Sterke man
Waarom heeft Nederland
nog steeds geen dieren wet?
Wereldnieuws
AlADDIÏl
J
Brandende vraag bij Dierendag 1952:
De radio geeft Donderdag
rubber laarzen
gymschoenen
ffe
Beperking kaasinvoer
in de V.S.
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
Kousen week
2
De kern van de zaak
Eén der velen.
Nederland zou tegenmaatregelen
overwegen
„Thalatta" werd in
recordtijd gebouwd
Wat brengt
Gebrom neemt toe
Weekstaat der
Nederlandse Bank
Kerkelijk Nieuws
Een extra''tje voor U!
ió Uet
zo
Geschiedenis
der brandspuit
J
WOENSDAG 1 OCTOBER 1952
Zoals ie vrezen viel, is Egyptes generaal
Naguib hard op weg een onversneden dic
tator te worden. De gang van zaken is
trouwens allerminst nieuw. Een staat waar
in corruptie en uitbuiting hoogtij vierden
en die slechts voor de schijn enkele uiter
lijke kenmerken van de democratie droeg
waarvan de achterlijk gehouden meerder
heid allerminst profijt kon trekken, is voor
een sterke man immer een uitermate dank
baar arbeidsterrein.
Men hoeft allerminst aan te nemen, dat
de generaal Naguib door duistere redenen
van eigenbelang of machtszucht werd ge
dreven, toen hij zijn staatsgreep pleegde om
de Augiasstal van Caïro schoon te vegen.
Maar zelfs wanneer men er van uitgaat,
dat de generaal niets dan de edelste motie
ven koesterde, blijkt het gevaar van zijn
methode. Vóórdat hij zélf er op verdacht
zal zijn, zullen zelfs de uiterlijke kenmer
ken van de democratie verdwenen zijn en
zullen de Egyptenaren zij het dan mo
gelijk gezegend met draaglijker materiële
omstandigheden vervallen tot de jam
merlijke status van een massa, die in ruil
voor het eten waar zij recht op heeft,
hysterische bijvalsbetuigingen moet leveren
aan het schitterend uniform, dat de sterke
man omhult. Zoals dat in Italië en Duits
land het geval was en zoals het nu in
Argentinië nóg gebeurt. Voor de volle maag
van vandaag ruilt zo'n volk zijn kansen van
morgen in.
Het tragische van het geval is, dat er
inderdaad een sterke arm nodig lijkt om
orde op zaken te stellen in vele landen in
het Nabije en Verre Oosten, waar het
feodale systeem de opkomende vloed niet
meer kan weerstaan. Maar even tragisch is,
dat het middel even erg is als de kwaal.
Met andere woorden, dat de sterke man
zéér sterke benen nodig heeft om de weelde
te kunnen dragen en dat men een dictator
gemakkelijker rijk dan kwijt is.
Naguibs actie, begonnen met de verzeke
ring, dat hij zich niet zou inlaten met de
politiek en thans reeds gevorderd tot het
punt waarop hij als premier het ganse
politieke leven in Egypte dicteert, voert
onmiskenbaar in deze richting. En zijn per
soonlijke houding is er al aardig op gericht
verering door het volk aan te kweken. Het
onderbreken van een officiële tocht om een
Egyptische straathond, die onder de wielen
van zijn auto was terechtgekomen, per
soonlijk in pijlsnelle vaart naar een dieren-
asyl te brengen, is daar een typisch voor
beeld van.
Men zal waarschijnlijk moeilijk een zeker
gevoel van sympathie voor generaal Naguib
kunnen onderdrukken. Toen Mussolini in
Italië aan de macht kwam, vonden velen
het ook prachtig, dat de treinen er plotse
ling op tijd gingen lopen. Maar achter de
facade van menselijkheid, van eerlijkheid
en nobelheid, van efficiency en van het op
komen voor de zwakkeren, verschuilt zich
de genadeloze hardheid van het systeem,
dat van de grote leugen uitgaat. Van de
leugen namelijk, dat iedereen, die oppositie
voert tegen de machtsgroep, de verbete
ringen niet wenst, diefde groep in haar
banier heeft geschreven en dat hij bijaldien
als verrader van het volk om hals gebracht
dient te worden.
