Geheime besprekingen over de
noodzaak en kosten der defensie
„Geef Friezen op hun scholen
ook Friese taalles"
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Adenauer mogelijk al binnen
twee maanden naar Amerika
Brits witboek
over defensie
Ridderschap
van de Wijn
„Nederland ronselt voor
vreemdelingenlegioen
Kanaalgebied onder
Brits bevel
Bloedbad in kamp
op Koreaans eiland
Boodschap van Eden
aan Maher Pasja
Onlusten in Libië
Proces tegen weduwe,
verdacht van 11 moorden
Het woord is aan
Meerderheid van publiek meent:
De Duitse
oorlogsmisdadigers
ATLANTISCHE CONFERENTIE
Duitse communist;
Scheuring in de Mapam
Opstand van geïnterneerden
door Amerikanen bedwongen
Bomaanval in de
neutrale zone van Korea
Geheime Amerikaanse
luchtbasis in het
Noordpoolgebied
Vijf man van de „Fort
Mercer" zijn verdronken
Nederlandse Radio Unie
viert eerste lustrum
66e JAARGANG No *L92
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15293.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1952
Haarlems Dagblad
296e JAARGANG No 45
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
HET Chateau du Clos de Vougeot ligt
zestien kilometer buiten de Franse stad
Dijon. Ge kent dat kasteel niet; weet dan
dat het vier eeuwen oud is en thans toe
behoort aan de Confrérie des Chevaliers
du Tastevin: de broederschap der ridders
van de nap. Dit is de nap der wijnproevers.
Velen uwer kennen de naam Vougeot; het
is dan ook die van een vermaarde wijn:
een bourgogne. Gij zijt daar midden in het
schone land van Bourgogne. En de Con
frérie, dewelke een orde is die door zich
zelf en anderen in Frankrijk ten zeerste au
sérieux wordt genomen, heeft onlangs in
haar eeuwenoud kasteel het jaarlijkse feest
van Saint Vincent „Tournante" gehouden.
Saint Vincent is de schutspatroon der wijn
bouwers en het feest is „tournante" omdat
de Mis, waarmee het geopend wordt, tel
kens weer in een ander der dorpen rondom
Dijon wordt opgedragen.
Het is een indrukwekkend festijn. Het
heeft plaats onder leiding van de Grand
Conseil, de Grote Raad, der orde-van-de-
nap, met deszelfs Grand-Maïtre en Grand
Chancelier als hoofdfiguren. Veertig nieuw-
toegetredenen zijn ditmaal tot ridder ge
slagen en tot hen behoorden twee Franse
ministers en de Amerikaanse ambassadeur
te Parijs. David Bruce, evenals zijn vrouw.
Mijn blik list peinzend op de foto's in het
tijdschrift van de Confrérie, „Tastevin en
main" geheten, waarop de inwijding van
die Amerikaan, door de Groot-Kanselier in
persoon, en van Mrs. Bruce zijn afgebeeld.
Hij schatert terwijl de Groot-Kanselier
Camille Rodier zijn vrouw de accolade
geeft anders gezegd: haar omhelst in de
sierlijke stijl, bij Franse plechtigheden ge
bruikelijk en ik vraag mij af of het
begrip „cocacolonisation" hier niet ganselijk
vervaagt. Met dit lange maar speelse
woord, dat het verschijnsel niet te somber
ziet, plegen de Fransen namelijk de huidige
Amerikaanse invloed in Europa aan te dui
den. Wij worden wel ietwat gecocacoloni-
seerd.... maar deze Amerikaanse ambas
sadeur. getooid met het roodgele lint der
Confrérie, waaraan de zilveren tastevin
hangt, maakt veeleer de indruk dat la belle
et douce France hèm Inpalmt.
Een andere pas-geslagen ridder, mr. F.
J. D. Theyse, heeft mij van dit feest ver
teld in bewoordingen van louter geestdrift,
vol bewondering voor de Franse levens
kunst, waarvan het zo treffend getuigde.
