Admiraal George Creasy vertelt hoe hij prinselijk gezin naar Engeland bracht U...J UHTER eerlijk! STBOBlU® ,nsrugzaJ. roef en p!cnicmand De economische vooruitzichten van Nieuw-Guinea Wereldnieuws Een oorlogs-herinnering Zware luchtaanvallen op Codrington in haven van IJmuiden De export Virginia De radio geeft Vrijdag Eredoctoraat voor J. H. van Heek PANDA EN DE VERDWIJN-MACHINE Tock ió liet zo Hagel valt omhoog DONDERDAG 10 JULI 1952 2 Belangwekkend proefschrift van jhr. mr. R. J. Stratenus nieuwste Franse ha ar verf-methode Molendij k's Kapsalons Amerikaanse studenten bezoeken ons land Kerkelijk Nieuws Actiecomité van AVRO- leden wenst statuten wijziging Ir. G. Koning overleden Mulo-examens U kunt er beslist niet buiten! Admiraal Sir George Creasy, K.C.B., C.B.E., D.S.O., M.V.O., „commander in chief" van de Britse „home fleet" die onlangs aan boord van zUn vlaggeschip de Vanguard een bezoek aan Rotterdam heeft gebracht, heeft in „Alle Hens", het maandblad van de Koninklijke Marine, verteld hoe hij in Mei 1940 het Nederlands Prinselijk gezin naar Engeland heeft gebracht. De admiraal commandeerde toen de Britse eerste flottielje torpedobootjagers en zijn vlaggeschip was de Codrington. Op 11 Mei vertrok de admiraal met de Codrington, die door. de Griffin werd ver gezeld, van Dover naar de Nederlandse kust, met de opdracht alle Britse torpedo bootjagers onder zijn bevel te nemen en het landen van Duitse versterkingen op het strand te verhinderen. Onderweg maakten de Britten kennis met de Duitse duikbom menwerpers: „Iedereen had de indruk, dat de vlieger opdracht van Hitler had, op ieder van ons persoonlijk te richten en dat hij nauwelijks zou kunnen missen". De duisternis bracht bevrijding van de „Luft waffe", doch bracht tevens eigen proble men met zich, toen men omstreeks midder nacht twee torpedoboten van de Koninklijke Nederlandse Marine tegenkwam. Britten en Nederlanders waren niet van eikaars aanwezigheid op de hoogte, maar konden gelukkig op tijd eikaars identiteit vast stellen. Dan geeft admiraal Creasy het volgende relaas van de tocht van het Prinselijk ge zin: „Om twaalf uur van de 14e Mei (als ik mij de datum juist herinner), ontving ik orders om mijn flottielje die avond IJmui den binnen te brengen. Er moesten ver scheidene opdrachten worden uitgevoerd, doch de meest belangrijke taak, die ik voor mij zelf en de Codrington reserveerde, was het aan boord nemen van Prinses Juliana, Prins Bernhard en hun twee dochters, voor de overtocht naar het Verenigd Koninkrijk. In de hoop aan de aandacht van de Luftwaffe te kunnen ontsnappen, stelde ik het binnenlopen van IJmuiden uit tot het invallen van de duisternis, maar de daarop volgende reeks luchtaanvallen op de haven maakten duidelijk, dat onze be wegingen niet aan de aandacht van de vijand waren ontsnapt. Ik draaide de Co drington en meerde als laatste, gereed om onze opdracht uit te voeren. Mij werd medegedeeld, dat de Prinses om 22.00 uur zou aankomen, maar ik begreep, dat zij opgehouden zou kunnen worden door vij andelijke handelingen en het was dan ook ongeveer 23.15 uur, toen de auto's bij het schip aankwamen. Ik had de grote eer mijzelf, mijn beman ning en zijner majesteits schip, waarover ik het bevel voerde, ten dienste te stellen van de prinses. Ik moge hieraan toevoe gen, dat ik bij deze gelegenheid admiraal Van Holthe voor het eerst ontmoette, die toen de functie van adjudant van dienst bekleedde. Een begin van, wat ik hoop dat ADVERTENTIE HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.18 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen: 8,50 Voor- de huisvrouw. 