Dr. W. M. Holtrop besprak de
oorzaak van dollartekort
Zwitsaletten
Prof. De Gaay Fortman opende
Christelijk Sociaal Congres
Wereldnieuws
Overgrote deel der Nederlanders
vindt binnen zes weken werk
De radio geeft Woensdag
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
Het laatste jaar bedroeg het
ongeveer 180 millioen dollar
KOORTSIG, RILLERIG
„Structuurwijziging noopt tot
sociaal-paedagogisch e maatregelen
Sanapirirt: de veilige 3
TocU ió het
zo
DINSDAG 4 NOVEMBER 1952
LAST VAN JEUK?
Garantieprijs voor melk
nog niet vastgesteld
Personeel van Raden
van Arbeid
Emigratie naar Australië
De pensioenwetgeving
voor ambtenaren
Nederlanders werken aan
versterking der Belgische
kust
Spin met een
valluik
Dr. M. W. Holtrop, president van de Ne
derlandse Bank, heeft in de te Amsterdam
gehouden jaarvergadering van de Neder
landse Kamer van Koophandel voor Ame
rika een rede gehouden over enige aspec
ten van het dollarvraagstuk.
Dr. Holtrop zei, dat de remedie voor dit
tekort slechts te vinden is in herstel van
het monetaire evenwicht en daardoor van
het algemene betalingsevenwicht in alle
belangrijke niet-dollarlanden afzohderlijk,
en in een meer vrijhandelsgezinde invoer-
pölitiek der Verenigde Staten.
Indien alle niet-dollarlanden hun beta
lingsbalans in orde konden maken, was er
geen dollartekort. De lasten der herbewa
peningsinspanning zijn voor dit herstel
niet bevorderlijk. Vandaar dat Engeland en
Frankrijk, die de zwaarste lasten hebben
te dragen, ook de grootste moeilijkheden
hebben met hun betalingsbalans. Factoren
in het voordeel der niet-dollar landen zijn
de Amerikaanse bestellingen, alsmede de
Amerikaanse troepen in Duitsland, die dr.
Holtrop betitelde als een „leger van dwang-
touristen".
Men mag aannemen, aldus dr. Holtrop,
dat voor Nederland het algemene beta
lingsbalansprobleem voorlopig is opgelost.
Dat wil niet zeggen dat zich in de toekomst
geen algemene betalingsbalanstekorten
meer zullen voordoen. Deze zijn met vrij
grote zekerheid te verwachten. Bij hand
having van een juiste monetaire en finan
ciële politiek en dus bij verhindering van
nieuwe inflatoire ontwikkelingen zullen
ovei-schotten en tekorten op de betalings
balans het karakter vertonen van normale
schommelingen rondom een duurzaam
evenwicht. De deviezenreserve is nu vol
doende om aan deze normale fluctuaties
het hoofd te bieden.
Bijzonder probleem
Daarentegen blijft ons land geconfron
teerd met een bijzonder betalingsbalans
probleem, namelijk het tekort in zijn ver
keer met het dollargebied.
In de periode Juli 1951 Juni 1952 be
droeg dit dollartekort circa 180 millioen
dollar, waartegenover een overschot met
de Europese Betalings-unie stond van ruim
1500 millioen.
Een betalingsbalanstekort betekent, dat
verbruik plus investeringen groter zijn dan
de beschikbare nationale productie. Deze
situatie treedt onvermijdelijk in wanneer
een deel van consumptie en investeringen
uit inflatie wordt gefinancieerd.
Het is mogelijk dat deze inflatoire fi
nancieringen niet de enige oorzaak van het
dollartekort zijn. Het zou kunnen blijken,
dat wanneer zij zijn opgehouden, er toch
nog een dollartekort blijft. De kans daarop
is te groter naarmate de invoerpolitiek der
Verenigde Staten zich in protectionistische
richting ontwikkelt. Een duurzaam herstel
van het betalingsbalansevenwicht tussen
de Verenigde Staten en de rest van de we
reld zou wijziging van de huidige pariteits
verhouding tussen de dollar en sommige
West-Europese valuta's noodzakelijk ma
ken, Een dollar beschermd door hoge in
voerrechten is duurder dan een dollar uit
vrijhandelsgebied.
