Geheime besprekingen over de noodzaak en kosten der defensie „Geef Friezen op hun scholen ook Friese taalles" Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Adenauer mogelijk al binnen twee maanden naar Amerika Brits witboek over defensie Ridderschap van de Wijn „Nederland ronselt voor vreemdelingenlegioen Kanaalgebied onder Brits bevel Bloedbad in kamp op Koreaans eiland Boodschap van Eden aan Maher Pasja Onlusten in Libië Proces tegen weduwe, verdacht van 11 moorden Het woord is aan Meerderheid van publiek meent: De Duitse oorlogsmisdadigers ATLANTISCHE CONFERENTIE Duitse communist; Scheuring in de Mapam Opstand van geïnterneerden door Amerikanen bedwongen Bomaanval in de neutrale zone van Korea Geheime Amerikaanse luchtbasis in het Noordpoolgebied Vijf man van de „Fort Mercer" zijn verdronken Nederlandse Radio Unie viert eerste lustrum 66e JAARGANG No *L92 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15293. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom VRIJDAG 22 FEBRUARI 1952 Haarlems Dagblad 296e JAARGANG No 45 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement per week 47 cent, per kwartaal 6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman HET Chateau du Clos de Vougeot ligt zestien kilometer buiten de Franse stad Dijon. Ge kent dat kasteel niet; weet dan dat het vier eeuwen oud is en thans toe behoort aan de Confrérie des Chevaliers du Tastevin: de broederschap der ridders van de nap. Dit is de nap der wijnproevers. Velen uwer kennen de naam Vougeot; het is dan ook die van een vermaarde wijn: een bourgogne. Gij zijt daar midden in het schone land van Bourgogne. En de Con frérie, dewelke een orde is die door zich zelf en anderen in Frankrijk ten zeerste au sérieux wordt genomen, heeft onlangs in haar eeuwenoud kasteel het jaarlijkse feest van Saint Vincent „Tournante" gehouden. Saint Vincent is de schutspatroon der wijn bouwers en het feest is „tournante" omdat de Mis, waarmee het geopend wordt, tel kens weer in een ander der dorpen rondom Dijon wordt opgedragen. Het is een indrukwekkend festijn. Het heeft plaats onder leiding van de Grand Conseil, de Grote Raad, der orde-van-de- nap, met deszelfs Grand-Maïtre en Grand Chancelier als hoofdfiguren. Veertig nieuw- toegetredenen zijn ditmaal tot ridder ge slagen en tot hen behoorden twee Franse ministers en de Amerikaanse ambassadeur te Parijs. David Bruce, evenals zijn vrouw. Mijn blik list peinzend op de foto's in het tijdschrift van de Confrérie, „Tastevin en main" geheten, waarop de inwijding van die Amerikaan, door de Groot-Kanselier in persoon, en van Mrs. Bruce zijn afgebeeld. Hij schatert terwijl de Groot-Kanselier Camille Rodier zijn vrouw de accolade geeft anders gezegd: haar omhelst in de sierlijke stijl, bij Franse plechtigheden ge bruikelijk en ik vraag mij af of het begrip „cocacolonisation" hier niet ganselijk vervaagt. Met dit lange maar speelse woord, dat het verschijnsel niet te somber ziet, plegen de Fransen namelijk de huidige Amerikaanse invloed in Europa aan te dui den. Wij worden wel ietwat gecocacoloni- seerd.... maar deze Amerikaanse ambas sadeur. getooid met het roodgele lint der Confrérie, waaraan de zilveren tastevin hangt, maakt veeleer de indruk dat la belle et douce France hèm Inpalmt. Een andere pas-geslagen ridder, mr. F. J. D. Theyse, heeft mij van dit feest ver teld in bewoordingen van louter geestdrift, vol bewondering voor de Franse levens kunst, waarvan het zo treffend getuigde. Want voorwaar, zij verstaan Tart de vivre, die Fransen, al laten zij hun regeringen in een tempo van twee per jaar duikelen, al betalen zij hun belastingen niet best en al valt zoveel aan te merken op de nauw keurigheid der werking van hun maat schappelijk bestel. Zij vervelen zich niet. Hetgeen doet denken aan een Haarlem be zoekende Fransman, wien ik vroeg: „Hoe gaan de zaken in Frankrijk?" en