9.05 Platen. 1Q.00 „Kinderen en mensen", causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen. 10.40 Bas-bari ton en'piano. 11.00 Feuilleton. 11.20 Platen. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Weerbericht. 12.33 Sport en prognose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws 13.20 Dansmuziek. 14.00 Kookpraatje. 14.20 Platen (14.50-15.10 voordracht). 16.00 Vrou wenkoor. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Orgel. 17.20 Muziekpraatje met illustraties. 17.50 Ronde van Frankrijk. 18.00 Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18.45 „Denk om de bocht". 19.00 Piano. 19.10 „Wat doet uw man?", klank beeld. 19.30 „Vroomheid, die moest buiten staan", causerie. 19.45 „Op bezoek bij ande ren". 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Voordracht. 20.30 „Benelux". 20.40 „Van vreemde bodem", causerie. 21.00 Ca baret. 21.35 „Het leven betrapt: Oude men sen hebben het woord". 21.55 Buitenlands weekoverzicht. 22.10 Lichte muziek. 22.40 „Vandaag". 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Platen. HILVERSUM H, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45 Woord voor de dag. 8.00 Nieuws- en weerberichten. 8.15 Gewijde muziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor zieken. 9.30 Voor de huis vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Sopraan en piano. 11.30 Platen. 12.15 Zigeu nerkwintet. 12.30 Weerbericht. 12.33 Lichte muziek. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Vocaal ensemble en vierhandig pianospel. 13.45 Platen. 14.00 „Het verzorgen van ka merplanten tijdens de vacantie", causerie. 14.15 Platen. 15.20 Blokfluitensemble. 15.40 Voordracht. 16.00 Kamermuziek. 16.30 Voor dracht. 16.50 Platen. 17.00 Verzoekprogram ma voor de jeugd. 17.30 Militaire causerie. 17.40 Platen. 17.45 Fries programma. 18.00 Nieuws. 18.15 Gevarieerde muziek. 18.45 Platen. 18.50 Amusementsmuziek. 19.15 Re geringsuitzending: „Verklaring en toelich ting". 19.35 Platen. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.10 Gevarieerde muziek. 20.30 „Pioniers", hoorspel. 21.20 Philharmonisch Orkest, groot koor en solisten. 22.00 Repor tage. 22.15 Gevarieerd programma, 22.40 Pla ten. 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Esperanto 23.30-24.00 Platen. TELEVISIE (KRO) 20.15-21.45 KRO-gas- tenboek: filmactualiteiten; weeroverzicht, Telenews; gevarieerd programma. BRUSSEL, 324 M. 11.15 Kamermuziek. 12.15 Platen. 12.20 Weerbericht. 12.34 Vlaamse muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Concert. 14.00 Volksmuziek. 14.50 Zang en piano. 15.10 Gitaar. 15.30 Zang en piano. 15.50 „De Schelde", oratorium. 17.00 Sport. 17.05 Platen. 17.15 Zang. 17.35 In strumentaal kwintet. 17.50 Zang. 18.10 Cau serie, 18.20 Platen. 18.30 Voor soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Piano. 20.00 Symphonie-orkest koren en solisten. 22.15 Nieuws. 22.30 Vlaam se muziek. 23.00 Nieuws. 