PBO - minister verdedigde zijn
oogappel in de Kamer
Fransen slaan aanval af
PUROL
Zandvoorts aandeel in de uitgaven
voor oorlogsschade en wederopbouw
Oranjeboom
CORDUROY
Wereldnieuws
Economische Zaken ter tafel
„De heer Welter is kennelijk slecht op de hoogtë
De strijd in Indo-China
De radio geeft Vrijdag
In 1953 wordt voor bijna 2 millioen
aan wederopbouwwerken uitgevoerd
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
ZocU ió ket
zo
DONDERDAG 4 DECEMBER 1952
2
'n TIP VAN BOOTZ
Nieuwe ontslagaanvragen
bij „De Ommelanden"
Kring van Nederlandse
danscritici
15.—
13.25
M.
DOUWMA EN ZOON
Wijziging der begroting 1951
van Buitenlandse Zaken
De Heerlijkheid Bergen
nu gemeentebezit
Inktvissen in
het licht
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister De Bruyn was bij zijn dupliek
in het debat over zijn hartekind de Pu
bliekrechtelijke Bedrijfs-Organisatie heel
wat meer op dreef, dan Dinsdagavond in
zijn wat al te matte en academische uiteen
zetting in eerste aanleg.
Vooral toen de heer Weiter (Kath.
Nation.) zich ook nog eens in interrupties,
zich bevreesd toonde voor en waarschuwde
tegen het overhaast opleggen van de Be
drijfsorganisatie, een en ander vergelijken
de met een maatschappelijke revolutie. De
minister ging hiertegen terstond met vuur
en met deugdelijke argumenten in. Hij
toonde aan, dat de heer Welter kennelijk
slecht op de hoogte bleek te zijn omtrent
hetgeen zich in de laatste 50 jaar op dit
gebied ontwikkeld heeft inKatholieke
kring. Minister De Bruyn heeft zijn vier-
jaren-plan. Als er werkgevers zijn, die het
op de duur zouden vertikken om tot de be
drijfsorganisatie over te gaan aldus het
levendige ministeriële woord dan zou
het middel van opleggen bij de wet tot het
instellen van bedrijfs- en productieschap
pen moeten worden gehanteerd, dit even
wel alleen als uiterste middel. Overigens
zal de Kamer dan haar woordje kunnen
meespreken bij het tot stand brengen van
zulk een wet. De Kamer had zichtbaar ple
zier in de manier waarop de bewindsman
zich weerde.
De werkgelegenheid
Nu minister Zijlstra uit Luxemburg is
teruggekeerd, kon men de algemene be
raadslagingen over de begroting van Eco
nomische Zaken hervatten.
Bevordering van werkgelegenheid wil
iedereen, merkte de heer Schouten
(A.R.) op, maar wij weten nog niet welke
concrete wijzigingen in het beleid daartoe
aan te brengen zijn. Een volledig debat
hierover zal dus t°t later moeten wachten.
Op korte termijn is de opgaaf, de werkloos
heid binnen normale verhoudingen te hou
den, respectievelijk te brengen. Dit zou
neerkomen op een werkloosheidscijfer van
drie procent of, volgens dr. Holtrop, de
president van de Nederlandse Bank, op 2
tot 4 procent van de beroepsbevolking. De
heer Schouten zou gaarne vernemen, hoe
de minister hierover dacht. Het beste mid
del tot bestrijding van werkloosheid op
lange termijn was nog steeds industrialisa
tie. Er is nu echter zijns inziens, onder
meer tengevolge van de belastingdruk,
nauwelijks een nieuwe onderneming, die
zonder verlies werkt. Met de bewindsman
ziet de A.R.-afgevaardigde veel in econo
mische integratie.
De heer Roemers (P. v. d. A.) noemde
doelmatige conjunctuurpolitiek thans zeer
nodig, omdat zich ook een conjuncturele
werkloosheid voordoet. Sprekende over de
betalingsbalans vroeg de heer Roemers
zich af, of deze niet geflatteerd is.
„Geen eenzijdige politiek ten deze", was
het door deze spreker gegeven wachtwoord.
