Tweede eeuwfeest der Hollandsche
Maatschappij der Wetenschappen
Voor de tweede keer bedieningshuisje
van brug bij Buitenhuizen vernield
2
De radio geeft Dinsdag
De klucht begon bij
Arnold en Bach
Onze puzzle
„Om de lieve vrede"
PANDA EN DE VERDWIJN-MACHINE
Fouten in kamp Oirschot
Hoge onderscheidingen voor voorzitter en
ondervoorzitterdr. J. E. baron de Vos van Steenwijk
en jhr, FJ. E. van Lennep
'n TIP VAN BOOTZ
Amateurtoneel
(He MORRIS (n jneijcukj!
Achttien jaar geëist
tegen Huschka
In Haarlem gebouwd schip „veegde" gebouwtje van zijn fundering
Twee Delftse studenten
verdronken
Verrekening uitkeringen
aan vrouwen van zeelieden
Algemene emigratie
centrale opgericht
Minister Staf neemt maatregelen
tegen herhaling
MAANDAG 26 MEI 1952
De Hollandse Maatschappij der Weten
schappen heeft Zaterdag-, na een Vrydag
gehouden symposium, de viering van haar
tweede eeuwfeest voortgezet met een bij
eenkomst in de Doopsgezinde kerk te
Haarlem. In deze feestelijke vergadering
heeft de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, prof. dr. F. J. Th.
Kutten, de jubilerende maatschappij na
mens de regering gelukgewenst en mede
gedeeld dat H. M. de Koningin de voor
zitter, dr. J. E. baron de Vos van Steen-
v.yk, had benoemd tot commandeur in de
Orde van Oranje-Nassau en de ondervoor
zitter, jhr. F. J. E. van Lennep, tot ridder
in de Orde Nan de Nederlandse leeuw.
In zijn openingswoord had de voorzitter
in het bijzonder minister Rutten welkom
geheten, niet alleen als vertegenwoordiger
der regering, maar ook als iemand die
persoonlijk belang stelt in het werk der
maatschappij. Voorts verwelkomde hij de
vertegenwoordigers van de provincie
Noordholland, van de gemeente Haarlem,
van de Maatschappij voor Nijverheid en
Handel, van de Koninklijke Academie van
Wetenschappen, van 't Koninklijk Instituut
van Ingenieurs en van vele andere weten
schappelijke genootschappen en instellin
gen, alsmede het enige erelid der maat
schappij, prof. dr. A. F. Holleman uit
Bloemendaal. Een aantal buitenlandse le
den begroette de voorzitter in de Franse
taal.
Feestrede
Feestredenaar op deze middag was mr.
A. Staring, directeur der maatschappij,
die er aan herinnerde, dat een eeuw gele
den mr. Jacob van Lennep de feestrede
had gehouden. Men leefde toon ook in een
tijdperk, waarin een grote mogendheid had
getracht ons land als zelfstandige natie
te doen verdwijnen. Het was een tijd van
verjonging, van ontdekkingen op het ge
bied der wetenschap en van vernieuwing
der wijsbegeerte. Onder welvaart verstond
men toen eigenlijk meer welzijn in geeste
lijk opzicht. Zulke welvaart heeft de ont
wikkeling der wetenschappen inderdaad
gebracht, al werd na enige tijd het even
wicht verstoord door een zekere indigestie.
De Hollandse Maatschappij der Weten
schappen, bij wie het niet in de eerste
plaats ging om materiële voordelen, ver
brak toen de verbinding met haar econo
misch georiënteerde tak, hetgeen leidde
tot de oprichting van de Maatschappij
voor Nijverheid en Handel. In die tijd
kwam men meer uit liefhebberij tot de
wetenschap; de velen, die nu als aarts
vaders op velerlei wetenschappelijk gebied
zijn gecaninoseerd, waren amateurs. De
algemene ontwikkeling was toen veel bre
der. Een bewijs daarvan is dat de jurist,
schrijver en dichter Jacob van Lennep ook
leraar was in de klassieke wetenschappen.
Uit de dorst naar wetenschap der meer
ontwikkelde burgers zijn de academiën
ontstaan. Soms werden zij ook door de
overheid gesticht. De oprichters der Hol
landse Maatschappij der Wetenschappen
behoorden zonder uitzondering tot rege
ringskringen.
Zij heeft zich in de twee eeuwen van
haar bestaan altijd gedragen met de ge
matigdheid en de rust van een instituut
van goeden huize. Door een verstandige
evolutie kon een revolutie uitblijven. Hoe
wel de natuurwetenschappen nauw verwe
ven zijn met de maatschappelijke ontwik
keling is haar structuur onveranderd ge
bleven.