23.05-24.00 Casino concert. hij mij toestaat, te noemen, een langdurige vriendschap. Luchtaanvallen Wij vertrokken, zodra het Koninklijke gezelschap aan boord was. Tijdens deze gehele periode had de haven een hele reeks van luchtaanvallen te doorstaan en deze bereikten een hoogtepunt, toen wij afvoeren. Ik was midden in het vaar water, toen een vliegtuig voor het schip neerduikend, iets liet vallen, dat kennelijk een mijn was die ontijdig tot ontsteking kwam en aan stuurboord in ondiep water ontplofte, daarbij een prachtige waterzuil opwerpend, die mijn brug kletsnat maakte. Gehoorzaam aan de oude wet „stuur naai de laatste aanslag", stoomde ik de haven uit, dicht onder stuurboordswal van het vaarwater blijvend. Vele jaren later werd mij verteld, dat de volgende dag twee magnetische mijnen aan bakboordkant van het vaarwater ontploft waren. De oude wet had zijn waarde bewezen. Met grote vaart voeren wij zo ver mogelijk uit de kust en verminderden daar de snelheid tot 10 mijl om het Koninklijk gezelschap zo weinig mogelijk hinder te doen ondervinden van het tril len in hun verblijfplaats achteruit en ook om op een redelijk tijdstip de volgende morgen in Harwich aan te komen. Onze overtocht was kalm, zonder gebeurtenis sen en na mij de eer vergund te hebben met haar te ontbijten, ging Hare Koninklijke Hoogheid om 09.30 uur te Harwich van boord en reisde met een extra-trein naar Londen. Wij voelden ons allen trots een rol in deze gebeurtenissen te hebben gespeeld, maar waren ons wel bewust van de ge voelens van verdriet en kommer die onze Koninklijke gasten bij hun gedwongen vertrek uit eigen land met zich droegen. Terwijl ik in IJmuiden lag had ik op dracht gekregen een torpedöboot jager naar Rotterdam te zenden om de volgende dag met het Nederlandse leger samen te werken. Ik zond een jager van de „H"- klasse onder bevel van luitenant ter zee der le klasse C. W. Greening. De opdracht waarvoor hij naar Rotter dam werd gezonden, bleek onuitvoerbaar te zijn, maar zijn aanwezigheid was van onschatbare waarde, aangezien hem de hoge eer tebeurt viel Koningin Wilhelmina aan boord te nemen en, uiteindelijk, haar in veiligheid naar het Verenigd Konink rijk te brengen. Ik vertrok weer uit Harwich, met iedere beschikbare torpedobootjager, kort nadat ik Prinses Juliana aan de wal had ge bracht en ik was nabij de Nederlandse kust tot het einde van de bittere gebeur tenissen. Wij konden weinig helaas heel weinig medehelpen bij de uiteindelijke evacua tie. Het was een droevige tijd. Uiteindelijk echter kon ik voelen, dat de tijd zich wreekt, omdat ik het geluk had bij het maken van de plannen vóór en het uitvoeren van de invasie van Normandië te dienen als chef van de staf van de geallieerde maritieme opperbevelhebber, onder de algemeen opperbevelhebber, ge neraal Eisenhower. Met het succes van die grootste amphi- bische operatie van de geschiedenis, wist ik dat de bevrijding van Nederland slechts een kwestie van tijd kon zijn en voelde ik, dat'het lijden en de moeilijkheden van 1940 naar de achtergrond zouden verva gen in het klare licht van de overwinning". ADVERTENTIE De universiteit van Amsterdam zal het eredoctoraat in de letteren en wijsoegeerie verlenen aan de heer J. H. van Heek te Enschedé wegens „buitengewone verdien sten", die in vier groepen kunnen worden ondergebracht: Pogingen tot behoud en herstel van in het bijzonder middeleeuwse monumenten, vooral in het Oosten des lands; uitbreiding van het openbaar bezit van belangrijke werken, inzonderheid schilderijen; stimu lering van het oudheidkundig en prae- historisch bodemonderzoek en het instand houden van belangrijke terreinen wegens hun natuurschoon en geologische en recrea tieve waarden. De heer Van Heek is directeur van het Museum Twente, dat uit de