Maatregelen
Als voornaamste maatregelen tot ver
mindering van een specifiek dollartekort
noemde dr. Holtrop beperking van de in
voer uit het dollargebied. Zij leidt echter
tot verstorende verschijnselen, zoals dub
bele prijsvorming voor vele grondstoffen
op de wereldmarkt, naarmate betaling ge
schiedt in dollars of in andere valuta; pre-
ADVERTENT1E
Bet die jeukende plekken met Débra-
line, die de jeuk onmiddellijk stilt. En
kort daarna is Uw huid
weer volkomen gaaf.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Muziek. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Het leven
op het land, hoorspel. 12.00 Bariton en piano.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Lichte muziek. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws.
13.15 Protestants Interkerkelijk Thuisfront.
13.20 Marinierskapel. 14.00 Platen. 14.45 Voor
de meisjes. 15.00 Jeugdconcert. 15.45 Platen.
16.00 Voor de jeugd. 17.00 Platen. 17.20
Orgelspel. 17.50 Militaire causerie. 18.00 Pla
ten. 18.10 Klarinet, viool en piano. 18.30
Spectrum van het Christelijk Organisatie- en
Verenigingsleven. 18.45 Geestelijke liederen.
19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking. 19.25
Platen. 19.30 Buitenlands overzicht. 19.50
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Dankstond
voor het gewas. 21.45 Platen. 22.00 Reportage.
22.15 Orgel. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.30 Orgel. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Pla
ten. 10.00 Schoolradio. 10.20 Uit 's lands ver
gaderzaal, vraaggesprek. 11.00 Platen. 12.00
Metropole-orkest. 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38
Platen. 13.00 Nieuws en commentaar. 13.20
Roemeens orkest. 13.45 Platen. 14.00 Gespro
ken portret. 14.15 Jeugdconcert. 15.00 Voor de
jeugd. 16.30 Viool en piano. 16.10 Voor de
jeugd. 16.45 Voor de zieken. 17.15 Platen. 17.50
Regeringsuitzending: Jeugduitzending: De
brievenbus gaat open, correspondentie-club
o.l.v. Regina Zwart. 18.00 Nieuws. 18.20 Mili
taire reportage. 18.30 Sport. 18.35 Orgel. 19.00
Het welvaartsplan van het N.V.V., causerie.
19.15 Lichte muziek. 19.30 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commentaar.
20.15 De Revue van Mijn Leven, 'gespeeld
interview. 21.45 Dansmuziek. 21.45 Cabaret.
22.15 Platen. 22.20 De structuur van metalen
en hun eigenschappen, causerie. 22.35 Koor
zang. 22.55 Reis Z. K. H. Prins Bernhard naar
Midden- en Zuid-Amerika. 23.00 Nieuws.
23.15 Wereldkampioenschappen dammen.
23.20—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Fla-
ten. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Omroeporkest. 14.00 Schoolradio. 15.40
Symphonie-orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.30 Causerie. 17 45 Platen. 17.50 Boekbe
spreking. 18.00 Platen. 18.30 Voor de solda
ten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Hoor
spel. 21.00 Omroeporkest. 22.00 Nieuws. 22.15
Kamermuziek. 22-55—23.00 Nieuws.
mieprijzen in de zwakke valutalanden voor
luxe goederen van Amerikaanse oorsprong;
het kunstmatig bevorderen van de recht
streekse export naar het dollargebied, zo
als in Nederland sinds jaren geschiedt door
de beschikbaarstelling der exportbevorde
ringsdollars, en het gebruik maken van de
mogelijkheden, geboden door de interna
tionale goederenarbitrage teneinde daar
mede een dollarwinst te maken. Deze ver
schijnselen zijn slechts symptomen en
geenszins oorzaak van het betalingsbalans
tekort van de gezamenlijke niet-dollar-
gebieden ten opzichte van de Verenigde
Staten, aldus dr. Holtrop.
