Caïro
Faroek beval regeringswisseling
terwijl Caïro in vlammen was gehuld
Nahas Pasja in ongenade
Terroristen oefenden uren
lang een schrikbewind uit
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Aandrang van Franse zijde
om met Tunesiërs te praten
Zaterdag stierf
Van Deyssel
Westelijke resolutie
over Korea
ENORME SCHADE IN CAïRO
Tientallen doden, honderden gewonden
Ongeregeldheden in
Perzië verhinderen
verkiezingen
Nieuwe instructies
voor Ridgway
Het woord is aan...
Rallye eist dode
SCHOKKENDE GEBEURTENISSEN IN EGYPTE
Om behandeling te voorkomen
Hoop op U.N.O.-lidmaat-
schap voor Italië, Ierland
en Ceylon
Belgisch scheepje op
I Jselmeer gezonken
College in feestvieren
Studentenparlement
weer bijeen
Laatste der Tachtigers
Aanhouden van winterweer
nog niet zeker
66e JAARGANG No 170
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd-
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
MAANDAG 28 JANUARI 1952
Haarlems Dagblad
296e JAARGANG No 23
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
HET WILDE OPROER, dat Zaterdag
avond in de hoofdstad van Egypte heeft
gewoed maakt het ons, in dit rustige Noor
delijke land, nog eens exrtra duidelijk hoe
zeer het Nabije Oosten in beroering ver
keert en hoe sterk de onwil en het verzet
daar zijn tegen het eei-tijds machtige Enge
land. Ook tegen het eertijds-machtige
Frankrijk, zoals de jongste gebeurtenissen
in Tunesië en de toenemende onrust in
Marokko bewijzen. Maar waar het Perzië
betreft en Egypte is Engeland direct in het
geding en Churchill's regering neemt een
zo krachtdadige houding tegen de Egypte-
naren aan, dat men moeilijk anders dan een
voortgezet en groeiend conflict kan ver
wachten. De term „het eertijds machtige
Engeland" zegt daarbij niet, dat het Egypte
niet de baas zou kunnen blijven. Maar zij
zegt wel, dat de volken van het Nabije
Oosten zowel als die van het Verre Oosten
zich bewust zijn geworden van Europa's
aftreden als leider der wereld en zich aan
de invloed, die die gezagspositie niet alleen
door feitelijk optreden maar ook in tradi
tionele verhouding op hen uitoefende, wil
len onttrekken. Het is duidelijk genoeg dat
de Egyptenaren, evenals de Perzen, de En
gelsen niet meer zien zoals zij hen vroeger
zagen: als een zelfbewuste, over onuitput
telijke middelen en mogelijkheden beschik
kende macht, waartegen geen duurzaam
verzet mogelijk was. En al wil Europa de
consequentie van de naoorlogse ontwikke
ling nog steeds niet aanvaarden en tot
eenheid komen om zich te redden al
willen in de eerste plaatsen de Engelsen
dat niet in het totaal der verzetsbewe
gingen van Oosterse landen moet het wel
duidelijk de opstand tegen vroeger Euro
pees gezag waarnemen. De bewijzen stape
len zich steeds meer op ter overtuiging ook
van diegenen, die indertijd de Indonesische
ontwikkeling als een op zichzelf staande
zaak meenden te kunnen zien. Dat is zij
nooit geweest: zij heeft deel uitgemaakt
van een wereld-ontwikkeling en wij waren
ook in onze ervaringen veel meer deel van
Europa, dan menigeen kon of wilde erken
nen.
Dat is met. de Engelsen niet minder het
geval, al hebben zij de gewoonte het vaste
land als Europa aan te duiden, alsof zij er
zelf niet bij horen en hun eiland een soort
werelddeeltje op zichzelf is. Hun huidige
machts-optreden in Egypte zal zijn directe
resultaten hebben, maar welk uitzicht biedt
het? De Amerikanen zien het kennelijk met
twijfel en bedenking aan; zij hebben tot
dusver een definitief afbreken der diploma
tieke betrekkingen tussen Londen en Caïro
eten te verhoeden, maar zij hebben geen
ïeiging getoond om op het Engelse verzoek.