Want voorwaar, zij verstaan Tart de vivre,
die Fransen, al laten zij hun regeringen in
een tempo van twee per jaar duikelen, al
betalen zij hun belastingen niet best en al
valt zoveel aan te merken op de nauw
keurigheid der werking van hun maat
schappelijk bestel. Zij vervelen zich niet.
Hetgeen doet denken aan een Haarlem be
zoekende Fransman, wien ik vroeg: „Hoe
gaan de zaken in Frankrijk?" en die ant
woordde: „Slecht, maar men is zeer opge
wekt. Wat kunt u anders verwachten?"
Onze nieuwe ridder, die ik met niet
geringe eerbied bejegend heb nu hij Che
valier de la Confrérie is, heeft mij verteld
van de besneeuwde „cour" van het eeuwen
oude kasteel, waarover de zeshonderd aan
wezigen ten maaltijde schreden, vooraf
gegaan door de leden van hun Grand Con
seil in rood-en-gele toga's. Hij heeft ge
schetst hoe anderen en hijzelf tot ridder
geslagen werden in naam van Bacchus, en
hoe de Groot-Kanselier later het gezelschap
prees, omdat nog niemand een sigaret had
opgestoken. Want wie de wijn eert onthoudt
zich van roken tijdens een diner, gelijk hij
er ook niet aan denken zou, tevoren enige
drank tot zich te nemen die de gevoeligheid
van zijn verhemelte ook maar enigszins
zou kunnen verminderen. Wie dit mocht
onderschatten of zelfs achteloos bespotten
wete dat de Litteraire Prijs van de Con
frérie, voor de tweede maal toegekend, is
ten deel gevallen aan de Franse componist
en muziekrecensent Emile Vuillermoz voor
zijn werkje onder de titels: „Un art de
France Le savoir boire" hetgeen
vertaald zij met: Een Franse Kunst We
ten hoe te drinken. En de Prix Littéraire
bestaat uit honderd flessen bourgogne.
„Jamais en vain, toujours en vin" luidt
het woordspeelse motto van de Confrérie.
De nieuwe ridder uit onze streek noteerde
met vreugde dat „de wijn is als de dokter:
hij geneest van tijd tot tijd (dat kan hem
overkomen), hij brengt menigmaal verlich
ting, hij troost altijd." Hij vernam ook dat
het maar goed is dat wij Hollanders niet
in Zuid-Frankrijk wonen, want wij zouden
dat gaatje bij Gibraltar dichtstoppen en
van de Middellandse Zee een polder maken.
En tijdens de maaltijd, „gekruid met
humor en commentaar", zongen de Cadets
de Bourgogne liederen van liefde en wijn.
De jagers van Saint Hubert uit Dijon blie
zen op hun jachthoorns fanfares. Maar het
meest van al genoot hij van de charme, de
luchte speelse geest, de hoffelijkheid en
élégance, de levenskunst die van la douce
France zijn. En hij zei met overtuiging: dit
volk is het toch, dat het initiatief moet
nemen om West-Europa tot eenheid te
brengen en dat het zo graag zou doen.
Eigenlijk geloof ik dat ook.
R. P.
BONN (Reuter). Een Britse woord
voerder heeft te Bonn verklaard, dat er
„geen kwestie van is", dat de raad, be
staande uit drie Duitse vertegenwoordigers
en drie van Frankrijk, Engeland en Ameri
ka, voor de herziening van wegens oorlogs
misdaden veroordeelde duitsers, in wer
king zal treden voor het van kracht wor
den van het verdragsstelsel, dat het bezet-
lingsstatuut voor West-Duitsland zal ver
vangen. Het voorstel tot instelling van de
raad moet worden gezien als een onderdeel
van het gehele verdragsstelsel en kan daar
om niet los van andere verdragen bezien
worden.
Von Manstein zal volgens de tot heden
toegepaste regels in het voorjaar van 1953
in vrijheid komen. Hij werd veroordeeld
tot 12 jaar. Kesselring kreeg een vonnis
van 21 jaar.
