Raad voor Scheepvaart over vergaan van coaster Luctor „RITSA" Internationale hulp op komst voor Oost-Duitse vluchtelingen STOFZUIGERS Wereldnieuws 2 Lek in achterschip zvas de oorzaak Beleid van kapitein geprezen De radio geeft Zondag De radio geeft Maandag Schade aan de Willem Ruys valt mee West-Duitsers doen zélf nog niets PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN ^oclt ió liet zo ZATERDAG 31 JANUARI 1953 Wel kreukels maar geen scheuren Een dode bij autobotsing STOFZUIGERHUIS Twee ministers zagen „Sterren stralen overal" Luitenant-generaal Galmeijer naar Parijs Jubileum van Christelijke Emigratie Centrale Bello verdwijnt uit Bergens duinen Middenstand bepleit verlaging der V ereveningshef f ing Studenten-duels Licht remt de plantengroei „De oorzaak van de ramp met de Neder landse coaster Luctor, een 336 ton meten de kustvaarder van de Rotterdamse rede rij Invotra, is een lek in het achterschot geweest", zo heeft gisteren de heer J. Metz, inspecteur voor de Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam, geconcludeerd. Op 1 October 1352 was de Luctor op reis van St. Samson naar Dover vergaan, na dat het schip zware slagzijde over bak boord had gemaakt en het achterschip vol water was geraakt. De stuurman D., de tweede machinist Van O. en de matroos A. verloren het le ven. Zij bezweken tengevolge van uitput ting in de reddingboot, waarin de beman ning twaalf uur lang had rondgezworven, voordat een Franse vissersboot hen op pikte. Kapitein J. Wenting verklaarde 's nachts om half één gemerkt te hebben, dat het schip ging hellen. Hij controleerde de la ding, bestaande uit gemalen graniet, maar deze bleek nauwelijks te zijn verschoven. Twee uur was men bezig met het brengen van deze lading van bakboord naar stuur boord. Daarna ging het schip achterover hellen en maakte 45 graden slagzij. De machinekamer was vrijwel droog, maar de salon in het achterschip stond vol water. Er werd nog getracht het water af te voeren, maar dit mislukte. De vuur pijlen waren nat geworden en bijgevolg onbruikbaar. Tegen vijf uur werd het dui delijk, dat het schip verloren was. Ete kapitein en de zeven leden der be- HILVERSUM I, 402 M. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.58 Sportmede- delingen. 9.00 Wat er groeit en bloeit, cause rie. 9.10 Kamerorkest, klein koor en solisten. 9.50 Geestelijk leven, causerie. 10.05 Platen. 10.30 Met en zonder omslag. 11.00 Platen. 11.30 Cabaret. 12.00 Hammondorkest. 12.35 Even afrekenen. Heren! 12.45 Orgel. 13.00 Nieuws, en weeroverzicht. 13.05 Mededelin gen of platen. 13.10 Amateurprogramma. 14.00 Boekbespreking. 14.20 Pianokwartet. 15.05 Filmpraatje. 15.20 Disco-causerie. 16.10 Amu sementsmuziek. 16.30 Sportrevue. 17.00 Ge varieerde muziek. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Sportjournaal. 18.15 Nieuws en sportuitsla gen. 18.30 Hervormde Kerkdienst. 19.00 Voor de jeugd. 19.35 Gesprekken om de Bijbel. 20.00 Nieuws. 20.05 Amusementsmuziek. 20.35 Paul Vlaanderen en het Jonathan Mysterie, hoorspel. 21.15 Dansmuziek. 21.40 Medede lingen. 21.45 Cabaret. 22.20 Platen. 22.30 Strijkorkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Reportages of platen. 23.25—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30 Nieuws. 9.45 Gewijde muziek. 10.00 Gerefor meerde Kerkdienst. 11.30 Platen. 11.45 Alt, viool en orgel. 12.15 Apologie. 12.35 Platen. 12.40 Lichte muziek. 12.50 100 Jaar Kromstaf. 13.00 Nieuws. 13.10 Concert. 13.40 Boekbespre king. 13.55 Platen. 14.00 Voor de kinderen. 14.30 Coficertgebouworkest en solist. (Pl.m. 15.20 Pianorecital). 16.40 Geestelijke liederen. 17.00 Oecumenische jeugddienst. 