Niet iedereen kan Kerstmis
thuis vieren
Weer Lente in winters Lisse
8
Kerstgebruiken in
het Zwarte Woud
Honderden plichtsgetrouwen doen
de feestdagen hun gewone werk
DINSDAG 23 DECEMBER 1952
Het is natuurlijk een kleine
COMPENSATIE, die kerstboom, die de
N.Z.H. onder de overkapping voor het
Stationsplein heeft laten zetten. De man
nen, die ons in hun grote groene bussen
door de stad voeren, zullen ongetwijfeld in
een milde gemoedsstemming komen wan
neer ze de lichtjes er aan zien flonkeren.
Voor zover ze daar gelegenheid toe krijgen,
want de agenda zegt bij 24 December:
..Rekenen op druk Kerstvervoer in middag
en avonduren".
„Ach u weet 't zelf, de mensen zoeken
elkaar op met Kerst en dat geeft ons een
hele drukte, vooral ook op de buitenlijnen",
zegt de vijftigjarige haltechef P. C. Visser,
die gedurende deze dagen de late dienst
heeft, ,,'t Is jammer voor mijn vrouw en de
visite, maar om half drie geef ik de luitjes
een hand en ik ga naar het Stationsplein
en het zal lang na middernacht zijn voor ik
weer thuiskom". Juist bij die drukte zijn de
haltechefs wel zeer onmisbare coördina-
«;Sjss:--&Zdag werd in de grote Bloemlusthal van Lisse de eerste van de drie winter
tentoonstellingen geopend, een loaar Nar cissenfeest dat niet zal nalaten gedurende
de Kerstdagen vele bewonderaars te trekken.
Halte-chef en chauffeur: niet thuis om
anderen thuis te brengen.
tors: zij gaan na of de frequentie op alle
draden van het grote N.Z.H.-web voldoen
de is en verdelen het reservemateriaal naar
behoefte. „Op Kerstavond wordt'het een
latertje", zegt hij, „dan hebben we de
Kernstnachtdienst in de Grote Kerk. Eens
kijkendie begint om twaalf uur, dan
moet er op de buitendiensten materiaal
worden ingelegd, want de mensen komen
er vooral uit de omstreken naar toe. O ja,
een stuk of 12, 13 bussen hebben we wel
nodig voor de kerkgangers. Daar is Eduard
een ogenblikje.Hier bedoelt hij een
bus van lijn 2 mee, die met de letter E is
„gemerkt".
De chauffeur wordt afgelost. „Als 't nu
maar niet gaat vriezen", zegt hij, „want dan
hou ik mijn hart vast."
De veertigjarige Theodorus Bijvoet (men
zou hem heel wat minder jaren geven
„Een jong hoofd op een oud lichaam",
schertst hij zelf), heeft ook geen vrijaf op
Kerstavond. „Kun je nèt denken", zegt hij,
„ik zit op de Palingexpress die avond". Dit
is de naam van lijn 7 naar Spaarndam.
Maandagmiddag vroeg de waarnemend
voorzitter van de Stichting Bloemlust, die
de opening van de Kersttentoonstelling
verrichtte, stilte voor een Zweedse gramo-
foonplaat. De titel hiervan was, vrij ver
taald, „Wanneer bracht je het laatst bloe
men mee naar huis?" Op zich zelf is dit
geen feit om daar bijzonder veel aandacht
aan te besteden, maar wel omdat dit de
slagzin is, die het Nederlandse Centraal
Bloembollencomité in Zweden gebruikt
cm het gebruik van bloemen te stimu
leren.
Het paste allemaal zo mooi bij elkaar.
Zoals wij reeds schreven was een aantal
Zweedse journalisten uitgenodigd om deze
tentoonstelling te bezoeken. Bovendien
waren twee secretarissen van de Zweedse
legatie aanwezig.
In zijn openingswoord memoreerde de
waarnemend voorzitter het feit, dat de
voorzitter, de heer C. J. Segers, door een
ernstige ziekte niet aanwezig kon zijn.
Vervolgens besprak hij in het kort de grote
vooruitgang in de ontwikkeling van de
broeitechniek.
