Amerikaanse gasten zijn teleurgesteld
De aangekondigde
Hannie Schaft-herdenking
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De Amerikanen
in Straatsburg
Europees-Amerikaans debat te Straatsburg
De Brits-Scandinavische groep
blijft federatie star afwijzen
Verbod blijft gehandhaafd
Wysjinski verwerpt
ontwapen ingsvoor stel
Journaliste aangehouden
in Indonesië
Het woord is aan
V erdragsverplichtingen
niet meer nagekomen
Britse nota leest
Egypte de les
Russen beschoten
Amerikaans toestel
Ministeriële waarschuwing
Explosie in Kopenhagen
eist vijftien doden
Bankiers richten zich
tot Eerste Kamer
Kernreactor wordt
in gebruik gesteld
Britse invoerbeperking
Rapport over moord op
krijgsgevangenen aan UNO
(55e JAARGANG No 118 w
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1951
Haarlems Dagblad
295e JAARGANG No 282
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 40 cent, per kwartaal
ƒ5.20, franco per post ƒ5.70. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
HET GESPREK tussen Amerikaanse en
West-Europese volksvertegenwoordi
gers, dat met nogal wat ophef was aange
kondigd, heeft in het Huis van Europa te
Straatsburg plaatsgehad. Het is bij uitstek
levendig geweest, vooral omdat het in
Amerikaanse stijl gevoerd werd, waarbij
iedere afgevaardigde het recht heeft een
spreker te interrumperen voor het stellen
van aanvullende vragen. Onze speciale ver
slaggever te Straatsburg bericht ons dat
dit wel heeft voldaan. Overigens zijn bij de
Amerikanen een openhartigheid en goede
wil gebleken, waaraan de Europeanen een
voorbeeld kunnen nemen. Dit laatste is de
mening van dr. Carlo Schmid, vice-presi
dent van de West-Duitse Bondsdag. Die
kan erover oordelen (zegt onze medewer
ker niet zonder humor) want de Amerika
nen zijn voor hun komst te Straatsburg
eerst een week in Bonn op bezoek geweest.
Het debat is gevoerd door veertien Ame
rikaanse Congresleden (sommigen beho
rend tot de Senaat, anderen tot het Huis
van Afgevaardigden) en twintig vooraan
staande ledeh van Europese parlementen.
Zij hebben vijf dagen vergaderd en zijn
niet tot eensgezinde uitspraak gekomen.
Dat zou, als het geschied ware, ook wel
een soort wereldwonder zijn geweest. De
Amerikanen zijn bitter teleurgesteld. Zij
blijken, merkwaardigerwijze, nu pas vol
komen te hebben beseft dat de Engelsen en
de Scandinaviërs niet aan een Europese
federale Unie willen medewerken. Dat is
hun nu in zoveel woorden verteld, ofschoon
de Engelse conservatieve afgevaardigde
Boothby er zich op beroepen heeft dat de
beweging voor Europese aaneensluiting
vier jaar geleden begonnen zou zijn „met
Churchill op de bok". Het Haagse Congres
van Europa (Mei 1948) was overigens niet
door zijn initiatief tot stand gekomen en
als hij wel eens de bok bestegen heeft is
het alleen geweest om er aan de andere
kant haastig af te klimmen. De „koets der
Europese eenheid" heeft door Churchill al
heel weinig vaart gekregen.
Spaak, de voorzitter van de Europese
Raad, heeft de Amerikanen ronduit aange
raden de landen, die zich voor Europese
eenheid interesseren, bij de verlening van
economische en militaire hulp voorrang te
verlenen. Waarop de Amerikaanse senator
Reating heeft geantwoord, dat Amerika
zich niet wil mengen in de éénwording van
Europa, maar dat Spaak wel eens gelijk
kon krijgen als hij oppert, dat het strenger
voorwaarden zou kunnen gaan stellen. Een
verdeeld Europa kan het geen blijvende
steun geven.
Zulke Amerikaanse uitlatingen zullen de
Engelse regering te denken geven, want
binnenkort gaat Churchill naar Washington
om extra-economische hulp voor Engeland
te vragen.