Na middenstandspleidooien van de heren
Cornelissen (VVD) en Verkerk
(A.R.), verkondigde de heer De Groot
(Comm.) de stelling, dat Drees het ver
trouwen inzake het scheppen van meer
werkgelegenheid heeft beschaamd, dat de
Memorie van Antwoord „zo leeg als een
woestijn" was, dat de stijgende werkloos
heid een gevolg van de Amerikaanse poli-
ADVERTENTIE
Sint Nicolaas staat klaar om
te komen,
Hij heeft, naar ik juist heb
vernomen-
Voor iedere Heer,
minstens één, misschien meer.
Flessen met Tip van Bootz
meegenomen
Irnz. Heer L. F.. Enk-huizen, ontv.
1 fl. Tip en 1 I.fl. Bootz' Oude Genever.
tiek is, dat de gulden in levensgevaar zou
verkeren en wat dies meer zij.
Hierna stelde de heer N. v. d. Heuvel
(KVP) weer allerlei middenstandsvraag
stukken aan de orde, zodat de daarmee be
laste staatssecretaris dr. Veldkamp ijverig
aan het pennen ging.
Lofzang en treurlied
Tot besluit van de middag een lofzang
van de heer W e 11 e r (Kath. Nation.), ge
grond op persoonlijke waarneming, ter
plaatse, op de Nederlandse tentoonstelling
in Mexico-City, waarna sombere klanken
volgden ten aanzien van de kansen op
economische integratie. Te duchten viel,
dat men zich te dien opzichte met een her
senschim bezig hield. Wanneer een ander
land met uitvoerpremies werkt, bestaat er
dan geen reden voor ons hetzelfde te doen,
vroeg spreker, die nog aandrong op spoe
dige inzending van de aangekondigde mid
denstandsnota, die volstrekt openhartig
moet zijn omtrent de noden van de mid
denstand, die vooral te lijden had van de
knellende belastingen.
ADVERTENTIE
Ruwe huid
Ruwe handen
Ruwe lippen
Behalve de adjunct-directeur van de
coöperatieve melkproductenfabriek „De
Ommelanden" de heer B. Steneker, hebben
thans ook de productieleider van die fa
briek en de chef van de condens- en melk-
poederfabriek, respectievelijk de heren J.
Bosscher en E. de Vries ontslag aangebo
den.
Inmiddels heeft de directeur van „De
Ommelanden" benoemd tot adjunct-direc
teur van „De Ommelanden" de heer B.
Volstra te Leeuwarden.
Werkwillige mishandeld
De 25-jarige zuivelbewerker C. B. te
Groningen is gisteren door de politierech
ter te Groningen overeenkomstig de eis
van de officier, tot zes weken gevangenis
straf veroordeeld. Op 25 October had B.,
stakend employé van „De Ommelanden",
een werkwillige mishandeld. Die laatste
werd in het centrum van Groningen aan
gehouden door vier stakers, die hem tracht
ten over te halen het werk eveneens neer
te leggen. Toen hij hiervan niet gediend
bleek kwam het tot een handgemeen.
De verdediger vestigde de aanddcht op
de grote spanningen tussen stakers en
werkwilligen, die thans reeds maanden
duren. Hij vroeg een lichtere straf.
A nVF.RTENTTE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 9.45 School
radio. 10.00 Platen. 10.25 Symphonie-orkest
en solisten. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Pla
ten. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole-orkest en
soliste. (12.3012.33 Land- en tuinbouwme-
dedelingen). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.
23.20 Militaire causerie. 13.25 Zang en orgel.
13.45 Voor de vrouw. 14.00 Omroeporkest.
15.00 Piano, tenor en instrumentaal trio. 15.45
Platen. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de
kinderen. 17.45 Franse chansons. 18.00 Meer
witte Pieterlieden gevraagd, causerie. 18.15
Tirolerorkest. 18.30 Amusementsmuziek.218.52
Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Uitslag
Kinderpostzegelwedstrijd. 19.30 Platen. 20.25
De gewone man. 20.30 Oude St. Nicolaas-
liedjes. 20.50 Militaire causerie. 21.00 Platen.
21.10 Meer witte Pieterlieden gevraagd, cau
serie. 21.25 Amusementsmuziek. 22.00 Opera
muziek. 22.45 Ik geloof in ene, heilige Ka
tholieke Kerk, causerie. 23.15—24.00 Platen,
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen,
8.50 Voor de huisvrouw. 9.05 Platen. 9.40 Voor
de kleuters. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Platen. 10.30 Schoolradio.
