ÏSSSSSSTKS 1 lUUIitJIIlb J^UyXJiaU issEk'J^SSS
Rust in Djakarta weergekeerd,
parlementsleden in arrest
UNO gaat zich beraden over
Malans apartheidspolitiek
Weerbericht
Interdepartementale commissie
gaat alle krachten bundelen
ij H'fïTi Pm Pn prH
Uitvoer overtrof invoer
met bijna f90 millioen
Franse nederlaag
in Indochina
Parlementvervroegd op receswenst
geen kabinetscrisis meer
Polen biedt vredes-overeenkomst aan
Soekarno sprak
Weer groep ontdekt
van Duitse partisanen
Koninklijk Paar in
Parijs gearriveerd
Het woord is aan
Morgen geen regen
te verwachten
Totaal verdedigingsplan op komst
In Korea gesneuveld
KLM-machine terug
geroepen
Emigratie naar
Noorwegen?
67e JAARGANG No 86 ZATERDAG 18 OCTOBER 1952 296e JAARGANG No 24f
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. T T 1 T> 11 1 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom OPRECHTE HAARLE M SCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De betoging, die gisteren Djakarta in opschudding bracht, schijnt niet
zonder gevolgen te zullen blijven. Zo zijn er gisteravond enige leden van
het Indonesische parlement in „beschermende hechtenis" genomen, waar
onder mr. Mohammed Yamin, en oud-premier Sukiman, de vice-voor-
zitter van de Masjumi. Sukiman is vanochtend echter weer losgelaten. De
commissie van overleg van het parlement vergaderde gisteren en besprak
daarna de toestand met het kabinet. Na deze bespreking werd meegedeeld,
dat het parlement onder de huidige omstandigheden geen kabinetscrisis
wenst. (Deze dreigde door het aannemen van een PNI-resolutie, die
gericht was tegen de minister van defensie, sultan Hamengku Buwono.)
De commissie verzocht voorts om een gezamenlijke verklaring met de
regering teneinde de spanningen te verminderen.
half uur. Hij verzocht de demonstranten
tenslotte rustig naar huis te keren.
Het parlement, dat oorspronkelijk op 20
October op reces zou gaan, heeft deze
datum vervroegd tot heden.
Over het incident met de Nederlandse
vlag voor het gebouw van het Nederlandse
Hoge Commissariaat meldt het „Nieuws
blad voor Indonesië", „dat deze schendin
gen van de vlag ener buitenlandse mogend
heid een zeer incidenteel karakter droegen.
Enige lieden verlieten daartoe de optocht
der demonstranten, doch dit geschiedde
niet op last van de leiding der demonstra
tie".
Zowel de binnenlandse verbindingen als
die naar het buitenland hebben Vrijdag
ochtend gestagneerd. De stagnatie op het
vliegveld Kemajoran was des middags half
vier opgeheven. Het vertrek van het vlieg
tuig naar Nederland is met een etmaal ver
traagd. De telefoonverbindingen zijn sedert
Vrijdag 12 uur, zowel in het binnen- als
naar het buitenland, evenals de locale ver
bindingen te Djakarta, verbroken.
Naar aanleiding van de demonstraties
heeft de voorzitter van de communistische
fractie in het parlement, ir. Sakirman, een
verklaring uitgegeven, waarin wordt ge
zegd, dat, indien de demonstraties in ver
band worden gebracht met een recent in
terview van Sutan Sjahrir, het duidelijk
is, dat achter de beweging een bepaalde
politieke partij schuilt. Sjahrir had in dit
interview gezegd, tekenen te zien, dat het
parlementarisme in Indonesië zal worden
vernietigd „door het volk", aangezien het
huidige parlement niet functionneert zoals
het behoort.
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voorlo
pige gegevens bedroeg de waarde van de
geïmporteerde goederen in September 1953
f 613 millioen tegen f 623 millioen in de
vorige maand. Er werd geëxporteerd voor
een waarde van f 702 millioen tegen f 581
millioen in Augustus.