om ook troepen naar de Suezkanaal-zöne
I te zenden, in te gaan. Intussen zwijgt, nog
steeds te Parijs de U.N.O., .die het verzoek
van Egypte (ondersteund door de Arabi
sche Liga) heeft ontvangen om het conflict
op de agenda te plaatsen en in behande
ling te nemen. Als, omdat geen meerder
heid te vinden is. de U.N.O. onmachtig
blijkt om bij een botsing als deze tussen
beide te komen dringt de vergelijking met
het vooroorlogse falen van de Volkenbond
zich op. Men kan die herhaling gemakke
lijk genoeg verklaren, reeds in de korte
erkenning dat ook de U.N.O. in feite geen
vereniging van volken maar „een bond van
regeringen" is, waarin namens ieder volk
zorgvuldig de souvereiniteit is voorbehou
den en daarmee het recht, in iedere aan
gelegenheid overwegingen van direct eigen
belang voorop te stellen. Men kan het ver
klaren, maar daar wordt de toestand niet
minder ernstig door als men overweegt,
welk een nieuwe slag het uitbreken van een
Engels-Egyptische oorlog aan het gezag van
de U.N.O. zou toebrengen en welke gevaren
daardoor zouden ontstaan.
Het oproer, Zaterdagavond in Caïro uit
gebroken, is gevolgd op het krachtdadig
optreden van de Engelsen in de stad Ismai-
lia, in de Suezkanaal-zöne. Daarom geven
de Egyptische bladen de Engelsen de
schuld. De Engelsen betogen dat de Egyp
tische regering de terroristen heeft aan
gemoedigd. De Egyptische politie geeft de
schuld aan de Groot-Moefti van Jeruzalem,
die zij heeft gearresteerd. Koning Faroek
heeft de premier Nahas Pacha ontslagen
na de regering (die geheel uit de meerder
heids-partij der Wafdisten was samenge
steld) te hebben geraadpleegd. En hij
heeft Aly Maher Pacha, die tot de onaf-
hankelijken behoort, en Nahas Pacha's
felle tegenstander is, een nieuwe regering
laten vormen waarin ook Wafdisten zit
ting hebben. Dit zonderlinge politieke ver
loop schijnt wel enigszins te passen bij de
warwinkel der hierboven samengevatte
beschuldigingen. Aan het oproer in Caïro
heeft trouwens een ongelijksoortige ver
zameling lieden deelgenomen: verzetsman
nen, nationalisten behorend tot de hulp
politie. communisten, studenten en ongure
elementen, die men slechts met de naam
terroristen pleegt aan te duiden. Dat de
beroeps-politie haar pogingen om de orde
te herstellen spoedig heeft opgegeven be
wijst, hoe slecht het met de organisatie van
het gezagsapparaat dei- Egyptische regering
is gesteld. Mocht de nieuwe premier het
parlement ontbinden en autocratische me
thoden instellen dan zal nog moeten blij
ken, of de nieuwe regering het gezag wer
kelijk in handen heeft. Slaagt zij daarin
niet dan zou het een chaos kunnen worden,
die voor de ontwikkeling van zaken in het
Nabije Oosten niet minder gevaarlijk zou
kunnen zijn dan een Engels-Egyptische
oorlog. Wel heel scherp dringt de vraag zich
op: als de U.N.O. in een toestand als deze
niet kan handelen, hoe moet het dan gaan
in volgende conflicten, die zeker niet zul
len uitblijven? R- p-
Nieuwe kruiser deze zomer in dienst
De verwachting bestaat dat de thans in
aanbouw zijnde zware kruiser „Zeven Pro
vinciën", nog deze zomer in dienst zal
worden gesteld. Daarna zal de „Tromp",
de enige kruiser die de Koninklijke Ma
rine thans in dienst heeft, uit de vaart
worden genomen en gebruikt worden als
instructie- en opleidingsschip.
De 4i-jarige Zwitserse autobestuurder
André Hotz, 'lid van de équipe in de Rallye
van Monte Carlo van William Berger,
welke laatste tijdens de Rallye te Casteau
werd gedood, is in het ziekenhuis te Ber
gen in België aan zijn verwondingen be
zweken. Hotz was gehuwd en vader van
twee kinderen.
