Henriëtte Roland Holst
In memoriam
SCHOTH
II
VAL DA
Toch ió het
zo
Bezwaren der V.S. onoverkomelijk
Wereldnieuws
PARAPLUIES
WANDELSTOKKEN
De radio geeft Dinsdag
Zandzuiger „Ahoy
naar de Hoek
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
Albert van Raalte
overleden
Adonis aangehouden
in Amsterdam
MAANDAG 24 NOVEMBER 1952
2
LOP
India wijzigt Korea-voorstel
In de bocht geslipt
Nieuwe Kamerleden
Heringa Wuthrich
Zuigcapaciteit: 100.000
kubieke meter per week
Kerkelijk Nieuws
D(?UK
Steek er n O ran bij op!
ameman
c/OAFerres
Amerikaanse regering
vraagt zijn uitlevering
Neem een doos echte
UW HOEST
Een glas water
voor 13 dagen
De poëzie van Henriètte Roland Holst heeft niet het karakter
van een reeks afzonderlijke, in zichzelf besloten kunstwerken,
maar is één ononderbroken belijdenis van wat haar hart be
woog. In nauwgezet zelfonderzoek heeft zij sedert haar jeugd
zich rekenschap gegeven van haar gevoelens en gedachten en
gedragingen; de hartstochtelijke spanning, die met dit voort
durend zelfbesef gepaard ging, is de voornaamste inspiratie
kracht geweest van haar lyriek.
Zij voelde zich verantwoordelijk voor het lot #van haar mede
mensen; zij kende haar gaven en krachten, en zij begreep hoe
rijk die waren, gemeten aan de gemene maat. Zij wist ook, dat
haar rijke jeugd en de aristocratische opvoeding, die zij genoten
had, haar aanleg hadden doen ontplooien en uitgroeien, en zij er
kende dit als een voorrecht, in wezen onverdiend. Reeds als kind
voelde zij de diepe bewondering, die het kenmerk is van de
groten van hart, en levenslang behield zij de ootmoed die haar
deed opzien naar wat hoog was van zielskracht en zedelijk ver
mogen. In dit opzicht golden bij haar geen klein-menselijke be-
perkingen: haar eerbied omvatte Victor Hugo en Kosciuszko,
Lenin en Tolstoi, Gorter en Gezelle, Rosa Luxemburg en Gandhi.
Zij wist dat het hart hoor velerlei drang bewogen wordt, en zij
had vooral hén lief die, onvoorwaardelijk hun hartstocht volgend,
vrij bleken van berekening of compromis. In hen herkende zij
zichzelf.
Aanvankelijk zocht zij de zegepraal van het zedelijke langs
individuele weg. Bij Dante, bij Spinoza en Plato leerde zij de
waarden van de wijsbegeerte en de goede mystiek kennen, en
op gezag van hun woord wilde zij in haar gedichten voor de
mensen een pad maken naar het ware geluk. Nog jaren later
in haar drama „Thomas More" formuleert zijhet in duide
lijke zinnen:
Niet allen kunnen strijden op één wijs
noch kan op d' eigen wijze één altijd strijden,
maar één ding doet allen die strijden nood
t' allen tijde voor meer gerechtigheid
en meer geluk op aard: zich zeiven niet
te zoeken, de zoete dingen van 't leven
niet liever te hebben dan 't klaar gebod
van d' innerlijke stem
Zo is het dus de zelfverloochening waarin, voor haar besef, de
wezenlijke zelfvoltooiïng bestaat. In de liefde zag zij niet maar
een menselijke gevoelsverhouding of een evangelisch gebod,
maar de grondwet van al het bestaande, speciaal al het levende.
Trouw te zijn aan deze liefde, was dus de voorwaarde van alle
zedelijk handelen en het kenmerk van de zedelijk volwassen
mens. En zonder déze liefde geen innerlijke vrede, en dus geen
geluk.