Voornamelijk door de seizoensstijging
van de uitvoer, welke gewoonlijk in Sep
tember begint en tot December voort
duurt, is thans de evenwichtsgrens van
onze handelsbalans met f 89 millioen over
schreden. Naar het zich laat aanzien kan
op grond van de huidige in- en uitvoer-
positie en mede in verband met het voor
gaande ook in de resterende maanden van
1952 een actief saldo van de handelsba
lans worden verwacht.
De invoer onderging een verdere daling
niettegenstaande het l^e niveau waarop
onze invoer zich nu al sedert geruime tijd
bevindt. Het is vrijwel ondenkbaar dat de
lage invoer, in het bijzonder van grond
stoffen en halffabrikaten, op den duur
geen gevolgen zal hebben voor de uitvoer,
voornamelijk wanneer straks de seizoens
invloeden, welke thans de uitvoer stimu
leren, zullèn zijn uitgeschakeld.
Vei-gelijkt men de in- en uitvoer in de
eerste drie kwartalen van 1952 met die
van 1951, dan valt het op dat de invoer in
1952 aanzienlijk lager, de uitvoer daaren
tegen belangrijk hoger ligt dan in 1951,
Het passieve saldo (f 336 millioen) is in
1952 slechts een fractie van dat van 1951
(f2.261 millioen).
Bij een vergelijking van de kwartalen
onderling ziet men het merkwaardige ver
schijnsel, dat de uitvoer in 1951 gestadig
is gestegen, terwijl daarentegen in 1952
een voortdurende daling valt waar te ne
men.
De omzet van de afgelopen twaalf maan
den is vei-geleken met de vorige 12-
maandsperiode weer verder gedaald. De
uitvoer stabiliseert zich op een niveau
van ongeveer f8.180 millioen, terwijl men
de invoer nog maar steeds verder ziet te
ruglopen. Het deficit daalde met f 104
millioen. Het dekkingspercentage verbe
terde met 1 percent.
De uitvoer naar verschillende landen
was aan enige opmerkelijke veranderin
gen onderhevig. Zowel de in- als de uit
voer namen toe bij België en Luxem
burg, West-Duitsland en Zweden. De uit
voer naar het Verenigd Koninkrijk en
Amerika vertoont enige opleving door de
bloembollen-export. De invoer uit Indo
nesië geeft een zeer scherpe daling te
zien, welke onder meer is toe te schrijven
aan de verminderde invoer van tinerts.
Prinses Sybilla van Zweden, die vandaag de tewaterlating van het vlaggeschip van de Svenska-Amerika-lijn te Vlissingen
verricht, is gisteren in ons land aangekomen. Zij begaf zich naar Soestdijk, waar zij met Koningin Juliana de lunch gebruikte.
Van rechts naar links: Koningin Juliana, Prinses Wilhelmina, Prinses Sybilla van Zweden en Prins Bernhard in de
bibliotheek van paleis Soestdijk.
In het middaguur was de rust in Djakar
ta overigens weergekeerd. Enkele straten
en pleinen werden nog met brencarriers en
kanonnen bèwaakt. En vijftig parlements
leden, die in het parlementsgebouw door
de wacht waren vastgehouden, mochten op
last van de minister van Defensie naar
huis. De gehele situatie is overigens nog
allerminst overzichtelijk.
De demonstranten die met bamboe-spie
sen en rood-witte vlaggen gisterochtend
opgemarcheerd waren naar Sukarno's pa
leis, werden daar door de president toege
sproken.
Sukarno zei: „Onverwacht zijn julie in
groten getale hier gekomen onder het mee
voeren van talrijke leuzen. Vijf van u heb
ben mij ontmoet. Nu sta ik rechtstreeks
tegenover u. Ik lees leuzen als „Leve Bung
Karno". Daarvoor betuig ik mijn dank. Ik
waardeer, dat u onder de huidige moeilijke
omstandigheden bij mij kwaamt om uw
wensen kenbaar te maken.
