Steeds meer Engelse
troepen naar Egypte
Pieck nodigt Heuss uit
tot besprekingen
Brand in Waarderpolder eiste twee doden
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Oude tragedie
TRUMAN OPENBAART WOENSDAG
NIEUW WESTELIJK VREDESPLAN
„Opzienbarend nieuws", zegt Schuman
Wijziging van de West-Europese en
West-Duitse herbewapening
Geen voortgang
in Panmoendjom
Het woord is aan.
Ontploffing, gevolgd door felle brand,
in de Chemische Industrie Rids
Studentenrel in Teheran
UN O-leger?
Frans offensief in
Indo-China
Nieuw defensieplan
Twee jongemannen
overvielen verkoopster
Syrische premier adviseert Arabische landen
deelneming aan defensie-commando
Contact tussen twee Duitse presidenten
Twee doden
Brand geblust
66e JAARGANG No 101
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
jn Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaame 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
MAANDAG 5 NOVEMBER 1951
Haarlems Dagblad
295e JAARGANG No 205
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh. opZon-en Feestdagen.
Abonnement per week 40 cent, per kwartaal
5.20, franco per post 5.70. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Tg VERSAILLES is een dag of tien ge
leden de ex-Koningin van Portugal
Amélie overleden. Zij was heel oud:
grenen tachtig jaar. Het bericht van haar
sterven heeft herinnerd aan de Portugese
koningsmoord, die bijna vierenveertig jaar
gleden, op 1 Februari 1908, gepleegd werd
ên diepe indruk in de wereld maakte. Ko-
nigin Amélie was volgens haar afkomst
sen Franse prinses, dochter van de troon
pretendent de hertog van Orléans, die even
als zijn (nu niet meer verbannen) nazaat
5e titel Graaf van Parijs voerde. Zij was
kroonprinses van Portugal geworden door
haar huwelijk (in 1886) met de Portugese
erfprins, die drie jaar later zijn vader als
eerde koning uit het Huis Braganza-Coburg
opvolgde onder de naam Carlos I. Portugal,
'met een zeer sterk gemengde bevolking,
leidde een nogal stormachtig politiek leven
onder de constitutionele monarchie. Partij
strijd deed zich zwaar gelden en werd door
"eigenbelangen kwalijk beïnvloed. Koning
Carlos I was, naar zijn tijdgenoten hem
schetsten, een goedhartig en ook wel intel
ligent man, begaafd bovendien met een
nogal opmerkelijk schilderstalent, maar
jeen krachtige persoonlijkheid. De republi
keinse beweging, die zich tijdens zijn re
aring in het land ontwikkelde als resul-
[gat van de partijstrijd in de Cortes (het
parlement) vond bij hem wel begrip. Van
hem was het woord: „Ik kan mij dat heel
d voorstellen: als ik geen koning was
zou ik zelf republikein zijn." Hij verbleef
graag en veelvuldig in Parijs, ontmoette er
Koning Leopold II van België en de prins
van Wales (die in 1901 Koning Edward VII
van Engeland werd) en was er vooral door
zijn kunstzin bekend. Meermalen waren
werken van zijn hand verschenen op schil
derijententoonstellingen, hetgeen in die tijd
als iets heel buitengewoons gold. Maar de
critiek placht ze lof te schenken.
