het dorp
zal dus alle zeilen bij moeten zetten om
zijn winkelstand zo actief mogelijk te
houden. De heer Tonino knoopte er een
vraag aan vast, of er niet iets aan de
Middenduinerweg en de Willem.de Zwij
gerlaan gedaan kan worden, waar het
's avonds aardedonker is. Nadat de heer
Kruisman namens de communistische
fractie had betoogd, dat zij daar bij de
begroting allang op aangedrongen had,
vertelde wethouder De Boer (Arbeid),
dat er met de betrokken gemeentebedrijven
naar een oplossing wordt gezocht.
ADVERTENTIE
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
Er bestaat een soort schilderkunst waar
bij men kan opmerken dat inspiratie en
vormgeving zö zeer samengaan, dat er als
het ware geen bewustheidspauze tussen
staat. Men spreekt dan van een „echte
schilder" en wil daarmee zeggen dat het
een schilder is die eigenlijk denkt in
verf, wiens scheppende potentie pas in
werking komt als hij de geur van linnen
en verf inademt. Deze gesteldheid is voor
de leek moeilijk te begrijpen, maar hij zal
zich juist gewonnen geven aan dit beeldend
medium, omdat hij ervaart dat hier iemand
over een uitdrukkingsmiddel beschikt dat
hij zelf niet beheerst.
Jan Michels, die thans in het „Huis van
Looy" exposeert, is naar mijn mening zo'n
schilder. Hij is daarom ook iemand die véél
schildert, die voortdurend in de sfeer van
dat schilderen en tekenen en etsen moet
en w i 1 verkeren. Hij is dus, om het eens
van de andere zijde te belichten, niet een
schilder die na lang overwegen en wachten
tot de conceptie overgaat. Men versta mij
goed: ik trek deze conclusie uitsluitend uit
wat ik in het „Huis van Looy" van Michels
zag.
Eerder bewonderde ik een enkel schil
derij van hem op een groepstentoonstelling
in hetzelfde Museum. Van de tentoonge
stelde schilderijen vond ik het mooist de
nummers 8 „Tulpen", 9 „Haven" en 3
„Narcissen" en van die drie dan weer
„Haven" het allermooiste. Ter illustratie
had ik bij dit artikeltje graag een foto van
dat schilderij geplaatst, maar juist zö'n
goed schilderij is in een reproductie niet
weer te geven. De geïnspireerde gang der
penseelvoering, de kracht van de composi
tie en het afwisselend délicate en dan weer
krachtige van de kleur wordt in de foto
niet opgevangen.
Ik heb de indruk dat Michels zich soms
laat afleiden door wat hij misschien in
Frankrijk zag van Matisse en omdat hij
van nature anders, niet Latijns is ingesteld,
komt hij dan zwak voor de dag (Hotel
Russie).
Het schilderij „Rietschoven" (24) is
opener van kleur en heviger van beweging,
maar ook heel goed. Hier vindt hij een
raakpunt met de „Fauves", de wilden,
waartoe die zelfde Matisse in z'n begintijd
behoorde, maar dat strookt dan weer hele
maal met Michels' aard.
Het is een belangwekkende tentoonstel
ling, vooral ook om het grafische werk dat
Michels hier laat zien. Het is te hopen dat
veel mensen deze maand het Huis van Looy
bezoeken. OTTO B. DE KAT
Volgens voorlopige gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek be
droeg de waarde van de invoer in Augus
tus 1951 793 millioen (Juli 906 mil-
lioen). Er werd voor een waarde van 587
millioen (Juli 574 millioen) uitgevoerd.
Terwijl de invoer vergeleken met de vo
rige maand met 113 millioen verminder
de, nam de uitvoer van ƒ13 millioen toe.
Als gevolg hiervan steeg het dekkingsper
centage van 63 percent in Juli tot 74 per
cent in Augustus. Ook vergeleken met de
overeenkomstige maand van het vorige
jaar geeft dit percentage een aanmerke
lijke stijging te zien, namelijk van 70 tot
74 percent.