18.00 Her vormde Zangdienst 18.45 De Kerk luistert naar uw vragen, causerie. 19.00 Vocaal ensemble, Bachorkest en solisten. 19.30 Ge looft u dat?, causerie. 19.45 Nieuws. 20.00 Een bom barst. 20.30 100 Jaar Kromstaf. 21.00 Alles of niks. 21.15 Gevarieerde muziek. 21.55 Waar de mens van leeft, hoorspel. 22.35 Ac tualiteiten. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15 —24.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.15 Harmonie-orkest. 12.00 Platen. 12.15 Accordeon-orkest. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 12.45 Accordeon-orkest. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Voor de soldaten. 14.00 Platen. 15.45 Sport. 16.30 Platen, 17.00 Kin derkoor. 17.20 Platen. 17.30 Kinderkoor. 17.40 Platen. 17.45 Sportuitzending. 17.50 Platen. 18.00 Pianorecital. 18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00 Nieuws. 19.30 Platen. 20.00 Symphonie- orkest en solist. 20.45 Platen. 20.50 Sympho- nie-orkest en gemengd koor. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 —24.00 Platen. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 9.00 Onder de pannen, hoorspel. 9.20 Platen. 10.00 Voor de oude dag, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voordracht. 10.35 Voor de zieken. 11.40 Viool en piano. 12.00 Platen. 12.15 Dansmuziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor het platte land. 12.38 Dansmuziek. 13.00 Nieuws en commentaar. 13.20 Platen. 13.55 Voor de mid denstand. 14.00 Voor de vrouw. 14.15 Sopraan en piano. 14.45 Platen. 15.00 Gevarieerd pro gramma. 16.00 Platen. 16.45 Vragenbeant- woording. 17.15 Platen. 17.50 Militair com mentaar. 18.00 Nieuws, 18.15 Piano. 18.30 Parlementair overzicht. 18.45 Voor de jeugd. 19.45 Regeringsuitzending: Landbouwrubriek: Aardappelmoeheid raakt iedere aardappel teler. 20.00 Nieuws. 20.05 In Holland staat een huis, hoorspel met muziek. 20.35 Aether- forum. 21.0 Lichte muziek. 21.30 Europa in de mist, causerie. 21.45 Voor en achter het voetlicht. 22.05 Radio Philharmonisch orkest en solist. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.45— 24.00 Platen. HILVERSUM n, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym nastiek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sportuitslagen. 8.23 Gewijde muziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 10.00 Klarinet en piano. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.15 Gevarieerd programma. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Orgel. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Banjo-orkest. 13.45 Platen. 14.00 Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.30 Fluit, viool, viola da gamba en clavecimbel. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Kamerkoor, violen, cello en orgel. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: Talen- weelde en taalproblemen in Nieuw Guinea. 18.00 Vrouwenkoor. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Zigeunerkwintet. 18.45 Engelse les. 19.00 Nieuws. 19.10 Pianorecital. 19.30 Volk en Staat, causerie. 19.45 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Lichte muziek. 20.50 Het Conflict, hoor spel. 21.35 Geestelijke liederen. 22.10 Rijkdom onder de grond: Aardolie, causerie. 22.20 Platen. 22.30 Harprecital. 22.45 Avondover denking. 23.00 Nieuws. 23.15 Man en vrouw, causerie. 23.3024.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Vlaamse muziek. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor de landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Omroeporkest. 13.45 Koorzang. 14.00 Symphonie-orkest en solisten. 15.15 Ge varieerde muziek. 16.53 Volksdansen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.25 Causerie. