FRANKEN*)
VAL DA
Nieuw onderkomen voor
tuinierende schooljeugd
Kerstmiddag voor ouden van dagen
De goede
soort
^Het originele KERSTBROOD
daarvoor moet je bij
Voor Bloemen
eun s
TAXI 12500
Kerststukje
AVONDBLOUSES
DE GROOT
ingezonden stukken
■pe Kleine
Georgette Hagedoorn
zong kerstliederen
3
Loterij om een konijn
loemenmagazijn
Het Brederodeduin
KAISER FRAZER
De Kerstvacantie
op de scholen
Ook voor
Kerstgeschenken
Boekhandel v. Cittert
De Burgerzinlening
van Haarlem
Bloemenmagazijn Leutscher
Laat dieren
vakkundig slachten
ZEER
EXCLUSIEVE
COLLECTIE
Neem een dpos echte
pastilles
VERKOUDHEID
Ex-verpleger ontstak
in woede
Nederlands Olympisch
Comité koos een nieuwe
voorzitter
RADIO
ORIGINELE ZWEEDSE KERSTDINERS
Telef. 16840 BOLWERK
Brandweer en
openbare orde
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 20 DECEMBER 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Woensdagmiddag is bij bet Noorder
sportpark, even ten Oosten van de jeugd
herberg „Jan Gijzen", een nieuw, smaakvol
uitgevoerd gebouwtje, dat behoort bij het
schooltuinen - omplex in Haarlem-Noord,
namens de gemeente Haarlem door de wet
houder van Openbare Wenken, de heer A.
J. M. Angenent, in beheer gegeven aan de
Vereniging voor School- en Werktuinen.
Het huisje, waarvan de bouw in April van
dit jaar begon en dat een dezer dagen ge
reed kwam, is zowel bestemd voor de ber
ging van gereedschappen als voor theorie
lessen voor tuinierende leerlingen. In het
gezellige lokaaltje, waarin de schoolkinde
ren, die van volgend jaar April af weer
over de 688 tuintjes in Noord uitzwerven,
nu en dan instructie, zullen krijgen, over
handigde de wethouder de sleutel aan de
secretaris van de Vereniging voor Schooi
en Werktuinen, de heer L. M. van der Hart.
In een toespraak merkte hij op, dat de
gemeente op de oorspronkelijk uitgestip
pelde grootte had moeten beknibbelen ten
gevolge van de snel verslechterde finan
ciële toestand, waardoor bijna het hele pro
ject van de baan was geschoven. „Indien
de gemeente thans nog had moeten beslui
ten over het al of niet te doen bouwen,
dan was er zeker afwijzend over beschikt",
zei hij. „Wij zijn er nu aan gewend geraakt
te rekenen in woningen. Elke uitgave,waar
voor wij staan, doet ons allereerst denken:
hoeveel woningen kunnen we er voor dat
bedrag bij krijgen." Niettemin zei de wet
houder zich te verheugen over de vol
tooiing van dit gebouwtje omdat het nodig
is voor een werk onder de schooljeugd dat
hij zeer belangrijk achtte; het aankweken
van liefde voor de. natuur door de kinderen
er zelf mee bezig te doen zijn.
Na de overdracht werd het woord ge
voerd door de penningmeester van de ver
eniging, ir. J. A. Dorresteyn, die zijn te
vredenheid betuigde over de bloei van het
schooltuinwerk. „De kinderen hebben de
aanvankelijke schroom blijkbaar overwon
nen," zei hij, „nu vechten ze in ieder geval
om er bij te zijn, vooral hier." De belang
stelling in Noord was zo groot, dat er dit
jaar plaats werd ingeruimd voor 175 nieu
we tuintjes van 15 vierkante meter; daar
door is het totale aantal tuintjes in Haar
lem met die aan de Van Oosten de Bruyn-
straat en de Marnixstraat samen reeds 1775
geworden, dat is ruim twee keer zo veel
Een 12-jarig jongetje dat Woensdag met
loten langs de huizen van het Flevoplein
trok en er al 53 voor een dubbeltje per
stuk had verkocht, ontmoette een Haar
lemse politieman, die belangstellend naar
het doel en de hoofdprijs van deze loterij
informeerde. De agent kocht tot zijn teleur
stelling geen lot, maar wilde de vader van
het jongetje wel eens spreken. Zo kwam
er een eind aan de loterij, die door een
43-jarige arbeider op touw was gezet en
waarvoor een „levend konijn" als prijs was
uitgeloofd. De Loterij wet heeft namelijk
iets tegen dergelijke ondernemingen, zodat
de politie het konijn, de opbrengst van de
verkochte loten en de resterende 47 on
verkochte loten in beslag moest nemen.