In VIaardingen is plotseling op 75-jarige
leeftijd overleden ds. D. B. Hagenbeek,
emeritus-predikant van de Gereformeerde
Kerk te Vlaardingen.
LISSABON, (Reuter). Vóór de vol
tallige bijeenkomst van de ministers van
Buitenlandse Zaken en Financiën van de
Atlantische landen hebben de ministers
van Buitenlandse Zaken van de Westelijke
grote drie Donderdag op de Britse ambas
sade onder voorzitterschap van Eden een
bespreking gevoerd met hun collega's van
de Benelux-landen. Zij hebben deze col
lega's op de hoogte gebracht van de resul
taten van de Londense besprekingen met
Adenauer.
De ministers van Landsverdediging en
Financiën der veertien Atlantische staten
vergaderden D on d ex-dag avond te Lissabon
ter bespreking van de'vex-deling der kos
ten, vex-bonden aan het uitvoeren van een
reusachtig progi-amma voor de aanleg van
vliegvelden en verbindingsknooppunten in
Europa. Van betrouwbare zijde wordt
vernomen dat deze kosten voor een medio
1953 aflopende periode worden begroot op
vijf honderd millioen dollar. Men ver
wacht dat de Verenigde Staten hiervan
dertig a veertig procent voor hun reke
ning zullen nemen.
Te Lissabon is van gezaghebbende zijde
vernomen dat de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken Eden de Atlantische Raad
Donderdag heeft medegedeeld dat de toe
stand in het Midden-Oosten tekenen van
verbetering vei'toont, zulks als gevolg van
het afnemen der Brits-Egyptische span
ning. Eden verklaarde met nadruk dat
samenwerking tussen het Atlantisch pact
en de landen van het Midden-Oosten zich
het best zou kunnen ontwikkelen op basis
van een Brits-Egyptische overeenstem
ming.
De veertien ministers van Buitenlandse
Zaken hebben Donderdag geheime bespre-
5»
BONN, (ANP). De communistische
afgevaai-digde Oscar Müller beweerde gis
teren in de West-Duitse Bondsdag, dat Ne
derland in de bondsx-epubliek vrijwilligers
aanwerft voor het Nederlandse Vreemde
lingenlegioen. Voor de afgevaardigden
kwam deze bewering, tijdens de behande
ling van de werving voor buitenlandse
strijdkrachten in het algemeen, wel zeer
vei-rassend, aangezien hier zowel als in
Nederland nog nooit iemand van het be
staan van een „Nederlands Vreemdelin
genlegioen" heeft gehoord. Toen de minis
ter van Arbeid, minister Storck, hem uit
nodigde man en paai-d te noemen, zeide
Müller, dat het wervingsbureau gevestigd
was in het arbeidsbureaxi te Darmstadt.
Van officiële Nedexdandse zijde in Bonn
werd de communistische bewex-ing kort
weg als onzin bestempeld.
Algemeen werd in de Bondsdag cx-itiek
geoefend op het feit, dat de Franse bezet-
tingsautox-iteiten nog altijd vrijwilligers
voor het vreemdelingenlegioen aanwexwen.
Met grote meerderheid vex-zocht de Bonds
dag aan de regering om met de Fi-anse
Hoge Commissaris besprekingen te begin
nen over het staken van deze aanwerving.
Scherpe critiek oefenden sprekers van
alle partijen op het feit, dat onlangs acht
Duitsers, die uit het vreemdelingenlegioen
heetten te zijn gedeserteerd en via Oost-
Duitsland naar huis waren tex-uggekeerd,
aan Frankrijk zijn uitgelevex-d. De betrok
kenen hadden verklaard, dat zij krijgsge
vangen waren gemaakt en daarna door de
Vietminh in staat waren gesteld naar
Duitsland terug te keren.
Twee van de vijftien afgevaardigden van
de Mapam (de verenigde arbeiderspax-tij)
in het Israëlische parlement hebben be
sloten een onafhankelijke partij op te rich
ten, omdat de Mapam naar hun mening
teveel onder communistische invloed staat.