Verscherping van de politieke partijstrijd
leidde ertoe, dat in 1906 een conservatieve
partijleider hem voorstelde de Cortes te
ontbinden en hem een tijdelijke dictatuur
toe te vertrouwen, opdat hij bestaande mis
standen zou kunnen uitroeien en de staats-
ïinanciën saneren. Koning Carlos weigerde
op het motief, dat voor de daden des dic
tators de koning aansprakelijk gesteld zou
worden en hij het bestaan der monarchie
niet in gevaar mocht brengen. Later bleek
hoe juist hij dat had gezien. Maar toen de
voortdurende strijd van facties, om enkele
personen gegroepeerd, het land steeds min
der regeerbaar maakten, gaf hij tien maan
den later toe. Zijn vertrouwen gold ditmaal
een andere politicus, die merkwaardiger
wijze, evenals de tegenwoordige dictator
van Spanje, Franco heette. Deze Joao
Franco bewerkte als minister-president in
Mei 1907 de ontbinding van de Cortes en
trad daarna met harde hand op. Hij ver
zekerde zich van aanhang in het leger door
officiers-tractementen te verbeteren, die
heel laag waren, maar paste overigens zijn
financiële sanering met kracht toe, zodat
een groot aantal overbodige ambtenaren
ontslagen werd. En gelijk iedere dictator
altijd gedaan heeft: hij liet zijn politieke
tegenstanders gevangen zetten. De span
ning in den lande nam snel toe en daarmee
het gerucht omtrent een komende aanslag
op 's konings leven. De koning bekommerde
zich daar weinig om. Zijn politiechef trad
af omdat hij op waarschuwingen alleen
antwoordde met „Wat mij overkomen moet
zal mij toch overkomen". Herhaaldelijk
reed hij zonder escorte uit. Op 1 Februari
i keerde hij met koningin Amélie en zijn
zoons, 21 en 18 jaar oud, uit Villa Viqosa
naar de hoofdstad terug. Toen de konink
lijke familie 's middags om vijf uur, op
klaarlichte dag dus, in een gesloten rijtuig
met slechts een begeleidende adjudant door
het centrum van Lissabon reed werd zij
plotseling door een drietal mannen uit
karabijnen beschoten. Koning Carlos, door
drie kogels getroffen, was onmiddellijk
dood, De kroonprins stierf even later. Prins
Manuel werd licht gewond en de koningin
bleef ongedeerd, ofschoon zij gepoogd had
met haar lichaam de kroonprins te bescher
men. De adjudant had een der aanvallers
doodgeschoten en het was een waar bloed
bad.
De emotie die deze koningsmoord in de
betrekkelijk-rustige wereld van die tijd
wekte kunnen wij ons nauwelijks voorstel
len. Kranten, ook in Nederland, wijdden
er pagina's aan. De achttienjarige prins
Manuel werd tot koning van Portugal uit
geroepen. Hij ontsloeg Franco, die ten snel
de naar het buitenland vertrok en ver
klaarde dat hij zich nooit meer met poli-
üek zou inlaten. Een nieuwe regering werd
gevormd, verkiezingen werden aangekon
digd, de persvrijheid hersteld, politieke ge
vangenen losgelaten. Het baatte alles niet
meer: anderhalf jaar later (October 1910)
brak revolutie uit en koning Manuel II en
zijn familieleden konden maar op het nip
pertje naar Gibraltar vluchten, vanwaar zij
naar Engeland vertrokken. Latere pogin-
tot herstel van het koningschap hadden
geen resultaat. De republiek bracht overi
gens geen rust in Portugal en zou tenslotte
toch weer tot een dictatuur leiden.
In 1932 stierf in Engeland de ex-koning
Manuel, pas 43 jaar oud, één jaar jonger
dan zijn vader toen die vermoord werd.
Het is merkwaardig dat sommige buiten
landse commentaren op de koningsmoord
van 1908 toen verklaarden „dat dictatuur
in de moderne wereld had uitgediend om
dat de beschaving te ver was gevorderd."
Maar de Nederlandse bladen onthielden
?ioh van zo gewaagde uitspraak.
Kon ingin Amélie, die een moedige vrouw
was, die zelfs als kroonprinses in een
rivier was gesnrongen en een drenkeling
had gered, nadat vele mensen geen hand
hadden uitgestoken, is uit een lang.
zwaarbeproefd, sinds tientallen jaren een
zaam leven heengegaan.
R. P.
TEHERAN (Reuter). In Teheran heeft
°e politie Zondag de universiteit bezet en
da studenten gelast zich te verwijderen.
