Scheidende Zandvoortse
politiechef gehuldigd
BRYLCREEM
Zandvoortse Handelsvereniging
accoord met winkelsluitingsregeling
Verbod aardappelteelt in Zandvoort
Heemstede
Bloemendaal
Bennebroek
Af scheidsvoorstelling
van Jan Musch
„Veilig Verkeer" ver
gadert in Leeuwarden
WOENSDAG 8 OCTOBER 1952
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Aanbieding erepenning der gemeente
Taptoe voor Heemsteedse
raadhuis
Aanbesteding in Heemstede
r
T1
-• 0m m
Na langdurige discussie
Kortsluiting in
Karei Doormanschool
Jaarvergadering BDHG
Caravankamp geëxploi-
teerd zonder vergunning
Verdachten voor de kantonrechter
Belangrijke
raadsvergadering
De oogst van het strand
geeft U glanzend haar
OMDAT
OMDAT
OMDAT
,De Vrek
Begrafenis P. Gortzak
Nog een toneelvereniging
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Onder zeer grote belangstelling heeft de heer G. J. W. Vreman, korpschef van de
Zandvoortse politie, afscheid genomen van de gemeente, waarin hij zovele jaren bij
de politiedienst verbonden was, een gemeente, die hem in de loop van die jaren zéér
lief geworden was en waarin hij zich de sympathie en waardering verwierf van zéér
velen, in en buiten Zandvoort. Dat zjjn persoon werd gewaardeerd, bleek des middags
in de raadzaal, waar de Zandvoortse gemeenteraad afscheid van hem nam.
Aanwezig waren oud-burgemeester H.
van Alphen met echtgenote en kinderen,
mevrouw Y<hn Fenema-Brantsma en de
hoofden van takken van dienst. Bericht
van verheldering was binnengekomen van
de heer C. Siegers wegens ziekte en van
de h,éer J. Moll wegens werkzaamheden.
Nadat de korpschef met zijn echtgenote
eA zoon door de gemeente-secretaris was
binnengeleid, richtte burgemeester mr. H.
M. van Fenema eerst het woord tot oud-
burgemeester Van Alphen, wiens aanwe
zigheid spreker ten zeerste verheugde.
Zich tot de korpschef wendend, ver
volgde de spreker, dat de heer Vreman
meer dan 30 jaar met succes en toewijding
zijn arbeid in Zandvoort had verricht.
"Waar zou thans beter afscheid genomen
kunnen worden dan in het hart der ge
meente? Het algemeen aspect van de
ambtsvervulling van de heer Vreman lag
volgens spreker hierin, dat hij dit ambt op
voorbeeldige wijze vervulde in een moei
lijke gemeente. Handhaving van openbare
orde en goede zeden eiste veel tact, re
geling van het verkeer en een goede ver
standhouding met de amusementsbedrijven
leken dikwijls bijna onoplosbare vraag
stukken maar dank zij het initiatief van
de korpschef werd toch een oplossing ge
vonden. In de bezettingstijd was de korps
chef, dank zij een houding, waarin hij de
bezetter om de tuin wist te leiden, een
vraagbaak, steun en beschermer voor de
bevolking waarvoor Zandvoort hem altijd
dankbaar zal blijven.
Aanbieding erepenning
Het was spreker een grote eer, met vol
ledige instemming van de gemeenteraad de
van Zandvoort scheidende korpschef te
kunnen mededelen, dat hem als eerste de
erepenning der gemeente Zandvoort in zil
ver, de hoogste onderscheiding, die Zand
voort sinds kort kent, was toegewezen.
Aan de achterzijde van de penning staan
de woorden: „Voor uitnemende diensten".
De burgemeester las een brief voor van
het oudste raadslid, de heer C. Siegers,
waarin deze hem, mede als voorzitter van
de R.K. Middenstandsvereniging „De
Hanze" dank bracht voor alles wat de heer
Vreman in het belang van Zandvoort en
van „de Hanze" had verricht. Namens deze
vereniging ontving de heer Vreman een
geschenk.
De heer M. W e b e r vertolkte de dank
namens de raadsleden.
De heer Vreman merkte in zijn dank
woord op, dat de tijd, waarin hij met bur
gemeester Van Fenema mocht samenwer
ken, een tijd was, waarin het hem wel bij
zonder makkelijk werd gemaakt. Het was
sprekers overtuiging, dat men het gezag
moet „dragen", d.w.z. „dienen". De cos-
mopolitische bevolking van Zandvoort
maakt het werken in deze plaats moeilijk,
maar heeft daarnaast vele aantrekkelijke
facetten. Dank bracht spreker aan de ge
meente-secretaris, de wethouders en de
raad, voor de prettige samenwerking.