Paul Reynaud, Frans afgevaardigde en
de oorspronkelijke initiatief-nemer tot deze
bijeenkomst te Straatsburg, heeft als Euro
pees federalist bijval bij de Amerikanen
j$5e>gst. Zij hebben de Engelsen scherp
gecritiseerd wegens hun onwil, niet alleen
terzake van Europese politieke eenheid
maar zelfs ook ten opzichte van „functio
nele" samenwerking gelijk in het Plan-
Schuman en het plan voor een Europees
leger is belichaamd. En de Noor Moe zei,
dat Scandinavië zich liever bij het Britse
Gemenebest dan bij een Europese federatie
zou aansluiten, waarop de Engelse conser
vatief Boothby antwoorddb dat het hartelijk
welkom zou zijn. Dat de huidige Engelse
regering even onwillig tegenover samen-
Axsn met het West-Europese vasteland
iaat als haar voorgangster heeft Boothby
Volkomen duidelijk gemaakt. Niet dat men
er hier iets anders van verwachtte. Maar
voor de Amerikanen scheen dit een ont
stellende nieuwe ontdekking te zijn. Laten
wij ons er maar op voorbereiden dat zij
straks in hun Congres de mening uiten, dat
ÜVest-Europa liever in verdeeldheid ten on
der gaat dan door eenheid zijn positie in de
wereld te herstellen en zijn welvaart te
herwinnen. Wij zullen ons over dergelijk
betoog moeilijk kunnen verbazen. Het zal
alleen voor diegenen, die uitsluitend hun
eigen nationaal standpunt kunnen zien. niet
het geringste offer willen brengen en alleen
in kleine verhoudingen van het verleden
kunnen denken een moeilijke en onbegrij
pelijke zaak blijven.
De Europeanen in het Straatsburgse
debat hebben alleen in hun aanval op de
Amerikaanse tariefmuren eenheid getoond.
Op dit punt stonden zij trouwens sterk: de
Nederlandse afgevaardigde van de Kieft,
die een belangrijk aandeel in dit offensief
nam, had ongetwijfeld gelijk toen hij be
toogde dat er geen kans is om het Euro
pese dollartekort te overwinnen zolang
Europa zijn invoer uit de Verenigde Staten
niet door uitvoer naar dat land kan beta
len.
Op dit gebied zou deze gedachtenwisse-
ling te Straatsburg toch wel eens nuttige
gevolgen kunnen hebben. Wat federale
Unie aangaat past slechts een vraagteken.
De situatie is de Amerikanen nu in elk
geval duidelijker geworden. R. P.
LONDEN. (Reuter). De Britse ambas
sadeur te Caïro heeft Vrijdag een nota
aan de Egyptische regering overhandigd,
Waarin de Egyptische beschuldigingen be
treffende hardhandig optreden der Britten
'P de Suez-kanaalzöne worden tegenge
sproken en waarin wordt gezegd, dat de
maatregelen van de Britse strijdkrachten
noodzakelijk waren door de politiek van
de Egyptische regering zelf, die de „ex
tremistische elementen van de bevolking"
niet had ingetoomd.
Sommige fuctionarissen van de Egypti
sche regering hadden al het mogelijke ge
daan om zich te mengen in de zaken van
de Britse strijdkrachten en om personen,
die voor deze strijdkrachten werkten, te
mtimideren en te bedreigen met geweld.
De Britse troepen hadden voortdurend
Setracht de Egyptische functionarissen te
nelpen bij het voortzetten van het normale
Pestuur over de kanaalzone. De Egyptische
regering, aldus de nota, is in gebreke ge
bleven wat betreft de handhaving van de
Veiligheid in de zone en het verzekeren
van een ordelijk bestuur van haar land en
Zli heeft agitatie en wanorde toegelaten
®n zelfs aangemoedigd".
STRAATSBURG (Reuter) De veertien Amerikaanse Congresleden en
de twintig vooraanstaande leden van Europese parlementen, die te Straats
burg- bijeen zijn, hebben Vrijdag hun debat over het vraagstuk der
Europese eenheid, dat vijf dagen heeft geduurd, beëindigd, maar zij kwa
men niet tot eensgezinde conclusies. De Scandinaviërs en Engelsen bleven
volhouden dat zij tegen een politieke federatie zijn gekant en een geleide
lijke ontwikkeling wensen; de Fransen, Italianen en sommige Duitsers zijn
voorstander van een volledige, snelle federatie.
In een Amerikaanse verklaring, die werd voorgelezen voordat de bijeen
komst geëindigd was, werd gezegd, dat de Amerikanen betreuren, dat er
„geen realistischer voortgang is gemaakt in de richting van Europese
eenheid, zowel economisch als politiek".