ADVERTENTIE
Ik hoef mij niet lang te
bedenken.
De ober vliegt op mijn
wenken.
Hij hoeft niets te vragen,
Ik heb niets te klagen:
Tip van Boote' zai hij altijd
mij schenken.
Inz. Hr. H. K. M., Nooröwijk aan Zee ontv.
1 fles Tip en l Literfles Bootz' Oude Genever
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Morgengebed.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.35 Platen. 9.40 Lichtbaken. 10.00
Voor kleuters. 10.15 Platen. 10.40 Schoolradio.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33
Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Actualiteiten. 13.25 Pianoduo. 13.45 Platen.
14.00 Gevarieerd programma. 14.55 Platen.
15.00 Schoolradio. 15.30 Ben je zestig? 16.00
Voor zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
jeugd. 17.15 Felicitaties voor de jeugd. 17.45
Regeringsuitzending. 18.00 Nieuws. 18.15
Actualiteiten. 18.20 Soprtpraatje. 18.30 Me-
tropole-orkest. 19,00 Strijkorkest. 19.45 Dit
is leven. 19.55 Platen. 20.00 Nieuws. 20.08 De
gewöne man zegt er 't zijne van. 20.15 Maas
trichts Stedelijk Orkes' en solist. 21.25 Inter
nationaal Eucharistisch congres te Barce
lona. 21.45 Mannenkoor. 22.00 Militair orkest.
22.40 Platen. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Plalen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen. 9.25 Voor de
huisvrouw. 9.30 Platen. 10.50 Voor kleuters.
11.00 Voor zieken. 11.30 Sopraan en piano.
12.00 Orgel. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor het
platteland. 12.40 Twee piano's. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Prome
nade-orkest. 14.00 Voor de vrouw, 14.30 Pla
ten. 14.40 Schoolradio. 15.00 Platen. 15.30
Onze Amerikaanse huren. 16.00 Muzikale
enquête. 16.30 De koning en de appelbollen,
hoorspel. 16 50 Kinderkoor. 17.15 Piano. 17.45
Platen. 18.00 Nieuws. 18.15 Gevarieerde mu
ziek. 18.55 Voor kinderen. 18.00 Piano. 19.15
Paris voos parle. 19.20 Fanfare-orkest. 19.45
Dansmuziek. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd
progfamma. 21.10 Mededelingen of Platen.
21.20 Ik weet, ik weet wat u niet weet. 21.35
Dansmuziek. 22.05 Discogram. 22.45 Buiten
lands overzicht 23.00 Nieuws, 23.15 New
York Calling. 23.20—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen 13.00 Nieuws. 13.15 Tuinbouwkro-
niek. 13.20 Platen 14.00 Schoolradio. 15.30
Muziekwedstrijd. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.15 Voor kleuters. 17.30 Dansmuziek. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Altviool en piano.
18.30 Voor soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Pla
ten. 19.50 Syndicale kroniek. 20.00 Hoorspel
21.00 Piano en cello. 21.45 Actualiteiten. 22.00
Nieuws '2.15 Lichte muziek. 22.45 Platen
22 5523.00 Nieuws.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 1. Dertigduizend. 2. Programma over
de zenuding. 21.05 Pauze. 3. Gymnastiek. 4.
Dagsluiting.
Tenslotte keerde mr. Staring zich tegen
de hedendaagse aantasting van het hoog
leraarschap en tegen de popularisering der
wetenschap. De zuivere wetenschap komt
hierdoor in het gedrang en de hoogleraren
worden slechts trainers van studenten. Bij
hen mag de begeerte naar eigen onder
zoek niet uitdoven, opdat zij iets aan de
maatschappij kunnen teruggeven van het
geen deze hun heeft geschonken.
Minister Rutten
Hierna was het woord aan minister
R u 11 e n.
De minister bood de gelukwensen van de
regering aan ter gelegenheid van het ju
bileum van het oudste wetenschappelijk
genootschap van ons land, twee eeuwen
geleden opgericht door burgemeester De
Raet, een schepen en vijf andere leden der
vroedschap van Haarlem. Die oorsprong
heeft op de Hollandse Maatschappij een
blijvend stempel gedrukt. Anders dan de
buitenlandse academiën, vertoonde zij een
tweeledige structuur: enerzijds heeft zij
een college van bestuurderen en kosten-
dragende maecenassen, de directeuren. An
derzijds heeft zij een groep van weten
schappelijke werkers, de leden. Zij is er
altijd op uit geweest de wetenschap te on
dersteunen en aan te moedigen.