Afscheid op het bureau
van politie
In de kamer van de korpschef in het
politiebureau werd afscheid genomen van
het korps. Hierbij was tegenwoordig jhr.
mr. J. Roëll, kabinetschef van de Commis
saris der Koningin in Noordholland.
Burgemeester mr. H. M. vanFenema
opende de rij der sprekers, waarbij hij de
objectiviteit en tact van de korpschef
roemde, die hem, vooral in de beginperiode
van zijn ambtsaanvaarding van zo grote
steun en hulp waren geweest. Hulde bracht
spreker voor de wijze waarop de heer Vre
man altijd voor de belangen van zijn korps
opkwam. Voor de uitnemende samenwer
king van de afgelopen vier jaar bood spre
ker de korpschef een souvenir aan.
Oud-burgemeester H. van Alphen
zeide, dat zijn gedachten terug gaan naar
16 October 1925, toen het corps bij zijn
ambtsaanvaarding aan hem werd voorge
steld. Vele voorvallen van voorbeeldige
samenwerking met de korpschef haalde
spreker dan aan.
Mr. B. vanderBurg, substituut offi
cier van justitie te Haarlem, merkte op, dat
de verhouding korpschef-officier van zéér
bijzondere aard is. Het zijn eigenlijk col
lega's want beiden zijn opsporingsambte
naren en daarbij is de korpschef óók hulp
officier van justitie. Dit brengt mede, dat
deze verhouding op wederzijds vertrouwen
moet gebaseerd zijn en dit vertrouwen is
er met de heer Vreman altijd geweest. „Het
openbaar ministerie", aldus spreker, „is
over uw werk zéér tevreden en had u nog
gaarne héél lang in deze functie gezien. U
zorgde voor een goede geest in het korps,
en ik breng u dank voor het zéér vele, dat
u in het belang van de justitie hebt ge
daan".
De heer J. Font ij n e, hoofdcommis
saris van politie te Haarlem sprak, mede
namens zijn collega's in Bloemendaal en
Heemstede, over de nabuurschap, die dank
zij de heer Vreman met Zandvoort van de
beste soort was. Goede samenwerking ver
mag véél, hetgeen duidelijk gebleken is,
reden, waarom het hem en zijn collega's
zéér spijt, dat de heer Vreman vertrekken
gaat.
Overste M e ij e r sprak namens de
Rijkspolitie. Hij zeide, dat korpschef Vre
man altijd een warm voelend hart voor de
Rijkspolitie heeft gehad, waarmede Zand
voort elk jaar opnieuw veel te maken
heeft.
De oud-commissaris van Zandvoort, mr.
R e y e n g a, haalde vele herinneringen op
uit de samenwerking met korpschef Vre
man, die in de vijf jaar. dat hij commis
saris te Zandvoort was, bij hem als inspec
teur diende.
Hierna voerden het woord de heer Van
der Poel, plaatsvervangend hoofd van de
politie-verbindingsdienst, de heer Van
IJzendoorn, voorz. van de Bond van hogere
politie-ambtenaren, de heer Ederveen na
mens R.K. politiebond „St. Michaël" en de
heer J. G. Bisenberger namens de plaatse
lijke pers. De heer Van IJzendoorn bood
een boek, de heer Bisenberger een pijp
aan, als herinnering aan vele prettige ja
ren van samenwerking.
Inspec+eur S. J. Buré sprak namens het
kn»-r>s. hef bulnkorPs en de Zandvoortse
p>""'e sportvereniging. De ambtelijke
looobaan van de heer Vreman was vól
strijd. Hij geeft nu de sleutels over aan
zijn opvolger. Het korps dankt voor alles,
wat hij daarvoor geweest is. De heer Buré
bood een met zilver beslagen tabakspot
aan. Mevrouw Vreman ontving bloemen.
Hoofdagent Haarsma besloot de rij van
sprekers en schonk namens het reserve
korps een gebrand-schilderde raam-pla-
quette met een voorstelling van het Zand
voortse raadhuis.
Korpschef Vreman sprak woorden van
dank.
Van 5 uur af volgde een afscheidsre
ceptie voor de burgerij. Een onafgebroken
stroom van bezoekers kwam tot bijna 7
uur Zandvoorts populaire korpschef de
hand drukken. Een groot aantal cadeaux,
waaronder vele zéér fraaie en waardevolle,
werd de heer en mevrouw Vreman aange
boden.