De oprichters hebben een beroep op de
ax-beidex-s gedaan om tot de nieuwe partij
toe te treden, die „trouw zal zijn aan het
Zionistische socialisme".
Waarnemex's te Tel Aviv voorspellen,.dat
de scheuring in de Mapam wellicht vér
strekkende gevolgen zal hebben voor de
strijd tussen de arbeiderspartij van premier
Ben Goex-ion (Mapai), die de grootste po
litieke groepering in Israel is en de Mapam.
kingen gevoerd waarbij, naar verluidt,
West-Duitsland, het Midden-Oosten, Korea
en Indo-China aan de orde zijn geweest.
Van gewoonlijk betrouwbare zijde woi'dt
vernomen dat de ministers van Buiten
landse Zaken zich uitspraken voor een be
stendiging van de tot nu toe tegenover de
communistische staten gevoex-de politiek.
Zij waren het er over eens dat hun lan
den slechts door het versterken van hun
strijdkrachten konden hopen de voorwaar
den teweeg te bi-engen, noodzakelijk voor
een vreedzaam naast elkander leven van
communistische en niet-communistische
staten.
LONDEN, 21 Februari (Reuter). Het
hoofdkwartier van het Atlantisch pact te
Londen heeft Donderdag de Britse marine
commandant te Portsmouth, admiraal Sir
Arthur John Power, benoemd tot eerste
geallieerde opperbevelhebber van het
Kanaalgebied. Het hoofd van het Britse
kust-commando, luchtmaarschalk Alick
Stevens, is benoemd tot opperbevelhebber
van de luchtstrijdkrachten in hetzelfde ge
bied, dat het Kanaal en het Zuidelijk deel
van de Noordzee omvat.
Verder heeft het hoofdkwartier van het
Atlantisch pact te Londen bekend gemaakt,
dat, voor de onmiddellijke oplossing van
wederzijdse vraagstukken, de chefs van
marinestaven van de kustlanden Frank
rijk, Nederland, België en Engeland een
Kanaal-commissie zullen vormen als
onderdeel van de vaste commissie. De per
manente vertegenwoordigers van de chefs
van marinestaven zullen te Londen gedeta
cheerd zijn.
De geallieerde opperbevelhebber zal op
treden in samenwerking met de bevelheb
ber van de marine-luchtmacht en is belast
met de algemene leiding van de operaties
in het betrokken gebied.
Admiraal Power, die 62 jaar is, was ten
tijde van de val van Singapore de gealli
eerde vlootvoogd in Zuid-Oost-Azië. Later
was hij vlootvoogd voor het Oost-Indisch
gebied. Voor zijn benoeming te Portsmouth
in 1950 was hij belast met het opperbevel
in het gebied van de Middellandse Zee.
Maarschalk Stevens is 53 jaar. Hij was
hoofd van de ondersteunings-operaties van
de Britse vloot in de Tweede Wereldooi'log
en later commandant van Gibraltar.
Volgens Reuter zijn 69 gevangenen en
één Amerikaanse soldaat 18 Februari om
het leven gekomen bij een opstand van
1500 gevangenen in een interneringskamp
voor burgers op het eiland Kojedo ten
Zuid-Westen van Poesan in Korea, aldus
maakt het hoofdkwartier van generaal
Ridgway bekend.
Amei-ikaanse veiligheidstroepen bedwon
gen de opstand, die naar verluidt van
communistische zijde werd opgezet en ge
leid, aldus dit bericht.
Er werd 142 Koreaanse en 23 Ameri
kaanse geïnterneerden gewond.
De opstandelingen vielen Amerikaanse
bewakers aan met ijzeren staven, houten
knuppels met spijkers, repen prikkeldraad,
ploertendoders, ijzeren tentharingen, stuk
ken ijzeren buizen en messen.
