Washington Square: speelplaats
van New Yorkse kinderen
De mens in de lucht
Opbrengst der belastingen
in November
Verbetering van reeds 4000 huizen
mogelijk gemaakt door „T-fonds"
In de
hoofdstad uit
Grote onbekenden namen
financiering va n rijk over
Thermogene
Hoe sneller hoe langzamer
Kleine opwindingen in stil stukje New York
Tabaksaccijns leverde
weer minder op
Geschiedenis van een premie
ZATERDAG 3 JANUARI 1953
8
Verzending van zeepost
Voor openbare werken
120 millioen uitgetrokken
Belangrijke opdrachten voor
Kennemer aannemersbedrijf
WA T DE FISCUS ONTVANGT
Twee jaar geëist wegens
oplichting van vrouw
In 1 dag retour!
In Lisse alleen worden
140 woningen verbouwd
(Van onze correspondente in New York)
New York, Januari 1953.
Moeders met kleine kinderen in New York zitten vaak met de handen in het haar
over de moeilijkheid: frisse lucht voor hun spruiten. Ik ken dit probleem door en
door, omdat ik zelf een zoontje heb van bijna anderhalf jaar, een uiterst onder
nemende jongeman die het gelukkigst is wanneer hij onbeperkte vrijheid van
kruipen en klimmen bezit. Ik knik dus altijd met zichtbare kennis van zaken, wan
neer ik andere moeders hoor klagen dat New York zo weinig te bieden heeft aan
kinderen. Deze stad is inderdaad het tegenovergestelde van ideaal om kleine kin
deren in groot te brengen. Het drukke verkeer beneemt alle lust om eens gezellig
met kroost een blokje om te gaan wandelen; bovendien is de vage, doch onmisken
bare geur van benzine die over sommige stadsgedeelten hangt ook niet direct een
reden om vol enthousiasme de straat op te snellen.
In Manhattan, het eiland dat de Hol
lander Peter Minuit indertijd voor ver
sierselen ter waarde van 24 dollar van de
Indianen kocht om het later bij de Vrede
van Breda aan de Engelsen af te staan,
waarbij wij het inmiddels veroverde Su
riname mochten behouden, zijn er in deze
sombere situatie twee lichtpunten: het
grote Central Park aan de Noordkant, een
waar paradijs voor kinderen, en het veel
kleinere Washington Square, eigenlijk niet
veel meer dan een groot plantsoen, aan
het Zuidelijke einde.
Washington Square, mooi en voornaam,
beroemd in de geschiedenis van New York,
en de achtergrond voor Henry James' be
kende roman „Washington Square" (later
verfilmd als „The Heiress") is niet alleen
een uitkomst voor kinderen: het heeft ook
een eigen atmosfeer, nergens anders in
New York te vinden, die het voor volwas
senen de moeite waard maakt. Zelf zit ik
er dikwijls, tezamen met andere moeders
uit de buurt. Wij komen er allemaal om
wat rode kleur op de wangen van onze
kinderen te krijgen. En hoewel ik moet
bekennen dat ik niet altijd even intens
geniet van de paar uur „luchten" als mijn
zoon, kan ik mij toch nooit geheel aan de
charme die van het oude plein uitgaat,
onttrekken.
Om te beginnen heeft het parkje zijn
eigen vaste klanten. Deze zijn in drie groe
pen te verdelen, nl. kinderen met hun
moeders; oude, wat armoedige Italianen;
en studenten. De Italianen komen er om
dat in die wijk de Italiaanse kolonie leeft;
de meesten, die dag in dag uit op hun
bankje in Washington Square zitten, zijn
vroegere winkeliers, die hun zaak aan hun
zoons hebben overgedaan. Zij behoren
evenzeer tot het „Square" als de bomen
die er groeien en converseren de hele dag
door in luid Italiaans, soms gemengd met
hier en daar een Engelse uitdrukking. De
studenten komen van de Universiteit van
New York, die het park aan twee kanten
begrenst. Zij zijn te herkennen aan hun
zware boekentassen, hun vastberaden stap
en hun ietwat supérieure uitbundigheid.