Tegen de organisator van deze loterij werd
procesverbaal opgemaakt.
als in de eerste na-oorlogse jaren. De
opening van het gebouwtje werd onder
meer bijgewoond door de directeur van
Openbare Werken, ir. M. H. Maas, door het
hoofd van de bouwkundige afdeling, ir. H.
A. Breuning en door mejuffrouw J. Wes
tendorp, oud-lid van de Vereniging voor
School- en Werktuinen, die jarenlang voor
dit doel heeft geijverd.
ADVERTENTIE
B
Gierstraat 75 - Tel. 14858 - Haarlem
In het kinderdagverblijf „Brederodeduin"
van de Haarlemse vereniging tot bestrij
ding der tuberculose zijn deze zomer 5
groepen opgenomen. Het waren totaal 61
kinderen, 26 jongens en 35 meisjes, met
2476 verpleegdagen.
De kinderen worden elke morgen ep
avond per autobus vervoerd.
Bij de kinderen is een verhoging van
het weerstandsvermogen geconstateerd. In
het orgaan van de vereniging wordt opge
merkt: „Wij vleien ons weer met de hoop
door- deze uitzendingen een stap vooruit te
hebben gedaan in de strijd tegen de tuber
culose, want het is opvallend, hoe zelden
het maar voorkomt, dat een kind, hetwelk
één of tweemaal voorbehoedend in ons
kinderdagverblijf verpleegd is geweest la
ter voor een tuberculeuze aandoening in
ons nachtverblijf of in een ander sanato
rium opgenomen behoeft te worden".
Wij rijden met
Alleen in Bloemendaal met
een week verlengd
iggn v
ig huis
scholen Zaterdag "huiswaarts keren voor
de Middelbare scholen reeds Vrijdag
zullen zij niet eerder op school terugkeren
dan Maandag 14 Januari 1952 (Middel
bare scholen 15 Januari). De vacantie
duurt dus een week langer dan gewoon
lijk. Dit is gedaan door de precaire toe
stand van de brandstoffenpositie op ver
zoek van de minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, die zulks heeft
verzocht.
In Haarlem wordt volstaan met verlen
ging van één dag. 'Het was aanvankelijk
het plan om de scholen weer op Maandag
7 Januari te laten beginnen, maar dit wordt
nu Dinsdag 8 Januari. Dan behoeven de
ketels van de centrale verwarming niet
reeds op Zaterdag aangemaakt te worden,
maar pas Maandag.
Heemstede brengt in het geheel geen
wijziging de vacantie.
ADVERTENTIE
TELEF. 10839
SPEKSTRAAT 14
Thans geld voor 78 woningen
Er zijn vandaag weer huizen geslagen
aan de palen die de stand van de inschrij
ving op de Burgerzinlening van Haarlem
in beeld brengen. Zaterdag waren er 57
huizen te tellen, nu 78.
Dat wil dus zeggen dat er op dit ogen
blik voor 780.000 is ingeschreven.
ADVERTENTIE
Voor een aardig
Santpoortcrstr. 44 - Tel. 20650 - Haarlem
De Vereniging voor Dierenbescherming
verzoekt ons het publiek dat dieren wil
laten slachten voor de feestdagen, erop te
wijzen zulks vakkundig en vooral niet door
leken te laten doen. Het ondeskundig slach
ten van welk dier ook veroorzaakt onnoe
melijk dierenleed.
