Beloften aan werknemers
omgezet in verplichtingen
IVOROL
Rijnland gaat de Drecht uitdiepen
JAGT
Wereldnieuws
De radio geeft Vrijdag
RHEUMIN^^/
De jeugd van fabriek
en platteland
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
Fokker in Brazilië?
och ió het zo
„Uketeta
kwabapzi
DONDERDAG 30 OCTOBER 1952
2
Pensioen- en Spaarfondsenwet
Auto's ingevoerd als
geschenkzendingen
Strijd om zuiver water
In de toekomst water uit Amstelland
s Morgens en 's avonds
Prof. H. J. Wolter
overleden
Internationaal centrum
voor filmkunst
Referaten voor Christelijk
Sociaal Congres
Stichter Morele Herbe
wapening bij Naguib
Over de Pensioen- en Spaarfondsenwet, welke waarschijnlijk in December van.
kracht zal worden, bestaan vele misvattingen. Vele werkgevers hebben in de mening
verkeerd dat zij door die wet worden verplicht aan hun personeel ouderdoms- en
andere pensioenen te garanderen. Dat is echter niet juist. Bij sommige onder
nemingen die wel een pensioenregeling hebben voor het personeel, maar daarvoor
geen afzonderlijke stichting in het leven riepen werd aangenomen dat er nu zulk
een stichting moest komen. Ook dat is niet geheel waar. Voorts heeft men hier en
daar gemeend, dat als er reeds een stichting is, maar de pensioenverplichtingen niet
zijn ondergebracht bij een levensverzekeringsmaatschappij, tot herverzekering zal
moeten worden overgegaan.
De Pensioen- en Spaarfondsenwet schept
in geen geval een verplichting om een pen
sioentoezegging te doen, als die nooit te
voren is gedaan. Het doel van de wet is te
bevorderen dat daar, waar pensioenbelof
ten zijn gedaan, de rechtspositie der werk
nemers in overeenstemming met de belof
ten wordt gebracht en dat de werkgever op
een degelijke manier gelden zal afzonderen
om zijn beloften, nu omgezet in verplich
tingen, waar te maken.
In grote trekken wordt het zo, dat de
middelen, welke voor het verstrekken van
pensioenuitkeringen nodig zullen zijn, niet
meer, tenzij voor een bescheiden percen
tage, in het bedrijf van de werkgever be
legd mogen worden, maar bij een levens
ver zekeringbedrijf.
Als de pensioenbelegging in het bedrijf
geschiedt, wordt afscheiding als eerste eis
gesteld.
Doet men dit via een stichting in vele
gevallen zal het niet anders kunnen dan
wordt deze door de wetgever nog niet toe
gelaten als een lichaam, dat de pensioen
gelden zelf belegt en beheert, tenzij het
gaat om een vrij groot aantal werknemers.
Hoe groot dat aantal moet zijn, staat niet
vast. Indien bij een pensioenregeling het
aantal deelnemers gering is, dan zal waar
schijnlijk moeten worden overgegaan tot
herverzekering. Er zijn bedrijven, waarin
slechts aan enige werknemers, bijvoorbeeld
aan vijf, niet meer dan pensioenbeloften
zijn gedaan. Een afzonderlijke stichting
wordt dan niet verlangd en met recht
streekse herverzekering kan een oplossing
worden bereikt.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw.
9.40 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Piano
recital. 11.30 Platen. 11.52 Omroeporkest.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15
Salonorkest. 13.45 Viool en piano. 14.00 Her
denking. Hervormingsdag. 15.15 Voordracht.