Er zijn ook nog de voorbijgangers, die
weer een klasse op zichzelf zijn. Er wan
delen bijvoorbeeld veel oude dames met
hun hondjes, er komen „touristen" uit an
dere stadsdelen die dat merkwaardige
Washington Square wel eens met eigen
ogen willen bekijken, en er vlieden ook
veel kunstenaars doorheen, meest schil
ders met doeken onder hun arm.
Cosmopolitisch
Want het plein ligt in het kunst-produ
cerende Greenwich Village en het is altijd
duidelijk te zien wie van de voorbijgangers
de Muzen dienen. De cosmopolitische sfeer
wordt nog versterkt door de vele „ge
mengde" paren, d.w.z. negers en blanken,
die er rondslenteren, een intimiteit die
ADVERTENTIE
HOEST, GRIEP...
De weldadige warmte van Ther-
'mogène stilt de pijn in keel en
borst en verjaagt de aanval.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld.
Naar Indonesië: m.s. „Willem Ruys" (21
Jan.); naar Nieuw Guinea: s.s. „Overijsel"
(19 Jan.); naar de Ned. Antillen: m.s. „Si-
bajak" (5 Jan.) en m.s. „Sarpedon" (8
Jan.); naar Suriname: m.s. „Nestor" (7
Jan.); naar Canada: s.s. „Claiborne" (5
Jan.) en m.s. „Noorddam" (8 Jan.); naar
Australië: m.s. „Sibajak" uitsluitend Nieuw
Zeeland (5 Jan.); naar de Zuid-Ameriaan-
se staten Argentinië, Chili, Paraguay en
Bolivia: m.s. „Cordoba" (7 Jan.); naar Bra
zilië en Urugauy: s.s. „Andes" (12 Jan.).
De speelplaats van New Yorkse kinderen: Washington Square op Manhattan.
dan van een bankje gade en zie gelaten aan
hoe ze steeds vuiler worden. Soms komt
mijn Hollandse opvoeding in verzet tegen
deze opeenhoping van vuil, vooral toen
een onberispelijk geklede dame mij laatst
ernstig vermaande: „U moest uw kind met
zo smerig laten worden. Het is een schan
de!" Toen voelde ik mij plotseling schul
dig en dacht dat de onberispelijk geklede
dame misschien wel gelijk had. „Wat doe
jij daar nou aan?" vroeg ik daarom aan
mijn buurvrouw op de bank. Maar zij
haalde haar schouders op en zei: „Wat ik
eraan doe? Niks! Wat zou ik eraan moe
ten doen? New York stinkt van het vuil,
ze moeten er maar aan wennen. Als ik
thuis ben, stop ik hem wel in het bad".
Toen ademde ik weer wat vrijer, liet mijn
zoon maar vuil en dacht ook maar niet
meer aan de was.
U ziet, het zijn maar kleine opwindingen
daar op Washington Square. Niet genoeg
om boekdelen aan te wijden. Maar wat
de kinderen zonder hun parkje moesten be
ginnen, en wat wij dan met onze kinderen
moesten beginnen, dat weet ik niet. En
daarom en ook omdat Washington
Square zo'n heel apart stukje New York
is wilde ik u er het bovenstaande over
vertellen.
Men kan wel zeggen dat
de overheersende tendens
in de vliegtuigtechniek al
tijd het streven naar gro
tere snelheden is geweest.
Laten we eens nagaan wat
dat zeer algemeen ge
sproken betekent.
Grotere snelheid vraagt
natuurlijk meer motorver
mogen. Niet alleen dat de
motoren groter en zwaar
der worden, zij hebben ook
meer brandstof nodig
alles bij elkaar een aan
zienlijk groter gewicht.