De Stichting voor de Landbouw heeft de
minister van Landbouw voorstellen ge
daan, die betrekking hebben op het toe
komstige melkprijsbeleid. Bij de beoorde
ling van dit voorstel moet in aanmerking
worden genomen, dat een en ander een
wijziging met zich zou kunnen brengen
van de melkprijs voor de consument.
Daarom zijn ook de hiermede samenhan
gende vraagstukken in studie genomen.
Onder deze omstandigheden, aldus deelt
het ministerie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening mede, kon een even
tueel gewijzigd melkprijssysteem voor het
melkprijsjaar 19521953 niet. per 1 No
vember worden vastgesteld. Het ligt wel
in de bedoeling de uit een eventueel ge
wijzigd systeem voortvloeiende nieuwe
prijzen voor de boer met terugwerkende
kracht per 1 November 1952 te doen in
gaan.
In afwachting daarvan heeft het Be
drijfschap voor Zuivel inmiddels een
voorlopige zuivelfonds ingesteld, teneinde
uitbetaling van de zuivelwaardetoeslagen
mogelijk te maken.
Ongeveer 8 a 900 man gaat
over naar bedrijfsverenigingen
Reeds zijn ongeveer 670 personeelsleden
van de Raden van Arbeid geplaatst bij de
nieuwe bedrijfsverenigingen en het Ge
meenschappelijk Administratiekantoor
(G.A.K.). Verwacht mag worden, dat de
totale afvloeiing bij de Raden van Arbeid
wegens de reorganisatie van de sociale
verzekering 800 900 man zal bedragen.
Het laat zich dan ook aanzien, dat slechts
een gering deel van het personeel van de
Raden van Arbeid, dat op wachtgeld zal
worden gesteld, niet in een passende func
tie bij het G.A.K. en de nieuwe bedrijfs
verenigingen kan worden geplaatst.
Aanvankelijk heeft het in de bedoeling
gelegen de ambtenaren van Raden van Ar
beid, die naar de nieuwe bedrijfsvereni
gingen zijn overgegaan, maar die, in af
wachting van de definitieve regeling van
hun rechtspositie, tijdelijk bij die bedrijfs
verenigingen zijn gedetacheerd, met ingang
van 1 Januari definitief ontslag te verlenen
bij de Raad van Arbeid. Het is niet moge
lijk gebleken aan deze datum vast te hou
den, zodat de definitieve datum van over
gang in een aantal gevallen op een later
tijdstip zal worden gesteld. De betrokkenen
zullen echter in het algemeen hiervan geen
nadeel ondervinden. Een aantal bedrijfs
verenigingen en het G.A.K. zijn voorne
mens van 1 Januari af in gevallen, waarin
het loon dat de betrokkene van de be
drijfsverenigingen zal gaan ontvangen,
.hoger is dan het bedrag, dat bij de Raad
van Arbeid aan salaris werd genoten, een
bijslag ter hoogte van dit verschil te ver
lenen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
dat lome griepgevoel met:
verjaag
'ti Z W/TSAL preparaat.'
Te 's Gravenhage is in de leeftijd van
55 jaar overleden de generaal-majoor titulair
van het K.N.I.L. W. J. van Gulik, hoofd van
de afdeling militaire zaken van het ministe
rie van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen.
1
Hedenmiddag is in Utrecht de Christelijk
Sociale conferentie geopend met een rede
van prof. dr. W. F. de Gaay Fortman, die
er zijn blijdschap over uitte, dat men in
Nederland nog nimmer zo'n breed vlak van
Christelijke samenwerking zag als dat,
waardoor deze conferentie wordt gedragen.
Na een uitvoerig overzicht te hebben ge
geven van de sociale ontwikkeling van de
achter ons liggende eeuw, vestigde prof. De
Gaay Fortman de aandacht op de nieuwe
vraagstukken, die zich thans aandienen.
De onjuiste scheiding tussen sociale en
economische politiek is niet langer vol te
houden. Iedere sociale maatregel moet
nauwkeurig worden getoetst ten aanzien
van haar terugslag op het economisch be-
ADVERTENTIE
N.V. GLIMFABRIEK OVERSCHIE
De commissaris voor emigratie, rhr. ir.