15.35 Metropole-orkest. 16.00 De invloed van
de onderstam bij vruchtbomen, causerie. 16.15
Kamerorkest. 16.45 Platen. 17.00 Instrumen
taal trio. 17.30 Militaire causerie. 17.40 Pla
ten. 17.45 Fries programma. 18.00 Platen. 18.10
Een goed woord voor een goede zaak. 18.15
Lichte muziek. 18.45 Huismuziek. 19.00
Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verkla
ring en toelichting. 19.30 Platen. 19.40 Kapel
koor. 20.00 Radiokrant. 20.20 Hervormings
avond. 21.30 Platen. 21.40 Kamerorkest, vo
caal ensemble en solisten. 22.15 Platen. 22.25
Kunstrubriek. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15 Evangelisatie-uitzending
in het Engels. 23.30—24.00 Platen.-
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.05 Platen. 9.40
Voor de kleuters. 10.00 Kinderen en Mensen,
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen.
10.30 Schoolradio. 10.50 Orgelspel. 11.25 Ra
diofeuilleton. 11.45 Vocaal dubbelkwartet.
12.00 Gevarieerde muziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Sport en prog
nose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Platen.
14.00 Voor de huisvrouw. 14.20 Clavecimbel-
recital. 14.50 Boekbespreking. 15.10 Sopraan,
alt en piano. 15.30 Dansmuziek. 16.00 Platen.
16.30 Voor de jeugd. 17.00 Koorzang. 17.20
Muzikale causerie. 18.00 Nieuws. 18.15 Feli
citaties. 18.45 Denk om de bocht. 19.00 Socia
listische liederen. 19.15 Platen. 19.30 Moreel
beraad, causerie. 19.50 Berichten. 20.00
Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.10 Viool en
piano. 20.30 Benelux, causerie. 20.40 Leven
op de aarde, causerie. 21.00 Metropole-orkest,
koor en solisten. 21.45 Het leven betrapt,
klankbeeld. 22.05 Buitenlands overzicht. 22.20
Lichte muziek. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45
Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15 In huwe
lijk en gezin, causerie. 23.30—24.00 Kamer
orkest.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
Actualiteit; Jeugd aan de barre; De Ameri
kaanse presidentsverkiezingen; The Jubilee
Singers; Weeroverzicht; Documentatie over
de haringvisserij; Varié-T. V.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Omroeporkest. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Orgelspel. 14.00 Schoolradio.
15.30 Platen. 16.00 Orkestconcert. 16.45 Pla
ten. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.15
Symphonie-orkest en soliste. 21.05 Platen.
22.00 Nieuws. 22.10 Kroniek. 22.15 Causerieën.
22.4S Platen. 22.55—23.00 Nieuws.
De pensioenbelangen van thans reeds ge-
pensionneerden zal men doorgaans niet bij
het verzekeringsbedrijf behoeven onder te
brengen.
De wet bevat enige bepalingen, die ten
doel hebben een onderneming niet voor
grote moeilijkheden te plaatsen. Wanneer
de onttrekking van het pensioenvermogen
aan de onderneming niet ineens kan ge
schieden zonder de voortgang of de liqui
diteit van het bedrijf te belemmeren, zal
aanpassing over een periode van maximaal
25 jaren worden toegestaan.
Vele statuten en reglementen van pen
sioenstichtingen zullen met het oog op de
wettelijke bepalingen grondige herziening
behoeven. Vrijstelling van registratiekosten
is daarbij zo goed als gegarandeerd.
De wet bevat ook voorschriften over
spaarfondsen. Voor een spaarregeling be
staat de herverzekeringsplicht niet.
ADVERTENTIE
De Amsterdamse rechtbank heeft de 44-
jarige diamanthandelaar J. F. uit Amster
dam veroordeeld tot anderhalf jaar gevan
genisstraf, wegens het doen opnemen van
valse opgaven in authentieke acten. De
verdachte liet uit Amerika enige tientallen
auto's naar Nederland komen, voor welker
invoer in Nederland een invoervergunning
van de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer
noodzakelijk was. De verdachte betaalde
de auto's met medewerking van zijn vader,
die in New York woont, met diamanten en
liet de auto's als geschenkzending naar
Nederland sturen. Hij wist hier jonge
vrouwen én meisjes te vinden, die zich deze
auto's zo genaamd lieten schenken. De
Centrale Dienst neemt een dergelijke
schenking niet zonder meer aan, maar eist
van de begunstigde een onder ede afgeleg
de verklaring, vastgelegd in een notariële
acte. Vele dames legden in 1949 en 1950,
toen deze zaak zich afspeelde, voor diverse
notarissen zulk een verklaring af en zijn
derhalve later wegens meineed veroor
deeld. In feite kregen zij geen auto van de
verdachte, maar een bedrag voor hun
medewerking. De auto gaven zij terug aan
de verdachte, die de wagen daarna ver
kocht.