De voorzitter van de Bond van Bloem
bollenhandelaren, de heer Th. R. de Vroo-
men herinnerd aan het belang van de
tentoonstelling. Zij is de eerste in de reeks
in het International Flowerfestival of
Holland. De tentoonstelling is belangrijk,
omdat zij ook haar steentje bijdroeg aan
de reclame voor de export, die dit jaar, on
danks de handelsbelemmeringen van
Engeland en Frankrijk, dezelfde hoogte zal
bereiken als verleden jaar, namelijk 135
millioen gulden. Dit kan o.a. gebeuren,
doordat het seizoen door deze vroege broei
verlengd werd en er dus meer bloemen
kunnen worden verkocht.
Hierna konden de gasten een rondgang
over de tentoonstelling maken en zelf
oordelen, dat het ingezondene aan zeer
hoge eisen voldoet. Zij hebben daarin
enkele bijzonderheden kunnen zien, die
enkele jaren geleden niet mogelijk waren.
Zc zijn er bijvoorbeeld vrij veel tulpen,
rneer dan anders in ieder geval, een zeer
grote hoeveelheid narcissen, waarin de
gele trompet Golden Harvest al zeer op
valt. Aan een inzending hyacinten konden
ze ook nog zien, dat men niet persé de
allergrootste bollen behoeft te hebben om
een goede bloem te krijgen, als men ze
tenminste weet te broeien. Deze stand
was hoofdzakelijk opgebouwd uit bollen
van een jaar oud, terwijl normaal hyacin
ten van 2 tot 3 jaar worden gebruikt voor
de broei.
Opmerkelijk is de inrichting freesia's en
poinsettia pelargonium, waaraan men
evenals aan de amaryllis kan zien, dat
iedere bloemsoort zijn eigen specifieke
kleur heeft. Zij zullen de inzending hya
cinten in manden hebben bewonderd en
hun ogen hebben uitgewreven bij een in
zending irissen en crocussen van het
Laboratorium voor Bloembollenondei-zoek.
Men kan deze pas sinds een paar jaar met
Kerstmis in bloei hebben, dank zij het
voortdurend zoeken naar de juiste behan
deling.
Voor de tijd van het jaar is deze tentoon
stelling werkelijk groot en uitgebreid wat
het sortiment betreft en wij hebben ons
laten vertellen door ingewijden, dat men
ever een jaar of vijf nog meer zal zien, als
men eerst maar precies weet hoe de che
mische omzettingen in de bollen verlopen
bij bepaalde temperaturen. Het Laborato
rium is thans al zo ver, dat men op ieder
gewenste tijd hyacinten of tulpen kan
leveren, als men maar vroeg genoeg
„bestelt".
Hoe 't ook zij, voorlopig zijn de vakmen
sen al uitermate tevreden als zij hun af
nemers een zelfde kwaliteit zouden kun
nen leveren als hier stond.
t
Bekroningen
De broeier of broeiers van de firma
Gebr. Segers te Lisse hebben de zieke
patroon een zeer prettige Kerst bezorgd,
want de firma haalde niet minder dan
drie prijzen binnen, te weten een wissel
beker voor de' beste geprepareerde hya
cinten in acht soorten, één voor de beste
inzending hyacinten in zes soorten, ver
vroegd door de zogenaamde grondverwar-
ming en één voor de beste decoratief op
gestelde inzending.
De firma A. Warnaar en Co. te Sassen-
heim verkreeg twee prijzen voor twee
prijsvragen op het terrein van de narcis
sen en de fa. Jac. Uittenboogaard te
Oegstgeest oogstte hetzelfde succes bij de
tulpen; v.-d. Hoek's Broeiproevenbedrijf te
Nieuwe Niedorp ontving een wisselbeker
voor de beste collectieve inzending bol
gewassen en de Fa. Ant. Nijssen en Zn. te
Santpoort verwierf een definitieve prijs
voor een beschreven inzending bolgewas
sen. N.V. G. C. van Meeuwen en Zn. te
Heemstede zag haar schitterende inzen
ding Amaryllis Hippeastrum en Gracillis
beloond met gouden medailles en de fir
ma Warnaar en Co. verkreeg een eervolle
vermelding voor de gele trompet Golden
Harvest. De firma Gebr. Niéuwenhuis ont
ving eenzelfde onderscheiding van de jury
voor haar Most Miles.
Bij de boeren van het Zwarte Woud
heeft de Kerstboom pas in de loop van de
vorige eeuw zijn intocht gehouden als spre
kend symbool van het Kerstfeest. De
Kerstkribbe kende men hier echter reeds
veel vroeger. Het snijden van beeldjes
voor de kribben en het samenstellen van
miniatuur-landschappen, waarin het hei
lige gebeuren van de Kerststijd wordt
weergegeven, is hier een oeroud gebruik.