Ook de VPRO zal gaan deelnemen aan
de televisie. Het ligt in de bedoeling,, dat de
VPRO één keer per kwartaal een uitzending
van een half uur zal verzorgen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
UIT ALLE MODE-CENTRA
IN ALLE MATEN
DE GROOTSTE COLLECTIE
GROTE
HOUTSTRAAT 98
ADVERTENTIE
TEGEN -J
Voor de Haarlemse rechtbank had zich
de zevenendertig]arige schilder J. D. van
der B. uit Bennebroek te verantwoorden,
vefelacht van mishandeling. Tot voor kort
was hij werkzaam als verpleger op de
stichting „Vogelenzang" en belast met de
leiding van de arbeidstherapie. Op een dag
in Augustus van dit jaar hadden patiënten
gewerkt en na afloop begaven zij zich naar
hun afdelingen, op een na. Deze gooide een
aantal voorwerpen van een tafel en daar
over ontstak Van der B. in woede. Hij gaf
de patiënt een klap tegen een oog. Het ge
volg was, dat de patiënt thans met dit oog
slecht kan zien.
De officier van justitie merkte op, dat er
van mishandeling, zwaar lichamelijk letsel
tot gevolg hebbend, sprake is. Aa,n het
beroep van verpleger worden hoge eisen ge
steld. Naastenliefde en zelfbeheersing zijn
belangrijke punten. Aan zelfbeheersing
heeft het verdachte ontbroken. Bij hét aan
stellen van personeel dient rekening te
worden gehouden met de karaktereigen
schappen van de candidaten. Aangezien
verdachte reeds disciplinair gestraft is,
wilde de spreker geen onvoorwaardelijke
gevangenisstraf eisen, maar wel een vo'ör-
waardelijke van een maand met een
proeftijd van drie jaar en bovendien een
geldboete van 75, subsidiair dertig dagen
hechtenis.
De verdediger, mr. C. L. Wieringa, deel
de mee. dat verdachte de feiten toegeeft.
Hij verzocht hem een geldboete op te leg
gen, echter geen voorwaardelijke gevange
nisstraf, omdat herhaling niet te vrezen is.
De rechtbank zal op 10 Januari uitspraak
doen.
Oproep van getuigen van
ongeluk op Buitenrustbrug
De Haarlemse politie verzoekt degenen,
die Woensdagmorgen getuige waren van de
aanrijding van een 18-jarige jongen op de
Buitenrustbrug, tengevolge waarvan deze'
is overleden, zich te willen meldep. bij de
Verkeerspolitie aan de Lange Wijngaard
straat.
Een scène uit de pantomime die door de padvinders werd opgevoerd.
Dank zij da goede zorgen van de Unie van Vrouwelijks Vrijwilligers te Haarlem
hebben vele ouden van dagen Woensdag in het Concertgebouw een prettige middag
meegemaakt. Zij waren uitgenodigd het
Kerstfeest te vieren. Mevrouw. J. van Nis
pen-Van Wely, presidente van de U.V.V.
heette de duizend gasten welkom en wenste
allen prettige Kerstdagen toe.
Lorenzo Pappolo (Viool) en Sas Bunge
(piano) verleenden medewerking en brach
ten o.a. een Kerstliedje van Mendelssohn
ten gehore. De heer Groen las het verhaal
„Engelen van de witte wereld" voor, waar
naar met grote aandacht geluisterd werd.
Het tweede deel van de middag verleen
de de jeugd medewerking. Onder leiding
van mevrouw Niemeijer-Van der Wall
voerden padvinders een pantomine „Door
het geloof" op, bevattende taferelen uit
het Oude Testament. De meeste taferelen
zijn enkele weken geleden reeds vertoond
op een bijeenkomst van Haarlemse pad
vinders.
Met voldoening kan de U.V.V. op deze
middag terugzien. Onder de gasten waren
mevrouw J. M. baronesse de Vos van Steen-
wijk-Van Royen, de heren mr. P. E. Bar
bas, secretaris van de Sociale Raad en D.
H. Suerink, directeur van Sociale Zaken.
In de te Den Haag gehouden buitengewone
algemene vergadering van het Nederlands
Olympisch Comité is mr. J. Linthorst Ho-
man benoemd tot voorzitter van het N.O.C.
in de vacature van de heer C. F. Pahud de
Mortanges, die wegens zeer drukke werk
zaamheden deze functie niet langer kon
waarnemen.