Het Hoogheemraadschap van Rynland
heeft besloten met de, reeds in 1938 voor
genomen, verdieping van de Drecht, het
niet-gekanaliseerde gedeelte van de rivier
de Drecht die deel uit maakt van de ver
binding, Amsterdam-Rotterdam (via Gou
we, Aar, Drecht en Amstel) een begin te
maken. Het mag, waar het hier gaat om
een vvaterryk gebied van ruim twee polders
die liggen tussen Amsterdam, IJmuiden,
Leidsedam en Gouda, verwonderlijk schij
nen dat deze verdieping noodzakelijk werd
wegenseen tekort aan zoetwater.
Maar reeds jaar en dag worstelt het Hoog
heemraadschap van Rijnland, dat de bema
ling der boezems en het op peil houden der
waterstanden in de polders regelt, met een
groeiend tekort aan geschikt en zuiver
water.
Dit heeft verschillende, met de ontwik
keling der techniek en de hogere eisen
van land- en tuinbouw direct in verband
staande, oorzaken. Niet alleen Rijnland,
maar vooral ook het in het Zuiden aan
grenzende Hoogheemraadschap van Delf
land kampt met een schreeuwend tekort
aan zoet water. Hier wordt dit voorna
melijk veroorzaakt door de voortgaande
verzouting van het boezemwater door de
inwerking van het zeewater. Delflands
boezems staan grotendeels in direct ver
band met de nog onder de invloed van eb
en vloed staande rivieren. Hoezeer dat tot
nadeel van land- en tuinbouw strekt,
bleek in de droge zomer van 1947, toen
het chloor en zout gehalte van de boezems
zo groot werd, dat het Westland in grote
moeilijkheden kwam en men op de dage
lijkse veilingen waarschuwingen moest
publiceren om te voorkomen dat met on
deugdelijk water werd gesproeid. Want de
cultures van deze streek zijn, evenals die
in Aalsmeer, bijzonder gevoelig voor de
kwaliteit van het water.
Rijnland kwam Delfland te hulp, door
vanuit haar boezem zuiver zoet water
over te pompen. En dit zal op steeds gro
ter schaal moeten gaan gebeuren, daar de
gevreesde verzouting voortdurend groter
omvang gaat aannemen.
Niet gul met wat ei-
Maar Rijnland zelf verkeert ook in een
positie die niet toelaat dat er al te ge
makkelijk of vrijgevig met haar water
wordt omgesprongen. In de nabije toe
komst zal zij genoodzaakt zijn water van
Amstelland te gaan betrekken, om „op
peil" te blijven, zowel wat kwaliteit, als
wat kwantiteit betreft.
Daartoe verdiept men bij Leimuiden
de Drecht. Dit water vormt namelijk de
verbinding tussen deze twee Hoogheem
raadschappen. Het dient echter ook voor
een snelle doorstroming te zorgen van
bet bij Gouda uit de Hollandse IJsel ge
pompte water. Van ouds heeft Rijnland
uit deze rivier haar „schone" water ge
haald. Via de vele boezemwaters stroomde
ADVERTENTIE
het dan naar het Noorden om bij Katwijk,
Spaarndam en Halfweg weer uitgeslagen
te worden.
De hoeveelheden zuiver water die nodig
zijn worden echter steeds groter, de eisen
aan het water gesteld voortdurend hoger
en de vervuiling door de fabrieken neemt
hand over hand toe. Hierdoor ontstond
het onwaarschijnlijk klinkende tekort aan
goed zoet water in onze zo waterrijke
poldergebieden.