In 1947 heeft de rechtbank te Amster
dam de ex-commandant van .een speciale
brigade, W. E. M., veroordeeld tot twee
jaar gevangenisstraf. Hean was verduiste
ring van 1000 en een briljant ten laste
gelegd, gepleegd bij de arrestatie in 1945
van een notaris, die verdacht werd van
politieke misdrijven. Het vonnis was ten
dele gebaseerd geweest op verklaringen
van de oud-P.O.D.-ambtenaar Van T. en
de Rotterdamse rechercheur S., die in
middels naar Canada is geëmigreerd.
Beide getuigen hadden onder ede ver
klaard dat de enveloppe, die M. bij de no
taris in beslag had genomen een bedrag
van 4000 bevatte.
M. had, nadat hij zijn straf voor de ver
duistering had ondergaan, een nieuw on
derzoek geëist. Daarbij was aan het licht
gekomen dat beide getuigen opzettelijk en
in strijd met de waarheid hadden ver
klaard de inhoud van de enveloppe te
hebben nageteld. De bedoeling van hun
verklaringen was geweest M. in de gevan
genis te krijgen, omdat hij op de hoogte
was van hun aandeel in de' moord op
Kitty ten Have.
Van T. stond gisteren voor de Amster
damse rechtbank wegens meineed terecht.
In zijn requisitoir merkte de officier van
justitie op dat de i-echercheur S. buiten
het bereik van de justitie was. Tegen Van
T. eiste hij drie jaar gevangenisstraf.
De rechtbank besliste dat de verdachte
onmiddellijk gevangen genomen diende te
worden. De uitspraak werd bepaald op 25
September.
Voorsteven ingedeukt,
gat boven de waterlyn
Dinsdagmorgen is de trawler „Maria van
Hattum" van de N.V. Sckeepsexploitatie
Maatschappij „De Marezaten" in de mist
aangevaren door een Duitse trawler. De
„Maria" kreeg volgens de eerste berichten,
die bü de rederij binnenkwamen, een gat
boven de waterlijn en de voorsteven werd
ingedrukt.
Het schip was juist Maandag weer uit
IJmuiden ter visserij vertrokken en
had een half uur voor de aanvaring de
trawl over boord gezet, toen de aanvaring
geschiedde. De „Maria van Hattum" is een
zusterschip van de „Eli Chénevière" en de
„Polderman".
Vannacht heeft het schip op eigen kracht
IJmuiden bereikt.
ADVERTENTIE
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN i F 0.75
Het programma van Muzen Forum
Het programma voor het winterseizoen van
„Muzen Forum" te Bloemendaal bevat de
volgende bijeenkomsten:
In October: lezing met lichtbeelden van
dra. N. Posthumus Meyjës, over „Een wan
deling door het Rijksmuseum".
November: Marie Thérèse Fourneau,
Franse pianiste.
December: Jo Vincent, zang-recital.
Januari: Jan P. Strijbos. voordracht met
lichtbeelden over zijn „Zwerftocht door
Andalusië".
Februari: Budapest Trio.
Maart: Piet Bakker, lezing uit zijn jongste
werk „De Slag".
Nu moesten nog de winnaars van de eerste ritten tegen elkaar rijden om te zien, wie
de winnaar van de wedstrijd zou zijnEn daar was Bunkie ook bij.
„Nou Bunkiehoud je taai, hoor!", wensten ze hem allemaal toe. „Tanden op
elkaar, en zie, dat je 't haalt!"
Toen ging de fluit, en weer stoven, voor de laatste maal, de wagentjes de baan op.
„Hup, Bunkie!Hup!", riepen ze.
Vol spanning keken ze hem na. Het was een spannende race, want nu zou de over
winnaar uit de strijd komen
„Hoera!", schreeuwden Oepoetie en Rick, en ze dansten van plezier.
Want daar ging warempel die Bunkie wéér het eerst over de eindstreep! Hij had de
wedstrijd gewonnen!
Er brak een geweldig gejuich los, waaraan Oepoetie en Rick natuurlijk hartelijk
meededen. Bunkie werd bij de tribune gehaald en daar mocht hij een zilveren beker
in ontvangst nemen.