Hij zei, dat hij zich er van bewust was,
dab'het volk er niet is voor Bung Karno,
maar Bung Karno voor het volk. Hij her
innerde er vervolgens aan, dat de nationale
revolutie nog niet voltooid is". De president
zei, dat het doel van de nationale revolutie
was de vestiging van een staat, die reikt
van Sabang tot Merauke en die een plaats
van bescherming is voor het gehele volk,
niet voor een of twee millioen, maar voor
80 millioen mensen. Zolang deze 80 mil
lioen nog niet onder de bescherming van
het rood-wit staan, zolang het rood-wit
nog niet wappert van Sabang tot Merauke,
is de revolutie nog niet voltooid.
Ten aanzien van het verzoek om ontbin
ding van het parlement, zeide Sukarno, dat
er drie punten zijn:
De president wil niet als dictator optre
den. Hij zeide, dat hij overleg zal plegen
met de leden van het kabinet, die de ver
antwoordelijke regering vormen.
De aanwezige menigte maakt slechts een
deel van de bevolking van Djakarta uit.
Hij zeide eerst de wensen van de bevolking
van andere gebieden te willen leren ken
nen. Hij kond.igde aan naar andere gebie
den te zullen gaan om de wensen van de
bevolking te peilen.
Indonesië als democratische staat heeft
een democratische instelling nodig, name
lijk een parlement. Hij zeide, dat een vol
maakt parlement het parlement is, dat het
resultaat is van verkiezingen door het volk.
Zo spoedig mogelijk zullen zulke verkiezin
gen worden gehouden. Hij legde uit,- dat
zulks niet in een of twee dagen kon ge
schieden. De president gaf een gesprek
weer met een Nederlander, aan wie hij
had gevraagd, waarom Nederland West-
Irian niet wil overdragen. Deze had ge
antwoord, dat het merkwaardig was, dat
Indonesië Irian wilde hebben, terwijl het
de binnenlandse veiligheid niet eens kon
waarborgen.
De president eindigde met er op aan te
dringen, dat voorkomen zou worden, dat
het buitenland de binnenlandse onrust in
Indonesië als wapen zou kunnen gebruiken
om de eisen af te wijzen.
De toespraak van Sukarno duurde ander-
MüNCHEN, (Reuter) In Beieren is
een wijdverspreide rechts-radicale onder
grondse beweging ontdekt, aldus- heeft de
Beierse minister van Binnenlandse Zaken,
Högner, tegenover verslaggevers verklaard
De beweging was van Noord-Beieren naar
Hessen overgeslagen, doch tot dusver was
nog geen schakel tussen de Beierse en de
Hessische ondergrondse gevonden. Hög
ner zal in de volgende zitting van het
Beierse parlement een volledig verslag
uitbrengen.
Zoals bekend legde de premier van Hes
sen de vorige week in het Hessische parle
ment een verklaring af over een onder
grondse beweging, die volgens hem was
gefinancierd en opgeleid met Amerikaanse
hulp.
De West-Duitse minister van Binnen
landse Zaken, Lehr, heeft in Berlijn ver
klaard, dat in West-Duitsland tweehon
derd communistische mantelorganisaties
werken, die allemaal nauwkeurig in het
oog worden gehouden.
Over de ondergrondse beweging in Hes
sen verklaarde de minister, dat de rege
ring van Hessen geruime tijd van het be
staan van deze beweging op de hoogte moet
zijn geweest. Volgens Lehr waren de ge
vonden wapenopslagplaatsen „belachelijk
klein". Sedert verleden jaar December was
de activiteit van de groep zo goed als ge- 1
slaakt, aldus Lehr.
Ook in Hamburg is een partisanengroep
ontdekt. Officieel is Vrijdag bekendge
maakt, dat zeven personen, onder wie de
leider van de groep, zijn aangehouden.
Justitie-autoriteiten wilden geen nadere
bijzonderheden bekendmaken.
NEW YORK. (Reuter). De Algemene
Vergadering van de UNO heeft gisteren
besloten (45 stemmen voor, 6 tegen, 8 ont
houdingen) de Zuid-Afrikaanse apart
heidspolitiek op haar agenda te plaatsen.
Een resolutie van de leider der Zuid-
Afrikaanse delegatie, Jooste, volgens welke
de vergadering besluit, dat zij niet ge
rechtigd is de kwestie in behandeling te
nemen, werd verworpen. Jooste had de
competentie van de vergadering betwist.