Dode vis in vergiftigd water
Waartoe dit kan leiden werd enkele ja
ren geleden Haarlem gewaar, toen men
het door de Suikerfabriek „Holland" te
Halfweg geloosde afvalwater via Ring
vaart en Spaarne bij Spaarndam in het
Zijkanaal uitsloeg. Enorme hoeveelheden
vis vonden in dit vergiftigde water de
dood en vol schrik vroegen zowel de ste
delingen als de vissers in Haarlem zich af,
wat dat toch moest beduiden. En het be
trof hier toch niet meer, dan een bepaalde
kolom vuil water, die per ongeluk door
een ander gemaal dan het Halfwegsewerd
weggepompt!
De toerist, die al dit Hollandse water
ziet, kan zich dat niet indenken, zelfs de
boer niet, als hij vecht met zijn slechte
afwatering of vervuilende slootjes. Maar
hoe urgent dit probleem is wordt men
gewaar wanneer men de mensen van Rijn
land ziet werken met pompstations, zui
veringsinstallaties en kanaalverdiepingen.
Want de kweker vraagt helder water voor
zijn tuinderij en de zweminrichting wil de
baders niet vuiler uit- dan in de bassins
zien gaan.
Hopelijk vinden de Hoogheemraadschap
pen een oplossing voor deze dreigende
zoet watertekorten. Maar een vreemd
verschijnsel in ons van water doordrenkte
vaderland blijft het!
Op 79-jarige leeftijd is te Laren over
leden prof. H. J. Wolter, oud-hoogleraar
aan de Rijksacademie voor beeldende kun
sten te Amsterdam.
Hendrik Jan Wolter, die als schilder
tot de Larense school behoorde, werd 15
Juli 1883 te Amsterdam geboren. Na de
HBS te hebben doorlopen genoot hij een
officiersopleiding, maar in 1895 ging hij
naar Antwerpen, waar hij aan de Academie
voor beeldende kunsten studeerde. De
jonge schilder ontving voor zijn studie een
subsidie van wijlen Koningin Emma. In
1899 keerde hij naar Nederland terug. Van
1925 tot 1938 doceerde hij aan de Rijks
academie voor beeldende kunsten te Am
sterdam. Daarna ging hij weer aan het
schilderen. Prof. Wolter heeft veel geëx
poseerd, ook in het buitenland. Zijn werk
werd met de gouden médaille van „Arti"
bekroond. Geruime tijd was prof. Wolter
voorzitter van de commissie voor buiten
landse kunsttentoonstellingen. Hij was
officier in de Orde van Oranje Nassau en
in het Franse Legioen van Eer, comman
deur in de Orde van Leopold II van België
en officier in de Kroonorde van Italië. De
begrafenis heeft 31 October op de alge
mene begraafplaats te Laren plaats.
De Internationale Federatie van Film
archieven (F.I.A.F.) houdt van 27 October
tot 5 November in het Stedelijk Museum
te Amsterdam een congres, waaraan veer
tig afgevaardigden uit de navolgende zes
tien landen deelnemen: België, Frankrijk,
Duitsland, Zwitserland, Italië, Spanje, Joe
goslavië, Tsjechoslowakije, Engeland, Ier
land, Zwqden, de Verenigde Staten, Cuba,
Uruguay en Nederland. Voorts zal het
congres door een aantal waarnemers, on
der meer van de UNESCO, het Nederland
se ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en de gemeente Amster
dam, worden bijgewoond.
Op het congres zullen onder meer aan
de orde komen het vormen van een inter
nationale filmpool, waaruit de kosten voor
de aankoop van films van historische be
tekenis kunnen worden gefinancierd, de
problemen van het bewaren en conserve
ren van films, het samenstellen van een
internationale catalogus van historische en
waardevolle films. Voorts zal het plan
worden besproken om een internationaal
centrum voor de filmkunst op te richten
te Amsterdam, met financiële steun van de
UNESCO en de Nederlandse regering, on
der auspiciën van het Nederlands Histo
risch Filmarchief. De opzet van dit cen
trum is contact te leggen tussen de film
kunst en de andere beeldende kunsten.