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Om roeporkest en solist. 21.00 Strijkkwartet. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Electrisch orgel. 22.5523.00 Nieuws. manning gingen in de reddingboot. Al spoedig raakte de stuurman bewusteloos. De reddingboot sloeg tweemaal om. De stuurman was al dood toen hij in de diepte verdween. De machinist en de matroos waren zo uitgeput, dat ze zich niet meer aan de omgeslagen reddingboot konden vastklappen en verdronken. „De kapitein heeft juist gehandeld", zei de inspecteur-generaal. „Het is begrijpe lijk, dat hij eerst aan zijn lading dacht en pas later ontdekte, dat er een lek in het achterschip was geslagen. Hij heeft zich moedig gedragen, evenals de overige be manning. Tot slot bracht de inspecteur dank aan de Franse vissers, die de schip breukelingen in een Franse haven aan land hebben gezet. De Nederlandse con sul uit Cherbourg had de mannen daarna verder geholpen en de rederij gewaar schuwd. De gestrande Michel S wenden De Raad voor de Scheepvaart heeft ver volgens de zaak behandeld van het motor schip „Michel Swenden", dat op 20 Augus tus van het vorige jaar in de Theemsmon- ding op Long Sand strandde. Verhoord werd de 58-jarige kapitein van het schip, A. A. D. uit Terneuzen. Als getuige werd voorts gehoord de 56-jarige stuurman J. B., eveneens uit Terneuzen. De „Michel Swenden" was op 20 Augus tus met een lading hout naar Londen ver trokken. Het schip had juist een nieuwe bemanning gekregen. Het strandde in het begin van de avond. De kapitein deelde mee, dat hij zelf de wacht gehouden had en dat de verant woordelijkheid voor dit stranden op zijn rekening gesteld moest worden. Het schip begon slagzij aan stuurboord te maken, tussen de vijf en tien graden. De kapitein, die al in £et jaar 1908 naar zee was gegaan en reeds gedurende een tijd van twintig jaar als gezagvoerder vaart, verklaarde, dat er de laatste ander half mijl, voordat het schip strandde, niet gelood was. Het roer was afgeslagen. Er stond een jongeman van 21 jaar aan het roer. „Hij moet", aldus de kapitein, „de koerswijziging, die ik aangegeven heb, ver keerd hebben verstaan". De inspecteur van de Scheepvaart zei, dat het makkelijk was de oorzaak van dit ongeluk te verklaren. De navigatie moet, naar hij zeide, niet goed geweest zijn. Hij achtte de kapitein verantwoordelijk voor het ongeluk en stelde voor deze zijn be voegdheid om als kapitein te varen te ont nemen voor de tijd van twee maanden. De uitspraak zal later volgen. De omvang van de schade, die de Willem Ruys bij de aanvaring met het motorschip „Oranje" op 6 Januari in de Rode Zee heeft opgelopen, blijkt mee te vallen en de her stelwerkzaamheden in het grote dok van Wilton-Füenoord te Schiedam hebben dan ook een vlot verloop. Indien de weersomstandigheden gunstig blijven, zal het schip in de tweede week van Februari het dok kunnen verlaten en naar de Lloydkade vertrekken. In verband hiermede is de eerstvolgende vertrekdatum drie dagen vervroegd, zodat de „Willem Ruys" nu reeds, onvoorziene omstandigheden voorbehouden, op Woens dag 4 Maart van Rotterdam naar Ceylon, Malakka en Indonesië zal vertrekken. Kapitein C. C. Goedewaagen zal op deze reis wederom als gezagvoerder optreden. Het nadere onderzoek in het droogdok heeft ook uitgewezen, dat er niets aan de Willem Ruys" is ontwricht of ontzet: op de beschadigde plaatsen is het vooroor logse materiaal alleen maar verbogen of zelfs „gekreukeld",maar er is geen stukje gescheurd. Ook buitenlandse technici, die het schip in het dok hebben bezichtigd, spraken naar aanleiding hiervan hun be wondering uit voor de solide bouwmetho den, die door de