Wagners „Vliegende Hollander"
bij de Nederlandse Opera
Watervoorziening op eiland Texel
Agenda voor
Haarlem
Wereldnieuws
D.D.D.
De radio geeft Dinsdag
Jubileumfestival van
„De Melodisten"
Prins Bernhard thans
in Vera Cruz
Mr. F. J. Kranenburg
terug uit Korea
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
De automaten en de
Winkelsluitingswet
Egypte op zoek naar
Nederlandse experts
^ocU ió lx et zo
MAANDAG 3 NOVEMBER 1952
2
'n TIP VAN BOOTZ
WASSERIJ DUYN
Jachthond met
zout doodgeschoten
Kerkelijk Nieuws
Wegens ziekte verzuimen
per dag 100.000 arbeiders
Overmaken van gelden
naar het buitenland
„Nederlandse vrijwilligers
maken uitstekende indruk"
Thorez blijft voorlopig
nog in Rusland
Tzvee proefprocessen
in Rotterdam
Ejlll(TlflCinËt de he'Jer vloeibare
JE Ulljl»ICl3D D D- De Jeuk bedaart,
de ziektekiemen worden
gedood en de huid geneest. 0
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN.
Het gewicht in
de weegschaal
De Nederlandse Opera heeft „De Vlie
gende Hollander" van Wagner opnieuw aan
haar répertoire toegevoegd. Zij kon het
Werk met eigen vocale krachten monteren,
uitgezonderd de vertolker van de hoofdrol,
Caspar Broecheler, die verleden jaar ook
als Telramund in „Lohengrin" gasteerde.
De regie werd gevoerd door Heinz Tietjen
en dirigent was Eduard Flipse, die niet het
orkest van de Opera, maar zijn eigen Rot
terdams Philharmonisch Orkest onder zijn
leiding had. Nadat de eigenlijke première
verleden week te Rotterdam was gegaan,
had Zondagmiddag de eerste Amsterdamse
opvoering plaats.
Voor mij persoonlijk was het een jubi
leumvoorstelling; het was namelijk op de
dag af vijftig jaar geleden dat ik voor het
eerst een opera-opvoering bijwoonde, en
dat was toevallig ook „De Vliegende Hol
lander". Ik heb in die halve eeuw heel wat
Hollanders Wagner noemde hem bij
name: Van der Dekken Senta's en Erik's
gehoord, goede en minder goede, maar ik
meen met de hand op het hart te kunnen
verklaren, dat ik nooit een prachtiger trio"
voor deze drie hoofdpartijen heb meege
maakt als op deze Zondagmiddag in de
Amsterdamse Stadsschouwburg. Ik bedoel
daarmee niet alleen, of beter gezegd: niet
zozeer, het vocale gehalte in het algemeen,
want dan zou ik'tekort doen aan een figuur
als Elisabeth Meissner, die indertijd zang-
technisch een sublieme Senta was. Maar
wat mij zo sterk in het recente drietal ge
troffen heeft, was de combinatie van vo
cale schoonheid en gaafheid met de zeer
karakteristieke uitbeelding der typen, die
ten slotte resulteerde uit een zuiver mu-
ziekbesef. Want het mag waar zijn dat
Wagner met zijn „Hollander" nog maar
aan het begin van zijn hervormingsproces
was en eigenlijk nog op twee gedachten
hinkte het doorlopend „sprechgesang"
en het „bel canto" een feit toch is het
dat hij als librettist en componist tezamen
figuren schiep die in wezen en handelen
volledig getekend zijn. Wat hij in zijn tekst
niet kon zeggen, dat verklaarde hij in zijn
muziek. Elk gebaar, elke karakteristiek
ligt daarin uitgetekend voor wie begrijpen
kan.
De bas Gee Smith, die de partij van Da
land vertolkte, bleek daar nog niet aan
toe te zijn. Maar Caspar Broecheler, Greet
Koeman en Jan van Mantgem gaven over
tuigende bewijzen dat zij in de muziek van
Wagner leefderr en er naar handelden, zo
wel qua spel als vocaal. Broecheler heeft
van de Hollander geen bulderbas gemaakt,
maar een tragische figuur, wiens lot meelij
moest wekken bij het eenvoudige Noorse
meisje, dat zijn weg kruist. Zijn heerlijk
mezzo-voce-geluid wist hij ten dienste van
die karakteristiek zeer gepast aan te wen
den. Het geheel was een imposante creatie,
vooral dominerend door innerlijke kracht.