Wanneer nu dit grotere
gewicht door dezelfde vleu
gel gedragen moet worden,
is het niet zo moeilijk in te
zien wat het gevolg is. Het
is hetzelfde alsof bij gelijk
blijvend gewicht de vleu
gel kleiner gemaakt zou
worden. Zoals de vliegtuig
constructeur zegt: de vleu
gelbelasting, de verhouding
tussen vliegtuiggewicht en
vleugeloppervlak, wordt
groter. Met andere woor
den elke vierkante meter
van de vleugel krijgt een
groter gewicht voor zijn
rekening.
Twee uiterste voorbeel
den zijn het uiterst lichte
zweefvliegtuig, dat met zijn
relatief grote vleugel lang
zaam en statig kan drijven,
en het snelle jachtvliegtuig
dat niet meer langzaam
kèn vliegen, omdat de
kleine vleugel dan niet
meer genoeg draagkracht
levert voor het grote ge
wicht. Zo zijn we dan met
die steeds aangroeiende
vleugelbelastingen geko
men tot de tegenwoordige
landingssnelheden, die ki
lometers lange vliegvelden
nodig maken.
Maar wat wilt ge? De
vleugel eveneens groter
maken om aan het ver
grote gewicht tegemoet te
komen? Maar dan neemt
het totale gewicht opnieuw
toe en bovendien biedt die
grotere vleugel meer weer
stand aan de lucht. Om de
beoogde snelheid te berei
ken, moeten wéér zwaar
dere motoren worden in
gebouwd en daar zitten we
in de spiraal!
Dit is zo één van die di
lemma's waar vliegtuigcon
structeurs zo vroeg dun
haar door krijgen. Want
er zit in werkelijkheid aan
dit alles nog veel meer vast
dan hier zelfs maar bij be
nadering is aan te geven.
bij
het
één
Maar nu eindelijk,
het aanbreken van
„straaltijdpcrk" is er
lichtpuntje te melden. Wat
is het geval? Nu we straal
vliegtuigen krijgen, wordt
er ineens veel hoger gevlo
gen, omdat de straalmoto
ren daar voordeliger wer
ken. Om in die ijlere lucht
voldoende draagkracht te
kunnen leveren, moeten de
vleugels nu echter wel de
gelijk groter worden en...
dat is ook helemaal geen
bezwaar, want de schade
lijke weerstand die zij er
ondervinden, is overeen
komstig kleiner. Wat zien
we dus? Geheel tegen de
„traditie" in vliegen we
twee maal zo snel bij ge
lijkblijvende en zelfs la
gere vleugelbelasting. Een
Comet met zijn normale
reissnelheid van 13 km. per
minuut mag dan op ge
ringe hoogte weinig econo
misch zijn, maar hij heeft
tenminste geen halsbreken
de snelheid nodig om aan
de grond te komen. En dat
is een aspect waar de vak
mensen elkaar hartelijk
mee gelukwensen.
d. G.
Minister Suurhoff
In een bijeenkomst van het N.V.V. te
Amersfoort heeft minister J. G. Suurhoff
een rede gehouden waarin hij zei, dat er
een zo groot mogelijke samenwerking moet
zijn tussen regering en arbeider teneinde
een bevredigende vorm van sociale zeker
heid op te bouwen.
Nederland, zei de minister verder, kan
zich niet meer onttrekken aan de interna
tionale politieke verhoudingen en dient
zich in te spannen voor de grote collectieve
veiligheid. Het streven naar de eenheid
van Europa dient krachtig te worden ge
stimuleerd.
Volgens de minister is het vraagstuk van
de werkgelegenheid in ons land uitermate
moeilijk. Er zijn twee mogelijkheden uit
die moeilijkheden te geraken: industriali
satie en emigratie. Op korte termijn dient
men te komen tot uitvoering van openbare
werken. Daarvoor is op de landsbegroting
voor 1953 een extra post opgenomen van
95.000.000,Verkeer en Waterstaat no
teerden nog extra 25.000.000,Het is
volgens de minister beter de sociale voor
zieningen uit te breiden, dan de lonen te
verhogen.