Niet louter uit sympathie voor het Egyp
tische volk dat van de ene onderdrukking
naar de andere wandelt, moet men bezorgd
raken over hetgeen er thans in Egypte ge
beurt. Een nationaal-socialistisch Egypte
en er zijn vele tekenen, die er op wijzen,
dat dit in de maak is zou een sterke en
gevaarlijke factor in het Midden-Oosten
zijn. Het zou de nationalistische over
wegingen, die toch al het Arabische doen
en laten in hoge mate bepalen, tot fatale
felheid kunnen opvoeren. Ook Naguib zal
zich gedwongen zien met het nationale
prestige te schermen om zijn eigen positie
te handhaven.
Dit alles wijst op de harde noodzaak, dat
het democratische deel van de wereld zich
bezint op een gezamenlijke constructieve
politiek jegens het Nabije Oosten. En in
algemener zin op zo'n politiek jegens de
andere delen van de wereld, waar een on
stabiele situatie totalitaire systemen van
rechts of links morgen een kans kan geven.
ADVERTENTIE
Teddy gevoerde kinderpakjes
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Marialiederen. 7.45 Gebed
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 10.00
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor zie
ken. 11.45 Platen. 11.50 Als de ziele luistert,
causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Concert. (12.30
—12.33 Weerberichten). 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws. 13.20 Platen. 13.55 Zang. 14.00
Metropole-orkest en solist. 14.45 Voor de
vrouw. 15.15 Kamerorkest en solist. 16.00 Bij
bellezing. 16.30 Piano. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Voordracht. 18.00 Lichte
muziek. 18.35 Op de stelling. 18.45 Platen
19.00 Nieuws. 19.10 Levensvragen. 19.30 Pla
ten. 20.0 Radiokrant. 20.20 Gevarieerd pro
gramma. 21.45 Vragen aan voorbijgangers
22.15 Sopraan en orgel. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws, en S.O.S.-berichten. 23.15
—24.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen.
9.30 De groenteman. 9.35 Platen. 10.35 Ik
weet, ik weet wat u niet weet. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Kamerorkest. 11.45 Dieren
bescherming, causerie. 12.00 Zang en piano.
12.25 In 't spionnetje. 12.30 Weerberichten.
12.33 Platen. 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13,00
Nieuws. 14.00 Ontmoetingen met Christo
pher Blaze, hoorspel. 14.35 Gevarieerde mu
ziek. 15.00 Voor zieken. 16.00 Platen. 16.15
Van Pepita's en Mantilla's. 16.30 Platen. 16.45
Voor de jeugd. 17.30 Militaire causerie. 17.40
Platen. 17.45 Regeringsuitzending: R. Nieu-
wenhuis: De Nederlandse dichters in Indo
nesië. 18.00 Nieuws. 18.15 Sport. 18.25 Dans
muziek. 18.55 Gesproken brief. 19.00 Geva
rieerde muziek. 19.40 Rondetafelconferentie.
20.00 Nieuws. 20.05 Orkest en solist. 21.15
With a song in my heart, hoorspel. 22.45
Orgel. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport. 23.30—24.00
Platen.
BRUSSEL. 324 M.
11.45 Vlaamse muziek. 12.30 Weerbericht.
12.34 Voor landbouwers. 12.42 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Engelse les. 14.15
Platen. 14.30 Franse les. 14.45 Platen. 15.00
Voor de vrouw. 15.45 Verzoekprogramma.
16.00 Bastien et Bestienne, opera, (gr.pl.).
17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor kleu
ters. 18.15 Platen. 18.30 Voor soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Alleen voor man
nen. 20.20 Platen. 20.30 Symphonie-orkest
21.50 Strijkkwartetten. 22.00 Nieuws. 22.15
Piano. 22.50 Koorzang. 22.50—23.00 Nieuws.
ZATERDAG is het weer Dierendag
een woord dat bij velen onmiddellijk
gedachten oproept aan oude dametjes met
vette mopshonden, poesen met feeststrik-
ken en wat dies meer zii.