De politie wilde naar verluidt voorkomen,,
dat studenten die aanhangers zijn van de
medeh-partij in botsing zouden komen
Wet tegenstanders zoals Zaterdagavond
was geschied. De gevechten tussen de stu
denten onderling vormden het hoogtepunt
''an een aantal demonstraties van commu-
tostische studenten. 1
WASHINGTON, 4 November (Reuter) In Washington wordt officieel medegedeeld,
dat president Truman Woensdag een rede zal houden over de buitenlandse politiek.
Reuter tekent hierbij aan, dat Truman dan een bespreking met generaal Eisenhower
zal hebben gehad. Naar verluidt hebben de Westelijke mogendheden een voorstel
klaar dat een aanzienlijke verbetering voor de zaak van de vrede zou betekenen, wan
neer Rusland het zou accepteren. Men meent echter niet, dat de „sensationele plannen",
zoals de Franse minister van Buitenlandse Zaken zich te Rennes uitdrukte, een be
spreking met Stalin inhouden.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Robert Schuman, heeft te Rennes, in
Bretagne, een rede gehouden, waarin hij onder meer verklaarde: „De drie Westelijke
verbondenen zullen in de komende dagen stappen ten bate van de vrede nemen welke,
naar mijn mening, opschudding zullen verwekken".
Volgens functionarissen zal president
Truman plannen uiteenzetten voor een
aanzienlijke verandering van koers voor de
bewapening met atoomwapens en andere
bewapening.
Men verwacht te Washington, dat Tru
man Woensdag in zijn aangekondigde rede
een nieuwe „krachtige" uitnodiging tot de
Sovjet-Unie zal richten, de voorstellen voor
het eindigen van de atoombewapenings
wedloop te aanvaarden en de huidige span
ning tussen Oost en West te verminderen.
Truman zou de Sovjet-Unie voorstellen een
volledig plan voor het beheer der atoom
wapens te aanvaarden, dat een waarborg
zou vormen tegen elke onwettige geheime
vervaardiging in strijd met enige ontwa-
pendngsovereenkomst.
Welingelichte functionarissen verwach
ten echter niet dat Truman een direct ver
zoek zal doen om een bespreking van Stalin
met de Westelijke grote drie.
Volgens Amerikaanse persberichten, die
zich beroepen op verklaringen van welin
gelichte functionarissen, zal Trumans' rede
het volgende inhouden:
Verzoek om een spoedige regeling in
Korea als voorbereiding tot vredesstappen
elders.
Herhaald verzoek om ontwapening, zo
wel wat betreft de traditionele als de
atoomwapens, en om een stelsel, dat schen
dingen zou voorkomen.
Het houden van verkiezingen onder lei
ding der UNO in geheel Duitsland in het
belang van de Duitse eenheid.
De functionarissen verwachten meer een
toelichting op de huidige politiek dan een
sensationele nieuwe stap.
Men meent in kringen van de UNO te
Parijs te weten, dat Engeland en Frankrijk
nauw verbonden waren met de opstelling
van president Trumans plan.
Acheson, Schuman en Eden zouden het
plan Zondag hebben besproken.
Volgens de diplomatieke correspondent
van het Engelse blad „Sunday Dispatch"
zou een van de belangrijke punten van het
vredesplan de vorming zijn van een strijd
macht der UNO tot het afweren van ag-
gressie. De correspondent zegt verder, dat
het onderhavige plan in Amerika is geboren
en een nieuw soort collectieve veiligheid
inhoudt.
PANMOENDJOM (Reuter) Een
woordvoerder van de U.N.O. heeft Zaterdag
meegedeeld, dat de verbondenen op de
wapenstilstandsbesprekingen een compro
misvoorstel inzake de status van Kaesong
hebben ingediend. Volgens dit voorstel moet
het omstreden gebied in een neutrale buf
ferzone worden opgenomen. De Noordelij
ken hebben bij de Zondag gehouden be
sprekingen echter geweigerd te spreken
over dit geallieerde voorstel. De geallieerde
woordvoerder verklaarde, dat de Noorde
lijken hun eis herhaalden. Hij wilde even
wel niet verklaren, dat de Noordelijke wei
gering definitief was.