10.50 Orgel en zang. 11.25 Radiofeuilleton.
11.45 Vocaal dubbeikwartet. 12.00 Hongaarse
en Romeense muziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Sport en prognose.
12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Dansmuziek.
14.00 Kookpraatje. 14.20 Pianoduo. 14.45 Voor
dracht met muzikaal intermezzo. 15.05 Alt
viool en piano. 15.30 Voor de jeugd. 16.00
Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Prome
nade-orkest, theaterkoor en solisten. 17.30
Felicitaties. 18.00 Nieuws. 18.15 Sinterklaas
programma. 19.10 Uitslag kinderpostzegel-
actie. 19.30 Moreel beraad, causerie. 19.45
Voordracht. 20.00 Nieuws. 20.05 Balladen en
volksliederen. 20.30 Sint Nicolaas surprise.
21.00 Community Singing. 21.25 Platen. 21.30
Cabaret. 22.00 Dansmuziek. 22.40 Vandaag,
causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
17.00—17.30: Voor de jeugd. (KRO) 20.15—
21.15: Gevarieerd programma.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen.
(Om 12.50 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.15 Ham-
mandorgel. 14.00 Schoolradio. 15.30 Platen.
16.00 Voordracht en muziek. 16.35 Platen.
17.00 Nieuws 17.10 Platen. 18.25 Causerie.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws en pers
overzicht. 19.40 Platen. 19.50 Causerie. 20.05
Platen. 20.15 Symphonie-orkest, oor en so
listen. 22.00 Nieuws. 22.10 Causerie. 22.15 In
ternationale Radio-Univeristeit. 22.45 Platen.
22.55—23.00 Nieuws
Woensdag is bekend gemaakt dat troe
pen van de Franse Unie de tweede grote
aanval op Nasam in Indo-China hebben
afgeslagen en een afleidingsaanval bij
Boeitsjoei in het Zuiden van de delta van
Hanoi zijn begonnen. Op beide slagvelden
zijn volgens het eerste communiqué, dat
werd uitgegeven, 740 soldaten van de
Vietminli gedood.
Bij de eerste aanval van de Vietminh
op Nasam, die in de nacht van Zondag op
Maandag werd begonnen en twaalf uur
duurde, verloren de Franse en Vietname
se troepen 30 man aan doden, 105 aan ge
wonden en vijf werden vermist. 35 man
nen van de Vietminh sneuvelden en 15
werden gevangen genomen. Bij de tweede
aanval, die in de nacht van Maandag op
Dinsdag plaats vond en zeven uur duurde,
waren de Franse verliezen vijftien doden
en 56 gewonden, terwijl volgens berichten
van het Franse leger de Vietminh 535 man
aan doden verloren.
Te Boeitsjoei sneuvelden 170 mannen
van de Vietminh.
Een woordvoerder van het Franse mi
nisterie voor Indo-Chinese zaken heeft
Woensdag te Parijs over de toestand in
Indo-China verklaard: „ernstig, doch geen
reden tot ongerustheid".
In Parijse militaire kringen is men van
mening dat de Franse legerleiding Nasam
heeft uitgekozen als gevechtsterrein om
zoveel mogelijk leden van de beste Viet-
minh-divisies, die Noord-Tonkin en het
grensgebied van Laos bedreigen, te doen
sneuvelen. Hieraan wordt toegevoegd dat
voor Nasam reeds ongeveer 1500 opstan
delingen, naar schatting een vijfde ge
deelte van de Vietminh-macht, die de
plaats belegert, buiten gevecht zijn ge
steld.
B. en W. van Zandvoort hebben zich met een uitvoerige brief tot de raadsleden ge
wend, waarin zij een overzicht geven van de uitgaven, die de gemeente heeft gedaan
wegens herstel van oorlogsschade en voor de uitvoering van het wederopbouwplan.