Op Vrijdagavond 10 October zal de
Haarlemse Politiekapel om half acht op
het Raadhuisplein zioh aan de Heem-
steedse inwoners presenteren met een vol
ledige taptoe. Deze taptoe wordt gegeven
door het voltallige corps met medewer
king van het tamboercorps. Het geheel
staat onder leiding van de heren L. D.
Beumer die het corps dirigeert en de heer
W. v. d. Peijl, instructeur van het tam
boercorps. Om ongeveer kwart over zeven
zal het geheele corps zich bij de school
in de Lanckhorstlaan opstellen en vandaar
naar het Raadhuisplein marcheren.
Vanmorgen werd in het Verversingshuis
in „Groenendaal" het maken van riole
ringswerken en liet ophogen van wegen
op de terreinen ten Oosten van de Java-
laan en ten Noorden van de oude Meer
weg in Heemstede aanbesteed.
Van de veertien inschrijvers was L. P.
de Geer uit Leiden met f 49.700 de hoogste
en Verheul en Brouwer uit Haarlem met
f 29.800 de laagste. De gunning is aange
houden.
it 'TV
i imgjm
ËÉMÉÉ1
j.
U' .V
'Sf'm W
Een moment uit de huldiging van de scheidende Zandvoortse korpschef, hoofdinspec
teur G. J. W. Vreman. Burgemeester mr. H. M. van Fenema overhandigt hem het
geschenk van de R.K. middenstandsvereniging „De Hanze" namens voorzitter C.
Siegers, die door ziekte verhinderd was
De Zandvoortse Handelsvereniging kwam
Dinsdagavond in een zeer druk bezochte
vergadering in Hotel Keur bijeen. De voor
zitter, de heer M. Weber opende de bij
eenkomst en gaf vervolgens een resumé
van zijn ervaringen op het jubileumcongres
van de Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond, waarbij zijn mededeling, dat
naast de drie vlaggen van Nederlands
grootste gemeenten de Zandvoortse vlag
was gedrapeerd, omdat in deze kleine bad
plaats de organisatie van het midden
standsleven op zulk een hoog niveau was
gekomen, grote bijval verwekte.
De secretaris gaf hierna een toelichting
op de jaarlijkse feestavond, die 25 October
in Monopole zal worden gehouden. De jaar
vergadering werd vastgesteld op een nog
nader te bepalen datum in de eerste week
van November. Tot leden van de kas-
commissie werden benoemd de heren F.
van Herwijnen, A. Loos en G. Kranenburg.
De spaarzegelactie werd nader bespro
ken. De voorzitter wekte op, tct activiteit
van de winkeliers ten opzichte van hun
klanten. Het bestuur nam een voorstel van
een der leden om ter propagering van deze
actie een colporteur te benoemen in over
weging.
De hoofdschotel na de pauze vormde de
bespreking van de winkelsluitingswet, zo
als deze door de raad op 30 September is
aangenomen, waartegen door de bakkers
en enkele melkhandelaren amendementen
waren ingediend, die echter door de raad
niet waren aanvaard.
De voorzitter zette nogmaals de winkel
sluitingswet uiteen, zoals deze in Januari
door de regering was aanvaard.
Eigenlijk hadden dus de winkels deze
Dinsdagmiddag, behoudens die groepen,
die op andere middagen sluiten, gesloten
moeten zijn. Dit geschiedde echter niet en
door de daardoor ontstane verwarring liet
men omroepen, dat men deze middag nog
geopend mocht zijn, in afwachting van de
besluiten, die des avonds ter vergadering
genomen zouden worden. Spreker wees
erop, dat dit raadsbesluit nog niet van
kracht is, zolang de goedkeuring van de
Kroon nog niet is verkregen. Daarom rijst
de vraag „Moeten wij het raadsbesluit
uitvoeren, of wachten op de bekrachtiging
ervan?" Het betreft hier uitsluitend de
wintermaanden, daar voor het seizoen
geen middagsluiting geldt.
Spreker wekte op, deze zaak breed te
bekijken, door niet het eigen belang op de
voorgrond te plaatsen.
Een uitvoerige discussie ontstond hier
na. De heer J. E. Steenken deelde mede,
dat de Zandvoortse banketbakkers een
middagsluiting niet zullen aanvaarden en
een verzoek zullen indienen om ontheffing.
Enkele andere groepen wensten eenzelfde
sluitingstijd als in Haarlem.