ADVERTENTIE
Teddy-gevoerde Windjackets
Aan firma Van der Putten, aannemers te
Haarlem en IJmuiden-O., zijn onderstaan
de bouwwerken opgedragen:
Door architect Jan Plas te Purmerend
het bouwen van een christelijke school voor
Lager Onderwijs in Landsmeer en het bou
wen van 31 woningen in Nieuwendam voor
rekening van de Scheepvaartmaatschappij
„Nederland"; door de directeur van Volks
huisvesting, namens B. en W. van Velsen
het bouwen van een flat van zes woningen,
verder twee woningen, vier autoboxen, drie
werkplaatsen en een tandartsenkliniek, een
en ander te IJmuiden in het bouwplan van
architect J. H. Schipper te Zaandam.
De aanneemsom voor deze werken be
loopt 720.947.
Het ministerie van Financiën heeft een
overzicht gegeven van de stand der rijks
middelen over November 1952.
Voornamelijk tengevolge van het ver
loop van de aanslagregeling van de ven
nootschapsbelasting werd in November
uit hoofde van de gezamenlijke kohierbe-
Vondels „Gysbreght van Aemstel" wordt
door het A.T.G. tot Donderdag iedere avond
in de Stadsschouwburg ten tonele gevoerd,
gevolgd door De Bruiloft van Kloris en
Roosje met de Nieuwjaarswens van Martie
Verdenius en Jo Sternheim. Hoofdrollen:
Johan Schmitz en Elise Hoomans, regie:
Albert van Dalsum.
Het Nieuwe Theater de la Mar in de Mar-
nixstraat naast Bellevue is geopend met de
cabaretrevue „Het meisje met de grote voe
ten" door het gezelschap van Wim Sonne-
veld, dat hier dagelijks optreedt.
Wim Kan en Corry Vonk beginnen het
nieuwe jaar in het Leidseplein Theater met
hun cabaret „Bibelonië".
!.n. New York bijrm nooit ziet. De Neder,andse Comedie vertoont in
Dit dan is, in ruwe trekken, de cliëntèle
van Washington Square. U ziet dus dat het
geheel nogal pikant is en u begrijpt ook
waarom wij moeders die, zoals ik al zei,
ons nooit zó geweldig verheugen op de
paar uurtjes frisse lucht als onze zoons en
dochters, ons er toch eigenlijk niet ver
velen.
De kinderen, die de werkelijke bezitters
van het parkje zijn, kunnen weer onder
verdeeld worden naar leeftijd. De grote
ren, zo van twee tot zes jaar, amuseren
zich in twee afgescheiden speelruimten,
waar zij naar hartelust kunnen schomme
len, wippen of in de zandbak spelen. De
kleuters, voor wie dit alles nog te wild is,
vermaken zich door op de grond te zitten,
over elkaar heen te kruipen en door de
grote zwermen duiven achterna te drib
belen, in de hardnekkige illusie dat zij er
één van kunnen vangen. Mijn zoon toont
soms een voorliefde voor de oude Italia
nen die hij er dagelijks ontmoet. Hij wag
gelt nog wat onvast op z'n benen naar hen
toe, legt zijn handje vertrouwelijk in de
gerimpelde vuist van een van hen, in een
woordeloze vraag om met hem te gaan
wandelen. De Italianen, die meestal zelf
al kleinkinderen of achterkleinkinderen
hebben, geven gewillig aan dit verzoek ge
hoor en brengen mijn kleine wereldreizi
ger netjes bij zijn moeder terug. „No
trouble no trouble" verzekeren zij mij
wanneer zij hem veilig afleveren.