Voor 1952 werd daarbij een raming van de uitgaven opgenomen, terwijl zij tot 31
December 1951 nauwkeurig werden vermeld. Voor Zandvoort is nog niet bepaald
welk percentage van de uitgaven ten laste van de rekening van het wederopbouw
plan door het rijk zal worden vergoed, doch bij besprekingen met hoge instanties
is de indruk gevestigd, dat de beslissing hierover met enig vertrouwen kan worden
tegemoet gezien.
Wat de oorlogsschade betreft werden de
Van Lennepweg, de Stationsstraat en de
Dr. Gerkestraat afgedaan. Dit vergde een
bedrag van f 52.320 waarvan f 43.343 door
het rijk werd vergoed, zodat ten laste van
de gemeente bleef f 8.977. Gedeclareerd
werd voor een bedrag van f 491.267, het
geen nog bij het rijk in behandeling is.
De gemeente Zandvoort gaf derhalve
voor herstel van oorlogsschade tot nu toe
uit f 543.588.
Een rijksvergoeding van f 43.343 werd
reeds ontvangen en gerekend kan worden
op een uitkering van tenminste 75 van
f 381.643, is f 288.232 (gewone oorlogs
schade) en 100 van f 109.624 (puinrui
men). Het totaal is f 395.856. Daar een
voorschot van f 38.271 reeds werd ont
vangen, financiert de gemeente nog onge
veer f 357.000 voor oorlogsschade, die
voor rekening van het rijk komt. In het on
gunstigste geval zal de gemeente wegens
oorlogsschade moeten dragen f 8.977 plus
25 van f 381.643 is f 95.410, is tezamen
f 104.388.
Wederopbouw
In de uitgaven voor de wederopbouw
heeft het rijks reeds voor een bedrag van
f 964.429 een voorlopige beslissing geno
men. Erkend is f 909.374 zodat f 55.055
voor rekening der gemeente bleef. Op het
erkende bedrag werd een voorschot ver
leend van f 418.767.
Nog geen beslissing werd genomen over
een ingediend bedrag van f 488.473, waar
op echter reeds een voorschot van f 130.000
werd verstrekt.
Voor uitgaven van de wederopbouw in
1952 wordt een bedrag van f 302.500 ge
raamd.
Herverkaveling
Voor de kosten van herverkaveling en
financiering geeft het rijk een bijzondere
vergoeding van f 160 per geval van her
bouw en f 9 per goedgekeurd werk. Hier
voor werd ontvangen in 1951 f 18.490. Voor
1952 is als ontvangst een bedrag van
f 9.000 geraamd. De gelden komen even
eens ten bate van de rekening van het
wederopbouwplan. Vóór 1951 werd ont
vangen f 28.078.
Onteigening gronden
Voor de onteigening van gronden in
het wederopbouwgebied staat de gemeen
te Zandvoor gedebiteerd voor een bedrag
van f 1.227.453. Voor toewijzing van gron
den werd tot nu toe ontvangen f 237.356,
zodat nog resteert f 990.097. In dit geval
verstrekte het rijk een voorschot van
f 575.275, zodat de gemeente zelf nog fi
nanciert f 414.822.
De totale uitgaven voor de wederop
bouw, met inbegrip van de ramingen voor
1952 en de door het rijk nog te vergoeden
bedragen over 1951 worden als volgt ge
dacht:
Uitgaven f 1.755.402. Terug te betalen
door het rijk f 1.652.847, zodat totaal ten
laste der gemeente zal komen f 102.555.
Daar op het nog door het rijk terug te be
talen bedrag van f 1.652.848 reeds
f 548.767 aan. voorschotten werd ont
vangen, moet de gemeente Zandvoort dus
voorlopig zelf financieren f 1.104.080.
B. en W. hebben zich afgevraagd welke
lasten op de gemeente zullen drukken,
wanneer oorlogsschade hersteld en weder
opbouw voltooid zal zijn. Zekerheid be
staat slechts voor afgedane oorlogsschade
8.977 en voor wederopbouwuitgaven, die
buiten de rekening van het wederopbouw
plan zijn gelaten 55.054.
Geraamd worden 25oorlogsschade
95.410.van gedeclareerde wederop-
bouwkosten 30.000,en wederopbouw-
kosten 1952 17.500,alsmede een nog
te bepalen percentage van de uitgaven, ten
laste van de rekening van het wederop
bouwplan dat geraamd is op een percen
tage van 10, of 165.284.Het totaalbe
drag is 372.228.
