De „Koning van Poggioreale
is vóór de republiek
Wereldnieuws
Don Peppino werd royalist af,
toen de president hem gratie gaf
Agenda voor
Haarlem
Autobusrallye was een groot succes
Nederlandse Opera bracht „Halewijn"
van Willem Pijper op de planken
De roem begon
Tio mat
De radio geeft Donderdag
STOFZUIGERS
H. J. Maertens N.V.
PANDA EN DE VERDWIJN-MACHINE
2
Twee arbeiders door trein
aangereden en omgekomen
Juridische kwestie in
de zaak-Westerling
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
De „Elis" verspeelde haar
sleep; kapitein gestraft
Deviezenreserve boven
1 milliard
uee nvnm oefmmOM'
Dit „symphonisch drama komt stellig
beter in concertvorm tot zijn recht
Kort
nieuws
WOENSDAG 30 APRIL 1952
(Van onze correspondent in Rome)
Wie denkt, dat er in Italië geen koning meer bestaat, heeft het mis. Al zit Umberto
II in Portugal, wij hebben nog altijd de „Koning van Poggioreale", die in een volkswijk
van Napels woont. Het is wat moeilijk om aan een Nederlands publiek duidelijk te
maken, wie deze Koning is. Zelfs de meeste Italianen staan er onwennig tegenover
en men moet volbloed-Napolitaan zijn om te beseffen, dat Giuseppe Navarra, of Don
Peppino, meer invloed heeft op zijn onderdanen dan echte Koningen wel eens gehad
hebben. De royalistische partijen in Zuid-Italië begrijpen dat heel goed en zij doen
heel wat moeite om de Koning van Poggioreale tot hun verkiezingsagent te maken.
Eén speech van hem betekent duizenden stemmen. Maar de Koning is republikein
gewordenHij woont in een armoedig huisje in een Napolitaanse voorstad, het
geen niet wegneemt dat hij en de Koningin meer en groter brillonten dragen dan de
grootste „Zwarte Piet" in het Noorden zich zou durven veroorloven. En dat verleden
jaar de aartsbisschop van Napels, kardinaal Ascalesi, in eigen persoon het enorme
beeld van het H. Hart van Jezus kwam inwijdendal in zijn slaapkamer voor het
venster troont en dat, echt Napolitaans, een stralenkrans van gloeilampjes om het
hoofd heeft, zo sterk dat men van Torre Annunziate, een stadje op 20 km., afstand van
Napels, het licht 's nachts kan zien. Dat beeld kocht de Koning in Florence ter her
innering aan zijn zoon, die in die stad in 1944 tijdens een bombardement werd gedood
toen hij even uit de schuilkelder ivas gelopen omeen oud moedertje te gaan helpen
van wie hij hoorde, dat zij alleen in huis en vrijwel blind, nooit alleen de schuilkelder
zou kunnen bereiken. En daarmee zijn wij midden in onze stof: Navarra is „Koning
van Poggioreale" omdat hij alle deugden en ondeugden van de Napolitaanse volksman
in de hoogste mate bezit. Grote zin voor uiterlijk vertoon en grenzeloze goedhartigheid
en naastenliefde komen daarbij op de eerste plaats.
Navarra, eerst handelaar in oude schoe
nen, daarna in oud ijzer en thans aanne
mer, gespecialiseerd in de wederopbouw
van gebombardeerde huizen, was al de
roem van zijn wijk, toen in 1943 Napels
door de Amerikanen werd bevrijd. Het
hoofd van de geallieerde commissie, de
Amerikaanse kolonel Poletti, van Zuid-
Italiaanse afkomst, werd zijn boezem
vriend. Aan hem vertelde Navarra, dat hij
veel geld nodig had om de chronische ar
moede van Napels te lenigen en Poletti
bood hem voor een kleinigheid slagvelden
vol oorlogsafval aan: oud ijzer ter waarde
van milliarden.
Poletti noemde hem ook als eerste „King
of Poggioreale". De Koning oefende de
weldadigheid uit op de meest grootse wijze,
die men zich slechts kan denken. Op 26
Januari 1947 deed hij een „joyeuse entrée"
in Napels, als sedert eeuwen aan geen
enkele Koning was te beurt gevallen. In
zijn auto, eenmaal de ministeriële auto van
Mussolini, bracht hij de volledige kerk
schat van Sint Januarius, de Domkerk van
Napels, welke schat te Rome in veiligheid
was gebracht, naar Napels terug. Het ging
om een waarde van ruim drie milliard in
goud, edelstenen en kostbare gewaden. De
Italiaanse straten waren in die tijd alles
behalve veilig, maar achter in de auto had'
op verzoek van „de Koning" de oude Px-ins
van Paliano plaats genomen, die gedurende
de gehele reis rozenhoedjes had gebeden.
