Regering dient wetsontwerpen in
tot wijziging van de Grondwet
HORLOGES
VAN NIEL
ooiUt
Leidse studenten-weerbaarheid
viert zeventiende lustrum
SCHOTti
PALM BEACH
15.
Wereldnieuws
de Graaff
Regering wil minimum-leeftijd
voor senatoren handhaven
De radio geeft Zaterdag
RAT noch MUIS
E.V.C. solidair met
IJmuidense stakers
Voor de Winter
Uw „bed" in orde
Jeugdig inbrekers - trio ongewenste
bezoeker van consumptie-tenten
„PRO PATRIA"
ARAPLUIES
95
PANDA'S TOCHT NAAR ILLIRANIA
Nieuwe uitgaven
2
roEIT ZE uit
Oud-redder J. Kuiper
ter aarde besteld
Maakloon IV*,. £1°
Haarlems Matrassenhuls
3ARTELJ0RISSTRAAT 7
ZWANENDONS
P YAM A
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1951
Bij de Tweede Kamer zijn thans ingediend de reeds aangekondigde wetsontwerpen,
betrekking hebbende op de aanstaande wijziging van de Grondwet. De algemene
toelichting verwijst naar het gepubliceerde interim-rapport der staatscommissie, waar
in erop gewezen wordt dat het haar niet gelukt is alle voorstellen met de daarbij be
horende toelichtingen zo tijdig gereed te hebben, dat de regering en de Staten Generaal
in staat zouden zijn de in aansluiting daaraan te treffen wettelijke voorzieningen bin
nen de bovenbedoelde termijn tot stand te brengen. Vandaar dat zij zich voorlopig
beperkte tot voorstellen voor een gedeeltelijke herziening. Zo is gebleken, dat het
voorstel betreffende de buitenlandse betrekkingen niet tegelijk met de overige voor
stellen voor indiening bij de Tweede Kamer gereed kon zijn. Verder uitstel van in
diening der overige ontwerpen wordt echter ongewenst geacht. Met deze voorstellen
kan de regering zich in het algemeen verenigen.
Speciale Kamer voor
Grondwetsherziening
De regering heeft het voorstel van de
meerderheid der staatscommissie om een
Kamer voor Grondwetsherziening in te stel
len overgenomen. Bij dit stelsel komt het
accent voornamelijk te liggen op raadple
ging der bevolking. Dat daarbij daadwer
kelijk de bevolking in de gelegenheid wordt
gesteld haar oordeel over de voorge
stelde herziening te geven, is slechts zeer
in het algemeen het geval.
Grondwetsherziening, aldus de motive
ring van het thans ingediende wetsontwerp,
dient in de loop van een parlementaire
periode mogelijk te blijven zonder de con
tinuïteit in de samenwerking tussen rege
ring en Staten Generaal te schaden. Deze
zou door een verplichte tussentijdse ont
binding in het gedrang komen. Met betrek
king tot aanhangige voorstellen tot grond
wetsherziening kan een Kamer voor Grond
wetsherziening meer representatief zijn dan
nieuw verkozen Staten Generaal. Daarom
is de instelling van een dergelijke Kamer
meer in overeenstemming met de idéé van
een Grondwet als hoogste staatsordening.
Het wetsontwerp bepaalt dat de Koning
de verkiezing van deze Kamer moet ge
lasten binnen twee maanden na de afkon
diging van de wet (ten), houdende voor
stellen tot verandering in de Grondwet. Er
zal uiteraard slechts één zitting zijn, die
door de Koning wordt geopend en gesloten.
Deze duurt totdat over de voorstellen is
beslist. Met de sluiting der zitting houdt de
Kamer op te bestaan. Als griffier treedt de
griffier van de Eerste Kamer op.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde muziek. 7.45
Morgengebed en liturgische kalender. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.35 Platen. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Platen.
11.00 Voor zieken. 11.45 Klein koor. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Weerbericht.
12.33 Piano. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.
13.20 Amusementsmuziek. 14.00 Hoorspel
voor de jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40 Ge
mengd koor. 15.00 Kroniek van Letteren en
kunsten. 15.48 Accordeon. 16.02 Promenade
orkest. 16.30 De Schoonheid van het Grego
riaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws.
