Feller's zelfmoord leidde tot crisis in UNO-organisatie STEGE MANS Gebrek aan officierskader door te lage salarissen r Wereldnieuws WEK DE GAL UW LEVER OP Lie woedend op commissie-Mc Carran, die hij eens hielp De radio geeft Vrijdag Winterhanden PANDA EN DE MEESTERDOKTER Tien jaar Bezige Bij <€ccU ió het zo DONDERDAG 20 NOVEMBER 1952 2 Kerkelijk Nieuws Veehouder verkocht ziek varken Franse jeugd wenst geen militaire loopbaan Studenten wierpen tomaten naar zanger Tino Rossi Onvoldoende vrijwilligers voor mijnenuitkijkdienst Mier beoefent tuinbouw Van onze correspondent te New York) De groepen toeristen, die door het ultra moderne gebouw van de UNO dwalen, ra ken geïmponeerd door het comfort en de solide pracht van dit bouwwerk, maar zij beseffen niet, dat de sfeer in dit indruk wekkende gebouw thans een ernstige cri sis verraadt. Zij weten niet, dat de zelf moord van A. H. Feller. Trygve Lie's voor naamste adviseur, de ruim tweeduizend secretariaatsleden er ineens van doordron gen heeft, dat de organisatie van de UNO in deze dagen moeilijkheden doormaakt, zoals zij in haar zevenjarig bestaan nog niet heeft beleefd. De ingewijden wisten reeds dat er allerlei aan het wankelen was in dit gebouw. En toen Trygve Lie zijn ontslagaanvrage indiende vroeg men zich af of dit het hoogtepunt dan wel de defini tieve inleiding was van de crisis. Het laat ste schijnt thans het geval. Op de acht en dertigste verdieping van de baksteenvormige wolkenbrabber heeft de Noorse secretaris-generaal zijn kantoor, zijn huis en zijn daktuin. Daar heeft hij de laatste maanden gevochten tegen zijn zor gen. De mensen in zijn omgeving merkten wel, dat hij korzelig werd en weinig ple zier meer in de zaak toonde. Behalve het feit dat de Russen hem vijandig gezind waren sinds „Korea", waren er nog andere oorzaken van zijn besluit om naar Noor wegen terug te keren. Die kwamen door bepaalde groepen van Amerikanen. Joodse namen Zoals bekend is, houdt een onderzoeks commissie uit de Senaat (voorzitter Mc- Carran) zich reeds geruime tijd bezig met naspeuringen omtrent communistische in vloed en infiltratie in Amerikaanse mi nisteries en sedert kort heeft deze com missie haar activiteit ook uitgestrekt tot de Amerikaanse leden van het secretariaat van de UNO. Met name in de economische afdeling van het secretariaat kwam kort na de oor log een groep Amerikaanse secretariaats leden te zitten, die men in elk geval link ser georiënteerd kan achten dan het poli tieke gemiddelde in dit land. Juist in deze economische afdeling ontdekte de com- ADVERTENT1E de rookworst met de fijne zachte rooksmaak HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 9.45 School radio. 10.00 Pianorecital. 10.10 Klein vrou wenkoor. 10.30 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Omroeporkest. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole-orkest en soliste. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Salonorkest en solisten. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Actualiteiten. 13.25 Platen. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Sopranen, piano en gitaar. 14.45 Platen. 15.00 Schoolradio. 15.30 Sopraan en piano. 15.40 Amusementsorkest. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinder koor. 17.35 Operette-muziek. 18.00 Militaire reportage. 18.10 Wijsjes uit het Oosten ge bracht door Twentse jongens en meisjes. In de pauze: Reis Prins Bernhard naar Midden- en Zuid-Amerika. 18.52 Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verkla ring en Toelichting. 19.30 Platen. 20.35 De gewone man. 20.30 Promenade-orkest en koor. 21.00 Sport. 21.10 Brabantse uitzending. 21.40 Weense muziek. 21.55 Om de toekomst van Nederland, causerie. 22.15 Kamerkoor. 