Goede springplank naar bedrijf
of naar voortgezet onderwijs
PËis
de shag!
„Werkgelegenheid weegt ons thans
zwaarder dan betalingsbalans"
Wereldnieuws
Voortgezet Lager Onderwijs
Ruim 30.000 kinderen
op V.G.L.O.-scholen
maar..
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
„Sterna" als IJM 99
in IJmuiden
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
Toch ió het
zo
ZATERDAG 6 DECEMBER 1952
Onder... of... in de pantoffel...
N.V.V.-VOORZITTER
Dr. Drees slaat Churchill,
Ike en Abe
Kerkelijk Nieuws
KNAC verzocht
inschakeling van politie-
„geluidsauto's"
Vijfduizendste schip van
dit jaar
Schorsing van communisten
in Oostenrijk
Hoeveel
kleuren
ziet het oog?
ADVERTENTIE
Op een bijeenkomst in het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
hebben de gedelegeerden van de drie pae-
dagogische centra, te weten het Christelijk
Paedagogisch Studiecentrum, en de Centra
van de Nederlandse Onderwijzersvereni
ging en van het Katholieke Onderwijsver-
bond, uiteengezet wat zij in drie jaren in
tensieve arbeid hebben bereikt met het
Voortgezet Lager Onderwijs (V.G.L.O.).
Bovendien toonden zij in een kleine expo
sitie de resultaten van het werk, dat zij
verrichten in nauwe samenwerking met
elkaar en met het ministerie.
Reeds in 1921 werd in ons land het
zevende leerjaar ingevoerd, omdat men de
overtuiging had dat de zesjarige grond-
school onvoldoende was voor de algemene
vorming. Ook dat zevende jaar bracht
echter de oplossing niet. Verdere uitbouw
van het onderwijs werd door de oorlog ge
remd. Tijdens de bezetting werd het acht
ste leerjaar ingevoerd, dat evenwel na de
bevrijding weer werd afgeschaft. De voor
bereiding voor de invoering daarvan werd
onvoldoende geacht. In 1950 werd het
wederom ingevoerd en tegelijkertijd wer
den uitgebreide maatregelen getroffen om
te komen tot een opbouw van V.G.L.O.-
scholen. Deze vormden een geheel nieuw
schooltype.
Zelfstandige aanpak
Het is er op gericht de jongens en meis
jes voor te bereiden op hetgeen hen wacht,
hetzij een verdere studie, hetzij een werk
kring. Dat gebeurt dan door een zeer pro
ductieve herhaling van de leerstof der zes-
klassige school en door het toepassen van
projectonderwijs, waardoor de leerlingen
groepsgewijs en individueel allerlei kwes
ties zelfstandig leren aanpakken. Verder
wil men op deze school de morele, aesthe-
tische en sociale vorming geven, die voor
hun leeftijd geschikt is en hen geestelijk
meer bestand maken tegen de gevaren, die
hen in het bedrijfsleven en het beroep
wachten. De jongens worden voorts ver
trouwd gemaakt met handenarbeid,, zoals
hout- en metaalbewerking en tekenen, en
de meisjes worden door algemene hand
vaardigheid, die onder meer handwerken
en eenvoudige huishoudkunde omvat, voor
bereid op hun taak als toekomstige huis
vrouwen.
In verschillende plaatsen kwam een
samenwerking tot stand tussen het V. G.
L. O. en het nijverheidsonderwijs, met dien
verstande dat het algemeen vormend on
derwijs aan de V.G.L.O.-school werd toe
vertrouwd en het aanleren van technieken
bij de handenarbeid door het nijverheids
onderwijs werd verzorgd.
Dit gehele experiment, dat een unicum
is in de geschiedenis van het Nederlandse
Onderwijs, is nu twee jaar aan de gang.
En de resultaten, zoals die op de expositie
werden getoond, mogen er zijn. Het V. G.
L. O. is een schooltype geworden dat niet
alleen opleidt voor het maatschappelijk
leven, maar ook een brug vormt tussen het
L.O. en het verder voortgezet onderwijs.
