Markt in Noord floreert al
vijf jaar in Floresstraat
Kennemer Lyceum gastheer bij
interlyceale voor sportwedstrijden
Joegoslavische folklore in Bloemendaal
Aanvallende speurhond
met mes gestoken
Zangleerlingen van
Coby Riemersma
Kamerlid en vakbond
leider spraken voor CHU
Wij moeten te
hard rijden
Nieuw geluidssysteem
voor smalfilm-projectie
biedt grote perspectieven
VRIJDAG 20 JUNI 1952
-
HAARLEMS DAGBLAD - ORRECIITE HAARLEMSCHE COURANT
Haarlemmer in beroep
bij Amsterdams hof
Chauffeur van N.Z.H.:
Examens
Morgen speeltuindag
Uitvinding
Amsterdamse muziekprijs
(B 2) voor Jan Mul
„De Spaarnespatters" met
een gezellig familiespel
Verzoek in Friese taal
niet ontvankelijk
Wie gisteren een krop sla of een
hemd op de markt in de Floresstraat in
Haarlem-Noord kocht, zal niet bemerkt
hebben dat deze markt haar vijfde ver
jaardag beleefde. Er waren geen vlaggen
en geluidsversterkers op het terrein om
de dag te herdenken dat marktdirecteur
J. H. W. Scholten en marktmeester L. D.
VrU er voor het eerst de tentjes inspec
teerden. Zy vertelden ons dat zij op die
dag ernstig getwijfeld hadden aan de le
venskansen van de nieuwe markt. In de
dertiger jaren was een markt op het Pre-
toriaplein al jammerlijk mislukt; de markt
in het Centrum trok op die dag de kopers
meer, en de ligging was trouwens ook niet
gunstig.
Maar de markt in Noord bloeit. Het
eerste jaar was het moeilijk. De textiel,
een belangrijk product, was nog schaars in
die tijd, maar toen hierin verbetering
kwam groeide de markt al spoedig van
de Atjehstraat tot de Molukkenstraat en
marktmeester Vrij moet goed opletten om
verdere onofficiële uitbreidingen te voor
komen.
Zoals op alle markten in Haarlem is
ook hier de taak van de marktmeester
niet gemakkelijk. Er is een vaste kern van
standhouders, die een eigen plaats heb
ben, maar wanneer zij deze 's ochtends om
half negen niet ingenomen hebben geldt
hier dezelfde regel als in de kerk. Alleen
zyn de veertig tot vijftig marktlieden, die
op dat uur om het dozijn vrijgekomen
plaatsen kibbelen, aanmerkelijk minder in
getogen dan kerkgangers die graag een
stoel willen hebben. „Je moet dan niet ze
nuwachtig zijn", drukt de heer Vrij het uit.
Marketentster
In de eerste weken van de markt was er
grote behoefte aan een café op het terrein.
De verkopers staan de hele dag in hun
stalletjes en hebben dan wel eens behoefte
aan een kop koffie en nog iets ariders,
want voor dat laatste is in de Floresstraat
ook geen aparte gelegenheid. Nu woonde
er in de straat een dame, die er een twee
dehandswinkel had. Donderdags werd zij
al vroeg in de morgen gewekt door het
lawaai van het opzetten van de tenten, en
toen het een keer slecht weer was en zij
toch niet slapen kon van het getimmer,
besloot zij om maar op te staan en koffie
te zetten voor de mannen. Zij kwam naar
buiten met een blad met koppen koffie.
Er was genoeg voor tien man en een elfde
gaf zij een sigaret. Kort daarop werd er
in haar eigen huis getimmerd en gezaagd
en wie nu op de markt een kopje koffie
wil gaan drinken, of iets anders wil gaan
doen, kan terecht bij „Tante Annet", want
zo heet zij daar. Wij hebben bij Tante
Vanmorgen heeft de 32-jarige chauffeur
T. J. K. uit Haarlem voor het Amsterdams
gerechtshof een recapitulatie gehoord van
het gebeurde op een avond van de elfde
December 1951, toen hij met een vxdend
aan het stropen was in de duinen te Over-
veen in de gemeente Bloemendaal. De
jachtopziener Van der Mey snapte de
vrienden bij hun verboden bezigheid en
sommeerde hen te blijven staan „of de
hond gaat los". Toen beide mannen naar
hun namen werd gevraagd waarschuwde
de jachtopziener ten tweeden male, doch
K. gaf hieraan geen gehoor en nam de
benen. De hond zette op bevel van zijn
baas de achtervolging in. K. trok een mes,
toen hij het dier gevaarlijk dicht achter
zich hoorde. De hond hapte toe en beet de
stroper in de hand, waarin het mes ge
klemd zat. K. verwondde het dier aan zijn
bek en stak later de jachthond nog eens
in zijn romp. Het dier was daarvan na
enige dagen weer hersteld. Op 17 April is
K. door de Haarlemse rechtbank tien da
gen opgelegd, omdat hij schuldig was be
vonden aan het „beschadigen" van een
politiehond. Tegen deze uitspraak kwam
K. in hoger beroep bij het gerechtshof te
Amsterdam.