Maar niemand zal nog in ernst geloven
dat het de opzet van Dierendag is, om
dergelijke sentimentaliteiten te bevorde
ren. De bedoeling is veeleer, dat de mens
zich eens even bezint op al het leed dat
onze samenleving wetens of onwetens de
dieren aandoet en dat is waarlijk geen
geringe zaak.
Dat bleek weer eens zonneklaar op een
persconferentie die het hoofdbestuur van
de Nederlandse Vereniging tot Bescher
ming van Dieren deze week hield en waar
bij de nadruk vooral lag op het ontbreken
van een bevredigende dierenwet.
Nieuw dierenwet-ontwerp
Onze huidige -wetgeving s'elt mishande
ling van beesten namelijk alleen strafbaar
indien de „opzet tot pijn doen" gebleken
is en er geen „redelijk belang" van de
mens mee gemoeid was. In de prachtijk
blijkt het echter veelal uitermate moeilijk
dit bewijs te leveren, zodat tal van sadisten,
veeknuppelaars en soortgelijken hun laffe
practijken straffeloos kunnen voortzetten
door zich te beroepen op zulk een „redelijk
belang-'. De jongen die uit pure wreed
heid een katje martelt ontkomt niet aan
een fikse straf, maar de boer die buur-
mans koe doodknuppelt, omdat die op zijn
land verdwaalde, gaat vrijuit als hij slechts
aannemelijk kan maken, dat hij de koe
alleen maar probeerde te veriagen want
dat laatste wordt een „redelijk belang"
geacht.
De gevolgen van dit manco in de wet
geving zijn door Dierenbescherming gere
gistreerd in de periodieke rapporten en de
foto's die van de ergste gevallen gemaakt
worden: afschuwelijke documenten van
onmenselijke wreedheid, welker détails
wij u hier maar besparen.
Negentig jaar lang strijdt de vereniging
nu reeds vergeefs om op dit punt verbete
ring van het lot der dieren te krijgen,
daarbij vooral wijzen op de buurlanden,
waar vrijwel overal doeltreffende dieren-
wetten bestaan.
Dr. mr. W. Hugenholtz, vice-voorzitter
van Dierenbescherming, heeft nu een con
cept van wet ontworpen, waarin hij de af
zonderlijke gevallen van dierenmishande
ling omschrijft en strafbaar stelt en dat
binnenkort formeel aan de ministerraad
zal worden aangeboden. Een officieuze
copie van dit ontwerp ligt reeds geruime
tijd ter bestudering op het departement van
Justitie, maar daarvan is tot op heden nog
geen enkele reactie ontvangen. Dr. Hugen
holtz vleit zich dan ook niet met de hoop,
dat zijn ontwerp er snel en zonder veel
wijzigingen „door" zal komen, want offi
ciële molens malen nu eenmaal langzaam
en bovendien gaat het concept vrij ver: het
wil b.v. zelfs het couperen van honden en
paarden verbieden. Maar in elk geval heeft
Ergens in een willekeurige plaats van
Nederland staat sedert enkele dagen een
woning leeg. De laatste bewoners ervan
zijn vertrokken, geëmigreerd naar
ach wat doet het er toe of hun huidige
woonplaats in Australië, Canada of nog
verder ligt. Ze zijn vertrokken. Het huis
heeft aan de achterzijde een kleine tuin,
omheind door een schutting zonder uit
gang. In die tuin snuffelt een hondje van
nauwelijks vier maanden. Een poes zit op
een tuinmeubel dat de bewoners niet meer
mee konden nemen.
U begrijpt het al, lezer. De twee beesten
waren het eigendom van de emigranten,
die reeds vergeten zijn dat zij nog maar
kort geleden de gezelligheid hadden van
twee dieren-huisgenoten. Aan hun lot
overgelaten wachten de mormels op hun
baas. Die baas komt echter niet terug. Zij
zijn gelukkig opgemerkt door de buren en
deze hebben ze spoedig aan een asyl over
geleverd.
Nu komt bij ons de vraag op: Waarom
maakten de inwoners zich op deze manier
van hun „last" af? Is dan geen ogenblik
bij hen de gedachte opgekomen dat deze
afhankelijke wezens niet voor zich zelf
konden zorgen? Was het onwetendheid,
argeloosheid, of misschien ondankbaarheid?