En terwijl de muziek lustig speelde, holden oom Tripje en de anderen naar Bunkie
om hem te feliciteren
Katholieke Vrouwenbeweging
De afdeling Heemstede van de Kath. Vrou
wenbeweging opende Dinsdag het winter
seizoen met een H. Mis in de parochiekerk
van O. L. Vr. Hemelvaart. Daarna vond in
het parochiehuis aan de Achterweg een ge
meenschappelijk ontbijt plaats. Tenslotte
werd een korte vergadering gehouden, waar
in de presidente, mevrouw M. Kubatz—Brug
man. enige mededelingen deed over het win-
terprogramma.
Tot het scheidende bestuurslid mevrouw
Roest werden hartelijke woorden van dank
gesproken voor het vele werk. Dit ging ge
paard met het aanbieden van een bouquet
rozen.
Als nieuwe bestuursleden werden aange
wezen de dames Suidman en Van Schagen.
Biljarten
Jubileum „Hof van Holland"
Dinsdagavond begonnen de jubileumwed
strijden van „Hof van Holland". SVV kwam
op bezoek en verkreeg een achterstand van
75. Vanavond wordt het tweede en laatste
deel van de wedstrijd gespeeld.
De uitslagen van gisteren waren:
Harten (85) 85 39 14 2,17
Vernout (85) 85 39 10 2,17
Willemse (250) 250 29 38 8,62
Baart (250) 149 29 47 5,13
C. Tol (70) 70 38 6 1,84
Aufderheyde (70) 59 38 10 1,55
Peperkoorn (50) 48 58 5 0,82
Van Dam (50) 50 55 7 0,86
Van Beek (80) 34 30 6 1,13
Rosenhart (80) 80 30 11 2,66
Scheepers (40) 16 41 3 0.39
Toepoel (40) 40 41 4 0,97
Cricket
Nederland-Zuid-Afrika
In „Cricket", het orgaan van de Neder
landse Cricket Bond, wordt er aan her
innerd dat de enige vorige wedstrijd tussen
deze teams in 1935 op het terrein van HCC
in Den Haag werd gespeeld. Het was de
eerste keer dat een Nederlands Elftal tegen
een team op Testmatch-sterkte uitkwam.
Zuid-Afrika won met grote meerderheid
(innings en 128 runs) maar er waren wel
lichtpunten, met name in de qualiteit van
onze stockbowlers, L. J. Sodderland en A.
Terwiel, in het fielden en in de aanvoering
van mr. H. van Manen, de tegenwoordige
voorzitter van de N. C. B. Het Nederlandse
batten schoot tekort. De scores waren: Ne
derland le innings 99 (Terwiel 28, De Beus
12, v. Manen 12, Max Jansen 11, v. Baasbank
10). Voor de Zuid-Afrikanen nam de fast-
bowler Crisp 4 voor 25, Langton 217,
Vincent 218, Mitchell 119. Zuid-Afrika
scoorde daarop 319 (Dalton 156 not out, A. D.
Nourse 55, Mitchell 33. Cameron 20, Siedle
17, Vincent 12). Voor Nederland nam Sod
derland 5 wickets voor 81 en Terwiel 4 voor
91; er was één run out. In Nederlands twee
de innings werd het totaal slechts 92, waar
van Glerum (die tweeënhalf uur batte) 29.
Van Baasbank 12 en Van Manen 10. Ditmaal
nam Crisp 4 voor 19. Tomlinson 3 voor 24,
Viljoen 14, Langton 1—11 en Vincent 1—17.
Het totaal van de Zuid-Afrikaanse innings,
dat tenslotte niet bijzonder hoog was, leek
aanvankelijk veel bescheidener te zullen
worden toen op 117 al vijf wickets gevallen
waren en zag er op 229 voor 8 nog matig uit.
Maar nr. 7, Dalton, vond toen nog eens steun;
zijn innings van 156 not out telde tenslotte
elf zessen en twaalf vieren (114 runs in
boundaries) en had hem maar twee uur tijd
gekost.