CAÏRO, (Reuter, United Press) Koning Faroek van Egypte heeft Zondagavond
premier Nahas Pasja ontslagen en Ali Maher Pasja in zijn plaats benoemd. Maher
is 68 jaar oud en wordt als een „sterke man" beschouwd. Hij is indertijd door Nahas
Pasja „om veiligheidsredenen" gearresteerd. Maher Pasja heeft onmiddellijk een
nieuw kabinet gevormd. Na de bloedige ongeregeldheden in Cairo van Zaterdag,
waarbij twintig doden vielen, werd de staat van beleg afgekondigd in de hoofdstad,
terwijl voor heel Egypte de krijgswet van kracht werd. Het parlement, twee jaar
geleden gekozen, waarin de nationalistische Wafdistische partij van Nahas Pasja de
absolute meerderheid heeft, zal worden ontbonden.
Ali Maher Pasja wordt in politieke
kringen als de voornaamste tegenstander
van Nahas Pasja beschouwd. Tijdens de
laatste oorlog werd hem door Nahas huis
arrest opgelegd omdat hij de asmogend-
heden gunstig gezind zou zijn geweest.
Meer dan 300 personen, onder wie vele
extremisten en bekende agitators, zijn ge
arresteerd. nadat Zaterdag in de handels
wijk van Caïro door brandstichting en
plundering enorme schade was aangericht.
Een hoge Britse woordvoerder heeft te
Ismailia verklaard dat het Britse doden
cijfer als gevolg van de onlusten te Caïro
17 bedraagt.
In een brief aan de Koning heeft de
nieuwe premier gezegd, dat hij zal streven
naar vervulling van Egypte's nationale
verlangens het ontruimen van de Suez-
kanaalzöne door de Britse troepen en een
heid van de Nijldelta (vereniging van
Egypte met de Soedan).
„Ik zal streven naar de eenheid van alle
Egyptenaren door het samenbrengen van
alle partijen voor het welzijn van het land.
Hoe moeilijk de toestand ook is. ik zal
streven naar verbetering van de omstandig
heden van alle klassen der bevolking in
het bijzonder die van boeren en arbeiders",
aldus premier Maher in zijn brief aan de
Koning.
In een brief aan de ontslagen premier
Nahas zei Koning Faroek: „Wij betreuren
zeer de gebeurtenissen in de hoofdstad,
die gisteren (Zaterdag) grote verliezen
aan mensenlevens en bezittingen heeft ge
leden, en voorts, dat de pogingen van de
regering om vrede en orde in het land te
handhaven, zijn mislukt. Wii hebben be
sloten uw mandaat in te trekken".
De thans afgezette premier tekende in
1936 met de Britse minister van Buiten
landse Zaken, Anthony Eden. het Brits-
Egyptische verdrag, dat in October door
Egypte is opgezegd. Dit was het begin van
de huidige crisis.
Sinds zijn verkiezing in begin 1950 heeft
de afgezette premier de nationale gevoe
lens tegen het Brits-Egyptische verdrag ge
leid en onophoudelijk geijverd voor de ver-,
wezenliiking van de ..nationale aspiraties".
Het door Koning Faroek ondertekende
besluit, waarin de afkondiging der krijgs
wet werd medegedeeld, was vergezeld van
een nota. waarin een nadere uiteenzetting
wordt gegeven van de beweegredenen der
Egyptische regering om dit besluit te ne
men. Hierin wordt onder meer gezegd: Op
hitsers en staatsvijandeliike elementen heb
ben gebruik gemaakt van de nationale ver
ontwaardiging van het Egyptische volk
PARIJS, (AFP-Reuter). Zaterdag
hebben Amerika, Engeland en Frankrijk
een beroep gedaan op de UNO om een spe
ciale zitting van de Algemene Vergadering
bijeen te roepen, als een bestand in Korea
wordt getekend of als de oorlog in Korea
wordt hervat.
De twee voornaamste punten van de
resolutie zijn: Op het ogenblik, dat een be
stand in Korea wordt gesloten, zal de se
cretaris-generaal een speciale bijeenkomst
van de Algemene Vergadering in New
York bijeenroepen.