B. Haveman, heeft enige mededelingen
gedaan over het' vervoer van emigranten'
naar Australië.
In Maart en April van dit jaar is een
vaarschema voor emigrantenschepen naar
Australië, Canada, Nieuw Zeeland en Zuid-
Afrika gemaakt, zulks op grond van de
verwachting, dat in 1952 ongeveer 20.000
Nederlandse emigranten naar Australië
zouden vertrekken. Hiervoor werden sche
pen gecharterd in Nederland en bovendien
twee buitenlandse schepen.
In Augustus kromp de Australische re
gering om redenen van binnenlandse aard
de toelating van Nederlanders en anderen
in en werd de emigratie van ongeschoolden
stopgezet. Het bleek daarna nodig het
vaarschema der schepen te veranderen.
Aangezien de Nederlandse emigratie
autoriteiten een overeenkomst hebben met
de vervoersorganisatie van de UNO, de
International Organisation for Migration
(I.O.M.), dat een vaart voor Nederland
maakte, aan deze'I.O.M. voor de twee res
terende gecontracteerde charterreizen wor
den overgedaan. De I.O.M. fourneert dol
lars voor door Nederland gecharterde bui
tenlandse emigrantenschepen, en heeft het
recht vluchtelingen, die naar een nieuw
vaderland gaan, op ledige plaatsen op Ne
derlandse emigrantenschepen te boeken.
Deze samenwerking is voor beide partijen
nuttig en voordelig. Zulks bleek, toen door
de Australische maatregelen het aantal
Nederlandse emigranten dit jaar van 20.000
tot 16.000 daalde. De „Nelly" kon aan de
I.O.M. worden overgedaan, de „Fairsea"
en de „Johan van Oldenbarneveldt", die
deze maand zullen vertrekken, zouden niet
volgeboekt komen. Dank zij weer de sa
menwerking met de I.O.M. zal de „Johan
van Oldenbarneveldt" vertrekken met 1050
Nederlanders; 350 plaatsen zijn gereser
veerd voor I.O.M.-reizigers. De 1800 plaat
sen van de „Fairsea" zullen voor 1100 a
1200 door Nederlanders kunnen worden
bezet en voor 700 door I.O.M.-emigranten.
Ir. Haveman verwacht, dat beide schepen
voor ten minste 90 procent bezet zullen
vertrekken.
Het vliegplan voor emigranten naar
Australië is door omstandigheden onge-0
veer gehalveerd. Er zullen nu dertien in-
plaats van vijfentwintig vluchten worden
uitgevoerd voor diegenen, die haast heb
ben wegens het' bezetten van een positie
en dergelijke.
Het feit, dat vorige week de Australi
sche regering de stopzetting der emigratie
van ongeschoolden voor de rest van 1952
ophief, bracht een gunstige wending in het
in de war gelopen vaarplan.
Goede verwachtingen voor 1953
Voor het toelaten in Australië van Ne
derlanders in 1953 heeft men goede ver
wachtingen. Binnen enkele weken zal men
weten, waar men aan toe is.
Tachtig a negentig procent der Neder
landers vindt in Australië binnen zes we
ken na aankomst werk. Binnen vier maan
den heeft iedereen werk. Ruirn veertig
personen, die zich onlangs bij de Neder
landse vertegenwoordiging om werk meld
den, werden voor Üet overgrote deel bin
nen één dag geplaatst. Zes ervan vonden
zelf een betrekking en de overige vier
werden binnen tien dagen geholpen. Mr.
Haveman verwacht dan ook voer in de
naaste toekomst naar Australië emigreren
de Nederlanders geen bijzondere moeilijk
heden bij het vinden van werk.
Dezer dagen heben zij, die een Austra
lische landingsvergunning hebben gekre
gen, maar nog geen besluit tot vertrek
hebben genomen, een aanmaning gekregen
om hun plannen bekend te maken. De
commissaris voor emigratie kan anders met
hen in de vervoerschema's geen rekening
meer houden.