Een officieel onderzoek naar het inci
dent wordt ingesteld. Naar verluidt heeft
men de toestand in handen en uit andere
kampen wordt geen onrust gemeld. De
aangevallen Amerikaanse manschappen
deden dienst als waker bij groepen niet-
militairen, die de kampbewoners onder
vroegen.
De Egyptische premier, Maher Pasja,
heeft Donderdagavond verklaard, dat de
Britse minister van Buitenlandse Zaken,
Anthony Eden, hem in een persoonlijke
boodschap had medegedeeld, dat Enge
land „een spoedige en totale overeen
komst met Egypte wenst te bereiken".
Maher Pasja zeide, dat Amr Pasja, de
Egyptische ambassadeur te Londen, hem
Edens boodschap had overhandigd.
Amr Pasja is Donderdag in Caïro terug
gekeerd, nadat hij de teraardebestelling
van Koning George had bijgewoond.
De premier deelde voorts mede, dat
Edens boodschap geen bepaalde voorstel
len of een basis voor toekomstige bespre
kingen bevatte, maar de nadruk er op
legde, dat de huidige toestand „volledig
begrip tussen Engeland en Egypte eiste".
Sprekende tot verslaggevers, voegde hij
er aan toe: „Engeland is zich bewust van
Egvpte's nationale eisen".
Hij beschreef het huidige stadium als
een inleiding tot komende besprekingen
en zeide, dat deze periode misschien lang
zou zijn. maar „de weg voor spoedige en
succesrijke onderhandelingen" zou effe
nen.
WASHINGTON (Reuter). Michael
McDermott, woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken,
verklaarde gisteren op zijn dagelijks onder
houd met journalisten „niet verbaasd te
zullen zijn, indien de West-Duitse Bonds
kanselier, dr. Konrad Adenauer, de Ver
enigde Staten binnen de komende twee
maanden zou bezoeken". McDermott zeide
verder slechts dat de regelingen voor een
dergelijk bezoek van de Duitse regerings
leider nog moeten worden uitgewerkt.
De West-Duitse Bondsdag heeft Donder
dag met gx-ote meerderheid van stemmen
de regering verzocht met de Westelijke
Hoge Commissarissen het vraagstuk van
de West-Duitse arbeidsdiensteenheden te
bespreken. Op deze in de afgelopen jaren
door de Westelijke bezettende mogend
heden opgerichte eenheden is dikwijls cri
tiek geleverd door West-Duitse politieke
kringen, die van mening zijn, dat het hier
gaat om para-militaire formaties.
In een desbetreffende resolutie stelt de
Bondsdag de volgende eisen:
De Westelijke bezettingsautoriteiten mo
gen geen Duitsers werven voor het verrich
ten van militaire diensten.
Zij mogen Duitsers slechts onder gewone
arbeidscontracten in dienst hebben.
Zij mogen geen door hen tewerkgestelde
Duitsers in militaire formaties indelen.
Alle leidei-s der federatie van West-
Duitse vakverenigingen zullen 28 en 29
Februari te Dtisseldorf bijeen komen. Het
onderwerp van bespreking zal naar ver
wachting in hoofdzaak bestaan uit de hou-
Miss Festival of Britain, de Engelse Judy Breen (midden), is als de schoonste
gekozen xiit de ,,tien mooiste meisjes van Europa", die in de nacht van Donderdag op
Vrijdag in de nachtclub Casino te Amsterdam verzameld waren. Miss Holland, de
Amsterdamse Betty van Proosdij (links), behaalde een derde prijs. Tweede werd de
Zweedse Anita Ekberger (rechts).
ding der vakverenigingen tegenover de
voorgestelde West-Duitse herbewapening.
Er hebben zich ernstige meningsverschil
len voorgedaan tussen de federatieleiders
Christian Fette en Hans vom Hoff die
zich kortgeleden hebben uitgespx-oken voor
een herbewapening van West-Duitsland
en verscheiden West-Duitse vakverenigin
gen.