22.45 Ik geloof in een heilige. Katholieke Kerk, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15 Wereld kampioenschappen dammen. 23.2024.00 Platen. HILVERSUM n, 298 M, 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym nastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8,50 Voor de huisvrouw. 9.05 Platen. 9.40 Voor de kleuters. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen. 10.30 School radio. 10.50 Platen. 11.25 Voordracht. 11.45 Platen. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Sport en prog nose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Dans muziek. 13.50 Platen. 14.00 Kookpraatje. 14.20 Viool en piano. 14.50 Voordracht en muziek. 15.10 Pianotrio. 15.30 Amusementsmuziek. 16.00 Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Orgel spel. 17.20 Muzikale causerie. 18.00 Nieuws 18.15 Felicitaties. 18.45 Denk om de bocht. 19.00 Meisjeskoor. 19.15 Het volle pond, cau serie. 19.30 Moreel beraad, causerie. 19.50 Berichten. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespre king. 20.10 Bariton en piano. 20.30 Europa één, causerie. 20.40 Leven op de aarde, cau serie. 21.00 Fragm. Tiefland, opera. 22.00 Buitenlands overzicht. 22.15 Lichte muziek. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15 In huwelijk en gezin, cau serie. 23.30—24.00 Platen. TELEVISIE (K.R.O.) 20.15—21.45 Gastenboek; Weeroverzicht; Film of actualiteit; Pauze; De Harp, televi sie-spel. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 School radio. 15.30 Platen. 16.00 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Amusementsmuziek. 18.00 Platen. 18.10 Causerie. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Dansmuziek. 20.15 Svm- phonie-orkest, koor en solist, 21.45 Platen. 22.00 Nieuws. 22.10 Causerie. 22.15 Interna tionale Radio-Universiteit. 22.45 Viool en basso-continuo. 22.5523.00 Nieuws. missie Mc.Carram verscheidene personen, die zij van communisme verdacht. En het was een betreurenswaardige bijkomstig heid, dat er onder hen vele Joden waren, waardoor ad werd dat niet uitgesproken door de publicatie der namen alleen reeds, voor het grote publiek een zeker verband gelegd werd tussen communisme en de Joodse bevolkingsgroep in Amerika. Trygve Lie kan als secretaris-generaal leden van het secretariaat ontslaan, als hij dat in het belang acht van de UNO. Een nadere verklaring voor het ontslag is niet vereist, maar de afwezigheid daarvan wekt bij de betrokkenen uiteraard ont stemming. Nu is het reeds geruime tijd gebruik, dat Lie van het Amerikaanse State Departement vertrouwelijke inlich tingen ontvangt, indien het gedrag van be paalde secretariaatsleden de Amerikanen verdacht toeschijnt, bijvoorbeeld als op hen de ernstige verdenking rust van spionnage. In de jongste periode is men echter ver der gegaan. Als de commissie-Mc.Carran ontdekte, dat bepaalde Amerikaanse secre tariaatsleden zeer waai'schijnlijk commu nist waren, is er op Lie aandrang uitge oefend om hem te ontslaan. Deze situatie bracht de laatste lelijk in de knoop.Toen na de omwenteling van 1948 had de communistische Tsjechische rege ring hem verzocht de Tsjechische secre tariaatsleden, die het niet eens waren met het nieuwe bewind te Praag, te ontslaan. Onder het applaus van de gehele vrije we reld heeft Lie dat toen geweigerd. Op be kwaamheid kwam het aan bij deze inter nationale ambtenaren en niet op hun poli tieke gezindheid. Juridisch probleem Men voelt echter de inconsequentie. De vraag dringt zich op, of men op iemands ontslag moet aandringen, omdat hij com munist is. Inderdaad kan men staande houden, dat communisten, in hoogste in stantie trouw aan Moskou, een onbetrouw baar element vormen voor ieder land en iedere organisatie, waarin de vrijheid op prijs wordt gesteld. Maar daarmee staat het nog niet juridisch