Aan het einde van dit jaar zullen onge
veer 45.000 Nederlanders naar den vreem
de zijn geëmigreerd. Dit aantal blijft on
geveer 10 procent onder de oorspronke
lijke schatting van 50.000. Het opgeschorte
vertrek van 4000 ongeschoolden naar Au
stralië vormt hiervan de grootste groep.
ADVERTENTIE
Veilig en onbegrensd genezend
bij kou - koorts - griep en pijnen.
Koker 50 tabletten 80 ct. - 25 tabletten 45 et
In een adres aan de voorzitter van de
ministerraad hebben de Bond van Gepen-
sionneerden bij de Nederlandse Spoor- en
Tramwegen en van de Algemene Militaire
Fensioenbond hun teleurstelling geuit met
liet interim-rapport van de staatscommis
sie voor de pensioenwetgeving, die bij
Koninklijk Besluit van 22 Juni 1949 werd
ingesteld, betreffende enige pensioenrech
telij ke vraagstukken. Zij zijn van mening
dat met het treffen van een voorziening
in deze vraagstukken niet moet worden
gewacht tot de arbeid der staatscommissie
is voltooid.
Voor de teleurstelling wordt als reden
opgegeven het feit, dat de staatscommis
sie het vraagstuk van de toekenning van
een weduwenpensioen aan een weduwe,
wie gehuwd was met een ambtenaar, na
dat deze was ontslagen of nadat deze de
leeftijd van 65 jaar zal hebben bereikt,
niet van een zodanige urgentie heeft ge
acht, om dit thans reeds aanhangig te ma
ken. Volgens het adres worden deze we
duwen hierdoor aan armoede en openbare
liefdadigheid overgegeven, ondanks het
feit dat de echtgenoten, waarmede zij ge
huwd waren, jarenlang van hun niet al te
hoge salarissen, premie voor een wedu
wenpensioen hebben betaald.
De hoofdbesturen van beide bonden
vragen de minister-president tenslotte het
daarheen te willen leiden, dat alsnog een
wetswijziging terzake wordt voorbereid en
dat in afwachting van deze wetswijziging
aan bedoelde weduwen thans reeds een
uitkering wordt toegekend.
De ontzanding en afbrokkeling van de
Belgische kust heeft in de jaren na de be
vrijding een verontrustende vorm aange
nomen. Deze week is te Knokke een begin
gemaakt met de uitvoering van omvang
rijke werken, die het euvel zullen moeten
tegengaan. Enkele golfbrekers zullen tot dit
doel worden verlengd. De kust wordt ver
sterkt met meer dan 25.000 ton rotsblok
ken, die zullen worden neergelaten op
zinkstukken van rijshout. De werkzaam
heden zullen twee jaar duren; de uitvoe
ring geschiedt door een Antwerpse onder
neming. Deze heeft een gedeelte van het
werk in handen gegeven van Nederlandse
uitvoerders, die gespecialiseerd zijn in dit
soort werk. Ook een groot gedeelte der bij
de versterkingen gebruikte materialen is
uit Nederland afkomstig.
8. De bewering van Joris, dat HIJ de be
kende dr. Esculapus was die de koning
moest behandelen, bracht Panda toch even
van zijn stuk. „Maar", wierp hij tenslotte
tegen, „je naam is Joris Goedbloed en.
„Vriendje", zei Joris minzaam, „Escu'a-
pus is mijn Latijnse naam; wij doktoren
vertalen alles in het Latijn, dat verhoogt
de waarde, snap je?" „O", zei Panda,
„maar toch geloof ik het niet, voordat ik
de koninklijke oproep heb gezien, waarin
je naar het paleis wordt ontboden". „Dat
zult ge", zei Joris opstaande, „en om elke
twijfel bij u weg te nemen, moogt ge mij
straks naar het paleis vergezellen. Wacht
hier op mij, ik moet thans een bezoek
brengen a an...', ehenkele patiënten".
Terwijl Panda geduldig in de herberg
wachtte, bracht Joris een bezoek.maar
niet aan een patiënt! Hij hield stil voor
een huis, waarop een naambordje verkon
digde, dat hier dr. Esculapus woonde.