Opleiding
De Amerikanen zijn niet van plan West-
Duitse officieren op te leiden in de V.S.,
maar een dergelijke opleiding zal misschien
wel worden gegeven door het Amerikaanse
militaire oppex-bevel in Europa, aldus een
woordvoerder van het Amerikaanse minis
terie van defensie.
Hij voegde er aan toe, dat geen besluit
ten aanzien van de opleiding van West-
Duitse militaire kadei's zal worden geno
men, voordat er een Europees leger, waar
in West-Duitse eenheden zijn opgenomen,
is gevormd.
Donderdag is het in Tripolis tot een bot
sing gekomen tussen politie en betogers,
die demonstreerden tegen de Uitslagen van
de eerste algemene verkiezingen in Libië.
Uit de menigte werden drie bommen naar
de politie geworpen. De politie opende het
vuur. Een persoor werd gedood, elf ande
ren werden gewond.
De bommen werden door aanhangers
van de nationalistische partij die in de op
positie is geworpen naar voor het rege
ringsgebouw in Tripolis opgestelde politie
mannen. Terstond werd te Tripolis de
avondklok afgekondigd.
De nationalistische partij heeft in de stad
Tripolis vijf zetels verworven. In de meeste
andere kiesdistricten is zij evenwel ver
slagen. De betogers aanhangers der natio
nalistische partij waren uit verderaf ge
legen districten naar het centrum van de
stad getrokken. De politie had een uur
nodig om ze te verspreiden.
Ook in andere gedeelten van Tripolis
deden zich wanordelijkheden voor. waarbij
het gepeupel stenen naar Britse onder
danen wierp.
In de naburige stad Sabx-atha werd even
eens gedemonstreerd. Hierbij vielen even
wel geen slachtoffers.
In de plaatsen Misurata. Liten en Homs
kwam het eveneens tot opstootjes, die leid
den tot het afkondigen van de avondklok.
TOKIO (Reuter). Een nog onbekend
vliegtuig heeft een bomaanval gedaan op
de zogenaamde „vrijheidsbrug", die door
de strijdkrachten van de UNO is gebouwd
in de neutrale zóne waar de wapenstil
standsbesprekingen worden gehouden. De
brug ligt over de Imdjin. Volgens oogge
tuigen zou het vliegtuig de Amerikaanse
kentekenen hebben gedragen. Het toestel
cirkelde vijf minuten boven de brug en
wierp toen twee bommen uit. De ene kwam
niet tot ontploffing en de andere explo
deerde 25 meter van de brug vandaan. Er
is een onderzoek naar de identiteit van
het aanvallende vliegtuig ingesteld.
Onder grote belangstelling van pers en
publiek verscheen Donderdag voor het Hof
van Assizen te Poitiers (Frankrijk) de 56-
jarige weduwe Max-ie Besnard, die er van
beschuldigd wordt haar ouders, haar twee
de echtgenoot, zeven andere familieleden
en een vriend met behulp van arsenicum
uit de weg te hebben geruimd. Volgens de
aanklacht heeft zij door deze misdaden, die
zij in een periode van vijftien jaar zou heb
ben gepleegd, in het geheel meer dan drie
millioen francs geërfd.
Marie Besnard in de beklaagdenbank van
het gerechtshof te Poitiers
De beklaagde weende, toen werd voor
gelezen onder welke omstandigheden haar
tweede echtgenoot, Leon Besnard, was
overleden. Deze zou zijn gestorven na het
nuttigen van soep, die door zijn vrouw was
bereid. Madame Besnard wordt niet ver
volgd inzake de dood van haar eerste echt
genoot, ofschoon men ook in diens stoffe
lijke resten sporen van arsenicum heeft
aangeti-offen.
De beklaagde ontkende met klem alle
tegen haar ingebrachte beschuldigingen.
Inzake de dood van haar tweede echtge
noot verklaarde zij: „Als ik mijn man had
gedood, zou ik al mijn geluk hebben ver
nietigd".
Het proces wordt voortgezet met ver
horen van talrijke getuigen.