„Waarom bleef u niet staan, toen u de
hond achter u hoorde?", vroeg de presi
dent. Verdachte: „Ik schrok van het dier".
President: „In eerste instantie hebt u ver
klaard, dat u poogde van de hond af te
komen, om het duinterrein zonder bekeu
ring te verlaten". Verdachte kwam echter
op deze verklaring terug en hield vol, dat
hij uit angst het mes had getrokken.
Op de vraag van de president, of K. de
kosten van het consult bij de dierenarts,
f8, aan de jachtopziener had vergoed,
antwoordde hij ontkennend.
„De hond is dood" vertelde de als ge
tuige gedagvaarde Van der Mey, onbezol
digd veldwachter van de rijkspolitie te
Overveen. „Toch niet van de toegebrachte
steek?" informeerde de president, daarop
haalde de getuige de schouders op.
De procureur-generaal achtte de „be
schadiging" van het dier bewezen en vroeg
bevestiging van het vonnis der rechtbank.
De raadsman bepleitte clementie op grond
van de persoonlijke omstandigheden van
verdachte. PI. was van mening, dat de
steek was toegebracht uit angst voor de
hond.
Op 1 Juli zal het hof arrest wijzen.
Moeder Van Mierlo, de oudste marktkoop
vrouw in de Floresstraat en andere Haar
lemse markten. In haar tentje werkt als
tegenstelling Truusje, de jongste. Tussen
hen in marktmeester Vrij.
Annet thee gedronken. Haar café was met
bloemen versierd ter ere van de verjaar
dag en zij had tweehonderd heerlijke koe
ken gemaakt, die zij de marktlieden aan
bood. Zij heeft ook een tijdje ijs verkocht,
maar daar is zij later van teruggekomen.
Er vormde zich om haar ijskeldertje na
melijk steeds een troep kinderen, die zij
geen gratis ijsje kon weigeren. Tante An
net gaat binnenkort trouwen. Wij ontmoet
ten haar aanstaande man en begrepen
meteen dat zij bij elkaar passen, toen hij
ons een lekkere sigaar deed opsteken.
De kooplieden onderscheiden zich in
twee groepen: standwerkers en stille kra
mers. Het verschil tussen deze groepen is
dat de eerste veel meer en veel harder
praat dan de tweede. Aan het einde van
de markt vonden wij de bekwame Amster
damse standwerkers Gobets en Zijl, beiden
al tientallen jaren in het vak. De heer Zijl
had ditmaal de hand weten te leggen op
een partij vruchtenboren, die het uitper
sen volgens zijn zeggen tot een enkele,
verbluffend eenvoudige handgreep reduce
ren. Om aan zijn betoog kracht bij te zet
ten hadden de mannen zich in kraakhel
dere chirurgenjassen gestoken en gaven
zij nu op een gedekte tafel met echte si
naasappels en grapefruits een demonstra
tie die het publiek deed watertanden.
„Vooral voor die hele kleine kinderen
is vruchtensap een heerlijke drank", schal
de de heer Zijl, handig een oranje fontein
uit een sinaasappel drukkend; „nu zie je
ze niet zoveel, maar van het najaar ko
men ze wel weer". Wij vroegen zijn col
lega Gobets ondertussen wat hij van de
markt dacht. Hij keek eens rond en zag
een groepje mannen, dat naar de vruch
tenboortjes keek. „Ach", zei hij, „dit is
een buurtmarkt, die niet zo gek is. Je moet
Het zal met de Nederlandse zangkunst
goed gaan, zolang er in ons land paedago-
gen gevonden worden als de Heemsteedse
lerares Coby Riemersma. Tot deze conclu
sie kwamen wij na het concert, dat haar
leerlingen gisteravond in de tuinzaal van
het gemeentelijk Concertgebouw te Haar
lem gaven. Een omvangrijk programma
(ongeveer vijftig nummers) werd door hen
ten gehore gebracht. Het bevatte allerlei
muziekvormen en stijlen: opera-aria's,
Franse, Engelse, Duitse, Italiaanse en
Spaanse kunst- en volksliederen. Ieder der
optredende leerlingen had een aandeel in
dit programma overeenkomstig zijn per
soonlijke stemsoort en psychische gericht
heid. En bovendien bleek bij allen de tech
nische stemontwikkeling zo naar verhou
ding vervolmaakt, dat er geen ogenblik
een inzinking van het hoge vertolkings
niveau kwam.