De mensen uit deze streken hebben steeds
gaarne geknutseld. Het houtsnijden is hier
thuis, al maakt men gewoonlijk meer voor
werpen van dagelijks gebruik. De populaire
houten klokjes komen uit deze buurt. In de
achttiende eeuw werden zij nog geheel uit
hout vervaardigd, de raderen inbegrepen.
en zei hardop: „rije met dat ouwe dier".
Maar er zat nog een bejaarde dame in.
Tjonge, wat werd die kwaad. Het viel niet
mee om dat bij te leggen.
De chauffeur draait een piraatje en ver
telt nog meer anecdotes (die wij voor ons
zelf houden).
Hij en de haltechef zijn twee van die
velen, die de Kerstavond niet in de familie-
kring doorbrengen. Om er voor te zorgen
dat honderden anderen dat wél kunnen
doen.
In de se inzaai
Maar als de feestdagen voorbij zijn en de
verdienste is meegevallen, knijpt hij er wel
een dagje tussenuit om zichzelf eens te ver
wennen met een lekker etentje en een
goede fles bij wijze van uitgestelde
privé-Kerstmis, begrijpt u?
„Palingexpress" rijdt door
wordt veel en royaal buitenshuis gegeten
met de feestdagen, zo verklapt hij ons -
en als de klanten dan na zo'n copieus di-
nertje om de nota vragen, dan is hun stem
ming doorgaans rooskleurig genoeg om ook
de ober ietwat feestelijker te honoreren
dan met de gebruikelijke vijftien procent
- en wie zal het Eduard euvel duiden dat
ook dit aspect van de naderende Kerst
drukte hem bij voorbaat met geestdrift
vervult?
ur hij in ae naive eeuw van zijn loop
baan als ober wel eens lastige Kerstklan
ten meegemaakt heeft? Och, in het bui
tenland heeft hij meermalen gezien hoe
zo'n Réveillonfeest op een ergerlijke bras
partij eindigde, maar in ons land loopt dat
zo'n vaart niet en Eduard kan zich dan"
ook niet herinneren, ooit getuige te zijn
geweest van dronkemansbacchanalen of
andere onwaardige vertoningen met Kerst
mis in-Holland.
Tja, hij had eens een klant, een adellijk
heer nog wel, die zijn waardering over een
uitstekend diner placht te vertolken door
het tafellaken met alles wat er aan kristal
en serviesgoed opstond, bij de vier punten
omhoog te heffen en je zo het hele zaakje
aan te reiken. Maar net als Eduard dan met
een „Beleefd meneer" het tafellaken wilde
aanpakken, liet de heer de vier punten los,
zodat de inhoud zich onder luid gerinkel
over de vloer van het restaurant ontlastte.
Enfin, als Eduard dan de scherven had op
geruimd stond de adellijke grapjas al te
zwaaien met een pakje bankbiljetten dat
de schade ruimschoots dekte, waarna ieder
een voldaan zijns weegs ging. En bij
Eduards weten was dat zelfs maar één keer
met Kerstmis gebeurd en dan nog in een i
gans andere gemeente dan ons degelijke
Haarlem, waar Eduard alleen met nette en
prettige mensen te maken heeft. En daarom
werkt hij hier altijd met plezier, of het nu
Kerstmis is of een doodgewone doorde
weekse regendag; dat maakt voor hem en
zijn vakbroeders immers toch niet veel
verschil.
Vooral oj3 drukke dagen is de halte-chef
als coördinator onmisbaar.
„Nee, genoegelijk kun je 't niet noemen. Je
ziet de mensen achter de ramen bij de
Kerstboom zitten en dan wil je wel eens
even aan je vrouw en je drie rekels denken.
Maar als je thuis komt dan is je gezin in
diepe rust, de kat in diepe rust, de Kerst
boom in diepe rust, de kaarsjes uit, bedoel
ik. Natuurlijk is evenwel op vader gerekend
met kerstbanket en melk voor chocolade,
maar dat wordt eigenlijk een beetje na
kaarten, hè?"verhaalt Theodorus.
„Maar het publiek is uitstekend op zo'n
avond. Opgewekt, vriendelijk, o ja, wat dat
betreft mag het gerust altijd Kerstmis
wezen. Dat maakt al een hoop goed, vooral
wanneer het druk is. En dat wordt het.