vast, dat de Ameri kaanse regering het recht zou hebben het ontslag te vergen van iedere Amerikaan, die zij een ongewenst element acht in de wereldorganisatie. Over de juridische kant van deze zaak lopen de meningen nog zeer uiteen en het instellen van een inter nationale commissie van juristen lijkt daarom redelijk. Hoe hoog de inmenging van de Senaats commissie en van de grand jury Lie zat, kon men duidelijk lezen in de verklaring van de secretaris-generaal, na de dood van zijn juridisch raadsman Feller. Feller had, volgens het secretariaat, niet als beschul digde doch als deskundige, veel te doen gehad met de naspeuringen der Ameri kaanse commissies. Hij had pal moeten staan tegen wat Lie noemt „bezwaddering zonder onderscheid en overdreven beschul digingen". Feller's dood zou volgens Lie het gevolg zijn geweest van de spanning, waarin hij leefde. Het feit dat Lie zich in zulke felle be woordingen gekeerd heeft tegen onder zoeksinstanties van het land, waar de UNO gastvrijheid geniet, maakt het zeer waar schijnlijk, dat het Lie ernst is de zaak te verlaten. Feller was onder zijn medewer kers niet maar de eerste de beste. Ook bij politieke beslissingen had hij wel degelijk invloed. Vandaar dat men er hier begrijpelijker wijs zeer in geïnteresseerd is, of Feller ook als verdachte bij de onderzoekingen be trokken is geweest of zal worden. Van de zijde van het secretariaat is dit inmiddels ten stelligste ontkend. Ook van andere zijde is na de dood van Feller geen enkele serieuze verdenking inzake zijn politieke gezindheid geuit, maar juist omdat Feller dus vrij schijnt te zijn van communistische smetten, was de indruk, die zijn daad maakte, zeer groot. En tegelijkertijd is daarmede de ontstemming in Amerika zo wel als onder de buitenlandse waarnemers ten opzichte van de commissie-Mc.Carran toegenomen: niet over het doel dier com missie, doch wel over de toegepaste methoden. Ned. Herv. kerk Beroepen te Scherpenzeel (toez.) L. Blok te Kampen. Bedankt voor Ernst en voor Giessendam- Nederhardinxveld C. H. v. Kooten te Brandwijk. Benoemd tot hulppred. te Dantuma- woude W. A. Dekker a.s. emeritus pred. te Losdorp. Geref. kerken Beroepen te Anna-Jacobapolder G. K. Geerds te Gent. Bedankt voor Wierum C. W. de Ruiter, cand. te Nijmegen (nadere beslissing). Getuige Icings het randje van de meineed" De veehouder D. M. K. uit de Haarlem mermeer is gisteren door de Haarlemse kantonrechter veroordeeld tot f 200 boete en een voorwaardelijke hechtènisstraf van 14 dagen. K. had enige tijd geleden een varken doorverkocht aan een handelaar, terwijl hij beweerde niet te weten, dat het dier besmet was met varkenspest. Evenmin zou hij op de hoogte zijn geweest van het feit, dat een vennoeden van deze ziekte onver wijld bij de gemeente moet worden aange geven. Een handelaar kocht het beest én bracht het naar de markt te Leiden. Zijn getui genverklaring week echter zozeer af van het verhaal, dat hij bij de politie ophing, dat de ambtenaar van het O.M. meende, dat hii „langs het randje van de meineed glipte". In de grote verkeersweg TilburgDen Bosch doet nog steeds de smalle Bailey-brug dienst, die na de bevrijding van Tilburg over het Wilhelminakanaal werd geslagen. Thans, na acht jaar, zal deze brug door een hefbrug worden vervangen, die begin volgend jaar gereed zal zijn. In de tuin van het Antoni van Leeuwenhoek-liuis te Amsterdam ivordt hard gewerkt aan de bouw van een zeer moderne afdeling voor stralenbehandeling. De krachtige Röntgenapparaten, welke hier gebruikt zullen worden, maken het noodzakelijk de binnenmuren uit 40 cm. dik beton op te trekken, om het bedienend personeel volledig tegen de doordringende stralen te beschermen. In het kader van de militaire inspanning is een verjonging van het Franse