18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25
Piano. 18.40 Regeringsuitzending. 19.00 Film
programma. 19.20 Parlementsoverzicht, 19.30
Platen. 19.52 Actualiteiten. 20.00 Nieuws. 20.08
De gewone man. 20.15 Lichtbaken. 20.40
Steek eens op, heren. 21.00 Gevarieerd pro
gramma. 21.53 Amusementsmuziek. 22.30 Wij
luiden de Zondag in. 23.00 Nieuws. 23.22
24.00 Concertgebouworkest.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.33 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Orgel. 8.50 Voor de vrouw.
9.00 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders
in de continubedrijven. 11.35 Piano. 12.00
Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33 Lichte mu
ziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Kleine zonden. 13.30
Metropoleorkest. 14.10 Voor de jeugd. 14.30
Koorzang. 14.50 Boekbespreking. 15.05 Dans
muziek. 15.30 Van de wieg tot het graf. 15.45
Platen. 16.15 Sport. 16.30 Kamerorkest en
solisten. 17.15 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws.
18.20 Hawaiïanmuziek. 18.35 Volksdansen.
19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepar
tout. 19.40 Het Oude Testament in deze tijd.
19.55 Deze week. 20.00 Nieuws. 20.05 Actuali
teiten. 20.15 Tiroolse muziek. 20.45 Operette.
21.45 Socialistisch commentaar. 22.00 Work-
songs. spirituals en blues. 22.20 Onder de
pannen. 22.35 Instrumentaal sextet. 23.00
Nieuws. 23.15 Sport. 23.25 Amusementsmu
ziek. 23.40—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Zang. 13.30 Platen. 14.00 Con
cert. 14.55 Sopraan en Piano. 15.00 Jagers-
muzlek. 16.00 Universitaire kroniek. 16.30
Accordeon. 16.45 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10
Accordeon. 17.25 Walsmuziek. 17.30 Orgel.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30
Platen. 19.50 Feuilleton. 20.00 Omroeporkest
en solist. 21.00 Actualiteit. 21.15 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma. 23.00
Nieuws. 23.05 Platen. 23.30—24.00 Dans
muziek.
ADVERTENTIE
ZENITH - ETERNA - BUREN
Originele Zwitserse fabrieksmerken
UURWERKEN
GROTE HOUTSTRAAT 86, HAARLEM
68 Jaar speciaalzaak
Overgang naar een
nieuwe rechtsorde
Bij het overwegen van de vraag, welke
wijzigingen in verband met de nieuwe ver
houding tot Indonesië in de Grondwet die
nen te worden aangebracht, is de regering
er van uitgegaan dat dit staatsstuk ten aan
zien van de Nederlands-Indonesische Unie
niet als bron van recht kan worden be
schouwd. Het Koninkrijk der Nederlanden
werkt immers slechts als partner mede aan
de vorming van het recht, waardoor deze
Unie wordt beheerst. Op grond van deze
overweging is in het onderhavige ontwerp
geen bepaling omtrent de Nederlands-
Indonesische Unie opgenomen.
Aan Nieuw-Guinea dient een speciale be
paling te worden gewijd. De bestaande on
zekerheid omtrent de toekomstige status
van dit gebiedsdeel doet het gewenst voor
komen geen gedétailleerde regeling te tref
fen. De voorgestelde bepaling is daarom zo
soepel mogelijk geredigeerd. De regeling
der staatsinrichting van Nieuw-Guinea
wordt daarin aan de gewone wetgever op
gedragen, zonder dat deze hierbij in enig
opzicht wordt gebonden. Aanvaarding van
een nieuwe rechtstoestand, waarvan de
regeling afwijkt van voorgaande hoofdstuk
ken der Grondwet, zou moeten geschieden
bij een wet, waarvan het ontwerp door
beide Kamers der Staten-Generaal met
twee derden der uitgebrachte stemmen is
aangenomen.