Schakel
Voor vele kinderen brengt de overgang
van de zesde klas van de lagere school
naar^een andere school bezwaren met zich
mee. Meestal zijn er onvoldoende gegevens
ter beschikking om een verantwoorde
schoolkeuze te doen en vaak ook zijn de
leerlingen geestelijk nog niet rijp genoeg
voorbereidend hoger, middelbaar of uitge
breid lager onderwijs, of physiek nog on
voldoende ontwikkeld om het nijverheids
onderwijs te volgen.
Tegen gewone herhaling van de
leerstof van de zesjarige school in een
zevende of achtste klas zijn eveneens be
zwaren. De jongens en meisjes hebben, op
grond van de veranderingen, die zich op
die leeftijd in hun psyche en in hun phy-
sische structuur voltrekken, behoefte aan
een andersoortig onderwijs. De V.G.L.O.-
school biedt een dergelijk onderwijs in een
wetenschappelijk verantwoorde leergang
en didactiek. Het belang van het V.G.L.O.
als schakel tussen het L.O. en het voort
gezet onderwijs blijkt ook door het feit
dat kinderen maar al te vaak op een H.B.S.
of M.U.L.O. belanden, waar later blijkt dat
zi j er in het geheel niet geschikt voor 'zijn.
Het V.G.L.O. kan hierop regelend optreden
en de kinderen doen ontdekken voor welke
richting zij het meest geschikt zijn, beter
dan ooit op een lagere school kan gebeuren.
In welke mate het V.G.L.O.-onderwijs
zich sinds 1950 heeft uitgebreid blijkt uit
de volgende cijfers. Er zijn thans 244 zelf
standige V.G.L.O.-scholen met 9.100 jongens
en 10.884 meisjes. Verder zijn er 279 scholen
met een zevende en achtste leerjaar met
erkend V.G.L.O.-onderwijs, die 2.833 jon
gens en 8.250 meisjes herbergen.
HILVERSUM I. 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Platen. 10.00 Doopsgezinde
Kerkdienst. 11.30 Platen. 11.45 Kerkconcert.
12.15 Apologie. 12.35 Platen. 12.40 Lichte mu
ziek. 12.50 100 Jaar Kromstaf. 13.00 Nieuws.
13.10 Concert. 13.40 Boekbespreking. 13.55
Platen. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Klein koor,
kamerorkest en solisten. 15.50 Platen. 16.10
Katholiek Thuisfront. 16.15 Sport. 16.30 Ves
pers. 17.00 Hervormde Kerkdienst. 18.00
Zangdienst. 19.45 De Kerk luistert naar uw
vragen. 19.00 Vocaal ensemble, Bachorkest en
solisten. 19.30 Gelooft u dat?, causerie. 19.45
Nieuws. 20.00 Platen. 20.25 De gewone man.
20.30 Gevarieerd programma. 22.35 Actuali
teiten. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Orgel. 8.58
Sport. 9.00 Wat er groeit en bloeit, causerie.
9.10 Kamerorkest, klein koor en solisten. 9.45
Geestelijk leven, causerie. 10.00 Lichte mu
ziek. 10.30 Met en zonder omslag. 11.00 Pro
menade-orkest. 11.30 Cabaret. 12.00 Mari
nierskapel. 12.35 Even afrekenen, Heren.
12.45 Hammondorgel. 13.00 Nieuws. 13.10
Veluws programma. 14.00 Boekbespreking
14.20 Promenade-orkest en solisten. 15.05 Pla
ten. 15.20 Filmpraatje. 15.35 Orkest en soliste.
16.30 Sportrevue. 17.00 Strijkensemble. 17.30
Voor de jeugd. 17.50 Sportjournaal. 18.15
Nieuws en sportuitslagen. 18.30 Ned. Her
vormde Kerkdienst. 19.00 Voor de jeugd. 19.35
Radio-catechisatie. 20.00 Nieuws. 20.05 Instru
mentaal en vocaal concert. 21.00 Londen en
Parijs, hoorspel. 21.45 Zuid-Amerikaanse en
Spaanse muziek. 22.15 Reportage. 22.20 Pla
ten. 22.35 Metropole-orkest. 23.00 Nieuws.