,.Zo", zei hij, „een forse ruk aan de bel
gevend, „en thans dien ik dr. Esculapus
te overtuigen, dat IK de dokter ben, die
de koning zal behandelen en niet hij!"
99
stel. De defensie-uitgaven roepen terstond
problemen op met betrekking tot het mate
riële en culturele levenspeil. De nationale
gemeenschap wordt steeds meer ingebed in
internationale verbanden. Benelux en de
Europese Integratie maken loonpeil, werk
gelegenheid en "sociale verzekering tot pro
blemen, die ver buiten de landsgrenzen
reiken. Azië en Afrika vragen hun deel
van bestaanszekerheid en rechtsbescher
ming van den economische zwakkere.
„Nauw met dit alles verbonden is de
bezorgdheid om toenemende vervlak
king en ontkerstening, om het angst
wekkende verlummelen van de vrije
tijd, om het zich overgeven aan ge
mechaniseerd genot, om het gemis aan
arbeidsvreugde, veroorzaakt door de
geestelijke drainage van den arbeid:
het voortschrijdende ontnemen van
verantwoordelijkheid enerzijds en het
weinig begerig zijn naar of zelfs af
wijzen van nieuwe verantwoordelijk
heid anderzijds," aldus deze hoogleraar.
Het zou volgens de spreker onjuist zijn,
dit toe te rekenen aan de gevoerde sociale
politiek. Men behoeft zich geen enkele
illusie te maken over het culturele peil
van de grote massa der bevolking, indien
deze sociale politiek niet zou zijn gevoerd.
Men kan er zich geen voorstelling van
maken, in welke geestelijke woestenij wij
dan zouden zijn terecht gekomen. Maar wel
is het te betreuren en in dat opzicht
dragen Bedrijfsleven, Kerk en Staat allen
schuld dat te weinig ingezien is en nog
te weinig ingezien wordt, dat verbetering
van het materiële levenspeil, verhoogde
rechtsbescherming en verandering van de
maatschappelijke structuur gepaard be
horen te gaan met maatregelen van sociaal-
paedagogische aard.
De geringe weerklank, die de waarschu
wingen van tér zake kundigen met betrek
king tot de gevolgen van de industrialisatie
vinden, niet in de ëersie plaats bij de
hoofdbesturen van ai'beiders- en onder
nemersorganisaties, bij de landsoverheid en
bij de besturen der Kerkgenootschappen,
maar bij de afdelingsbesturen, de plaatse
lijke overheid en de plaatselijke Kerken,
de weerstand in ondernemerskring tegen
de instelling van organen van overleg in de
onderneming en tegen het toepassen van
nieuwe vormen van personeelsbeleid, zoals
bijvoorbeeld de conferentiemethode, dit
alles zijn verontrustende symptomen.
Wanneer er sprake is van maatschappe
lijke verwildering der jeugd, dan hebben
overheid en bedrijfsleven er het grootste
belang bij, dat terwille van de volkswel
vaart in al haar. aspecten het mogelijke ge
daan wordt om deze verwildering te keren.
Tenslotte is ook de positie der kerk ten
opzichte van het sociale vraagstuk ver
anderd. Te lang helaas heeft de Kerk ten
opzichte van het sociale vraagstuk een
laissez-faire-politiek gevolgd, tot schade
van haar zelf.
Er zijn thans volgens de spreker bemoe
digende tekenen. Wie de verslagen van
synodes en Kerkbesturen leest, ziet be
langrijke discussies over vrijetijdsbesteding,
gezinszorg, werk onder de massajeugd,
Zondagsarbeid en ploegendienst en derge
lijke meer. Dankbaar moet ook worden
gewezen op het waardevolle materiaal, dat
de Wereldraad van Kerken op dit gebied
bijeenbrengt.
Tenslotte zeide prof. De Gaay Fortman,
dat men het onderwerp van een der secties,
„Mens, massa en gemeenschap" het thema
van deze conferentie zou kunnen noemen.
Hij gaf tenslotte een uiteenzetting over de
onderwerpen, die in de verschillende sec
ties behandeld zullen worden.