Het zou te ver voeren alle prestaties af
zonderlijk te bespreken. Een algemene sa
menvatting van de indrukken brengt ons
er allereerst toe om op het voortreffelijke
principe der ademhaling te wijzen. Dit be
ginsel bleek voor al deze volledig of nage
noeg volledig geschoolde vocalisten niet
alleen een physieke maar ook een psychi
sche steun te zijn. Het werd de basis voor
een uitnemende toonvorming, zuiver, gaaf
en met tal van expressieve nuanceringen.
Dan willen wij wijzen op de duidelijke ar
ticulatie, die bij alle vertolkingen opge
merkt kan worden, op het stijlbegrip en op
de verrassend goede voordracht, die elk
lied, elke aria in de passende sfeer bracht.
Bezieling werd zelfs een kenmerkt van
voortreffelijke coloratuurzang (Caro nome
uit „Rigoietto" en de fameuze Variaties
van Heinrich Proch). Zij maakte de ver
tolking van „Vesti la giubba" uit „Paljas"
diep aangrijpend, evenals de voordracht
van „Celeste Aïda" van Verdi. Zonder ook
maar in het minst aan andere vertolkingen
te kort te doen zouden wij nog willen noe
men de charmante uitvoering van „La ci-
darem la mano" uit „Don Giovanni" van
Mozart, de sarcastische voordracht van Me
fisto's serenade uit „Faust", de indrukwek
kende zang bij de uitvoering van „In diesen
heil'gen Hallen", de verrukkelijke licht
heid van Wolfs „Elfenlied". Verder nog de
sprankelende geestigheid bij het zingen
van Mozarts „Warnung", de dramatische
kracht van „A merima" van Bossi en de
goed getroffen expressie in Ravels chanson
épique.
Tenslotte willen wij onze grote bewon
dering uitspreken voor de door en door mu
zikale begeleiding door Coby Riemersma
van alle liederen, aria's en duetten, die op
deze avond werden gezongen.
P. ZWAANSWIJK
het op zo'n markt van de vrouwen heb
ben. Die mannen, nou ja, dat is toch maar
toneelvulling".
Standwerker Zijl steeg inmiddels weer
tot ongekende hoogten van rhetoriek: „Ik
was laatst in een klein plaatsje ergens in
het buitenland. Daar kon ik mijn boren
niet kwijt, want de mensen in dat dorp
eten de sinaasappels met schil en al op.
Maar hier zijn wij onder beschaafde men
sen
De meeste kooplieden wilden geen vlag
vertoon en kostbare feestelijkheden voor
deze verjaardag. Daar hebben zij geen on
gelijk in. Maar wij hopen dat de Noord-
markt vele malen lustrum zal vieren, met
of zonder muziek.
Op een openbare vergadering van de
afdeling Haarlem der Christelijk Histori
sche Unie in het Wijkgebouw der Her
vormde Kerk aan de Gedempte Oude
Gracht werd gisteravond het woord ge
voerd door de secretaris van het CNV, de
heer C. J. van Mastrigt, en door het Tweede
Kamerlid de heer F. H. de Wetering.
De eerstgenoemde gaf een beschouwing
van het sociale vraagstuk, dat naar hij
zeide door steeds meer mensen veel te ge
makkelijk en met verlies van eigen verant
woordelijkheidsbesef wordt afgewenteld op
de overheid. Daardoor zijn velen zich niet
bewust van de geruisloze evolutie, waarin
de staat en de maatschappij steeds verder
ineenvloeien. Elke overheid had na de des
organiserende oorlogsjaren ordenend moe
ten ingrijpen, maar het begint er volgens
spreker thans wel heel sterk naar uit te
zien, dat men gaat „ordenen om te orde
nen". Hiertegenover wilde hij geenszins
het „vrije spel der maatschappelijke krach
ten" stellen, maar wel aanvoeren dat het
maatschappelijk leven thans voldoende
regulateurs bevat om een overheersing van
de sterkere over de zwakkere te voor
komen.