Greet Koeman heeft de figuur van Senta zo
ontheatraal mogelijk belicht. Hierdoor
werd zy het eenvoudige natuurkind, dat
aan haar medelijden ten onder gaat en
tevens verlossing brengt en dit alles door
innerlijke geheime drijfveren. Wat zij deed
was soms totaal onromantisch, maar des
te waarachtiger. Dit alles reflecteerde ook
in haar beheerst zuiver zingen. En Jan van
Mantgem speelde en zong de Erik-partij
met. een normaal menselijke bewogenheid,
die het contrast met zijn gehallucineerde
verloofde sterk typeerde. Bijzonder fraai
was ook het zingen van de tenor Johan van
der Zalm als de stuurman. En Jo van de
Meent vertolkte de partij van Mary zeer
klankschoon.
Wat het koor betreft: alle lof voor de
mannen, die stevig rhythmisch en sonoor
zongen; alleen in het dubbellcoor viel het
op, dat de partij der Hollandse matrozen te
ADVERTENTIE
Een man, die op dieet
moest leven
daar hij een „buikje" had
gekregen,
was toch reuze blij
'toen de dokter hem zei:
'n Tip van Boofcz mogen
ze U blijven geven"
Iruz. Heer B. J. M. N., A'dam orrtv.
E fl. Tip en l fl. Bootz' Apricot Brandy
zwak bezet was. Het dames-ensemble kan
prachtig zingen en dit deed het ook meestal
wel, doch het gevaar dreigt soms dat de
zangsters zich te veel „zangeres" gaan voe
len, waardoor in het spinlied het evenwicht
werd verbroken. Koorzingen blijft altijd
iets aparts, iets waarin geen individualiteit
mag doorbreken. Hoe subliem dat dan kan
zijn, hoorden wij in het refrein van de
ballade.
Heinz Tietjen heeft met zijn regie niet
getracht deze Wagner-opera te moderni
seren, wel haar te verdiepen, met behoud
van een traditionele vormgeving, waar ook
de décors van Charles Roelofsz zich bij
aansloten. Het toneelbeeld was dan ook
uiterst pittoresk te noemen.
Eduard Flipse had het geheel muzikaal
stevig in de hand en zijn orkest musiceer
de met overgave en met uiterste zorg voor
een mooi uitgebalanceerde klank. Met dat
al een belangwekkende opvoering.
JOS. DE KLERK.
ADVERTENTIE
amstkri>.\.msev,vaiit20 tel. 11053
Wastarieven vanaf 25 ct. per KG
Kant en klaar 52 ct. per kg
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed.
8.00 Nieuws. 8.15 Symphonette-orkest en
solisten. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Licht
baken. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio. 12.00
Angelus. 12.03 Metropole-orkest. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 Omroep
orkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Actualiteiten. 13.25 Amusementsorkest en
solist. 14.00 Strijkorkest en soliste. 14.40 Pla
ten. 15.00 Hier Vrij Europa. 15.30 Ben je
zestig? 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof.
17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Economische geschiedenis van Indone
sië. 18.00 Platen. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R. V. U. De sfeer in de fabriek. 19.00 Nieuws.
19.10 Platen. 19.15 Uit het Boek der boeken,
causerie. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man.
20.30 Radio Philharmonisch Orkest en soliste.
21.55 Platen. 22.05 Huwelijk in Opspraak,
causerie. 22.30 Piano. 22.45 Avondgebed. 23.00
Nieuws. 23.15 Wereldkampioenschappen
dammen. 23.20—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15
Platen. 9.25 Voor de huisvrouw. 9.30 Platen.
10.20 Lichte muziek. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Voor de zieken. 11.30 Piano. 12.00 Mu-
sette-orkest. 12.30 Land- en tuinbouwmedede
lingen. 12.33 Voor het platteland. 12.40 Piano
spel. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 18.30
Lichte muziek. 14.00 Zeg eens, Amerika
14.30 Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00 Platen.
15.15 Voor de vrouw. 15.45 Platen. 16.30 Voor
de jeugd. 17.30 Orgelspel. 17.50 Militaire cau
serie. 18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30
Dansmuziek. 18.50 Paris vous parle. 18.55
Koorconcert. 19.20 Verzoekprogramma. 20.00
Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma. 21.15
Lichte muziek. 21.35 Ik weet. ik weet, wat u
niet weet. 21.50 Promenade Orkest en solist.
22.30 Reis Z. K. H. Prins Bernhard naar Mid
den- en Zuid-Amerika. 22.35 Lichte muziek.
22.45 Buitenlands overzicht. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Eisenhower of Stevenson, cau
serie.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 Journaal; Weerbericht; Het is tijd,
Dr. Schweitzer, toneelstuk; Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Piano. 13.30 Platen.
14.00 Schoolradio 15.30 Platen. 16.00 Ham
mondorgel en zang. 16.30 Bas en piano. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kleuters.