Kardinaal Ascalesi wachtte „de Koning"
op voor de hoofdingang van de Domkerk
en geheel Napels verdrong zich in de kerk
bij het plechtig Te Deum. De kardinaal
wilde Don Peppino een geschenk gevën,
althans de onkosten vergoeden, maar zijn
antwoord was: „Geeft u dat geld aan de
armen. Wij kussen de ring".
In de gevangenis
Het leven heeft zijn ups en downs. Ver
leden jaar kwam de fiscus met een vorde
ring van elf millioen voor achterstallige
belasting op gemaakte oorlogswinst. En
Don Peppino, te goedhartig om spaarzaam
te kunnen zijn, bezat geen cent meer. Hij
moest het gevang in wegens wanbetaling.
In de gevangenis werd hij, één der popu-
laarste figuren van Napels, natuurlijk goed
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.35 Platen. 10.00 Platen. 10.30 Morgendienst.
11.00 Voor zieken. 11.45 Platen. 11.50 Als de
ziele luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03
Platen. 12.30—12.33 Weerbericht. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Vocaal ensemble.
(Intermezzo: Voor plattelandsvrouwen).
14.00 Bondsdag van het meisjesverbond
C.J.V.F. 14.30 Platen. 14.45 Voor de vrouw.
15.15 Platen. 15.30 Alt en bas. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Platen. 16.40 Viola da gamba en
clavecimbel. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Me-
tropole-orkest en solist. 18.00 Nieuws. 18.15
Harmonie-orkest. 18.40 Op de stelling. 18.50
Platen. 19.05 Levensvragen. 19.20 Platen.
19.30 Commentaar Familie Competitie. 19.40
Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.1'0 Gevarieerd
programma. (21.0021.35 Familiecompetitie).
22.15 Buitenlands overzicht. 22.35 Platen.
22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Concertgebouworkest en solist
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Opening van 1 Mei-programma. 7.20
Nieuws. 7.35 Orgel. 8.00 Herhaling opening
van 1 Mei-programma. 8.20 Nieuws. 8.35 Ka
merkoor. 9.00 Platen. 9.20 1 Mei-programma
voor de vrouw. 10.00 Voor de oude dag. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Voor kleuters. 10.40
Programma gewijd aan C. S. Adama van
Scheltema. 11.10 Platen. 11.35 Viool en piano.
12.00 Voordracht. 12.15 Internationale Socia
listische liederen. 12.50 Vrijheid en Vrede,
toespraak. 13.00 Nieuws. 13.15 Volksdansen
en -muziek. 13.40 Orgel en zang. 14.00 1 Mei
bijeenkomst in het Gooi. 14.30 Orkest. 14.45
Platen. 15.20 Jean Jaurès. klankbeeld. 16.15
Voor de jeugd. 16.45 Dansmuziek. 17.15 Re
geringsuitzending: De ontwikkeling van het
Socialisme in Indonesië. 17.30 Ontwaakt, de-
clamatorium. 18.00 Nieuws. 18.15 Promenade
orkest. 18.40 Onze verantwoordelijkheid, toe
spraken. 19.10 Piano. 19.40 1 Mei-viering in
Berlijn, Wenen en Brussel. 20.00 Nieuws.
20.05 1 Mei-viering te Winterswijk. 21.30
Cabaret. 22.00 Orkest. 23.00 Nieuws. 23.15
Esperanto. 23.2024.00 1 Mei-viering in Ber-
lijn, Wenen en Brussel.
TELEVISIE rV.A.R.A.).
19.00 Eén Mei-toespraak; De Meiboom;
Slaaf geboornen ontwaakt, ontwaakt; De
1 Mei-viering in Oost- en West-Europa.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Kamermuziek. 12.20 Platen. 12.30
Weerberichten. 12.34 Voor landbouwers. 12.42
en 12 55 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
13.30 Voor soldaten. 14.00, 14.45 en 15.05 Pla
ten 16.25 Arbeiders 1 Mei-viering. 17.00 Pla
ten. 17.15 Voor kinderen. 18.15 Koorzang.