die ant woordde: „Slecht, maar men is zeer opge wekt. Wat kunt u anders verwachten?" Onze nieuwe ridder, die ik met niet geringe eerbied bejegend heb nu hij Che valier de la Confrérie is, heeft mij verteld van de besneeuwde „cour" van het eeuwen oude kasteel, waarover de zeshonderd aan wezigen ten maaltijde schreden, vooraf gegaan door de leden van hun Grand Con seil in rood-en-gele toga's. Hij heeft ge schetst hoe anderen en hijzelf tot ridder geslagen werden in naam van Bacchus, en hoe de Groot-Kanselier later het gezelschap prees, omdat nog niemand een sigaret had opgestoken. Want wie de wijn eert onthoudt zich van roken tijdens een diner, gelijk hij er ook niet aan denken zou, tevoren enige drank tot zich te nemen die de gevoeligheid van zijn verhemelte ook maar enigszins zou kunnen verminderen. Wie dit mocht onderschatten of zelfs achteloos bespotten wete dat de Litteraire Prijs van de Con frérie, voor de tweede maal toegekend, is ten deel gevallen aan de Franse componist en muziekrecensent Emile Vuillermoz voor zijn werkje onder de titels: „Un art de France Le savoir boire" hetgeen vertaald zij met: Een Franse Kunst We ten hoe te drinken. En de Prix Littéraire bestaat uit honderd flessen bourgogne. „Jamais en vain, toujours en vin" luidt het woordspeelse motto van de Confrérie. De nieuwe ridder uit onze streek noteerde met vreugde dat „de wijn is als de dokter: hij geneest van tijd tot tijd (dat kan hem overkomen), hij brengt menigmaal verlich ting, hij troost altijd." Hij vernam ook dat het maar goed is dat wij Hollanders niet in Zuid-Frankrijk wonen, want wij zouden dat gaatje bij Gibraltar dichtstoppen en van de Middellandse Zee een polder maken. En tijdens de maaltijd, „gekruid met humor en commentaar", zongen de Cadets de Bourgogne liederen van liefde en wijn. De jagers van Saint Hubert uit Dijon blie zen op hun jachthoorns fanfares. Maar het meest van al genoot hij van de charme, de luchte speelse geest, de hoffelijkheid en élégance, de levenskunst die van la douce France zijn. En hij zei met overtuiging: dit volk is het toch, dat het initiatief moet nemen om West-Europa tot eenheid te brengen en dat het zo graag zou doen. Eigenlijk geloof ik dat ook. R. P. BONN (Reuter). Een Britse woord voerder heeft te Bonn verklaard, dat er „geen kwestie van is", dat de raad, be staande uit drie Duitse vertegenwoordigers en drie van Frankrijk, Engeland en Ameri ka, voor de herziening van wegens oorlogs misdaden veroordeelde duitsers, in wer king zal treden voor het van kracht wor den van het verdragsstelsel, dat het bezet- lingsstatuut voor West-Duitsland zal ver vangen. Het voorstel tot instelling van de raad moet worden gezien als een onderdeel van het gehele verdragsstelsel en kan daar om niet los van andere verdragen bezien worden. Von Manstein zal volgens de tot heden toegepaste regels in het voorjaar van 1953 in vrijheid komen. Hij werd veroordeeld tot 12 jaar. Kesselring kreeg een vonnis van 21 jaar. In VIaardingen is plotseling op 75-jarige leeftijd overleden ds. D. B. Hagenbeek, emeritus-predikant van de Gereformeerde Kerk te Vlaardingen. LISSABON, (Reuter). Vóór de vol tallige bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën van de Atlantische landen hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van de Westelijke grote drie Donderdag op de Britse ambas sade onder voorzitterschap van Eden een bespreking gevoerd met hun collega's van de Benelux-landen. Zij hebben deze col lega's op de hoogte gebracht van de resul taten van de Londense besprekingen met Adenauer. De ministers van Landsverdediging en Financiën der veertien Atlantische staten vergaderden D on d ex-dag avond te Lissabon ter bespreking van de'vex-deling der kos ten, vex-bonden aan het uitvoeren van een reusachtig progi-amma voor de aanleg van vliegvelden en verbindingsknooppunten in Europa. Van betrouwbare