Ik zet mijn zoon daarna tussen het an
dere grut, dat ik zo langzamerhand uit el
kaar ken, en met hun mama's sla ik ze
Verdachte zou bemoeiingen
met „Veiser affaire" hebben
De procureur-generaal bij het Gerechts
hof te Amsterdam heeft Vrijdag tegen de
32-jarige Amsterdamse machinist H. van
A. terzake van oplichting twee jaar met
aftrek geëist. De rechtbank had Van A. tot
deze straf veroordeeld omdat hij een Jood
se vrouw had voorgespiegeld, dat hij haar
echtgenoot, wiens overlijden niet vast stond
en die in een Russisch kamp zou verblij
ven, vrij zou kunnen krijgen voor driedui
zend gulden. De verdachte, die reeds negen
keer is veroordeeld, erkende het ten laste
gelegde. Hij zeide in hoger beroep te zijn
gekomen om een lagere straf te krijgen.
De advocaat, die het Hof verzocht Van A.
een straf met een zo ruim mogelijk psy
chiatrisch toezicht op te leggen, was van
oordeel, dat er over verdachte meer te zeg
gen valt, dan hetgeen in het psychiatrisch
rapport is vermeld. De verdediger sprak
onder meer over „de bemoeiingen van de
verdachte met de „Velser affaire" en de
zaak-Menten, bemoeiingen die niet door de
autoriteiten zijn aangemoedigd, maar ook
niet tegengewerkt". Op 16 Januari zal het
Hof arrest wijzen. - -
het
Centraal Theater iedere dag „Een vrouw
met een klein hart" van Crommelynck, ge
regisseerd door Henk Rigters, met Mary
Dresselhuys in de titelrol.
Werken van Spaanse en Nederlandse com
ponisten (Van de Sigtenhorst Meyer, Jur-
riaan Andriessen en Max Vredenburg)
worden Zondagmiddag in het Stedelijk
Museum ten gehore gebracht door Hen-
riëtte Doorenbos, Jaap Spigt en Dick Visser
(zang, clavecimbel en guitaar).
Het Concertgebouw-Orkest speelt Woens
dag en Donderdag onder leiding van Rafaël
Kubelik de ouverture „Titus" en het Piano
concert K.V. 456 van Mozart, met mede
werking van de pianist Rudolf Firkusny.
De violist Szymon Goldberg treedt Dins
dagavond in de grote zaal van het Concert
gebouw met de pianist Gerard Hengeveld
voor de kunstkring „Voor Allen" op. Vrij
dagavond speelt de pianist Georges TTiemeli.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
MAAKLOON: 1-pers. 12.50. 2-pers. 15.—
HAARLEMS MATRASSENHUIS
H. DE GRAAFF
Grote Houtstraat 103 Tel. 11485 Haarlem
nooiaavtlta* j a# In k aaUIa romi
Van een verslaggever)
In Maart 1949 vervoegde zich op het departement van Wederopbouw en Volkshuis
vesting aan het Bureau „Grote Steden" de Amsterdamse aannemer R. H. Terlingen.
Hij kwam als gemachtigde van een groep particulieren overeenkomstig hun wens
nog altijd onbekenden voor het publiek die een aanzienlijk bedrag ter beschikking
hadden gesteld voor de leniging van de woningnood. Tijdens het gesprek over de
besteding van dit bedrag zette een van de ambtenaren van dit bureau met een smak
een hoge stapel paperassen op tafel. „Alstublieft", zei hij, „neemt u dan dit van ons
over....". Die papieren waren premie-aanvragen voor woningverbetering, die niet
konden worden ingewilligd omdat de minister van Wederopbouw cn Volkshuis
vesting in December 1948 had besloten deze premie niet meer toe te staan. Zij was
sinds 13 Maart 1948 verstrekt uit hoofde van de Premieregeling Woningverbete
ring en Woningsplitsing. Voor het laatste doel geldt deze regeling nog altijd, maar
de premie voor woningverbetering was ingetrokken omdat de minister vreesde, dat
zij zou worden gebruik om uitgesteld onderhoud te financieren. Bovendien werd de
toestand van 's rijks kas toen te penibel geacht om deze premieverlening te kunnen
continueren. De heer Terlingen en zijn opdrachtgevers namen het over. En zo ont
stond een instelling, die overal waar woningzorgen heersen met steeds meer respect
en sympathie genoemd wordt: het „T-fonds" de heer Terlingen ziet zijn hele naam
voor het fonds niet zo gaarne gebruiken omdat hij alleen uitvoerder is. Dank zij dit
voortreffelijke initiatief van particulieren zijn thans reeds meer dan vierduizend
woningen verbeterd zo dat men veelal de oude er niet meer uit herkent of nog
in uitvoering.