Toen zij had ingezien dat zelfverloochening onmogelijk ver
wacht kon worden van hen, die in deze maatschappij nauwelijks
tot zelfbewustzijn konden komen, heeft Henriëtte Roland Holst
daaruit de onvermijdelijke consequenties met de haar eigen on
voorwaardelijkheid aanvaard. In dienst van het socialisme is
l/ri&i*X. i- J/v+s uy
.Haar karakteristieke handschrift
Henriètte Roland Holst in haar werkkamei.
haar tijd, haar werkkracht, haar talent gebruikt, tot boven het
mogelijke. Zij heeft aan die periode van politieke strijd de
vriendschap met grote leidende figuren en het geluk van menige
hoopgevende ervaring te danken. Maar reeds in 1903 stond zij
voor de tragische taak de verloren spoorwegstaking als groot
en glorieus te blijven zien, ondanks het vreselijke lot van de
ontslagen arbeiders en hun gezinnen. Haar vrouwelijk gemoed
heeft zich altijd verzet tegen de overheersing van het massale
over het menselijke. Anders dan Gorter, die zich liet leiden door
een toekomstvisioen dat hem in staat stelde ook de mens-van-
nu uitsluitend te zien in dat komende licht, was Henriëtte Ro
land Holst zich ervan bewust, dat het leed van de levenden
haar geweten raakte. De gang der historie heeft haar telkens
weer doen ervaren, dat het individuele nauwelijks belang heeft
in de grote conflicten, of dit nu stakingen, oorlogen of revoluties
zijn. Maar zij heeft die ervaringen nooit als beslissend aanvaard:
integendeel, bij voortduring was zij, vooral in latere jaren, zoe
kende naar de weg die leidt naar het geluk van allen.
Hoe diep zij verbonden was met een partij,'een groep, een
kring: toch bleef die voor haar een middel dat slechts bruikbaar
was voorzover het doel erdoor gediend werd. Wie meent dat zij
gemakkelijk omstreeks 1910 de S.D.A.P. en vijftien jaar later
de communistische partij verlaten heeft, vergist zich. Maar wie
het haar kwalijk neemt dat zij ging, vergist zich evenzeer. Bui
ten haar wil kwam er een ogenblik, dat zij de besluiten en ge
dragingen van haar partijgenoten onaanvaardbaar moest achten,
omdat de spanning in haarzelf tussen uiterlijk optreden en
zedelijke gehoorzaamheid tot een crisis dreigde te leiden. Kon
de massa niet anders, zij zelf kon ook niet anders: in zulk een
schuldeloze schuld ligt de diepste tragiek. Maar wélke kritiek
men ook mag hebben op de vormen van haar politieke werk
zaamheid, niemand is tot een oordeel in staat als hij niet uitgaat
van die lichtende spreuk die zij Thomas More laat zeggen:
„Ik erken geen trouw die bindt in het slechte".
Als een jarenlange dialoog tussen hart en tijd, tussen ik en
wereld, is de poëzie van Henriëtte Roland Holst geschreven.
Deze poëzie is niet alleen een uiting van haar wezen, het is
de uitdrukking van geheel haar bestaan. Haar proza verschilt
niet van haar gedichten, en haar brieven verschillen niet van
haar proza. Wie haar vertrouwelijk sprak, wist dat er een zeld
zame eenheid was in deze zo veelzijdige vrouw, een eenheid
dieper dan de tegenstellingen van hart en verstand. Haar een
voud, die soms op het armelijke af scheen, haar deemoed die
haar uiterst voorzichtig maakte in haar oordeel, haar blijdschap
om de kleine genietingen van het leven eigenschappen die in
haar laatste jaren overheersten waren van geen andere orde
dan de offervaardigheid uit haar strijdbaarder periode, haar
liefde voor de armen, voor de vrouwen, voor de kinderen, en
haar verrukking om de hoogste uitingen van het menselijk
scheppingsvermogen in poëzie en in muziek.