23.15 Reportages of platen. 23.25-24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Bel
gische muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
13.30 Voor soldaten. 14.00 Platen. 16.00 Sport.
16.45 Platen. 17.45 Sport. 17.50 Platen. 18.30
Godsdienst-uitzending. 19.00 Nieuws. 19.30
Gevarieerd programma. 21.30 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma. 23.00
Nieuws. 23.0524.00 Dansmuziek.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport
uitslagen. 8.20 Platen. 9.00 Voor zieken. 9.30
Voor de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Pla
ten. 10.00 Sopraan en piano. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Gevarieerd pro
gramma. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30
Weerbericht. 12.33 Orgel. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Amusementsmuziek. 13.45
Platen. 14.00 Schoolradio. 14.35 Platen. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.20 Pianokwin
tet. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Vocaal ensemble
en piano. 16.50 Platen. 17.00 Voor kleuters.
17.15 Platen. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending: Economisch beeld van In
donesië. 18.00 Koorzang. 18.20 Sport. 18.30
Surinaamse volksmuziek. 18.45 Engelse les.
19.00 Nieuws. 19.10 Semi-klassieke muziek.
19.30 Volk en Staat, causerie. 19.45 Platen.
20.00 Radiokrant. 20.20 Platen. 20.45 Het leven
op het land, hoorspel. 21.45 Psalmen. 22.15
Rijkdom onder de grond, causerie. 22.25 Ge
varieerde muziek. 22.45 Overdenking. 23.00
Nieuws. 23.15 Man en vrouw, causerie. 23.30
—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 9.00
Onder de pannen, hoorspel. 9.20 Platen. 10.00
Voor de oude dag, causerie. 10.50 Morgen
wijding. 10.20 Voordracht. 10.40 Voor zieken.
11.40 Viool en piano. 12.00 Platen. 12.15 Dans
muziek. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor het
platteland. 12.38 Dansmuziek. 13.00 Nieuws
en Commentaar. 13.20 Metropole-orkest en
solist. 13.55 Voor de Middenstand. 14.00 Voor
de vrouw. 14.15 Piano, sopraan en 8 celli.
14.40 Orgel. 15.00 Zestig minuten voor boven
de zestig. 16.00 Saxofoon en piano. 16.15 Pla
ten. 16.45 Voor de jeugd. 17.15 Platen. 17.50
Militair commentaar. 18.00 Nieuws. 18.15
Piano 18.30 Parlementair overzicht. 18.45
Voor de jeugd. 19.45 Regeringsuitzending:
Landbouwrubriek. 20.00 Nieuws. 20.05 In
Holland staat een huis, hoorspel met muziek.
20.35 Aetherforum. 21.15 Dansmuziek. 21.35
Voor en achter het voetlicht. 21.55 De Arabi
sche wereld en het Westen. 22.10 Philharmo-
nisch Orkest en solist. 23.00 Nieuws. 23.15
Esperanto. 23.20 Orgel. 23.45—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Weerbericht.
12.34 Voor landbouwers. 12.42 Platen. (Om
12.50 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.15 Piano.
13.30 Platen. 13.4.5 Piano. 14.00 en 14.45 Pla
ten. 16.00 Le Devin du Village, opera. 17.00
r':"Mws. Lichte muziek. 19.00 Franse les. 18.15
~"-*en. 18.25 Lnchtvaartkroniek. 18.30 Voor
suldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Vlaamse liede
ren. 20.00 Orkest. 21.00 Platen. 22.00 Nieuws.
22.15 Hammondorgel en platen. 22.55—23.00
Nieuws.
Donderdagmiddag heeft het Vlaamse stadje Sint-Niklaas in het land van Waas, het
bezoek gehad van zijn grote beschermheer. St. Nicolaas. Voor deze gelegenheid had
de burgemeester op het gemeentehuis zijn collega's uitgenodigd van de elf Nederlandse
gemeenten waarvan de naam eveneens met „Sint" aanvangt. St. Nicolaas overhandigt
een souvenir aan de heer W. Baar, burgemeester van St. Laurens, naast hem da
burgemeester van St. Maarten, P. J. Korver.