Ingeval van „andere ontwikkelingen"
hetzij falen om tot een bestand te komen
of vertraging van de besprekingen, hetzij
hervatting der vijandelijkheden zal de
secretaris-generaal met de 60 leden van de
UNO overleg plegen of een speciale zitting
of een noodzitting van de Algemene Ver
gadering in New York gehouden zal wor
den. Tevens vraagt de resolutie de in De
cember ingestelde commissie voor buiten
de begroting vallende fondsen vrijwillige'
bijdragen van leden-staten in te zamelen
voor het UNO-programma voor hulp en
rehabilitatie voor Korea.
Volgens een woordvoerder van de Ame
rikaanse delegatie is een oogmerk van de
resolutie om iedere „voortijdige bespre-
'king" van het Koreaanse probleem gedu
rende de huidige zitting te voorkomen. Te
zelfdertijd willen de drie Westelijke mo
gendheden duidelijk maken, dat de Ko
reaanse kwestie nog „grote voorrang"
heeft en dat uitstel van bespreking geen
vermindering van belangstelling betekent.
LONDEN, (Reuter). De „Times" zegt
in een hoofdartikel ten aanzien van de aan
vaarding door de politieke commissie van
de Sovjet-Russische resolutie inzake de
gelijktijdige toelating van veertien adspi-
rant-leden van de UNO: „Deze uitslag is
een welkome stap voorwaarts, die hoop
biedt dat et een einde zal komen aan jaren
van vervelend geknibbel. Van de veertien
voorgestelde staten kunnen er slechts vijf
satelieten van de Sovjet-Unie genoemd
worden. En zelfs het er bij insluiten van
Buiten-Mongolië met zijn «chaduw-souve-
reiniteit betekent slechts een kleine prijs
voor het grote voordeel, dat de toelating
van Italië, Ceylon en Eire verzekerd zou
worden".
over het gebeurde te Ismailia. Zij hebben
misleidende propaganda bedreven ende
gemoederen opgezweept, hetgeen heeft ge
leid tot chaos en vernietiging, brandstich
ting en plundering. Het was deze elemen
ten er om te doen de vijand een gelegen
heid tot ingrijpen te verschaffen.
Met het oog hierop heeft de regering
besloten de krijgswet voor geheel Egypte
van kracht te verklaren. Zij is vastbesloten
rust en orde te handhaven. Ook zal zij er
voor zorg dragen dat de vrede niet wordt
verstoord en het land ongeschonden blijft".
Als gevolgd van het afkondigen van de
krijgswet voor geheel Egypte is premier
Maher Pasja militair gouverneur-generaal
van het gehele land geworden. Hij heeft
als zodanig buitengewone bevoegdheden
verkregen.
Nederlanders in veiligheid
Bij navraag deelde men op het ministe
rie van Buitenlandse Zaken mede, dat vol
gens de eerste berichten die daar zijn ont
vangen, de Nederlandse kolonie in Caïro
veilig is.
CAIRO (Reuter) Zaterdag hebben
zicli te Caïro wanordelijkheden voorge
daan, waarbij tientallen doden vielen. Dui
zenden anti-Britse betogers trokken door
de straten van Caïro en staken bioscopen,
een speelzaal, benzinestations, winkels van
Europeanen en het gebouw der Britse ren
baanclub in brand. In de wijk Kasr El Nil
plunderden de betogers, terwijl ook uit de
menigte werd geschoten. De politie be
antwoordde het vuur met grove hagel,
waardoor verscheidene raddraaiers werden
gewond. In het gebouw van de renbaan
club bevond zich. op het tijdstip dat de
ordeverstoorders binnendrongen, de wel
bekende 83-jarige Schotse econoom James
Ireland Craig. Hij wordt vermist. Men
vreest voor zijn leven.
Onder de ordeverstoorders bevonden
zich duizenden studenten, die werden aan
gehitst door leden der Egyptische „bevrij
dingsbataljons".