Drukker dan die avond waarop ikHij
aarzelt even. „Ga door, ga door", zeggen
we, belust op een anecdote.
„Waarop ik in een van de oudste bussen
stapte. Ik dacht dat er niemand meer in zat
OP DE GROTE BINNENPLAATS van
de Haarlemse brandweerkazerne
leunt een kerstboom bevallig tegen een
felrode wagen. Tijdens de Kerstdagen zal
zij in de cantine tronen om enige luister
bij te zetten aan de avonden, waarop
achtereenvolgens de eerste en de tweede
ploeg van de vaste kern dienst hebben.
„Veel bijzonders zullen we er nu ook weer
niet van maken, want een van de twee da
gen zijn we in ieder geval thuis", vertelde
een van de leden der eerste ploeg, „maar
aan gezelligheid zal het zeker niet ont
breken. Er wordt een kaartje gelegd, en
we zullen een robbertje klaverjassen, o ja,
wij zullen het wel naar onze zin maken!
Ik geloof, dat er ook voor een verkwik
kende drank wordt gezorgd, dus we heb
ben niets te klagen".
De gezelligheid kan natuurlijk onder
broken worden. Het zou niet de eerste keer
zijn, dat er op een Kerstavond brand uit
brak. Kaarse-vlammen kunnen vredig
flakkeren, maar uitbundige kinderen sla
gen er wel eens in er een vlam van te
maken, die men niet zo rustig mediterend
kan aanzienEnfin, in dat geval
hangen ze in een ommezien aan hun „ma
terieel", deze mannen aan wier paraatheid
reeds vele prille rode haantjes, pas uit het
ei, ten prooi zijn gevallen. Het is niet te
hopen dat het nodig is. Sirenegeloei kan
op dagen als deze natuurlijk gemist wor
den als kiespijn.
De eerste ploeg, die op de Eerste-Kerst
dag „aan de spuiten gekluisterd" is, treft
datzelfde lot op Oudejaar. „Geen meleur",
zei onze woordvoerder, „want als we daar
toestemming voor krijgen, komen onze
vrouwen ook. We zijn niet in de huiselijke
kx-ing maar we halen die naar de kazerne,
heel eenvoudig. En dan zullen we groot
feest vieren".
richten binnen en indien zijn mannen het
werk niet afkunnen bestaat er altijd nog
de mogelijkheid reserve-personeel op te
roepen. Ook een inspecteur en een der
beide substituut-officieren van Justitie
zijn altijd te bereiken, want zelfs op een
feestdag moet men rekening houden met
het feit, dat de ergste misdrijven kunneix
plaatsvinden.
Poolse zeeman viert
Kerstmis in de cel
AiTestanten zullen er, volgens de heer
Beunder, wel niet zijn op de beide Kerst
dagen. Alleen een gedroste Poolse zeeman
zit in het arrestantenhok, maar hij is als
het ware een stuk van de inventaris ge
worden, want ongeveer tachtig dagen zit
hij reeds opgesloten. Met Sint Nicolaas
hebben de politiemannen allemaal een
kleinigheid bijgedragen -hm de man, die
zij uiteraard niet als een misdadiger be
schouwen toch nog een prettige dag te be
zorgen.
Geschenken mag de Haarlemse politie
niet aannemen, zélfs geen Kerstcadeaux.
Enkele jaren na de oorlog leek het een
gewoonte te worden, dat vooral de ver
keerspolitie overladen werd met geschen
ken. Vaak veroorzaakte dit enige deining
onder het personeel en evenals vele col-
Iegas in het land heeft de Haarlemse com
missaris uit principiële overwegingen be
sloten het aannemen van pakketjes te ver
bieden. Mocht er toch iets naar het bureau
gestuurd worden dan gaat dit linea recta
naar een der ziekenhuizen.
De agenten leggen zich natuurlijk bij
deze beslissing neer en zo zal de kerst
sfeer op het politiebureau, uiterlijk al
thans, geheel ontbreken.
Neen, Kerstmis vieren op het politie
posthuis is niet bepaald gezellig, maar
brigadier Beunder is er in die vijfentwin
tig jaar aan gewend geraakt en niet alleen
gedurende die kwart eeuw, want ook
de heer Beunder senior, die dertig jaar on
afgebroken bij de Haarlemse politie is ge
weest, was vroeger met de Kerstdagen
vaak op pad.