Hij noemde het Arabisch-Aziatische voor
stel om de kwestie op de agenda te plaat
sen een ongepaste aantasting van Zuid-
Afrika's elementairste rechten als souve-
reine staat. HU beriep zich op het Hand
vest en zei dat niets in dit Handvest „de
UNO zal machtigen zich te mengen in za
ken, die in hoofdzaak binnen de binnen
landse rechtsbevoegdheid van een staat
vallen".
Een bepaling van voorzitter Pearson
(Canada), dat de vergadering eerst diende
te besluiten cf zij bevoegd was de kwestie
in behandeling te nemen alvorens ge
stemd zou worden over het plaatsen van
de kwestie op de agenda, werd met 43 te
gen 10 stemmen bij 7 onthoudingen ver
worpen. De Russische afgevaardigde
De Indonesische minister-president, mr.
Wilopo, heeft hedenochtend ten paleize be
sprekingen gevoerd met president Soekar
no. De minister van Binnenlandse Zaken,
mr. Roem, verklaarde op een vraag van
P. A. Aneta, dat tussen het kabinet ener
zijds en de president en de vice-president
anderzijds nauw contact wordt onderhou
den.
Mr. Roem voegde hier aan toe, dat de
situatie nog ernstig is, maar dat er tekenen
zijn die er op wijzen dat de moeilijkheden
kunnen worden overwonnen. De minister
sprak categorisch tegen, dat er sprake zou
zün geweest van een staatsgreep. Het leger
blijft trouw aan de regering, zeide hij.
Wysjinski noemde Pearsons bepaling een
„poging om zich de rechten van de ver
gadering toe te eigenen".
Nederland ondersteunde de bepaling van
de voorzitter.
Sir Gladwyn Jebb, de permanente Brit
se vertegenwoordiger achtte de vergade
ring niet bevoegd de kwestie in behande
ling te nemen. Slechts een bedreiging var.
de internationale vrede zou tussenkomst
van de UNO rechtvaardigen en volgens
hem kunnen „kunstmatige aantijgingen
van een gevaar voor de vrede, gebaseerd
op zuiver plaatselijke ongeregeldheden,
geen gevaar voor de internationale vrede
veroorzaken".
Tegen opneming van de apartheidspoli
tiek op de agenda stemden Australië,
Columbia, Frankrijk, Nieuw-Zeeland,
Zuid-Afrika en Groot-Brittannië. België,
Luxemburg, Nederland, Nicaragua, Tur
kije, Argentinië, Canada en de Domini
caanse republiek onthielden zich van
stemming.
De aanbeveling van de agendacommis
sie om de Koreaanse, de Tunesische en de
Marokkaanse kwesties te laten behande
len door de politieke commissie en de
Zuid-Afrikaanse kwestie te verwijzen
naar de speciale politieke commissie (ad
PARIJS, (Reuter). Koningin Juliana
en Prins Bernhard zijn gisteren te Parijs
aangekomen. Zij zullen het weekeinde de
gasten zijn van president Auriol.
Het Koninklijk paar werd op het vlieg
veld Orly begroet door de Nederlandse
ambassadeur, baron Van Boetzelaer van
Oosterhout, en diens echtgenote. Na zich
enige minuten te hebben onderhouden
met de chef van het protocol van het
Franse ministerie van Buitenlandse Za
ken, de heer De la Chauvinière, vertrok
ken de Koninklijke gasten in de auto van
de Franse president naar Rambouillet.
Enige honderden belangstellenden juich
ten de Koningin en de Prins toe.
Vrijdagavond hebben de Koningin, de
Prins en de inmiddels ook gearriveerde
Hertog van Edinburgh op Rambouillet
gedineerd met president Auriol en diens
echtgenote.
Heden zouden de Koninklijke gasten
met de president, generaal Ridgway en
admiraal Carney, NAVO-bevelhebber voor
Zuid-Europa gaan jagen.
hoe) werd door de vergadering goedge
keurd.