zijde wordt vernomen dat deze kosten voor een medio 1953 aflopende periode worden begroot op vijf honderd millioen dollar. Men ver wacht dat de Verenigde Staten hiervan dertig a veertig procent voor hun reke ning zullen nemen. Te Lissabon is van gezaghebbende zijde vernomen dat de Britse minister van Bui tenlandse Zaken Eden de Atlantische Raad Donderdag heeft medegedeeld dat de toe stand in het Midden-Oosten tekenen van verbetering vei'toont, zulks als gevolg van het afnemen der Brits-Egyptische span ning. Eden verklaarde met nadruk dat samenwerking tussen het Atlantisch pact en de landen van het Midden-Oosten zich het best zou kunnen ontwikkelen op basis van een Brits-Egyptische overeenstem ming. De veertien ministers van Buitenlandse Zaken hebben Donderdag geheime bespre- 5» BONN, (ANP). De communistische afgevaai-digde Oscar Müller beweerde gis teren in de West-Duitse Bondsdag, dat Ne derland in de bondsx-epubliek vrijwilligers aanwerft voor het Nederlandse Vreemde lingenlegioen. Voor de afgevaardigden kwam deze bewering, tijdens de behande ling van de werving voor buitenlandse strijdkrachten in het algemeen, wel zeer vei-rassend, aangezien hier zowel als in Nederland nog nooit iemand van het be staan van een „Nederlands Vreemdelin genlegioen" heeft gehoord. Toen de minis ter van Arbeid, minister Storck, hem uit nodigde man en paai-d te noemen, zeide Müller, dat het wervingsbureau gevestigd was in het arbeidsbureaxi te Darmstadt. Van officiële Nedexdandse zijde in Bonn werd de communistische bewex-ing kort weg als onzin bestempeld. Algemeen werd in de Bondsdag cx-itiek geoefend op het feit, dat de Franse bezet- tingsautox-iteiten nog altijd vrijwilligers voor het vreemdelingenlegioen aanwexwen. Met grote meerderheid vex-zocht de Bonds dag aan de regering om met de Fi-anse Hoge Commissaris besprekingen te begin nen over het staken van deze aanwerving. Scherpe critiek oefenden sprekers van alle partijen op het feit, dat onlangs acht Duitsers, die uit het vreemdelingenlegioen heetten te zijn gedeserteerd en via Oost- Duitsland naar huis waren tex-uggekeerd, aan Frankrijk zijn uitgelevex-d. De betrok kenen hadden verklaard, dat zij krijgsge vangen waren gemaakt en daarna door de Vietminh in staat waren gesteld naar Duitsland terug te keren. Twee van de vijftien afgevaardigden van de Mapam (de verenigde arbeiderspax-tij) in het Israëlische parlement hebben be sloten een onafhankelijke partij op te rich ten, omdat de Mapam naar hun mening teveel onder communistische invloed staat. De oprichters hebben een beroep op de ax-beidex-s gedaan om tot de nieuwe partij toe te treden, die „trouw zal zijn aan het Zionistische socialisme". Waarnemex's te Tel Aviv voorspellen,.dat de scheuring in de Mapam wellicht vér strekkende gevolgen zal hebben voor de strijd tussen de arbeiderspartij van premier Ben Goex-ion (Mapai), die de grootste po litieke groepering in Israel is en de Mapam. kingen gevoerd waarbij, naar verluidt, West-Duitsland, het Midden-Oosten, Korea en Indo-China aan de orde zijn geweest. Van gewoonlijk betrouwbare zijde woi'dt vernomen dat de ministers van Buiten landse Zaken zich uitspraken voor een be stendiging van de tot nu toe tegenover de communistische staten gevoex-de politiek. Zij waren het er over eens dat hun lan den slechts door het versterken van hun strijdkrachten konden hopen de voorwaar den teweeg te bi-engen, noodzakelijk voor een vreedzaam naast elkander leven van communistische en niet-communistische staten. LONDEN, 21 Februari (Reuter). Het hoofdkwartier van het Atlantisch pact te Londen heeft Donderdag de Britse marine commandant te Portsmouth, admiraal Sir Arthur John Power, benoemd tot eerste geallieerde opperbevelhebber van het Kanaalgebied. Het hoofd van het Britse kust-commando, luchtmaarschalk Alick Stevens, is benoemd tot opperbevelhebber van de luchtstrijdkrachten