17.30 Causerie. 17.45 Platen. 17.50 Boekbespre
king. 18.00 Voor de jeugd. 18.30 Voor de sol
daten. 19.00 Nieuws. 19.40 Beiaardspel. 19.50
Causerie. 20.00 Gevarieerde muziek. 22.00
Nieuws. 22.15 Dansmuziek. 22.45 Rhythmi-
$che muziek. 22.55—23.00 Nieuws.
De Haarlemse Amusementsvereniging
„De Melodisten" vierde Zaterdagavond in
de grote zaal van het Concertgebouw haar
eerste lustrum met een festival, waaraan
achttien solisten en ensembles deelnamen.
Dat wil zeggen: wat festival heette was
eigenlijk een wedstrijd in vier afdelingen:
grotere orkesten, amusementsorkesten, klei
ne ensembles en vocalisten. Als jury fun
geerden: Jan de Vente, Tiny VeenDe
Vente én Anton Burgdorffer.
Twee symphonische amusementsorkes
ten (uit Utrecht en Niedorp) zaten elkaar
rakelings op de hielen. Volgens mij was
Utrecht beschaafder van klank en van mu
zikale uitdrukking, en won Niedorp het
wat dynamiek betreft. De laatste vereni
ging kreeg de eerste prijs en verwierf de
wisselbeker van de afdeling. Utrecht werd
tweede geklasseerd. „Zaans Amusements
orkest" (accordeons en plectruminstru
menten en dus niet te vergelijken met de
beide vorige orkesten) verwierf de derde,
benevens de door het publiek aangewezen
prijs, een médaille.
In de tweede groep werd terecht de eer
ste prijs toegekend aan het Haarlemse
dansorkest „De Narren". Het spel van deze
amateurs was- minder ruw en klonk zui
verder dan dat van hun concurrenten „De
Flierefluiters" uit Wateringen, die de
tweede prijs kregen. In groep drie kwam
het „Musette-trio" uit Purmerend uitste
kend voor de dag; dat was in zijn genre
zeer goed. Het kreeg dan ook de eerste
prijs. „De Stemmingbrengers" uit Haar
lem manifesteerden zich als een vlot kwar
tet (tweede prijs). „The Royal Hawaiïans
besteedden veel zorg aan hun opmaak; deze
Haarlemmers verwierven de derde prijs.
I-Iet leuke duo „De Zingende Dwazen", dat
men hier ook maar ondergebracht had,
werd met de vierde prijs beloond. Vijfde
werd het Hawaiïan-ensemble „The Mau-
nacora Stars" (eveneens uit Haarlem) en
zesde het zangduo (tenor en bas) Nijman
Van den Berg, dat men vreemd genoeg
in deze afdeling geplaatst had.
De groep der zangsolisten had één uit
blinker, de Amsterdamse tenor Melchert
Leeman die over een fraaie stem en vol
doende muzikaliteit beschikt. De jonge
Haarlemse baszanger Rob van den Berg,
die tweede werd, heeft een goede belofte
in zijn keel. Winnaars van de derde en
vierde prijs waren de tenoren Cor Schou
ten uit Amsterdam en Leo Nijman uit
Haarlem; hun kwaliteiten waren bedui
dend minder.
Annie Palmen uit Beverwijk, vertolkster
van moderne songs, met begeleiding van
een klein ensemble, vormde een categorie
op zichzelf. Ook haar werd een eerste prijs
gegund; zij verwierf tevens de wisselbeker.
Waarom de twee Haarlemse ensembles
„Melophilia" en „Johann Strauss" geen
prijs toegekend werd, heb ik niet begrepen.
In andere groepen' werden onbeduidende?
prestaties wèl met een prijs beloond.
Er was voor deze bonte Zaterdagavond
veel belangstelling. JOS. DE KLERK
In Lunteren is een 19-jarige landbou
werszoon aangehouden, die uit een jacht
patroon de hagelkorrels had verwijderd,
deze vervangen door zout en met het dub
belloops jachtgeweer van zijn vader van
korte afstand een schot op een jachthond
van een plaatsgenoot gelost, waardoor het
dier werd gedood.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Katwijk-Valkenburg, N. de
Bruin te Beverwijk.
MEXICO, (A.F.P.). Prins Bernhard
en zijn gevolg zijn Zaterdagochtend per
auto uit de Mexicaanse hoofdstad naar de
stad Vera Cruz vertrokken na een verblijf
van drie dagen in de stad Mexico, gedu
rende welk verblijf de Mexicanen de Prins
op een luisterrijk eerbetoon onthaalden.
De Prins toonde zich bijzonder tevreden
over het bezoek, dat hij aan de nieuwe
universiteitsstad bracht, die nabij de stad
Mexico wordt gebouwd en die naar hij
zeide „enig in haar soort" is.