Van de spelers in de wedstrijd van 1935
zullen alleen Eric Rowan, nu 42 jaar en Ter
wiel, nog wat verder in de veertig, a.s. Za
terdag en Zondag aan de Spanjaardslaan
weer meespelen. Rowan zal Zuid-Afrika aan
voeren, mr. W. H. Gallois het Nederlands
Elftal.
Voor ons cricket is deze wedstrijd vooral
van belang om er iets van te leren. Het
Zuid-Afrikaanse spel is van hogere klasse.
Ofschoon de Zuid-Afrikanen door afwezig
heid van aanvoerder Dudley Nourse en van
de bowlers Atholl Rowan, Chubb en Mann
niet met hun allersterkste ploeg zullen uit
komen is er geen aanleiding om een beter
resultaat dan in 1935 te verwachten. In
„Cricket" geeft W. F. Bok als zijn mening,
dat ons elftal van zestien jaar geleden ster
ker was dan het huidige, ondanks het herstel
van spelqualiteit in de naoorlogse jaren.
Zwemmen
Florence Chadwick is er in geslaagd het
Kanaal van Engeland naar Frankrijk over
te zwemmen. Er heerst veel misverstand over
de identiteit van de zwemster, die te Dover
was gestart en ergens op het verlaten strand
van Frankrijk aan wal was gestapt. Enkele
badgasten zagen haar aan wal komen. Na
enkele minuten stapte zij in de boot, welke
haar had begeleid van Fnueland naar
Frankrijk.
Florence Chadwick is de eerste vrouw die
het Kanaal van Engeland naar Frankrijk
heeft overgezwommen.
Pogingen gestaakt
De Cubaan José Cortinas, die bij Kaap
Gris Nez was gestart, heeft na veertien uur
in het water te hebben gelegen, zijn poging
opgegeven wegens kramp. Hij was toen vier
mijl van de kust van Kent verwijderd.
De Argentijn Abertondo heeft een poging
opgegeven. Hij had 11 uur en 35 minuten in
het water gelegen.
Brannigan zat al van een goed getapt
biertje te genieten, toen Taske binnen
kwam. Hij kende de gewoonten van Taske
en bestelde een borrel voor hem.
„Zo, ze§ het maar eens", opende Taske
het gesprek. Hij was middelmatig groot en
enigszins kaal. Zijn tongval verraadde
slechts eventjes zijn Amerikaanse afkomst.
Zijn weinig zeggende gelaatstrekken maak
ten hem onopvallend in een gezelschap,
maar wie lette op zijn handen zou deze
nooit meer vergeten. Lange, fijngebouwde
vingers, die het begrijpelijk maakten, dat
hij een expert was in het openen van safes,
of het hanteren van een revolver.
„Ik wou het hebben over de moord op
Marshall".
Brannigan wist, dat het onnodig was, uit
te leggen wie Marshall was en waar en
wanneer hij vermoord was. Hij was er
zeker van, dat Taske al op de hoogte was
van wat er was gebeurd.
„Ik dacht al, dat je me daarover bellen
zou. Ik kende hem. Ontmoette hem in 1936
in Chicago. Geen slechte vent, en hij kende
zijn vak. Jammer dat hij in Londen aan
zijn eind moest komen. Ik ben nog bij Cla-
ridge Hötel geweest om hem op te zoeken
en dronk toen een kopje koffie met hem,
want ik was wel enigszins nieuwsgierig,
wat hem naar Engeland had gevoerd".
Brannigan glimlachte. Het verbaasde
hem niets, dat Taske Marshall direct na
zijn aankomst in Engeland had opgezocht.
„Ik mag waarschijnlijk niet hopen, dat
hij je daar veel over verteld heeft?"
„Neen, hij vertelde inderdaad weinig. Hij
zei, dat die ouwe heer zenuwachtig was
en het een veilig gevoel vond, iemand in de
buurt te hebben die het klappen van de
zweep kende. Ik probeerde er achter te
komen, waar Burgess zich dan wel bezorgd
over mocht maken, maar Marshall wist het
zelf niet, of wist er over te zwijgen. Ik had
zo'n idee dat ik er vroeger of later wel eens
achter zou komen".
„Dat zal niet meevallen, nu Marshall
vermoord is".