Nieuwe weder opbouw plannen
In 1953 zullen nog diverse wederopbouw
werken moeten worden uitgevoerd tot een
geschat bedrag van rond 1.800.000.
Als deze in ongeveer gelijke mate ten
laste van de wederopbouwplanrekening
worden gebracht, zou direct en volledig ten
laste der gemeente blijven 110.000 en op
de rekening van het wederopbouwplan
1.690.000 worden geboekt. Bij een aan
deel van de gemeente in die kosten van
10zou 169.000 ten laste der gemeente
blijven, tezamen 279.000, zodat uiteinde
lijk 372.228 plus 279.000 is totaal rond
650.000 wegens wederopbouw en oorlogs
schade ten laste der gemeente zou blijven.
B. en VI. merken op, dat de berekenin
gen werden gemaakt onder alle voorbe
houd, uitsluitend met het doel, enig inzicht
in de perspectieven der financiering van
de wederopbouw te geven. De herbouw van
het Zuiderbad werd in de berekeningen
niet in aanmerking genomen; de herbouw
van de watertoren werd door het water
leidingbedrijf gefinancierd, daartoe in staat
gesteld door een drastische verhoging van
de watertarieven.
Wanneer aangenomen wordt, dat de last
van de oorlogsschade en wederopbouw bij
wijze van een annuïteit van een dertig
jarige lening a 4 ten laste van de ge
wone middelen wordt gebracht, dan zal
de gemeentebegroting jaarlijks moeten
worden belast met 37.589. Vast staat
evenwel, dat de gemeente het leeuwendeel
van oorlogsschade en wederopbouwkosten
voorlopig zelf zal moeten financieren, in
afwachting van definitieve vaststelling
van rijksvergoedingen en/of het verlenen
van voorschotten daarop. Het totaalbedrag
uaarvan bedraagt aan oorlogsschaden
357.000, aan wederopbowkosten
1.104.080 en aan onteigening van gron
den 414.822, is totaal 1.875,902.
B. en W. besluiten met mee te delen, dat
herhaaldelijk aandringen op bespoediging
van behandeling der declaraties, of het
verlenen van voorschotten tot dusverre
maar matige resultaten heeft opgeleverd,
waardoor een groot renteverlies door de
gemeente wordt geleden. Een vlotte ver
lening van voorschotten zou de behoefte
aan kasmiddelen met anderhalf millioen
gulden kunnen verminderen, waarvoor nu
iy2 a 2°/o rente moet worden betaald, een
uitgave, die eigenlijk niet nodig moest zijn
en bovendien dan de gemeente in staat zou
stellen met de sanering van oorlogsschaden
en wederopbouw-uitgaven een aanvang te
maken. Opnieuw werd. daarom bij het' rijk
met de meeste klem op uitkering van voor
schotten uit 's Rijks kas aangedrongen.
ADVERTENTIE
onderAtt.
flat Vorstelijk glas bleri
Op 14 November werd in Amsterdam de
Kring van Nederlandse Danscritici in het
leven geroepen. Het bestuur bestaat uit de
heren dr. L. Hornstra (voorzitter); J. Schul-
tink (vice-voorzitter) en David Koning (secre
taris). Het secretariaat is gevestigd Veldlaan
no. 18 in Bentveld.
De kring stelt zich onder meer ten doel:
„het behandelen van vraagstukken, de dans
kunst betreffende, benevens het geven van
voorlichting, speciaal in het buitenland".
34. „Wat zei graaf Isen Grim over de
zwarte pillen?", vroeg Panda, zodra de
hofarts en de tandenknarsende graaf ver
trokken waren. „O, niets!" antwoordde
Joris haastig, „wartaal van een zieke man;
zoals mijn collega de hofrr s al zei, Schenk
er geen aandacht aan!' Gevolgd dóT
Panda verliet hij de zaa met de slapende
edellieden en begaf zich naar zijn kamer.