De Prins woonde ook een polowedstrijd
bij, die speciaal te zijner ere was georga
niseerd en waaraan werd deelgenomen
door Miguel Aleman, zoon van de presi
dent van Mexico, en de bekende groep
van de gebroeders Gabrel en Alejandro
Gracie.
Vrijdagavond bood Prins Bernhard pre
sident en mevrouw Aleman een intiem
diner aan, waaraan voorts aanzaten de
inmiddels gekozen Mexicaanse president,
Ruiz Cortinez, verscheidene leden van de
Mexicaanse regering en de organisatoren
van de Nederlandse tentoonstelling.
De staat Vera Cruz heeft ter ere van
het bezoek van de Prins grote feesten
voorbereid. Prins Bernhard zal aan de
grens van de staat worden ontvangen door
de gouverneur, Antonio Munoz, die hem te
Jalappa, hoofdstad van de staat, een lunch
zal aanbieden. Prins Bernhard zal de gou
verneur de versierselen, verbonden aan de
Orde van Oranje-Nassau, uitreiken. De
nacht zal worden doorgebracht op een
boerderij, die de Prins en zijn gevolg door
president Aleman ter beschikking is ge
steld. Zondagochtend reist het gezelschap
door naar de havenstad Vera Cruz.
„Men kan de nieuwbouw van ziekenhui
zen en wijkhuizen na de ooi-log bezwaar
lijk luxe noemen, zolang er nog meer dan
100 millioen per jaar aan ziekengeld
wordt betaald, zolang er nog 100.000 arbei
ders per dag wegens ziekte verzuimen,
welk verzuim nog steeds hoger is dan voor
de oorlog, zolang er nog bijna 6000 zuige
lingen per jaar in ons land overlijden, zo
lang er nog 15.000 nieuwe gevallen van
tuberculose per jaar worden vastgesteld en
zolang er in ons land nog 14.000 mensen
per jaar aan kanker sterven."
Dit zeide Zaterdagmiddag de staatssecre
taris voor Volksgezondheid, dr. P. Munten
dam, bij de opening van het nieuwe wijk-
gebouw van het Oranje-Groene Kruis, af
deling Arnhem-Oost.
De Nederlandse Bank heeft een alge
mene vergunning verleend tot het aangaan
van schuldverplichtingen jegens niet-in-
gezetenen, voor het doen plaatsen van
advertenties van commerciële aard of
familie-advertenties, voor zover de kosten
de tegenwaarde van 1.000 per adverten
tie niet overtreffen. Voorts is vergunning
verleend voor het betalen door bemiddeling
van een deviezenbank van schulden aan
niet-ingezetenen, mits deze schuld 1000.
niet te boven gaat. Deze vergunningen zijn
alleen geldig voor betalingen aan niet-
ingezetenen, woonachtig of gevestigd in
het Belgisch-Luxemburgse monetaire ge
bied, Denemarken, West-Duitsland, Enge
land en het overige sterlinggebied, het
Franse monetaire gebied, Griekenland, In
donesië, het Italiaanse monetaire gebied,
het Portugese monetaire gebied, Suriname,
Turkije, Zweden en Zwitserland.
Zondagmiddag is mr. F. J. Kranenburg,
staatssecretaris van Oorlog, van zijn korte
bezoek aan Korea op Schiphol terugge
keerd. Hij bracht onmiddellijk na zijn aan
komst uitgebreid verslag uit van zijn reis,
geheel in overeenstemming met zijn wens,
dat Nederland extra belangstelling zal to
nen voor de vrijwilligers in Korea en voor
de opvarenden van de torpedoboot jager
Piet Hein in de Koreaanse wateren.
„Wat ik in Korea gezien heb stemt tot
grote tevredenheid", zei de staatssecreta
ris, „ons bataljon maakt daar bepaald een
uitstekende indruk bij de tweede divisie
van het 38ste regiment, waarbij het is in
gedeeld. De Amerikaanse generaals, die
ik heb gesproken, zeggen dat niet alleen
uit vriendelijkheid, maar ze staven hun
loftuitingen over de voortreffelijke pres
taties van onze landgenoten met voorbeel
den uit de practijk".
Mr. Kranenburg zeide voorts, dat de al
gemene oorlogstoestand op het ogenblik
een statische is, maar dat de activiteit aan
het front intens is. De twee partijen laten
elkaar geen seconde met rust en daarbij
verrichten onze landgenoten prachtig werk
door het aanleggen van prikkeldraadver
sperringen en loopgraven en vooral door
het uitvoeren van patrouille-opdrachten
des nachts.
Hij roemde voorts de samenwerking tus
sen de 750 Nederlandse en de 200 Ko
reaanse militairen, die bij het bataljon zijn
ingedeeld.