De heer Van Mastrigt wees er op, dat de
eerste sociale verzekering, die de regering
sinds de oorlog tot stand heeft gebracht de
Wachtgeld- en Werkloosheidsverzekering
is, die 1 Juli van kracht zal worden. De
Noodvoorziening voor Ouden van Dagen
dient men naar hij zeide, niet als een
sociale verzekering te beschouwen, zij is
een steunregeling. Hij achtte deze voor
ziening gevaarlijk, omdat zij zijns inziens
alle spaarzin wegneemt. Wanneer men iets
bezit, moet men er immers afstand van
doen om van de noodvoorziening te kunnen
profiteren.
De Noodwet-Drees zou na de oorlog niet
nodig zijn geweest, wanneer men vóór de
oorlog bij de- uitvoering van de Invalidi
teitswet van Talma de premies gelijke tred
had doen houden met de behoeften. De heer
Van Mastrigt uitte critiek op de steeds
verder doorgevoerde centralisatie bij de
uitvoeringsorganisatie der sociale verzeke
ring. Hij verwierp de groeiende overheids
bemoeiing, zoals hij zeide, niet uit een
practisch oogpunt, maar uit hoofde van het
principe van de eigen verantwoordelijkheid
van de individuele mens als schepsel Gods.
De heer De Wetering, die na hem sprak,
behandelde de internationale overeenkom
sten, waaraan Nederland zich heeft onder
worpen, omdat het economisch, financieel
en sociaal niet meer op eigen benen kan
staan. Hij hekelde het vormen van de
dwergpartijen, die door de verworven
stemmen slechts de tegenstanders in de
kaart spelen en besprak vervolgens de twee
grote historische waarden van het Neder
landse volk: vrijheid en recht, die naar hij
opmerkte door de socialisten in feite onder
geschikt worden gemaakt aan het streven
naar een welvaartsstaat. De wet op het
crediettoezicht, is naar hij zeide, een symp
toom van de socialistische pretentie om
door de staat alle economische wetten te
beheersen. Dit leidt volgens hem naar een
„braintrust van ambtenaren", waarbij de
bedrijven als rijpe appels in de begerige
armen van de staat vallen en de mensen tot
massa-mensen worden gemaakt.
Vijf lycea uit ons land, het Nederlands
lyceum (Den Haag), het Amsterdams
lyceum, het Baarns lyceum, het Lorentz-
lyceum (Eindhoven) en het Kennemer
Lyceum houden twee maal per jaar
vroeger zelfs drie maal een interlyceale,
waarvan de oorsprong reeds van voor de
laatste oorlog dateert. Op de voorjaarsinter -
lyceale, die met Pasen werd gehouden, ein
digde het Kennemer lyceum op tie derde
plaats. Binnenkort zullen leerlingen van
deze school de gastheren zijn van leerlin
gen van de andere lycea, die op Dins
dag 16 en Woensdag 17 Juli naar Over
veen komen voor de zomer-interlyceale.
Elke school mag officieel niet meer dan zes
tig afgevaardigden (meisjes en jongens)
zenden. Van de toegestane zestig afgevaar
digden van elk lyceum bestaat ongeveer
de helft uit supporters. De ploeg van het
Lorentzlyceum uit Eindhoven zal Maandag
14 Juli aankomen. Op de beide dagen, die
de interlyceale duurt, zullen de meisjes en
jongens elkaar ontmoeten in tennis-, zwem
en het buitenbad van „Stoop") en atle
tiekwedstrijden. Het programma der athle-
tiekwedstrijden bestaat uit speer- en dis
cuswerpen, hardlopen (individueel en esta
fette), hoog- en vèrspringen en kogelsto
ten. De rector van het Kennemer lyceum,
drs. E. van Meir, zal de interlyceale op
Dinsdagmorgen officieel openen en de voor
zitter van de Kennemr Lyceum Vereni
ging (K.L.V.) Ralph Schicht zal de gasten
welkom heten. Om tien uur beginnen de
tennis- en zwemwedstrijden. Zwemmen
55
11
Naar aanleiding van de kwestie der
verkorte rijtijden Lij de NZHVM schrijft
een bus-chauffeur van deze onderneming
ons, dat, in tegenstelling met de mening
der directie, de rijtijden thans inderdaad
té kort zijn geworden. Hij geeft als voor
beeld lijn 4 waarvan het traject met 1500
meter is verlengd en waarvoor de rijtijd
met zes minuten is verkort. Hetzelfde zou
ongeveer gelden voor lijn zes. Van rust op
de eindpunten is volgens hem geen sprake
en er moet veel te hard gereden worden.