Donderdagavond zullen de jongste pro
ducten van Nederlandse cineasten voor de
congressisten worden vertoond.
ADVERTENTIE
20 tabletten 45 et.
N.V. Koninklijke Pharmaceutlsche Fabrieken h
Brocades - Stheeman Pharmacia
Onder de thans in druk verschenen refe
raten, die zullen worden uitgebracht op de
Christelijk Sociale Conferentie, welke van
4 tot en met 7 November in Utrecht wordt
gehouden, is er een van ds. W. A. Wieringa
over fabrieks- en massajeugd. Hij conclu
deert daarin, dat een wettelijke bepaling
zou zijn toe te juichen, waarbij alleen die
bedrijven 14- en 15-jarigen mogen te werk-
stellen en daartoe van de arbeidsinspectie
een vergunning ontvangen, die aan be
paalde voorwaarden voldoen. Er moet een
samenwerking tot stand worden gebracht
tussen allen die ten opzichte van deze
jeugd een taak hebben, om bij de intrede
in het bedrijfsleven hun goede, duidelijke
inlichting te verschaffen over wat hen in
dit milieu wacht. Voor een goede vrije
tijdsbesteding der arbeidsjeugd moet het
bedrijf volle interesse tonen en steun ver
lenen, maar het moet deze niet zelf ter
hand nemen.
Het verplichtstellen van voortgezet dag
onderwijs aan meisjes in fabrieken beneden
de 18 jaar gedurende vier uur per week
is een maatregel, die nog niet effectief
kan worden gemaakt. Er zal een onderwijs-
kader moeten worden gekweekt en onder
wijl zullen overheid en bedrijven alles
moeten doen om de reeds bestaande cur
sussen te steunen en uit te breiden. Het
moet volgens deze inleider komen tot een
Christelijk sociaal-paedagogisch centrum,
waarin kerk, school, maatschappelijke or
ganisaties en jeugdorganisaties met elkaar
contact opnemen om over de vragen der
jongeren in het bedrijf en heel de zede
lijke beïnvloeding der massajeugd verant
woorde leiding te geven.
In een referaat over de jeugd op het
platteland beschrijft de heer W. P. Cnossen
de grote veranderingen, die zich op het
platteland hebben voltrokken. De kerken
en Christelijke maatschappelijke organisa
ties dienen naar hij opmerkt, rekening te
houden met deze ontwikkeling, die met
name voor de jeugd van grote betekenis is.
„De Kerk leve niet in het verleden, maar
sla de blik vooruit. Zij moet de moed heb
ben om met allerlei oude vormen en ge
bruiken te breken, als de Dienst des
Woords maar geen geweld wordt aange
daan, opdat de opgroeiende jeugd zich niet
van haar afkere", aldus dit referaat.
De school dient meer dan voorheen aan
dacht te schenken aan de vorming der leer
lingen voor het leven. De opvoeders hebben
zich voor ogen te houden, dat deze vor
ming niet bestaat in het inprenten van een
aantal geijkte vormen en bepaalde gang
bare levensgewoonten. Het doel moet zijn,
jonge mensen te vormen, die bij het licht
van Gods Woord zelfstandig de weg kun
nen vinden in een veranderende samen
leving.
t
|p
ij:
Het Britse Cornet-straalvliegtuig kreeg na een/start van het vliegveld Ciampino bij
Rome, toen het zich een halve meter boven de grond bevond motorstoring, waardoor
het met een snelheid van 200 kilometer per uur een buiklanding moest maken. Alle
42 inzittenden kwamen er zonder letsel af. Dit was het eerste ongeluk met een
„Cornet", het viermotorige straaltoestel, dat door zijn recordvluchten zoveel naam
heeft gemaakt. Het beschadigde toestel.