Nu is de hand verstild, die meer dan een halve eeuw in
karakteristieke letters getuigd heeft van wat dit grote vrouwe
lijke, menselijke hart bewoog. Ons volk verloor een kunstenares
wier werk zal blijven leven; haar vele vrienden verliezen meer
dan dat: een moederlijke vriendin, die zij dankbaar en bedroefd
gedenken in duurzame genegenheid.
GARMT STUIVELING.
ADVERTENTIE
GROTE SORTERING
EN
vindt U bij:
Grote Houtstraat 47
Haarlem - Tel. 18036
INSCHUIFBARE PARAPLUIES
ORIG. BASKISCHE BARETTEN
17.90
4-95
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Symphonette-orkest en solist.
(Intermezzo: Platen). 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Lichtbaken,
causerie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio. 12.00
Angelus. 12.03 Promenade-orkest. 12.3012.33
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.55 Zon
newijzer. 13 00 Nieuws. 13.20 Actualiteiten.
13.25 Amusementsmuziek. 14.00 Gevarieerd
programma. 14.50 Platen. 15.00 Hier Vrij
Europa. 15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.15 Felicitaties voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending. Japan als producent voor en
afnemer van Zuid-Oost-Azië. 18.00 Lichte
muziek. 18.15 Platen. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.U.: Het leven in zee. 19.00 Nieuws. 19.10
Actualiteiten. 19.15 Uit het Boek der boeken.
19.30 Platen. 20.20 Plutus of eerlijke rijkdom,
hoorspel. 22.10 Concert. 22.40 Reis Z. K. H.
Prins Bernhard naar Midden- en Zuid-
Amerika. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws 23.15
24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15
Platen. 9.25 De groenteman. 9.30 Platen. 10.20
Revue-orkest 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Voor de zieken. 11.30 Pianomuziek. 12.00
Zang en hammondorgel. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Lichte muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Amuse
mentsmuziek. 14.00 Zeg eens, Amerika. 14.30
Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00 Platen. 15.15
Voor de vrouw. 15.45 Platen. 16.30 Voor de
jeugd. 17.30 Metropole-orkest. 18.00 Nieuws.
18.15 Pianospel. 18.30 Platen. 18.50 Paris vous
Parle. 18.55 Koorzang. 19.20 Verzoekprogram
ma. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd program
ma. 21.15 Amusementsmuziek. 21.35 Ik weet,
ik weet, wat u niet weet. 21.50 Rhythmische
muziek. 22.30 Buitenlands overzicht. 22.45
Surinaamse volksmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15
New York calling. 23.20 Wereldkampioen
schappen dammen. 23.2524.00 Platen.
TELEVISIE A.V.R.O.)
20.15—21.45 Vaart naar de toekomst; Weer-
praatje; Lichte muziek; Op de plaats rust,
televisie-spel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Tuinbouwkroniek.
13.20 Platen. 14.00 Schoolradio. 15.30 Amuse
mentsmuziek. 16.00 Platen. 16.30 Amusements
muziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor
de kleuters. 17.30 Platen. 17.50 Boekbespre
king. 18.00 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws 19.40 Platen. 19.50 Causerie.
20.00 Vorzoekprogramma. 21 15 Vlaamse mu
ziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte muziek.
22.45 Platen. 22.51 Omroeporkest. 22.5523.00
Nieuws.
NEW YORK (Reuter). India heeft
Zondag zijn plan voor de regeling van de
Koreaanse krijgsgevangenenkwestie gewij
zigd om tegemoet te komen aan Ameri
kaanse bezwaren.
Zondag werd gepoogd op een speciale
bijeenkomst van afgevaardigden der lan
den die strijdkrachten in Korea hebben,
overeenstemming te bereiken over het oor
spronkelijke Indische voorstel, doch de
Amerikaanse bezwaren bleken te groot.