NlPO-enquête toont aan:
Het Nederlands Instituut voor de Pu
blieke Opinie heeft onlangs alleen aan
mannen over het gehele land verspreid, uit
alle lagen van de bevolking, de vraag ge-
stel^: „Welke van alle nu levende man
nen, leden van de Koninklijke Familie niet
meegerekend, bewondert u het meest?"
Dit zijn de resultaten:
1.
Dr. Drees
17
2.
Eisenhower
12
3.
Churchill
10
4.
Albert Schweitzer
6
5.
Prof. Lieftinck
3
6.
Abe Lenstra
3
7.
Truman
2
8.
Paus Pius XII
2
9.
Stalin
2
10.
Prof. Oud
1
Deze vraag is reeds vele malen door het
N.I.P.O. gesteld. Het is voor de eerste maal,
dat dr. Drees boven aan de lijst staat. Vele
jaren was Churchill de meest bewonderde
man van het Nederlandse publiek. Hij be
zet nu de derde plaats, want ook Eisen
hower, die in Mei 1951 op de vijfde plaats
stond, is hem nu in populariteit voorbij
gestreefd.
Paus Pius XII, Truman en prof. Lieftinck
stonden reeds jaren op de lijst van de tien
meest bewonderde mannen. Ook Stalin
komt reeds lang op deze lijst voor,
maar zijn populariteit is aanzienlijk ge
daald. In 1947 bezette hij nog de derde, in
1950 nog de zesde plaats, nu staat hij
negende op de ranglijst.
Abe Lenstra en prof. Oud komen voor
het eerst sinds het einde van de oorlog voor
onder de tien meest bewonderde mannen
in Nederland.
Gisteravond omstreeks zes uur is de
nieuwgebouwde kotter „Sterna", die voor
bestemd is om midden Januari naar Bra
zilië te vertrekken en daar uit Santos on
der een voornamelijk IJmuidense beman
ning de visserij zal uitoefenen, in zijn
voorlopige thuishaven IJmuiden gearri
veerd.
Zoals wij al eerder uitvoerig hebben
kunnen meedelen, zal deze bij de Dage
raad in Woubrugge voor rekening van een
Wassenaarse reder gebouwde kotter onder
het visserijnummer IJM 99 een paar rei
zen naar de Noordzee ondernemen.
De „Sterna" wordt tot haar vertrek naar
Santos geadministreerd door de rederij
„Medan Batavia". Later gaat het visserij
nummer IJM 99 (van de inmiddels ver
kochte trawler „Batavia") over op een
nieuw te bouwen grote kotter voor deze
rederij, die gebouwd wordt volgens het in
Duitsland gebruikelijke systeem van één
gangway.
Het nieuwe kottertje valt op door een
bizonder moderne koelinstallatie.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor H. I. Ambacht, A. v. Stuy-
venberg te Nunspeet.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Doekwerd (toez.): H. Stumpf,
vicaris te Krimpen aan de IJsel.
Beroepbaarstelling. De heer H. Hartdorff,
Bexstraat 7 Antwerpen, stelt zich beroep
baar.
Geref. kerken.
Bedankt voor Anna-Jacobapolder: G.
K. Geerds te Gent (Belgi).
„De nieuwe regering heeft medegedeeld,
dat de werkgelegenheidspolitiek een der
centrale punten van haar beleid zou zijn,
maar tot dusver hebben wij van een con
crete uitwerking van deze verklaring nog
niet veel gemerkt. Wij zouden tegen de re
gering willen zeggen: er is spoed geboden
bi) de uitwerking van het werkgelegen
heidsprogramma. Op dit ogenblik achten
wij de zorg voor de werkgelegenheid be
langrijker dan de zorg voor de betalings
balans en desnoods zouden wij daarvoor
enig risico ten aanzien van een inflationis-
tische ontwikkeling willen lopen. Het
N.V.V. heeft een open oog voor de finan
ciële moeilijkheden van de overheid, maar
staat ook op het standpunt, dat de overheid
thans mogelijkheden heeft om de werk
loosheid terug te dringen." Dit zei de heer
II. Oosterhuis, de voorzitter van het N.V.V.
gisteren op een vergadering van de hoofd
besturen der bij dit vakverbond aangeslo
ten bonden.