De Nieuwsdienst van Morele Herbewa
pening meldt:
Generaal Naguib, Egypte's minister
president, ontving dr. Frank N. D. Buch-
man Zaterdag 11 October in zijn ambts
woning te Cairo. Zij hadden een gesprek
van anderhalf uur. Daarna nodigde de mi
nister-president dr. Buchman en een aantal
van zijn reisgenoten uit met hem te dine
ren. Verder waren aanwezig de heer Has-
soena, secretaris-generaal van de Arabische
Liga, en Sayed Mohammed Sales Shangiti,
voorzitter van het parlement van de Soe
dan.
De volgende morgen reed generaal Na
guib uit naar het vliegveld, om dr. Buch
man uitgeleide te doen bij zijn reis naar
Colombo. De minister-president deelde de
aanwezige journalisten mede, dat hij niet
de gewoonte had, gasten op het vliegveld
uitgeleide te doen, maar dat hij dit thans
wel deed om de stichter van Morele Her
bewapening blijk te geven van zijn vol
ledige ondersteuning van de ideeën der be
weging.
Aan de Vry'e Universiteit te Amsterdam
is geslaagd voor het doctoraal examen psy
chologie de heer C. A. van Baaien te
Heemstede.
4. Joris deed goede zaken; de flesjes
Aqua Pompada, die volgens hem alle
ziekten genazen, gingen vlot van de hand.
„Ziedaar, de laatste fles, goede vriend",
sprak hij tenslotte, „ge moogt u gelukkig
prijzen, want eigenlijk had ik deze fles
willen gebruiken om mijn eigen levens
duur te verlengen. Maar goed, hodie mihi,
eras tibi, zoals wij doktoren zeggen; hier
is uw fles". Hij stak de ritselende bank
noten in zijn binnenzak, wierp de dok-
tersjas van zich af en wendde zich tot
Panda, die hij reeds eerder tussen de
menigte had ontdekt. „Kijk!, kijk!", riep
hij, „als dat mijn vriendje Panda niet is!
Wat zoudt ge ervan zeggen, baasje, om
assistent te worden van een begaafd ge
neesheer?" „Nee, dank je Joris", ant
woordde Panda, „ik zoek geen betrekking
meer, want, zie je, ik ben intussen weer
millionnair geworden". „Zo, zo, zóóó," zei
Joris en er kwam een slimme tinteling
in zijn ogen „dat millionnair worden
schijnt chronisch bij u te zijn, makkertje!"
En hij dacht bij zichzelve: Het is een
geval dat, naar ik hoop, de medische we
tenschap zal verrijken. Ik zal hem onder
behandeling nemen".
ADVERTENTIE
KI. Houtstraat 105
JUNGHANS-HORLOGES, schokvrij, 32—
WEKKERS uit de beste fabrieken.
Voordelige prijzen
U koopt by een vakman.
De Braziliaanse minister van Luchtvaart,
generaal Nero Moura, heeft volgens A.F.P.
aan het Braziliaanse blad „A Nuite" mee
gedeeld, dat zijn regering een overeen
komst heeft getekend, volgens welke de
Fokker-fabrieken vliegtuigen zouden gaan
vervaardigen in Brazilië.
Van de zijde van de Fokker-fabrieken
verklaarde men desgevraagd, dat de onder
handelingen met Brazilië wel in een ver
gevorderd stadium zijn gekomen, maar dat
er nog geen definitief accoord is getekend
kunnen worden.
Het zou hier gaan over de vervaardiging
van enige van de nieuwste Fokkerproduc
ten.
Bravo. Specialisten, verbonden aan een
ziekenhuis te Lima (Peru) hebben mee
gedeeld, dat zij bii bepaalde longopera
ties gebruik maken van pingpongballen
om de door het wegnemen van aange
taste weefsels ontstane ruimten op te
vullen. In verscheidene honderden ge
vallen heeft men reeds met goed ge
volg van deze methode gebruik ge
maakt, zo verklaarde het hoofd van de
chirurgische afdeling van het Bravo
Chico ziekenhuis. Tot dusver gebruikte
men kunsthars bij dergelijke opera
ties, doch de prijs van dit materiaal
was te hoog.