Tot bestuurslid, respectievelijk ter voor
ziening in de vacature K. J. J. Lotsy en ter
uitbreiding van het bestuur, werden gekozen
de heren H. J. Slingenberg en ir. A. Paulen.
Op voorstel van het bestuur werd bij
acclamatie het scheidende bestuurslid de
heer K. J. J. Lotsy tot erelid benoemd.
HHIJCCAMBRIDGE 8—1. Op de
Hokij te Den Haag heeft HHIJC met 81 de
universiteitsploeg van Cambridge verslagen.
De tussenscores waren 10, 11, 60.
ADVERTENTIE
PHILIPS - ER RES - WALDORP - SIEMENS
Betaling in overlcc.
I. G. KAASENBROOD
Grote Houtstraat 131 - Smedcstraat 7
ADVERTENTIE
NU.AUEMAAL ZH/AHERBERG'S ROOK WORSE.KOlOSSAACi
RA HET PlEZiER/O Gl'JDEN
OP GIADDE3AAN.
TRACTEER7 MOEDER
OPROOKWORSTi/AHDE 5.
„MffilMAN":
ADVERTENTIE
BEEDE KERSTDAGEN
BESCHAAFDE MUZIEK
RESERVEER TIJDIG UW TAFEL
SVENSKA RESTAURANGEN
In ons vorig nummer namen wij over de
kwestie „Brandweer en openbare orde"
van een Bloemendaalse vrijwilliger een
uiteenzetting van zijn standpunt op, waar
in hij de argumenten van dr. C. Spoelder,
de voorzitter der Haarlemse Brandweer,
bestreed.
Nu verzoekt ons het bestuur van de
Vrijwillige Brandweer Bloemendaal om
mede te delen, dat üit stukje zonder mede
weten en dus ook buiten verantwoordelijk
heid van de staf en het bestuur is inge
zonden.
Daaraan wordt toegevoegd:
„Wat de uiteenzetting van di\ Spoelder
betreft, kunnen wij, alhoewel het niet in
onze bedoeling lag om hierop te reageren,
volstaan met de mededeling, dat er van
enige verplichting geen sprake is geweest.
De brandweerlieden van de ploeg Over-
veen hebben zich, toen een beroep op hen
werd gedaan, zonder uitzondering spon
taan beschikbaar gesteld.
Onzerzijds beschouwen wij hiermede dit
„probleem" als afgedaan".
DONDERDAG 20 DECEMBER
Grote Kerk: Kerstzangdienst, 8 uur. Zui
derkapel: Kerstwijding, 8 uur. Remonstrantse
Kerk: Kerstspel „De Ster van Bethlehem"
8 uur. Rembrandt: „De held van de straat",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „Nachtclub
de Gouden kooi", 18 j., 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Ja dat is Parijs", 18 j., 7 en 9.15 uur. City:
„Code nummer 3", 7 en 9.15 uur. Spaarne:
„Ik doodde Jesse James", 18 j., 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Liefde kent geen muren", alle
leeft.. 7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 21 DECEMBER
Gebouw Cultura: Geestelijke Studiekring
„De Tempel", 8 uur. Rembrandt, Luxor en
Palace: 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: 2.30.
7 en 9.15 uur. City: 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: 2.30, 7 en 9.15 uur. (Nieuw pro
gramma).
Wat beschaving is? Jongen,
als het waar is wat ge daar
zegt, dat ge dat woord zo dik
wijls in de schoolboeken
tegenkomt, dan kan ik begrij
pen dat ge ook weten wilt wat
het betekent. Maar ge moet
niet denken dat ik daar met
een Franse slag antwoord op
weet te geven.
Het is een eenvoudige vraag,
maar het antwoord erop is
niet zo gemakkelijk als vliegen
vangen.
Kom, het loopt tegen de Kerst
en dat is een feest waarmee
beschaving heel wat te maken
heeft. Ik zal proberen om het
uit te leggen. Maar ge moet in
de gaten houden dat het een
antwoord met een omweg is.
Ge kent uw grootvader als
jen rechtvaardig man. We kun-
ïen dat in hem prijzen, maar ik
zeg u dat ik daar in mijn jonge
tijd last genoeg van gehad heb.