Hier prikte hij een papier op de deur vast,
waarop met grote letters stond geschreven:
„NIET STOREN". „En thans, Panda",
„moet ge me een wijle alleen laten. De
wetenschap roept mij; ik zal niet rusten,
vóór ik een remedie tegen de vallende-
slaapziekte gevonden heb". De drie sa-
menzwaarders, die een proefje van hun
eigen medicijn hadden gekregen, waren
intussen de kamer van de hofarts binnen
gegaan. ,,Ha!", grauwde Isen Grim, toen
de onbetrouwbare arts zijn medicijnkast
opende, „net wat ik dacht, de schurk heeft
onze fles met zwarte pillen gestulen!"
..Mmm.... maar wat erger is", stamelde
de hofarts, „de witte pillen zijn ook weg,!
En die vormden de enige remedie tegen
de zwarte slaappillen!!!"
Volgens deze kringen worden de plan
nen van de Franse opperbevelhebber in
Indo-China, generaal Raoel Salan, op be
vredigende wijze uitgevoerd. Zij zijn van
mening dat, indien de weersomstandighe
den goed zijn en de Franse luchtmacht kan
blijven steunen, de Franse grondstrijd
krachten bij Hasam mogelijk in staat zul
len zijn een aanzienlijk gedeelte van de
beste Vietminh-troepen buiten gevecht te
stellen.
Nasam is een sleutelpost in het Franse
verdedigingsstelsel in Indo-China. Indien
het zou vallen zouden verscheidene Viet-
minh-divisies vrij komen voor een aanval
op de Tonkinese delta, met de hoofdstad
Hanoi.
De correspondenten van „France Soir",
„Le Figaro", Reuter, AFP, AP en de „Ob
server" hebben in een schrijven aan mi
nister Letourneau geprotesteerd tegen de
nieuwe beperkingen met betrekking tot
de voorlichting en tegen censuurmaatre-
gelen in Indo-China.
ADVERTENTIE
LANGE PANTALONS
voor jongens, vanaf 6 jaar
PLUSFOURS
vanaf 4 jaar
Blauw, grijs, groen,
bordeaux.
WOLLEN VESTEN
PULL-OVERS met lange mouw
TRUIEN mét rolkraag
Tel. 15438
Gen. Cron.jéstraat 4244 -
Haarlem-Noord
Bij de Tweede Kamer is ingediend het
wetsontwerp tot wijziging van de begroting
1951 van het departement van Buiten
landse Zaken.
De voorgestelde verhogingen tot een
totaalbedrag van 325.384 zijn voor
210.000 veroorzaakt door de hogere bij
drage aan het internationaal secretariaat
van de NAVO, de Raad van Europa en de
permanente commissie voor het Verdrag
van Brussel.
Aangezien het mogelijk is gebleken tot
een bedrag van 375.574 verminderingen
voor te stellen, kon worden bereikt, dat
voor de gewone dienst uiteindelijk met een
bedrag van 50.190 minder kan worden
volstaan.
De uitgaven voor de Algemene Vergade
ring van de UNO zijn, mede door een zui
nig beleid, belangrijk onder de raming ge
bleven, zodat voor onze bijdrage met een
bedrag van 140.000 minder kan worden
volstaan.
Een verlaging met dit bedrag wordt
voorgesteld.
De kosten verbonden aan de reis van
Prins Bernhard naar Zuid-Amerika be
lopen, voor zover het de ministeries van
Economische Zaken, van Uniezaken en
Overzeese Rijksdelen, van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening en van Buiten
landse Zaken betreft, in totaal een bedrag
van 128.0Q0. Het hiervan ten laste van
het ministerie van Buitenlandse Zaken
komende bedrag van 40.784 wordt thans
aangevraagd.
In de Woensdag gehouden raadsvergade
ring van de gemeente Bergen (Noordhol
land), noemde burgemeester dr. W. Huy-
gens de derde December „een dag van zeer
grote betekenis. Niet alleen voor Bergen,
maar voor geheel Nederland," omdat de
heerlijkheid Bergen, bestaande uit 74 hec
taren bos en duin, die jarenlang eigendom
is geweest van de familie Van Reenen, nu
gemeentebezit geworden was. „De voorma
lige woonplaats van de familie Van Reenen
zou nu hopelijk het nieuwe Bergense raad
huis worden. Dit zal de kroon zijn op
het werk voor het behoud van het na-
gen de parel is", aldus het raadslid dr.