We kunnen er slechts naar gissen, maar
wel gevoegelijk aannemen dat dit geval
een voorbeeld is van gebrek aan eerbied
voor het dier. Zo zijn tientallen gevallen te
noemen. Iedere dag opnieuw blijkt, dat wij
mensen er nog steeds niet genoeg van
doordrongen zijn dat het dier de plaats en
zorg moet hebben die het verdient. De
acties tot bescherming van dieren, die over
al ter wereld met kracht gevoerd worden,
kunnen niet slagen zolang de gehele mens
heid er niet goed van doordrongen is dat
zij moet strijden tegen iedere mishande
ling of verwaarlozing van het dier. De
Werelddierendag, die ieder jaar op 4 Oc
tober gehouden wordt is er voor om te
herinneren aan het dier en de behandeling
die het verdient.
Dierenbeschermingin Haarlem en
omgeving staat steeds op de bres voor de
belangen van het dier. Het asyl en de
onlangs plaats gehad hebbende uitbrei
ding daarvan met een speciaal „katten-
tehuisde polikliniek voor minvermo
genden. de inspectie, de propaganda,
en dergelijken brengen grote kosten met
zich mede en Dierenbescherming hoopt
dan ook dat het publiek met milde hand
zal geven bij de huis-aan-huis- en de
straatcollecten.
Zaterdag 4 October zal het bekende pro-
pagandatentje weer op de Grote Markt
te zien zijn, terwijl ter opluistering van
de straatcollecte de Haarlemse Politie-
kapel in de namiddag een wandeling
door de stad zal maken, die besloten
wordt met een concert op de Grote
Markt.
men er een concrete basis in waarop Die
renbescherming haar lang-genegeerde
wensen kan grondvesten.
Jeugd en dierenbescherming
Behoudens die ene zere plek van de ont
brekende dierenwet is de vereniging echter
niet ontevreden over de resultaten van
haar activiteiten in de afgelopen jaren.
Dank zij de intensieve propaganda, die met
medewerking van leraren en onderwijzers
op de scholen wordt gemaakt, ontwaakt ook
in de jeugd geleidelijk meer interesse voor
het streven der Dierenbescherming, terwijl
ook pers, radio en televisie zich steeds in
tensiever met haar werk gaan bezighouden.
Ook de samenwerking met tal van ver
voersorganisaties „te land, ter zee en in de
lucht" werpt vruchten af in de vorm vin
steeds humaner transportmethoden vo5r
dieren, hetgeen allerminst een overbodige
luxe is. Veel steun ondervonden de vereni
ging en haar inspecteurs ook van de politie-
dierenbescherming, die met haar zesdui
zend leden een sterke bondgenote is in de
strijd tegen de dierenbeulerij. De be
moeiingen met het slachtprobleem, de dië-
renverpleging en de asyls waarvan Ne
derland er thans 40, helaas nog ongesub
sidieerd, bezit hebben goede resultaten
opgeleverd, maar minder voorspoedig was
de actie tegen circussen en dierentuinen
(„ware degeneratie-oorden voor de die
ren") die nog niet zoveel weerklank bij
het publiek vond. Maar daar staat weer
tegenover, dat de normale activiteiten be
vredigende voortgang maken en dat het
nu ook in de kerken van Nederland einde
lijk begint te dagen ten aanzien van de
Dat de katten een goede verzorging genieten in het Haarlemse Asyl van Dierenbe
scherming, daar hoeven we niet aan te twijfelen. Niet alleen katten van leden der
Dierenbescherming, maar ook „zwervers" worden opgenomen in dit asyl. Het teveel
aan deze diersoort, vooral in het voorjaar, wordt gedeeltelijk opgevangen door deze
instelling. Thans is het asyl uitgebreid met een speciaal pension, dat plaats geeft
aan veertig katten.
dierenbescherming. Dit laatste punt werd
uitvoerig toegelicht door ds. G. P. Klijn,
die onder meer betoogde dat in vele ge
renommeerd-,,vrome" streken van Neder
land dikwijls de ergste gruwelen bedreven
werden en dat er ook op de kansels jaren
lang te weinig aandacht was voor het feit
dat het dier als schepsel Gods ook recht op
eerbied heeft. Maar gelukkig, aldus ds.