Nederlandse scheepswer ven worden toegepast. De „Willem Ruys" werd in 1939 bij de Koninklijke Maatschappij De Schelde te Vlissingen op stapel gezet en daar na de oorlog afgebouwd. Het schip kwam in De cember 1947 in de vaart. Op de rijksstraatweg in Wassenaar zijn Vrijdagmiddag om halfzes door nog onop gehelderde oorzaak twee uit tegengestelde richtingen komende auto's tegen elkaar ge botst. De botsing was zo hevig, dat de uit Den Haag komende auto vrijwel geheel werd vernield. Een inzittende van deze auto was op slag dood. Een mede-passagier en een inzittende van de andere auto wer den gewond. ADVERTENTIE vanaf 2.25 p. w., zonder vooruitbetaling. Gr. Iloutstr. 132, Haarlem Tel. 16693 Ook voor reparatie en onderdelen De ministers van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en van Sociale Zaken, de Commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, de voorzitter van de Centrale Filmkeuring, de voorzitter van de Neder lands Bioscoopbond, enige wethouders en vele raadsleden van Amsterdam, benevens tal van andere autoriteiten hebben Vrij dagavond in het theater Tuschinski de eerste openbare vertoning bijgewoond van de nieuwste, in de studio's te Duivendrecht vervaardigde, Nederlandse film „Sterren stralen overal". Bij'Koninklijk Besluit is met ingang van 1 Februari 1953 eervol ontheven van zijn functie van directeur van het Defensie studiecentrum de luitenant-generaal M. R. H. Calmeijer van de generale staf. Tot di recteur van het Defensie-studiecentrum is benoemd de gepensionneerde vice-admiraal F. J. Kist. Luitenant-generaal Calmeijer is benoemd tot militair adviseur van de Nederlandse vertegenwoordiger in de Noord-Atlantische raad en tot hoofd van de militaire afdeling van de Nederlandse delegatie bij de inte rimcommissie der Europese Defensie Ge meenschap. Generaal-majoor T. E. E. H. Mathon, die tot dusverre deze functies vervulde, is ge plaatst bij de staf van het Defensie-studie- centrum. Het leven is thans heel wat rustiger voor als ambteloos Amerikaans staatsburger - hetgeen wij hem hier zien doen in de ex-president Harry Truman. Hij kan nu - rustig zijn ochtendwandelingetje maken omgeving van zijn huis in Independence. BONN. (Van de ANP-correspondent). De bondsregering in Bonn heeft Vrijdag aangekondigd, dat de commissaris voor het vluchtelingenvraagstuk van de UNO, mr. G. J. van Heuven Goedhart, een grote hulpactie voor de vluchtelingen uit Oost- Duitsland heeft aangekondigd. De Ford- stiehting heeft geld toegezegd voor de snelle bouw van een aantal Zweedse hou ten huizen om de vluchtelingen onderdak te verschaffen. Voorts zou de leden van de UNO worden verzocht geldbedragen ter beschikking te stellen om de gevluchte Duitsers te helpen. In de Duitse pers was in de laatste dagen in toenemende mate aange'drongeH op'internationale'hulp voor de vluchtelingen. Onderwijl heeft echter het Berlijnse gemeentebestuur scherpe ver wijten aan de regering te Bonn gericht omdat deze veel te laks zou zijn geweest in het organiseren van een grote Duitss hulpactie. In de langzaam aan in carnavalsroes ge rakende steden im West-Duitsland ziet men thans plakkaten hangen, die de bevolking er op wijzen, dat een avond feestvieren meer kost dan het zenden van een hulp pakket naar Oost-Duitsland. Van een grote binnenlandse hulpactie ten behoeve van de steeds in aantal toe nemende vluchtelingen is nog geen sprake. In het tegenover Bonn gelegen stadje Hon- nef, dat zich gaarne „het Nice van de Rijn" noemt, voelde een Engelsman zich gedrongen om tijdens een carnavalsfeest een collecte voor de vluchtelingen aan te kondigen. Hij haaide daarbij echter niet veel meer op dan zijn eigen