Hemelrijk.
De totale koopsom bedraagt 530.300
waarvan 100.000 subsidie van provincie
en regering afgaan.
Federatie. De bestuursraad van het studie
centrum voor de nationale oplossing
van de maatschappelijke en rechts
kundige vraagstukken in de Vlaamse
en Waalse gewesten, heeft Woensdag
bekend gemaakt, dat een honderdtal
Waalse en Vlaamse intellectuelen tot
een accoord is gekomen, waarbij wordt
va-stgesteld, dat de Vlaams-Waalse
vraagstukken alleen kunnen worden
opgelost door invoering van een fede
raal stelsel in België.
Apostel. Bij gelegenheid van het vierde
eeuwfeest van het overlijden van Fran-
ciscus Xaverius, die de Apostel van
het Oosten genoemd wordt, is de kist
met zijn stoffelijk overschot uit de ba
siliek van de „Goede Jezus" in Goa,
het Portugese gebied aan de Westkust
van India, in plechtige processie over
gebracht naar de kathedraal van de
heilige Catherine aldaar, waar het
lichaam voor verering ten toon is ge
steld.
Verklaring. De opperrabbijn van Praag,
dr. Gustav Sichl, heeft volgens het
Oostenrijkse communistische dagblad
„Volksstimme" tegenover een journa
list, die het proces tegen Slansky heeft
gevolgd, de geruchten omtrent vervol
ging van de Joden in Tsjechoslowakije
tegengesproken. Hij zeide dat er op dit
punt geen enkele klacht bestaat. Over
het proces zeide hij dat de voornaamste
beklaagden van Joodse afkomst waren,
maar evengoed van andere afkomst
hadden kunnen zijn.
„Radar". Uit Pietermaritzburg (Zuid-
Af rika) wordt bericht, dat in het Vic-
toriameer een merkwaardige vis is ont
dekt met een apparaat in de staart, dat
veel overeenkomst vertoont met een
radarinstallatie. De vis heeft een or
gaan in zijn staart, waarmede hij elec-
trische impulsen met een frequentie
van tachtig tot honderd in de minuut,
kan uitsturen. De vis is zich onmiddel
lijk bewust van iedere Storing in .zijn
electrisch stroomveld en moet derhalve
niet alleen over een „zender", maar ook
over een „ontvanger" beschikken.
Honger. Volgens communistische guerilla-
strijders, die zich in de laatste 24 uur
op Malakka hebben overgegeven, heb
ben de verzetslieden in enige delen van
Malakka al drie weken lang geen voed
sel meer. Zij hadden zich met bladeren
gevoed. Velen zouden zich willen over
geven als zij er van overtuigd waren,-
dat zij een goede behandeling zouden
krijgen.
Shocking. De Oostenrijkse film „1 April
van het jaar 2.000", die in de Sovjet-
zóne van Oostenrijk niet gedraaid
mocht worden, is nu toch door de Sov
jet-autoriteiten toegestaan. De reden
voor het verbod te Eisenstadt was vol
gens de Sovjet-commandant in die
stad dat de acteur die de rol van een
Sovjet-officier uit het jaar 2.000 ver
vulde, veel te dik was.
Alleen voor export. De Amerikaanse sena
tor Wiley heeft medegedeeld dat de
communistische landen de Verenigde
Staten overstromen met versieringen
voor kerstbomen. De senator zeide dat
de versieringen op rechtmatige wijze
in de Verenigde Staten worden inge
voerd in schepen van alle nationalitei
ten.
Minister. De Zweedse minister van Bin
nenlandse Zaken, Gunnar Heldund, is
wegens liet verzwijgen van inkomsten
tegenover de belasting veroordeeld tot
een boete van 1.400 kronen. Zijn echtge
note werd om dezelfde reden veroor
deeld tot 600 kronen.
Verleden. Irving Schilder, archivaris van
het Europese hoofdkwartier der UNO
te Genève, heeft tegenover een com
missie van onderzoek van de Ameri
kaanse Senaat verklaard, dat hij op het
ogenblik geen communist is, maar hij
weigerde te zeggen, of hij het in het
verleden was geweest.