De voorzitter wees erop, dat verzoeken
om ontheffing kunnen worden ingediend,
waarna echter een ledenvergadering zal
worden belegd om uit te maken of door
het verlenen van deze ontheffingen andere
groepen niet zullen worden geschaad. Daar
na zal uiteindelijk de raad de beslissing
nemen.
Met grote nadruk wees spreker er op
dat door de verzoeken de mogelijkheid
wordt geschapen, dat de gehele regeling,
zoals die door de raad werd aangenomen,
op losse schroeven komt te staan. Spreker
adviseert, na schier eindeloos gedebatteer,
De brandweer werd Dinsdagmiddag om
streeks halfvier gealarmeerd voor een be
gin van brand, ontstaan in de Karei Door
manschool aan de Parallelweg.
Het bleek een geval van kortsluiting te
zijn. De brandweer behoefde niet op te
treden.
te sluiten volgens het voorstel, door de ge
meenteraad aangenomen.
De vergadering ging hiermede uiteinde
lijk accoord, behoudens enkele ontevreden
groepen, die een andere of geen sluitings
middag verlangen. Zij zullen hun wensen
schriftelijk aan het bestuur kunnen mede
delen.
Een tijdens de rondgang ingediend voor
stel, om een verzoek in te dienen ook de
klant te bekeuren, indien na 6 uur wordt
verkocht, werd met een kleine meerder
heid verworpen. Pas na het middernach
telijk uur kon de voorzitter de vergadering
sluiten.
De Bloemendaalse Dameshockeyclub
BDHC heeft de jaarlijkse algemene leden
vergadering gehouden in het clubgebouw
aan de Aelbertsbergweg te Bloemendaal.
Drie aftredende bestuursleden stelden zich
niet herkiesbaar. Haar plaatsen werden in
genomen door de drie door het bestuur can-
didaat gestelde leden. De samenstelling van
het bestuur van BDHC is nu: mejuffrouw
N. Roos, voorzitster; mejuffrouw W. Groe-
neveld secretaresse; mejuffrouw L. Oosten
Beekman, penningmeesteresse; mejuffrouw
N. Roosjen, mejuffrouw I. Roelofz en mejuf
frouw K. Vissers, leden.
Mejuffrouw Roosjen heeft na 15 jaar het
pennigmeesterschap neergelegd, doch blijft
in het bestuur zitting nemen. Mejuffrouw
Roelofz zal zich in het bijzonder met de
jeugd gaan bemoeien.
Aan de inmiddels aangevangen competitie
zal evenals het vorige seizoen met zes senior
elftallen worden deelgenomen. Door het
grote aantal jeugdleden zullen er eveneens
zes junior-elftallen in het veld verschijnen.
Reeds in het komende seizoen zal worden
begonnen met het treffen van voorbereidin
gen voor het veertigjarig jubileum dat men
over twee jaar hoopt te vieren.
Voor de kantonrechter te Haarlem had
zich vanmorgen te verantwoorden M. M. te
Zandvoort, die aldaar terreinen exploiteert
aan de Haltestraat nabij het spoorweg
station voor het plaatsen van caravans.
Volgens een politieverordening is het no
dig, dat hij hiervoor een vergunning heeft.
Hij had er voor dit jaar wel een aange
vraagd, doch hem was een vergunning ge
weigerd. Daarom is proces-verbaal opge
maakt, toen hij deze zomer het terrein toch
exploiteerde.
Enkele weken geleden heeft de president
van de Haarlemse rechtbank een kort ge
ding behandeld, toen het gemeentebestuur
van Zandvoort een aantal caravans had
laten verwijderen. De exploitant werd toen
in het ongelijk gesteld.
Als verdediger trad op mr. B. J. de Boer.
Deze had de heren Tates en W. van der
Werff, leden van de gemeenteraad ver
zocht als getuigen op te treden. Laatstge
noemde was verhinderd wegens werkzaam
heden. De verdediger verzocht de kanton
rechter de zaak uit te stellen tot een mid
dag; dan kan de heer Van der Werff wel
naar Haarlem komen. De kantonrechter
voldeed aan het verzoek en schorste de be
handeling tot Donderdagmiddag 16 October
om 2 uur.
Tevoren was de heer Tates wel als ge
tuige gehoord. Mr. De Boer vroeg of tijdens
de behandeling van het voorstel van B. en
W. om de politieverordening te wijzigen,
gesproken is over het caravankamp van de
verdachte.