19.00 Nieuws. 19.30 Cabaretliedjes. 19.40 Po
litieke causerie. 19.50 Klankbeeld. 20.20
Platen. 20.40 Actualiteit. 21.00 Voor de vrouw.
22.00 Nieuws. 22.15 Piano. 23.00 Nieuws.
23.05—24.00 Dansmuziek.
behandeld. Men stelde hem aan tot maga
zijnmeester, Maar, niet geneigd twee jaar
in gevangenschap door te brengen, schreef
hij tal van brieven aan zijn royalistische
vrienden, waaronder heel wat kamerleden
en senatoren, die hun mandaat te danken
hebben aan zijn campagne in de Napoli
taanse volksbuurten.
Op geen van die brieven kreeg hij echter
antwoord.
„Zij schaamden zich blijkbaar om een
brief te sturen aan eert gevangene", meen
de hij. Tenslotte nam hij een besluit, dat
hem als overtuigd aanhanger van het Ko
ninklijk Huis, hard viel. Hij schreef aan de
president van de republiek: „Commandeur
Giuseppe Navarra, beter bekend als de
Koning van Poggioreale, zit in de gevan
genis. Excellentie Einaudi vex-geet niet de
dag, waarop ik Napels binnen kwam als
triomphator met de schat van Sint Janua
rius. Verleen mij gratie".
Twaalf dagen later werd hij bij de direc
teur geroepen, die hem zei: „Commandeur,
laat uw werk maar staan, de president
schonk u gratie. U bent een vrij man".
En nu komen de royalisten bij de Koning
om hem te vragen voor de radio te spreken
en naar Sicilië te gaan in het belang der
partij. Maar Navai-ra weigert. „Wij kunnen
liet niet doen", zegt hij. „Wij kunnen niet
vei-geten wie ons heeft geholpen in onze
moeilijkheden en zijn niet meer konings
gezind. Het spijt ons voor Umberto". Ver
zoend met de i-epubliek heeft de Koning,
in zijn kwaliteit als aannemer, een lening
gevraagd aan de minister van Ax-beid van
twintig millioen. Daarmede wil hij op een
stukje grond, dat aan zijn vrouw toebe-
hoox-t, een school- bouwen, die in Poggio
reale ontbreekt en verder arbeiderswonin
gen voor een deel der 50.000 daklozen van
die wijk.
Zijn voornemen is geen cent huur te
verlangen, zolang niet ook de laatste van
zijn huurders lonend werk zal hebben ge
vonden. Dit plan bewijst wel, dat de roya
listen in Don Peppino een man hebben ver
loren, die „Koning" weet te blijven, ook
al is hij vóór de republiek.
WOENSDAG 30 APRIL
Rembrandt: „Tramlijn Begeerte", 18 jaar,
7 en 9.15 uur. Palace: „Mensen die men
schuwt", 14 jaar. 7 en 9.15 uur. Luxor: „Een
banneling van de eilanden", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. City: „De geheimzinnige duikboot", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De bandiet van
Deadwood" en „Tornado", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „M", 18 jaar 7 en 9.15 uur.
Lido: „Willie en Joe van de compagnie O",
14 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva: „A en C in
Donker Afrika", 8.15 uur.
DONDERDAG 1 MEI
Grote Kerk: Orgelconcert, 3 uur. Zuider
kapel: Spreker G. Nieuwenhuizen, 8 uur.
Minerva: „A en C in Donker Afrika", alle
leeft., 2.30 en 8.15 uur. Rembrandt, Palace,
Lido: 2, 4.15 7 en 9.15 uur. Luxor: 2, 7 en
9.15 uur. City: 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: 2.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: 2.30, 7 en
9.15 uur..
Nabij Leiden zijn Dinsdagmiddag om
streeks drie uur op de lijn UtrechtLeiden
twee grof-bankwerkers, in dienst bij de
Nederlandse Spoorwegen, door eeix uit
Utrecht komende trein overreden en om
het leven gekomen. Door een kromming in
de baan had de treinbestuurder geen ver
zicht op de rails. De arbeiders hebben ver
moedelijk de trein niet horen naderen door
het lawaai van eeix nabijstaande en in be
drijf zijnde heistelling.