Oudheidkamer Twente is ontstaan. De heer Van Heek heeft veel gedaan voor het behoud van het kasteel Berg, van de naburige kerk en pastorie en van de Boet- zelaersborg. Inwendig is het kasteel Berg gemaakt tot een museum van middeleeuwse kunst, die ten dele door de familie Van Heek is verzameld. Een groot aantal historische bouwwerken zijn mede door toedoen van de heer Van Heek gerestaureerd onder andere Doornenburg. Ook heeft hij zijn medewerking verleend bij het instandhou den van overblijfselen van het Romaanse klooster Hoog-Elten. Op het gebied van de natuurbescherming heeft de heer Van Heek zich verdienstelijk gemaakt in de stichting De Gelderse Ach terhoek, die een natuurpark heeft laten aanleggen rondom het kasteel Berg. Aan de Stichting voor Instandhouding van Nationale Monumenten heeft hij de terrei nen De Haarlerberg geschonken. ADVERTENTIE Gezondheid om mee te nemen (Speciale berichtgeving) Aan de Leidse universiteit promoveerde gisteren jhr. mr. R. J. Stratenus, wonende te 's-Gravenhage, tot doctor in de rechts geleerdheid op een proefschrift, getiteld „Een voorlopig onderzoek naar de econo mische vooruitzichten in Nederlands Nieuw Guinea". Als promotor trad op dr. J. H. Boeke. In de inleiding tot zijn dissertatie noemt de promovendus het kernpunt van de Nieuw Guinea-kwestie niet het economisch belang van Nederland, maar de Nederland se verantwoordelijkheid voor een gebied, waar nog geen zelfstandige politieke wils vorming mogelijk is. De schrijver, die economisch adviseur van het gouvernement van Nieuw Guinea is geweest, zegt er van overtuigd te zijn dat Nederland beter dan Indonesië de Papoea kan binnenvoeren in de moderne beschaving. Zou de Nederlandse regering deze overtuiging tot de hare willen maken, dan is het een dringende noodzakelijkheid dat aan alle onzekerheid omtrent de poli tieke toekomst van Nieuw Guinea defini tief een einde wordt gemaakt. Zolang iemand kan twijfelen aan de bedoelingen van Nederland ten aanzien van Nieuw Guinea zal met de economische ontwikke ling van dit gebied zelfs geen begin kun nen worden gemaakt. Op grond van een uitgebreid onderzoek van de huidige economie, komt de schrij ver tot de conclusie dat het antwoord op de vraag of ontwikkeling van de thans reeds zichtbare mogelijkheden voldoende kan zijn om Nieuw Guinea binnen afzien bare tijd (bijvoorbeeld 10 jaar) een slui tende begroting en handelsbalans te be zorgen, bevestigend luidt. Evenwel kan dit gebied over tien jaar nog niet zo ver zijn dat het de van Neder land geleende gelden kan terugbetalen.-Het zal zelfs van Nederland nog jaarlijks een bedrag van omstreeks f 20 millioen nodig hebben. Voor de schatkist blijft Nieuw Guinea dus nog geruime tijd een debetpost. Naar de mening van de schrijver behoe ven met de ontwikkeling van Nieuw Gui nea althans voorlopig, geen zeer grote be dragen te zijn gemoeid. Degenen, die in dit verband over milliarden spreken, ver liezen zijns inziens de realiteit uit het oog. Een lening van circa f 50 millioen zal no dig zijn zomede een jaarlijkse bijdrage „a fonds perdu" ad f 10 millioen gedurende een jaar of tien. Daarbij komen dan nog de militaire uitgaven. De schrijver is er stel lig van overtuigd dat dit geen bedragen zijn, welke ook het verarmde Nederland niet zou kunnen opbrengen. En het is zijns inziens een goede belegging, want als de Nederlandse regering niet bereid is deze bedragen te fourneren, dan acht hij het be paald uitgesloten dat Nieuw Guinea binnen afzienbare tijd een sluitende begroting heeft. ADVERTENTIE Als eerste in Haarlem brengen wij de in alle tinten. Zeer snelle behandeling vanaf 5.