Klijn, komt hierin thans overal een kente
ring ten goede.
Het collecte-probleem
Eén grief heeft Dierenbescherming nog:
zij: krijgt te vaak nul op het request wan
neer zij voor haar werk wil collecteren, al
begrijpt zij wel dat inzamelingen ten bate
van mensen voorrang moeten hebben. Dus
moeten vele plaatselijke afdelingen vol
staan met het houden van bazars, tentoon
stellingen en dergelijke, om aan de nodige
contanten te komen, maar de recettes van
dat soort werfacties zijn doorgaans veel
minder groot dan die van lijst- of buscol
lecten. Het is daai-om verblijdend, dat vele
gemeenten alsnog toestemming tot een
publieke inzameling hebben gegeven, want
ook de plaatselijke afdelingen van Dieren
bescherming zitten financieel voortdiirend
tegen het plafond van hun mogelijkheden.
Eu als het waar is dat „de beschaving van
het individurecht evenredig is met zijn
houding jegens de dieren" (een geliefkoos
de theorie van de genoemde dr. Hugen
holtz), dan mogen wij, hoogst-beschaafde
individuen in Haarlem en omstreken, wel
extra-diep in de buidel tasten als straks
ook hier de bussen rammelen.
ADVERTENTIE
Morgen zal te Genève de zevende bijeen
komst beginnen van de verdragsluitende
partijen van de algemene overeenkomst in
zake tarieven en handel. Verwacht wordt,
dat van Nederlandse zijde tijdens deze bij
eenkomst toestemming zal worden gevraagd
tot het nemen van tegenmaatregelen in
verband met de van Amerikaanse zijde ge
troffen beperkingen op invoer van Neder
landse boter en kaas in de Verenigde Sta
ten.
De Nederlandse delegatie staat onder
leiding van mr. H. van Blankenstein, di
recteur van de dienst voor Buitenlandse
Economische Betrekkingen van het minis
terie van Economische Zaken.
De directeur van de Nederlandse Dok
en Scheepsbouwmaatschappij te Amster
dam. de heer P. Goedkoop Dzn., heeft het
12.480 bruto registerton metende motor
tankschip „Thalatta", dat in recordtijd is
gebouwd (vier maanden op de helling en
twee maanden afbouwtijd) overgedragen
aan de directeur van de rederij „Thalatta
N.V.'? te Amsterdam, dr. I. Möller.
ADVERTENTIE
Volgens een voorlopig cijfer van hel
Centraal Bureau voor de Statistiek wa
ren op 1 Augustus in ons land 218.000
bromfietsen in gebruik.
Het aantal bromfietsen is sedert 1949
als volgt gestegen:
1 Augustus 1949: 4.500
1 Augustus 1950: 55.000
1 Augustus 1951: 148.000
1 Augustus 1952: 218.000
Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de
netto-toeneming van het aantal brom
fietsen in Nederland in de periode 1
Augustus 1951 tot 1 Augustus 1952
70.000 bedroeg, tegen 93.000 in het
daaraan voorafgaande jaar.
Uit de weekstaat van de Nederlandse
Bank per 29 September blijkt dat de char-
tale geldhoeveelheid met niet minder dan
f 89 millioen tot f 2.989 millioen steeg. Het
saldo van de schatkist daalde van f 842
millioen tot f 753 millioen.
Op de bijzondere rekening van het rijk
(M.S.A.) is f 30 millioen bijgeboekt.
Van de posten waaruit de deviezenvoor
raad valt op te maken, zijn deze keer de
vorderingen in guldens wegens betalings-
accoorden het sterkst, namelijk met f 49
millioen, gestegen
De deviezenreserve is met f 53 millioen
aangegroeid tot f 2.161 millioen. Goud en
deviezen samen wijzen een bedrag aan van
f 3.396 millioen tegen vorige week f 3.343
millioen. De bank heeft deze week een be
drag van f 71 millioen aan schatkistpapie
ren afgegeven, waardoor de desbetreffende
post gedaald is tot f 237.600.000.
c
57. „Het is maar goed", sprak Jolliepop,
,dat ik mij in mijn jeugd als padvinder in
het kaartlopen heb bekwaamd; deze ken
nis komt thans goed van pas. De bergen,
bossen en rivieren, op deze kaart aangege
ven, kan ik alle in dit landschap terug
vinden". „Maar", vroeg Panda, „kun je
ook de schat terugvinden?" „Hum", zei
Jolliepop, „naar de aanwijzingen op de
Kaart te oordelen, zal de schat zich ergens
in dit blanco vierkant moeten bevinden.