Brand. Het operagebouw te Nimes (Zuid-
Frankrijk) is door brand geheel ver
woest. Het werd 150 jaar geleden ge
bouwd en was verzekerd voor 120
millioen francs (ongeveer 1.25 millioen
gulden).
Kunst. De 17-jarige Louis Letellier uit
Saint Lambert (Calvados, Frankrijk),
wiens slokdarm acht jaar geleden door
soda verbrand werd, moest sinsdien
kunstmatig worden gevoed. Door opera
tief ingrijpen is men er in geslaagd, het
beschadigde stuk slokdarm te vervan
gen door een stuk dunne darm, waar
door Letellier weer op norma'le wijze
voedsel tot zich kan nemen.
Veroordeeld. De Tunesische afdeling van
het „comité voor de bevrijding van Tu
nesië, Algerië en Marokko" heeft in een
verklaring aan de Egyptische pers
meegedeeld, dat de twee Tunesische
afgevaardigden, die deel uitmaken van
de Franse delegatie bij de UNO, door
het „opperbevel van de nationale bewe
ging op een bijeenkomst in een stad in
Tunesië" ter dood zijn veroordeeld. Deze
afgevaardigden worden „verraders, die
zich aan de imperialisten hebben ver
kocht", genoemd.
Vergissing. In het laatste nummer van het
Engelse vakblad „The Aeroplane" komt
het volgende berichtje voor: „Neder
landse jongens schrijven gewoonlijk aan
de Engelse fabrieken, in kleurrijk bijna-
Engels, om inlichtingen en foto's van
elk nieuw type vliegtuig. Onlangs vroeg
er een om de „Encyclopaedia Britan
nia". Afgezien van het feit, dat de „En
cyclopaedia Britannia" ongeveer ander
half duizend gulden kost, is de Neder
lander in kwestie vermoedelijk van plan
geweest bijzonderheden en foto's te
vragen over de Bristol „Bx-itannia", het
nieuwe viermotorig verkeersvliegtuig
van de Bristol vliegtuigenfabriek."
Hulp. Uit een in de semi-officiële Oost-
Berlijnse „Berliner Zeitung" gepubli
ceerde wet, die op zeventien October is
gedagtekend, blijkt dat Oost-Berlijnsa
jonge mannen van zeventien jaar en
ouder zijn opgeroepen om dienst tg
nemen in „hulp-politie-eenheden", wier
taak wordt omschrevën als „het be
schermen der bezittingen van staat en
volk".
Ook Zweden. De bezitters van televisie
toestellen in Zweden, die thans nog
moeten afstemmen op de Deense tele
visiezender, zullen waarschijnlijk in
1954 door de Zweedse televisiestaf te
verzorgen programma's kunnen aan
schouwen. Een commissie, die tot taak
had regelmatige experimentele televisie
uitzendingen in Zweden voor te berei
den, heeft de regering geadviseerd over
te gaan tot de bouw van twee televisie
stations. De commissie stelt voor voor
lopig negen uur per week; na een half
jaar dagelijks uit te zenden. De com
missie verwacht, dat Zweden dan 30.000
televisieontvangtoestellen zal tellen.
Protest. In Basoetoland, een Brits protec
toraat in Zuid-Afrika, is een Afrikaans
congres opgericht, dat zich verzet tegen
een eventuele opneming van dit gebied
in de Zuid-Afrikaanse Unie. Zoals be
kend hebben de leiders in de unie op
dit laatste herhaalde malen aangedron
gen. De Britse regering stelt echter als
voorwaarde, dat de Basoeto's worden
geraadpleegd en het Britse parlement
zich met de opneming accoord verklaart.
Groen plan. De Franse regering heeft be
sloten 20 Januari 1953 voor te stellen
als datum voor de volgende volledige
conferentie over de voorgenomen „groe
ne pool", het project om Europa één
landbouwmarkt te geven.