Noordelijke journalisten verklaarden, dat
de Noordelijken nimmer zouden toestem
men in de demilitarisatie van Kaesong.
Volgens radio-Peking was er geen redelijke
grondslag voor de houding van de V.N.
met betrekking tot Kaesong.
Aan het front is de strijd Zondag opge
laaid, nadat het verscheidene dagen be
trekkelijk rustig is geweest De gevechten
waren van kleine omvang doch hevig. Ame
rikaanse superforten vlogen ver boven
Noord-Korea en bombardeerden een nieuw
vliegveld in de buurt van de Mandsjoerijse
grens.
Amerikaanse, Nederlandse en Britse oor
logsschepen hebben spoorwegen, bruggen
en troepenconcentraties aan beide kusten
van Noord-Korea onder vuur genomen.
Volgens een communiqué van het Ame
rikaanse achtste leger hebben elementen
van een Noordelijke divisie met ongeveer
twintig tanks en gemotoriseerde kanonnen
Zondagavond laat in West-Korea een aan
val gedaan, waarbij zij aanvankelijk ter
rein wonnen, maar dit later weer verloren.
SAIGON, (Reuter). Een Frans le
gercommuniqué zegt, dat de strijdkrachten
der Franse unie in een offensief van drie
dagen 250 tegenstanders hebben gedood en
500 gewond. Het offensief werd uitgevoerd
bij Donghoi, ten Noord-Westen van de
hoofdstad van Annam, Hoee. De troepen
der Vietminh bedreigden een weg ten
Noorden van Donghoi, die de voornaamste
verbinding vormt tussen centraal-Vietnam
en de buurtstaat Laos. Hierop vielen de
Franse strijdkrachten aan. De stellingen der
Vietminh werden bestookt met artillerie
en luchtmacht. De tegenstander trekt zich
volgens het communiqué thans terug in
het bergland ten Westen van Donghoi.
De diplomatieke correspondent van een
ander Engels blad, „The People", schrijft
bovendien, dat de verklaring van Schuman
gebaseerd was op in Parijs ontvangen in
lichtingen over een plan van Eden voor
Duitsland. Dit plan zou een drastische wij
ziging behelzen van het Britse standpunt
ten aanzien van de Duitse herbewapening.
Eden zou, volgens „The People", van me
ning zijn, dat het wellicht niet nodig is de
regering van Bonn meer dan een symbo
lische strijdmacht toe te staan. Het plan-
Eden, aldus „The People", heeft ten doel
„Ruslands grootste vrees, de herbewape
ning van West-Duitsland, te verzachten".
Generaal Dwight Eisenhower zal vol
gende week met president Truman een
plan bespreken om de West-Europese troe
pen in versneld tempo gevechtsklaar te
maken, zo wordt van gezaghebbende zijde
te Washington vernomen.
Eisenhower gaat er van uit, dat 20 ge-
vechtsklare divisies in Juli 1952 meer
waard zijn dan een plan voor 60 divisies in
Juli 1954.
In Atlantische militaire kringen is men
van gevoelen dat het volledige Russische
leger van een 180-tal divisies geen onmid
dellijk gevaar oplevert, maar wel de ge-
vechtsklare Russische en Duitse divisies die
thans in Oost-Duitsland oefenen.
Het plan van Eisenhower zou wijzi
gingen in de schema's voor de wapenpro
ductie in Europa en de Verenigde Staten
meebrengen.