De wanordelijkheden vonden plaats na
het bekend worden te Caïro van de ge
vechten te Ismailia. Zij begonnen Zater
dagochtend vroeg met demonstraties,
waarbij volksmenigten zich verzamelden
in de omgeving van de wijk, waar de bui
tenlandse ambassades zijn gevestigd. Leu
zen werden geroepen als „Zendt het
Egyptische leger naar de kanaalzone!;
Churchill de hond, Erskine de slager!".
Omstreeks het middaguur begon het in
brand steken van gebouwen.
Het hoofdkantoor van een Britse bank,
het pand, waarin een Britse winkel was
ondergebracht, de legatie van Litauen en
die van Zweden gingen in vlammen op. De
Ritz-bar in de Kasr El Nil-straat weid be
stormd, flessen likeur en de inventaris
werden op straat geworpen. Een winkel,
waar rijwielen en jachtgeweren werden
verkocht, werd leeggehaald. De rijwielen
werden totaal vernield, de jachtgeweren
meegenomen. Er is aanzienlijke schade
aangericht aan eigendommen van buiten
landers en Egyptenaren.
Dikke rookwolken tekenden zich Zater
dag, in de namiddag, boven Caïro af. De
autoriteiten hadden de toestand niet meer
in handen.
Zaterdagmiddag gelastte generaal Morad
El Kholy, commandant van de politie van
Caïro, zijn mannen de orde te herstellen,
zo nodig met gebruikmaking van vuurwa-
Vrijdagavond is tijdeps een sneeuw
storm het Belgische schip „Elgo" 17 kilo
meter ten Zuiden van het Zwolse licht in
het IJselmeer gezonken. Dit schip, dat 203
ton meet, was op weg van Antwerpen, waar
het thuis hoort, naar de Noord-Oostpolder
met een lading stenen. De beide opvaren
den schipper E. van den Eynde uit Ant
werpen en J. Deurloo uit Zierikzee konden
door het Antwerpse schip „Tessij", dat
eveneens met stenen op weg was naar de
Noord-Oostpolder, gered worden. Het on
geluk geschiedde voor de monding van het
Keteldiep.
pens. De schade in Caïro wordt geschat op
tien millioen Egyptische ponden.
In bet centrum van Caïro worden Egyp
tische troepen in staat van gereedheid ge
houden. De anti-Britse betogers richtten
zich ook tegen Koning Faroek en de opper
bevelhebber van het Egyptische leger,
veldmaarschalk Mohammed Haida Pasja.
Een hoge Britse functionaris te Ismailia
verklaarde Zondagavond, dat behalve drie
doden, die men had kunnen identificeren,
waarschijnlijk nog vijf Britten bij de on
lusten te Caïro om het leven zijn gekomen.
Negen Britten werden nog vermist.
Een woordvoerder der Egyptische dele
gatie bij de UNO te Parijs verklaarde, dat
Egypte „zeer waarschijnlijk" de diploma
tieke betrekkingen met Engeland zal ver
breken.
Alle staten, die een diplomatieke verte
genwoordiging in Egypte hebben, waaron
der de Arabische staten, hebben Zondag
bij de Egyptische regering officieel gepro
testeerd tegen de gebeurtenissen te Caïro.
TEHERAN, 27 Januari. (AFP). Bij
de verkiezingscampagne te Yazd in Perzië,
ten Zuid-Westen van Ispahan, is het tot
ernstige ongeregeldheden gekomen. Ten
gevolge hiervan zijn de verkiezingen tot
later datum uitgesteld en is het garnizoen
versterkt.
De Perzische minister van Binnenlandse
Zaken heeft echter de berichten tegenge
sproken, als zouden bij de ongeregeldhe
den doden zijn gevallen.
Ook te Lars en Fahsa in de provincie
Fars zijn de verkiezingen nog niet begon
nen met het oog op de gespannen toestand.