Daartoe gemachtigd door Koningin Ju
liana heeft de staatssecretaris de 200 Ko-
reanen het kruis voor recht en vrijheid
verleend. Mr. Kranenburg heeft ook het
kerkhof in Poesan bezocht, waar thans 93
Nederlandse vrijwilligers rusten.
De verzorging van de Nederlanders aan
het front is op de reeds aangebroken vorst
periode berekend. Met vele militairen
heeft de staatssecretaris gesproken en van
velen had hij vragen en adviezen over de
wijze van aflossing, over brieven en over
de training gekregen.
Tot slot bracht mr. Kranenburg nog ver
slag uit over zijn bezoek aan de torpedo-
bootjager Piet Hein, die dankzij speciale
instructies vari generaal Mark Clark in de
haven van Poesan mocht meren. Deze Ne
derlandse oorlogsbodem, die binnen 1 2
maanden door de „Johan Maurits" zal
worden afgelost, zag er schitterend uit en
de bemanning, thans voorzien van flinke
baarden, was in al even goede conditie.
In Franse communistische kringen is
Zaterdag bevestigd, dat de terugkeer van
de secretaris-generaal der Franse commu
nistische partij, Maurice Thorez, uit de
Sovjet-Unie, die aanvankelijk begin No
vember in Frankrijk terug werd verwacht,
waarschijnlijk zal worden uitgesteld.
Thorez verblijft reeds twee jaar in de
Sovjet-Unie voor een geneeskundige be
handeling.
In de eerste plaats zouden sovjet-leiders
mogelijk bevreesd zijn voor Thorez' vei
ligheid door de bedreiging van de parle
mentaire onschendbaarheid in Frankrijk.
Een tweede verklaring zou kunnen zijn
dat Thorez diende te wachten tot de kwes
tie van de gedegradeerde leiders Marty en
Till on zou zijn geregeld en de partijeen
heid zou zijn hersteld en een derde moge
lijkheid zou zijn, dat Thorez' gezondheid
nog te wensen overlaat.
Aan de heer H. J. C. van Ginneken is
op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
burgemeester van Goirle.
Op de begroting van het Provinciaal Wa
terleidingbedrijf voor de dienst 1953 is een
bedrag van 6.680.000 uitgetrokken voor
uitbreidingswerken, waarvan 2.300.000
voor de watervoorziening op Texel.
In hun toelichting merken Gedeputeerde
Stalen op, dat de drinkwatervoorziening
voor mens en dier op het eiland Texel in
een zodanig stadium is gekomen, dat het
dringend noodzakelijk is geworden maat
regelen te treffen. Reeds geruime tijd ge
leden zijn besprekingen gevoerd en plan
nen gemaakt. Het Rijksinstituut voor
Drinkwatervoorziening heeft een plan ont
worpen, waaruit blijkt, dat het hierboven
genoemde bedrag nodig is.
Met de exploitatie van de waterleiding
op het eiland zal een bedrag gemoeid zijn
van naar raming 160.000 per jaar. Hier
van zal bij toepassing van de in het ver
zorgingsgebied van het P.W.N. geldende
tarieven, eventueel met een bescheiden
toeslag voor bedrijfsabonnementen, naar
raming van 35.000 kunnen worden ge
dekt uit de voor het te leveren water te
verkrijgen ontvangsten, zodat een jaarlijks
exploitatietekort wordt verwacht van circa
125.000. Mogelijk draagt het rijk in het
tekort bij en verder de provinciale en de
gemeente Texel. Vooruitlopende op de
overeenstemming die tussen partijen nog
moet worden bex-eikt, omtrent de dekking
van de exploitatietekorten menen Gede
puteerde Staten het vermoedelijk nodige
crediet op de begroting 1953 aan te vragen,
opdat met de verdex-e voorbereidiixg kan
worden begonnen.
Pompinstallatie Leiduin
Het water voor de voorziening van de
Haarlemmermeer wordt grotendeels door
het pompstation van de gemeentewaterlei
dingen van Amsterdam te Leiduin aan het
P.W.N. geleverd. Daardoor is te Leiduin
een pompinstallatie aanwezig, die echter
onvoldoende is geworden. Een nieuwe
pompinstallatie is noodzakelijk om, in com
binatie met de in uitvoering zijnde nieuwe
transportleiding LeiduinHoofddorp, de
voorziening van de Haarlemmermeer te
verbeteren. De kosten van deze pompinstal
latie zijn geraamd op 75.000.
Haarlemnxerliede
Op de begroting 1952 werd ter verbete
ring van de watervoorziening van Zwanen
burg een bedrag van 95.000 geplaatst. De
thans aangevraagde post van 100.000 voor
de buisleiding Spaarnwouderdwarsweg
HoutrakpolderHaarlemnxerliede en
Spaarnwoude is bedoeld voor het leggen
der leidingen. Het totale bedrag van
195.000 is gebaseerd op de aanleg van
3.900 m. met doorsnee van 300 mm buis in
plaats van 2.400 m. met een doorsnee van
300 mm buis, waarop bij de raming van
1952 gerekend was.