—. Mislukkingen uitgesloten. Santpoorterplein 1 - Tel. 19706 Haarl. Vrijdag vertrekt van de Lloydskade te Rotterdam het door de Nederlandse regering gecharterde schip „Nelly" met ongeveer 1350 emigranten naar Australië- Met het s.s. „Groote Beer" arriveerden gisteren ongeveer 800 Amerikaanse stu denten in ons land, die, evenals eenzelfde aantal dat Maandag a.s. met de „Water man" zal aankomen, gedurende twee maanden Ëuropa zullen bezoeken. Ongeveer vijfhonderd van deze 1600 stu denten zullen kortere of langere tijd in ons land verblijven. Zij werden bij hun aankomst te Rotter dam welkom geheten door dr. H. N. Boon, secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Verder waren ter be groeting aanwezig de Amerikaanse consul te Rotterdam en de Amerikaanse cultu rele attaché in ons land. Aan boord bevond zich een internatio nale staf van deskundigen, die gedurende de reis naar Europa de studenten voorlich ting gaf over economische, sociale en po litieke problemen van diverse landen. Op de thuisreizen zullen de studenten de op gedane ervaringen bespreken. Ned. Herv. kerk Beroepen te Oldebroek H. Talsma te Den Haag; te Ede (vac. J. H. Cirkel) L. Blok te Kampen; te Perth (West Australië) bij de Ned. Ver. in de Presbiteriaanse kerk J. van Lokhorst te Nieuwpoort. Beroepbaarstelling. De heer G. van Estrik, cand. te Maurik, stelt zich beroepbaar. Geref. kerken Beroepen te Westeremden A. Nagelkerke, cand. te Wolphaartsdijk; te Doetinchem E. de Vries te Dwingelo. Chr. Geref. kerken Tweetal te Nieuwpoort H. C. v. d. Ent, cand. te Barendrecht en A. Zwiep te Schie dam. Beroepen t" Middelharnis M. Baan te Dordrecht. Geref. gemeenten Beroepen te Ridderkerk W. Hags, cand. te 's-Gravenhage. Examens De classis Haarlem heeft praeparatoir ge ëxamineerd en beroepbaar verklaard de heer H. van der Plaat, candidaat te Haar lem. 85. Toen na vele, vele uren Joris Goed- bloed nog altijd niet was teruggekeerd van zijn poging om de Verdwijn-Machine te vervoeren, nam iedereen aan, dat hij on derweg het slachtoffer was geworden van zijn eigen uitvinding, en dat stemde allen zeer verdrietig niet in de laatste plaats Panda. Hij was dan ook in een zeer be drukte stemming toen vele uren later een grote auto voorreed, waarin de Minister zat met een escorte van politie-agenten. De staatsman wipte echter vrolijk uit het voer tuig, en zijn eerste, opgewekte kreet was: „En ventje hoe staat het met de we tenschap? Hè? Is de professor er al in ge slaagd om een Verschijn-Machine uit te vinden?" „Ja, Excellentiehakkelde Panda, „m-m-maar„Wat?!", kreet de minister. „Is er een maar bij? Wil je me soms vertellen dat het ding niet werkt?" „N-n-n-nee", antwoordde Panda ongeluk kig, „de Verschijn-Machine zal wel wer ken. maar professor Goedbloed is in tussen verdwenen„Oals het anders niet is!", riep de bewindsman op gelucht uit. „Ddt mag niet hinderen! Wan neer we de uitvinding hebben, komen de uitvinders er niet op aan! Je hebt niets dan last van die luidie verwachten alleen maar steeds allerlei medailles op ongelegen momenten.Nee, dat is niet erg! Zet die machine maar liever eens aan het werk en laat ons iets verschijnen!" Nu was het dus Panda's taak, om het wetenschappelijk werk van Joris Goedbloed over te nemen. Het voorlopig comité van actie uit