In een getuigenis voor een speciale Ame
rikaanse senaatscommissie, ingesteld om
een onderzoek in te stellen naar be
weringen over te kostbare wijze van uit
voering van Amerikaanse bases in het bui
tenland, heeft luitenant-generaal Lewis
Pick van de Amerikaanse genie mede
gedeeld dat de Verenigde Staten bezig zijn
met het aanleggen van een geheime lucht
basis in net Noordpoolgebied.
In antwoord op vragen verklaarde gene
raal Piek dat tot nu toe voor de aanleg van
deze basis en van een andere in Noord-
Afrika reeds een bedrag van hondex-d mil
lioen dollar is besteed.
Voor het begin van de Donderdag gehou
den openbare bijeenkomst van de commis
sie zeide de Amerikaanse onder-minister
van Luchtvaart Edwin Huggins dat ook
bepaalde militaire geheimen bij de behan
deling van de klachten over „verspilling"
betrokken zouden zijn. Hij stelde daarom
voor dat sommige vragen op een besloten
bijeenkomst zouden worden beantwoord.
Een Frans spreekwoord:
Wat ons ontevreden maakt met
onze eigen omstandigheden is de
belachelijk overdreven idéé, die
wij hebben over het geluk van
anderen.
De Britse regering heeft een witboek
uitgegeven over het Britse herbewape
ningsprogram. Hierin wordt gezegd, dat
het door de Laoour-regering voor drie jaar
opgestelde plan over een langere periode
gespreid dient te worden. Het in 1950 door
de Labour-regering vastgestelde bedrag
van 1.500.000.000 pond voor het jaar 1952-
'53 zal verminderd worden tot 1.377.000.000
pond, rekening houdend met de Ameri
kaanse hulp.
De ernstigste beperkingen vloeien voort
uit een gebrek aan geschoolde arbeiders.
De vliegtuigindustrie in het bijzonder be
hoeft tegen Maart 1953 nog 50.000 arbei
ders. Meer dan 20 procent der uitgaven
van 1952-1953 zal gebruikt worden voor
vliegtuigen.
Volgens het verdrag voor wederzijdse
veiligheid van 1951 bevinden zich onder
het voor Groot-Brittannië bestemde Ame
rikaanse oorlogsmateriaal vliegtuigen, anti-
tankgeschut, midelzware autokanonnen en
hefschroefvliegtuigen voor het bestrijden
van duikboten. Er zijn voorts regelingen
getroffen voor de levering van „aanzien
lijke aantallen" straaljagers van het type
Sabre F-86.
Onder het hoofdstuk „maatregelen om
het invasiegevaar tegen te gaan" wordt ge
zegd, dat de sterkte der strijdkrachten, die
in Groot-Brittannië zijn op een gering peil
ligt. De regering had daarom besloten de
„Home Guard" weer in te stellen en de
militaire installaties in Groot-Bx'ittannië
op gevechtssterkte te brengen.
(Reuter). Een kotter van de Ameri
kaanse kustwacht is met vier overleven
den van het voorschip van de gebroken
Amerikaanse tanker „Fort Mercer" in de
haven van Portland (Maine) aangekomen.
Toen het tankschip Maandag in tweeën
brak slaagden acht mannen er in het voor
schip te bereiken. Een negende, de radio
telegrafist, werd, na het laatste noodsein
uitgezonden te hebben, overboord gesla
gen. Dinsdag sprongen vier van de acht
mannen overboord om naar reddingsvlot
ten te zwemmen. Zij slaagden er echter
niet in deze te bereiken en verdronken.
Op het ogenblik wordt het achterschip
van de „Fort Mèrcer" met nog 13 man
aan boord, door twee sleepboten naar
Boston gesleept.