De nieuwe Indische voorstellen pogen de
bezwaren te ondervangen door aan een
scheidsrechter, gekozen door de Assemblée,
de beslissende stem te geven in een repa
triëringscommissie, samengesteld uit twee
vertegenwoordigers van communistische
en twee vertegenwoordigers van niet-com-
munistische landen.
Een tweede belangrijke wijziging is dat
krijgsgevangenen die weigeren gerepa
trieerd te worden, niet langer dan 150 da
gen mogen worden vastgehouden.
In het oorspronkelijke Indische voorstel
werd het lot van deze gevangenen over
gelaten aan de politieke conferentie, waar
over men reeds in Panmoendjom overeen
stemming heeft bereikt. Op deze conferen
tie zou men spreken over de toekomst van
Korea en andere Aziatische problemen, na
dat er een wapenstilstand is getekend.
De Amerikanen waren van mening dat
de krijgsgevangenen volgens het Indische
voorstel voor onbepaalde tijd vastgehou
den zouden worden, hangende het resul
taat van de politieke conferentie.
India stelde thans voor dat de repatrië
ringscommissie moet trachten de gevange
nen in een tijdperk van 90 dagen te repa
triëren. De politieke conferentie zou in een
periode van 60 dagen moeten beslissen'
over het lot van degenen die nog weiger
den terug te keren naar hun land. Indien
er aan het einde van deze periode nog wei
gerachtige krijgsgevangenen zouden zijn,r
zouden dezen onder de verantwoordelijk
heid van de UNO komen tot het ogenblik
dat zij zouden vrijkomen.
Wat dit punt betreft verklaarde men in
Amerikaanse kringen, dat de gewijzigde
voorstellen nog enigszins onduidelijk zijn.
Zij vroegen zich af: hoe lang zouden de
krijgsgevangenen worden vastgehouden on
der auspiciën van de UNO.
Volgens een Britse woordvoerder komt
het gewijzigde Indische plan gedeeltelijk
tegemoet aan de krachtigste Amerikaanse
bezwaren. Hij zeide dat de gewijzigde In
dische resolutie de beste kans oplevert om
een wapenstilstand op aanvaardbare voor
waarden te verzekeren.
Het nieuwe Indische plan zal worden in
gediend bij de bijeenkomst van 21 landen,
waaronder de Verenigde Staten, die als
eersten een resolutie over Korea hebben
ingediend.
Vanmorgen omstreeks negen uur is een
drietal motorrijders, van wie één een duo
passagier vervoerde, in de bocht van de
Rijksweg ter hoogte van Beetkesteyn door
gladheid van de weg geslipt. De duo-pas
sagier, de 35-jarige F. H. in 't V. uit Haar
lem, is met een hersenschudding naar het
Antonius-ziekenhuis in IJmuiden-Oost ge
bracht. De tweede motorrijder kwam er
met de schrik en schade aan zijn rijwiel
af, nummer drie, de heer P. uit Haarlem,
is met een heupfractuur in een ziekenhuis
te Haarlem opgenomen.
Tot lid der Tweede Kamer is in de va
cature dr. Drees benoemd verklaard de
heer J. Bommer te 's-Gravenhage. Tot lid
der Eerste Kamer is benoemd verklaard in
de vacature wijlen mr. Steinkühler de heer
A. J. de Goey te Montfoort (KVP).
ADVERTENTIE
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
Het wegzuigen van de grote hoeveelhe
den zand onder de „Faustus" in de ingang
van de Nieuwe Waterweg, waardoor men
dit wrak wil begraven, zal geschieden door
Europa's grootste zandzuiger „Ahoy" van
het Zandoverslag-, Transport- en Handels
bedrijf N.V. Boele en Oosterwijk te Rot
terdam.