de AVRO-leden heeft Woensdag in Utrecht zijn eerste vergadering gehouden. Na af loop werd het volgend communiqué ver strekt: „Het ligt geenszins in de bedoeling van het Voorlopig Comité van Actie uit de AVRO-leden, enige actie te ontwikkelen, welke het belang van de AVRO zou kun nen schaden. Het comité heeft vernomen, dat als onmiddellijke reactie op de gebeur tenissen van de laatste tijd, culminerend in het ontslag van de heer W. Vogt, een aanzienlijk aantal leden het lidmaatschap heeft opgezegd. Met klem dringt het co mité bij de leden erop aan vooral lid te blijven van de vereniging, omdat iedere verzwakking van het ledental schadelijk zou zijn voor de handhaving van de plaats der AVRO in het Nederlandse radiobestel. Langs legale weg zal het comité er naar streven op korte termijn te geraken tot een herziening der statuten in meer democra tische zin. Een dergelijke herziening is destijds, blijkens de Radiobode van 16 Juli 1950, door de voorzitter, de heer G. de Clercq, in uitzicht gesteld. Een in verband daarmede op verzoek van het bestuur in gediend concept voor een statutenwijziging bleef onbeantwoord". De bedoeling der verlangde statuten wijziging is, zo werd voorts medegedeeld, te komen tot een beter geconstrueerd stem recht der leden. Volgens het comité is een AVRO-contribuant zonder enige twijfel lid van de AVRO en heeft hij op die grond statutair onbeperkt toegang tot een alge mene vergadering. Het comité vindt het onjuist, dat de mening van de twee a drie honderdduizend leden in de algemeene ver gadering vertolkt wordt door de daar aan wezige leden, slechts ongeveer 40 a 60 in getal. Te Utrecht is in het St. Antoniuszieken- huis op 58-jarige leeftijd overleden ir. C. Koning, wetenschappelijk directeur van het Nationaal Luchtvaartlaboratorium. Na zijn studie aan de Technische Hoge school te Delft, waar hij in 1918 het. diplo ma als werktuigkundig ingenieur behaalde, werd hij op 1 Februari 1919 verbonden aan het laboratorium van de Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart, dat later het Nationaal Luchtvaartlaboratorium werd. Bij de te Haarlem gehouden examens voor het diploma Mulo-A zijn geslaagd: A. Knaapen, F. v. d. Kolk, J. Kooy, H. F. Kuiper, G. H. v. d. Stelt, J. de Jonge, A. Vink, M. A. J. Til, H. A. Scheltens, O. de Jong, A. Jongejan, W. Kuit, C. S. Spaar garen, H. Sommer, M. W. Jonker, L. J. Da- niëls. W. Nierhes, W. J. Bosman, K. Bijvoet, D. C. Koopmans, M. van den Boogaard, G. Priester, M. A. v. d. Raad, G. Smit, E. van Zadelhof f, M. Poots, J. Spoelstra; afgewe zen: 1 candidaat. ADVERTENTIE Nu fs hel lijd om een fits vriLchlenlimonadesiroop in huis te nemen. Wat U daar een plezier van be leeft! Echte vruchtenlimo' nade valt bij iedereen in de Smaak en 't is een wijze huisvrouw, die een fles bij de hand heeft. De Gruyler biedt de keuze uit sinaasappel en fram bozen-bessen. van 1,50 per fles, als U het aller beste wilt hebben. Maar er is ook Grenadine en sinaas appel van slechts 1.10. Beide soorten worden met een cassabon voor 10 korting verkocht. De Gruvler maakt het U dus wèl voordelig! 