Zo zegt hij, dat op de Lorentzkade de
chauffeurs zelfs van hun vijfde versnel
ling gebruik maken, Hetgeen betekent, dat
zij daar zestig kilometer per uur rijden.
Hij acht dit daar een levensgevaarlijke
snelheid.
De chauffeur wijst tevens op het uiter
mate vermoeiend karakter van het rijden
met een Crossley in het stadsverkeer en
bepleit een dienstindeling, die het moge
lijk maakt, dat de chauffeurs op redelijke
tijden aan gelegenheid tot rust en eten
komen. De thans geldende dienstregeling
is naar hij zegt zo krap, dat vaak op de
lijnen 3 en 4 bij het station een conduc
teur moet worden meegegeven om vertra
ging in te lopen.
alleen in de morgenuren, de tenniswedstrij
den gedurende de gehele dag.
Dan ontmoeten de meisjes en jongens
elkaar des avonds weer'op een gezamen
lijke maaltijd in de gymnastiekzaal. Na af
loop geven leden van de afdeling toneel
van de K.L.V. in de aula van de school een
opvoering van het toneelspel in drie be
drijven van Jan Everwijn, „Moppie". Voor
de leerlingen van het Kennemer lyceum
wordt dit stuk reeds gespeeld op de jaar
lijkse feestavond, waarmede ieder school
jaar wordt afgesloten. Voor de onderbouw
is dit op 10 Juli en voor de Bovenbouw
(leerlingen uit de derde klasse en hoger)
de daarop volgende avond.
Terugkerende tot de interlyceale, op de
tweede dag worden de athletiekwedstrijden
gehouden. Des avonds volgt er in het ge
bouw van 't Kennemer lyceum een feeste
lijke bijeenkomst, afgewisseld met sketches
en andere vrolijke zaken. Ook zullen de
prijzen uitgereikt worden. Een wisselbeker
zal uitgereikt worden aan dat lyceum, dat
het hoogst aantal punten behaalt.
De wisselbeker werd in 1949 door het
Kennemer lyceum gewonnen en kwam in
1950 en 1951 in het bezit van het Amster
dams lyceum.
Aan het Kennemer Lyceum te Overveen
zijn geslaagd voor het eindexamen Gymna
sium A: de dames: A. E. Dekker, K. "g. de
Groot; de heren F. M. L. v. Geen. J. R. Pers
man: verlengd examen: 2 candidaten.
Geslaagd voor examen Gymnasium B: de
dames: E. A. H. v. Eek, G. B. Potgieser; de
heren: G. v. Benthem v. d, Bergh. C. W.
Dekker, C. P. Vroege en Ph. A. Went. Ver
lengd examen: 1 candidaat. Afgewezen 1
candidaat.
Op 17 Juni 1902 werd dank zij de voort
varendheid van de grondlegger en stichter
van het speeltuinwerk in Nederland, de
heer U. J. Klaren, na vele moeilijkheden
overwonnen te hebben, de eerste speeltuin
in ons land geopend. Ter gelegenheid
daarvan wordt morgen, Zaterdag, op alle
Nederlandse speeltuinen de jaarlijkse
speeltuindag gevierd. De kinderen vieren
feest. Wedstrijden, volksdans, zang en
muziek staan op het programma.
burgerlijke stand heemstede
ONDERTROUWD: A. Prins en Th. E. Jan
maat. J. C. Grannetia en M. H. C. van Lent.
G. A. Hoogenbos en E. H. Kuvener. A. R. P.
Jongkind en M. Raasveldt. H. Fokker en C. J.
van Honschoten. H. R. Abma en M. C. Schous.
A. A. Ruisbroek en E. Th. M. van der As-
donk.
GETROUWD: P. van Overdijk en M. Th.
Wijzenbroek. E. Prager en I. C. Smit. Th. P.
M. Andriaanse en M. J. Kapiteijn.
GEBOREN: Johanna Wilhelmina Maria, d.
v. E. Kluen en M. G. Berendsen. Gezina Ma
ria Cornelia, d. v. P. C. Draijer en Th. G.
Broekhof. Bernardus Jozef, z. v. P. P. J. Ver-
steege en M. S. Oostendorp. Theodora Agatha,
d. v. A. Andreae en E. Horn, Petra Maria,
d- v. F. H- Driessen en M. Vermeulen.