Toen een goede halve eeuw na haar op
richting bepaalde stromingen de Hollandse
Maatschappij naar buitenlandse snit wil
den hervormen hebben de voorgangers van
de huidige directeuren er de voorkeur aan
gegeven, de eigen structuur te handhaven
en gedoogden zij dat naast de Hollandse
Maatschappij ook een Koninklijke Acade
mie werd opgericht.
Aanvankelijk als een Haarlemse instel
ling opgezet, heeft men van stond af aan
er prijs opgesteld de beste wetenschappers
uit het ganse land onder de leden op te
nemen en hebben spoedig ook niet-Haar-
lemmers het directeurschap verworven. De
eerste ledenlijsten vermelden ook reeds een
aanzienlijk aantal buitenlandse weten
schappelijke werkers.
De maatschappij heeft in de eerste plaats
de nadruk gelegd op de klassieke physica.
Daartoe heeft zeer zeker ook het feit bij
gedragen, dat vele secretarissen der maat
schappij beoefenaren waren van de na
tuurwetenschappen. Onder hen treffen we
mannen aan als prof. Lorenz.
Wat de Hollandse Maatschappij der
Wetenschappen gedurende twee eeuwen
heeft verricht, kan moeilijk naar behoren
worden gewaardeerd; aldus prof. Rutten,
die directeuren en leden dankte voor -de
belangrijke diensten aan het vaderland en
aan de wetenschap bewezen.
Aan het eind van zijn rede maakte de
minister melding van de aan de voorzitter
en de ondervoorzitter der maatschappij
verleende onderscheidingen.
Prof. dr. A. J. Kluyver
Prof. dr. A. J. Kluyver, voorzitter van
de afdeling Natuurkunde van de Konink
lijke Nederlandse Academie van. Weten
schappen, bracht namens deze instelling de
gelukwensen aan de jubilerende maat
schappij over, naar welke zoals hij zei,: de
huidige generatie van geleerden met be
wondering en eerbied opziet. Met de uit
gave van de complete werken van Ohris-
tiaan Huygens heeft de maatschappij zich
een onvergankelijk monument opgericht en
prof. Kluyver verklaarde eigenlijk trots te
zijn op de commissie van de Koninklijke
Academie van Wetenschappen, dat zij dat
zelf niet gedaan heeft.
Hij noemde het imponerend dat de maat
schappij twee eeuwen lang haar specifiek
karakter heeft bewaard. Zij is gesticht door
regenten en wordt nu bestuurd door re
geerders van moderne bedrijven. Haar
secretaris, dr. J. F. Bierens de Haan, zou
men de ambassadeur der wetenschap aan
het „Hof van Haarlem" kunnen noemen.
Voor haar ouderdom, zonder ziekten of ge
breken, past grote eerbied. Tenslotte bood
prof. Kluyver ook namens de genootschap
pen en instellingen die zich in dienst der
wetenschap hebben gesteld, gelukwensen
aan.
Ir- J. T. Duyvis:
„Namens uw enige dochter, die een ge
heel andere functie als haar moeder heeft,
kom ik u feliciteren", zei de laatste spreker
op deze middag, ir. J. T. Duyvis, voorzitter
van de Nederlandse Maatschappij voor
Nijverheid en Handel. „Ook zij is hoogbe
jaard: over enkele weken viert- zij haar
175ste verjaardag. Haar moeder kan tevre
den over haar zijn, want zij vervult een
belangrijke rol in het economische en so
ciale leven." Ir. Duyvis bood een exemplaar
van het binnenkort verschijnende gedenk
boek van de „dochter" aan en een oorkon
de, die, naar hij zei, anders was uitgevallen
dan men zich had voorgesteld. „Wij hebben
ons voor de vervaardiging ervan gewend
tot vooraanstaande kunstenaars. Deze zul
len ongetwijfeld weten hoe het moet, maar
wij hadden ons deze oorkonde toch heel
anders gedacht."
Met een dankwoord van de voorzitter en
het zingen van het eerste couplet van het
Wilhelmus werd deze feestelijke bijeen
komst gesloten.
Receptie
In haar gebouw aan het Spaarne hield de
Hollandse Maatschappij vervolgens een
receptie. De grote zaal was feestelijk gede
coreerd met een groot aantal veldbouquet-
ten. Het bestuur van de Maatschappij
mocht talrijke gelukwensen in ontvangst
nemen, zowel mondelinge als schriftelijke,
en velen kwamen persoonlijk hun opwach
ting bij de jubilerende maatschappij ma
ken. Wij merkten onder anderen op de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, prof. dr. F. J. Th. Rutten; de
burgemeester van Haarlem, mr. P. O. F. M.