„Inderdaad. Overigens kreeg ik zo de
indruk, dat Marshall wel iets, maar ook
niet alles wist".
„Eovendien is het natuurlijk niet uit
gesloten, dat Marshall vermoord is als ge
volg van een andere affaire, die met Bur
gess niets uitstaande had, of dat hij ver
moord werd om hem uit de weg te hebben,
als de moordenaar mettertijd met Burgess
wou afrekenen, maar zonder dat hij zich
op een of andere wijze heeft blootgegeven",
overwoog Brannigan. „Wanneer het een op
zichzelf onopvallende figuur was, lijkt het
het waarschijnlijkst, dat niet hij, maar
Burgess het uiteindelijke doelwit moet
worden".
„Daar kon je wel eens gelijk in hebben.
Burgess is een van die mensen, die een
millioen armer kunnen worden, zonder er
iets van le weten. Aan de andere kant is
het een pientere vent. Geld van hem los
krijgen zou heus niet makkelijker zijn dan
hem ongemerkt zijn gehele gebit te trek
ken. Ik heb zo'n idee, dat iemand hem op
een vrij rigoureuze manier de pin op de
neus wil zetten, en hem de reikwijdte van
zijn arm wil tonen".
„Hoezo?", vroeg Brannigan.
„Op grond van wat Marshall zich liet
ontvallen. Hij probeerde tijdens ons ge
sprek de aandacht van Burgess af te lei
den, alsof hij bevreesd was, dat ik, ondanks
zijn waakzaamheid, in die richting iets zou
te weten komen. Telkens probeerde hij het
gesprek te leiden in de richting van ge
vallen, die hij in de Verenigde Staten te
behandelen had gehad vóór hij met Burgess
in aanraking kwam. Toen ik er naderhand
over ging peinzen, merkte ik op, dat alle
gevallen, die hij daarbij ter sprake had ge
bracht, chantage betroffen. Na die aflei
dingsmanoeuvres begon hij me uit te horen
over chantagepractijken in Londen. Maar
het gebeurde allemaal zo simpel en schijn-
Woensdagavond 19 September zal op het
terrein van Haarlem een wedstrijd bij kunst
licht gespeeld worden tussen het elftal van
Haarlem, dat in 1946 kampioen van Neder
land is geworden en HFC.
Haarlem .verschijnt in de volgende op
stelling:
Doel: Kluit.
Achter: Verhappen en Van der Hulst.
Midden: Van Gooi, Van Daalen en Visser.
Voor: De Winter, Boeree, Roozen, Kick
Smit en Groeneveld.
Het bestuur van de Koninklijke Neder
landse Voetbalbond heeft toestemming Ver
leend aan Kluit en Smit om te spelen.
Aagtekerk 11 te Colombo.
Annenkerk, 11 te Fort Said.
Andijk, 10 te New Orleans.
Amstelland, te Buenos Aires.
Aagtekerk, 11 Colombo verwacht.
Agatha, 10 van Pladju naar Tj. Priok.
Aiamak, 10 150 m. O. Masira eil. n. Karachi.
Alkaid, 10 100 m. N.NW. St. Paulsrock.
Alnati, 10 Ouessant. gepass.
Alwaki, 10 250 m. Z. Bahia.
Amsteldiep, 10 60 m. W. ten Z. Lands End.
Arundo, 10 290 m. W. Scilly's.
Averdijk, 10 dwars Plymouth.
Agamemnon, 11 v. New York te Curacao verw.
Amsteldijk, 11 te Norfolk.
Amstelpark, 10 480 m. O.NO. Bermudas.
Abbekerk. 11 van Marseille naar Barcelona.
Alblasserdijlc, 11 van Rotterdam naar Golf havens
Arundo, pass. 11 Lizard.
Alpherat, 11 te Rotterdam v. Baltimore.
Almdijk, 11 v. Rotterdam te New York.
Bennekom, 11 te Amsterdam.
Bacchus, pass. 11 Mona passages.
Bantam, 10 400 m. O.NO, Flores n. Halifax.
Binang, 10 300 m. N.NW. Andamanen eil.