Premier Mossadeq heeft Shepherd, die
Zondag de Perzische premier een afscheids
bezoek bracht, de volgende boodschap
overhandigd voor de Engelse regering:
„Bevolking en regering van Perzië willen
met ieder tot overeenstemming komen. Zij
willen geen onenigheden. De Britse rege
ring, die een netelige kwestie had kunnen
oplossen, heeft dit niet gedaan en het me
ningsverschil is niet verdwenen. Indien
Engeland van oordeel is, dat de weg, die
het in Perzië gevolgd heeft in het verleden,
een voor Engeland gunstige was, laat het
dan hierop voortgaan. Zo niet, laat Enge
land dan een andere weg inslaan om een
einde te maken aan de huidige toestand".
Naar te Washington verluidt, heeft de
commissie van Amerikaanse stafchefs ge
neraal Ridgway onlangs nieuwe instructies
doen toekomen voor de wapenstilstands
onderhandelingen. Functionarissen van het
Amerikaanse ministerie van Defensie wil
den niet berichten uit Korea bevestigen,
als zouden de onderhandelaars van de UNO
een bespreking tussen generaal Ridgway
en het Noordelijke opperbevel hebben
voorgesteld teneinde een gedeeltelijke wa
penstilstandsovereenkomst te tekenen.
Heden is te Panmoendjom alleen de sub
commissie voor de uitwisseling van krijgs
gevangenen bijeen geweest. De bijeenkomst
van de subcommissie voor het toezicht op
een wapenstilstand werd op telefonisch
verzoek der Noordelijken afgelast.
De zitting van de andere subcommissie
verliep zeer rustig. „Niemand liet over ook
maar iets een onvertogen woord horen",
aldus schout-bij-nacht Libby.
De afgevaardigden van de UNO dienden
bij het begin van de zitting herziene gege
vens in over de 132.000 Chinese en Noord-
Koreaanse krijgsgevangenen. Op deze
nieuwe lijsten worden de namen in Chinese
lettertekens gegeven en waar mogelijk ook
de rangen en eenheden vermeld. In Decem
ber protesteerden de Noordelijken, dat de
lijsten van de UNO in het Engels onbruik
baar waren.
PARIJS (Reuter).—De Franse minister
van Staat, Francois Mitterand, heeft in een
artikel aangedrongen op hervatting van de
onderhandelingen met Tunesië.
Het nationale comité van de republi
keinse volksbeweging, de M.R.P., waartoe
ook de minister van Buitenlandse Zaken,
Robert Schuman behoort, heeft Zondag
avond een motie aangenomen, waarin even
eens hervatting der onderhandelingen
wordt gevraagd.
Habib Bourguiba, de leider van de natio
nalistische Neo-Destour-partij, verklaarde
Zondag, dat de onrust binnen twee of drie
dagen in Tunesië zal terugkeren, als de
Franse regering niet een nieuwe basis voor
onderhandelingen legt.
Zoals bekend wordt Bourguiba in een
afgelegen kustplaats in hechtenis gehouden,
sinds de ongeregeldheden in Tunesië zijn
uitgebroken. Als minimum-concessie be
schouwde hij de verzekering van Franse
zijde, dat het land uiteindelijk zelfbestuur
zal krijgen. Hij is van mening, dat het land
over twee of drie jaar hiervoor rijp zou
zijn.
Bourguiba ontkende met de communis
ten verbonden te zijn en is daarentegen
van mening, dat de Arabische landen met
het Westelijke blok dienden samen te wer
ken. De Tunesische klacht bij de Veilig
heid zal pas dan worden ingetrokken, wan
neer er geen reden voor klagen meer zou
zijn. aldus Bourguiba.
-Franse troepen hebben hun huis-aan-
huis onderzoek in het gebied van kaap
Bon Zondag voortgezet.
Er werden enige wapens gevonden.
Franse autoriteiten deelden mee, dat Zon
dag op vijf plaatsen in Tunesië telefoon-
Zaterdag prijkte de hoofdstad met haar eerste winterse avondtoilet in dit seizoen.
Op een der grachten waar het witte sneeuwkleed een wat langer leven beschoren was
dan op de drukkere verkeerswegenmaakte een fotograaf dit fraaie stemmingsplaatje.
kabels zijn doorgesneden. Een militaire
patrouille, die het vuur van een groep
verzetslieden ten Zuiden van Kairoean be
antwoordde, verwondde een der aanvallers
en nam drie anderen gevangen.