De zandzuiger „Ahoy", die in Juni van
dit jaar in gebruik werd genomen, is een
verbouwd landingsvaartuig en heeft de
enorme capaciteit van 100.000 kubieke
meter per week. De zuigkoker reikt tot 30
meter diepte. Op het ogenblik is men be
zig met het treffen van enkele voorzie
ningen en heden zal de „Ahoy" van Spij-
kenisse door de Westgeul naar Hoek van
Holland varen. De zandzuiger telt een be
manning van 9 koppen.
Of de zandzuiger reeds dadelijk met
zuigen kan beginnen is nog een open
vraag. Men zal namelijk regelmatig moe
ten nagaan hoe tijdens het zuigen het
wrak wegzakt. De kans wordt namelijk
niet denkbeeldig geacht, dat bij lukraak
zuigen het voorschip of het achterschip
sneller wegzakt dan wenselijk wordt ge
acht. Daardoor zou het resterende deel
kunnen „opwippen" en misschien zelfs
voor een deel boven de waterspiegel uit
komen. Men meent iedere beweging van
het wrak te kunnen controleren door in
het casco rechtstandig pijpen te slaan, die
boven het water uitsteken. Dit zou moeten
gebeuren, voordat de „Ahoy" met het zui
gen kan beginnen. Het zal van het weer
en van verscheidene andere factoren af
hangen, wanneer dit werk klaar zal zijn.
De kosten ervan hoorde men reeds ramen
op f 50.000 per week, maar volgens de
Rijkswaterstaat is dit wel wat aan de hoge
kant.
Verhoor
Op verzoek van de landsadvocaat te
Den Haag, die optreedt namens de Staat
der Nederlanden, heeft de rechter-commis-
saris bij de rechtbank te Rotterdam, deze
week de eerste en tweede stuurman, de
marconist en enkele matrozen van de
„Faustus" een voorlopig verhoor afgeno
men, teneinde in afwachting van een mo
gelijke civiele procedure betreffende scha
devergoeding zoveel mogelijk feiten te
verzamelen omtrent de ramp met dit
schip.
Mocht de Staat een eis tot schadeloos
stelling instelien, dan zal het hier waar
schijnlijk gaan om de kosten van het her
stel van de bres, die de „Faustus" in de
Noorderpier heeft geslagen en de kosten
die met de ruiming van het wrak gepaard
zullen gaan.
ADVERTENTIE
De Sint gaat met Piet op
tournée
Voor 'n grijsaard een hele
corvée!
Toch blijft hij steeds fit
Waar of dat in zit?
Tip van Bootz gaat op reis
altijd mee.
Iriz. Hr. L. V., Amsterdam ontv.
X fl. Tip en 1 Lfl. Bootz' Oude Genever
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Kampen (vac. H. Hiensch)
H. A. van Slooten te Wierden.
ADVERTENTIE
GE-H^T
Made from
"sun-kissed"
tobaccos
Albert van Raalte
De bekende dirigent van het Radio
Philliarmonisch Orkest, Albert van Raalte,
is Zondagmorgen in de Boerhaavekliniek
op 62-jarige leeftijd overleden.
De figuur van Albert van Raalte is
onafscheidelijk verbonden aan de geschie
denis van de Nederlandse omroep. Hij di
rigeerde reeds 25 jaar geleden symphonie-
concerten en opera-uitvoeringen voor de
radio voornamelijk in Nederland maar ook
geregeld in het buitenland, in het bijzon
der in Frankrijk. Ook na de oorlog stond
hij vaak voor buitenlandse orkesten, zoals
van het voorjaar toen hij nog de Opera
van Monte Carlo dirigeerde.
Hij was een leerling van de Hongaarse
dirigent Arthur Nikisch tot hij in 1911
benoemd werd tot dirigent van de stede
lijke opera van Leipzig. Een andere bui
tenlandse benoeming kreeg hij in 1933
toen hij eerste dirigent van het Schotse
orkest te Glasgow werd.