De heer Tates merkte op, dat hij als lid
van de gemeenteraad, die het hoofd der
gemeente is, toch bereid was als burger
zijn plicht te doen door als getuige op te
treden. Wat de vraag betreft deelde hij
mee, dat inderdaad tijdens de behandeling
van het voorstel de naam van M. M. ge
noemd is niet alleen door hem. maar ook
door andere leden. B. en W, hebben toege
zegd soepelheid te betrachten tegenover
M. M.
Mr. De Boer: „Wat. hebben B. en W. ver
staan onder soepelheid?"
De kantonrechter: „Het zal voor getuige
moeilijk zijn een verklaring te geven van
de gedachten van B. en W."
Nadat mr. De Boer verzocht had de zaak
uit te stellen, bepaalde de kantonrechter de
verdere behandeling tot 16 October.
ADVERTENTIE
Wegens aardappelmoeheid is het in Zand
voort verboden aardappelen te telen. Hier
over is reeds in de gemeente veel te doen
geweest. Ondanks het verbod werd er toch
geteeld. De Zandvoortse politie heeft tegen
drie bewoners proces-verbaal opgemaakt
en vanmorgen hadden zij zich voor de kan
tonrechter te Haarlem te verantwoorden.
Behandeld werd de zaak tegen W. P., wie
ten laste was gelegd dat hij in Juni 1952
aardappelplanten had gekweekt. Verdachte
gaf toe dat hij wist dat het verboden was
aardappelen te telen.
De ambtenaar van het O.M. merkte op,
dat er in Zandvoort aardappelmoeheid is
geconstateerd en daarom is een verbod van
telen uitgevaardigd. Verdachte was hier
van op de hoogte en had niet mogen telen.
De eis luidde een geldboete van 50, sub
sidiair 10 dagen hechtenis.
De verdediger, mr. M. B. Cohen, was van
mening, dat de ambtenaar in zijn eis niet
ontvankelijk verklaard moet worden; hij
heeft namelijk in de dagvaarding vergeten
de kwalificaties te noemen. Volgens de
pleiter is er geen sprake van telen. Het
planten door verdachte is niet in Juni van
dit jaar geschied, maar vorig jaar. Ver
volgens merkte mr. Cohen op, dat het in
Zandvoort een oud gebruik is aardappelen
te telen. In de bezettingstijd is een verbod
uitgevaardigd en na de bevrijding is een
nieuw verbod gemaakt, toen echter wegens
aardappelmoeheid. Dit verbod geldt uit
sluitend voor Zandvoorts gebied, echter
niet voor de duinen in Bloemendaal, die er
vlak bij liggen. Het is mogelijk, dat de
Zandvoorters het vreemd vinden dat er
verschillende bepalingen in beide gemeen
ten bestaan en dat zij daarom toch door
gegaan zijn met telen van aardappelen.
De gemeenteraad van Bennebroek komt
morgenavond, 9 October, in openbare ver
gadering bijeen, ter behandeling van een
agenda van zeventien punten. Daarbij is
de vaststelling van het uitbreidingsplan
zoals het onlangs is gepubliceerd, behou
dens enige kleine wijzigingen waarover
met verscheidene ingezetenen overeen
stemming is bereikt. Verder is er de vast
stelling van de Winkelsluitingsregeling en
vervolgens is er een voorstel, aansluitend
Op de vaststelling van het uitbreidings
plan, wegen aan te leggen in „Het Duin"
zodat dit gedeelte bouwrijp dient te wor
den gemaakt. Het voorstel om zioh aan te
slui'en bij de Bouwkas van Noord-Neder
landse gemeenten, zou er op kunnen wij
zen dat het uitbreidingsplan mét kracht
zal worden aangepakt.
Het werd zelfs oogluikend toegestaan. Dit
jaar zijn moeilijkheden ontstaan. De Plan-
tenziektekundige dienst gelastte namelijk,
dat alle aardappelen binnen twee dagen
gerooid moeten worden. Enkelen hebben
aan dit verzoek niet voldaan. Over deze
zaak zijn enige malen vragen gesteld in de
gemeenteraad van Zandvoort en verder is
een vereniging van aardappeltelers opge
richt. Statuten zijn gemaakt en de Konink
lijke goedkeuring hiervan is aangevraagd.
Hieruit blijkt, dat de telers de zaak serieus
opvatten. Contact is opgenomen met de
Plantenziektekundige dienst en thans wordt
opnieuw onderzocht of het verbod opge
heven kan worden. Vroeger is volgens plei
ter een summier onderzoek ingesteld en
een verbod tot telen uitgevaardigd. For
meel is het dus verboden aardappelen te
telen. Honderden hebben echter het verbod
overtreden en het doet dan niet prettig aan
als deze drie veroordeeld worden. Mr. Co-
hen vroeg vrijspraak of een voorwaarde
lijke geldboete op te leggen.