Bij alle juridische px-oblemen, die aan
de zaak-Westerling verbonden zijn, heeft
zich er onverwacht nog een gevoegd. De
Amsterdamse rechtbank heeft xxamelijk be
slist, dat de beschikking van de rechter-
commisax-is, waax-bij de vox-dering van het
Openbaar Ministerie tot in bewax'ingstel-
ling van Westerling werd afgewezen, niet
voldoet aan de wettelijke eisen. Zij is niet
met redenexx omkleed en derhalve geen
beschikking, zodat het Openbaar Ministe
rie appèl heeft aangetekend tegen iets, dat
geen beschikking is. De rechtbank heeft
dus beslist, dat het Openbaar Ministerie in
zijn beroep niet ontvankelijk is.
Er zijn thans twee mogelijkheden: of de
rechter-commissax'is is het met de xiit-
spraak vaix de rechtbank niet eens en hand
haaft zijn eerste beslissing, in welk geval
het O.M. niet nogmaals beroep kan aan
tekenen, doch slechts bij de Hoge Raad in
cassatie kan gaan, öf de rechtex'-commis-
saris stelt na een noodzakelijk nieuw ver
hoor van Westei'ling een nieuwe beschik
king op, waarvan dan alsnog de officier
van justitie, indien dit nodig geoordeeld
wox-dt, in appèl kan gaan bij dezelfde ka
mer van de Amsterdamse rechtbank, die
het eerste bex-oep behandeld heeft.
ADVERTENTIE
Haarlem
üüy sn >NV o i? \j
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5
Haarlem
Tel. 15220
Jaap Postma, die met Henri de Jager uit
254 chauffeurs van de Noord' Zuid Holland
se Vervoer Maatschappij aangewezen was
het bedrijf te vei-fegenwoordigen in de ral-
lye voor toerwagens, uitgeschreven door de
Nederlandse Vereniging van Transport
ondernemingen vertelde Dinsdag in Avi
fauna te Alphen, waar het eindpunt was,
tot zijn teleurstelling op een dwaalspoor
te zijn gebracht bij een geheime controle.
Hij zag twee collega's van een andere maat-
scliappij langs de kant van de weg staan'
en begroette hen hartelijk; later bleken de
collega's niet op een lijndienst van een
autobusbedrijf te wachten, maar op deel
nemers aan de rallye. Daardoor had Postma
een aantal strafpunten opgelopen en kwam
niet bij de prijswinnaars. Toch was hij te
vreden over de rit en dat waren ook de in
zittenden in de bus, die de gasten waren
van de N.Z.H.V.M. De heer Th. Hetem nam
de plichten van een goede gastheer waar.
Wij beschreven gisteren reeds de route
van Amstex-dam, door 't Gooi en via de
Haarlemmermeer naar het wandelbos
Gx-oenendaal. Van Heemstede ging de tocht
over de Zeeweg, waar de bestuurder geen
gelegenheid kreeg op de kilometerteller te
kijken. Hij moest met een snelheid van 43
km rijden en dat gelukte de Haarlemse
chauffeur bijna.
In Zandvoort kwamen veertig bussen uit
alle delen van het land bijeen en de „pas
sagiers" vertegenwoordigden alle provin
cies. Markelose boerendansei-s verschenen
op het circuit om de toeristen te laten zien
hoe zij zich in hun dorp vermaken en de
Fryske Scotsploegh, die met een maat
schappij uit Balk was meegekomen, de
monstreerden Friese dansen. Verder ver
leende het corps „De Tramharmonie" van
het Gemeentevervoerbedrijf Amstex-dam
medewerkiixg.
Zandvooi-t was het eindpunt van de wed
strijd, doch dit betekende nog niet het
einde van de tocht. Verder werd gereden
naar de Keukenhof en Avifauna. Daar
deelde de voorzitter van de N.V.T.O., dr.
ir. J. G. J. C. Nieuwenhuis, mee, dat de
Overijselse Autobusdiensten te Holten eer
ste was geworden; de Automaatschappij
„Zeeland" te Goes tweede, de maatschap
pij „Velox" te Andelst d'erde, de N.V. Tram-
en Bargedienst te Jutphaas vierde en de
Noord-Oost Friese Autobusondenxemingen
te Dokkum vijfde.
Tot besluit verenigden de zevenhonderd
toeristen en chauffeurs zich aan een maal
tijd.
De eerste rallye van de N.V.T.O. is uit
sportief en uit toeristisch oogpunt prachtig
geslaagd.