De eerste gelden van het fonds kwamen
ten goede aan de woningverbetering in
Rotterdam. Er werd een bedrag voor vast
gesteld in nauw overleg met deze gemeen
te, die, overeenkomstig een van de voor
waarden die door de initiatiefnemers wer
den gesteld, ook een stuk van de premie
Te Londen hebben zich verloofd de 23-jarige Prins Osayande Akenzua, jongste zoon
van Akenzua II, koning van de Binistam uit Nigeria, en prinses Adeteun Ademela,
ook 23 jaar oud, die eikaar leerden kennen als leden van de International Language
Ciub" te Croydon in Surrey. Esther Fami Osula (links) brengt een toast uit op het
paar. Zij is een nicht van de Prins.
toen nog 60 percent van de kosten tot een
maximum van 1440 per geval voor
haar rekening nam en wel *4 deel, het
fonds betaalde de rest. Een andere voor
waarde, die door de gemachtigde van de
gevers was gesteld, luidde en luidt nog,
dat deze zelf in laatste instantie beslist of
de premie wordt toegekend. Niet zo zeer
uit dezelfde vrees, die de minister had ge
koesterd, namelijk, dat dit een soort finan
ciering van uitgestelde onderhoudsplichten
zou worden daar werd in samenwerking
met de gemeente ten strengste tegen ge
waakt maar om te voorkomen, dat wo
ningen zouden worden verbeterd, die toch
ingevolge saneringsplannen binnen tien
jaar tegen de grond zouden gaan. Een ge
meente zou kunnen zeggen: vooruit maar,
het huisje moet nog een aantal jaren mee,
het kan voor die tijd best nog wat opge-
kalifaterd worden. Maar voor het T-fonds
wordt uiteraard van het standpunt uitge
gaan dat het geld er aan besteed moet zijn.
Evenmin als men het in onverbeterlijke
bouwvallen wil steken, wenst men het voor
huizen af te staan, die bij een komende
sanering tot verdwijnen zijn gedoemd. Een
huis moet nog zo'n 25 jaar mee kunnen om
voor verbetering, mede gefinancierd uit
het fonds, in aanmerking te komen. Dat is
ook wel te begrijpen, wanneer men weet
dat de gemiddelde kosten per woning van
de 4090 woningen, die thans onderhanden
of gereed zijn, 3600 bedroegen.
Regering ging deelnemen
Na Rotterdam kwamen ook Den Haag en
Amsterdam aan de beurt en de provincies
Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. In
December 1950 was het fonds uitgeput: 460
woningen waren toen verbeterd. De on
bekende gevers kwamen opnieuw over de
brug en het werk ging verder. Tot Decem
ber 1951 werden er weer 450 woningen
verbeterd.
De regering had inmiddels met stijgende
bewondering de snelle ontplooiing van dit
particulier initiatief, in hechte samenwer
king met het departement en met de pro
vincies en gemeenten, gadegeslagen. Want
niet alleen werd hier een brok sociale nood
gelenigd (tal van gezinnen kregen een
menswaardiger huisvesting) maar boven
dien kwam er meer werkgelegenheid in de
onderhoudssector,waarin zowel werkgevers
als werknemers het juist allerminst ge
makkelijk hadden. Het gevolg was dat mi
nister Licftinck in de schatkist tastte: het
riik ging in het fonds deelnemen voor het
zelfde bedrag, dat door de particulieren
beschikbaar was gesteld: anderhalf mil
lioen.