in hetzelfde ge bied, dat het Kanaal en het Zuidelijk deel van de Noordzee omvat. Verder heeft het hoofdkwartier van het Atlantisch pact te Londen bekend gemaakt, dat, voor de onmiddellijke oplossing van wederzijdse vraagstukken, de chefs van marinestaven van de kustlanden Frank rijk, Nederland, België en Engeland een Kanaal-commissie zullen vormen als onderdeel van de vaste commissie. De per manente vertegenwoordigers van de chefs van marinestaven zullen te Londen gedeta cheerd zijn. De geallieerde opperbevelhebber zal op treden in samenwerking met de bevelheb ber van de marine-luchtmacht en is belast met de algemene leiding van de operaties in het betrokken gebied. Admiraal Power, die 62 jaar is, was ten tijde van de val van Singapore de gealli eerde vlootvoogd in Zuid-Oost-Azië. Later was hij vlootvoogd voor het Oost-Indisch gebied. Voor zijn benoeming te Portsmouth in 1950 was hij belast met het opperbevel in het gebied van de Middellandse Zee. Maarschalk Stevens is 53 jaar. Hij was hoofd van de ondersteunings-operaties van de Britse vloot in de Tweede Wereldooi'log en later commandant van Gibraltar. Volgens Reuter zijn 69 gevangenen en één Amerikaanse soldaat 18 Februari om het leven gekomen bij een opstand van 1500 gevangenen in een interneringskamp voor burgers op het eiland Kojedo ten Zuid-Westen van Poesan in Korea, aldus maakt het hoofdkwartier van generaal Ridgway bekend. Amei-ikaanse veiligheidstroepen bedwon gen de opstand, die naar verluidt van communistische zijde werd opgezet en ge leid, aldus dit bericht. Er werd 142 Koreaanse en 23 Ameri kaanse geïnterneerden gewond. De opstandelingen vielen Amerikaanse bewakers aan met ijzeren staven, houten knuppels met spijkers, repen prikkeldraad, ploertendoders, ijzeren tentharingen, stuk ken ijzeren buizen en messen. Een officieel onderzoek naar het inci dent wordt ingesteld. Naar verluidt heeft men de toestand in handen en uit andere kampen wordt geen onrust gemeld. De aangevallen Amerikaanse manschappen deden dienst als waker bij groepen niet- militairen, die de kampbewoners onder vroegen. De Egyptische premier, Maher Pasja, heeft Donderdagavond verklaard, dat de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, hem in een persoonlijke boodschap had medegedeeld, dat Enge land „een spoedige en totale overeen komst met Egypte wenst te bereiken". Maher Pasja zeide, dat Amr Pasja, de Egyptische ambassadeur te Londen, hem Edens boodschap had overhandigd. Amr Pasja is Donderdag in Caïro terug gekeerd, nadat hij de teraardebestelling van Koning George had bijgewoond. De premier deelde voorts mede, dat Edens boodschap geen bepaalde voorstel len of een basis voor toekomstige bespre kingen bevatte, maar de nadruk er op legde, dat de huidige toestand „volledig begrip tussen Engeland en Egypte eiste". Sprekende tot verslaggevers, voegde hij er aan toe: „Engeland is zich bewust van Egvpte's nationale eisen". Hij beschreef het huidige stadium als een inleiding tot komende besprekingen en zeide, dat deze periode misschien lang zou zijn. maar „de weg voor spoedige en succesrijke onderhandelingen" zou effe nen. WASHINGTON (Reuter). Michael McDermott, woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, verklaarde gisteren op zijn dagelijks onder houd met journalisten „niet verbaasd te zullen zijn, indien de West-Duitse Bonds kanselier, dr. Konrad Adenauer, de Ver enigde Staten binnen de komende twee maanden zou bezoeken". McDermott zeide verder slechts dat de regelingen voor een dergelijk bezoek van de Duitse regerings leider nog moeten worden uitgewerkt. De West-Duitse Bondsdag heeft Donder dag met gx-ote meerderheid van stemmen de regering verzocht met de Westelijke Hoge Commissarissen het vraagstuk van de West-Duitse arbeidsdiensteenheden te bespreken. Op deze in de afgelopen jaren door de Westelijke bezettende mogend heden opgerichte