bijdrage. Het West-Duitse kabinet heeft Vrijdag opnieuw een bespreking aan het vraagstuk gewijd, voornamelijk aan de bittere ver wijten van de Berlijnse burgemeester Reu ter, dat de bondsrepubliek in gebreke is gebleven. In Berlijn eist men een veel snellere afvoer der zich daar verzamelde vluchtelingen door de lucht naar het Wes ten. Volgende week zullen de mindsters- presidenten der negen West-Duitse landen in Bonn bijeen komen om zich over een verdeling van de vluchtelingen te beraden. De heer K. van Staal, uit Heemstede, secretaris-generaal van de Nederlandse vereniging van ex-politieke gevangenen, en de heer W. Bakker, vice-voorzitter, zijn op het ogenblik in West-Berlijn om de toestand der vluchtelingen uit Oost- Duitsland, alsmede die der politieke ge vangenen in Oost-Duitsland te bestude ren. Zij zijn daar op uitnodiging van de „Vereniging van vrije juristen". Beide Ne derlanders zeiden na terugkeer in Neder land in samenwerking met de „Bond voor Vrijheid en Recht" te zullen oproepen tot een hulpactie voor de politieke gevange nen in Oost-Duitsland en te zullen wijzen op de internationale betekenis van het vluchtelingenprobleem. Totaal Vrijdag zijn 1.350 Oost-Duitse vluchte lingen in West-Berlijn aangekomen. Sinds één Januari bedraagt het totale aantal 24.000. Tot degenen, die Vrijdag aankwamen, behoren Georges Zech, plaatsvervangend hoofdredacteur van de „Brandenburger National Zeitung" en dr. Ernst Maetsdhke, liberaal-democraat en ambtenaar van het ministerie van handel. De te Genève zetelende bond van Rode Kruis-verenigingen heeft in een rapport medegedeeld, dat sinds 1945 1.750.000 in woners van Oost-Duitsland naar het Wes ten des lands zijn uitgeweken. Het dagge- middekle, dat in December nog 250 be droeg, is thans tot 1500 gestegen. De Christelijke Emigratie Centrale heeft gisteren haar zilveren jubileum gevierd met een bijeenkomst in Utrecht, die onder meer werd bijgewoond door de minister van Sociale Zaken, de heer J. Suurhoff en de ambassadeur van de Unie van Zuid- Afrika, de heer P. I. Hoogenhout. De voorzitter, de heer A. Warnaar, gaf een overzicht van de werkzaamheden van de Christelijke Emigratie Centrale, die zich aanvankelijk beperkte tot geestelijke voor lichting aan geestverwanten, maar na de laatste oorlog ook een aandeel nam in de uitvoering van de emigratie. De directeur-secretaris van de centrale, de heer T. Cnossen, haalde een aantal his torische herinneringen op, speciaal uit de eerste jaren van de centrale. Zuid-Afrika Vervolgens sprak de ambassadeur van de Unie van Zuid-Afrika over emigratie naar dit land, waarvan de snelle industriële ontwikkeling heeft geleid tot een grote vraag naar geschoolde arbeidskrachten, technici en specialisten. Om in deze be hoefte te kunnen voorzien bezochten en bezoeken verschillende missies Nederland om personeel aan te werven. Nu reist een missie van de Zuid-Afrikaanse spoorwegen en havens door Europa voor het aanwer ven van ingenieurs, signaalmonteurs en electriciëns. Deze missie zal binnenkort ook Nederland bezoeken. De Zuid-Afri kaanse gas-olie- en steenkoolcorporatie heeft vertegenwoordigers in Europa, die voornamelijk ketelmakers, lassers en pijp- fitters in dienst nemen. Er is vraag naar electriciëns en vakmensen voor de metaal industrie. De werkgeversorganisatie voor de motorindustrie is bereid een aantal be kwame automonteurs aan te nemen. 