In Tunis zelf was de toestand rustig.
Zaterdag is een hoge functionaris van het
Franse ministerie van Buitenlandse Zaken
per vliegtuig naar Tunis vertrokken met
instructies van de regering voor de resi
dent-generaal in Tunesië, De Hautecloque.
Holland Festival niet in gevaar
Naar wij vernemen uit kringen, die in
nauw contact staan met het Haagse ge
meentebestuur, loopt het Holland Festival
door het besluit van de gemeenteraad om
de post van 70.000 voorlopig pro memorie
op de begroting te plaatsen, geen gevaar.
Er bestaat in de raad geen verschil van
mening over de vraag of het festival voor
Den Haag behouden moet blijven. Men
heeft er slechts prijs op gesteld nader te
worden ingelicht over de achtergronden
van vele zaken, welke met de organisatie
van het Holland Festival verband houden.
In de agenda voor de eerstvolgende raads
vergadering (op 11 Februari) zal een voor
stel worden opgenomen tot het verlenen
van de gevraagde subsidie.
Zaterdag heeft de Nederlandse Jeugd
gemeenschap, het lichaam dat vrijwel alle
jeugdorganisaties in ons land omvat, een
instructie-dag gehouden te Amsterdam ter
bevordering van haar streven naar een
zin- en stijlvoller viering van de nationale
feestdag.
Prof. dr. W. Asselbergs (Anton van
Duinkerken) hield een inleiding over de
psychologie van de feestganger, Ben Groe-
neveld sprak over speloefening, Ben Als-
bach hield een lezing met lichtbeelden
over „Volksfeesten vroeger en nu", de heer
L. Hoefnagels sprak over „de kunst van
het versieren".
Dergelijke instructiedagen zullen bin
nenkort ook in Zwolle en in Den Bosch
worden gehouden.
Ralph Waldo Emerson:
God komt bij ieder onzer binnen
door een privé deur.
In de vergaderzaal der Tweede Kamer
is hedenochtend het studentenparlement in
openbare vergadering bijeen geweest onder
voorzitterschap van mr. L. G. Kortenhorst.
In de vergadering van het studentenparle
ment van 15 December was besloten in de
afdelingen te doen onderzoeken een wets
ontwerp „Nadere voorschriften betreffende
de candidaatstelling voor de verkiezing
van de leden van de Tweede Kamer, de
Provinciale Staten en de raden der ge
meenten". Inmiddels waren het Voorlopig
Verslag en de Memorie van Antwoord, zo
mede een Nota van Wijzigingen versche
nen. Heden is het wetsontwerp in open
bare behandeling gekomen, waarbij het
studentenparlement ook van het recht van
amendement gebruik maakte.
Lodewijk van Deyssel, de laatst over
geblevene der „Tachtigers", is Zaterdag
avond tussen acht uur en half negen te
Haarlem overleden. Hij bereikte de leeftijd
van 87 jaar.
Dr. Karei Joan Lodewijk Alberdingk
Thijm, die onder dit pseudoniem tot de be
kendste Nederlandse letterkundigen be
hoorde, werd op 22 September 1864 te
Amsterdam geboren als zoon van de Katho
lieke letterkundige en hoogleraar Josephus
Alberdingk Thijm. Hij genoot een gymna
siale opleiding, aanvankelijk te Rolduc,
later te Katwijk, waarna hij korte tijd in
de boekhandel werkzaam was. Spoedig ont
waakte in hem de lust tot schrijven. In 1881
verscheen het eerste artikel van Lodewijk
van Deysel in „De Dietsche Warande".
Ook het weekblad „De Amsterdammer"
bood hem gelegenheid zijn schrijverstalent
te ontplooien. Het pseudoniem ontleende
hij aan de naam van het gehucht Deyssel
in Hannover, vanwaar zijn familie afkom
stig is.