Nadat de ambtenaar van het O.M be
toogd had, dat telen voldoende in de wet
is omschreven en dat het noodzakelijk is
streng op te treden, ook tegen de velen die
het verbod ook zouden overtreden, omdat
het dan nog langer zal duren voor de be
smetting opgeheven is, deelde de kanton
rechter mee, dat hij de zaak voor onbepaal
de tijd uitstelde. Hij is voornemens te laten
onderzoeken of het waar is, dat vele Zand
voorters het verbod overtreden en of er
plannen bestaan het verbod spoedig op te
heffen, zoals de verdediger heeft meege
deeld.
Overtredingen nabij Spaarndam
Een bewoner uit Halfweg had zich te
verantwoorden omdat hij aardappelen had
geteeld bij het Zijkanaal C in de gemeente
Haarlemmerliede en Spaarnwoude; dat was
wegens aardappelmoeheid verboden. De
ambtenaar van het O.M. noemde dit geval
niet zo ernstig als in Zandvoort, omdat het
gebied bij het Zijkanaal niet besmet gebied
is. Zijn eis luidde een geldboete van 50,
subsidiair tien dagen hechtenis. De kan
tonrechter legde een boete van 25 subsi
diair 5 dagen op.
Er is weer een bonte verzameling van
verloren voorwerpen, die deze zo-mer door
welwillende baders op de politiepost aan
het Bloemendaalse strand werden afgege
ven, overgebracht naar het politiebureau
te Overveen. Deze „expositie" is dagelijks
van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur (behalve
des Zaterdagmiddags) te bezichtigen door
belanghebbenden. Er bevindt zich een in
teressante collectie kunstgebitten en bril
len bij en voorts liggen er enige porte-
monnaies en verscheidene sieraden.
BRYLCREEM zuivere natuurlijke
oliën bevat, geëmulgeerd voor
smetteloze haarverzorging.
BRYLCREEM geen gom, zeep
of alcohol bevat en Droog H
weer gezond maakt.
BRYLCREEM het haar de gehele
dag correct houdt zonder
overdadige vettigheid.
aar
BRYLCREEM
Vraag BRYLCREEM - de meest verkochte hair dressing ter wereld
County Perfumery Co. Ltd, Stanmore, England. Imp. Jacq. Mot Jr. Amsterdam
Het Minerva-theater te Heemstede was
Dinsdagavond tot de nok gevuld met heel
die schare toneelminnaars, die afscheid
wilden nemen van Jan Musch. Het was
vooral de oude generatie, welke zich nog
eens wilde verkwikken aan een van die rol
len, die de karakterspeler Musch gelijk dat
in het toneeljargon heet op 't lijf is geschre
ven: de Harpagon in „De Vrek" van Mo
lière. Nu behoeven wij over die „Vrek"
niet lang uit te wijden. Auteurs en publiek
hebben er altijd behagen in geschonken de
gierigheid te hekelen en het toneel is nu
de plaats waar zulks con animo kan ge
schieden. Molière heeft daarbij aan
iedereen het volle pond gegeven. Hij heeft
met een knipoogje naar Plautus, die hem
in zijn Aulularia was voorgegaan, een oude
nijdas op de planken gebracht, die het
toppunt bereikt van pharezeïsme en vrek
kigheid, zo'n uitgelezen schurk maar in de
grond van de zaak zo'n beklagenswaardig
wezen, dat men eigenlijk geen ogenblik
kwaad op hem kan worden, omdat men
voelt, dat hij toch aan het kortste eind
trekt. Het is opgelegd pandoer met deze
Harpagon. Hij is in alles overdreven. Het
toneel, dat daardoor ontstaat is geen groot
toneel, omdat alles draait om één man en
de weegschaal der contrasten altijd heel
sterk naar zijn kant overhelt. Wie „De
Vrek" van Molière speelt is derhalve het
beste af wanneer hij de Vrek zelf speelt.
Want hij speelt die helemaal uit. De figu
ren er omheen blijven beperkt tot typerin
gen. Ze bestaan bij de gratie van de hoofd
rol en hen waar maken betekent: heel
wat in zijn toneelmars hebben.
Welnu, wat de opvoering betreft: men
kan zich moeilijk een betere Harpagon
wensen dan die Jan Musch Dinsdagavond
voor het voetlicht zette. Het is toneel van
de oude school, sterk geprononceerd en
met hevige omslag. De vlucht van een
arend. De hele avond lang strekt hij zijn
wijde vleugels over het toneel en zijn scha
duw valt er nog zelfs al ziet men hem niet.