Een overzicht tijdens klassementsproeven
op het circuit te Zandvoort. Op de voor
grond volgen Volendamse meisjes de ver
richtingen van de buschauffeurs.
De sleepboot „Elis" van de N.V. Holland
te Haarlem verloor en verspeelde op 26
October en 3 November 1951 onderweg van
Dakar naar Fedala achtereenvolgens de
door haar gesleepte onbemande oude sleep
boot „Ivindo" en de oude trawler „Dom".
In haar oordeel hierover zegt de Raad voor
de Scheepvaart dat het verspelen van de
boten is toe te schrijven aan het feit, dat de
bemanning voor deze taak te klein en niet
voldoende bekwaam was. Wanneer men
aldus de Raad om bijzondere redenen
geen runnex-s kan plaatsen op de gesleepte
vaartuigen, dan moet men boven de mini
mum voorgeschreven bemanning personeel
medenemen, dat in geval van nood op de
gesleepte vaax-tuigen kan overstappen.
De 62-jarige kapitein J. K. uit Maas
sluis was de enige man aan boord, die van
de behandeling der trossen behoox-lijk op
de hoogte was.
De kapitein had met één vaartuig willen
vertrekken. Zijn rederij seinde echter, dat
hij met twee schepen zou varen. Niettemin
aldus de Raad had hij zelfstandig
moeten besluiten onder deze omstandig
heden de reis niet te aanvaax-den. De Raad
komt tot de conclusie, dat de ramp aan de
schuld van de kapitein is te wijten. Ook
de rederij echter heeft onverantwoordelijk
gehandeld en de veiligheid achtergesteld
bij de wens deze opdracht te kunnen uit-
voei-en. De Raad heeft de kapitein gestraft
door hem de bevoegdheid te ontnemen om
als kapitein te varen voor de tijd van veer
tien dagen.
Uit de weekstaat van de Nedex-landse
Bank blijkt dat de bankbiljettencirculatib
een forse stijging heeft ondergaan, namelijk
van f 2852 millioen tot f 2932 millioen.
De netto deviezenreserve is gestegen
tot 1033 millioen, waarmede goud en de
viezen samen het record vertonen van
2330 millioen gulden.
ADVERTENTIE
BARTELJÖRISSTRAAT 20 TEL. 13439
WINDJACKETS 19,50
De Nederlandse Opera heeft het sym
phonisch drama „Halewijn" van Willem
Pijper op haar répertoire genomen voor
het aanstaande Holland Festival. Dat nu
alvast de eex-ste vex-toning gegeven werd
en wel te Utrecht, in welke stad de
componist opgegroeid is vindt zijn oor
zaak in het feit, dat het vijf jaar geleden
is dat deze ovex-leed. De opvoexdng gold
dus als een Pijper-herdenking.
De oud-Vlaamse ballade van Heer Hale
wijn is een onderwerp dat Pijper lang in
zich omgedragen heeft; hij is er als het
wax'e van bezeten geweest. En hij niet
alleen want er is geen gegeven uit onze
middeleeuwse litteratuur dat zoveel aan
trekkingskracht heeft uitgeoefend op de
kunstenaars van de laatste tijd. De bewer
kingen tot dx-ama, opex-a, ballet, koorwerk
en novelle, om nog niet te spreken van de
picturale voorstellingen, zijn talrijk. En
geen wonder: als volksballade bezit het
lied een buitengewone dramatische kracht
en directheid. „Hex-e Halewijn sanc een
liedekijn, al wie het hoorde wou bi hem
zijn." Zo beslist en raak als deze aanhef
verloopt ook het verhaal van de konings
dochter die, aangelokt door het lied van
Halewijn, er op uittrekt en uiteindelijk
met het afgehouwen hoofd van de Blauw
baard op het Koningsslot weex'keert. Er
zit vaai't en spanning in tot het laconische
slot: „Daar wird gehouden een banket,
het hoofd werd op de tafel gezet."
Om het waarom dezer gruwelhistorie
heeft de middeleeuwse volksdichter zich
het hoofd niet gebroken. De moderne kun
stenaar die het gegeven ter hand neemt,
kan die pijnigende vraag echter niet ont
lopen. Pijper heeft haar ook gesteld; maar
hij geeft het antwoox-d niet: hij weet het
niet. En zo zijn wij aan het'eind nog even
25. „Komt u maar rustig te voorschijn,
hoor!" riep Panda opgewekt tot journalist
de Sappelaer. „Van welke krant bent u?"