7. De waard, die het blijkbaar een hele
eer vond, dat de wonderdokter in zijn her
berg was gaan zitten, draaide intussen
steeds om hun tafeltje heen. Tenslotte kon
hij zich niet meer bedwingen. „Ik zou zo
graag eens willen weten, wat u als dokter
van de langdurige ziekte van onze koning
denkt", zei hij tot Joris. „Humeh
nogal langdurig", antwoordde Joris.
„Juist", zei de praatgrage waard, „ik heb
gehoord, dat de hofarts koning Leo niet
kan genezen en dat daarom dokter Escula-
pus naar het paleis wordt ontboden".
„Dokter Esculapus?", herhaalde Joris
vragend. „Ja zeker", knikte de waard. „U
weet wel, de bekende dokter, die altijd
medische artikelen in de kranten schrijft
ovr bacillen en opvoeders". „Zo", zei
Panda wantrouwend, zodra de waard weg
was, „je schijnt die artikelen nooit gelezen
te hebben". „Nooit", gaf Joris toe. „Dan
ben je dus toch geen echte dokter!", riep
Panda triomfantelijk, „want anders zou
je in de eerste plaats die medische artike
len moeten lezen en„Niet zo haas-
'ig met oordelen manneke", vermaande
Joris„ik lees die artikelen nooit omdat.,
ik ze zelf schrijf! Ik ben namelijk de be
kende dokter Esculapuslt"
Overtreding van de op 1 October in wer
king getreden Winkelsluitingswet 1951 door
verkoop uit een automaat na sluitingstijd
was de 38-jarige banketbakker G. van der
S. uit Rotterdam, die Vrijdag voor de
economische strafkamer te Rotterdam te
rechtstond, ten laste gelegd.
Volgens de dagvaarding, die in deze prin
cipiële zaak tegen de banketbakker was
uitgebracht, zou hij zijn inrichting voor het
verkopen van banketwaren na sluitingstijd
geopend hebben gehad, omdat aan zijn deur
een verkoopautomaat was bevestigd, die
van de winkel uit bijgevuld kon worden.
De officier van justitie was van oordeel,
dat automaten, die van de winkel uit bij
gevuld kunnen worden, na sluitingstijd niet
meer gebezigd mogen worden. Hij meende,
dat overtreding van de Winkelsluitingswet
1951 vast stonden eiste, gezien het princi
piële van deze kwestie, een geldboete van
twee gulden, subsidiair een dag hechtenis.
De raadsman van Van der S. was van
oordeel, dat de wetgever er niet in geslaagd
is verkoop door middel van automaten te
regelen. Op grond van een jurisprudentie
meende pleiter, dat er geen sprake van is,
dat zijn cliënt zijn winkel voor het publiek
geopend heeft gehad. Hij concludeerde tot
vrijspraak.
Óp dezelfde middag behandelde de eco
nomische strafkamer der Rotterdamse
rechtbank eenzelfde px-incipiële kwestie. De
42-jarige winkelier-automatiekhouder G.
A. van D. uit Bergambacht had op 4 Oc
tober in de avonduren een verkoopauto
maat in werking gehad en bijgevuld. Het
apparaat was ingebouwd in de hal van een
bijgebouw, dat van zijn winkelhuis uit via
een plaatsje te bereiken was. Hij zou die
avond daardoor de Winkelsluitingswet
1951 hebben overtreden. De man gaf de
feiten toe.
De officier van justitie meende, dat arti
kel 16, lid 2, van de wet overtreden was,
omdat men hier te maken heeft met een
verkoopautomaat, die niet van de winkel
uit bijgevuld kan worden. Hij eiste een
boete van twee gulden subsidiair een hech
tenis van een dag.
De winkelier, die geen raadsman had,
vroeg de president de zaak aan te houden,
daar er in de lande verschillende proef
processen gaande zijn, maar de uitspraak
werd bepaald op 13 November, evenals die
in de voorgaande zaak.
De Nedex-landse gezant in Cairo, mr.
Cnoop Koopmans, is Zaterdag door gene
raal Naguib, de Egyptische premier en mi
nister van Buitenlandse Zaken ad interim,
ontvangen.
Na het onderhoud verklaarde de gezant,
dat de generaal met hem de mogelijkheid
van het zenden van Nederlandse deskundi
gen op het gebied van landbouw, water
bouwkunde, bevloeiïng en werktuigkunde
had onderzocht. Tevens was gesproken over
de Nedex-landse uitvoèr naar Egypte.