520710 Reliëf. Teneinde de blinden in Argentinië in staat te stellen de gelaatstrekken van president Perón te leren kennen, heeft de Argentijnse organisatie voor hulp aan blinden besloten op de omslag van het door haar uitgegeven tijdschrift het portret van het staatshoofd in reliëf aan te brengen. Ontzetting. Negen conservatieve leden van het Britse parlement hebben in het La gerhuis een motie ingediend met het verzoek dr. Hewlett Johnson, deken van Canterbury, die pas is teruggekeerd van een bezoek aan communistisch China, van zijn ambt te ontheffen. De motie verklaart de 78-jarige deken, die om zijn uitgesproken communistische gezindheid „rode deken" genoemd wordt, „schuldig aan bedrijvigheid in strijd met zijn roeping als geestelijke van een Christelijke kerk en nadelig voor de be langen en de veiligheid van de onder danen van Hare Majesteit". Hoewel de laatste jaren herhaaldelijk om zijn -ont slag is verzocht kan dr. Johnson niet uit zijn ambt gezet worden tenzij hij een overtreding van civiele of kerkelijke aard begaat. Invloed. Op het congres van het verbond van Britse mijnwerkers, dat op het ogenblik in Scarborough gehouden wordt, is een motie van aanhangers van Bevan, die verlaging eist van de begro ting voor de herbewapening met 409.000 tegen 259.000 stemmen verworpen. Deze getallen duiden evenwel op een aanmer kelijke groei van de invloed van Bevan in het verbond, dat tot dusver gematigd van karakter is geweest. Ocaanvlucht. De Amerikaanse luchtmacht heeft medegedeeld, dat twee Sikorsky- helicoptères van de militaire luchtver voerdienst de volgende week van de luchtmachtbasis Westover in Massachu setts naar Europa zullen vertrekken. Dit zal de eerste Transatlantische vlucht zijn, die ooit in een vliegtuig van dit type is gemaakt. De helicoptères zijn voorzien van speciale benzinetanks. Brand. Bij een grote brand te Hollywood zijn de studio's van de filmmaatschappij „Warner Brothers" over een opper vlakte van acht hectare verwoest. Het vuur sloeg over naar gebouwen aan de andere zijde van de Los Angeles-rivier. Hier brandden een hangar vol met vliegtuigen en een loods van de spoor wegen met tien rijtuigen uit. Het .vuur was veel heviger dan bij de brand, die in Mei in de studio's van „Warner Bro thers" woedde. Toen werd een schade van 1.250.000 dollar aangericht. Vrienden. Een aantal Britten, onder wie de Labour-oud-ministers Shawcross en Gaitskell, heeft een organisatie, genaamd „vrienden van de Atlantische Unie", opgericht, die wil streven naar een „zo nauw mogelijke samenwerking op po litiek, economisch en sociaal gebied tussen de leden van het Noord-Atlan tisch verdrag". Ziek. In het eerste officiële communiqué over de gezondheidstoestand van me vrouw Eva Perón, de echtgenote van het Argentijnse staatshoofd, wordt gezegd, dat zij „opnieuw onderzocht is door haar artsen, die bevonden, dat haar toestand op het ogenblik niet 'bevredigend is. Haar is absolute rust voorgéschreven". Mevrouw Perón is ziek sinds vorig jaar September. Sinds 4 Juni is zij niet meer in het openbaar verschenen. Protest. Leiders van de Britse Labour- partij hebben meegedeeld, d'at de partij in het gehele land een campagne zal voeren tegen het gisteren bekendge maakte wetsvoorstel der regering, dat beoogt het staatsbedrijf voor het weg vervoer weer in particuliere handen te leggen. De vervoersdiensten per spoor en per auto werden in 1947 door de toenmalige Labour-regering genationa liseerd. Indien het voorstel wordt aan genomen, zullen ongeveer 40.000 vracht_ auto's die thans voor het staatsbedrijf rijden, aan particuliere ondernemers worden verkocht. Deze ondernemers zullen jaarlijks een bedrag van onge veer 4.000.000 pond aan de staat moeten betalen, ter compensatie van de verlie zen, die de spoorwegen, die nog eigen dom van de staat