Tijdens de oorlog hij werd tegelijk
met de andere Joodse Nederlanders ter
stond na de bezetting door de omroep ont
slagen dirigeerde hij het Joodse orkest
in de Hollandse schouwburg. Het was een
der beste ensembles die Nederland ooit
heeft bezeten.
Na de oorlog kreeg Van Raalte de ge
legenheid een prachtig orkest op te bou
wen dat uitsluitend voor de omroep be
schikbaar is.
Zijn heengaan heeft bij de leden van
het Radio Philharmonisch Orkest dan ook
grote ontroering te weeg gebracht.
Namens de Radio-Unie heeft de heer
E. Bomli gisteren voor de aanvang van
een orkestrepetitie de musici toegespro
ken en de overleden kunstenaar herdacht.
Vervolgens werd een minuut stilte in acht
genomen.
Vanavond zal Van Raalte door de Ne
derlandse Radio-Unie worden herdacht.
ADVERTENTIE
Geheel droog 37 ct. per kg
25. „Zo, zo", zei Joris, „dus hertog Bruno
gooide dit zwarte pilletje in het medicijn
van de koningen graaf lsen Grim en
de hofarts zijn hier ook in betrokken?"
„Ja", antwoordde Panda, „dat heb ik zelf
gezien en gehoord". „Welnu", besloot Jo
ris, „dan weet ik. wat mij te doen staat.
Allereerst zal ik de uitwerking van de
pil onderzoeken met behulp van een
proefkonijno] iemand, die voor deze
functie in aanmerking komt". Zo sprekend
verliet hij de kamer en zag juist de hof
arts, die voorbij kwam. „Waarde collega!",
riep hij, op de hofarts toestormend, „wat
flets is uw oog, hoe wankel uw gang.
en uw gelaat is zo bleek. zo bleek!"
„Hè, wat?!", riep de hofarts onthutst. „Ge
zijt ziek, collega", vervolgde Joris onver
stoorbaar, laat mij u onderzoeken! Me
mento mori", zoals wij doctoren zeggen.
„Wat zeggen wij doctoren?", vroeg de
paleis-medicijnman wantrouwend. „Stil",
zei Joris, „niet spreken, open uw mond
en zeg Aaah! Kom, kom, ook een dokter
moet af en toe patiënt kunnen zijn!" En
met deze woorden greep hij de verwonder
de arts bij neus en baard en trok met een
ruk diens mond open.
De Amsterdamse politie heeft Zaterdag
avond in de buurt van zijn woning in de
Van Breestraat gearresteerd de 42-jarige
Amerikaan H. J. Adonis. De Amerikaanse
regering heeft zijn uitlevering gevraagd,
daar hij er in Amerika van beschuldigd
wordt als secretaris van de gouverneur
van de staat New Jersey steekpenningen
te hebben aangenomen van een gok-syn-
dicaat, ten bedrage van bijna 250.000 dol
lar. Deze zaak is al in 1950 aan het rollen
gebracht.
De heer Adonis hield al ongeveer een
half jaar verblijf in ons land. Hij hield
zich hier bezig met het reclamevak en met
't schrijven van novellen en gedichten. Hij
heeft in Amerika twee keer gefungéerd als
perschef van de verkiezingscampagnes
van Thomas Dewey, republikeins candi-
daat voor het presidentschap. De zaak
heeft in de V. S. en vooral in New Jer
sey nogal wat beroering gewekt. De broer
van de heer Adonis is reeds in de V. S.
gearresteerd.
De aangehoudene is hedenochtend voor
de officier van justitie in Amsterdam ge
leid. De Amsterdamse arrondissements
rechtbank zal de regering advies uitbren
gen over het al dan niet inwilligen van het
uitleveringsverzoek. De heer Adonis ont
kent de tegen hem ingebrachte beschuldi
gingen met grote stelligheid. Mr. J. Rog
geveen uit Haarlem zal hem als raadsman
bijstaan.