De slotbijeenkomst werd gekenmerkt
door een woordenstrijd tussen Amerikaan
se en Europese afgevaardigden.
De voorzitter van de consultatieve ver
gadering van de Raad van Europa, Spaak,
heeft Vrijdagavond de in Straatsburg zijn
de Amerikaanse afgevaardigden geadvi
seerd er voor te ijveren, dat de Verenigde
Staten voortaan voorwaarden zullen ver
binden aan hulp aan Europese landen. Deze
voorwaarden moeten er op gericht zijn die
landen te bevoordelen die vóór willen gaan
in het streven naar een Europese federatie.
Spaak zeide, dat Engeland eindelijk moest
begrijpen dat goede wensen niet voldoende
zijn.
De veertien Amerikaanse Congresleden
hebben een duidelijk beeld gekregen van
de verdeeldheid die daaromtrent onder de
politici van het oude werelddeel bestaat.
„Wij zijn het er tot onze spijt over eens,
dat niet veel werkelijke vooruitgang naar
een Europese unie is gemaakt", zo consta
teerde de Amerikaanse delegatie aan het
einde van de zitting.
Tijdens dit eerste debat van beide helf
ten van de Atlantische gemeenschap heeft
geen der partijen een blad voor de mond
genomen. De vierenzestigjarige nestor der
Amerikaanse ploeg, senator Green, meende
een stemming van „ontmoediging" bij de
Europese woordvoerders te moeten consta
teren. De democratische afgevaardigde Cox
verklaarde dat de Amerikaanse delegatie
„geen zeer bemoedigend beeld" van de
Raad van Europa mee naar huis kan ne
men, omdat zij „enigszins teleurgesteld"
moest vertrekken uit de voorlopige Euro
pese hoofdstad, waarheen zij met zoveel
hoop was gekomen. „Het is duidelijk, dat
alle pogingen om het doel van de Raad van
Europa te verwezenlijken vernietigd zullen
worden, tenzij de kloof tussen het inzicht
van de Brits-Scandinavische groep ener
zijds en de Franse groep anderzijds spoedig
kan worden gedicht", zo meende hij. De
democratische afgevaardigde Smith be
klaagde zich er over, dat hij uit de meeste
Europese landen slechts had gehoord,waar
om een Europese federatie niet tot stand
gebracht kon worden. Engeland was het
voornaamste mikpunt van de Amerikaanse
critiek, omdat het neiging vertoonde zich
terug te trekken. De Fransen hadden welis
waar het plan-Schuman uitgevonden, doch
zij aarzelden het zelf te ratificeren. De
Franse afgevaardigde Dementhon onder
brak het Congreslid uit Virginia met de
boodschap, dat de Franse Kamer nog deze
maand „als eerste" de ratificering van het
plan zal bespreken. „Eerste na Nederland",
gaf de enige afgevaardigde van Nederland,
het lid van de Eex-ste Kamer, de heer Van
de Kieft, te verstaan.
De kernvraag in het debat was, om met
de Amerikaanse senator Brenton te spre
ken, de vraag of de Raad van Europa op
een continentale federatie moest aansteve
nen, nu Engeland en Scandinavië niet van
zins waren gebleken zich daarbij aan te
sluiten.
„Moed nodig"
Hierin demonstreerde zich opnieuw de
tweespalt, die de raad tot dusverre genood
zaakt heeft, eerst slechts het oog te richten
op de beperkte doelstelling van de functio
nele samenwerking.
De Fransman Paul Reynaud, van wie de
gadachte tot een samenkomst met de Ame
rikaanse parlementsleden is uitgegaan, was
in deze week de voornaamste woordvoerder
van de continentaal-federalistisclie richting.
Hij kreeg daarbij in hoofdzaak steun van
de Amerikaanse afgevaardigden. Hun argu
ment was kort en bondig en vol scherpe
critiek op Engeland, dat naar hun mening
ook de functionele samenwerking tegen
werkte door zich buiten het nlan-Schuman
en het Europese leger te stellen. Wanneer
de Engels-Scandinavische groep zich dan al
afzijdig wenst te houden, aldus de Ameri
kaanse redenering, waarom geeft dan de
continentale rest zulk een moedig voorbeeld
door zich terstond tot een federatie aaneen
te sluiten? Om het in 1789 door dertien
WASHINGTON. (Reuter). Rusland heeft
bij Amerika geprotesteerd wegens schen
ding van de Siberische grens door een
Amerikaans vliegtuig. In de protestnota
wordt gezegd, dat Russische jagers op het
vliegtuig hebben geschoten.