Het probleem van de werkgelegenheid
wordt door het N.V.V. centraal gesteld.
Eind October 1952 bedroeg het aantal
werklozen 120.000, vergeleken met 94.000
eind October 1951, 59.000 eind October
1950 en 55.000 eind October 1949. Op eind
November 1951 was het cijfer 121.000,
thans is het 129.000. Het aantal werklozen
vertoont dus nog voortdurend een beden
kelijk# stijging. Spreker vroeg zich af wat
daarvan de oorzaak is en herinnerde aan
het adres van het N.V.V.. aan de regering,
waarin als een der belangrijkste oorzaken
werd aangegeven het achterblijven van de
militaire uitgaven bij wat in de begroting
was voorzien. Derhalve werd bepleit, dat
de regering zou zorgen, dat wanneer be
paalde bedragen voor militaire uitgaven
werden uitgetrokken, deze ook werkelijk
zouden worden besteed.
Investeringen stimuleren
Voor een doeltreffende bestrijding van
de werkloosheid denkt het N.V.V. thans
bijvoorbeeld aan versnelling van de uit
voering van openbare werken en verho
ging van het. bedrag, dat daarvoor is uit
getrokken. Het denkt ook aan verhoging
der uitkering aan de ouden van dagen, die
trekken van de Noodvoorziening Drees.
Het N.V.V. heeft reeds lang gepleit voor
verhoging van het bedrag dat vrijgesteld
Mist en verkeersveiligheid
De KNAC heeft in een adres aan de
minister van Justitie aandacht gevraagd
voor het feit, dat bij zware mist overdag
nog te sporadisch wordt voldaan aan art.
54 W.V.R., waarbij wordt voorgeschreven
in die omstandigheden met koplichten en
ach terver lichting te rijden.
De KNAC meent in overweging te mo
gen geven, de uitvoerende politieorganen
op te dragen aan deze aangelegenheid de
nodige aandacht te schenken, waarbij wel
licht tevens gebruik te maken zou zijn
van de geluidsinstallaties aanwezig in de
patrouillewagens, teneinde op die wijze
bestuurders van motorrijtuigen op hun
verplichting in deze te wijzen.
Ds. B. J. GRAATSMA OVERLEDEN
Te Haren (Groningen) is in de ouder
dom van 81 jaar overleden ds. B.' J.
Graatsma, em. predikant der Ned. Herv.
kerk. De overledene werd 19 Mei 1871 «te
Woltersum (Gron.) geboren, studeerde
aan de R.U. te Groningen en aanvaardde
11 September 1898 het predikambt te
Hornhuizen. Hij diende de gemeenten Van
Stiens, Beerta en Franeker en ging in 1936
piet emeritaat, waarna hij zich metter
woon te Haren vestigde. De overledene die
o.m. kerkvisitator is geweest in Friesland,
heeft een actieve rol gespeeld in de Ned.
drankbestrijding. Zijn stoffelijk overschot
is heden Zaterdag middag op de
begraafplaats Eshof te Haren ter ruste
gelegd.
is van inkomensaftrek tot 200.per
jaar. Het meent, dat deze eis sociaal vol
komen gerechtvaardigd is en meent ook,
dat hij thans uit werkgelegenheidsoogpunt
moet worden aanbevolen. Het N.V.V. is
van oordeel, dat deze maatregel met terug
werkende kracht moet worden toegepast
en verwacht op dit punt daden van de re
gering. Daarnaast denkt het N.V.V. aan
een versnelling der uitkering voor vergoe
ding van materiële oorlogsschade. Langs
die weg zal het mogelijk zijn de investe
ringen te stimuleren.
Tevens kan men het zoeken in de rich
ting van verlaging der overheidsuitgaven
en daarmede komen wij op net terrein van
de belastingverlaging. „Tegen belasting
verlaging hebben wij geen bezwaar, maar
wel tegen het feit dat thans alleen een be
lastingverlaging voor het bedrijfsleven zou
plaats vinden", zo zeide spreker. „Een ge
richte belastingverlaging, dat wil zeggen
een belastingpolitiek, waarbij zo goed mo
gelijk wordt gegarandeerd, dat die verla
ging indei'daad leidt tot stimulering van
de particuliere investeringen, acht het
N.V.V. verantwoord.