Eigenlijk is het dus een familiekwaal
Geestdriftige Eduard: „Het
mooiste vak dat er bestaat
EDUARD IS EEN VAN HEN die met
Kerstmis werken, maar hij is er niet
rouwig om. Integendeel, wat hem betreft
mag het een extra-drukke Kerstmis wor
den, want in zijn vak („het mooiste vak
dat er bestaat, meneer!") moet je het juist
hebben van zulke feestdagen.
Eduard is namelijk ober van zijn beroep,
„Voor mij is iedere werkdag een feestdag
zegt Eduard, maar met Kerstmis heb ik.
er dubbel plezier in".
hoewel dat een onvolledige omschrijving is
van zijn talloze ambtelijke en menselijke
kwaliteiten.
Want zijn er obers en Eduarden zonder tal,
er is maar één Eduard van het Herenhek,
Eduard de Onbetaalbare, die zijn onberis
pelijk rokcostuum met dezelfde zwier
draagt als zijn 67 levensjaren en die onder
zijn piquéfront een hart draagt dat over
vloeit van wijsheid en levensblijheid en
dat openstaat voor iedereen, habitué of
„éénconsumptieplakker". 't Kleintje koffie
of het copieuze diner smaakt u dubbel zo
heerlijk, wanneer Eduard het serveert,
want hij omringt elke klant met dat soort
vaderlijke zorgen en persoonlijke atten
ties, dat dikwijls nog méér kan verkwik
ken en opbeuren dan de geurigste mocca
of het edelste glas. Geen wonder dus, dat
deze Eduard de vriend en toeverlaat is ge
worden van generaties van Herenhekbe-
zoekers, artisten en zakenmensen, notabe
len en doodgewone lieden, stamgasten en
passanten. En geen wonder ook, dat wij
juist hem uitkozen om een oordeel te vel
len over het werken met Kerstmis.
Wel, dat oordeel was typisch-Eduar-
diaans. „Je bent kellner of je bent het
niet", onthult hij, „waarmee ik maar zeg
gen wil dat er ook in ons beroep beunha
zen en lapzwansen zijn, die het liefste de
hele dag over de tapkast liggen te hangen.
Maar als je van het goede slag bent, dan
heb je er juist schik in, om hard te wer
ken met zulke feestdagen. Voor mij is
trouwens iedere werkdag een feestdag,
omdat ik van m'n baan hou, maar met
Kerstmis heb ik er dubbel plezier in en
dat heus niet alleen om de extra-verdien
sten. Want ik hou van de drukte die er
mee samenhangt, van het tafel versieren
met hulst en kaarsen, waarin je je fanta
sie kunt leggen, maar vooral ook van zo'n
stampvolle zaal, waar je je het vuur uit je
sloffen moet lopen om iedereen op tijd te
bedienen, met volle dienbladen tussen de
gasten doorlaveren en duizend dingen ont
houden, want alleen op zulke dagen kun je
jezelf en je baas bewijzen dat je een vak
man bent die zijn geld waard is en geen
tapkasthanger, die al moppert als hij een
klant met een tijdschrift of een beetje
vuur achterna moet lopen. Nee, geef mij
maar een volle zaak, die je nauwelijks de
lijd geeft om adem te halen - en dan mag
het mijnentwege Kerstmis of Sint Jutte-
mis zijn, dat is mij allemaal om het even.