Cremers; de burgemeester van Amsterdam,
mr. A. J. d'Ailly; vertegenwoordigers van
bedrijven, representanten van wetenschap
pelijke verenigingen en genootschappen en
vele bekende persoonlijkheden op het ge
bied van de practische en theoretische we
tenschap, het hoger onderwijs en uit bur
gerlijke bestuursorganen.
Prins Bernhardt zat aan bij
feestmaaltijd
Na de receptie had in de hal van het
Haarlemse stadhuis een feestmaaltijd plaats
die bijzondere luister kreeg door de aan
wezigheid van Prins Bernhard. De Prins
arriveerde om zeven uur in Haarlem en
werd aan de ingang van het stadhuis wel
kom geheten door de voorzitter der Hol
landse Maatschappij, dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk, tevens Commissaris der
Koningin in Noordholland.
Het gebouw St. Bavo in de Smedestraat
te Haarlem heeft Zaterdag twee maal ge
daverd van de lach, welke explosies ver
oorzaakt werden door de toneelvereniging
„Ontspanning na Arbeid", die 's middags
en 's avonds met groot succes het blijspel
„Het begon in 'n gracht" van Wim Dumont
voor het voetlicht bracht. De inhoud hiér
van vertoont een verdachte overeenkomst
mét de oude Duitse klucht „De koene
zwemmer" van Arnold en Bach,zodat er niet
veel speurzin voor nodig is om te vermoe
den, waaraan de schrijver zijn gegeven
heeft ontleend. De sukkelaar, die na een
vrolijk kegelavondje wegens een vermeen
de redding van een lieftallige jongedame
tot een gevierde held wordt gebombar
deerd, heeft de oorspronkelijke gedaante
vrijwel behouden, maar zijn omgeving werd
enigszins gemoderniseerd. En met. deze
verjongingskuur is het oude paard weer
voor een nieuwe race naar gemakkelijk te
behalen lachsucces opgelapt.
De pas in 1949 uit personeel van de
Hoogovens opgerichte toneelvereniging
O.N.A. heeft met het engageren van Wil
lem van der Veer als regisseur waarschijn
lijk een der belangrijkste besluiten sinds
haar kortstondig bestaan genomen. Natuur
lijk is ook hij na slechts één voorstelling
niet in staat, deze grotendeels nog ongerou
tineerde krachten tot een voorbeeldig en
semble samen te voegen, maar er viel toch
reeds een verheugende vooruitgang té con
stateren. De spelers hadden zich met een
klaarblijkelijk enthousiasme aan zijn lei
ding onderworpen en dank zij hun uitste
kende rolkennis ondervond het vereiste
tempo geen enkele belemmering.
Herman Souverein wist zich ook nu door
zijn komische spelopvatting weer tot het
centrale punt van deze opvoering te maken.
Om deze met omiskenbaar talent opgézette
blijspelfiguur groepeerden de anderen zich
naar hun beste vermogen. C. Blom, V. Smit
en Fr. Pieters behoorden eveneens tot de
uitblinkers. Van de dames won Nel van
Loon het met vlag en wimpel door haar
verzorgde uitspraak en de betoonde intel
ligentie voor de eisen van het toneel. Me
vrouw Bakker liet zich als juffrouw Ap
pelmans van haar beste zijde kennen en
Gré Haasbeek was een charmante Melita,
hoewel zij haar articulatie dringend moet
verbeteren. Tenslotte wist mevrouw Feter-
ADVERTENTIE
BARTELOORISSTRAAY 20 TEL; 15439
KHAKI SHIRTS - PANTALONS
se haar korte optreden nog tot een cler ko
mische hoogtepunten van de voorstelling
te maken, hetgeen zelfs met een daverend
open doekje werd beloond.
Het bestuur had de sympathieke geste
van de vorige opvoering geprolongeerd door
ook ditmaal de matinee geheel voor de
Ouden van Dagen te bestemmen. Doordat
hierbij zelfs een tractatie kon worden aan
geboden, mochten de spelers opnieuw op
een grote erkentelijkheid aanspraak maken.
J. v. D.
Voor de Bijzondere Strafkamer van de recht
bank te Den Haag verscheen Zaterdagmorgen
C. L. Huschka. De advocaat-généraal, mr. G.
E. Langemeyer, eiste een gevangenisstraf van
18 jaar, door te brengen in een bijzondere
strafgevangenis en ter beschikikng stelling van
de regering. Huschka had zich in de bezet
tingsjaren in illegale kringen binnengedrongen
en tal van mensen aan de Duitsers verraden.
Verscheidene hunner vonden daardoor de dood.