Toen ik klein was, leerde hij
mij rechtvaardig te zijn in een
tijd, dat ik het juist zo plezierig
begon te vinden om het niet te
zijn.
Ik had bij mijn verjaardag een
zak vol met kleurige knikkers
gekregen, ik weet nog hoe rijk
ik mij voelde als ik de glanzen
de balletjes door mijn vingers
liet ritsen. Die dag kreeg ik
een kwestie met mijn buurjon
gen en ik sloeg hem een oog
dicht als ge jong bent dan
houdt ge niet van lang heen en
weer praten.
Mijn vader werd erin gekend
en hij zei: Ge hebt een mede
mens leed gedaan, daar hoort
ge wat tegenover te stellen.
Biedt die jongen de helft van
uw knikkers aan, als genoeg
doening.
Alsof het niets was. De helft
van mijn rijkdom voor die en
kele klabats op dat ene oog. Dat
was een soort rechtvaardigheid
om de tenen van bij elkaar te
knijpen.
Maar het zou en moest gedaan,
met tegenspreken moest ge bij
grootvader niet aankomen.
Ik ga met mijn knikkers naar
de buurjongen en ik zeg: Ik
biedt u de helft van mijn knik
kers aan, maar ik sla u dat an
dere oog ook dicht als ge het
hart hebt om ze aan te nemen.
Kijk jongen, daar hebt ge nu
twee soorten beschaving. De
ene, van mijn vader, komend
uit een rechtvaardig hart en
een wijs verstand. De andere,
die van mij, slecht geleerd en
naar uiterlijke schijn gevoerd.
Ik behoef niet te vertellen wel
ke soort beschaving de echte is.
Maar het is te begrijpen dat de
slechte soort gedurig in de uit
stalkast van de wereld ligt voor
een zacht prijsje.
En dat ze wordt gekocht en ge
dragen met trots, zo veelvuldig
lat hele mensenmassa's de ech
te soort niet eens meer kennen,
al zeggen ze ervoor te willen
vechten.
Jongen, gij met uw eenvoudig
verstand kunt misschien op tijd
nog leren, dat de ingewikkeld
heden van het leven de ware
beschaving in een duistere hoek
hebben gedrongen. Zij is niet
de puler van onze maatschap
pij geworden die zij had moé
ten worden nadat het voor de
eerste maal Kerstmis was ge
weest. Zij is in druppels in de
harten der mensen gedrongen,
bij de ene bewaard en gekoes
terd als de maatstaf van het
leven, bij de andere versmaad
en verloren als een onnutte
last.
Als ge in de tram of de bus op
uw beurt wacht zonder te drin
gen en zonder geniepig enkel
aan u zelf te denken, dan is
dat een blijk van beschaving,
al is het een kleine. En als ge
bij alle leed dat mensen u aan
doen bedenkt dat zij het niet
zo kwaad bedoelen, dan is dat
een blijk van beschaving, en
niet zo'n kleine.
En als ge bij uw streven om
door het leven te komen uw
weg niet baant ten koste van
anderen, dan kunt ge van
uzelf denken dat ge die drup
pel echte beschaving in uw
hart nog vers bewaard hebt.
Maar het is niet genoeg, jon
gen, ik heb u gezegd dat het
niet eenvoudig is. De mindere
soort kunt ge met een hand
omdraai leren uit boeken,
waarin staat hoe ge uw mes en
vork moet leggen en hoeveel ge
van de pudding moogt nemen.
Maar de echte moet groeien in
uw hart onder de warmte van
liefde, in de vruchtbare aarde
van uw rechtvaardigheid, ge
voed door een helder en simpel
begrip voor de waarden van
het leven.
Een nieuwe verjaardag van de
geboorte der beschaving vieren
wij met de Kerst. En wilt ge
nu eens op die dag de jarige
een schone bloem op de hoed
steken?
Ziet eens om u heen hoe ge
met grote liefde rechtvaardig
kunt zijn. Geef eens de helft
van uw .knikkers aan de jon
gens die er geen heeft gewon
nen noch gekregen. Schudt uw'
spaarpot eens om voor een an
der en gun uzelf het plezier
van de gedachte, dat in u de
beschaving het hoogste woord
heeft.