Blijdendijk, 10 200 m. Z.ZW. Ouessant n. Madeira
Bennekom, 11 Antofagasta verwacht.
Barendrecht, 11 te Singapore v. Pladju.
Baarn, 12 v. Port of Spain te Willemstad verw.
Breda, 11 van Callao naar Pisco.
Chama, 11 te Spezia verw. van Aruba.
Celebes, 10 100 m. O.ZO. Minicoy n. Pondicherry
Caltex The Hague, 11 van Sidon naar Rotterdam
Cleodora, 12 v. Menaelahmadi te Stanlow.
Caltex Nederland, 12 van Sidon te R'dam.
Cottica, 11 v. Paramaribo n. Plymouth.
Delftland, 8 te Santos.
Duivendijk, 10 320 m. W.ZW. Scilly's n. Cristobal
Dtemerdijk, 10 420 m. ZW. Monapass. n. Antw.
Ena, 10 420 m. ZW. Ouessant.
Elmina, 11 v. Freetown naar Monrovia.
Friesland, 10 van Genua.
Friesland (SSM), 11 van Vlaardingen n. Gdynia
Gaasterland, 10 van Cabedello naar Las Palmas.
Gaasterkerk, 11 v. Port Elisabeth n. East London.
Gouwe, 11 v. Kopenhagen naar Uleaborg.
Groote Beer, 11 te Tahiti.
Graveland, 11 van Santos naar Rio de Janeiro.
Hecuba, 10 240 m. NW. Finisterre n. Curacao.
Helicon, 10 150 m. O.NO. Flores n. Antwerpen.
Hera, 11 v. Pta Cardon n. Maracaibo.
Haarlem, 12 te Antwerpen.
Hestia, 11 v. Amsterdam n. Barranquilla.
Hoogkerk, 12 te Manilla.
Indrapoera, 12 te Port Said.
Java, 11 Semarang verwacht.
Jupiter, 11 Vassiliko verwacht.
Jagersfontein, 11 te Port Elizabeth.
Katwijk, pass. 10 Finisterre.
Klipfontein, 10 200 m. Z. ten W. Cp. Palmas.
Kota Agoeng, 11 13 u. te Port Soedan.
Lekkerkerk, 10 van Marseille.
Lawak, pass. 10 Sabang naar Singapore.
Lindekerk, 10 te Damman.
Lemsterkerk, 10 nog te Khorramshar.
Lieve Vrouwekerk, pass. 10 Finisterre.
Loosdrecht, 10 540 m. NO. Madras.
Loppersum, 10 dwars Oporto.
Larenberg, pass. 11 Ouessant.
Lombok, 11 van Cebu naar Tarakan.
Laertes, pass. 12 Dondrahead naar Penang.
Linge, 11 van Zaandam naar Emden.
Menvede, 8 van Houston, n. Galveston.
Maasland. 13 IJmuiden verwacht v. Buenos Aires
Marken, 7 6u. van Newport News n. Nederland
Maas, 10 Kp. de Gata gepass.
Maaskerk, 10 200 m. Z. ten O. St. Thome naar
Takoradi.
Malea, 12 van Miri te Sydney verwacht.
Macuba, 10 720 m. NO. Barbados.
Marisa, 10 60 m. Z. Kei eilanden.
Markclo, 10 80 m. ZW. Kreta naar Bordeaux.
Metuia, 10 180 m. N.NW. Perim.
Modjokerto, 10 100 m. Z.t.O. Singapore eil naar
Penang.
Mitra, 10 35 m. N.NO. Cp. de Fer.
Madoera, 11 van Bombay naar Chitagong.
Mapia, 11 van Singapore naar Suez.
Melampus, 8 van Palembang.
Maashaven. 11 van Philadelphia n. Nederland.
Noordam, 10 420 m. W. Scilly's.
Notos, 8 te Port au Prince.
Nieuw Amsterdam, 12 te Rotterdam v. New York
Omala, 10 v. Singapore naar Yokohama.
Orion. 10 130 m. N.NO. Finisterre.
Oranje, 11 van Singapore.
Oranjestad, 11 van Madeira naar Laguaira.