Voorts had hij een geallieerd piloot doodge
schoten. De verdachte verklaarde ter zitting
zich: niet veel meer van dit alles te kunnen
herinneren, omdat hij een beroerte had gehad.
Hij .'beweerde geenszins de bedoeling te heb
ben gehad om mensen aan de Duitsers over te
leveren.
Zijn raadsman, mr. dr. K. W. P. Klaassen,
betoogde, dat zijn cliënt de portee van zijn
daden niet had begrepen.
De rechtbank zal op 24 Juni uitspraak doen.
In de omschrijvingen bij onze kruiswoord-
puzzle is Zaterdag 48 verticaal weggevallen.
Er had moeten staan: stomp; het in te vullen
kruiswoord was por. Inzenders die hier een
ander woord invulden of het bovenste let-
terhokje van 48 verticaal open lieten, din
gen desondanks mee naar de prijzen.
ADVERTENTIE
Burgwachter F. Muller heeft op dé vijfde
December van het vorige jaar maar net
het vege lijf kunnen redden, toen een Be-
verwijkse baggermolen het bedieningshuis
je van de brug over zijkanaal C bij Buiten
huizen met één van de stortgoten ramde
en in een wankele positie naast zijn fun
dering zette. Nauwelijks stond het bouw
sel weer overeind liet was nog niet eens
afgeschilderd of Zondagochtend om
kwart voor tien moest liet de ongelijke
strijd tegen een schip voor de tweede keer
opgeven: ditmaal werd het houten boven
werk door de van Haarlem komende
vrachtvaarder „Mogador" van 2949 bruto
ton volledig in elkaar gevaren en weer
kwam de heer Muller op het nippertje mét
de schrik vrij.
Hij had ook deze Zondag dienst op de.
brug, toen de „Mogador" uit Haarlem na^
derde. De passage van dit nieuwe schip,
dat even tevoren van de Haarlemse
Scheepsbouwwerf was vertrokken en dat
vandaag uit IJmuiden zijn proefvaart
maakt, door het nauwe sluisje van Spaarn-=
dam was zonder ongelukken verlopen.
Maar de eveneens vrij smalle doorgang
van de brug aan het Noordelijke eind van
kanaal C was de man achter het stuurrrad
kennelijk te machtig.
Met een stijl van de bovenbouw werd het
bedieningshuisje compleet van zijn fun
dering geveegd en tegen het wegdek ge
smeten. Men onderzoekt thans, in hoevérre
de manoeuvre van de Fransman, die ten
tijde van het ongeval nog naar de letter
van de wet eigendom is van de werf, ver
keerd is geweest. Het wegverkeer onder
vond enige vertraging.
De schade is dit keer ogenschijnlijk gro
ter dan de vorige maal: het huisje is-finaal
versplinterd, maar de bedieningsappara-
tuur bleef ongeschonden en op de vijfde
December kreeg dè „tafel" een zware duw
mee.
De „Mogador" is met de „Henriëtte Goed
koop" er voor en de „Dieuwertje Goed
koop" er achter slepers, die de nieuwe
boot uit Haarlem hadden opgehaald
doorgevaren naar IJmuiden, waar ligplaats
is gekozen achter het forteiland. Vandaag
zou op zee de over.dracht plaats vinden.
In Leiden met auto
in kanaal gereden
In de nacht van Zaterdag op Zondag is
te Leiden een auto in het Rijn- en Schie-
kanaal gereden. Enkele omwonenden wis
ten na enige tijd de beide inzittenden op
het droge te brengen. Zij waren de 26-
jarige Delftse student J. H. B. en de 25-
jaiige P. J. W. de B., eveneens student,
beiden wonende te Delft. Hoewel kunst
matige ademhaling werd toegepast en
zuurstof toegediend is het niet meer ge
lukt de levensgeesten op te wekken.
Een groot aantal studenten keerde na
de Hollandia-roeiwedstrijden met een sa
lonboot van Alphen aan de Rijn naar Lei
den terug. Vermoed wordt dat de beide
slachtoffers zich bij de opvarenden van de
boot hebben willen voegen. Toen hun
bleek dat de boot niet, zoals zij verwacht
hadden, aan de kant van de Roomburger-
weg maar aan de overzijde van het water
gemeerd lag, wilden zij, naar aangenomen
wordt, de auto op de weg langs het kanaal
keren. Daarbij is de wagen te water ge
reden.