Gaandeweg verschenen er een menigte
artikelen en essays over litteratuur, toneel
en schilderkunst. Contact met Willem
Kloos leidde in 1885 tot zijn opneming in
de redactie van het toen opgerichte tijd
schrift „De Nieuwe Gids", waarin hij zijn
strijdbaar vlammend proza, zijn felle cri-
tieken, alsmede schetsen en studies publi
ceerde. Van 1894 tot 1905 redigeerde hij
met Albert Verwey het .Tweemaande-
lijksch Tijdschrift", dat later „De twintigste
eeuw" zou heten en r.ich in 1910 verenigde
met „De Nieuwe Gids", waarvan Van
Deyssel, ook na de dood van Willem Kloos,
redacteur en medewerker is gebleven.
Aanvankelijk vond vooral het Franse
naturalisme in hem een vurig bewonderaar,
doch na 1890 ging hij meer aandacht
schenken aan mystieke levenswaarden.
Zijn critiek werd rustiger. Van zijn roman
„Een Liefde" verscheen een herdruk in
gekuiste vorm. Zijn kostschooltijd be
schreef hij op impressionnistische wijze in
„De Kleine Republiek". Veel invloed op
zijn critisch proza heeft Edmond de Gon-
court gehad. Tussen 1894 en 1911 verscheen
een elftal bundels „Verzamelde Opstellen",
gevolgd door acht delen „Verzamelde Wer
ken".
Zijn „Gedenkschriften" herinneren aan
zijn jeugd: zij sluiten aan bij de biografie
van zijn vader, die hij in 1893 onder het
pseudoniem A. J. uitgaf. Dezelfde schuil
naam dekte een studie over Multatuli.
Gedurende de lange jaren van zijn leven
heeft hij met aandacht onze letterkunde
gevolgd. In elke nieuwe generatie zag hij
een voortzetting van het werk der Tach
tigers, ongeacht de onderlinge verschillen.
De zogenaamde „Beweging van Tachtig"
heeft, het gehele geestelijke en openbare
leven in ons land, mede door zijn toedoen,
vernieuwd en verfrist De uitwerking daar
van beperkte zich niet tot de letterkunde,
maar bestreek ook andere terreinen, zelfs
dat van het politieke denken.
De gemeentelijke Universiteit van Am
sterdam verleende hem in 1935 het ere
doctoraat in de Nederlandse letteren. De
thans overledene was ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw, commandeur in de
Orde van Oranje Nassau, groot-officier in
de Leopoldsorde en commandeur in de
Kroonorde van België.
Het K.N.M.I. deelt mede: Overal in
Europa is het nu winter. De laagste tem
peraturen komen voor in Noord-Zweden,
waar het 25 graden of meer vriest. Enkele
stations in Midden-Frankrijk meldden 15
graden vorst. In Zuid-Duitsland en Oosten
rijk kwam eveneens tot 15 graden vorst
voor. In Noord-Brabant en Limburg we
zen de thermometers vanmorgen 7 a 8 gra
den vorst aan. Aan de Noordzeekust was
de temperatuur toen nog juist iets boven
het vriespunt, hetgeen een gevolg was van
de Westelijke lucht. De vraag of het win
terweer ook de komende dagen zal voort
duren is nog moeilijk te beantwoorden. Ten
Westen van de Britse eilanden bevindt zich
een depressie, waarvan de invloed zich
verder naar het Oosten uitbreidt. Een vol
gende actieve depressie, die eveneens naar
het Oosten komt, is boven de Atlantische
Oceaan. Van de gedragingen van deze de
pressie hangt voor een belangrijk deel het
verdere weersverloop in West-Èuropa af.
*^oojc«xocooooooooco3ocf*»aoooecooooocccoooocooooot
PLAATSELIJK OPNIEUW SNEEUW
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk
neerslag, hoofdzakelijk in de vorm
van sneeuw. Matige tot vrij krachtige
wind uit Zuidelijke richtingen. In de
komende nacht in het Oosten van het
land hier en daar matige vorst, ove
rigens lichte vorst tot temperaturen
- om het vriespunt.
29 Januari
Zon op 8.26 uur, onder 17.20 uur.
Maan op 9.35 uur. onder 21.11 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 28 Januari
Hoog water: 4.40 en 16.53 uur.
Laag water: 0.20 en 12.44 uur.
Dinsdag 29 Januari
Hoog water: 5.25 en 17.41 uur.
Laag water: 1.08 en 13.32 uur.