Het zal vooral gezocht moeten worden
in de richting van de mogelijkheid van
vervroegde afschrijving. Gezocht moet
worden naar verlaging van verbruiksbelas
tingen om de koopkracht te verhogen en
de werkgelegenheid te stimuleren. „Wij
pleiten niet voor potverteren. Wij pleiten
er voor, dat de in ons land beschikbare
productiekrachten aan het werk worden
gesteld en dat is het tegendeel van pot
verteren. De tegenwoordige financiële
positie van Nederland laat ruimte voor
een meer actieve werkgelegenheidspolitiek
dan tot dusver werd gevoerd".
Tweede voorzitter
Het hoofdbestuur van het N.V.V. heeft
in zijn vergadering van gisteren tot twee
de voorzitter gekozen de heer C. W. van
Wingerden, voorzitter van de Algemene
Metaalbedrijfsbond Den Haag. Het dage
lijks bestuur werd uitgebreid met drs. D.
Roemers uit Badhoevedorp, directeur van
het wetenschappelijk bureau van het
N.V.V.
passeerde vanmorgen IJmuiden
Vanmorgen om elf uur is het 5000e schip
van dit jaar de IJmuidense sluizen gepas
seerd. Het was de Panamees „Nueva
Gloria" van 7148 bruto register ton, die met
tarwe onderweg is naar Amsterdam. Het
schip is eigendom van de Panamese rederij
„Farallon".
In de communistische partij in Stier
marken (Oostenrijk) wordt de terugslag
van het proces-Slansky te Praag gevoeld.
Een aantal Zionisten is geschorst en door
een commissie wordt een onderzoek in
gesteld.
Geschorst zijn de onlangs gedegradeerde
redacteur van het communistische blad
„Neue Zeit", Scholz, en een zekere Win
terberg, werkzaam bij het communistische
blad „Wahrheit" en tevens functionaris
van de plaatselijke „vredesraad". Beiden
zijn Joden en zouden in de afgelopen paar
jaren dikwijls een bezoek aan Tsjecho-
Slowakije hebben gebracht.
De „Niels Ebbesen" een opleidingsschip
voor adelborsten van de Koninklijke Deense
Marine is gisteren in Rotterdam aangekomen
voor een bezoek, dat tot 9 December zal
duren. De commandant van het opleidings
schip. Ivar Hoppe, heeft zijn opwachting bij
mr. G. E. van Walsum, burgemeester van
Rotterdam, gemaakt.
Oproep. De West-Duitse chemische in
dustrie heeft telegrammen gezonden
aan president Truman, de nieuwgeko-
zen president der V.S. generaal Eisen
hower, de Senaat en het Huis van Af
gevaardigden der V.S., waarin verzocht
wordt, de voortvarendheid te beperken
van de heer Randolph Newman, de lei
dende afgevaardigde der V.S. in de
Engels-Frans-Amerikaanse contröle-
commissie voor het voormalige I. G.
Farbenconcern, die naar de West-Duit
se industrie beweert met de ontbinding
van dit concern verder wil gaan dan
uitvoerbaar is.
Geschenk. Door vertegenwoordigers van
een Nederlandse exportcombinatie is
aan de Egyptische minister-president,
generaal Naguib, een met de hand ver
vaardigd koperen wandbord aangebo
den. Op het bord zijn gegraveerd de
sphinx met pyramiden en een Neder
landse windmolen, alsmede de inscrip
tie: „Aan generaal Naguib van de Ne
derlandse exportcombinatie. Interna
tionale handel draagt bij tot vriend
schap tussen naties". Generaal Naguib
sprak de hoop uit dat de handelsrela
ties tussen beide landen zich zullen uit
breiden.