officiers corps dringend noodzakelijk. Te veel offi cieren naderen de pensioengerechtigde leeftijd, terwijl er te weinig nieuwe „roe pingen" zijn om hun plaatsen te kunnen innemen. De belangstelling voor een offi ciersloopbaan is sedert de tweede wereld oorlog dusdanig sterk afgenomen dat ook hierop de Franse bijdrage aan de West- Europese verdediging kan stagneren. Pro- paganda-acties hebben nagenoeg geen suc ces. Zolang Frankrijk de officieren niet beter betaald is er weinig kans op veran dering ten gunste. Voor de oorlog leverde onder andere de polytechnische hogeschool in Parijs jaar lijks enige honderden jongelui af, die de militaire loopbaan boven het burgerbaan tje verkozen. In 1933 kozen er 187 van de 246 afgestudeerden de sterren. Het jaar daarvoor waren er nagenoeg evenveel can- didaten, nl. 166 van de 216. De laatste jaren levert de polytechnische hogeschool nog slechts enkele tientallen officieren per jaar en het schijnt, dat de laatste maal slechts negen afgestudeerden op de bijna tweehonderd het leger kozen. Natuurlijk is ook de belangstelling voor de officiers- school te Saint-Cyr in belangrijke mate afgenomen. De productiviteit van St. Cyr, waar eens de grote Napoleon studeerde, is meer dan gehalveerd. Hoewel er vele oor zaken .een min of meer bijkomstige rol in spelen zijn er twee, die als hoofdfactoren kunnen gelden: de jonge officieren worden bij voorkeur naar Indochina gezonden, waarde oorlog werkelijk heet en moordend is, de bezoldiging van het militaire kader is te slecht en de koloniën bieden (te) goede kansen voor Franse jongelui met een tech nische of medische opleiding. Zodoende is de officiersloopbaan niet meer attractief! De geschiedenis herhaalt zich. Nadat tegen het einde der negentiende eeuw een goed, sterk nationaal leger was ontstaan, en de militaire autoriteiten uit een groot reser voir de toekomstige officieren konden kie zen, droeg de bekende Dreyfuss-zaak er in belangrijke mate toe bij, het prestige van de officiersstand te drukken. Het gevolg was, dat het aantal candidaten voor Saint- Cyr daalde van 1911 in het jaar 1900, tot 867 in 1911. De daling tussen 1933 en 1952 is verhoudingsgewijs nog veel sterker. Terwijl tal van jonge plattelandsdokters ADVERTENTIE beneden de dertig jaar, dank zij de 750 francs welke zij per visite kunnen rekenen, royaal hun brood verdienen en een flinke stand kunnen voeren, heeft de militaire arts maar een mager salarlsje. Vandaar dat het corps geneeskundige officieren met de maand kleiner wordt. Toch is in deze sec tor de situatie het minst ongunstig, omdat de Ecole de Santé te Lyon al jarenlang ge heel gratis opleidt. In ruil daarvoor moe ten de afgestudeerden vijf jaar lang als militaire dokter bij de troep dienen. In de vooroorlogse jaren meldden zich er jaar lijks duizenden aan, zodat aan alle kanten geschift kon worden. In 1949 waren er nog slechts 860 belangstellenden en in 1952 waren er nog geen zeshonderd inschrijvin gen. Alles wijst er op, dat de belangstel ling nog verder zal teruglopen. C. Br. Ongeveer honderd studenten hebben in de stadsschouwburg van de Belgische stad Leuven tegen de Franse zanger Tino Rossi gedemonstreerd. Tijdens het muzikale gedeelte, dat aan het optreden van Tino Rossi vooraf ging, maakten de studenten hevig kabaal. Zij drongen er op aan dat de zanger, die op zich liet wachten, onverwijld zou optre den. Toen hij op het podium verscheen, werd hij evenwel door de studenten uit gefloten. Vervolgens begonnen zij hem op oorverdovende wijze toe te juichen om hem aldus het zingen te beletten. Dit ont lokte Tino Rossi de opmerking: „Men laat in Frankrijk de Belgische zangers wel op treden". Er trad een korte periode van rust in, waarin Tino Rossi zijn eerste lied kon zin gen. Toen hij met