Naar in Washington wordt vernomen zou
men van plan zijn het plan voor de Atlan
tische herbewapening een nieuwe richting
te geven. Om strategische politieke en
vooral economische redenen zou de Euro
pese landen worden gevraagd voor het
ogenblik het doel van zestig divisies, dat
zij zich voor 1954 hadden gesteld, te ver
geten en al hun krachten in te spannen
voor de bewapeningsproductie, teneinde de
twintig divisies, die op het ogenblik onder
de wapenen zijn, in de kortst mogelijke tijd
volledig uit te rusten.
Twee jongemannen, die Vrijdagavond
kort na sluitingstijd een winkel in Rotter
dam-Blij dorp binnenstapten, bedreigden
een verkoopster met iets dat op een pistool
leek en namen vervolgens de benen met
f 270, die zij uit een lade gristen. Op het
hulpgeroep van de verkoopster schoten twee
politie-agenten toe, die het spoor van de
daders echter in de duisternis kwijtraakten.
Later in de avond trof de politie op een
opgespoten terrein ter hoogte van het Werk-
hoefplein, de 21-jarige opkoper J. H. H. L.
Poincelot
Afgunst blijkt meer uit beperking
van lof dan uit overdrijving van
blaam.
aan, die de verkoopster als één der daders
herkende. In de loop van de nacht kon de
tweede dader, de 18-jarige koopman A. M.
L. in zijn woning worderf gearresteerd. Het
geld werd bij hem aangetroffen.
FAYID (Reuter). Zondag zijn ruim
tweeduizend Engelse manschappen van
leger en luchtmacht in het gebied van het
Suezkanaal aangekomen. Britse manschap
pen hebben Zondag het dorp Serapoem bij
Ismailia afgezet, terwijl de Egyptische po
litie naar wapens zocht.Verschillende vuur
wapens werden gevonden, aldus een Britse
woordvoerder.
Hij verklaarde verder, dat de Britse sol
daten in de zone zijn gewaarschuwd goed
op hun wapens te passen, nadat bij ver
scheidene van hen de stenguns door Egyp-
tenaren waren weggenomen. In verband
hiermee waren vier Egyptenaren aange
houden, maar men had geen wapens kun
nen vinden, aldus de woordvoerder.
De vliegdekschepen „Triumph" en „Il
lustrious" namen Zondag 4000 man van de
derde Britse infanterie-divisie te Ports
mouth aan boord om naar een niet-ge-
noemde haven in het Midden-Oosten te
vervoeren. Waarschijnlijk zullen deze troe
pen naar Cyprus worden overgebracht, van
waar zij zo nodig in enkele uren naar de
Suezkanaalzöne kunnen worden vervoerd.
Het Britse ministerie oordeelde deze
troepenbeweging zo dringend, dat de voor
bereidingen die gewoonlijk tenminste een
maand nemen, nu binnen een week werden
getroffen
De genoemde troepen behoren voor het
merendeel tot de 39ste brigade. De 32ste
brigade, de overblijvende brigade van de
derde divisie, wordt in Zuid-Engeland in
staat van gereedheid gehouden. Zij zal
waarschijnlijk naar het Midden-Oosten
worden verscheept, wanneer de twee vlieg
dekschepen te Portsmouth zijn terugge
keerd.
Wanneer ook deze brigade in het Mid
den-Oosten zal zijn gelegerd, zal de sterkte
van de Britse troepen in dit gebied twee
volledige divisies, ongeveer 40.000 man,
zijn.
Een woordvoerder van de R.A.F. te Fayid
deelde Zaterdag mee, dat volgende week in
de kanaalzone een nieuwe basis voor straal
jagers op de route naar Zuid-Afrika zal
worden geopend. Deze basis is een onder
deel van een plan, dat reeds opgesteld was
voor de huidige crisis zich ontwikkelde,
aldus de woordvoerder. De basis zal de
straaljagers van de R.A.F. in staat stellen
naar Zuid-Afrika te vliegen via centraal-
Afrika.
De Britse autoriteiten in de kanaalzone
hebben Zaterdag 12 Egyptenaren, onder
wie een officier van de Egyptische politie,
uit de zóne gewezen op beschuldiging van
intimidatie van Egyptische arbeiders, die
voor de Britten werken.