Impasse. De onderhandelingen tussen\de
West-Duitse regering en de geallieerde
Hoge Commissie over het vermogeij
van de wapenkoning Alfred Krupp zijn
vastgelopen. De West-Duitse regering
zou te kennen hebben gegeven, dat zij
er zich juridisch niet garant voor kan
stellen, dat Krupp zich nooit weer in
een leidende positie in de kolen-, ijzer-,
of staalindustrie zal „inkopen". Een van
de voorwaarden van de Westelijke geal
lieerden is, dat Krupp een verklaring
tekent van deze strekking. De bonds
regering zou moeten garanderen, dat
Krupp zich aan deze verklaring houdt.
Uittreden. De Zuid-Afrikaanse minister
van Economische Zaken, Eric Louw,
heeft er opnieuw op gezinspeeld, dat
zijn regering wellicht zal overwegen
uit de UNO te treden, indien deze orga
nisatie voortgaat „zich te mengen" in
de binnenlandse aangelegenheden van
de unie.
Vermindering. De „United Air Linos" heeft
Zaterdag te Chicago medegedeeld, dat
zij het aantal zitplaatsen in haar Dou
glas DC-4 passagiersvliegtuigen, dat
thans maximaal 66 bedraagt, tot 54 zal
verminderen. Als reden voor deze be
paling wordt opgegeven dat gebleken is
dat, indien zich bij het opstijgen of dalen
van de toestellen een ongeluk voordoet,
het volledig bezetten van het vervoers-
vermogen der vliegtuigen tot een onge
wenste opeenhoping der passagiers kan
leiden, waardoor de veiligheid in gevaar
kan komen.
Hulp. Het Amerikaanse ministerie van
Handel heeft in een Zondag te Washing
ton uitgegeven verklaring medegedeeld,
dat de Verenigde Staten het buitenland
in de periode 1940-1951 voor een bedrag
van ruim 82 milliard dollar hulp heb
ben verleend. In dit bedrag zijn begre
pen leningen volgens de leen- en pacht
wet aan vele landen, waaronder de
Sovjet-Unie, de kosten van de Marshall
hulp aan West-Europa, bestaande uit
leningen en giften en de hulpverlening
volgens Truman's „punt vier-program-
ma" aan economisch ten achter geble
ven gebieden. De geholpen staten heb
ben voor een bedrag van bijna elf mil
liard dollar goederen aan de Verenigde
Staten geleverd en diensten verricht.
Sléchts. Pakistaanse ambtenaren zullen in
het vervolg maximaal vier vrouwen
mogen hebben. De oude voorschriften
voorzagen in slechts één vrouw per
ambtenaar, aangezien veelwijverij niet
door de Brits-Indische regering werd
erkend.
Arrestatie. De politie te Elizabethville heeft
Zaterdag medegedeeld, dat zij „enige
tientallen" leden van de verboden Kita-
wala-secte, die in landbouwgebieden,
arbeidskampen en inheemse wijken van
de steden anti-blanke agitatie zou voe
ren, heeft gearresteerd. In de mede
deling wordt verder gezegd, dat de po
litie speurt naar dieven, die onlangs
vuurwapenen uit een winkel in Eliza
bethville gestolen hebben.
Tentoonstelling. In de „Royal Academy"
te Londen is Zaterdag de grootste ten
toonstelling van Nederlandse schilde
rijen, die ooit in Engeland is gehouden,
geopend. De tentoonstelling omvat 644
schilderijen uit de periode van 1450 tot
1750, waaronder een twintigtal uit
Nederlandse verzamelingen; 3 van de
40 Rembrandts zijn uit Nederland. Er
zijn verder 26 doeken van Frans Hals.
Strijd. Premier Bierut van Polen heeft
Vrijdag in een rede voor het parlement
verklaard, dat de nieuwe regering een
meedogenloze strijd zal voeren tegen
„alle Amerikaanse agenten en agenten
van het Vaticaan, illegale Poolse organi
saties, het Trotskisme, het Titoïsme en
het Zionisme".