Wat de status van Suriname en de Ne
derlandse Antillen in het Koninkrijk be
treft, staat nog niet vast tot welke resul
taten het nadere overleg zal leiden. Der
halve dient bij de thans aan de orde zijnde
Grondwetsherziening te worden uitgegaan
van de bestaande rechtstoestand. Bij de
ontworpen regeling wordt vooropgesteld
dat de betrekkingen tussen Nederland, Su
riname en de Nederlandse Antillen in een
statuut worden geregeld. De desbetreffende
bepaling zou moeten worden opgenomen in
een nieuw artikel la, dat bestemd is na de
totstandkoming der definitieve rechtsorde
gehandhaafd te blijven.
Het verdient, naar de mening van de re
gering, alleszins aanbeveling dat de bevol
king van Nieuw-Guinea zoveel mogelijk in
de te nemen beslissingen aangaande de
totstandkoming van een nieuwe rechtsorde
wordt gekend. Met het oog hierop is in het
ontwerp de bepaling opgenomen, dat het
vertegenwoordigend lichaam of bij ontsten
tenis daarvan althans vertegenwoordigers
van de bevolking worden geraadpleegd.
In overeenstemming met het geldende
recht wordt in het betreffende ontwerp-
artikel voor wijziging van de status van
Nieuw-Guinea, in afwijking van de bepa
lingen der Grondwet, de instemming van
beide Kamers der Staten Generaal, blij
kende uit een met een meerderheid van
twee derden der uitgebrachte stemmen ge
nomen besluit, geëist.
De Tweede Kamer 150,
de Eerste 75 leden
De sterke toeneming der bemoeiingen
van de overheid heeft er toe geleid, dat de
taak der Staten-Generaal in de loop der
jaren voortdurend omvangrijker en inge
wikkelder is geworden. Dit heeft tot gevolg
gehad dat niet alleen tal van Kamerleden
individueel zwaar zijn belast, maar ook
dat voor het college als geheel een behoor
lijke afdoening van het vele werk steeds
meer moeilijkheden is gaan opleveren. Hoe
wel het tot dusverre, dank zij inspanning
van alle krachten, is gelukt een ernstige
stagnatie in de werkzaamheden te voor
komen, dreigt toch het gevaar dat dit in de
toekomst niet meer mogelijk zal zijn. Bo
vendien is te verwachten, dat in toenemen
de mate een beroep op de leden der Staten-
Generaal zal moeten worden gedaan om
deel te nemen aan internationale confe-.
renties en zitting te nemen in internationale
of supra-nationale organen of op andere
wijze werkzaam te zijn op het gebied van
de buitenlandse betrekkingen.
Uitbreiding van het aantal leden der
Staten-Generaal lijkt voorshands het meest
aangewezen middel om te voorkomen, dat
de wetgever op den duur niet meer bij
machte zou zijn de hem gestelde taak het
hoofd te bieden. De bovengeschetste toe
neming van het werk heeft mede een na
delige invloed op het contact der Kamer
leden met de maatschappij. Om tot een
betere werkverdeling te komen stelt de re
gering voor het aantal leden van de Twee
de Kamer van 100 op 150 te brengen en dat
van de Eerste Kamer op 75. De regering
acht het aanbevelenswaardig in de Grond
wet vast te leggen, dat de ene drie jaar 38
leden van de Eerste Kamer aftreden en de
andere 37 leden.
Gezien de urgentie van de voorgestelde
uitbreiding ware het te betreuren, indien
de doorvoering daarvan zou worden uitge
steld tot de eerste verkiezingen, die na het
tot stand komen van de thans aan de orde
zijnde grondwetswijziging zullen worden
gehouden. Voor de Eerste Kamer wordt
dan ook een nieuwe verkiezing voorge
schreven. De Tweede Kamer dient binnen
een termijn van twee maanden na de tot
standkoming van de onderhavige wijziging
te worden aangevuld aan de hand van de
uitslag van de laatstelijk gehouden verkie
zing.
Een versterking van het ledental van de
Kamer heeft uiteraard tot gevolg dat
tenzij speciale voorzieningen worden ge
troffen kleine staatkundige groeperin
gen, welke thans niet in de Staten-Generaal
zijn vertegenwoordigd, eerder kans maken
voor toewijzing van een zetel in aanmer
king te komen. Een algemene voorziening
hieromtrent wordt overgelaten aan de ge
wone wetgever. In afwachting hiervan is
bepaald dat voor de nieuwe plaatsen geen
lijsten in aanmerking komen, aan welke bij
de laatstelijk gehouden verkiezingen geen
zetels zijn toebedeeld.