eenheden is dikwijls cri tiek geleverd door West-Duitse politieke kringen, die van mening zijn, dat het hier gaat om para-militaire formaties. In een desbetreffende resolutie stelt de Bondsdag de volgende eisen: De Westelijke bezettingsautoriteiten mo gen geen Duitsers werven voor het verrich ten van militaire diensten. Zij mogen Duitsers slechts onder gewone arbeidscontracten in dienst hebben. Zij mogen geen door hen tewerkgestelde Duitsers in militaire formaties indelen. Alle leidei-s der federatie van West- Duitse vakverenigingen zullen 28 en 29 Februari te Dtisseldorf bijeen komen. Het onderwerp van bespreking zal naar ver wachting in hoofdzaak bestaan uit de hou- Miss Festival of Britain, de Engelse Judy Breen (midden), is als de schoonste gekozen xiit de ,,tien mooiste meisjes van Europa", die in de nacht van Donderdag op Vrijdag in de nachtclub Casino te Amsterdam verzameld waren. Miss Holland, de Amsterdamse Betty van Proosdij (links), behaalde een derde prijs. Tweede werd de Zweedse Anita Ekberger (rechts). ding der vakverenigingen tegenover de voorgestelde West-Duitse herbewapening. Er hebben zich ernstige meningsverschil len voorgedaan tussen de federatieleiders Christian Fette en Hans vom Hoff die zich kortgeleden hebben uitgespx-oken voor een herbewapening van West-Duitsland en verscheiden West-Duitse vakverenigin gen. Opleiding De Amerikanen zijn niet van plan West- Duitse officieren op te leiden in de V.S., maar een dergelijke opleiding zal misschien wel worden gegeven door het Amerikaanse militaire oppex-bevel in Europa, aldus een woordvoerder van het Amerikaanse minis terie van defensie. Hij voegde er aan toe, dat geen besluit ten aanzien van de opleiding van West- Duitse militaire kadei's zal worden geno men, voordat er een Europees leger, waar in West-Duitse eenheden zijn opgenomen, is gevormd. Donderdag is het in Tripolis tot een bot sing gekomen tussen politie en betogers, die demonstreerden tegen de Uitslagen van de eerste algemene verkiezingen in Libië. Uit de menigte werden drie bommen naar de politie geworpen. De politie opende het vuur. Een persoor werd gedood, elf ande ren werden gewond. De bommen werden door aanhangers van de nationalistische partij die in de op positie is geworpen naar voor het rege ringsgebouw in Tripolis opgestelde politie mannen. Terstond werd te Tripolis de avondklok afgekondigd. De nationalistische partij heeft in de stad Tripolis vijf zetels verworven. In de meeste andere kiesdistricten is zij evenwel ver slagen. De betogers aanhangers der natio nalistische partij waren uit verderaf ge legen districten naar het centrum van de stad getrokken. De politie had een uur nodig om ze te verspreiden. Ook in andere gedeelten van Tripolis deden zich wanordelijkheden voor. waarbij het gepeupel stenen naar Britse onder danen wierp. In de naburige stad Sabx-atha werd even eens gedemonstreerd. Hierbij vielen even wel geen slachtoffers. In de plaatsen Misurata. Liten en Homs kwam het eveneens tot opstootjes, die leid den tot het afkondigen van de avondklok. TOKIO (Reuter). Een nog onbekend vliegtuig heeft een bomaanval gedaan op de zogenaamde „vrijheidsbrug", die door de strijdkrachten van de UNO is gebouwd in de neutrale zóne waar de wapenstil standsbesprekingen worden gehouden. De brug ligt over de Imdjin. Volgens oogge tuigen zou het vliegtuig de Amerikaanse kentekenen hebben gedragen. Het toestel cirkelde vijf minuten boven de brug en wierp toen twee bommen uit. De ene kwam niet tot ontploffing en de andere explo deerde 25 meter van de brug vandaan. Er is een onderzoek naar de identiteit van het aanvallende vliegtuig ingesteld. Onder grote belangstelling van pers en publiek verscheen Donderdag voor het Hof van Assizen te Poitiers (Frankrijk) de 56- jarige weduwe Max-ie Besnard, die er van beschuldigd wordt haar ouders, haar twee de echtgenoot, zeven