OVERLEDEN: J. Pik, 71 jaar, J. R. Egger-
ding, 30 jaar.
De Bloemendaalse architect H. F. Roos
dorp heeft, zoals de laatste dagen in enkele
kranten te lezen is geweest, mededeling ge
daan over een uitvinding, die door hem zou
zijn gedaan en die het mogelijk zou maken,
electrische stroom op te wekken zonder
brandstof van welke aard ook te gebruiken
en zelfs zonder dat „de natuurelementen
te hulp behoeven te worden geroepen".
Met atoomenergie heeft het ook niets te
maken, aldus de heer Roosdorp. Aangezien
de uitvinder geen verdere bizonderheden
over zijn vinding wil verstrekken en dat
gene wat ervan bekend geworden is teveel
vragen openlaat ten aanzien van de tech
nische verwezenlijking van zijn systeem,
achten wij het niet verantwoord ruchtbaar
heid aan deze mededelingen te geven,
temeer waar de formuleringen waarin
de heer Roosdorp blijkbaar zijn mededelin
gen heeft gegoten, enig scepticisme wel
rechtvaardigen.
Burgemeester en wethouders van Am
sterdam hebben op advies van een beoor
delingscommissie bestaande uit Sem Dres
den, Felix de Nobel en Wouter Paap, de
vier werken voor mannenkoor, zonder be
geleiding en niet te moeilijk, op Neder
landse of Latijnse tekst, die in opdracht
van de gemeente zijn gecomponeerd door
Albert de Klerk, Joep Schreurs, August
Vörding en Jaap Vranken, goedgekeurd en
ieder met een bedrag van 300 gehono
reerd.
De muziekprijs B 1-1952 200 boven
het honorarium voor de componist van het
beste der vier in opdracht geschreven wer
ken) is toegekend aan Joep Schreurs voor
zijn „Sinte Caecilia".
Voorts zijn goedgekeurd de werken voor
gemengd koor, eveneens in opdracht en
onder de genoemde voorwaarden gecompo
neerd door Marius Flothuis, Jan Mul en
Louis Toebosch. Deze composities werden
eveneens met 300 gehonoreerd. De mu
ziekprijs B 2-1952 voor de beste dezer in
zendingen is toegekend aan Jan Mul voor
zijn composities: Morinde, Het ezeltje en
De kaalhoofdige ruiters.
Ongeveer drie jaar geleden introduceer
den Cor Ruys en Myra Ward het genoege-
lijke blijspel „Vogel, vlieg de wereld in.
bij het Nederlandse publiek en zij wisten
het mede dank zij een voortreffelijke be
zetting tot een waar kasstuk te maken.
Sindsdien is het een dankbaar object voor
de amateurs geworden. De auteur, A. P.
Dearsley, behandelt geenszins problemen
van wereldschokkende betekenis, integen
deel, er zullen wel meer moeders zijn als
mevrouw Hapgood, die maar niet willen
beseffen dat kleine kinderen nu eenmaal
groot worden en de moederlijke zorgen dan
zo langzamerhand als een irriterende be
lemmering in hun toekomstplannen gaan
beschouwen. Vooral de oudste zoon be
ginnen de enge familiebanden hevig te
knellen en wanneer hem een goede positie
in Nigeria wordt aangeboden, grijpt hij
deze kans om de wereld in te vliegen met
beide handen aan. Maar uit het een vloeit
het ander voort en wanneer zijn bemidde
laar zich aan de familie komt voorstellen,
ontstaat er tussen hem en Phyllis, de oud
ste dochter, een idylle die niet geheel zon
der moeilijkheden verloopt. Uiteraard ont
breekt ook in dit gezin het enfant terrible
niet de levenslustige Myra, die haar
schuchtere aanbidder geducht op de huid
zit en -zich de zonderlingste capriolen met
hem veroorlooft. De andere problemen be
staan dan uit aangebrande biefstuk, inge
wikkelde meetkundesommen en verdere
momentopnamen uit het alledaagse fa
milieleven.
Ook de toneelafdeling van de Haarlemse
Hawaiïanmuziek-Vereniging „De Spaarne-
soatters" heeft Donderdagavond in de
Stadsschouwburg van dit biiispel bijzonder
veel genoegen beleefd. Willem van der
Veer had als regisseur voor een verant
woorde mise-en-scène gezorgd, zodat de
taferelen in en vlot tempo tot een aantrek -
keliike voorstelling konden worden ge
combineerd. Daarbij waren de spelers aar
dig op elkaar afgestemd. Het was prettig
te ervaren, dat niemand zich hinderlijk
naar d'e voorgrond drpng.