De Kennemer Toneelkring heeft Zater-
degavond in gebouw Domi te Overveen een
opvoering gegeven van „Om de lieve vre
de" door Leonhard Huizinga, aan welk
stuntelig geschreven toneelstukje wij maar
niet teveel woorden zullen verkwisten. Het
is heel goed te begrijpen dat de beroeps
gezelschappen het niet op het répertoire
hebben genomen. Voor de pauze denkt men
nog geruime tijd met een soort parodie op
de talrijke comedies in Franse stijl over
oplosbare huwelijksproblemen te doen te
hebben, doch daarna blijkt duidelijk dat
dit een misverstand is geweest. Welk ef
fect hij met deze tweeslachtigheid heeft
willen bereiken, bleef een raadsel Het tot
tweemaal toe laten eindigen van een tafe
reel met de opkomst van een onverwachte
persoon, bij wiens verschijning prompt het
doek valt, is even onvergefelijk als on
handig. Het door een denkbeeldige muur
in twee helften verdelen van de woonka
mer van een in onmin levend echtpaar is
al verscheidene keren vertoond, doch zel
den werd van deze kunstgreep met zo
weinig fantasie gebruik gemaakt.
Daar komt nog bij dat Huizinga voort
durend bevangen schijnt te zijn door de
vrees dat men hem niet leuk genoeg zal
vinden en daarom stapelt hij de ene gees
tigheid op de andere, hetgeen de uitwer
king van de werkelijk goede vondsten
en die zijn er ook aanzienlijk verzwakt.
De incidentele overdrijving heeft mede de
reeds gesignaleerde tweeslachtigheid ver
oorzaakt. Niettemin werd er af en toe har
telijk door de talrijke aanwezigen gelachen
en daar was inderdaad wel reden toe.
Een op enigerlei wijze logisch-aanvaard-
bare interpretatie van dit niemendalletje
is moeilijk te geven, waarschijnlijk zelfs
ondenkbaar. Men mag het daarom regis
seur N. W. Tol niet euvel duiden dat de
opvoering niet steeds kon bevredigen, al
waren er vooral in het begin talrijke
aardige scènes. In Wies van der Laan heeft
de Kennemer Toneelkring een bijzonder
bruikbare kracht gevonden. Haar Franse
ciscusartiste was in aanleg zeker niet on
verdienstelijk en haar optreden in het
vierde bedrijf, met dat voortreffelijk ge
doseerde mengsel van verleidingskunst en
begrip voor de situatie, bracht de voorstel
ling tot een hoogtepunt. Truus Oosterhof
had het als de echtgenote veel moeilijker,
maar vond toch menigmaal een doeltref
fende toon. Ans Dreyer speelde een red-
dingbrengende dame met vriendelijke le
venservaring.
Zolang George Presburg de bij hem al
tijd aanwezige neiging tot vrijmoedige ver
sierselen (die vaak tot verdunning van de
tekst leiden) kon onderdrukken, maakte
hij als de van zijn spraakgebrek genezen
geleerde een innemend en wel zo ongeveer
aan de bedoeling beantwoordend type. Ton
Jongens was de volslagen onmogelijke
psychiater en Frans Boone de nog veel be
lachelijker voorgestelde journalist.
D. K.
In antwoord op vragen van het Tweede
Kamerlid de heer Van der Zaal (A.R.)
over de verrekening van gelden, uitgekeerd
aan de vrouwen van zeelieden, die tijdens
de oorlog buitengaats verkeerden, heeft de
minister van Verkeer en Waterstaat onder
meer geantwoord, dat voor zover de zee
man, aan zijn. verplichtingen met betrek--
king tot de week- of maandbrief gedurende
de oorlog heeft voldaan, zal geen navorde
ring plaats vinden. Wat betreft de catego
rie zeelieden, welke geen week- of maand
brief had, stelt de regering zich op het
standpunt zij heeft dit gedurende de
oorlog ook gedaan dat de zeeman, indien
hij valide is, primair aansprakelijk is voor
het onderhoudvan zijn gezin of familie-'
leden, ten aanzien van wie hij verplich
tingen had. Van Mei 1940 af heeft dan ook
steeds .voqr de buitengaats vertoevende
zeelieden de gelegenheid bestaan vrijwillige
stortingen hiervoor te verrichten.
Niet kan worden toegestaan, aldus de
minister, dat deze categorie zeelieden zich
aan haar verplichtingen kan onttrekken.
Deze zeelieden zullen dus tot op zekere
hoogte voor de in Nederland gedane uit
betalingen aansprakelijk moeten worden
gesteld.
Opgericht is de stichting Algemene Emi
gratiecentrale, welke de samenbundeling is
van een twaalftal organisaties van alge
meen karakter, die op emigratiegebied
werkzaam zijn.
Voorzitter der stichting is de heer M. A.
Reinalda, Commissaris der Koningin in de
provincie Utrecht.