andere familieleden en een vriend met behulp van arsenicum uit de weg te hebben geruimd. Volgens de aanklacht heeft zij door deze misdaden, die zij in een periode van vijftien jaar zou heb ben gepleegd, in het geheel meer dan drie millioen francs geërfd. Marie Besnard in de beklaagdenbank van het gerechtshof te Poitiers De beklaagde weende, toen werd voor gelezen onder welke omstandigheden haar tweede echtgenoot, Leon Besnard, was overleden. Deze zou zijn gestorven na het nuttigen van soep, die door zijn vrouw was bereid. Madame Besnard wordt niet ver volgd inzake de dood van haar eerste echt genoot, ofschoon men ook in diens stoffe lijke resten sporen van arsenicum heeft aangeti-offen. De beklaagde ontkende met klem alle tegen haar ingebrachte beschuldigingen. Inzake de dood van haar tweede echtge noot verklaarde zij: „Als ik mijn man had gedood, zou ik al mijn geluk hebben ver nietigd". Het proces wordt voortgezet met ver horen van talrijke getuigen. In een getuigenis voor een speciale Ame rikaanse senaatscommissie, ingesteld om een onderzoek in te stellen naar be weringen over te kostbare wijze van uit voering van Amerikaanse bases in het bui tenland, heeft luitenant-generaal Lewis Pick van de Amerikaanse genie mede gedeeld dat de Verenigde Staten bezig zijn met het aanleggen van een geheime lucht basis in net Noordpoolgebied. In antwoord op vragen verklaarde gene raal Piek dat tot nu toe voor de aanleg van deze basis en van een andere in Noord- Afrika reeds een bedrag van hondex-d mil lioen dollar is besteed. Voor het begin van de Donderdag gehou den openbare bijeenkomst van de commis sie zeide de Amerikaanse onder-minister van Luchtvaart Edwin Huggins dat ook bepaalde militaire geheimen bij de behan deling van de klachten over „verspilling" betrokken zouden zijn. Hij stelde daarom voor dat sommige vragen op een besloten bijeenkomst zouden worden beantwoord. Een Frans spreekwoord: Wat ons ontevreden maakt met onze eigen omstandigheden is de belachelijk overdreven idéé, die wij hebben over het geluk van anderen. De Britse regering heeft een witboek uitgegeven over het Britse herbewape ningsprogram. Hierin wordt gezegd, dat het door de Laoour-regering voor drie jaar opgestelde plan over een langere periode gespreid dient te worden. Het in 1950 door de Labour-regering vastgestelde bedrag van 1.500.000.000 pond voor het jaar 1952- '53 zal verminderd worden tot 1.377.000.000 pond, rekening houdend met de Ameri kaanse hulp. De ernstigste beperkingen vloeien voort uit een gebrek aan geschoolde arbeiders. De vliegtuigindustrie in het bijzonder be hoeft tegen Maart 1953 nog 50.000 arbei ders. Meer dan 20 procent der uitgaven van 1952-1953 zal gebruikt worden voor vliegtuigen. Volgens het verdrag voor wederzijdse veiligheid van 1951 bevinden zich onder het voor Groot-Brittannië bestemde Ame rikaanse oorlogsmateriaal vliegtuigen, anti- tankgeschut, midelzware autokanonnen en hefschroefvliegtuigen voor het bestrijden van duikboten. Er zijn voorts regelingen getroffen voor de levering van „aanzien lijke aantallen" straaljagers van het type Sabre F-86. Onder het hoofdstuk „maatregelen om het invasiegevaar tegen te gaan" wordt ge zegd, dat de sterkte der strijdkrachten, die in Groot-Brittannië zijn op een gering peil ligt. De regering had daarom besloten de „Home Guard" weer in te stellen en de militaire installaties in Groot-Bx'ittannië op gevechtssterkte te brengen. (Reuter). Een kotter van de Ameri kaanse kustwacht is met vier overleven den van het voorschip van de gebroken Amerikaanse tanker „Fort Mercer" in de haven van Portland (Maine) aangekomen. Toen het tankschip Maandag in tweeën brak slaagden acht mannen er in het voor schip te bereiken. Een negende, de radio telegrafist, werd, na het laatste noodsein uitgezonden te hebben, overboord gesla gen. Dinsdag sprongen vier van de acht mannen overboord