Trouwens, op Eerste Kerstdag is het be
paald stil in onze branche, want dan zit
iedereen thuis of in de kerk en dat mag
ook wel omdat er toch iets van wijding
moet overblijven, zo meent Eduard, maar
hij is toch blij dat op Tweede Kerstdag
'le mensen wel eens uitgebreid willen ta-
'elen in een goed restaurant, met een bor
reltje vooraf, een „pousje" toe en als het
I even kan nog een flesje Bordeaux of Bour-
I gonje om het gebraad te besprenkelen. Er
KERSTMIS IS HET FEEST VAN CHRISTUS' GEBOORTE. Het is voor Nederland
tevens een feest van huiselijke gezelligheid, van milde sfeer, van beschutting
en beslotenheid. Gaat men op de Tweede Kerstdag veelal op familiebezoek, of maakt
men er dan een wat uitbundiger feestje van met een diner in een restaurant tot slot
wanneer men zich dat kan veroorloven, op de eerste dag blijft men na de kerkgang
toch zoveel mogelijk thuis bij de Kerstboom. En ons medeleven gaat uit naar die
groepen der bevolking wier beroep meebrengt dat zij juist op die hoogtijdagen maar
weinig deel kunnen nemen aan het familiefeest. De politiemannen op hun ronde door
de stille straten, de chauffeurs op de bok van volle autobussen, de brandweerliedexi
op hun eenzame post in de seinzaal en in tegenstelling daarmee de kellners in d-a
roezigheid van de eetzaal, de koks voor hun hete vuren en nog zoveel honderden
anderen die op Kerstavond en straks ook in de Oudejaarsnacht hun plicht doen voor
de gemeenschap. Onze verslaggevers hebben een paar vertegenwoordigers van de
bovengexioemde beroepen opgezocht en hen aan de tand gevoeld over hun reactie op
het begrip „dienst tijdens de Kerstdagen". Uit hun verhalen blijkt wel dat zij zich
in het algemeen wel in hun lot kunnen schikken en dat zij in de loop der jaren ge
wend zijn geraakt aan een vak dat aan Kerstmis een andere achtergrond heeft
gegeven dan bij de meesten onzer het geval is.
Chefkok (achter brullend
fornuis): Wij hebben het
altijd druk
Minder onverdeeld is de kerst
vreugde in de x'estaurantkeukens,
waar de koks hun lange messen zwaaien.
En dat is ook wel te begrijpen, want deze
vast-gesalarieerde werkers hebben er geen
geldelijk belang bij, of er veel of weinig
aftrek is voor hun px-oducten. „De fooien
siiiker bewonderd hebben, elke goede
patissier kan dit wex'k wanneer hij er de
tijd voor krijgt, maar vaak moet het alle
maal teveel in een hurry gemaakt worden
en dan ben je blij als je, zoals ik, over elf
bekwame koks beschikt, wie je hun deel
van het werk met een gerust hart kan over
laten, want er komt heel wat kijken in
deze laatste weken van het jaar. Maar in
zoverre is Kerstmis gemakkelijker, omdat
er dan bijna niet a la carte gegeten wordt
en de meeste gasten hun diners laten reser
veren, zodat je precies weet waar je aan toe
bent met inkopen en bereiden en dat is
al een heel ding met dergelijke dagen, wan
neer je toch al kok, slager, opzichter, sier
kunstenaar, suikerbakker, regisseur, geheu-
genwonder en profeet zou moeten zijn om
alles op rolletjes te doen lopen. Maar dat
geldt niet alleen voor Kerstmis, want wij
in de keuken, wij hebben het altijd druk
dat hoort er nu eenmaal bij. Èn daarom
maken wij ons ook geen zorgen over dat
werken met de Kerst maar een waar
derend woordje van de gasten zo nu en dan,
dat zouden mijn mensen toch wel op prijs
weten te stellen."
Geen Kerstsfeer op Haarlems
politiebureau
Chefkok Van Meekeren had juist een fikse
kalkoen onder handen.
zijn voor de obers, de drukte is voor ons",
zo zeggen ze daar na een zware arbeidsdag
achter hun roodgloeiende fornuizen en
hoewel dat niet helemaal billijk is jegens
de kellners, er zit iets in. Want hoe zelden
gebeurt het, dat de kok ook maar zoveel
als een woord van waardering kx'ijgt van
de klanten over de kostelijke spijzen, die hij
hun voorschotelt. Maar aan de andere kant
is men hier wel aan hard werken gewend,
want een goed restaurant heeft het altijd
druk en als het geen Kerstmis is, dan zijn
er allicht bruiloftspartijen, banketten of
verenigingsdiners te vexrzorgen waaraan je
je handen vol hebt daar kan de chefkok
van Brinkmann, de heer Van Meekeren,
over meepraten. Hij ontvangt ons in zijn
hoekje achter het brullende monsterfornuis,
waar hij juist bezig is een koppel kalkoe
nen „aan" te braden, terwijl hij in een
adem zeven of acht witgemutste helpers
aanwijzingen geeft over ragoutjes, sauzen,
menuwijzigingen en allerlei andere culi
naire geheimen en dat alles in een bloem
rijk keuken-Fx-ans, waarvoor zelfs ene
Brillat Savarin met bewondering zijn hoed
zou hebben afgenomen. Wat zo'n chef alle
maal bij- en onthouden moet, daar hebt
u geen idee van en zo tegen Kerstmis woedt
er in zijn domein helemaal een voedsel-
veldslag, die aan de boerenbruiloften van
Breughel doet denken. Nu eens stormt er
iemand langs met een soort badkuip vol
gloeiende consommé (u mag het ook soep
noemen), op de voet gevolgd door een halve
koe, een bak vol tongen en heilbot, schalen
vol kostelijk versierde hors d'oeuvre, ree
ruggen en chateaubriands en dat alles
begeleid door een gesis en geraas waarbij
horen en zien u schier vergaan. Maar dan
trekt de chef ons mee naar een rustiger
hoekje waar hij vertelt van de maanden
lange voorbereidingen voor Kerstmis en
ons dan de tere bouwsels van suiker en
chocola toont, die straks het dessert :.van de
gasten zullen sieren: fraaie schuimklokken
van de patissier („cloches de Bethléhem en
surprise" volgens het menu) die met ijs ge
vuld worden, sierlijke bloemenmanden en
arresleden van suiker, die de chef zelf
maakte en die haast te mooi zijn voor een
vluchtig bestaan als decoratie van een
Kerstdiner.