De staatscommissie tot herziening van de
Grondwet oordeelt het wenselijk, de mini
mum-leeftijd voor het passief kiesrecht te
verlagen tot 23 jaren. De regering kan zich
met het voorstel voorzover dit het passief
kiesrecht voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal en van
de Provinciale Staten betreft, verenigen.
Ten aanzien van de Eerste Kamer acht zij
echter handhaving van de thans bestaande
grens niet onjuist. Hiervoor wenst de rege
ring een minimum-leeftijd van dertig jaren
te handhaven.
ADVERTENTIE
ontsnapt aan het
onweerstaanbare
Naar wij vernemen heeft de Eenheids
Vak Centrale haar leden in IJmuiden ge
adviseerd het hangende conflict over de
zogenaamde poolprijs algemeen te maken
en uit te breiden over het hele trawlvis-
serijbedrijf. De O.V.B. adviseerde verleden
week te staking te localiseren tot de ha
ringtrawlers.
Onder grote belangstelling is Donder-
dagdagmiddag het stoffelijk overschot van
de oud-redder Janus Kuiper, de laatste
der „blauwe zeeridders" op de algemene
begraafplaats te Huisduinen ter aarde be
steld.
Hij is ter ruste gelegd temidden van zijn
makkers uit de vorige eeuw. Op de be
graafplaats stond de bemanning van de
reddingboot Dorus Rijkers. Voorts waren
vele oud-redders en deputaties van de
kuststations van het Nederlands redding
wezen aanwezig. De burgemeester van Den
Helder, mr. G. D. Rehorst, kapitein ter
zee K. van Dongen, namens de Konink
lijke Marine en de directeur van de Ko
ninklijke NZHRM, de heer H. Th. de Booy
voerden het woord.
Koningin Juliana had de nabestaanden
een telegram van deelneming gezonden,
waarin zij de overledene een voorbeeld
voor het gehele Nederlandse volk noemde.
ADVERTENTIE
Vraagt ons vrijblijvend
advies en prijsopgave
voor het behangen
van Uw kamers.
COMPLETE WONINGINRICHTING
(Wtelioriutr. 13-17 -Ha*i4emT«i 13011
ADVERTENTIE
Dit jaar zal in de Zaanstreek de Sint
Maartenviering niet op 11 maar op 12 No
vember geschieden, omdat 11 November op
een Zondag valt.
Gratis prijsopgaaf aan huis I
Voor alle voorkomende
reparaties.
Bijvullen en vernieuwen
In één dag retour.
Gr. Houtstraat 103
Haarlem.
Telefoon 11485
Menig kioskhouder uit Haarlem en om
geving is in de afgelopen zomermaanden
tot de onaangename ontdekking gekomen
dat niet iedereen het mijn van het dijn ge
lieft te onderscheiden. Wie het speciaal op
zijn voorraden chocolade, pepermunt of
kauwgom hadden gemunt, kon hij Donder
dagmiddag zien in de Haarlemse rechts
zaal, waar drie jongelui zich te verant
woorden hadden voor inbraken in con
sumptietenten en cafés.
Daar was allereerst de tweeëntwintig-
jarige Haarlemse expediteur P. O., die als
een ware roverhoofdman allerlei plannen
tot het zetten van kraakjes uitwerkte. Met
een lachend gezicht vertelde hij hoe hij op
een nacht in Juni de consumptietent op het
H.F.C.-terrein was binnengeklauterd om
daar zijn zakken vol te laden met lekker
nijen. Behalve in deze kiosk, had hij zijn
geluk beproefd in cafés, een hötel, een
theehuis, enige clublokalen van sportver
enigingen en een badinrichting, waar hij
tenslotte in de kraag werd gegrepen. In
het geheel heeft O. twintig inbraken op zijn
naam staan.
De officier van Justitie, mr. G.W.F. v. d.
Valk Bouman, zei in zijn requisitoir dat de
roversbende van O. de omgeving lange tijd
danig onveilig heeft gemaakt. Hij voelde
er veel voor hem in de bijzondere straf
gevangenis voor jongelieden te Zutphen
te plaatsen, welke mogelijkheid echter eerst
onderzocht zou moeten worden. Mocht de
rechtbank niets voelen voor zijn eis van
anderhalf jaar jeugdgevangenis, dan zag
de officier gaarne een gevangenisstraf van
één jaar met aftrek van het voorarrest op
gelegd.