Tot dusver zijn 23 Egyptenaren door de
Britse autoriteiten uitgewezen.
De Egyptische minister van Sociale Za
ken heeft verklaard, dat reeds 20.228 Egyp
tische arbeiders de Britse dienst verlaten
hebben. Van hen hebben reeds 8000 werk
bij de staat gevonden en 8700 zouden bin
nenkort worden aangesteld.
Van de 45.000 arbeiders, die door de
Britten in dienst worden gehouden, hebben
zich reeds 40.500 laten inschrijven bij het
ministerie van Arbeid voor ander werk. De
inschrijvingstermijn zou eind November
gesloten zijn.
Verrassende verklaring
De Syrische premier, Hassan Hakim,
heeft in een persgesprek verklaard van
oordeel te zijn, dat de Arabische landen
zich dienen aaneen te sluiten in een defen
sie-organisatie, zoals voorgesteld door de
Westelijke mogendheden. De premier zeide
dit, nadat zijn minister van Buitenlandse
Zaken een onderhoud had gehad met de
diplomatieke vertegenwoordigers van En
geland, Frankrijk, Amerika en Turkije
over de Syrische houding ten aanzien van
het voorstel.
Volgens berichten uit Beiroet hebben de
woorden van de Syrische premier een
ware politieke storm ontketend. In een
tweede interview echter bevestigde hij zijn
verklaring.
De commandant van de Egyptische ,,be'
vrijdingsbataljons", veldmaarschalk Aziz
El Masri Pasja, heeft vandaag verklaard
dat hij wacht op bevel van de regering om
een bevrijdingsbeweging te beginnen". Er
zijn ruim voldoende wapens", zei hij.
BERLIJN (Reuter). De Oost-Duitse
president, Wilhelm Pieck, heeft de West-
Duitse president, Theodor Heuss, uitgeno
digd om binnenkort in Berlijn besprekin
gen te voeren over de eenheid van Duits
land. De uitnodiging van Pieck is Vrijdag
met een speciale koerier naar Bad Godes-
Vanmorgen tegen zeven uur is in een der fabrieksgebouwen van de Chemi
sche Industrie Rids in de Waarderpolder in Haarlem door een ontploffing
brand uitgebroken. Er waren op dat ogenblik vier arbeiders in het bran
dende gebouw. Een kon zich op tijd in veiligheid stellen, zij het ook dat
hij lichte brandwonden had opgelopen, de drie anderen, die zich in het
bovenste gedeelte van het gebouw bevonden, zijn via de brandladder op
de begane grond gekomen, doch twee van hen vonden hun weg door bran
dende vaten benzol versperd en zijn om het leven gekomen. De vierde
bereikte het Noorder Buiten Spaarne en is daarin gesprongen. Andere
arbeiders hebben de man uit het water gehaald. Hij had zware brand
wonden opgelopen en is naar de Mariastichting overgebracht. Het pand is
geheel uitgebrand. Het overige gedeelte van het bedrijf is intact
gebleven en daarin zijn in de loop van de morgen de werkzaamheden voort
gezet.
Voor de tweede keer in dit jaar is de
Haarlemse brandweer in actie gekomen
bij de fabrieken van Rids. In de afgelopen
zomer moest zij optreden toen een tank
wagen voor de Rids, gevuld met chemische
stoffen omviel en zich een dikke rook in
de richting van Spaarndam verspreidde.
Vanmorgen tegen zevenen dreef opnieuw
zwarte rook in Westelijke richting. Geluk
kig waaide het hard, waardoor de rook
hoog boven de huizen in Haarlem-Noord
bleef, alvorens hij naar zee dreef. De be
woners van dit stadsdeel werden door en
kele ontploffingen opgeschrikt en toen zij
naar buiten keken zagen zij wolken rook
voorbij drijven. Velen begaven zich naar het
Noorder Spaarne. Daar bood de brand een
fantastische aanblik. Over het water dreef
een dikke rook en in de Waarderpolder
zag men hei-verlichte fabrieksgebouwen,
waaiwan er een een felle lichtgloed ver
spreidde.