Een creatie met een kracht en een aanzet,
die je telkens weer overrompelt. Het ging
alles in een verbazingwekkend tempo. Zelfs
de wanhoops-scène op het eind van IV
speelde Musch met een snelheid, die wel
licht de overgangen afzwakte, maar je dan
toch ademloos doet toezien. Zijn Harpagon
was het afscheid waardig.
De verdere rolbezetting was naar sterkte
nogal wisselvallig. Voor de Elize van Mies
Hagens kan ik weinig bewondering op
brengen. Zij was zo ingenue, dat het niet
geloofwaardig meer mocht heten. Maar
ten Kapteyn (Cleante) was bepaald zwak.
Het meest voldeden mij de koppelaarster,
die door Kitty Kluppel met veel bravour
aan den volke werd vertoond en de kok-
koetsier van Edwin Thomas, puntig en met
humor getypeerd. Een dan vergeet ik ook
de Marianne van Katja Ernst niet. Haar
natuurlijkheid in houding en dictie was op
vallend zuiver. Zij vond precies de juiste
verhouding ten opzichte van de alles do
minerende Harpagon.
Huldiging
Na afloop der voorstelling heeft de bur
gemeester van Heemstede mr. A. G. A.
ridder van Rappard Jan Musch toegespro
ken. Hij zeide hoe node men Musch zag
gaan en hoe de tienduizenden toneellief
hebbers hem zullen missen. Hij herinnerde
aan de glansrijke creaties van Jan Musch
als de Wijze Kater en de Spaanse Braban
der. Hij bood hem tenslotte mèt een bloe
menhulde een geschenk aan als bewijs van
de dankbare gevoelens, die de Heemstede
naren Musch toedragen.
P. W. FRANSE
Het Verbond voor Veilig Verkeer, dat in
Leeuwarden zijn algemene vergadering
houdt, heeft aan enige autoriteiten een
maaltijd aangeboden. Tot de gasten be
hoorde ook minister Algera, die in een
tafelrede zei, dat veilig verkeer bevorderd
kan worden door goede wegen, goede ver
keersmiddelen (op de bromfiets wilde de
minister liever niet ingaan) door de wet
geving en door de weggbruikers wier hou
ding bij het veilig verkeer beslissend is.
Mr. H. P. Linthorst Homan, Commissa
ris der Koningin in Friesland, hoopte dat
er spoedig zou zijn een ministerie van Vei
lig Verkeer en Waterstaat.
Mr. H. R. de Zaayer, procureur-generaal
bij het gerechtshof te Leeuwarden, noem
de het verkeer nog zeer onveilig. In 1950
waren er 67.385 verkeersongevallen met
20.500 slachtoffers, waarvan ruim 1000 do
den en 11.000 ernstig gewonden. De totale
schade bedroeg 77.000.000.95 dei-
ongevallen was aan schuld te wijten. In
1949, 1950 en 1951 werden 70.000 proces
sen-verbaal opgemaakt wegens verkeers
overtredingen alleen in Friesland, Gronin
gen en Drente. „De politie treft geen blaam,
wel de justitie, omdat de straffen te laag
waren", zei mr. De Zaayer. „Speciaal de
dronken chauffeurs moeten zwaar gestraft
worden. Ook zij die de wet overtreden,
maar geen ongelukken veroorzaken wor
den nog te laag gestraft. Hun rijbewijzen
moeten ook ingetrokken worden en de auto
in beslag genomen."
BINNENLAND
De recherche te Leeuwarden heeft onder
verdenking van verduistering van een be
drag van f 1800 gearresteerd een 31-jarige
adjunct-commies van de rijksbelastingen.
Het aantal M.T.S.'ers dat gebruik heeft
gemaakt van de mogelijkheid de colleges
aan de Technische Hogeschool te volgen, be
draagt dertig a veertig.
Een 20-jarige jongeman moest in op
dracht van zijn patroon in Maart van dit
jaar ongeveer f 800 naar het postkantoor te
Arnhem brengen. Hij ging echter met het
geld naar Parijs en probeerde dienst te
nemen in het Vreemdelingenlegioen. Hij
werd echter afgekeurd, waarna hij naar
Nederland terugkeerde. Aan de grens werd
hij gearresteerd. De officier van justitie bij
de Arnhemse rechtbank heeft thans één jaar
en acht maanden jeugdgevangenis tegen hem
geëist.