Zo zagen wij een gezellige pater familias
van Her van Dijk, die alle opkomende
stormen met een gemoedelijke rust over
zich heen liet gaan, maar daarbij toch
uitstekend met veel gevoel voor humor de
juiste blijspeltoon wist te vinden. Mies
Fabel-Priester was een grappige spring-
in-'t-veld met alle allures van de moderne
bakvis, geestig geassisteerd door Jaap Bbk-
hof als de stuntelig bedeesde minnaar. Tiny
Smink wist zich geheel van elke sentimen
tele gemoedsbeweging te onthouden en
gaf de te bezorgde moeder daardoor zelfs
een bijna plausibel karakter. Gonny Jonker
als Phyllis, de naar het leven hunkerende
jonge vrouw, vormde met Arie Mulder als
John Neilson. een voor het toneel eminent
liefdespaar. Jan Ebeli en Leo Fabel gaven
de zoons het gewenste contrast en Truus
Woelinga-Kroese maakte van Dandy West-
more een aandoenlijk-timide wezentje.
In het kantoor van de importeurs der
Bell and Howell-camera's te Haarlem heb
ben wij gisteren kennis gemaakt met het
laatste smalfilm-nieuwtje van deze Ame
rikaanse firma, dat, wanneer de voorte
kenen niet bedriegen, een kleine revolu
tie zal ontketenen in de amateur-cinema-
tografie. Dat nieuwtje is de Filmosound
202, een projector, waarmee iedere 16 mm-
cineast zijn eigen filmpjes van een gespro
ken tekst, muziek of andere geluidseffec
ten kan voorzien tegen een fractie van de
kosten van een normale „sound" film. Het
geheim - of eigenlijk het ei van* Columbus
van deze nieuwe vinding - ligt in de com
binatie van een filmprojector met een
„tape recorder" (magnetische geluid-opne-
mer) met dien verstande, dat deze mag
netische geluidsband hier op de filmstrook
zelf „geënt" wordt. Men kan dus eerst,
met een normale 16 mm-opneemcamera,
een „stom" filmpje maken en het dan la
ter. na de ontwikkeling en magnetisering,
zelf van tekst of van muziek voorzien
die men door middel van een bij
het toestel behorende microfoon met re
corder tijdens het projecteren van de film
op de magnetische geluidsstrook kan vast
leggen. Perfecte synchronisatie van beeld
en geluid is dus mogelijk en bovendien kan
men, bij eventuele vergissingen, de film
gewoon tot voor de fout terugdraaien en
de verbeterde tekst uitspreken, waarmee
de eerste geluidsopneming automatisch is
vervangen.
De perspectieven van dit nieuwe geluids
systeem zijn inderdaad onbegrensd omdat
de tekst op iedere film nu een onbepaald
aantal malen uitgewist, gecorrigeerd en
vervangen kan worden. Van propaganda
films voor instellingen en bedrijven bij
voorbeeld moest men tot nu toe voor ieder
land een anders-talige copie laten maken;
nu echter kan men volstaan met op het
origineel telkens een andere taal te „en
ten". Soortgelijke voordelen biedt het
nieuwe systeem voor de vervaardiging
van onderwijs- en instructiefilms, die in
verschillende milieux vertoond moeten
worden en stellig ook voor de plezier-smal-
filmer, die thans op goedkope en eenvou
dige manier op zijn eigen huiselijke film
pjes de stemmen van vrouw en kroost,
van zijn schoonmoeder of zijn foxterrier
voor het nageslacht vei-eeuwigen kan. Na
tuurlijk is dat „goedkoop" maar betrek
kelijk. want filmen blijft in deze tijd van
deviezenschaarste nog altijd een kostbare
bezigheid. Maar met dat al zijn de kosten
van zo'n magnetisch geluidsfilmpje dan
toch maar een procent of tien, twintig van
die welke met het optische geluidssysteem
vervaardigd worden. Dat beweert althans
de importeur van de Filmosound 202, die
binnen afzienbare tijd een laboratorium
ooent, waar men zelfs u\y oude 16 mm
films van een „posthume" geluidsband zal
kunnen voorzien, met alle plezierige mo
gelijkheden, daaraan verbonden! De kwa
liteit van het geluid is, zoals wij gisteren
hebben kunnen constateren, niet minder
dan dat van het normale sound-systeem.