Wij dienen dus te graven in het deel van
het eiland, dat door het vierkant wordt
omsloten". „O, dus het is niet zo moeilijk
om de schat te vinden?", riep Panda uit.
„Misschien toch wel, mijnheer Panda",
wierp Jolliepop bedenkelijk tegen, „het
vierkant omsluit namelijk een vierkante
kilometer land!" Panda begon enigszins te
beseffen, dat nog heel wat moeilijkheden
voor hen lagen; want tenslotte is het geen
peuleschilletje om een vierkante kilometer
land- zonder schoppen of spaden om te gra
venM-aar van de moeilijkheden, die hen
in de gedaante van de heer Teutbei volg
den, waren zij zich nog niet bewust!
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Nederlangbroek J. T. Door
nenbal te Oene; te Lathum (toez.) R. D.
H. Naber, cand. te Groningen.
Geref. kerken
Aangenomen naar Heerenveen (vac. W.
Kreuzen) J. H. Post te Wieringerwerf.
Bedankt voor St. Catharines (Ont.) (Ca
nada) H. W. Wierda te 's-Gravenhage-
Loosduinen.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Aangenomen naar Vollenhove-Cadoelen
J. D. Houtman te Overschild.
Aangenomen naar IJmuiden C. van
Leeuwen te Zaltbommel.
Chr. Geref. kerken
Aangenomen naar Zaamslag H. van
Leeuwen te Delft.
Geref. gemeenten
Bedankt voor Katwijk aan Zee F. Mal-
lan te Bruinisse.
Dr. P. ten Have f
In de ouderdom van 52 jaar is te Rozen-
daal (Geld.) overleden dr. P. ten Have,
predikant bij de Ned. Hervormde gemeente.
Dr. Ten Iiave promoveerde op 46-jarige
leeftijd aan de R.U. te Utrecht tot doctor
in de theologie op een dissertatie getiteld:
„Een methode van Bijbelse catechese".
Vooral door zijn catechisatieboekjes en
handleidingen voor godsdienstonderwijs en
bijbelbesprekingen heeft hij baanbrekend
werk verricht en grote bekendheid verkre
gen. Zijn bekendste werk is de tweedelige
bijbelse handleiding „Bij de Bron", waar
van vijf drukken verschenen.
Ds. S. de Vries t
In de ouderdom van 75 jaar is te Zeist
overleden ds. S. de Vries, emeritus predi
kant der Geref. kerken. Hij aanvaardde in
1902 hét predikambt te Haastrecht en dien
de de kerken van Purmerend, Nieuw-
leusen, Nieuw-Dordrecht, Westervoort,
Ambt-Vollenhove en Medemblik, waar hij
in 1942 met emeritaat ging.
ADVERTENTIE
Links geweven, vol geminderd 1.95
Links geweven, solide 2.85
Enkalon, zeer fijn 4.25
Paulctte, de sterke kous 5.45
Nylon, extra w ij d 6.25
Perion, zeer rekbaar 6.85
Dubbel nylon, 70 denier 6.95
Neinylon. Zwitserse import8.95
Half wol met nylon 2.23
Zuiver wol met nylon 6.85
Wol geplatteerd 5.65
Onderkous, ook in grijs1.35
DIVERSE SOORTEN KOUSEN
OOK IN GRIJS
T/m. Zaterdag 11 October
op het 2e paar 10 KORTING!
ANEGANG 25
Tel. 12296
Vertrek. De elfjarige Ivan Perecnik, het
Joegoslavische pleegkind van een Su-
deten-Duits echtpaar, dat de jongen als
zijn eigen kind heeft opgevoed, is Dins
dag, na een hartroerend afscheid van
zijn pleegouders naar Joegoslavië ver
trokken. Tevoren was hem en zi.in
pleegouders door functionarissen van de
Joegoslavische ambassade te Bonn een
afscheidsmaal aangeboden.