„Ik ben van de Oprechte Onrust", ant
woordde de Sappelaer, „en ik moet iets
over de vuurtoren schrijven, maar het zag
er zo éng uit.„Ach kom!", zei Panda.
maar tot zijn verrassing riep nu een andere
stem op verheugde toon: „Ja, ik kom al!",
en daar schoot een tweede verslaggever
tussen het gebladerte uit. Dit was de be
kende Bernard Brabbel, bijzonder corres
pondent van het „Handel en Wandel-blad".
„Ik kom al!", riep deze uit, „en denk er
om ik was het eerst hier!" „Heren, maak
nu geen ruzie", vermaande Panda, die bang
was dat de Sappelaer en Brabbel ongenoe
gen zouden krijgen. „Het nieuws is nu vrij
voor iedereen! Lange tijd hebben wij de
werkzaamheden in deze vuurtoren geheim
moeten houden, maar thans mag Uet aller-
wege bekend worden gemaakt. Luister! In
diepe stilte werkende na een langdurige
studie is de beroemde professor Joris Goed-
bloed er in geslaagd om een.machine uit
te vinden, die tot de wonderen van deze
eeuw behoortPanda deed zijn uiter
ste best om het nieuws zoveel mogelijk op
te blazen, zoals we zien, en intussen slopen
er uit allerlei schuilhoeken steeds meer
kranten-lieden ie voorschijndie tot op dat
moment niet nader hadden durven treden
met het oog op de verschrikkelijke geva
ren, die op de waarschuwingsborden be
schreven stonden. Vanuit het venster van
zijn studeervertrek zag Joris dit alles pein
zend aan. „O grutjes", mompelde hij, „die
kleine Panda zal het toch niet te bont ma
ken? Hij zal mij, eenzaam geleerde, toch
niet het schaamrood der verlegenheid naar
de kaken jagen met een teveel aan eer?
Opgelet, ventje! Publicitas non olet, hoxi-
den reeds de klassieken ons voor, bedoe
lende, dat bescheidenheid een schone deugd
is!" Maar het ontgaat ons niet, dat intussen
een vergenoegd lachje zijn gelaat ontsiert.
ver als in het begin. Ex-ger: wij hebben
door het zoeken naar een oplossing en door
het ontrafelen en rekken van het geval de
primaix-e kracht van het aanvaarden zon
der meer, de krachtige dynamische wer
king van de ballade verspeeld. Het is een
vertraagde film geworden van een geval
dat juist zo sterk was door zijn tempo,
door zijn vaax-t, die geen kans gaf tot pie
keren en filosoferen.
Maar Pijper heeft de critiek op dit alles
trachten te ontzenuwen door te verklax-en
dat zijn werk geen muziekdrama (laat ons
zeggen: geen opera) is, maar een „sympho
nisch drama". Is 'hij tot die conclusie ge
komen door zijn eigen ervaring dat de
tekstuitbreiding, waaruit zijn libretto be
staat, onvoldoende spanning behield om
zijn werk als een gewone opei-a te doen
genieten, of heeft hij het symphonische
karakter al direct bepaald? Het doet niets
ter zake. Het feit ligt er. Pijpex-s „Halewijn"
is een symphonisch werk, dat om het
met de eigen woorden van de componist te
zeggen uitsluitend muzikaal te benade
ren is. Elders spreekt hij ook van een
visueel waarneembaar gemaakte sympho-
nie in twee grote delen. En werkelijk, als
symphonisch wex-k kan men er het groot
ste respect voor hebben. Het is een prach
tige partituur, boordevol karakteristieke
vondsten, melodieuze thema-ontwikkelin
gen en verrassende orchestratie. Het is
mijn overtuiging, dat het werk zonder de
„visuele waarneming" in de concex-tzaal het
kan winnen van een opvoering, die de
zwakheden van tekst en actie te sterk laat
voelen.
Eduard Flipse, die. met zijn Rotterdams
Philharmonisch Ox-kest de partituur vex--
klankte, deed zulks met overtuigende
kracht. Johan de Meester, die de regie
voerde, maakte wat er in het uiterste geval
van te maken is. Hij werd zeer gunstig ge
diend door J. F. Doeve, die décors en cos-
tuums ontworpen had. De bas-bariton Ge
rard Holthaus heeft zijn dankbare partij
(hij was Halewijn) vocaal schitterend ver
dedigd. Door haar prachtige dictie wist de
jonge zangeres Corry van Beckum haar rol
van Koningsdochter het nodige relief te
geven. Wij willen hopen, dat zij, gehoord
deze prestatie, eens gauw een kans zal
krijgen in een werk waarin ze met haar
fraaie stem ook normaal zingen kan en
waarin de muzikale abstracties geen rem
vormen voor een natuurlijk spel.