zullen zijn, tengevolge van de concurrentie zullen lijden. Beslag. Het districtsgerechtshof van Bonn heeft op verzoek van de kanselarij van Adenauer bevel gegeven de oplage van „Der Spiegel" van deze week in beslag te nemen. In dit nummer van het West- Duitse weekblad is een artikel opgeno men waarin wordt verklaard, dat kan selier Adenauer plannen heeft gemaakt om ingeval van een Russische invasie te vluchten en dat hij samengewerkt zou hebben met de Franse geheime dienst. „Der Spiegel" heeft een oplage van 110.000 exemplaren en wordt in Bonn veel gelezen wegens zijn geestige poli tieke commentaar. HAGEL valt uitsluitend in buien en meestal bij onweer in het warme ge deelte van het jaar. Is de temperatuur onder het vriespunt, dan komt echte hagel niet voor, hetgeen verband houdt met de wijze waarop hagelstenen ontstaan Het zal sommige van onze lezers wel licht verbazen te vernemen dat grote hagel stenen niet maar eenvoudig- weg bevroren waterdruppels zijn die uit de wolken zijn komen vallen, maar dat aan de vorming daarvan een groei proces ten grondslag ligt. Als kleine bevroren deeltjes val len de hagelkorreltjes uit de wolkenlagen die op zeer grote hoogte drijven. De groei die zij daarna doormaken is dan te vergelijken met de ijsafzetting waaronder vliegtuigen te lijden hebben. Want in de wolken komen tot ver boven het niveau van 0 gr. C. (dus beneden het vriespunt!) waterdruppeltjes voor, die dus onderkoeld zijn.- Het vallende korreltje groeit nu vooral door het opvan gen van deze onderkoelde druppeltjes, die zich als ijzellaagjes op hem vastzetten. Dan wordt de reeds aangegroeide hagelkorrel door opwaartse luchtstromingen gegrepen en tot grote hoogte opgestuwd. Daarna valt hij opnieuw, doch wederom wordt hij om hoog gevoerd. En steeds neemt de hagel korrel in omvang toe, gelijk een gastro noom, die men te lang laat tafelen. Dit spel van vallen en stijgen kan ge ruime tijd aanhouden, tot de hagelsteen een dusdanige grootte heeft bereikt, dat de opwaartse luchtstromingen hem niet lan ger in zijn val kunnen belemmeren en hem de vrijheid moet worden gelaten, onze hoofden te teisteren. .j Dat dit geen pretje is, weet ieder die kan meespreken over hagelstenen „zo groot als duiveneieren". In den regel schuilt in de weergave der afmetingen wel enige over drijving, maar er zijn betrouwbare berich ten van ware keien, die naar beneden zijn komen zetten. De grootste hagelsteen, waarop Nederland zich kan beroemen, schijnt in 1918 te zijn gevallen en had een middellijn van 10 cm. Dat is nu wel aardig, maar te Cette moet in 1844 een ha gelsteen gevallen zijn, die 5 kg. woog! Trouwens, nog niet zo heel lang geleden het was in 1935 is in Spanje een hagelsteen gevallen die 1,5 kg. woog, een gewicht, dat het nodige ontzag moet inboezemen. Toch moet men zich minder verbazen over het feit dat een dergelijke klomp ijs naar beneden valt, dan wel over het ver schijnsel dat een zwaar voorwerp herhaal delijk in het luchtruim op en neer moet zijn gegaan eer het gewicht van dien aard werd dat de opstijgende stromingen er geen vat meer op kregen. Een buitje dusom nooit te vergeten! Ja, nu we zo over buien keuvelen moe ten we ook eens zien hoe het daarmee in andere gebieden is. Want hier moge het dan wel eens regenen, er zijn streken die een jaarlijkse regenval hebben van 125.000 ton water per ha. Daarover morgen. H. PéTILLON. (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1952 | | pagina 2