het tweede wilde begin nen, begon het evenwel tomaten en erw ten in zijn richting te regenen. Daarop verliet Tino Rossi het podium met de mededeling niet meer te zullen zingen, zo lang de studenten zich nog in de zaal be vonden. De politie verwijderde de rumoe rige studenten uit de zaal, hetgeen met de nodige incidenten gepaard ging. De studenten verzamelden zich voor de schouwburg, waarvan de ijzeren hekken inmiddels gesloten waren. Ter versterking aangekomen gendarmes werden met ste nen en flessen bekogeld, maar wisten de studenten uiteindelijk terug te dringen. Bij het uitgaan van de schouwburg volg de een nieuwe'.demonstratie. Het Bureau voor Muziek-auteursrecht (BUMA) heeft het perceel Herengracht 458 te Amsterdam, het Goudstikkershuis, ge kocht. Het pand zal met een étage worden verhoogd en voorts aan de tuinzijde worden vergroot. De verbouwingsplannen zijn goed gekeurd door Monumentenzorg. De uitgeverij De Bezige Bij, in 1942 ille gaal gevestigd, bestaat deze week tien jaar. Vrijdagmiddag wordt in het Muiderslot een herdenkingsbijeenkomst belegd, die door de letterkundige Victor E. van Vries land ingeleid zal worden. Voorts dragen jonge kunstenaars voor uit de gedichten, die bij De Bezige Bij zijn verschenen. Zo zal Remco Campert het gedicht „De acht tien doden" van zijn vader ten gehore brengen. Ter gelegenheid van dit jubileum is een fotoboek verschenen, waarmee de samen stellers een indruk hebben willen geven van het leven in zijn alledaagse aspecten. De fotografie van Leven in Nederland, zo als het boek getiteld is, werd verzorgd door Paul Huf, de verbindende tekst is» door Hans Redeker geschreven. Wim Heinemeyer maakte de kanttekeningen. Het boek verschijnt ook in het Engels, on der de titel Life in Holland. Van 1 tot 15 December wordt in de Mo derne Boekhandel te Amsterdam een ten toonstelling gehouden van alle werken, die door De Bezige Bij zijn uitgegeven. Er is een verandering gekomen in de opzet van de mijnenuitkijkdienst van de Koninklijke Marine. Oorspronkelijk lag het in de bedoeling voor deze dienst vrij willigers te werven die in tijd van oorlog langs de toegangswegen tot de zee zouden moeten uitkijken naar vijandelijke vlieg tuigen die in deze wateren mijnen zouden kunnen deponeren. Het is echter niet ge lukt voldoende vrijwilligers totaal is duizend man nodig voor deze dienst te vinden. Men was zeer beperkt in de keuze van de vrijwilligers omdat deze niet ver der dan 10 km mochten wonen van de plaats waar zij dienst moeten doen. De Koninklijke Marine probeert thans in de behoefte aan mijnenwachters te voorzien door de oproeping van dienstplichtig per soneel. Daartoe is het dienstvak mijnen- wachter ingesteld. ADVERTENTIE U zult 's morgens „kiplekker" uit bed springen. Elbs dag moet uw lever een liter gal in uw Ingewanden doen stromen, anders verteert uw voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel gang op natuurlijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel, onovertroffen om d« gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes. Rantsoentje. De Engelse minister voor de Voedselvoorziening, Gwilym Lloyd George, heeft in het Lagerhuis mede- gedeeld, dat met ingang van 30 Novem ber de waarde van het vleesrantsoen verlaagd zal worden van 2 shilling tot 1 shilling 8 pence. De minister zeide dat de vermindering in deze tijd van het jaar normaal is en dat hij hoopte het nieuwe rantsoen gedurende de ge. hele winter te kunnen handhaven. Investering. Generaal Naguib heeft aan buitenlandse en Egyptische industriëlen medegedeeld, dat zijn regering over- weegt wijzigingen aan te brengen in de Egyptische wet op de naamloze ven. nootschappen ter bevordering van de investering van buitenlands kapitaal, Hij zeide, dat alle noodzakelijke garan ties