Kleur. Bij een vechtpartij tussen politie en
kleurlingen in Johannesburg zijn drie
kleurlingen gedood en vier gewond. De
kleurlingen vielen de politie met ste
nen aan, toen zij poogde de directeur
van een tehuis voor inheemsen te be
vrijden. De directeur was gevangen
gezet door de inheemsen, uit protest
tegen een verhoging van de huur.
Opstand. In het gebied van Sfax in Tune
sië heeft men drie groepen opstande
lingen, die hier opereerden, kunnen op
sporen. Een groot deel van de leden
van deze organisaties zijn aangehouden.
Alle drie groepen hadden haar eigen
speciale methode voor het doen van
aanslagen. Bij de gevonden bewijsstuk
ken bevinden zich allerlei soorten gra
naten deels zelf gemaakt, deels van
andere oorsprong.
Infiltratie. Een Zuid-Koreaanse woord
voerder heeft verklaard dat de contra-
spionnage van zijn land in het gebied
van Seoel een clandestiene organisatie
heeft ontdekt, die instructies uit Noond-
Korea ontvangt en tot taak heeft door
te dringen in regering en partijen vail
Zuid-Korea, teneinde die te verzwak
ken. Ook zou aan de vorming van
communistische cellen worden gewerkt.
Ruil. De militaire en economische onder
handelingen tussen Spanje en Amerika
„duren voort", zo heeft de woordvoer
der van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken McderMott
meegedeeld. Hij wilde niet de berich
ten uit Madrid bevestigen, dat de laat
ste hinderpalen voor een overeenkomst,
op grond waarvan Amerika in tijd van
oorlog de beschikking zou krijgen
over vloot- en luchtbases in Spanje, uit
de weg zijn geruimd. De onderhande
lingen begonnen in April van dit jaar.
Spanje is economische hulp aangebo
den in ruil vóór genoemde bases.
Voorbij. In Aken heeft men thans alle
maatregelen opgeheven, die waren ge
troffen met het oog op de talrijke ge
vallen van kinderverlamming, welke
zich hier de afgelopen maanden voor
deden. In totaal deden zich te Aken
tussen medio April en medio October
145 gevallen van kinderverlamming
voor. De laatste twee weken werden
geen nieuwe gevallen geconstateerd.
Slachtoffer. Bij een poging om drie inbre
kers te arresteren, die in een tabaks
winkel in de Londense wijk Croydon
hun slag wilden slaan, is een politie
man doodgeschoten en een gewond.
Twee der inbreker konden woiden ge
grepen, een van hen werd gewond.
Verwisseld. De tienjarige Roy Thompson
kwam naar een ziekenhuis te Liverpool
c-m een stukje metaal uit zijn vinger
te laten verwijderen. Zes uur later was
hij zijn blindedarm kwijt. Men had
hem voor een andere jongen aangezien.
Het stukje metaal in zijn vinger is
nog niet verwijderd.
Regen. Flinke regenval heeft een einde
gemaakt aan de droogte, welke in
Zuid-Afrika gedurende enige maanden
heeft geheerst. De regen, welke vorige
week is begonnen, heeft tijdens het
weekeinae aangehouden. Boeren in de
Oranje Vrijstaat, Transvaal en Natal
konden een gedeelte van hun tarwe-
en maisoogst redden door dag en nacht
met tractors te ploegen, daar hun ossen
uitgeput waren geraakt.
Figaro Gallup. Amerikaanse kappers heb
ben hun klanten naar hun mening over
de uitslag der komende Amerikaanse
presidentsverkiezingen gevraagd. Het
resultaat hiervan was dat 208.836 klan
ten het op de democraat Stevenson en
203.140 op zijn republikeinse mede-can-
didaat Eisenhower hielden. Gezegd
wordt dat de kappers het met dit
opinie-onderzoek gedurende meer dan
twintig jaar, met één uitzondering, bij
het rechte eind hebben gehad.