De stichting stelt zich ten doel het be
studeren van onderwerpen samenhangende
met de emigratie in de meest uitgebreide
zin en het behartigen van de economische,
sociale en culturele belangen van hen die
voornemens zijn te emigreren en zo nodig
van hen die reeds geëmigreerd zijn.
Het secretariaat is gevestigd te 's-Gra-
venhage, Raamweg 28.
c
46. „We móéten iets doen, Joris," sprak
Panda. „Hoe dan ook maar je móét een
verschijn-machine uitvinden! Anders blij
ven de burgemeester en de secretaris en
de journalist voor altijd verdwenen....".
„Het is vergeefs, makkertje," kreunde Jo
ris Goedbloed. „Niémand zal het bedrag
van 738964 ducaten Oeschïkbaar willen
stellen voor een mooi, wetenschappelijk
werk. Men is immers tegenwoordig zo ma
terialistisch, ventje! Wij zullen er niet meer
over praten! Reeds onze oude leermeesters
merkten scherpzinnig op: Philosop'nid lo-
cuta, causa finita est", hetwelk in vrije
vertaling betekent, dat gedane zaken geen
keer nemen.„Onzin!", riep Panda uit.
„Het is eigenlijk heel eenvoudig! Misschien
is het, waar, dat niemand iets wil betalen
voor de wetenschap.maar ze zullen
wél willen betalen om al die arme verdwe
nen lieden terug te krijgen! Dat is toch
heel eenvoudig?" En nog voordat hij hele
maal uitgesproken was rende hij vol geest
drift de vuurtoren uit en hij begaf zich
snel naar de stad. Het verbaast ons dan ook
niet, dat we -hem slechts weinig later aan
treffen bij de gemeenteraad, die gelukkig
juist in zitting bijeen was zonder de
burgemeester en de secretaris natuurlijk.
Panda legde de vroede heren allesuit, en
besloot toen: „Dus het is heel eenvoudig,
heren! Om uw burgemeester terug te krij
gen hoeft u niets anders te doen dan de
somma van 738964 ducaten te betalen, en
dan vindt professor Goedbloed even een
Verschijn-Machine uit....". „Ach kom!",
riep wethouder Voorschotel uit. „738964
ducaten! Waarom zouden we? Voor veel
minder hebben we een gloednieuwe bur
gemeester! O!" En daar waren de leden van
de gemeenteraad het allen zonder hoofde
lijke stemming roerend mee eens, behalve
de heer Haverkist van de OJJ, die wel niet
bijzonder op dc burgemeester gesteld was
maar die het nooit ergen. mee eens kon
zijn. Om kort te gaan; de gemeenteraad
dacht er niet over.
Critiek. William Draper, het hoofd voor
Europa van het Amerikaanse militaire
en economische hulpverleningsprogram
ma aan het buitenland, heeft Zondag in
een te Parijs afgelegde verklaring zijn
afkeuring te kennen gegeven over de
grote, door het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden in dit programma aan
gebrachte besnoeiingen. „Indien de
Amerikaanse Senaat eenzelfde gedrags
lijn zal volgen als het Huis, zal de
Amerikaanse economische en militaire
hulpverlening aan Europa mét 27 pro
cent worden ingekrompen. Dit zou ern
stige gevolgen hebben voor de toekom
stige veiligheid der Verenigde Staten",
zeide hij.
Plaag. De Amerikaanse staat Minnesota
wordt bezocht door een rupsenplaaj»
zoals men er nog nimmer een gekend
heeft. Een levend tapijt van millioenen
harige, geel en zwart gestreepte rup
sen, beweegt zich voort over het land,
maakt wegen en spoorbanen glibberig
en belegerd de huizen. De bomen wor
den geheel kaal gevreten. Men heeft
DDT gesproeid, voor een waarde van
zeshonderdduizend gulden, doch dit
heeft niet geholpen.
Studeren. Meer dan 38.000 beurzen worden
dit jaar beschikbaar gesteld voor stu
denten die hun studie graag in het bui
tenland willen voortzetten, aldus een
publicatie van de UNESCO, waarin alle
beurzen staan vermeld die door de ver
schillende landen worden toegekend.
Uit de statistische gegevens blijkt, dat
van de Europese landen Frankrijk het
land is, waar de meeste buitenlandse
studenten komen; in 1951 waren er
9924.
Droog. De drooglegging van de honderd
duizend hectaren in de Po-vlakte, die
in November van het vorige jaar wer
den overstroomd, is thans voltooid.
Hoewel er dikke lagen modder moeten
worden verwijderd, worden sommige
stukken al weer bebouwd. Het werk ter
versterking van de dijken langs de Po
wordt nog voortgezet.