gegeven zullen worden ter bevor dering van de industriële ontwikkeling in Egypte. Bond. Vertegenwoordigers der industrieën van de zes landen van het plan-Schu- man hebben besloten tot de vorming van een permanent orgaan, dat de naam zal dragen van unie der industrieën van de zes landen der Europese kolen- en staalgemeenschap. Tot voorzitter van dit orgaan werd benoemd de vice-pre sident van de algemene bond van Ita liaanse industriëlen, Quintieri, en tot vice-president de voorzitter van de bond van Belgische industriëlen, A. M. Be- kaert. Crisis. In het Brits-IJslandse visserijge- schil is een crisis ingetreden door de aankomst van een IJslandse trailer in de haven van Grimsby, waar de lading vis gelost wordt door een IJslandse maatschappij, opgericht door de IJs landse consul te Grimsby. De vakver eniging van Britse treilervissers heeft hierop onmiddellijk een staking uitge roepen op de vissersvaartuigen. De vis- sers van Huil overwegen een sympathie- staking. Engeland wordt op deze wijze bedreigd door een tekort aan vis. Arbeid. De Evangelische bisschop van Ber lijn, Dibelius, heeft Woensdagavond critiek geleverd op de „verheerlijking van de arbeid, die het ideaal in Oost- Duitsland is". In een preek in de St. Pieterskerk in het Londense West-End verklaarde hij, dat „als arbeid niet lam ger in vrijheid kan worden verricht, di mens niet langer meester over de ma terie is, doch de materie meester over de mens". Wapen. De Amerikaanse admiraal Mal colm Schoeffel heeft verklaard, dat de marine zeer ver gevorderd is met de vervaardiging van een wapen, dat elke vijandelijke duikboot onschadelijk kan maken. Handel. De heer Jacob Javits, republikeins lid van de commissie voor buitenlandse zaken van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, die voor een bezoek van vijf weken naar Europa is vertrok ken, verklaarde voor zijn vertrek, dat de nieuwe regering der Verenigde Sta ten een buitenlandse economische poli tiek zal volgen, die waarschijnlijk zal leiden tot een verdubbeling van de Amerikaanse in- en uitvoer in de eerst komende vijf jaar. Naar de mening van de heer Javits zal de nieuwe regering ernaar streven de hulpverlening aan het buitenland te vervangen door uitbrei ding van de handel. Weigering. In kringen die in nauw contact staan met de afgetreden secretaris generaal van de UNO, Trygve Lie, ver klaart men, dat Lie niet zal ingaan op een verzoek van de federale jury om een verklaring te geven van zijn uitla ting over „het lukraak bekladden en het overdreven beschuldigen" van per soneelsleden van de UNO, naar aanlei ding van de zelfmoord van Abraham Feller. Functionarissen van de UNO zeggen, dat Lie's verklaring geen recht streekse betrekking had op de jury of de subcommissie van de senaat, doch op beschuldigingen van elders,die voort vloeiden uit de handelingen van deze instellingen. Verstekeling. Aan boord van het Woens dag in de Canadese haven Montreal bin nengelopen Zweedse vrachtschip „Helga Smith" bevond zich een weldoorvoede 28-jarige Poolse verstekeling. Deze voedde zich met ham en sardientjes en hij waste zich met Zweeds bier, dat hij zich uit de lading toeëigende. Dit is de tweede maal dat deze Pool, met als „vertrekhaven" Gothenburg, als ver stekeling aan boord van een Zweeds schip Montreal wist te bereiken. Hij zal, evenals de vorige maal, weer naar zijn punt van uitgang worden teruggezon den. 22. In de verborgen kamer hielden de drie samenzweerders een korte krijgsraad. Hoe heet de nieuwe dokter eigenlijk", vroeg graaf Isen Grim. „Joris Goedbloed Esculapus", antwoordde de hofarts. „Joris Goedbloed?". herhaalde de graaf, „die schurk? Hij is niet eens dokter en dat Esculapus heeft hij maar achter zijn naam geplakt!! Ik zal hem ontmaskeren, ik zal„Nee, nee, graaf!", riep