De overige vertolksters en vertolkers: Jo
van de Meent, Jan van Mantgem, Anny
Delorie, Cora Canne Meyer, Gee Smith en
Jan Voogt, mogen met ere vernoemd wor
den. De voorstelling van „Halewijn" werd
voorafgegaan door de Zes Adagio's voor
orkest, uit Pijper's laatste periode, waarin
hij naar de eenvoudigste synthese zocht en
deze waarlijk ook vond.
JOS. DE KLERK.
Prins Bernhard is Dinsdagmorgen van
de vliegbasis Twenthe vertrokken voor een
kort bezoek aan het hoofdkwartier van ge
neraal Eisenhower te Fontainebleau. Des
middags keerde hij in Nederland terug. Zijn
toestel werd gevlogen door Gerben Sonder-
man.
In de Haagse dierentuin is gistermiddag
de tentoonstelling „Nesada" (Nederlands
Sanatorium Davos) geopend. De tentoonstel
ling is georganiseex-d door de Vereniging tot
Behartiging der belangen van Nederlandse
Longlijders. De opening geschiedde door de
Commissaris der Koningin in 'de provincie
Zuidholland, mr. L. A. Kesper.
Bezoek. Koning Paul van Griekenland
heeft een uitnodiging van de Turkse
president Celal Bayar aanvaard voor
een bezoek aan Turkije. Men gelooft te
Athene, dat Koning Paul volgende
maand het bezoek zal afleggen. De
Turks-Griekse militaire besprekingen,
die Zaterdag begonnen zijn, zijn op
moeilijkheden gestuit wat betreft de
plannen voor een gecoördineerde ver
dediging van de kwetsbare Gx-ieks-
Turkse verbinding in Thracie. De groot
ste moeilijkheid is ontstaan uit de wei
gering van Joegoslavië zich in dit op
zicht tot iets te binden.
Weigering. De Britse regering heeft het
verzoek van de Bamangwato-stam om
Sex-etse Khama te herstellen in zijn
waardigheid van stamhoofd afgewezen.
Dit deelde de minister voor het Ge
menebest, Lord Salisbury, in het Hoger
huis mee. Hij voegde eraan toe, dat de
missie der Bamangwato-stam, die naar
Londen gekomen was, geen nieuwe ge
zichtspunten naar voren heeft kunnen
brengen. Seretse is index-tijd door de
Britten afgezet, omdat hij inbreuk heeft
gemaakt op de gewoonten van zijn stam
door met een Engelse vrouw te trouwen.
Publicatie. De sociaal-democratische partij
in West-Duitsland heeft kanselier Ade
nauer verzocht zijn correspondentie met
de Fx-anse minister van Buitenlandse
Zaken, Schuman, over de Saax-kwestie
vóór 1 Juni aan het parlement bekend
te maken. Adenauer en Schuman heb
ben onlangs een briefwisseling gevoerd
over een commissie van drie partijen,
die de politieke toestand in Saarland
zou moeten onderzoeken. Vorige week
deelde de bondskanselier het parlement
mede dat, met het oog op de afwijkende
standpunten van Frankrijk en West-
Duitsland, de onderhandelingen over
het Saargebied niet zouden worden
voortgezet.
Aspirant-lid. Volgens gezaghebbende krin
gen te Canberra zal premier Menzies
bij zijn aanstaande bezoek aan Londen
Churchill's steun trachten te krijgen
voor het bevorderen van Australië's lid
maatschap van de Noord-Atlantische
vex-dragsorganisatie. Hij zou van me
ning zijn,'dat Australië's defensiepro
gram zonder hulp van buitenaf onuit
voerbaar is.