De nota is op 7 November aan de Ame
rikaanse zaakgelastigde te Moskou over
handigd. Het departement van Buiten
landse Zaken heeft generaal Ridgway, de
opperbevelhebber van de UNO-troepen op
Korea, verzocht een onderzoek in te stel
len.
De Amerikaanse marine heeft Vrijdag
bekend gemaakt, dat een toestel van haar
met een bemanning van tien leden wordt
vermist. Deze bekendmaking werd gedaan
in antwoord op vragen van perszijde over
het Russische protest. Een tweemotorige
bommenwerper, „op patrouille voor de
weerdienst van de UNO", wordt sinds 6
November vermist en als verloren be
schouwd, aldus de marine, die niet spreekt
over neerschieten van het vliegtuig.
Men acht het te Washington echter ze
ker, dat dit het toestel is, waarover in het
Russische protest wordt gesproken.
Amerikaanse staten gegeven voorbeeld te
volgen was, volgens hen, niets anders nodig
dan de moed om bepaalde nationale belan
gen even naar het tweede plan te verdrin
gen.
De Noorse socialist Finn Moe was een
der weinige Europeanen die zich ronduit
uitspraken voor een uitbreiding der Atlan
tische samenwerking tot een federatie. De
gedachte van een Atlantische federatie
werd ook door de Amerikaanse senator
Hendrickson bepleit. Dit werd echter door
de vergadering te zeer als een toekomst
beeld beschouwd, om er dieper op in te
gaan. De Atlantische federatie werd overi
gens niet gesteld als alternatief doch eer
der als complement van een Europese fe
deratie. Liever dan bij Europa zou Scan
dinavië zich aansluiten bij het Britse Ge
menebest, aldus Moe. „Het zou daar harte
lijk welkom zijn", zo antwoordde de Britse
conservatief Boothby, die duidelijk maakte
dat de nieuwe Britse regering geen andere
principiële opvatting tegenover Europa
huldigt dan haar voorgangster.
Engeland kan niet tot een Europese fe
deratie toetreden om redenen van defen
sie, om zijn banden met het Gemenebest
en om de economische gevolgen van het
sterlinggebied. Negentig procent van Enge
land verkiest het Gemenebest boven Euro
pa. Uitbreiding van het Gemenebest tot een
evenwaardige partner van de Verenigde
Staten is wellicht het laatste antwoord op
vele van onze moeilijkheden, aldus
Boothby.
De Europese afgevaardigden hebben ge
tracht tijdens de discussie meer begrip te
wekken voor de economische verlangens,
die in Europa jegens de Verenigde Staten
bestaan. Als één man hebben zij storm ge
lopen tegen de Amerikaanse tariefmuren.
Hierbij ging de Nederlander Van de Kieft
in de voorste gelederen. Het was alles goed
en wel om via de E.C.A. de export naar de
Verenigde Staten te propageren, doch toen
Nederlandse kaasboeren er in slaagden
vaste voet te krijgen op de Amerikaanse
markt werden prompt de invoerrechten
verhoogd. In een humoristisch speechje
stelde Van de Kieft, dat er geen enkele
mogelijkheid bestaat om het dollartekort
te overwinnen zolang Europa niet in staat
wordt gesteld zijn import uit de Verenigde
Staten door eigen exporten naar dat land
te betalen. Amerika veroordeelt zichzelf
door zijn ongezond systeem van het oppot
ten van de wereldgoudvoorraad en door
te weigeren Europese goederen te kopen,
zo zeide de Belg De la Vallée Poussin.
Er was gelegenheid de economische
complicaties diepgaand te bespreken en
voorzitter Spaak heeft in zijn slotwoord de
hoop uitgesproken, dat dit in een volgende
soortgelijke bijeenkomst zou kunnen ge
beuren. Er is in elk geval door vele Euro
pese vertegenwoordigers de hoop geuit dat
het experiment in de toekomst zal worden
voortgezet.