In de seinzaal van de Haarlemse brand
weer waren inmiddels van vele kanten be
richten binnengekomen, dat er een grote
brand was uitgebroken in de Waarder
polder. Met groot materiaal rukte men uit.
De afstand is echter groot en daardoor
duurde het enige tijd, alvorens de brand
weerlieden onder leiding van de comman
dant, de heer H. C. Vernout, hun werk
zaamheden konden beginnen. Bij hun
komst stond het gebouw, dat het dichtst
bij het Noorder Spaarne is gelegen, in lich
ter laaie. Het was een torenachtig gebouw,
waarin benzol verwerkt wordt. Het bleek
al dadelijk, dat er niet veel te redden zou
zijn. Daarom beperkte de brandweer zich
eerst tot het treffen van voorbereidingen,
om uitbreiding te voorkomen. Daarin is zij
prachtig geslaagd. De schade is beperkt
gebleven tot het,gebouw.
Aan de Noordzijde van het brandende
gebouw lagen vele vaten, gevuld met ben
zol opgestapeld. De brandweer zorgde er in
de eerste plaats voor, dat het vuur uit het
gebouw niet kon overslaan naar deze op
slagplaats. Inmiddels waren vele slangen
uitgelegd en van drie kanten werd het
vuur in het gebouw bestreden. Daarbij
stond de brandweer voor een zware taak,
omdat de vluchtige en fel-brandende ben
zol niet dan met grote moeite te blussen
bleek.
Er wordt in de fabriek dag en nacht ge
werkt. Arbeiders waren bezig een tank te
repareren in het gebouw, dat speciaal be
stemd is voor het verwerken van benzol en
de distilleertoren wordt genoemd. In het
verbindingsstuk van de tank zat nog wat
benzolgas. Dit ontsnapte en kwam in aan
raking met een verwarmde ketel. Een hevi
ge ontploffing volgde en terstond daarop
brak brand uit. Later volgden nog twee
ontploffingen die tot ver in de omtrek te
horen waren.
Tijdens de ontploffingen en het uitbre
ken van de brand bevonden zich vier ar
beiders in het gebouw. Twee van ben
waren beneden en de anderen op een op
de bovenste verdieping gelegen afdeling.
De veertigjarige arbeider A. J. van der
Molen was beneden en slaagde er in spoe
dig het gebouw te verlaten. Hij liep lichte
brandwonden op en is ter plaatse verbon
den.
De andere arbeider, die beneden werkte,
is naar boven gegaan, vermoedelijk met de
bedoeling zijn mede-arbeiders te redden.
Het drietal begaf zich naar de aan de Oos
telijke zijde van het gebouw aangebrachte
brandladder, om te trachten de begane
grond te bereiken. Een van hen, de heer J.
Huisman, kon via het water van het Spaar
ne aan de vlammen ontkomen. Met ernstige
brandwonden aan gezicht en handen is hij
op het droge gebracht en door leden van
de Ongevallendienst verbonden. Per zie
kenauto is hij naar de Mariastichting over
gebracht.
Vanmiddag vernamen wij, dat zijn toe
stand ernstig is.
De veertigjarige K. de Haan en de twee-
entwintigjarige P. Reehorst waren er erger
aan toe. Zij hebben zich van de- brand
ladder laten vallen en bleven liggen in de
omgeving van brandende vaten met ben
zol. Later heeft men hun stoffelijke resten
gevonden.
Met zes stralen bestreed de brandweer
het vuur en na een half uur verminderden
de dichtheid van de rookwolken en de in
tensiteit van het vuur. Het duurde tot
ongeveer half negen voor de brand geblust
was. Het gebouw was geheel uitgebrand.