„Ach, zegt hij, als wij die sprookjes van
OP EERSTE KERSTDAG heb ik dub
bele dienst", zegt brigadier P. J.
Beunder jr. en hij kijkt rustig voor zich
uit. Op zijn gezicht is geen zweem van
teleurstelling of spijt te bespeuren. Hij
weet het; het is nu eenmaal het risico van
het vak en in de bijna vijfentwintig dienst
jaren, die hij in Februari volgemaakt zal
hebben, is hij er uiteraard aan ge
wend geraakt. Het vorige jaar was hij met
oudjaar niet thuis, dit jaar is het de eerste
Kerstdag en het volgend jaar is hij mis
schien met Sint Nicolaas „de sigaar".
De mannen van het Haarlemse politie
corps zijn zich ervan bewust, dat ook op
de feestdagen de politie paraat moet zijn.
En dat hun aanwezigheid een dringende
noodzaak is bleek verleden jaar overdui
delijk, want even nadat de mannen elkaar
bij de jaarwisseling een goed begin hadden
gewenst, rinkelde de telefoon en vrijwel
de hele nacht zijn zij in touw geweest.
In het ene gedeelte van de stad wei-den zij
bij een vechtpartij geroepen, in een an
dere wijk hadden opgeschoten jongelui
een grote stapel Kerstbomen in de brand
gestoken.
Op Eerste Kerstdag is het meestal vrij
rustig en voor brigadier Beunder en zijn
collegas is het te hopen, dat ook het weer
een beetje meewerkt. Immers _bij gladde
wegen gebeuren maar al te dikwijls ver
keersongelukken en slechts enkele ogen
blikken nadat de melding is binnengeko
men dient er een wagen van de verkeers
politie uit te rukken.
Wachtcommandant Beundet
heeft dubbeledienst
Brigadier Beunder heeft dus op Kerst
dag dubbele dienst en wat dit betekent
begrijpt men pas goed wanneer men be
denkt, dat deze dienst begint om zeven
uur 's morgens en eindigt om twee uur
's middags. Om tien uur moet de ploeg
weer present zijn en dan maakt men een
lange ruk tot zeven uur.
Zo'n dubbele dienst komt natuurlijk zeer
zelden voor. Alleen op feestdagen is het
de gewoonte, dat de mannen door een on
derlinge loting uitmaken wie van hen op
een bepaalde hoogtijdag op het bux-eau
aanwezig zal zijn. Hij, die „erin" heeft
geloot neemt dan, bij twee opeenvolgende
feestdagen, de dienst van een collega erbij
en op deze manier heeft hij weliswaar de
ene dag eigenlijk twee keer dienst, maar
daar staat tegenover, dat hij dan de tweede
dag vrij heeft. Wel zal hij natuurlijk een
groot gedeelte van die dag slapen maar
's middags en 's avonds kan hij zich toch
geheel aan zijn gezin wijden.
Op Eerste Kerstdag is brigadier Beun
der wachtcommandant. Hij krijgt alle be-
Zelfs tijdens de feestdagen moet brigadier
P. J. Beunder (rechts) rapporten en pro-
cessen-verbaal opmaken en ook op Eerste
Kerstdag draait het gehele politie
apparaat (vertraagd) door.