De Vakgroep Groothandel In Eieren
deelt mede. dat de huidige hoge eierprijzen
een normaal seizoenverschijnsel zijn. Een
groot deel van de pluimveestapel wordt om
deze tijd van het jaar verjongd; de oude
hennen worden door jonge vervangen. Dit
heeft ten gevolge dat het aanbod van grote
eieren belangrijk terugloopt en de prijzen
stijgen.
De Eindhovense recherche heeft drie
jongemannen aangehouden, die reeds ver
scheidene malen met de politie in aanraking
zijn geweest. Zij worden ervan verdacht
ongeveer een maand geleden een man te
hebben overvallen en mishandeld met het
doel hem van zijn geld te beroven.
Tot gewoon hoogleraar in de faculteit
der wis- en natuurkunde aan de rijksuniver
siteit te Groningen is benoemd dr. J. F.
Arens, hoogleraar aan de universiteit van
Bandung.
HAARLEM EN OMGEVING
Door bijzondere omstandigheden zullen
de door de commissie „Volkszwemfeest" te
houden onderlinge zwemwedstrijden op Don
derdag 9 October geen doorgang vinden.
Deze wedstrijden zijn uitgesteld tot Donder
dag 16 October aanstaande.
Als advocaat bij de arrondissements
rechtbank te Haarlem is beëdigd: mr. K.
Westerling, kantoorhoudende te Aalsmeer.
Dezer dagen heeft de firma Holt haar
lingeriebedrijf uitgebreid met een speciale
kousenzaak in de Grote Houtstraat. In de
bijzonder korte tijd van vijf dagen heeft men
de winkel een stemmig interieur gegeven.
Het gehele perceel is nu veranderd. In de
roze gekleurde wanden zijn kleine omlijste
vitrines aangebracht, dis de indruk van
„stillevens met kousen" wekken. Een moder
ne eenvoudige verlichting geeft het interieur
een rustige toon. De zelf-bediening, die tot
nogtoe in ons land weinig opgang maakte,
heeft hier goed succes.
Rev. George Brucks uit Canada, die als
vertegenwoordiger van de European Evan
gelistic Crusade een bezoek aan Spanje
heeft gebracht, zal op Zondagmiddag 12
October in de Zuiderkapel te Haarlem spre
ken over moeilijk evangelisatiewerk in
Spanje, 's Avonds zal Rev. Brucks een jeugd
dienst leiden.
Aan de Technische Hogeschool zijn ge
slaagd voor het propaedeutisch examen voor
electrotechnisch ingenieur J. D. van Dok-
kum en E. van Goudoever, Haarlem en S.
Kramer, Overveen.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot van de heer P. Gortzak, een der
slachtoffers van het ongeluk op het Pan-
nerdense veer, zal - in tegenstelling tot
een aanvankelijke informatie - morgen
ochtend plaats hebben op het kerkhof bij
de Onze Lieve Vrouw van zeven smarten
aan de Rijksstraatweg in Haarlem-Noord.
De uitvaartdienst in de kerk begint om
half tien.
De rijkspolitie te Nijmegen was ook van
daag nog niet gereedgekomen met het
onderzoek naar de oorzaken van het on
geluk.
Op 29 September werd in Haarlem opge
richt de toneelvereniging „Spaarnekeiën".
Als eerste stuk is „Het Gouden Kalf" in
studie genomen. De regie is in handen van
de oprichter Alb. Wildschut. Secretaresse is
mejuffrouw A. Boellaard, Nagtzaamstraat 67,
Haarlem.
HAARLEM, 7 October 1952
ONDERTROUWD: 6 Oct., C. van der Zwart
en W. Dijk; 7 Oct., R. Roosjen en J. M. E.
Hooijen; J. N. Koutsfaal en E. Engelen
berg; F. R. te Welscher en M. A. Th. G. van
der Meij.
GEHUWD: 7 Oct., A. Rijlaarsdam en P.
Huisman.
BEVALLEN van een zoon: 5 Oct., Th. van
Steen—Jaspers; 6 Oct., M. Ph. J. Nederstigt
—der Weduwe; G. van DammeBarendregt;
Chr. van Sinderen—Flipphi; E. Kuijk—Mar-
chand; 7 Oct.. L. E. ElskampHeim.
BEVALLEN van een dochter: 6 Oct., L. J.
J. Schrama—Hendrikse; A. M. Meijer—Gru-
ter; E. Verwev—Latenstein.
OVERLEDEN: 5 Oct., G. de Mol, 85 j.,
Wilgenstraat; 6 Oct., A. M. Huijbens—Beke,
63 j., Zuider Tuindorplaan; W. Lasschuit, 81
j., Scheepmakersdijk.