De brandweerlieden bleven nog enige uren
voor het nablussingswerk.
Op de plaats van de brand waren aan
wezig de burgemeester van Haarlem, mr.
P. O. F. M. Cremers, de substituut-officier
van justitie, mr. G. W. F. van der Valk
Bouman en de commissaris van politie, de
heer W. J. Gorter.
Dichte, zwarte rookwolken
kolkten uit het fel-brandende fabriekspand en waren
vele kilometers ver te zien.
berg, de residentie van president Heuss,
gezonden.
De voorgestelde bespreking zou tot on
derwerp hebben het vraagstuk van de
voorbereiding van een al-Duits overleg om
te komen tot een vreedzame vereniging van
Duitsland en om het sluiten van een „drin
gend nodig vredesverdrag met Duitsland"
te bespoedigen.
Het Oost-Duitse nieuwsbureau heeft de
uitnodiging van president Pieck Zondag be
kend gemaakt. De Oost-Duitse president
verklaart hierin, „dat de jongste besluiten
van de regering Adenauer het lot van onze
natie gevaarlijk beïnvloeden. Deze beslui
ten leidden tot een verergering van de
scheiding van Duitsland. Door de integratie
van de West-Duitse republiek in het ag-
gressieve Atlantische pact en zijn herbe
wapening zou het gevaar, dat Duitsland tot
het toneel van een oorlog van ongekende
verwoesting zou worden gemaakt, waarvan
het gehele Duitse volk het slachtoffer zou
worden, vergroot worden." Volgens presi
dent Pieck „wijst de verwerping van de
herhaalde verzoeken van het Oost-Duitse
parlement om besprekingen over de een
heid van Duitsland door de regering-
Adenauer en de meerderheid van het West-
Duitse parlement op de bedoeling om elke
overeenkomst tussen Oost- en West-Duits
land te verijdelen. Derhalve hebben de pre
sidenten van beide delen van Duitsland de
plicht er op toe te zien, dat de vitale vraag
stukken van Duitsland niet ondergeschikt
gemaakt worden aan buitenlandse beslui
ten, doch dat in de eerste plaats een over
eenkomst tussen de Duitsers zelf wordt be
reikt." Woordelijk zegt president Pieck in
zijn uitnodiging aan president Heuss het
volgende:
„Met betrekking tot een onderzoek naar
de eerste vereisten voor vrije verkiezingen
in geheel Duitsland stemt de regering van
de Duitse democratische republiek in met
een dergelijk onderzoek, dat in alle delen
van Duitsland wordt ingesteld.
Onze regering is evenwel van mening,
dat een zodanig onderzoek moet worden
verricht door een gemengde commissie van
Oost- en West-Duitse vertegenwoordigers
onder toezicht van vertegenwoordigers van
de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, Enge
land en Frankrijk.
Ik hoop, dat u mijn beweegredenen zult
erkennen en ik stel Berlijn voor als de
plaats voor onze samenkomst. Ik zou het
op prijs stellen, indien u mij een zeer
vroegtijdige datum voor deze bijeenkomst
zou willen opgeven."
De West-Duitse kanselier, dr. Adenauer,
en leden van zijn kabinet zouden te Königs-
winter met protestantse bisschoppen, waar
onder enkelen uit Oost-Duitsland, bijeen
komen om te spreken over de eenheid van
Duitsland en de deelneming aan de Weste
lijke defensie.
VEEL WIND
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Half tot zwaar bewolkt, maar overwe
gend droog weer. Matige tot krachtige
Zuid-Oostelijke tot Oostelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
6 November
Zon op 7.42 uur, onder 17-05 uur.
Maan op 14.36 uur, onder 23.57 uur.
(Eerste kwartier)
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 5 November
Hoog water: 7.30 en 19.56 uur.
Laag water: 3.01 en 15.27 uur.
Dinsdag 6 November
Hoog water: 8-35 en 21.10 uur.
Laag water: 3.56 en 16.26 uur.