Waffers. Vijf voormalige piloten van de
Duitse „Luftwaffe" zijn Dinsdag in
Beiroet aangekomen om dienst te doen
bij de „Middle East Airlines" een doch
termaatschappij van de „Pan Ameri
can Airways". Zij zullen werkzaam
zijn als piloot op routes in de Arabi
sche landen.
Succes. Russische ingenieurs hebben met
succes geëxperimenteerd met kleuren
televisie en televisie op schermen vrij
wel zo groot als bioscoopdoeken, aldus
radio-Moskou, die er aan toevoegt, dat
Kief de derde stad is, na Moskou en
Leningrad, die thans een televisiezen
der heeft. Dit jaar zijn in de Sovjet
unie 60 procent meer televisie-ontvang
apparaten in gebruik genomen, aldus
de radio.
DE grote tijd van de inktvissen is voor
bij, want tegenover de 9000 soorten
die in lang vervlogen perioden hebben be
staan, doch sedertdien zijn uitgestorven,
zijn de variaties in deze tijd slechts zeer
gering, alhoewel het aantal nog steeds
ruim voldoende is om de leek in verwar
ring te brengen. Een enkele soort, zoals de
pijlinktvis, wordt ook in de Noordzee aan
getroffen, evenals de octopus,
het achtarmige monster dat
vroeger als poliep werd aange
duid en waarvan de grote
soorten door de Noren „kra
ken" werden genoemd.
Dat de inktvissen zich vol
gens het principe der straal
jagers voortbewegen, mogen
we als bekend veronderstellen. Twee uit
groeisels ter weerzijden van het lichaam
zijn namelijk óm de buik samengegroeid
tot een zak, welke in een trechtervormige
opening eindigt. Water, met kracht uit de
zak geperst, spuituit de nauwe trechter-
opening en doet het dier met een schok
achteruit door het. water schieten. De ont
spannen zak, die tevens de kiewen bevat,
wordt daarna weer opnieuw gevuld, zodat
het spelletje zich voortdurend kan her
halen. Dreigt er gevaar, dan wordt de
sterk kleurende zwarte inhoud van de
inktbuidel mede door de trechter gespo
ten zodat het, meters in de omtrek ver
duisterde water, de inktvis gelegenheid
geeft zich voor zijn vijanden te verbergen.
Niet alle soorten hebben een inktbuidel,
doch die blijven hier buiten beschouwing).
Maar inktvissen hebben nog een ander
beschermingsmiddel tegen hun belagers.
.In. de huid. van vele soorten bevinden zich
.rellen, gevulcl met een rode. gele, bruine
'pf blauwe .kleurstof en deze cellen kunnen
door kleine spiertjes van vorm veranderen
zodat de kleur over een groter of kleiner
oppervlak van de huid wordt verspreid.
Hierdoor is het deze inktvissen mogelijk
door samentrekking van bepaalde cel-
groepen, de kleur van de omgeving aan
Le nemen.
"N
.y
In de diepe gedeelten der oceanen leven
lichtgevende inktvissen. Dit licht is niet
alleen een aantrekkingskracht
voor hun prooi, maar brengt
tevens het bezwaar met zich
mee, dat eveneens de belagers
van het dier daardoor worden
aangelokt. Om zich tegen vijan
den te beschermen is de inkt-
zak van deze inktvissen niet
gevuld met een donkere vloei
stof waartegen het lichtende dier im
mers alleen maar des te duidelijker zou
afsteken maar met een vloeistof die
bezwangerd is met myriaden lichtgevende
miero-organismen; in deze wolk van licht
is de inktvis uiteraard moeilijk te onder
kennen.
Is het op zichzelf reeds verbazingwek
kend dat deze dieren in de diepe zee zich
in lichtgevende watermassa's kunnen hul
len, nog vreemdsoortiger zijn de inktvissen
die gecompliceerde lichtorganen bezitten,
welke van een lens en een reflector zijn
voorzien, en waarvan de eigenlijke licht
gevende massa eveneens uit lichtgevende
bacterieën bestaat. Deze soort heeft het
in zijn macht het van deze bacteriën af
komstige licht te laten stralen, maar óók
kan het dit naar believen uitdoven!
In deze diepzee bestaan voorts vissen
die, gelijk een menselijke stroper, met
lichtbakken werken.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