dr. Vlijmpjens haastig, ,Jiet is voor onze plan nen juist goed, dat een onwetende kwak zalver de koning onderzoekt! Een echte dokter zou kunnen ontdekken, dat de slaapziekte van de koning door onze slaap pillen veroorzaakt is!" Dat is zo", bromde Isen Grim, „als wij de koning nog enige tijd in bed kunnen houden, zal hij moeten aftreden en dan kom ik op de troon: „Dat zal gebeurenzei de hofarts, „iJ. heb nog een ruime voorraad zwarte pil len. Astublieft, heer Bruno", vervolgde hij, de hertog een zwarte pil in de hand drukkend, „als u deze pil in het medicijn van de koning doet, zal hij nog wel een maand in bed moeten blijven". Terwijl de samenzweerder aldus hun boze plannen uitbroedden, hield Joris zich ernstig met de medische wetenschap bezig. „Hier Panda'', sprak hij. „geef dit kostelijk medi cijn, deze Aqua Pura aan Zijne Majesteit. Hierdoor zal hij binnen eeneh..... maand kunnen opstaan,n V. DE parasol- of bladsnijmier, die onge veer de grootte heeft van onze rode bosmier, komt voor in de hete streken van Amerika, waar zij bekend staat als Sauba en Coushie mier. In colonnes van somtijds tientallen meters lengte, marche ren deze mieren, begeleid door soldaten, door de tropische wouden, waar zij in de boomkruinen stukken blad uitsnijden en verzamelen. Vaak zijn deze stukken vier maal zo groot als de dieren zelf en met deze buit beladen, trekken zij naar het nest, waar de blad stukjes in speciale kamers worden ondergebracht en be werkt.Het bladmateriaal wordt enige malen fijn gesneden en gekneed, waarna van deze massa een kweekbed wordt gemaakt, dat nergens te gen de wanden van de kamer grenst, aan gezien het van alle kanten bereikbaar moet zijn. Op dit kweekbed wordt een schimmel gekweekt die veel eiwit bevat en daarom tot voedsel van de leden van de mieren- staat strekt, in het bijzonder van de larven. Het is verleidelijk hier aan toeval te denken en te overwegen dat de enige taak van de mier eigenlijk bestaat in het aan slepen van bladeren, die tot rotting over gaan, waardoor een toevallig in die stre ken voorkomende schimmel daarop kan gedijen. Van toeval kan hier echter geen sprake zijn, wél van een doelbewuste or ganisatie waaraan het instinct van de mie ren onderworpen is. Wijl deze mierenstaten geheel op het eiwit van bedoelde schimmel zijn aange wezen, heeft de koningin in haar mond een speciale holte, waarin zij een bolletje van deze schimmelcultuur ter grootie van een halve millimeter bij de stich ting van de nieuwe staat meebrengt. Van het pootgoedis men derhalve reeds ver zekerd! Dit stekje wordt in het nieuioe nest op een speciale wijze verzorgd zodat het tot een grotere hoeveelheid kan uit groeien. Hiervan wordt een deel op het kweekbed uitgezet, waar het tot een ware schimmeltuin kan uitgroeien. Somtijds heeft een dergelijke tuin een omvang van 5 a 6 meter en is dan één meter hoog. Speciale werksters zijn met de verzorging dezer tuinen belast. Zij snoeien en wie den, zodat zich hierop geen andere schimmels kunnen ontwikkeien en tevens zorgen zij er voor dat de schimmel niet gaat woekeren, ter voorkoming waarvan ongeschikt geworden stukjes blad verwij derd en door andere vervangen worden. Aparte gangen die naar de kweekkamers leiden, zorgen bovendien voor toevoer van liicht, zodat de temperatuur en de voch tigheidsgraad in de kweekkamers geregeld kunnen worden. Wie na dit alles nóg aan toeval moge denkener zijn zulke! hem zij hier verzekerd dat het kweken van deze schim mel met haar eiwitrijke, knotsvormige knopjes, de mens nog niet gelukt is. En weet u wat u ook niet lukt? Een kurken bal met een straal van 1 meter op te tillen. Het zou de wereldkampioen gewichtheffen zelfs niet mogelijk zijn! Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1952 | | pagina 2