Amnestie. Het Poolse parlement heeft Za
terdag een amnestiewet goedgekeurd,
waarbij bijna de helft van hen die zich
in gevangenissen bevinden, zal worden
vrijgelaten. De wet voorziet ook in het
wijzigen van doodvonnissen in 15 jaar
gevangenisstraf en van veroordelingen
tot levenslange gevangenisstraf in ge-
vangenisstraffen van 12 jaar. Onder de
wet vallen niet diegenen, die schuldig
bevonden zijn aan spionnage, revolu-
tionnaire activiteit en economische sa
botage, oorlogsmisdadigers en „zij, die
verantwoordelijk zijn voor de nederlaag
van Polen in 1939".
ADVERTENTIE
PA STILLES
VOOR
REEDS in 1923 onderzocht Hevesey de
verdeling van lood in planten en hij
gebruikte daarvoor thorium 13, een radio
actief zout, dat in zijn loop door de plan-
tencellen overal te volgen was. Tegen
woordig gebruikt men voor dergelijke aan
wijzers isotopen. Door de atoombom-
hysterie der laatste tijden zijn wij er aan
gewend geraakt het woord isotoop in ver
band te brengen met de kernsplitsing. Dat durend vernieuwen.
drag en de rol van voedings- en genees
middelen in het levende organisme te be
studeren. Dols heeft proeven gedaan bij
ratten en kuikens met radio-actieve phos
phor het woord isotoop laten we hier
verder weg en vond, dat een uur na
de toediening reeds 12 a 15 in het ske
let was aangeland. Op dezelfde wijze werd
aangetoond dat gezonde tanden zich voort-
is onjuist. Een normale iso
toop is even onschuldig aan
de bommenproductie als u of
ik. Slechts enkele speciale
isotopen zijn daarvoor bruik
baar en alle andere isotopen
kunt u dus vrijmoedig en
zonder huiver in uw gesprek- V
ken betrekken.
Zonder ons nu in ingewikkelde theo
rieën omtrent de materie te verdiepen,
kunnen we zeggen, dat isotopen vormen
van eenzelfde atoomsoort zijn, doch met
een verschillend atoomgewicht. Bij chemi
sche processen kunnen zeer geringe che
mische verschillen tussen de elementen en
hun isotopen worden aangetoond, vooral
bij radio-actieve isotopen.
De scheikundige elementen, die bij de
menselijke stofwisseling een rol spelen
kunnen alle in radio-actieve isotopen wor
den verkregen. Deze radio-activiteit der
isotopen stelt de onderzoekers in staat de
banen die de stoffen V de organen of cel
len volgen, nauwkeurig aan te tonen. Zo
heeft men dus ..aanwijzers" verkregen
die hei mogelijk maken de stofwisseling
in het lichaam op de voet te volgen en
die de wetenschap in staat stellen het ge-
Het rusteloze spel van af
braak en opbouw, dat ken
merkend is voor het leven,
speelde zich als het ware
voor de ogen van de onder
zoekers af. Een geheel nieuw
veld van mogelijkheden kwam
J door deze werkwijze open te
liggen.
Met deze methode onderzochten Hevesey
en Hofer de verspreiding van water door
het lichaam na het drinken, waarbij bleek
dat de gemiddelde tijd die een glas water
in het lichaam doorbrengt, niet minder
dan 13 dagen is. Uiteraard geldt dit al
leen voor een normale dronk. Grote hoe
veelheden vloeistof verlaten spoediger het
lichaam, aangezien daarvan anders last
zou worden ondervonden.
Zoals u uit ervaring wellicht zult we
ten, ondervindt het lichaam ook last, wan
neer u lange tijd achtereen zonder slaap
blijft. Maar is het u ook bekend, dat de
mens in dergelijke gevallen eigenlijk bezig
's zichzelf te vergiftigen?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