Prins Willem II, 7 van Rotterdam te MontreaL
Prins Willem IV, 5 v. Chicago n. Hamburg.
Poelau Laut, 11 Suez verwacht.
Pygmalion, 11 v. Grenada te Port of Spain verw.
Poseidon, 12 van Cienfuegos te Hull.
Parkhaven, 11 van George Town naar Trinidad.
Plato, 12 te Amsterdam van Hamburg.
Riouw, 10 v. Tj. Priok naar Aden.
Ruys. 10 van Kaapstad naar Buenos Aires.
Roebiah, 10 300 m. O. Dondrahead.
Roepat, 10 80 m. Z. Kreta.
Rijnkerk, 11 v. Beira te Lorenzo Marques verw.
Rotula, 10 300 m. ZO. Fernando Noronha.
Ridderkerk, 11 te Suez.
Stad Breda, 10 v. Newcastle n. Hamptonroads.
Stad Vlaardingen, 11 te Emden v. Narvik.
Stad- Alkmaar, 10 van Narvik naar Vlaardingen.
Saidja, 10 van Singapore naar Pladju.
Sarpedon, 11 v. Pto Cabello te Maracaibo verw.
Sumatra, 10 300 m. N.NW. Sabang n. Madras.
Swartehondt, 10 v. Soerabaja n. Buleleng.
Sliedrecht, 11 te Suez.
Soestdijk, 11 v. Lake Charles n. Newport News.
Schie, pass. 11 Ouessant.
Sommelsdijk, 11 van Houston naar Rotterdam.
Stad Arnhem, 14 12 u. A'dam v. Casablanca.
Stad Haarlem, vertr. 13 of 14 v. R'dam n. Spezia
Stad Maastricht, 13 2 u. Hock van Holland verw.
Stad Schiedam, vertr. 13 v. Rotterdam n. Savona
Tomini, pass. 10 13 u. Kp. Bon.
Tosari, 10 van Singapore.
Tibia, 10 te Einswarden v. Rotterdam.
Tjipanas, 10 van Miri naar Mombassa.
Teiresias, 10 te Belawan.
Tiba, verm. 15 v. Buenos Aires n. Brits Guyana.
Tankhaven I, 10 v. Port Swettenham n. Telo-
kanson.
Tjibodas, 13 v. Moji te Tarakan verw.
Tjimenteng, 10 500 m. W. ten N. Kaapstad.
Tawali, 10 360 m. N.NW. Bermudas n. Beyrouth.
Tegelberg, 11 van Durban naar Lorenzo Marques
Ternate, 11 van Makassar.
Tjikampek, U van Mauritius naar Penang.
Tero, pass. 12 Lands End.
Utrecht, 11 van Manilla naar Los Angeles.
Veendam, 11 van Rotterdam te New York verw.
Venus, 10 v. Anger naar Gibraltar.
Volendam, 10 875 m. O. ten N. Belle Isle.
Wieldrecht, pass. 10 Fernando Noronha.
Willem Ruys, 11 te Rotterdam v. Tj. Priok.
Willemstad, 10 v. Trinidad n. Barbados.
Weltevreden, pass. 10 Algiers n. Alexandrië.
Westland. 10 100 m. O. Kaap Verd. eil.
Woensdrecht, 10 130 m. ZW. Flores.
Zuiderkruis, 11 240 m. NO. Galapagos n. Papeete
baar toevallig, dat ik er tijdens het gesprek
geen aandacht aan schonk, en het kan dus
best verbeelding zijn geweest".
„Aan de andere kant praat men het liefst
over dingen, waar men op dat moment mee
bezig is of in is geïnteresseerd. Ik zal in
die richting ook eens verder neuzen. Kan
je voor me te weten komen, over welke
bank Burgess zijn geldzaken afhandelt?"
„Dat kan ik je meteen vertellen. Een
filiaal van de Transatlantic Bank of New
York op Berkeley Square".
„Waaruit ik mag concluderen, dat je al
in dezelfde richting bent gaan denken als
ik, voordat ik je opbelde?", informeerde
Brannigan grinnikend.
„Och, nieuwsgierig was ik wel", gaf de
Amerikaan toe.