De raadsman, mr. J. Jansonius, drong aan
op een gecombineerde straf. Hij zag het
wangedrag van zijn cliënt als een soort
roversspel, of een wild-West-avontuur.
De negentienjarige magazijnbediende H.
W., die bekende er enige keren met O. op
uit getrokken te zijn, hoorde tien maanden,
waarvan vijf maanden voorwaardelijk,
met een proeftijd van drie jaar tegen zich
eisen.
De verdediger, mr. A. J. Fibbe, vroeg een
gecombineerde straf, waarvan het onvoor
waardelijke gedeelte gelijk zou zijn aan de
tijd in voorarrest doorgebracht.
Tegen de twintigjarige los-werkman H.
v. d. W. uit Hillegom, die eveneens deel
had uitgemaakt van O's ploegje, vorderde
de officier twaalf maanden, waarvan vier
maanden voorwaardelijk, met een proeftijd
van 3 jaar. Mr. K. van Giffen, die als ver
dediger van Van de W. optrad, vroeg die
straf aanzienlijk te bekorten, vooral ook
omdat de verdachte heeft ingezien dat hij
op de verkeerde weg was.
Mr. Van de Valk Bouman eiste tegen de
zevenentwintigjarige kellner J. F. H., die
- Op 1 November waren precies tiendui- J^erd*repen chocolade van O. zou
zend Nederlanders bij het commando voor ^bben gekocht zes weken gevangenisstraf,
het Rode Kruis-korps ingeschreven. Een jaar °lgens O. was H. er van op de hoogte ge-
geleden bedroeg de sterkte van het korps weest dat de repen van diefstal afkomstig
8158. I waren. Hij zou bovendien aangeboden heb
ben, om nog meer van dergelijke partijtjes
over te nemen. Hij ontkende echter beide
verklaringen.
De raadsman, mr. J. Roggeveen, was van
oordeel dat opzettelijke heling niet vol
doende was bewezen. Hij verzocht de
rechtbank tevens onmiddellijk uitspraak in
deze zaak te doen, omdat zijn cliënt Maan
dag reeds zes weken in voorarrest zit. De
rechtbank bepaalde de uitspraak van deze
zaak en ook van de andere echter op Don
derdag 15 November.
ADVERTENTIE
Gr. Houtstraat 47 - Haarlem
Telefoon 18036
Overtrekken Repareren
In Leiden zal de Leidsche Studenten
Vereniging tot Vrijwillige Oefening In
Den Wapenhandel „Pro Patria" op 5 en 6
November haar zeventiende lustrum vie
ren. Op 6 November zal ter gelegenheid
hiervan een groot défilé gehouden worden,
waaraan deelgenomen zal worden door be
faamde onderdelen van leger, marine en
luchtmacht en ook enkele onderdelen van
het Britse bezettingsleger in Duitsland.
Prins Bernhard zal op deze dag door zijn
aanwezigheid aan de lustrumviering van
de illustere vereniging luister bijzetten.
De geschiedenis van „Pro Patria" begint
in het jaar 1872, toen door studenten een
„vaandel te voet" werd gevormd. De naam
„Pro Patria" werd het eerst gehoord in
1866 toen de Pruisische uitbreidingsdrang
zich als een toenemende bedreiging van
's lands veiligheid deed voelen en overal
in Nederland het plan voor een algemene
volksbewapening opkwam. Ook in studen
tenkringen te Leiden bestond hiervoor
grote belangstelling en al spoedig kwam tot
stand de „Vereniging tot gemeenschappe
lijke Oefening in den Wapenhandel", die
na twee jaar de naam „Pro Patria" kreeg.
De leden kregen een uniform dat geba
seerd was op het blauwe infanterie-uni-
form met witte slobkousen uit die dagen,
met een garde-koppel waarop het zilveren
embleem van de Franse infanterie voor
kwam, de granaat met open vlam, waarbij
later nog de fraaie pluim op de kepi
kwam. Nadat bij verschillende gelegenhe
den reeds Leidse studenten voor het vader
land hadden gevochten, onder meer bij de
aftocht der Fransen bij Quatre Bras en
Waterloo en tijdens de Tiendaagse Veld
tocht, was aldus een officiële studenten
weerbaarheid tot stand gekomen.