Geschil. India en Pakistan hebben de
secretaris-generaal van de UNO, Trygve
Lie, meegedeeld, dat zij bereid zijn een
bemiddelaar te aanvaarden om te trach
ten hun geschil met Zuid-Afrika tot een
oplossing te brengen. In diplomatieke
kringen verwacht men, dat Zuid-Afrika
niet accoord zal gaan met benoeming
van een bemiddelaar. De algemene ver
gadering had Lie opdracht gegeven een
bemiddelaar te benoemen, aangezien
geen overeenstemming was bereikt over
de vorming van een gemengde commis
sie ter bespreking van de klacht van
India en Pakistan, dat in Zuid-Afrika
Indiërs en Pakistani op economisch en
sociaal gebied worden achtergesteld.
Men verwacht, dat Zuid-Afrika zal ver
klaren, dat deze kwestie een zuiver bin
nenlandse aangelegenheid is.
Reiziger. Dr. Hjalmar Schacht, minister
van Financiën onder Hitler, is Dinsdag
naar Spanje vertrokken. Hij deelde
verslaggevers mede, dat hij voor een
particulier bezoek ongeveer een week
in Spanje zou verblijven. Hij reist niet
op uitnodiging van de Spaanse regering,
doch het is mogelijk, dat hij een be
spreking zou voeren met generaal Fran
co en een van de Spaanse ministers, al
dus verklaarde Schacht. In de afgelopen
drie weken heeft Schacht Perzië en
Egypte bezocht en de regeringen van
deze landen van advies gediend over
financiële vraagstukken.
Sigaar. Een man en zijn vrouw te Auck
land (Nieuw Zeeland) hebben iets in de
lucht gezien, dat leek op een lange si
gaar. Het bewoog zich op drie km.
hoogte ogenschijnlijk regelmatig voort
en verdween na zes seconden. Aan één
zijde waren zes of acht groenblauwe
lichten te zien. Het enige geluid was een
nauwelijks hoorbaar geruis.
Overleden. De 73-jarige Lord Waldorf
Astor, Brits krantenmagnaat en eige
naar van een grote renstal, is gisteren
na een kort ziekbed op zijn landgoed
Cliveden in Buckinghamshire overleden.
Hij was een bekende persoonlijkheid in
politieke kringen. Door het overlijden
van Lord Astor zullen voor het distriet
Wycombe (Buckinghamshire) tussen-
tijdse verkiezingen moeten worden ge
houden, aangezien zijn zoon, die hem in
het Hogerhuis zal opvolgen, Labour-
afgevaardigde voor dit district in het
Lagerhuis is.
Bezoek. Radio-Belgrado heeft Dinsdag
avond gemeld, dat verwacht wordt, dat
maarschalk Tito in het aanstaand voor
jaar een bezoek zal brengen aan Enge
land. De maarschalk heeft „in beginsel"
een uitnodiging van Eden, de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, om
naar Engeland te gaan, aanvaard. Er
was echter geen datum vastgesteld.
"Eenzaam. Uit Boekarest te Wenen aange
komen vluchtelingen hébben medege
deeld, dat de voormalige communisti
sche Roemeense minister van Buiten
landse Zaken Anna Pauker bij de ope
ning van de herfstzitting van de Roe
meense nationale vergadering eenzaam
op een der achterste plaatsen zat. Dit is
de eerste maal dat zij, na haar zuivering
en ontheffing van haar functie, in het
openbaar is verschenen.
Snelle dienst. De British Overseas Air
ways Corporation heeft bekend gemaakt,
dat zij op 14 October een derde regel
matige dienst met straalvliegtuigen zal
beginnen, en wel op de route Londen-
Singapore. De Comet-straalverkeers-
vliegtuigen, die hiervoor gebruikt zullen
worden, zullen de gehele afstand in on
geveer 20 uur kunnen afleggen, de 4-
motorige Argenaut-toestellen, die thans
op deze route vliegen, hebben hiervoor
twee en een halve dag nodig. Daar er op
verschillende plaatsen tussenlandingen
zullen worden gemaakt, zal de gehele
reis 27 uur duren.