Mr. Cnoop Koopmans verklaarde, dat
Naguib zich eveneens interesseerde voor
het vraagstuk van defensie tegen moge
lijke aggressie. Hij had échter niet gespro
ken over de kwestiè van de verdediging
van hét Midden-Oosten.
ADVERTENTIE
MAANDAG 3 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „De koopman van Ve-
nesië" (De Nederlandse Comedie), 8 uur.
Haarlemse Kegelbond: Contactavond voor
emigranten, 8 uur. Brinkmann, De Vrije Ge
meente, spreker ds. Frater Smid, 8 uur.
Minerva: „The songs of the Islands", 18 jaar,
8.15 uur. Rembi-andt: „Verboden te kussen",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „Zondige
grenzen", 18 jaax-, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De
avonturen van Casanova", 14 jaax-, 7 en 9.15
uur. Lido: „De mensen zullen wel zeggen",
18 jaar, 7 en 9.15 uur. City: „Bente van de
zonnehoeve", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Spaar-
ne: „De zoon van Zorro", 14 jaar, 7 en 9.15 u.
DINSDAG 4 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „De koopvan van Ve
netië" (De Nederlandse Comedie), 8 uur.
Minerva: Af scheidsvoorstelling Jan Musch in
„De Vrek", 8.15 uur. Rembrandt: „Verboden
te kussen", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Zondige grenzen", 18 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Luxor: „De avonturen van Ca
sanova", 14 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Lido: „De
mensen zullen wel zeggen", 18 jaax-, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. City: „Bente van de Zonnehoe
ve", alle leeft., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaar-
ne: „De zoon van Zorro", 14 jaar, 2.30, 7 en
9.15 uur.
Nijl(on) De Egyptische vrouwenorganisa.
tie „De Dochters van de Nijl" is door
de regering als partij erkend. Dit is de
eerste maal dat in Egypte een partij
van vrouwen is erkend.
Bezoek. Een grote groep Amerikaanse in.
dustriëlen zal worden uitgenodigd het
volgend jaar als vertegenwoordigers van
de Amerikaanse industrie een bezoek
aan West-Europa te brengen. Het is de
bedoeling, dat de Amerikaanse indus.
triëlen in kleinere groepen een rond.
reis door de West-Europese landen
zullen maken, na afloop waarvan zij
zich met hun West-Europese collega's
te Parijs zullen verenigen voor een con.
gres.
De laatsten. De laatste groep leden van de
Britse ambassadestaf in Perzië 27
mannen en zeven vrouwen is uit
Teheran per auto naar Bagdad ver-
trokken. Onder hen bevindt zich de
zaakgelastigde Middleton en zijn echt.
genote. De Perzische regering heeft het
gezelschap een gewapend geleide mee
gegeven.
Bommen. In Tunesië zijn Zaterdag ver.
scheidene bommen ontploft, doch er
vielen geen slachtoffers te betreuren. In
Tunis werd een kantoorgebouw ver
nield en in Sousse ontploftten bommen
bij 'n electriciteitsfabriek, onder 'n auto
en in een militair geneeskundig depót.
Politiek. Generaal-majoor Chase, hoofd
van de Amerikaanse militaire adviseurs
op Formosa, heeft Zaterdag een onbe
kend aantal oorlogsvliegtuigen overge
dragen aan de Chinese nationalisten. De
raadsman van de Amex-ikaanse ambas
sade op Formosa, Jonês, verklaarde bij
de overdracht, dat dit „de eerste van
een aantal leveringen" was, die de
kx-acht van de nationalistische lucht
macht zou versterken.
Columbus. In de staatsgevangenis te Co
lumbus (Ohio, V.S.) is Zondagavond
een nieuwe opstand uitgebx-oken. 200
gevangenen braken uit hun cellen en
maakten zich meester van twee gebou
wen van het complex. Later groeide het
aantal opstandelingen tot 1600. Volgens
de bewaker heeft het gevangenisperso-
neel vier cellenblokken niet meer in
zijn macht. Er worden politieverster-
kingen aangevoerd.
Protest. Noord-Koreaanse verbindings
officieren hebben Zaterdag te Pan-
moendjom aan de UNO-verbondenen 'n
schrijven overhandigd, waarin zijpro
testeren tegen het doden en verwonden
van in totaal 180 krijgsgevangenen op
28, 29 en 30 October in geallieerde ge
vangenkampen.
Vlucht. Functionarissen van de West
Berlijnse vluchtelingenorganisatie heb
ben Zaterdag bekend gemaakt, dat in de
maand October 15.595 Oost-Duitsers
naar West-Berlijn zijn gevlucht. In
Augustus zijn 15.396 Öost-Duitsers naar
West-Berlijn uitgewekerx. Een vijfde
deel van de vluchtelingen van October
is jonger dan 21 jaar.