Goudprijs. Naar Reuter meldt, hebben de
ministers op de economische conferen
tie van het Britse gemenebest overeen
stemming bereikt over de wenselijkheid
ener verhoging van de goudprijs, waar
door de goud- en dollarreserves van
het sterlinggebied in waarde zouden
stijgen. Hierdoor zou het sterlinggebied
onvoorziene financiële moeilijkheden,
volgende op een eventueel inwisselbaar
maken van het pond sterling, kunnen
opvangen. Sinds 1934 bedraagt de prijs
voor goud 35 dollar per fine ounce.
Men is op de conferentie thans bezig
met het opstellen van een memoran
dum, dat aan de Amerikaanse regering
zou worden aangeboden.
Critiek. De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Acheson, heeft
besloten tot de onmiddellijke terugroe
ping van Edwin Locke, Amerikaans
ambassadeur in het Midden-Oosten be
last met Economische Zaken.
Locke moet zich verantwoorden voor
critiek. die hij onlangs heeft geuit over
de buitenlandse politiek van de Ameri
kaanse regering. Locke verklaarde in
Beiroet, dat de landen van-het Midden-
Oosten meer en grotere leningen nodig
hebben als zij het communisme willen
tegenhouden. Verder had Locke gezegd,
dat de Amerikaanse politiek hierin dui
delijk tekort schoot.
Ontslag. De secretaris-generaal van de
UNO, Trygve Lie, heeft te New York
medegedeeld, dat hij een raadgevend
lichaam zal instellen, dat zich bezig
moet houden met gevallen, waarin le
den van de staf van de UNO worden
verdacht van ondergrondse bedrijvig
heid. Het instellen van een dergelijk
lichaam was Lie aanbevolen door drie
internationale rechtskundigen, die hem
aanrieden die Amerikaanse leden van
het secretariaat te ontslaan, die hebben
geweigerd te antwoorden op vragen
van een Amerikaanse senaatscommis
sie of zij leden zijn of geweest waren
der Amerikaanse communistische par
tij. Trygve Lie deelde later mede, dat
hij negen van dergelijke Amerikaanse
employés heeft ontslagen.
Protest. Israel heeft bij de Tsjechische
legatie te Tel Aviv geprotesteerd tegen
„het lasteren van de Israëlische rege
ring" in een publicatie te Tel Aviv. Het
verzocht maatregelen om herhaling te
voorkomen. Het voorlichtingsblad van
de legatie, dat in het Hebreeuws ver
schijnt, bevatte deze week berichten
over het te Praag gevoerde proces tegen
Slansky en anderen.
Arrestatie. Volgens vluchtelingen, die Vrij
dag te Wenen aankwamen, doen in Boe-
kerest hardnekkige geruchten de ronde,
volgens welke Ana Pauker, voormalig
Roemeens minister van Buitenlandse
Zaken, is gearresteerd. Tot Mei was
Ana Pauker een van de vooraan-
staandste communisten in Roemenië. Zij
werd echter beschuldigd van „afdwa
ling van de partijlijn" en werd van haar
functies ontheven.
Staking. Een poging van de West-Duitse
minister van Arbeid, Storch, om de al
gemene drukkersstaking, die Donder
dag werd uitgeroepen, te voorkomen is
mislukt. Bij een bespreking met ver
tegenwoordigers van de drukkersunie
en de dagbladuitgevers slaagde men er
niet in tot een compromis over de loon
eisen te komen. De staking ging afge
lopen nacht in.
Cycloon. Volgens pas thans te Madras
ontvangen officiële rapporten zijn ten
gevolge van een wervelstorm, die vorige
week de Oostkust van de Indische staat
Madras teisterde, 134 personen om het
leven gekomen. Alle slachtoffers woon
den in het district Tanjore. Verder zijn
naar schatting 1000 stuks vee omge
komen.