om naar reddingsvlot ten te zwemmen. Zij slaagden er echter niet in deze te bereiken en verdronken. Op het ogenblik wordt het achterschip van de „Fort Mèrcer" met nog 13 man aan boord, door twee sleepboten naar Boston gesleept. Risico (Reuter). Het hoofd van het bureau van de Amerikaanse kustwacht voor de veiligheid van de koopvaax-dij heeft com mentaar geleverd op het bericht uit Lon den, dat assuradeurs bezorgd zijn over het aantal gelaste schepen, dat de laatste tijd scheuren in de romp vertoont. „Het bou wen van grote aantallen „Liberty"- en ,.Victory"-schepen en tankboten gedurende de oorlog op een ogenblik dat de sterkte van gelaste schepen niet bekend was, be tekende een berekend risico", zei hij. Hij noemde het een algemeen bekend feit, dat het scheuren van scheepsrompen met het aantal in dienst zijnde gelaste schepen was toegenomen. Op het ogenblik zijn over de gehele wereld van de ongeveer 2600 ge durende de oorlog gebouwde schepen nog 1400 „Liberty"-schepen in de vaart. Aan vele mannen en wouwen uit alle lagen van de bevolking en verspreid over het hele land, heeft het Nederlands Insti tuut voor de Publieke Opinie onlangs de vraag gesteld: „Bent u er voor of er tegen als kinderen in Friesland op de lagere school Fries moeten leren lezen en schrij ven? Alleen Fries, alléén Nederlands of beide?" „Alleen Nederlands," zegt 32 percent, maar 56 percent vindt „Fries en Neder lands." Slechts 1 percent zegt „alleen Fries laten leren" (12 percent heeft geen oor deel). De grootste meerdeidieid voor Fries on derwijs op school vindt het N.I.P.O. in Friesland zelf. Van de Friezen wil 74 per cent Fries onderwijs op school en 23 per cent alleen Nederlands (3 percent heeft geen oordeel). Geen Fries in de rechtszaal De meerderheid der ondervraagden bleek echter tegen Fries spreken in de rechtszaal. Op de vraag „Bent u er voor of er tegen dat Friezen in de rechtszaal Fries spre ken?" antwoordde 53 percent „tegen" en 25 percent „voor" (22 percent heeft hier over geen mening). Alleen in Friesland blijkt de meerderheid voor Fries spreken door Fi-iezen in de rechtszaal te zijn. Van de Friezen is er 55 percent voor, 23 percent er tegen en 22 percent spreekt geen oordeel uit. De belangrijkste argumenten die aange voerd worden tegen Fries op de Friese scholen zijn: „Friezen zijn Nederlanders, behoren Nederlands te spreken", „iedereen moet ze kunnen verstaan, Nederlands ver staat iedereen, Fries alleen de Friezen" en „Nederlands is'de hoofdtaal, er is maar één officiële taal en dat is Nederlands" en „We moeten Nederland niet in stukken breken". De argumenten van de voorstanders luiden: „Friezen zijn een apart volk, met een eigen taal, het Fries", „laat iedei-een zijn eigen taal maar spreken en laat de Friezen Fries spreken" en „De Friezen kunnen zich het gemakkelijkst in het Fries uiten". Op Zaterdag 1 Maart viert de Neder landse Radio Unie haar vijfjarig bestaan. Prof. dr. J. B. Kox~s zal ter gelegenheid van dit lustrum over beide zenders een korte toespraak houden. Verder laten zich suc cessievelijk alle orkesten horen. De Nederlandse Radio Unie heeft hans ruim 800 man personeel in dienst, waarvan omstreeks 450 musici en 250 technici. WEINIG VERANDERING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond, opgemaakt te 10 uur: Zwaar bewolkt met enkele verspreide opklaringen en overwegend droog weer. In het Noorden van het land tijdelijk vrij krachtige, overigens ma tige wind tussen West en Zuid-West. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. 23 Februari Zon op 7.41 uur, onder 18.07 uur. Maan op 74)2 uur, onder 15.28 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 22 Februari Hoog water: 0.38 en 13.14 uur. Laag water: 8.31 en 21.16 uur. Zaterdag 23 Februari Hoog water: 1.55 en 14.18 uur. Laag water: 9.56 en 22.21 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1952 | | pagina 1