Verjaardag. De Israëlische premier, David
Ben-Goex-ion, heeft Dinsdagavond in
een radio-uitzending ter herdenking van
het feit, dat de Palestijnse oorlog vier
jaar geleden geëindigd is, verklaard:
„Onze Arabische naburen weigeren nog
steeds vrede met ons te sluiten en onze
grenzen zijn gesloten. Maar de voort
durende uitbreiding van het Israëlische
leger, zowel in omvang als in macht,
heeft onze buren een gezond respect
voor Israel ingeboezemd en wij worden
thans beschouwd als een van de leiden
de militaire mogendheden in het gehele
Midden-Oosten". In vier jaar is Israels
bevolking vna 650.000 tot 1.500.000 per-
sonen toegenomen.
Teleurstelling. Scherpe critiek op de tekst
van het Duitse souvereiniteitsverdrag,
dat dr. Adenauer nog in Mei met de
Westelijke geallieerden zal onderteke
nen, wordt thans geuit door de liberale
partij, een der 'regeringspartijen van
welker stemmen de ratificering van het
verdrag in het parlement afhankelijk is.
Adenauer heeft gisteren de partijen der
coalitie over de tekst ingelicht en de
leiding der liberale partij heeft officieel
verklaard, dat zij „een smartelijke te
leurstelling" ondervindt over de stand
der onderhandelingen, die in nonstop-
tempo worden voortgezet om de ver
dragen binnen enkele weken klaar te
hebben. De partij „twijfelt aan de mo
gelijkheid, dat zij de tekst van het ver
drag voor haar geweten en voor het
volk kan verantwoorden."
Immigratie. Het Noorse ministerie van
Justitie heeft verklaard, dat met de Ne
derlandse regering onderhandelingen
zijn gevoerd over eventuele immigratie
van Nederlandei's in Noorwegen. Deze
onderhandelingen zijn echter mislukt,
aldus het ministerie. Een van de rede
nen hiervoor was de Nederlandse klacht,
dat volgens de huidige Noorse immigra-
tiewetten, een arbeidsvex-gunning tel
kens slechts voor maximaal een jaar kan
worden gegeven. Het ministei-ie heeft
nu bij het Nooi-se parlement een voor
stel ingediend, volgens hetwelk de im-
migratiewêtten zodanig gewijzigd wor
den, dat arbeidsvergunningen voor bui
tenlanders meer dan een jaar geldig
zijn. Het voorstel heeft alleen betrek
king op belangrijke specialisten.
Zonne-energie. Britse geleerden zijn be
gonnen te werken aan een apparaat, dat
zonnestralen opvangt en de energie ge
bruikt voor koelinstallaties. De uitvin
ding wordt bestudeerd door het comité
van geleerden, dat door de regering is
opgericht voor ondex-zoek naar het ge
bruik van zonne-energie. Het voordeel
van het bedoelde apparaat is, dat het
het best werkt, wanneer het het meest
nodig is: op hete zonnige dagen.
Ike leidt. Volgens de eei-ste uitslagen, die
in 169 van de 1739 districten bekend
zijn geworden, heeft generaal Eisenho
wer 9123 en senator Taft 4033 stemmen
verkregen bij de republikeinse voorver-
kiezingen in de Amerikaanse staat Mas
sachusetts.
Afscheid. Gisteren zijn te Parijs verdere
bijzonderheden bekendgemaakt over
generaal Eisenhower's afscheidstournée
door Europa. Hij bezoekt Bonn op 2 Mei,
Londen op 16 Mei en 's Gravenihage op
19 en 20 Mei.
Versterking. De afgelopen drie dagen zijn
ongeveer honderd politiemannen te
Kaapstad aangekomen om het corps al
daar te versterken. Allen waren in bur
ger. Oppositieleider Strauss stelde hier
over vragen in de volksraad, waarbij hij
zeide, dat de onrust in het land gx'oten-
deels moet worden toegeschreven aan
de weigering der regering om zich neer
te leggen bij de uitspraak van het hof
van appèl inzake de wet op de afzonder
lijke vertegenwoordiging van de kleur
lingen.
Bezetting. Een patrouille van het „Ierse
republikeinse leger", een extremistische
organisatie, die streeft naar een ver
enigd Ierland onder de regering te Du
blin, heeft gedurende verscheidene uren
het dorp Pomeroy, in het Noord-Ierse
graafschap Tyrone, bezet gehouden. De
streek, waarin Tyrone is gelegen is Iers-
nationalistisch gezind. De patrouille
verbrak in die tijd de verbindingen van
Pomeroy met de buitenwereld en para
deerde met vlaggen door de straten. Het
doel was vrijwilligers voor het „Ierse
republikeinse leger" te wei-ven.