Het dezer dagen gereedgekomen grootzegel van Koningin Juliana vertoont de beeltenis
van de Koningin met in de rechterhand de Rijksappel en in de linker de scepter. Het
randschrift luidt: Koningin der Nederlanden Prinses van Oranje Nassau. Het nieuwe
Zegel met contrazegel dat het Koninklijk Wapen voorstelt (rechts), is ontworpen
door prof. L. O. Wenckebach, buitengewoon hoogleraar aan de Technische Hogeschool
te Delft, en uitgevoerd door 's Rijks Munt te Utrecht.
(Foto Rijksarchief)
In ons vorig nummer deelden wij mede
dat de Commissaris der Koningin in de
Provincie Noordholland, dr. J. E. baron
de Vos van Steen wijk, aan het Hannie
Schaft-herdenkingscomité te Amsterdam
met aandrang verzocht heeft de tegen
Zondag 25 November aangekondigde Han
nie Schaft-herdenking af te gelasten. De
Commissaris wees er in die brief op dat nu
het comité, nadat de burgemeesters van
Haarlem en Bloemendaal hadden medege
deeld, dat geen toestemming gegeven werd
tot het houden van een optocht van Haar
lem naar het Eregraf te Overveen, voort
gegaan is met het oproepen tot deelname
aan de herdenking, deze het karakter heeft
aangenomen van een demonstratie tegen
het wettig gezag en onvermijdelijk tot ge
volg zou hebben dat er ordeverstoring en
verdere onverkwikkelijke toestanden op en
om het Eregraf zouden ontstaan.
Daarom had de Commissaris aan het be
stuur van het Eregraf verzocht de hekken
op Zondag 25 November te sluiten. Aan
dit verzoek heeft dit bestuur gevolg gege
ven, welke beslissing ook aan het comité
is medegedeeld.
Vrijdagmiddag heeft het comité, via het
A.N.P., een communiqué verspreid waarin
wordt bekend gemaakt dat besloten is niet
te voldoen aan het verzoek van de Com
missaris. In de motivering wordt gezegd
dat de heer Gerben Wagenaar (voorzitter
van de Communistische Partij Nederland
en voorzitter van de Communistische frac
tie in de Tweede Kamer) een onderhoud
had gehad met de ministers van Justitie en
Binnenlandse Zaken. De eerste zou hem
medegedeeld hebben, dat van een verbod
van de herdenking geen sprake is. De
tweede, die eveneens zijn verbazing zou
uitgesproken hebben, zou hebben toege
zegd dat hij zich nog in verbinding zou
stellen met de Commissaris.
Het comité meent dat de Commissaris,
die buiten medeweten der regering gehan
deld heeft, in deze aangelegenheid buiten
zijn bevoegdheid is getreden en in strijd
met de Grondwet handelt.
Tenslotte verzekert het comité dat de
Erebegraafplaats in elk geval geopend zal
blijven.
Tot zover de mededelingen in dit com
muniqué. Wij tekenen daarbij aan dat de
handhaving der orde ten deze een taak is
die bij de burgemeesters berust. De burge
meesters van Haarlem en Bloemendaal
hebben in dit geval dan ook het verbod uit
gevaardigd. De Commissaris heeft "alleen
aan het comité dringend verzocht de hex--
denking, die zijns inziens door de hande
lingen van het comité het karakter heeft
aangenomen van eexi demonstx-atie tegen
het wettig gezag, waarbij ordeverstoring
gevreesd moet worden, af te gelasten.
Daarmee is de Commissaris zeker niet
buiten zijn bevoegdheid gegaan en even
min schendt hij daarmee de Grondwet.
Wij hebben reden om te veronderstellen
dat in deze aangelegenheid overleg heeft
plaats gehad met de regering, zodat niet
gehandeld is buiten medeweten der rege
ring.
Nu het comité aan het verzoek van de
Commissaris niet heeft voldaan, hebben
wij ons tot de burgemeesters van Haarlem
en Bloemendaal gewend om te vragen
welke houding zij nu zullen aaixnemen.
Beide burgemeesters verklaarden dat zij
reeds op 9 November aan het comité heb
ben laten weten dat geen toestemming ge
geven kon worden. Dit besluit is al die tijd
van kracht gebleven en zal natuurlijk ook
gehandhaafd worden. Er zal dan ook voor
gezorgd worden dat de herdenking of be
toging niet kan doorgaan. Over de maat-
regelen die genomen zullen worden konden
ons geen mededelingen worden gedaan.