Geen boodschap. Hoessein Fatemi, de
Perzische minister van Buitenlandse
Zaken, heeft Zaterdag verklaard dat de
Britse zaakgelastigde, Middleton, ge
weigerd heeft een geschreven boodschap
van premier Mossadeq voor het Britse
volk mee te nemen. Mossadeq ver
klaarde .volgens Fatemi in déze bood
schap, dat de „oprechte en vriendschap
pelijke betrekkingen tussen de twee
volken zullen voortduren en dat na het
vertrek van de Britse diplomaten per
sonen van Britse nationaliteit, hetzij
kooplieden of reizigers, geen moeilijk
heden in de weg zullen worden gelegd."
Vrijheid. Trygve Lie, de secretaris-gene
raal van de UNO, heeft drie Amerikaan
se functionarissen van het secretariaat
ontslagen, omdat zij geweigerd hadden
getuigenis af te leggen voor een sub
commissie van de Amerikaanse senaat,
die een onderzoek instelt naar commu
nistische activiteit, aldus is Zaterdag in
New York bekendgemaakt.
Protest II. Joegoslavië heeft het Vati-
caan beschuldigd van inmenging in
Joegoslavische binnenlandse aangele
genheden. De Joegoslavische waar
nemende minister van Buitenlandse
Zaken, Bebler, overhandigde Zaterdag
mgr. Oddi, Pauselijk zaakgelastigde te
Belgrado, een nota waarin werd ver
klaard, dat het staatssecretariaat van de
Heilige Stoel een boodschap had ge
zonden aan de conferentie van Katho
lieke bisschoppen, die in September te
Zagx-eb werd gehouden, waarin „de con
ferentie werd aangemoedigd sommige
genootschappen van geestelijken in Joe-
goeslavië te verbieden." De regering
sprak in de nota voorts opnieuw haar
bereidheid uit om te komen tot een voor
beide partijen bevredigende oplossing
van de betrekkingen met de Heilige
Stoel, waarbij vrijheid van godsdienst
zou worden verzekerd.
ADVERTENTIE
J*Zuiver en ontsmet uw huid
TUSSEN wegen en wegen bestaat na-
natuurlijk altijd enig verschil. U zult
wellicht vinden dat een zuinige leveran
cier, in zijn zorg om niet te veel overwicht
te geven, vrij precies afweegt. Maar de
apotheker doet het gelukkig voor ons!
nog heel wat nauwkeuriger en in het
laboratorium zijn de weegme
thoden tot de uiterste verfij
ning opgevoerd.
Zo ver behoeven we echter
niet eens te gaan om aan te
tonen dat een pond veren lich
ter is dan een pond lood en
dat men ons, toen de jongens-
kielen en meisjesblouses nog
om de schouders gleden, een rad voor ogen
heeft gedraaid door te beweren dat het
gewicht van een pond veren en een pond
lood gelijk was.
Wanneer we deze gewichtshoeveelheid
van beide stoffen in het luchtledige wegen,
zodat de schaal precies in evenwicht staat,
dan moeten we toegeven dat het pond lood
even zwaar is als de veren. Maar wegen
we dezelfde hoeveelheid daarna op nor
male wijze, dus op een weegschaal die ge
woon in de ons omringende atmosfeer is
opgesteld, dan bemerken we iets heel bij
zonders, want de schaal blijkt aan de kant
van het lood door te slaan, waaruit dus
de conclusie volgt dat het pond veren toch
inderdaad lichter is dan het pond lood.
De verklaring van dit verschijnsel is
s.J
niet ver te zoeken. De veren en dat zijn
er heel wat in een pond ontvangen een
opwaartse druk van de buitenlucht en dit
is oorzaak van het doorslaan van de weeg
schaal naar de kant waar het lood ligt. In
enigszins andere vorm kunt u hetzelfde
verschijnsel waarnemen, wanneer u een
splintertje lood en een veer
van hetzelfde gewicht laat val
len. Het looddeeltje blijkt dan
eerder op de grond terecht te
komen dan de veer, die soms
een hele tijd blijft dwarrelen
en zo nu en dan zelfs naar
boven stijgt voor en aleer hij
op de grond terecht komt. In
het luchtledige vallen beide voorwerpen
echter even snel, aangezien in het vacuum
opwaartse druk, luchtweerstand en lucht
stromingen uiteraard ontbreken.
Weest u derhalve voorzichtig wanneer
u met dergelijke raadseltjes uw of ander
mans spruiten in de val wilt lokken.
Dit doet ons denken aan een der merk
waardigste dieren der schepping, namelijk
een spin die met valluiken werkt, gelijk de
meest doortrapte gangster uit een goedkoop
detective verhaal.
Laten we haar morgen aan u mogen
voorstellen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden,