In onderling overleg werden nu enige
wijzigingen in de premieregeling aange
bracht, onder meer, dat de premie niet
meer dan 50 percent van de kosten zou
bedragen tot. een maximum van 1400 en
dat de gemeenten een derde deel van deze
premie voor haar rekening zouden nemen.
Deze voorwaarden gelden nu nog.
Snelle uitbreiding
In het begin van 1952 toen de „grote on
bekenden" nog eens diep in de beurs gre
pen, deed het rijk er nog eens een millioen
bij en daarmee begon de derde étappe. De
werkingssfeer van het fonds werd in Maart
van dat jaar tot alle provincies uitgebreid.
De resultaten van dat jaar torenden hoog
boven die van de voorgaande jaren uit:
sinds de genoemde maand is de verbete
ring van niet minder dan 3000 huizen aan
de gang of voltooid. In alle delen van het
land kregen gezinnen, die rondtastten in
onhygiënische, duistere en zo onhandig mo
gelijk ingedeelde behuizingen, meer ruim
te, meer licht in frisse, fatsoenlijke wonin
gen. Bedsteden, meestal in de woonkamer,
werden opgeruimd, de zolderruimte werd
gebruikt voor slaapkamers en wanneer die
er niet was dan ging de kap omhoog (elk
geval wordt afzonderlijk beoordeeld) de
keukenaccommodatie werd verbeterd, in-
plaats van de houten hokjes, ergens achter
in de tuinen, werden toiletten in de wonin
gen gemaakt, er werd gezorgd voor een
betere vochtwering, een betere bodem
afsluiting.
Als geroepen
Vooral in provincies als Drente, Limburg
en Overijsel kwamen deze voorzieningen
als geroepen. In de laatste provincie wer
den ook tal van aftandse boerderijen,waar
in zich 's nachts in één verblijf het gesnurk
van de varkens met dat van de bewoners
mengde, volkomen herschapen.
Om eens in de naaste omgeving te kijken:
In Lisse zullen niet minder dan 140 scha
mele arbeiderswoningen dank zij deze pre
mieregeling worden opgeknapt, ruim 80
zijn er al in uitvoering. Het zijn huizen,
die een waarde van ongeveer ƒ1000 hebben
en er worden voor gemiddeld 3000 weer
sociaal verantwoorde woningen van ge
maakt. Verscheidene kleine aannemers, die
hier voor kort slecht in het werk zaten,
hebben nu de handen meer dan vol.
In Haarlem wordt, zoals al bericht is,
het hofje van Guurtje de Waal met een
dergelijke premie gerestaureerd en er zijn
nog meer plannen dienaangaande, evenals
in Heemstede en in Hillegom. De stijging
van de aanvragen voor de premie, die kun-
nf n geschieden bij de gemeentebesturen, is
mede gestimuleerd door de mogelijkheid
lastingen een aanzienlijk bedrag opgelegd.
Het totaal ten kohiere gebrachte bedrag
beliep f 291 millioen.
Plet kohierbedrag van de inkomstenbe
lasting, boekingstijdvak 1951/52, steeg op
nieuw met een groter bedrag dan in Oc
tober. Ten kohiere werd gebracht voor
namelijk aan definitieve aanslagen 1950
f 77 millioen, waarmede in het desbetref
fende boekingstijdvak een totaal van
f 1.096.8 millioen bereikt is. In Augustus,
September en October vorderde het ko
hierbedrag van het boekingstijdvak 1951/
52 met respectievelijk f 20.7, f 32 en f 57.4
millioen. De voorlopige aanslagregeling
1952, waarvan de opbrengst ten gunste
van het boekingstijdvak 1952/53 komt,
leverde in November f 4.1 millioen op. Het
totaal aan voorlopige aanslagen 1952 be
loopt f 541.6 millioen.