Draait dus uw \-eerwerk maar vast eens
stevig op, gij verwoede amateur- en be
roeps-smalfilm-enthousiasten!
De heer P. Wybenga, chef-redacteur van
het Fries Dagblad te Leeuwarden, heeft
onlangs bij het gerechtshof te Leeuwarden
een bezwaarschrift ingediend tegen het feit,
dat de officier van justitie niet kan ingaan
op zijn klacht tegen het optreden van de
Leeuwarder gemeentepolitie tegen enkele
journalisten op 16 November. Het hof
heeft thans beslist dat de heer Wybenga
terecht beklag heeft gedaan over het feit
dat geen vervolging ter zake van mishan
deling is ingesteld, maar dat zijn verzoek
dit alsnog te doen, niet ontvankelijk is, om
dat het in de Friese taal is gesteld. Artikel
12 van het Wetboek van Strafvervolging
gaat er kennelijk van uit aldus het hof, dat
een verzoekschrift in de Nederlandse taal
behoort te worden gesteld.
Zaterdag, Zondag
en Maandag kan
men in Bloemen-
daals zich hiertoe
bijzonder goed le
nende Openlucht
theater kennis ma
ken met het Natio
naal Danstheater
van Joegoslavië,
of juister gezegd:
het Nationale En
semble van Volks
dansers van de
Servische Repu
bliek, gevestigd te
Belgrado, dat een
programma uit
voert van zang,
dans en muziek uit
Macedonië, Servië,
Kroatië, Slovenië,
Dalmatië, Istrië,
Montenegro en
Bosnië. Ter intro
ductie van dit even
veelzijdige als
kleurige schouw
spel menen wij
niet beter te kun
nen doen, dan hier
enige pasages over
te nemen uit een
deskundig artikel
van Mila Djordje-
vic uit het laatst
verschenen num
mer van „Dans-
kroniek".
Daarin wordt on
der meer gezegd
dat Joegoslavië
nog altijd een in de dorpen der
laagvlakten en van de bergen levende
folklore bezit, mede omdat ongeveer tach
tig percent van de bevolking buiten de
grote steden woont. Het platteland is er
de schatkamer van de volkskunst. De cho
reografen hebben nu van de vele motieven
de schoonste en meest karakteristieke uit
gezocht. Oorsprong en type der dansen
hangen samen met de historie, de geogra
fische ligging en andere elementen. Men
bespeurt invloeden van de landen aan de
Middellandse Zee en van het Nabije Oosten,
maar altijd voert toch het Slavisch karak
ter de boventoon. Maar evenmin is de
eeuwig-menselijke factor uit te wisselen en
zo is er verschil in lichte en vrolijke, zwaar
moediger en langzamer dansen.
Bij de dansen uit de vruchtbare gebieden
Servische dans.
van het Noorden treft onmiddellijk de vrij
moedige levensvreugde. Ook speelt het
wedstrijdelement er een grote rol in: de
jongemannen trachten elkaar te overtref
fen in virtuositeit om de bewondering van
de meisjes te oogsten. Onstuimig, met een
sterke erotische inslag, zijn de veel uithou
dingsvermogen vergende dansen uit Dal
matië: amoureuze spelen, soms geheel over
gaand in gedanste pantomime.
De serieuze dansen komen meestal uit de
bergstreken, waar de mensen zwaarmoe
diger zijn. Dikwijls zijn ze waardig en trots
met een sterk gevarieerd rhythme. In
enkele gevallen begeleiden de danser^ zich
zelf met voetgestamp en gerinkel van
munten. Overigens wordt de groep door
een orkest begeleid. Karakteristieke instru
menten zijn de froula (een primitieve her
dersfluit), de toepan of grote trom, de met
een plectrum bespeelde tamboera cn de
doedelzak.
Het optreden is mede een lust voor het
oog door de weelde van vaak eeuwenoude,
met de hand geborduurde, stijf van het
goud staande costuums in schitterende
kleuren, die schilderachtig zullen uitkomen
tegen het natuurlijke décor. Olga Skovran
heeft de algemene leiding. Zoals wij reeds
gemeld hebben, ligt het in het voornemen
van Koningin Juliana om Zaterdagavond
met de twee oudste prinsessen de première
bij te wonen. De reeks voorstellingen,
waarvoor ook grote belangstelling van de
zijde van Haarlemse scholieren bestaat, is
opgenomen in het Holland Festival.