Vrij. Naar het West-Duitse persbureau
D.P.A. meldt, hebben de geallieerden
dit jaar tot dusver 172 Duitse oorlogs
misdadigers vrij gelaten. Volgens het
zelfde persbureau worden op het ogen
blik nog 548 oorlogsmisdadigers door da
geallieerden vastgehouden en wel 109 te
Werl (Britse zóne), 334 te Landsberg
(Amerikaanse zóne) en 105 te Wittlich
(Franse zóne). De grote oorlogsmisdadi
gers in de gevangenis van Spandau zijn
buiten beschouwing gelaten, evenals de
Duitse oorlogsmisdadigers, die in Oost-
Duitsland gevangen zitten en waarover
geen bijzonderheden bekend zijn
Niet meer gedaan. De Amerikaanse
militaix-e autoriteiten hebben Woensdag
bekend gemaakt, dat zij de Duitse oor
logsmisdadiger Johann Gilch uit de ge
vangenis van Landsbex-g hebben ont
slagen op grond van goed gedrag. Gilch
is 64 jaar. Hij werd tot 10 jaar gevan
genisstraf veroordeeld wegens het be
trokken zijn bij een aanval op een ge
vangen genomen Amerikaanse vlieger.
Uzult wel willen geloven dat de positie
van de negervrouw in Afrika in het
algemeen weinig benijdenswaardig is. Zij
is niet alleen ondergeschikt aan de man,
maar in vele gevallen volledig aan hem
onderworpen en moet als slavin de zwaar
ste bezigheden verrichten. Aan de maal
tijd mag zij niet met haar echtgenoot aan
zitten, doch dient eerbiedig te
wachten tot meneer zich heeft
volgestopt en eerst daarna
openen zich voor haar de mo
gelijkheden zich met de res
tanten te vergenoegen. Aange
zien zij zelf de maaltijden
bereidt, kan zij dunkt ons
het in ieder geval in eigen
hand houden of er veel of weinig over
blijft, Maar dit terzijde.
Bij enkele stammen in Portugees West-
Afrika gaat de onderdanigheid van de
vrouw ten opzichte van de man nog veel
verder. Daar moet de vrouw zich van een
aparte taal bedienen, wijl het haar niet
zou passen zich op gelijke wijze uit te
drukken als haar man. Het is haar bij
voorbeeld niet geoorloofd de namen van
haar schoonvader of van haar zwagers te
noemen, noch één der letters of klanken
te bezigen waaruit die namen zijn samen
gesteld. Komt een dergelijke letter in een
of ander woord voor, dan verhaspelt de
vrouw het woord dusdanig dat de gewraak-
te letter daaruit verdwijnt. Op deze wijze
ontstaat het vrouwentaaltje,
Hierbij moet worden opgemerkt
dat ook dit uketeta kwababzi dus geen
eenvormige vrouwentaal is, doch voor
ieder van hen verschillend is, en al naar
gelang de lengte der namen van schoon-
v vaders of zwagers, grotere af
wijkingen van de normale
spreektaal zal vertonen. Zouden
voor het uitspreken dier fami
lienamen veel letters en klan
ken van het alphabet vereist
zijn, dan mag de vrouw dus
slechts de enkele overgeble
ven klanken uitstoten!
Hoe dit ook zij, het onderlinge verkeer
schijnt door dit gebrabbel der vrouwen
weinig te lijden te hebben. En zolang de
vrouw de wensen van haar echtgenoot
maar verstaat, zolang zijn er geen moei
lijkheden, vooral wijl de heer des huizes
voor eventuele onverstaanbare klachten
en wensen van zijn echtgenote onberoerd
en onbuigzaam kan blijven gelijk steen
Hij behoeft het immers niet te verstaan?
Overigens gaat de vergelijking met de
onbuigbaarheid van steen niet op, want
er bestaat steen die gebogen kan worden
als rubber.
Daarover morgen.
(Nadruk verbodenH. PéTILLQH,