Werving. In Saksen (Oost-Duitsland)
wordt op het ogenblik gezocht naar
voormalige luchtmachtofficieren, aldus
meldt het blad „Welt am Sonnabend".
De officiëren wordt verzocht zich vrij
willig op te geven voor de te vormen
luchtmacht van het Oost-Duitse „na
tionale leger", aldus dit bericht.
Boodschap. In een boodschap aan het
Egyptische volk heeft Koning Faroek
Zaterdag aan het begin van de Moham
medaanse vasten verklaard, dat Egypte
weigert „te worden gebonden door wat
zijn onafhankelijkheid verzwakt of zijn
souvereiniteit beperkt". „Iedere poli-
tiek die niet zal leiden tot volledige
goedkeuring van de eisen van Egypte is
nutteloos. Talmen zal slechts leiden
tot vergroting van de moeilijkheden*",
aldus Koning Faroek.
Verkiezingen. In Ceylon zijn Zondag alge
mene verkiezingen gehouden voor het
huis van afgevaardigden. De eerste
uitslagen wijzen op een zwenking naar
links onder de kiezers. De verenigde
nationale partij, die regeringspartij is,
bleef tot nu toe de sterkste, ook al ver
loor zij zes zetels.
Onenigheid. Syrische dagbladen publi
ceerden Zondag berichten over onenig
heid tussen Koning Talal van Jordanië
en de Jordaanse regering onder premier
Tewfik Aboelhoeda. De voornaamste
oorzaak van de onenigheid zou zijn ge
legen in de wens van de premier, dat
de Koning zich minder met politieke
aangelegenheden zou inlaten. Voorts
zouden beiden het oneens zijn over het
vraagstuk-Jeruzalem. Koning. Talal zou,
in tegenstelling tot wijlen zijn vader
Abdoellah. voor een internationalisering
van de heilige stad zijn. Koning Talal
is verleden week met zijn gezin naar
Frankrijk vertrokken.
Limiet. De Pakistaanse minister van bui
tenlandse Zaken Zafroellah Khan heeft
Zondag te Karatsji verklaard, dat Pa
kistan heeft voorgesteld een tijds
limiet van een maand te stellen voor
de besprekingen over het geschil in
zake Kasjmir tussen India en Pakistan,
die de bemiddelaar van de UNO, de
Amerikaanse professor Frank Graham,
heeft voorgesteld te doen houden.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
de heer Van der Feltz (C.H.) over de
onvoldoende voorbereiding van de her
halingsoefeningen, welke van 17 Maart tot
en met 3 April te Oirschot zijn gehouden,
heeft de minister van Oorlog onder meer
geantwoord, dat bij de voorbereiding en
organisatie van deze herhalingsoefeningen
inderdaad fouten zijn gemaakt, waarvoor
niet alleen degenen, die de leiding hadden,
aansprakelijk kunnen worden gesteld. Men
kan niet' zeggen, dat deze herhalings
oefeningen zijn mislukt. Wel moet worden
erkend, dat het nuttig effect van deze
oefeningen door een en ander zeer heeft
geleden en dat de vraag kan worden ge
steld of de daaraan bestede gelden het
rendement hebben opgeleverd, dat daar
van mocht worden verwacht. De fouten
bij de voorbereiding en de organisatie zijn
van nadelige invloed geweest op de goede
geest en het besef van de noodzaak van
dergelijke oefeningen bij de reserve-offi
cieren en dienstplichtige onderofficieren,
die daaraan moesten deelnemen.
De minister is na onderzoek tot de over
tuiging gekomen, dat de gebleken tekort
komingen eensdeels haar oorzaak vinden
in gemaakte fouten, anderdeels in een on
gelukkige samenloop van omstandigheden.
Toen vaststond, dat de inrichting van de
op de Veluwe gelegen kampen enkele da
gen later zou zijn voltooid dan verwacht
werd, moest op zeer korte termijn worden
besloten, de reserve-officieren en dienst
plichtige onderofficieren naar de leger
plaats bij Oirschot te dirigeren. De laat
ste troepen van het 32ste Regiment Infan
terie konden pas op 17 Maart de leger
plaats bij Oirschot verlaten. Hierdoor ont
stond verwarring, terwijl het kamp niet in
gereedheid kon worden gebracht om de
nieuwe troepen te ontvangen. Er waren
niet voldoende dienstplichtige soldaten
beschikbaar om huishoudelijke diensten te
verrichten. De theoretisch vastgelegde be
velsverhoudingen bleken in de praktijk
niet te voldoen.
De minister heeft maatregelen doen ne
men om herhaling in de toekomst te voor
komen.