De bewering van het comité dat de Ere
begraafplaats in elk geval geopend zal blij
ven is in strijd met de waax-heid. De Ere
begraafplaats is geen openbare, maar een
particuliex-e instelling. Omtrent de vraag
of zij al dan niet geopend zal zijn voor het
nubliek heeft dus alleen het bestuur te be
slissen. Dit heeft besloten haar Zondag ge
sloten te houden.
Nu ordeverstoring niet uitgeslotexx moet
worden geacht, raden wij elk die niets met
deze zaak te maken heeft aan Zondag tus
sen 11 en 12 uur niet op de Dreef te Haar
lem te komen (waar de stoet zou wordeïx
opgesteld) en evenmin daarna in de nabij
heid van de Erebegraafplaats te vertoeven.
De procureur-generaal te Amsterdam
deelt aan het A.N.P. mede: Op last van de
minister van Binnenlandse Zaken wordt
liet publiek gewaarschuwd zich Zondag 25
November niet naar Haarlem of Bloemen
daal te begeven voor de Hannie Schaft-
lierdenking, daar die dag de Erebegraaf
plaats te Bloemendaal op advies van de
Commissaris der Koningin gesloten zal
zijn. Ook andere betogingen en optochten
zijn door de burgemeesters van Haarlem en
Bloemendaal verboden.
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken, Wysjinski, heeft vanmorgen in de
politieke commissie van de UNO-assembléc
het Westelijke ontwapeningsplan verwor
pen. Hij verklaarde, dat het niet voorziet in
een werkelijke ontwapening.
Hij opende zijn rede met een verwijzing
naar de twee documenten, die door de
Westelijke mogendheden zijn uitgegeven:
ten eex-ste de originele driemogendheden-
verklaring over een ontwapening en ten
tweede de ontwerp-resolutie, welke aan
de Algemene Vergadering is voorgelegd.
Wysjinsky zeide het niet eens te kunnen
zijn met hen, die verklaren, dat de inge
diende resolutie een stap vooruit betekent,
vergeleken met de oorspronkelijke ver
klaring of dat zij de opvatting van de Sov
jet-Unie naderbij komt. Hij zou evenwel
trachten de Westelijke voorstellen „zon
der ergernis en zonder drukte" te bestu
deren, uitsluitend geleid door het ver
langen naar de waarheid en de zaak van
de vrede. Een juiste beoordeling van de
ontwapeningsvoorstellen zou niet in het
abstracte kunnen worden gevormd. Men
dient de politieke stromingen in de landen,
die de voorstellen hebben ingediend, in
aanmerking te nemen, met name in de
V. S., die een leidende rol in het plan ver
vulden.
Iedere dag weer, aldus Wysjinski, ont
hullen nieuwe feiten de ware politiek van
het „Atlantisch blok" en „het feit, dat de
leidende Amerikaanse kringen vervuld zijn
van het waandenkbeeld van wereldover
heersing". Een „ferme politiek" als door
Acheson bepleit, noemde Wysjinski kort
zichtig. Het is belachelijk te menen, dat
een dergelijke politiek de Sovjet-Unie tot
wat dan ook zou kunnen bewegen.
Wisjinsky vroeg zich af of het Westen
au sérieux kon worden genomen „wan
neer zij bewapening en ontwapening te
zamen voorstelt".
DJAKARTA, (Aneta). Mevrouw A.
H. Führi-Mierop, hoofdx-edactrice van de
„Nieuwe Courant" in Soerabaja, is Vrij
dagochtend door de plaatselijke politie
aangehouden. Zij zou dezelfde dag naar de
gevangenis zijxx gebracht. Volgens een be
richt uit Soerabaja was de aanleiding hier
toe een artikel van haar hand, dat op 27
October in de „Nieuwe Courant" in de
rubriek „Venster op het leven" is versche
nen. In dit artikel, getiteld „Oude Koeien
reageerde mevrouw Führi-Mierop op de
rede, die president Sukarno heeft uitge
sproken bij de viering van de dag der
UNO. Een woordvoerder van de procureur-
generaal zeide, dat hij formeel niet op de
hoogte was van het gebeurde.