Het kohierbedrag van de vermogens
belasting, boekingstijdvak 1951/52, steeg
met f 4.8 tot f 88.5 millioen, voorname
lijk tengevolge van het voortschrijden van
de definitieve aanslagregeling 1951.
De aanzienlijke toeneming van het ko
hierbedrag van het boekingstijdvak 1952/
53 van de vennootschapsbelasting, name
lijk f 183.9 millioen tot f 1.176.1 millioen,
vloeit voor het overgrote deel voort uit
het opleggen van voorlopige aanslagen over
de boekjaren 1952 en 1951/52.
Het boekingstijdvak 1951/52 van de per
sonele belasting is in hoofdsom afgesloten
op een totaal van f 23.2 millioen, zodat de
raming van f 25.7 millioen niet is gehaald.
Uit hoofde van ondernemingsbelasting
over 1949 en 1950 werd in November nog
een gering bedrag opgelegd. Het totaal van
het boekingstijdvak 1951/52 beloopt thans
f 33.6 millioen.
Het aan kohierbelastingen geïnde be
drag beliep in November f 236.7 millioen
tegenover f 220.3 millioen in de maand
daarvoor.
Niet-kohicrbelastingen
De niet-kohierbelastingen leverden in
November totaal 258,5 millioen op.
De opbrengst van de loonbelasting en de
vereveningsheffing lag met respectievelijk
ƒ47,5 en ƒ21,6 millioen op een betrekke
lijk laag peil.
Daarentegen was het aan omzetbelasting
geïnde bedrag ad 93,1 millioen hoger dan
in Augustus, toen de opbrengst 88,9 mil
lioen beliep.
De opbrengst van de dividendbelasting
beliep in November 3,5 millioen. Daar
mede bedraagt het tot dusverre in 1952
ontvangen bedrag 66,3 millioen, zodat de
raming van 65 millioen is overschreden.
De invoerrechten liepen na de hoge ont
vangsten in October ad 33,1 millioen tot
30,7 millioen in November terug.
Aan accijns op suiker werd in November
8 millioen geïnd. De opbrengst van de
accijns op tabak bedroeg 23,6 millioen en
vertoonde daarmede opnieuw een daling
ten opzichte van het in October ontvangen
bedrag. In September en October werd
respectievelijk 29,4 en 25,3 millioen ont
vangen.
Buitengewone heffingen
Het bruto-kohierbedrag der buitenge
wone heffingen steeg in November met
18,9 millioen tot ƒ3.824,3 millioen, waar
van 2.701,4 millioen de vermogensaan-
wasbelasting en 1.122,9 millioen de ver-
mogenshefing ineens betreft.
Het uit hoofde van de bijzondere hef
fingen geïnde bedrag beliep in November
6,3 millioen. De totale ontvangsten zijn
daarmede tot 2.967,6 millioen gestegen.
om boven de premie een D.U.W.-subsidie
in één-zesde van de kosten te krijgen in
dien de verbouwing wordt uitgevoerd na
1 October 1952 en op 1 April 1952 geheel
of minimaal voor 90 percent gereed is.
„Het verloopt tot voldoening", vertelde
ons de gemachtigde van het fonds, de heer
Terlingen, „we hebben over het algemeen
een uitstekende samenwerking met ge
meentelijke en provinciale instanties en u
begrijpt dat voor het succes van deze rege
ling daaraan alles gelegen is." De onvrij
willige peetvader van het fonds roemde
vooral de samenwerking met enige ambte
naren ten departemente, die vaak tot laat
in de nacht met hem meewerken. (En het
wordt nogal eens laat met die cont-óle-
zwerftochten door het hele land.) Grote
waarderng uitte hij voor de inmiddels
overleden departementsambtenaar L. W.
van Duivenbooden, een beminnelijk mens,
die hem met bewonderenswaardige energie
ten dienste stond. Hij was ook de man, die
destijds van achter de stapel gezegd had:
„neemt u dan dit van ons over." Historische
woorden.