Beschermheer
In 1868 aanvaardde de Prins van Oranje,
zelf oud-lid van het Leidsch Studenten
Corps, het beschermheerschap van de ver
eniging. Hij gaf vele malen blijk van zijn
belangstelling voor „Pro Patria", evenals
Prins Alexander, die deze functie na hem
kreeg. In 1938 werd Z.K.H. Prins Bernhard
beschermheer.
Dat „Pro Patria" beschouwd mag wor
den als de meest op de voorgrond tredende
studenten-weerbaarheid blijkt wel uit het
feit, dat op verschillende hoogtijdagen voor
het Huis van Oranje aan de vereniging de
eer te beurt viel deel te mogen nemen aan
erewachten. Dit geschiedde onder andere
bij de inhuldiging van Koningin Wilhel-
mina, bij het huwelijk van Prinses Juliana
en bij de inhuldiging van H.M. Koningin
Juliana. Maar niet altijd waren het ere
wachten, waarmee „Pro Patria" haar aan
hankelijkheid aan het Koninklijk Huis be
wees; toen in November 1918 de toestand
in ons land onzeker was door relletjes en
zelfs op het leger niet geheel vertrouwd
kon worden, werd behoefte gevoeld aan
een klein corps van bijzonder betrouwbare
lieden om in Den Haag de Koninklijke
familie te beschermen tijdens eventuele
onlusten. Hiervoor werden toen reserve
officieren en leden van „Pro Patria" ge
kozen, die in de koninklijke stallen gele
gerd werden.
„Pro Patria" legt zich tegenwoordig in
hoofdzaak toe op erewachten en parades,
het schieten op de schietbanen in Katwijk,
waar geregeld wedstrijden gehouden wor
den en het deelnemen aan verschillende
marsen, waarbij het lopen van de Vier
daagse het hoogtepunt vormt.
Er is een grote wederzijdse belangstel
ling tussen „Pro Patria" en de strijdkrach
ten Van beide kanten komt geregeld het
initiatief voor excursies en lezingen. Het
bestuur van de vereniging verklaarde dezer
dagen dat het nog niet tot de oprichting
van een vrouwelijk hulpcorps is gekomen.
ADVERTENTIE
SPECIAALHUIS
VOOR KOUSEN
EN LINGERIES
Deze pyama, welke ook
te dragen is als huis-
pyama, brengen wij in
zeer exclusieve model
len en kleuren, o.a. in:
bordeaux, marine, don
kergeel, lichtgeel, lila,
donkergroen, lichtgroen.
In de maten 40 t/m 46 vanaf
26. Joris Goedbloed en Graaf Isen Grim
doorzochten het struikgewas met grote
nauwgezetheidmaar natuurlijk slaagden
zij er niet in om de medaille te vinden.
„Dan moet die Jollie-dinges die knecht
van dat stuk Panda er mee vandoor
zijn gegaan!", mompelde Isen Grim som
ber. „Dat maakt me kwaad! Ik zal hem
krijgen!" Joris Goedbloed had echter zijn
opgeruimd humeur behouden en zon al
weer op nieuwe plannen. „Komt, makker!",
zo riep hij uit. „Kop op! Fier de borst
vooruit gestoken! Laat u toch niet ter
neder drukken door een kleinigheid! Wel
is dan voorlopig het Erekruis uit ons ge
zichtsveld verdwenen, maar natuurlijk
laten wij om daardoor niet terneder druk
ken. Samenwerking slaat ons door de moei
lijkheden heen! Co-operatie is het woord
waarvan de wereld galmt! Riepen niet
reeds de ouden uit: co-operatio sine qua
non? Wij werken dus samen, kameraad!
Hier, neem dit wiel en hecht het weer aan
dit voertuig!" „Goed, samenwerken dan!",
stemde Isen Grim toe, terwijl hij zuchtend
en zwetend aan het zware karwei begon.
„Je hebt gelijk! Ik mag je helemaal niet,
maar samenwerking is wel een goed idee.