Er zijn armen en noodlijden
den in bittere hoeveelheid,
geen duizend spaarpotten zul
len daar een eind aan kunnen
maken. Maar laat hun tenmin
ste weten, dat ook in deze tijd
van de hoogste beschaving der
mindere soort de betere niet is
verdroogd en gestorven.
Het is belangrijk, hun dat te
laten weten. Ge zult dat besef
fen, als ge groter zijt geworden.
Dan zult ge zien hoe een be
schaving niet verdedigd noch
gered kan worden met er ka
nonnen en pantserwagens om
heen te zetten doch enkel
door te tonen dat zij leeft en
richting geeft aan de daden der
mensen.
En zet nu de Kerstboom maar
overeind, jongen. J. L.
De Renaissancezaal van het Frans Hals
museum was gisteren haast te klein om
alle leden van de Volksuniversiteit te ber
gen die gekomen waren om een voordracht
avond van Georgette Hagedoorn bij te
wonen. Men kan deze grote belangstelling
begrijpen want iedereen weet dat hetgeen
deze kunstenares presenteert enig is in zijn
soort. Zelfs wanneer zij, zoals nu, meent
de clementie van het publiek te moeten
inroepen wegens indispositie van haar
stem, weet zij dit orgaan toch op duizen
derlei wijze te nuanceren en tot een willig
werktuig te maken in dienst van haar
grenzeloze fantasie.
Met haar onafscheidelijke vleugeladju
dant Pierre Verdonck bracht Georgette
Hagedoorn een rijk gevarieerd programma,
waarop het cabaretlied naast de middel
eeuwse ballade en het Hollands folkloris
tisch lied gelijkelijk vertegenwoordigd
waren. Verder was ook een deel van het
programma gewijd aan een keur van
Vlaamse en Franse Kerstliederen die zij
met een verbindende tekst tot een boeiend
geheel maakte; het verhaal van Jezus' ge
boorte, gezien in de folkloristische kleur
en het aspect dat het volkslied er aan ver
leent. De kunstenares noemde deze reeks
haar lievelingsprogramma en zij vertelde
hoe het tot stand kwam in de beruchte
hongerwinter en de huisconcerten een trac-
tatie vormde die de traditionele Kerst-
cadeaux moest vervangen. Georgette Ha
gedoorn vond in de onopgesmukte direct
heid van menig populair Kerstlied over
vloedige stof voor rake beelding en tref
fende expressie. Men zou haast zeggen:
wanneer men deze eenvoudige volkszangen
zó hoort interpreteren dat ze als toneel ont
staan zijn. Het grootste contrast en tevens
de sterkste verbondenheid openbaarde
aldus het heerlijke Kersttafereel „Herders,
Hij is geboren", dat zich ontwikkelt als
een geestelijk spel op een onzer fraaiste
volksmelodieën, naast het levendig rea
listische Franse Noel, waarin het verhaal
der geboorte van Jezus door het volk in
populaire termen voortverteld en bespro
ken wordt.
Georgette Hagedoorn trof voor dit laat
ste lied de karakteristieke toon en de hou
ding van een echte „commère" en gaf aan
het voornoemde Vlaamse Kerstlied een
blij-naieve bewogenheid die boeide en ont
roerde. Hoe treffend in het laatste couplet
klonk die aanmaning van Maria tot de her
ders om nu maar weg te gaan, opdat het
Kind zou kunnen slapen! En dan het ge
moedelijke: „Komt morgen nog eens
weer!" Georgette toverde ons dit alles voor
ogen als een tot leven gewekt schilderij
van een oud-Vlaamse meester, terwijl zij
ons gehoor en ons muzikale gemoed streel
de met een der innigste melodieën uit
onze Kerstliederenschat. En hoe sterk sug
gereerde zij ons de komst der Wijzen uit
het Oosten en de legende van het koren
veld, dat de voor Herodes vluchtende Jozef
en Maria aan het oog van de beulsknech
ten onttrok.
Eenvoudige liederen en toch kunst van
de hoogste orde, wanneer ze tot waarach
tig leven worden gewekt door een begena
digde kunstenares als Georgette Hage
doorn.
Het aandeel van Pierre Verdonck in
deze interessante herschepping mag ook
niet worden onderschat. JOS. DE KLERK