Risico
(Reuter). Het hoofd van het bureau
van de Amerikaanse kustwacht voor de
veiligheid van de koopvaax-dij heeft com
mentaar geleverd op het bericht uit Lon
den, dat assuradeurs bezorgd zijn over het
aantal gelaste schepen, dat de laatste tijd
scheuren in de romp vertoont. „Het bou
wen van grote aantallen „Liberty"- en
,.Victory"-schepen en tankboten gedurende
de oorlog op een ogenblik dat de sterkte
van gelaste schepen niet bekend was, be
tekende een berekend risico", zei hij. Hij
noemde het een algemeen bekend feit, dat
het scheuren van scheepsrompen met het
aantal in dienst zijnde gelaste schepen was
toegenomen. Op het ogenblik zijn over de
gehele wereld van de ongeveer 2600 ge
durende de oorlog gebouwde schepen nog
1400 „Liberty"-schepen in de vaart.
Aan vele mannen en wouwen uit alle
lagen van de bevolking en verspreid over
het hele land, heeft het Nederlands Insti
tuut voor de Publieke Opinie onlangs de
vraag gesteld: „Bent u er voor of er tegen
als kinderen in Friesland op de lagere
school Fries moeten leren lezen en schrij
ven? Alleen Fries, alléén Nederlands of
beide?"
„Alleen Nederlands," zegt 32 percent,
maar 56 percent vindt „Fries en Neder
lands." Slechts 1 percent zegt „alleen Fries
laten leren" (12 percent heeft geen oor
deel).
De grootste meerdeidieid voor Fries on
derwijs op school vindt het N.I.P.O. in
Friesland zelf. Van de Friezen wil 74 per
cent Fries onderwijs op school en 23 per
cent alleen Nederlands (3 percent heeft
geen oordeel).
Geen Fries in de rechtszaal
De meerderheid der ondervraagden bleek
echter tegen Fries spreken in de rechtszaal.
Op de vraag „Bent u er voor of er tegen
dat Friezen in de rechtszaal Fries spre
ken?" antwoordde 53 percent „tegen" en
25 percent „voor" (22 percent heeft hier
over geen mening). Alleen in Friesland
blijkt de meerderheid voor Fries spreken
door Fi-iezen in de rechtszaal te zijn. Van
de Friezen is er 55 percent voor, 23 percent
er tegen en 22 percent spreekt geen oordeel
uit.
De belangrijkste argumenten die aange
voerd worden tegen Fries op de Friese
scholen zijn: „Friezen zijn Nederlanders,
behoren Nederlands te spreken", „iedereen
moet ze kunnen verstaan, Nederlands ver
staat iedereen, Fries alleen de Friezen" en
„Nederlands is'de hoofdtaal, er is maar één
officiële taal en dat is Nederlands" en „We
moeten Nederland niet in stukken breken".
De argumenten van de voorstanders
luiden: „Friezen zijn een apart volk, met
een eigen taal, het Fries", „laat iedei-een
zijn eigen taal maar spreken en laat de
Friezen Fries spreken" en „De Friezen
kunnen zich het gemakkelijkst in het Fries
uiten".
Op Zaterdag 1 Maart viert de Neder
landse Radio Unie haar vijfjarig bestaan.
Prof. dr. J. B. Kox~s zal ter gelegenheid van
dit lustrum over beide zenders een korte
toespraak houden. Verder laten zich suc
cessievelijk alle orkesten horen.
De Nederlandse Radio Unie heeft hans
ruim 800 man personeel in dienst, waarvan
omstreeks 450 musici en 250 technici.
WEINIG VERANDERING
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond, opgemaakt
te 10 uur:
Zwaar bewolkt met enkele verspreide
opklaringen en overwegend droog
weer. In het Noorden van het land
tijdelijk vrij krachtige, overigens ma
tige wind tussen West en Zuid-West.
Ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag.
23 Februari
Zon op 7.41 uur, onder 18.07 uur.
Maan op 74)2 uur, onder 15.28 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 22 Februari
Hoog water: 0.38 en 13.14 uur.
Laag water: 8.31 en 21.16 uur.
Zaterdag 23 Februari
Hoog water: 1.55 en 14.18 uur.
Laag water: 9.56 en 22.21 uur.