Pools „vredesaanbod"
Polen heeft de UNO een „allesomvatten
de vredesovereenkomst" aangeboden, die
inhoudt regeling van de Koreaanse oorlog,
vermindering der bewapening van de gro
te mogendheden, verbod van atoombom
en bacteriologische oorlogvoering en slui
ten van een vredesverdrag door de grote
mogendheden.
Het voorstel werd, na de behandeling
van de kwestie-Zuid-Afrika, door de Pool
se minister van Buitenlandse Zaken,
Sjrezesezewski, gedaan. Zijn aanbod om
vatte de volgende punten:
Onmiddellijk staken van de vijandelijk
heden in Korea: terugkeer van krijgsge
vangenen volgens internationale „nor
men"; terugtrekken van alle buitenlandse
troepen uit Korea, hierbij inbegrepen de
Chinese vrijwilligers; regeling van de Ko
reaanse kwestie door de Koreanen zelf
onder toezicht van een commissie be
staande uit vertegenwoordigers van direct
bij het conflict betrokken staten en ver
tegenwoordigers van landen, die geen deel
genomen hebben aan de oorlog; bijeenroe
pen van een internationale ontwapenings
conferentie; onmiddellijk onvoorwaarde
lijk verbod van atoombommen en andere
wapens voor massale vernietiging en in
stelling van strikte internationale con
trole op dit verbod; een beroep op alle
staten om het protocol van Genève, dat
chemische en bacteriologische oorlogvoe
ring verbiedt, te ratificeren; een verkla
ring van de Algemene Vergadering, dat
lidmaatschap van de NAVO niet verenig
baar is met het lidmaatschap van de UNO.
Van officiële Franse zijde wordt mede
gedeeld dat de communistische Vietminh-
troepen in Indochina Nghia Lo hebben ver
overd. Nghia Lo is een der belangrijkste
Franse bolwerken in Noord-West-Tonkin.
Waarschijnlijk heeft een aantal Franse
militairen zich terug kunnen trekken op
twee tien kilometer verder gelegen stel
lingen.
Het verlies van Nghia Lo is het ergste
dat de Franse strijdkrachten in de afge
lopen negen maanden van de Indochinese
oorlog hebben geleden. De opstandelingen
hebben nu toegang tot waardevolle rijst
velden in het Zuiden. De Vietminh-aanval-
len begonnen vier dagen geleden, zij strek
ken zich uit over een front van 160 km. De
Fransen hebben in de loop van deze week
medegedeeld dat een „aanzienlijk aantal"
van hun voorposten in het aangevallen
gebied door de Vietminh is veroverd.
Men acht het niet uitgesloten dat de
Vietminh-aanval op Nghia Lo het begin is
van een winteroffensief der opstandelin
gen.
De Nederlandse regering maakt bekend
dat tot haar leedwezen tijdens acties in
Korea op 10 October 1952 is gesneuveld
korporaal J. Rijs, legernummer 200225004.
Korporaal Rijs werd op 25 Februari 1920
geboren, hij was ongehuwd en afkomstig
uit Amsterdam. Hij behoorde tot het Re
giment Stoottroepen.
Binnenkort is de instelling te verwachten
van een interdepartementale commissie,
die zal worden belast met de samenbunde
ling van de krachtinspanningen betreffen
de gebied van de burgerlijke verdediging
in ruime zin met de maatregelen in de
militaire sector, ter voorbereiding van een
totaal verdedigingsplan.
Dit werd gisteravond in Den Haag mede
gedeeld door mr. O. W. S. Josephus Jitta,
de secretaris van de Algemene Verdedi-
gingsraad, tijdens een lezing door de Ver
eniging ter Beoefening van de Krijgsweten
schap.
Mr. Josephus Jitta zette uiteen, dat in
tijden van oorlog het militaire beleid niet
op zich zelf bezien kan worden. Het mili
taire beleid is een onderdeel van een rui
mer begrip: de algemene oorlogvoering.