Samenwerking. De vakverenigingen van
metaalarbeiders en mijnwerkers uit de
zes landen van de Europese kolen- en
staalgemeenschap willen in de toekomst
nauw samenwerken bij alle gemeen
schappelijke vraagstukken en een ge
sloten blok vormen tegenover de Hoge
Autoriteit. Dinsdag is in Luxemburg
een eerste conferentie van vakbonds
functionarissen gehouden ter bespreking
van een organisatorische aaneensluiting
van de vakverenigingen.
KTESIBIOS, de in Alexandrië woonach
tige constructeur die we op deze plaats
reeds eerder hebben genoemd en op wiens
naam een waterorgel staat, heeft in de
tweede eeuw v. Chr. verscheidene andere,
zo niet nuttige dan toch in ieder geval ver
nuftige constructies vervaardigd. Hieronder
was bijvoorbeeld een oorlogswerktuig, dat
door middel van samengeperste lucht zwa
righeden naar de vijand wierp.
Toen men zich ging afvra-
gen, wie in de oudheid de
vervaardiger van de perspomp
kon zijn geweest, was het dan
ook niet verwonderlijk dat de
uitvinding van het toestel door
velen eveneens aan Ktesibios
werd toegeschreven. Hoe dit
ook zij, in ieder geval werd de "s"
brandspuit die op het principe van de zuig-
perspomp berustte, door de Romeinen reeds
in brons uitgevoerd, gelijk het voorbeeld
van Bolsena ons bewijst.
De eerste toepassing om water in een
aaneengesloten stroom op het vuur uit te
storten, dagtekent waarschijnlijk uit de 2de
eeuw v. Chr., doch welk gebruik van deze
vinding werd gemaakt in het jaar 64 n.
Chr., toen onder Nero de grote brand te
Rome woedde, is niet bekend.
Is hiermede de kroon gestoten van het
hoofd van Jan van der Heyden, die wij
hier te lande als de uitvinder van de brand
spuit roemen? Geenszins! Althans niet ge
heel.
Want de vergeten brandspuit moest op
nieuw worden uitgevonden. Dat is welis
waar niet door Jan van der Heyden ge
schied. want vóór hem vond het blussings-
werk reeds plaats door middel van spuiten,
dié veel gelijkenis vertoonden met de gla
zen-spuit, welke vele ouderen onder ons
zich nog wel zullen herinneren. Maar de
blussingsmogelijkheden met dit materiaal
waren beperkt en na de grote brand van
Londen in 1666, zetten de uitvinders zich
aan het peinzen om middelen te vinden,
waardoor dergelijke rampen in het vervolg
doelmatiger konden worden bestreden. En
Jan van der Heyden komt de eer toe hier
voor het eerst een practische oplossing te
hebben gevonden door het construeren van
de slangenspxiit, waarbij de
klemtoon op de slangen dient
te vallen en niet op een nieuw
principe, dat hij zou hebben
uitgevonden. De werkwijze met
dit instrument was ook nog
vrij primitief, want de hand-
brandpomp werd geplaatst in
een houten of koperen bak, die
met water (aangevoerd met brandemmers)
werd gevuld en van waaruit het water
door de pomp via een leren slang op het
vuur werd gespoten.
Twee jaar later (in 1674) ontwierp Mor-
land de eerste grote pomp met zuigers die
met leren ringen waren verpakt en wéér
later werden zuigstangen aangebracht, zo
dat het aandragen van emmertjes water
overbodig werd. Waaruit we alweer kun
nen zien, dat ieder zijn steentje heeft bij
gedragen en dat ook in dit geval de lau
wertak niet aan één persoon mag worden
toegekend. Dit doet aan de verdienste van
Jan van der Heyden, die ook de straatlan
taarns verbeterde, natuurlijk niets af.
En nu we het toch over straatlantaarns
hebben, zouden we u op het merkwaardige
feit willen wijzen dat 16 jaar geleden de
straatverlichting in Lhasa, de hoofdstad
van Thibet, reeds moderner was dan die
in Londen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