KOPENHAGEN (Reuter). Naar schat
ting 15 personen hebben het leven verloren
en 34 personen zware verwondingen opge
lopen door een ontploffing in het Deense
marine-ax-senaal te Kopenhagen, die gister
avond heeft plaats gehad. De ontploffing is
veroox-zaakt door een brand in een benzine-
dépöt achter een gebouw, waar mijnen
werden hersteld.
Het vuur greep snel om zich heen en
sloeg over op het gebouw waar de mijnen
zich bevoixden. Hierop volgde de explosie.
De aanwezige mijnen bevatten elk 500 kg
springstof. Het geluid van de ontploffing
was op 32 km afstand te horen. Honderden
ruiten in Kopenhagen zijn verbrijzeld. Een
gebouw is volkomen verwoest en verschei
dene andere gebouwen, waaronder de nieu
we cadettenschool en enkele marine-werk-
plaatsen, zijn zwaar beschadigd.
Het hoofd van de bx-andweer wordt ver
mist. Zeven brandweerlieden zijn omge
komen. Er zijn vele gewonden onder de
matrozen, waarvan 300 te bed lagen in na
bijgelegen kazernegebouwen toen de ont
ploffing zich voordeed.
Brandweerlieden en reddingsploegen wa
ren bezig een aarden wal om de vuux-haard
te werpen toen een muur instortte en hen
bedolf. Vier of vijf personen werden hier
door gedood.
De Nederlandse Bankiersvereniging heeft
zich nu het wetsontwex-p tot toezicht op
het ci-edietwezen door de Tweede Kamer is
aangenomen, in een adres gericht tot de
Eerste Kamer, en geeft deze daarin „in het
belang van het Nedex-landse bedrijfsleven
met klem in overweging haar goedkeuring
aan dit wetsontwerp te onthouden".
In het adres wordt opgemex-kt, dat het
ontwerp wel op zekex-e punten aan de be
zwaren tegemoet komt, maar dat op „het
zeer principiële punt van de zaak of aan
de Nedex-landse Bank onder noimale om
standigheden een uitbreiding van haar
cx-edietbeheersingsmiddelen moet worden
toegekend, slechts een onbevredigend re
sultaat is bex-eikt".
De meningen in wetenschap en praktijk,
aldus het adres, zijn nog onvoldoende ge
vormd om van een zodanige algemene op
vatting te kunnen spx-eken, dat het ge
rechtvaardigd is de bevoegdheid tot cre-
dietbeperking zo deze uit sociaal-econo
mische overwegingen gegeven zou moeten
worden aan de Nederlandse Bank te
verlenen in de vorm van een uitdrukkelijke
noodvoorziening.
Woensdag 28 November zal te Kjeller
in Nooxnvegen officieel in gebruik worden
gesteld de reactor voor kernonderzoek,
welke bestuurd wordt door een gezamen
lijke commissie, die evenveel Noorse als
Nederlandse leden telt. Deze kernreactor
werd eigenlijk al eerder in gebruik geno
men, maar Woensdag geschiedt die in ge-
bruikstelling officieel in bijzijn van de
Noox-se koniixg Haakon, vex-schillende
Noorse ministers, de Nederlandse minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
prof. dr. F. J. Th. Rutten en afgevaardig
den uit vele landen waaronder ook Neder
land.
Chinese wijsheid:
Het is gemakkelijk genoeg een
wijs man te overtuigen, maar
het is een zeer zware opgave,
te argumenteren met een dwaas
„Vertrouwen in Britse
markt zeer geschokt"
De Engelse invoex-beperkingen blijken in
Nederland, evenals trouwens in Denemar
ken en Frankrijk, ernstige moeilijkheden
te veroorzaken. Toen de Engelse regering
de invoer op 7 November stopzette had.
men algemeen de indruk, dat aan contx-ac-
ten en aan bilaterale verdragsverplichtin
gen zou worden voldaan; dit is tot heden
echter niet het geval. Nederlandse expor
terende bedrijven sloten op grond van de
„Open Licenses" aanzienlijke orders af.
Op een deel van deze contracten is door
Engelse handelsrelaties geld gestort. Maar
zolang niet geleverd wordt, kan of wil de
Nederlandse exporteur de gestorte gelden
niet gebruiken om aan eigen verplichtin
gen te voldoen. Dat geeft reeds aanleiding
tot ernstige liquiditeitsmoeilijkheden en
ontwx-ichting van de handel. Voor de han
den in bederfelijke goederen zijn de moei
lijkheden het grootst, omdat de kwaliteiten
daarvan hard achteruit gaan, waardoor
enorme verliezen dreigen te ontstaan.