Deze omvat het behalen van het politieke
oorlogsdoel, de opbouw van het militaire
apparaat, het beveiligen van het nationaal
potentieel en het afstemmen daarvan op
de eisen van de oorlog. In de militaire sec
tor, het gedeelte van de algemene oorlog
voering, dat door de Noord-Atlantische
Verdrags Organisatie en de Europese De
fensie Gemeenschap wordt overgenomen,
is men echter in vele opzichten vooruit op
de plannen in de civiele sector, die tot dus
verre in hoofdzaak voor de ongedeelde ver
antwoording van de nationale regeringen is
gebleven. Mr. Josephus Jitta achtte dit een
zeer ongewenste situatie. Alleen een totaal
verdedigingsplan, waarin de militaire en
civiele sector harmonisch op elkaar afge
stemd kunnen worden, kan, zo oordeelde
hij, deze situatie verbeteren.
Gevaarlijke voorsprong
De invoering van zulk een totaal ver
dedigingsplan is urgent omdat de totalitaire
staten in dit opzicht een gevaarlijke voor
sprong hebben en omdat een dergelijk plan
in vele opzichten de basis vormt voor een
verantwoorde opzet in de mlitaire sector.
De spreker betoogde, dat de algemene oor
logvoering volgens een bepaalde methode
in de structuur der gevestigde maatschap
pelijke verhoudingen moet worden inge
voegd. Bijzondere aandacht zal geschonken
moeten worden aan de structurele veran
deringen, die zich in de afgelopen 50 jaar
in staat en maatschappij hebben voltrok
ken.
Het nationaal inkomen is de basis voor
het berekenen van de maximale inspanning
in de totale oorlog. Het bepaalt de grenzen,
welke aan de omvang en het bereik van
het militaire apparaat zijn gesteld. De voor
zieningen in de behoeften ter dekking van
het verbruik in de militaire sector, de sec
tor van de burgerlijke verdediging en van
de particuliere consumptie zal moeten wor
den samengevat in één basisplan. Dit basis
plan, dat afhankelijk is van de ligging van
het land het kan verstandiger zijn het
zwaartepunt te leggen op de militaire sec
tor als het gevaar nabij is vormt de ma
teriële grondslag van de algemene oorlog
voering en van het totale verdedigingsplan.
Mr. Josephus Jitta zei verder, dat de al
gemene oorlogvoering primair een verant
woordelijkheid is van het kabinet in zijn
geheel. De minister-president is de coördi
nator van de voorbereiding en uitvoering
van het geheel. Hij achtte het ongewenst,
dat het gehele kabinet ook in tijden van
oorlog de verantwoordelijkheid zou moeten
blijven dragen. Hij bepleitte een concen
tratie van grote bevoegdheden bij een ka
binet van zeven of acht ministers, omdat
daardoor de zo belangrijke snellere besluit
vorming bereikt kan worden. Deze minis
ters zou hij belast willen zien met de lei
ding van twee of drie departementen. De
dagelijkse zaken zouden moeten worden
afgedaan door staatssecretarissen, aan wie
dan de volle ministeriële verantwoordelijk
heid zou moeten worden toegekend. Voor
een „war cabinet" in Engelse zin achtte hij
gezien de daaraan verbonden politieke en
staatsrechtelijke bezwaren geen plaats in
ons politieke stelsel. Dat kan volgens hem
alleen verwezenlijkt worden bij een twee
partijenstelsel.
De inperking van de consumptie
Mr. Josephus Jitta wijdde ook nog en
kele woorden aan de status van de hoogste
militaire autoriteit in den lande en aan
het militair gezag. Hij wees er op dat de
hoogste militaire autoriteit geen opperbe
velhebber meer is n de vooroorlogse be-
L e m e s 1 e
Men maakt regels voor anderen
en uitzonderingen voor zichzelf.
SINGAPORE (Reuter). De K.L.M.-
Constellation „Amsterdam", die op weg was
naar Djakarta met 32 passagiers aan boord,
kreeg gisteren van het vliegveld Kemajo
ran bij Djakarta opdracht naar Singapore
terug te keren een uur nadat het vliegtuig
uit Singapore was vertrokken.
In een gecodeerde radioboodschap werd
gezegd, dat het toestel naar Singapore
moest terugkeren en daar moest blijven in
afwachting van verdere berichten.
De passagiers van de „Amsterdam" zul
len per eerste gelegenheid naar Djakarta
worden vervoerd. Het vertrek der Indone-
sië-toestellen van Schiphol blijft onge
wijzigd.