„Dan zal ik je op de hoogte houden van
mijn bevindingen in die richting. Overigens
was ik gisteravond in jouw buurt, toen ik
een paar mensen opzocht, waar Marshall
heen ging toen hij vermoord werd".
Nadat Taske nog een glas bier voor
Brannigan besteld had merkte hij op, dat
hij ook al door het gedrag van die twee
heren getroffen was. „Ik geloof niet, dat
er nog een stel in Londen te vinden is, dat
zoveel geld aan feestjes uitgeeft. Er zijn
ook wel eens een paar mensen van de am
bassade geweest. Ik heb de Veiligheids
dienst indertijd eens gewaarschuwd toen
ik hoorde, dat er ook wel twijfelachtige
figuren kwamen op dergelijke avonden".
„Ja, dat heb ik ook gemerkt, maar er
waren ook heel wa£ gasten van een veel
beter soort. Ik ben er nieuwsgierig naar,
waar die jongelui hun geld vandaan halen.
In Engeland kost het tegenwoordig nogal
moeite om de eindjes bij elkaar te houden,
en dan is het wel opvallend, als zo'n stel
letterlijk met duizenden smijt
Victor Taske stond, na op zijn horloge te
hebben gekeken, op en verontschuldigde
zich. ..Ik moet achter iemand aan, die over
tien minuten de ambassade verlaat. Laten
we hier niet tegelijkertijd weggaan, dat
zou de aandacht kunnen trekken".
Korte tijd later drentelde Brannigan de
straat weer op, tot dusverre vrij tevreden
over het resultaat van zijn werk. Hij begon
zich al een idee te vormen, over wat ge
beurd zou kunnen zijn, maar hij hoedde
zich er voor, zich door zijn gedachten in
die richting te laten meeslepen, waardoor
zijn aandacht misschien zou kunnen wor
den afgeleid van feiten, die in een andere
richting wezen.
Inspecteur Dale wachtte reeds op hem,
toen Brannigan na een rustige lunch naar
Scotland Yard terugkeerde.
„En, zijn er al alibi's gesneuveld?", vroeg
Brannigan.
„Wij zijn nog altijd aan de gang. Het alibi
van Pullinger lijkt me safe. 't Is dik aan
met die weduwe Parker. Die is gek op hem
en ze verweet me, dat de politie hem dwars
zat vanwege zijn „vergissingen" tijdens
zijn ongelukkige jeugd".
Beiden lachten, en Dale vervolgde: „In
ieder geval heeft hij die avond in de con
versatiezaal van Grosvenor House, het
hötel van mevrouw Parker, de ene likeur
na de andere zitten drinken en zijn gast
vrouw laten betalen".
„Dus die is buiten schot".
„Zeker. Minder zeker ben ik van Malle-
son, alias Godfrey Williams. Een dienster
in een van de café's in Oxford Street her
kende zijn foto. Zij zei, dat hij er tot onge
veer negen uur was geweest. In de andere
café's herinnerde men- zich niet, hem te
hebben gezien, of was het personeel dat
gisteravond dienst had, niet aanwezig".
„Dus daar kun je nog verder achter
aan", drong Brannigan aan. „Stuur van
avond nog een paar mannetjes naar die
café's. Die Malleson staat me niets aan. Een
gladde vogel".
„Aan de andere kant kan ik me niet
voorstellen", overwoog Dale, „dat hij met
een revolver werkt".
„Ja, maar er zit meer achter deze moord,
daar kan hij wel mee te maken hebben.
Wat zijn je ervaringen met de rest ge
weest?"
„Over Drew ben ik niets naders te weten
gekomen. Hij schijnt een monster-wande
ling door Londen gemaakt te hebben. Vol
gens zijn eigen zeggen was hij in het begin
van de avond in Lambeth en dat kan wel
kloppen, want een agent heeft hem daar
om half negen gezien. Wat hij daarna deed
weten we alleen van hemzelf. Hij schijnt
naar Westminster gewandeld te zijn, daar
na doorgestoken naar Victoria Station en
toen naar Hyde Park.
(Wordt vervolgd).