In Nederlandse handelskringen is men
buitengewoon verontwaardigd en gegriefd
over het feit dat hun Engelse handels
relaties krachtens regeringsmaatregelen de
gesloten contracten niet kunnen nakomen.
Deze Engelse i-elaties steken hunnerzijds
hun verontwaardiging ook niet onder stoe
len of banken.
De Engelse maatregelen betreffen een
bezuiniging van 160 millioen pond op de
invoer van voedsel. Hiervan valt ongeveer
100 millioen in de sector van de particu
liere handel. Gezien de pas vex-schenen En
gelse lijst meent men in het Nederlandse
bedrijfsleven, dat in de pax-ticuliere sector
in feite een bezuiniging van tenminste 200
millioen pond beoogd wordt.
In kringen van handel en bedrijf wordt
betoogd, dat het weigeren van de naleving
der bestaande contracten en ook het nu ge
bleken niet-nakomen van bilaterale haxx-
delsverplichtingen, het vertrouwen in de
Engelse markt ernstig hebben geschokt.
Ook de bilaterale verplichtingen zouden
volgens de laatste gegevens niet door de
Engelse regering worden erkend.
In Nedex-landse kringen van handel en
bedrijf is men van zins aandrang op de
eigen regering te gaan oefenen om de En
gelse maatregelen met kracht te beant
woorden. Men denkt hiex-bij aan het niet
langer kopen van Engelse industrieproduc
ten en het niet langer leveren van bijvoor
beeld zuivel- en vleesproducten, die men
in Engeland graag wil hebben, doch die
Nederland elders ook kwijt kan, zelfs
tegen dollars. Het is nog niet te overzien
in hoeverre in dé kringen van handel en
bedrijf deze suggestie aanhang heeft.
WASHINGTON (Reuter). Volgens het
Amerikaanse ministerie van Defensie heeft
generaal Ridgway reeds in een rapport aan
de UNO over de laatste twee weken van
Augustus officieel bekendgemaakt, dat zijn
hoofdkwartier berichten had ontvangen
over executies van 8000 Amerikaanse
krijgsgevangenen door de Noordelijken in
Korea en bezig was deze gevallen te onder
zoeken.
Genoemde berichten gingen over een
periode tot twintig Juli, aldus Ridgway, die
hieraan zou hebben toegevoegd, dat van de
gevallen, welke tot 20 Juli waren onder-
zocht, ongeveer 400 op waarheid bleken te
berusten.
Het betrokken rapport van Ridgway
schijnt via verschillende militaire en diplo
matieke kanalen op ongeveer 12 November
Parijs te hebben bereikt, waar op het
ogenblik de Algemene Vergadering van de
UNO bijeen is.
Zoals bekend legde op 14 November
kolonel Hanley zijn geruchtmakende ver
klaring af inzake het ter dood brengen van
ongeveer 5500 Amerikaanse en ongeveer
290 andere geallieerde kx-ijgsgevangenen
door de Noordelijken.
Radio-Peking heeft heden bevestigd, dat
de leden van de subeoiximissie overeenstem
ming hebben bereikt over punt twee van
de agenda, dat het afbakenen van een linie
voor het staken van het vuren betreft.
ENKELE OPKLARINGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond, opgemaakt
te 10 uur:
Zwaar bewolkt met nu en dan regen
maar in de Noordwestelijke helft van
het land later ook enkele opklaringen.
Aanvankelijk krachtige en nu en dan
hax-de Zuidwestelijke wind en zacht
voor de tijd van het jaar. Later tot
matig afnemende wind tussen Zuid en
West en minder zacht.
25 November
Zon op 8.15 uur, onder 16.38 uur.
Maan op 3.36 uur, onder 14.30 uur.
26 November
Zon op 8.17 uur, onder 16.37 uur.
Maan op 4.59 uur, onder 14.44 uur.
Hoog en laag water in IJmulden
Zaterdag 24 November
Hoog water: 11.48 uur.
Laag water: 7.03 en 19.28 uur.
Zondag 25 November
Hoog water: 0.21 en 12.48 uur.
Laag water: 8.15 en 20.31 uur.
Maandag 26 November
Hoog water: 1.12 en 13.32 uur.
Laag water: 9.10 en 21.22 uur.