Volgens het Noorse blad „Verdens Gang"
zullen de Noorse autoriteiten de kwestie
van immigratie van buitenlandse arbeiders
ten behoeve van de Noorse landbouw on
derzoeken. Men meent, dat wellicht Neder
landse arbeiders hiervoor in aanmerking
wensen te komen.
tekenis, aangezien de strategie wordt uit
gemaakt door de N.A.V.O. Hij meende dat
men van de opperbevelhebber geen inter
departementale figuur mag maken. Het
militair gezag wenste spreker niet met alle
bevoegdheden bekleed te zien. In het ach
terland moet het militair gezag op voet van
gelijkheid staan met de civiele organen, zo
oordeelde hij, tenzij ook daar door opera
tionele noodzaak aan het militaire priori
teit moet worden verleend.
Bij de discussie werd nog de vraag op
geworpen of het niet noodzakelijk is thans
reeds in het belang van de oorlogsecono
mie de buikriem strakker aan te halen.
Deze vraag werd beantwoord door mr. C.
L. W. Fock, de secretaris-generaal van het
departement van Algemene Zaken, die de
lezing bijwoonde. Mr. Fock wees er op, dat
de inperking van de consumptie van het
vorige jaar groter is geweest dan de uit
breiding van de militaire productie. Dit
heeft tot vergroting van de werkloosheid
geleid. Dat de militaire productie in te ge
ringe mate is uitgebreid, is onder meer een
gevolg van het feit, dat de strijdkrachten
niet al het geld hebben opgebruikt, dat hen
op de begrotingen was toegewezen. Men
kan dit geld niet voor later reserveren, zo
zei mr. Fock. Indien dit toch zou blijven
gebeuren, zou de regering wel eens ge
dwongen kunnen worden de consumptie te
verhogen als middel tot vermindering van
de werkloosheid. „Het woord is thans aan
de militairen", zo besloot mr. Fock.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een enorm hogedrukgebied beheerst het
weer in grote delen van West- en Noord-
Europa. Het strekt zich uit van de Oeral,
waar barometerstanden van meer dan
1040 mb. voorkomen tot over Noord-
Scandinavië, waar zich een tweede kern
bevindt.
Deze vertoont twee uitlopers, één in de
richting van Groenland, de ander over het
Noordzeegebied, onze omgeving en Duits
land tot bij de Alpen. In het hogedruk
gebied komen boven West-Europa naast
fiinke öpklaringen ook uitgestrekte wol
kenvelden voor, waardoor het weer van
plaats tot plaats grote verschillen ver
toont. Zo kwamen in het Zuiden en Wes
ten van ons land in de afgelopen nacht
bij heldere hemel op vele plaatsen weer
nachtvorst voor, terwijl in het Noorden
van het land wolkenvelden afkoeling ver
hinderden.
Op de Oceaan bevindt zich een groot
depressiegebied dat zich langzaam iets
verder in Oostelijke richting uitbreidt in
hoofdzaak in de richting van Frankrijk.
Dit zal tengevolge hebben dat er morgen
in ons land iets meer wind zal zijn uit
Zuid-Oost tot Oost. Regen is echter niet
te verwachten.
DROOG WEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond, opgemaakt
om 10 uur:
In de nacht en ochtend hier en daar
nevel of mist, overigens droog weer
met enkele overdrijvende wolkenvel
den. Zwakke tot matige Oostelijke tot
Zuid-Oostelijke wind. Plaatselijk lichte
nachtvorst. Morgenmiddag ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
19 October
Zon op 7.11 uur, onder 17.37 uur.
Maan op 8.01 uur, onder 17.14 uur.
20 October
Zon op 7.13 uur, onder 17.35 uur.
Maan op 9.21 uur onder 17.35 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 18 October
Hoog water: 3.18 en 15.32 uur.
Laag water: 11.14 en 23.29 uur.
Zondag 19 October
Hoog water: 3.47 en 16.01 uur.
Laag water: 11.46 uur.
Maandag 20 October
Hoog water: 4.17 en 16.31 uur.
Laag water: 0.03 en 12.19 uur.