Samen kunnen we misschien wel wat be
reiken, al ben jij dan ook een vervelende
vent! Ziezodat wiel zit er weer aan!
Laten we nu de achtervolging van die
Jollie-dinges inzetten!" Maar men zal be
grijpen hoe hij schrok toen nu plotseling
de wagen wegreed! Hij had niet gemerkt,
dat Joris intussen stilletjes op de bok was
gaan zitten en nu de koets met een ruk
in beweging bracht. „O neen!", riep hij
daarbij uit. „Wanneer ge me niet gaarne
moogt is er natuurlijk van samenwerking
geen sprake! Ik wil u niets opdringen,
waarde Graaf! Het moet een genoegen
voor u zijn en anders maar niet!" Isen
Grim, die door de schok ondersteboven
viel, was kwader dan ooit. „Bedrieger!",
schreeuwde hij. „Laat me dan tenminste
dat wiel er weer afhalen!" Zo werd dus
de bedrieger Isen Grim bedrogen; we
moeten nu maar hopen, dat het de bedrie
ger Joris niet beter zal vergaan.
Congres. Donderdag heeft de voorzitter
van de wereldvredesraad Joliot-Curie
in het Weense stadspark het congres
van de raad geopend. In zijn openings-
woord zei Joliot-Curie, dat het hoofd-
doel van de beweging nog steeds is het
sluiten van een vredesverdrag door de
vijf grote mogendheden. Hij zei, dat
„zeer bevredigende" onderhandelingen
worden gevoerd met andere wereldorga.
nisaties, zoals het Rode Kruis, de Qua]
kers en de wereldraad van kerken. De
Oostenrijkse regering heeft het volk
verzocht zich niet met het congres in te
laten, omdat het wordt gehouden zon-
der medeweten of toestemming van de
regering.
Contract. Bij regeringsbesluit is het con-
tract goedgekeurd tussen het Arger.-
tijnse ministerie van Telecommunicatie
en de N.V. Philips, dat voorziet in de
levering van telefoon- en radiocommu-
nicatiemateriaal ter waarde van 90 mil.
lioen pesos door Philips.
Bezoek. Het Witte Huis heeft meegedeeld
dat generaal Eisenhower hedenavond uit
Parijs naar de Verenigde Staten vertrekt
voor besprekingen met president Tru-
man en andere hoge Amerikaanse func.
tionarissen. De perschef van president
Truman, Joseph Short, deelde mee, dat
Eisenhower op verzoek van de presi
dent naar Washington komt.
Plan. Het Oost-Duitse parlement heeft
Donderdag rrtet algemene stemmen het
vijfjarenplan goedgekeurd, dat beoogt
de productie in vergelijking met het peil
van 1936 te verdubbelen.
Voorkeur. Van de Canadezen, aan wie het
Gallup-instituut gevraagd heeft, welk
ander levend wezen dan mens zij hei
liefst zouden zijn, heeft 25% geantwoord
„een vogel". Daarop volgden in volg-
orde van voorkeur: hond, kat, paard,
leeuw, olifant en hert.
Vlees. Om in het in Oostenrijk heersende
tekort aan vlees te voorzien, zal walvis
vlees worden ingevoerd. Volgens een
Woensdag afgekondigde regeringsmaat-
regel zal varkensvlees en kalfsvlees
slechts op Zaterdagen mogen worden
verkocht.
Geschenk. Een West-Duitse chemische
fabriek heeft met een lijntoestel van de
K.L.M. honderd ampullen met een staal,
preparaat naar Buenos Aires gezonden.
Zij zijn een geschenk voor de vrouw van
de Argentijnse president, Evita Perón,
die, zoals bekend, aan bloedarmoede
lijdt.
Vondst. De Israëlische politie meent een
internationale smokkelbende op het
spoor gekomen te zijn door de ontdek
king van 2000 gouden horloges in de
auto van een Oostenrijkse „tourist" te
Haifa.
Explosie. Te Sestri Levante (Italiaanse
Rivièra) heeft zich Donderdagavond een
explosie voorgedaan als gevolg waarvan
zes mensen zijn omgekomen, zeven per-
sonen zijn gewond en vijf gebouwen van
twee verdiepingen zijn verwoest. De
politie gelooft, dat in de kelder van een
der huizen munitie en wapens bewaard
werden, daar patroonhulzen en stukken
van een machinegeweer onder het puin
zijn aangetroffen.