36. De volgende morgen kwam Joris vro
lijk fluitend uit zijn werkkamer en wenkte
een lakei. „Luister, vriend", sprak hij, „ik
heb de oorzaak van de vallende-slaap
ziekte gevonden. Verzoek iedereen om naar
de statiezaal te komen, alwaar ik een ver
handeling over dit belangwekkende onder
werp zal houden". „Dat heb je vlug ge
vonden", riep Panda; en hij keek nu toch
met enige bewondering naar Joris op. De
lakei, die ook al last van de slaapziekte
had, ging met lome schreden heen om deze
boodschap door te geven. Toen hij de ka
mer van de drie samenzweerders binnen
kwam, ontwaakte Isen Grim daar juist uit
zijn laatste slaap-aanval. „Wa-wil-je?",
bromde hij nog wat versuft. „Dr. Joris
Goedbloed Esculapus verzoekt u naar de
statie-zaal te gaan", begon de lakei. Maar
de aanblik van de slaperige Isen Grim
werd hem nu te machtig. Hij kon er nog
net geeuwend uitbrengen: „hij heeft
de oo.oorzaak ge.gevonden van de
slaaaa.... zzzzz...., toen zakte hij voor
over en was meteen in slaap. „Laten we
meteen maar naar de statie-zaal gaan",
stelde de hofarts voor. „En naar de praat
jes van die zwendelaar luisteren?", blafte
Isen Grim. „Het moet wel", zei de hofarts,
„wij zijn in zijn macht'-. Bruno zei niets;
zijn toch al trage hersenen waren door
slaap beneveld.
VOORAL in de nabijheid van een rijk
gevarieerde bloementuin die ons in al
zijn kleurenweelde tegenstraalt, klinkt het
wat onzinnig te beweren dat er slechts 3
grondkleuren zijn, t.w. rood, geel en blauw.
Toch zijn alle andere kleuren die we in
de natuur of van chemische processen
kennen, slechts samenstellingen van deze
drie grondkleuren.
Eigenlijk is het met onze
waarneming van kleuren een
beetje zonderling gesteld, want
bij geringe belichting ziet het
oog helemaal geen kleuren,
terwijl het voorwerp waarvan
deze kleuren oorspronkelijk
afkomstig waren, toch geen
verandering heeft ondergaan.
En hetzelfde verschijnsel doet zich voor
bij te sterke belichting. Ook in dat geval
zien we geen kleuren, omdat er verblin
ding optreedt. Te gelegener tijd zullen we
op deze vreemdsoortigheden nog wel eens
terug komen, doch vandaag willen we ons
uitsluitend bepalen tot het aantal tinten
dat door ons kan worden waargenomen.
De vraag hoeveel kleuren er nu precies
bestaaii, is niet te beantwoorden, want het
aantal variaties tussen rood en violet
want daartussen bewegen zich voor het
menselijke oog de kleuren is theoretisch
onbeperkt. Osivald, die zich in het bijzon
der in de kleuren heeft verdiept, komt tot
een aantal van meer dan 160.000 bonte
mengkleuren, doch er is geen enkele reden
waarom een andere theoreticus hieraan
niet nog een paar honderdduizend andere
zou toevoegen. De beperking wordt ons
hier niet door het papier, maar door het
oog opgelegd. Want wanneer het oog een
bepaalde tint niet meer kan onderscheiden,
welnu, dan bestaat, deze tint voor ons een
voudig niet! Dat schijnt een wel wat té
gemakkelijke oplossing van het geval, die
wetenschappelijk niet verantwoord lijkt,
doch de practijk dwingt ons
daar nu eenmaal toe. Immers,
het normale oog kan 165
zuivere kleuren en tinten
waarnemen, doch de bijzonder
kleurgevoelige ogen van be
paalde tapijtwevers in Noord-
Afrika en Zuid-West Azië
blijken wel 200 tinten te
kunnen onderscheiden. Tenminste 35 sub
tiele kleurnuances zijn voor normale ogen
derhalve niet waarneembaar, hoewel zij
wel binnen het bereik van het menselijk
onderscheidingsvermogen blijken te liggen.
Men zou het dus als volgt kunnen zeg
gen: objectief zijn er oneindig veel zuivere
kleuren tussen rood en violet, doch sub
jectief „slechts" 165 tot 200.
En nu de vraag: „hoeveel kleuren telt
de regenboog?" Velen zullen door de over
geleverde erfenis van de oude getallen
magie het getal 7 noemen, doch het zijn
er slechts 6!
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden),
H. PéTILLOflC