Afgewezen. In gelijkluidende brieven aan
generaal Tsjoeikof, hoofd van de Rus
sische controlecommissie in Oost-
Duitsland, hebben de drie Westelijke
Hoge Commissarissen de beschuldiging
van de hand gewezen, dat een aantal
organisaties in West-Berlijn zich met
spionnage en sabotage in Oost-Duits-
land zou bezighouden. Genoemd werd
onder meer de „bond tegen onmense
lijkheid", het „comité van vrije juris
ten", de „vereniging van vluchtelingen
uit het Oosten" en de radio-omroep
„Rias".
Bosbranden. Een deel van de stad New
York en haar omgeving zijn in een
dichte rook gehuld, die afkomstig is
van grote bosbranden die in de staat
New York woeden. Als gevolg van de
aanhoudende droogte zijn sedert Vrij
dag 34 grote bosbranden uitgebroken.
De rook hangt zo dicht boven de bos
sen, dat vliegtuigen van de bosbrand-
weer, die de vuurhaarden opsporen,
hun taak niet kunnen vervullen. Gou
verneur Dewey heeft jagen en kampe
ren in de staat New York verboden.
WE zouden een spannend verhaal kun
nen schrijven van een kelderluik dat
onzichtbaar in de vloer is uitgezaagd, zo
dat de argeloze bezoeker het kwaad dat
hem is bereid, verre waant. Zo nu en dan
wordt dit luik een weinig opgetild, on
merkbaar welhaast, maar juist voldoende
om een paar boosaardige ogen een spieden
de blik over de vloer te guniien. Wanneer
de stappen van de bezoeker het
luik naderen, schijnt de span
ning van de ondergrondse spie
der tot het ondragelijke te stij
gen en een vals licht begint in
de loerende ogen te gloeien.
Onbevangen nadert de bezoe
ker steeds dichter het luik, dan
verschijnt een harige poot.
HaltLaten we de griezeligheid niet te
ver voeren, want we moeten vanavond
ook nog naar bed!
De kelder die we zo juist noemden is
het hol van de valluik-spin die in tropische
streken leeft. Dit hol wordt van de buiten
wereld afgesloten door een werkelijk
scharnierend luik, dat van boven bedekt
is met mos of andere vegetatie die in de
omtrek groeit, zodat het niet van de om
geving is te onderscheiden. Wanneer de
spin op prooi loert, bevindt zij zich aan de
boyenzijde van het hol, juist onder het
luik, dat dan voldoende open staat om
haar een vrij uitzicht op de nabije omge
ving te gunnen. Wee de vlieg of kever, die
argeloos in de buurt van deze schuilplaats
kuiert! In een onderdeel van een seconde
is het insect gegrepen en in het hol ge
sleurd, waarna het luik dichtslaat.
Het bijzondere ligt niet alleen in de door
deze spin gevolgde methode, maar vooral
ook in de sluiting van het luik. Dat is n.l.
niet zó maar een slordig klepje, doch werkt
„vol-automatisch"doordat uit bepaalde
draden, die het openen van het luik be
werkstelligen, de spanning verdwijnt wan
neer de spin zich dieper in haar hol be
geeft.
Dat de spin op een derge
lijke verborgen wijze te werk
gaat, heeft natuurlijk bijzon
dere redenen, want zijzelf is
een gewild hapje voor vele
vogels en bovendien maakt
een bepaalde sluipwesp graag
y jacht op haar. Om aan deze
laatste vijand te ontkomen,
doet het luik van het hol dubbele
dienst. Want het doel daarvan is niet uit
sluitend de spin aan het oog van haar
achtervolgers te onttrekken, doch is er
tevens op gericht de toegang tot het hol
aan ongenoden krachtdadig te beletten.
Wanneer een achterdochtige sluipwesp dit
luik eens wil beproeven, zal de spin met
al haar kracht trachten de ingang geslo
ten te houden. Vaak vindt dan ook eerst
een stevig partijtje trekken van weerskan
ten plaats, alvorens de aanvaller mismoe-
digd de aftocht blaast ofer in slaagt
de ingang te forceren. Om ook in dit laat
ste geval nog ontsnappingsmogelijkheden
te hebben, heeft een familielid van deze
spin een methode bedacht die in het
dierenrijk niet voor mogelijk zou hebben
gehouden! Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTlLLON,