Vlucht. De West-Duitse grenspolitie heeft
op een weg in' de buurt van Hof (Beie
ren) een gewonde en uitgeputte Tsje
chische militair aangetroffen. Hij had
een actetas met kleren bij zich, die door.
zeefd was met kogels. De Tsjech is aan
de Amerikaanse autoriteiten overge
leverd.
Avontuur. Een schoener van 120 ton is
Donderdagavond met de oude zeerovers,
vlag in top uit Portsmouth vertrokken
naar de Zuid-Chinese zee. Aan boord
bevinden zich 15 avonturiers, dde op
zoek zijn naar de schatten van kapitein
William Kidd, die volgens een oude
kaart op een eiland in het bewuste ge
bied verborgen moeten zijn.
Handel. Volgens de officier van justitie
van de arrondissementsrechtbank van
Manhattan, een wijk van New York, is
een organisatie ontdekt, die handel dreef
in pasgeboren kinderen. De leider van
dit complot, waarbij dokters en ver
pleegsters betrokken waren, zou een
advocaat uit Brooklyn zijn. Hij is in
staat van beschuldiging gesteld. De or
ganisatie kreeg sommige zuigelingen
voor niets en verkocht ze aan pleeg
ouders voor bedragen van 800 tot 1500
dollar. Een en ander kwam aan het
licht toen een ongehuwde moeder haar
baby trachtte terug te krijgen.
Ziekte. In Oost-Duitsland neemt de heer
sende epidemie van mond- en klauwzeer
in omvang toe. Dit najaar zijn 200.000
stuks vee ziek. Meer dan 90.000 stuks
vee zijn gestorven of moesten worden
afgemaakt.
Sinclair Lewis, De godzoeker -
Vertaald oor H. P. van den Aard
weg A. J. G. Strengholt, Am
sterdam.
Sinclair Lewis, de Amerikaanse schrijver
die vooral met zijn boeken Main Street en
Babbitt naam heeft gemaakt, vertelt in deze
roman het verhaal van Aaron Gadd, een
jonge Nieuw-Engelander in het midden van
de vorige eeuw, die zijn leven aan de Pro
testantse zending onder de Indianen probeert
te wijden. Aaron's vader, Uriel Gadd, is een
onverbiddelijk en verzekerd Calvinist, met
een ruim wilsoverwicht op zijn zoon; en
Aaron, die als jong timmerman en losbol zijn
volwassen bestaan begint, zwicht grif als hem
gevraagd wordt zich voor zendingswerk in
Minnesota beschikbaar te stellen: zijn weer
barstigheid is dan nog niet sterk genoeg om
de invloed van zijn opvoeding te breken. Pas
als hij een jaar of wat in de wildernis er
varing opgedaan heeft, durft hij voor zijn
eigen voorkeur te kiezen; hij keert dan terug
naar het timmerwerk, en trouwt met het
meisje, dat hem al jaren niet uit de gedach
ten is geweest, Religieuze belevingen heeft
hij tevergeefs gezocht; hij heeft er geen
sterke aanleg voor en het geforceerde, zelf-
rechtvaardigende Godsbegrip van de hoofd
zendeling op de post in Minnesota stoot hem
af. Gewoon leven ~n niet oordelen over goed
en kwaad passen beter bij zijn aard; het ver
langen naar vrouwen heeft hij steeds veel
directer ondervonden dan dat naar de God
delijke waarheid.
Het verhaal is door Sinclair Lewis noga'
nonchalant in elkaar geflanst. Aan de karak
ters valt weinig bijzonders te beleven, Aaron
zelf is aan het eind vager dan in het begin;
op zijn best is het verhaal in het weergeven
van levenswijze en opvattingen van de on
verzettelijke Calvinisten, tussen wie Aaron
enkele levensjaren doorbrengt. Zoals zij een
zijtak van het 19e eeuwse Amerikaanse leven
vertegenwoordigen, geeft Aaron er dan de
hoofdrichting van aan; zo gezien hoeft M
niet eens erg persoonlijk te zijn. S.