16. „Ziedaer", sprak de Minister van Ge heime Zaken, hier zijn twee passagebil jetten voor de Hobbeldam, welk schip u naar uw bestemming zal brengen". „Ons en de documentens!", riep Pat, „wij zullen lie ver de dood trotseren, dan dat ze in vreem de handèns vallen!" „Jae, jae", zei de Minister, „een goed voornemen. Maer haest u, de Hobbeldam vertrekt binnen een uur!" En zo verlieten Pat en Panda het Ministe rie om hun geheime opdracht uit te voe ren. „Ik zal me maar wat vermommen", mompelde Pat O'Nozel, zich een valse baard, voorbindend, „dat leidt de aandacht van spionnens af!" H'mzei Panda, „maar het trekt juist de aandacht, als je dat zo midden op straat doet! ledereen ziet, dat het je eigen baard niet is". „Dat baard is wèl van mij!", riep Pat veront waardigd, „ik heb hem niet gestolen!" Panda wist hier zo gauw niets op te zeg gen, maar twee verdachte individuen, die hen naloerden, hadden wel commentaar. „Man met valse baard!", siste de kleinste van de twee, „kwam uit Ministerie van Geheime Zaken. Moet geheim agent met opdracht zijn!" „Grrlwtsch!", bromde de grootste, „eindelijk actie! Ons volgen, hup- powits!" Zoals gisteren nog in een deel van onze editie is bericht heeft de minister van Ver keer en Waterstaat besloten dat de Ber gense tramtrein „Bello" na drie jaar zal worden opgeheven. In de jaren 1953 tot en met 1955 zal de tram nog slechts rijden tijdens het bad seizoen. Dit is evenwel afhankelijk gesteld van de vergunning, die moet worden af gegeven door de commissie-Van Breen (Vergunningen Personenvervoer) aan de N.H.A.D.O. (Noord-Hollandse Autodienst- onderneming), die met een busdienst tus sen Bergen en Bergen aan Zee het vervoer van de tram zal overnemen, gedurende de tijd dat deze niet rijdt. Naar de directie der N.H.A.D.O. mede deelde, heeft deze dienst opdracht ge kregen, reeds nu een dergelijke busdienst te organiseren. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat vestigt er echter de aandacht op, dat het invoeren van deze dienst af hankelijk is gesteld van het verlenen van de vergunning. In een uitvoerig adres aan de Tweede Kamer heeft de commissie van overleg van de middenstandsvakcentralen stelling genomen tegen het afwijzend standpunt dat de regering inneemt ten aanzien van verlaging van de vereveningsheffing. De regering motiveerde deze afwijzende houding door te wijzen op de verlichting, welke voor de middenstand zal voort vloeien uit de wijziging van de omzetbe lasting en op het i'eit, dat de middenstands- bedrijven weinig personeel in dienst heb ben, zodat zij niet veel hinder ondervinden van de loonsverhoging, waarvoor deze verevendnigsheffingverlaging een compen satie wil zijn. In het adres wordt verklaard, dat de voorgenomen wijziging van de omzetbelas ting slechts ten dele een verlichting brengt voor de detailhandel en voor het ambacht een verzwaring betekent. Vele ambachts branches zijn ze»r loonintensief en betalen hogere dan de gemiddelde premies voor de wachtgeld- en werkloosheidsverzekering. Tevens wordt betoogd, dat het aantal werknemers in de middenstand naar ma tige schatting 550.000 tot 600.000 bedraagt tegenover 900.000 a 1.000.000 in de in dustrie. De middenstandsbonden betreuren het, dat op onjuiste gronden een volledige com pensatie voor de loonsverhoging van Juli wordt afgewezen. Verzet. President Batista van Cuba heeft een beroep gedaan op alle „vrije" leden van de UNO om gezamenlijk een einde te maken aan de Jodenvervolging. Alle Cubaanse vertegenwoordigers in inter nationale organen hebben opdracht ge kregen zich tegen deze vervolging te verzetten. Klacht. De secretaris-generaal van het „internationale verband van vrije vak verenigingen", de Nederlander Olden- broek, heeft bij de internationale ar beidsorganisatie te Genève een klacht ingediend aangaande de vakverenigings rechten der Marokkanen. De blanken in Marokko kunnen vakverenigingen oprichten, maar de Marokkaanse arbeiders niet. Thans hebben de Fransen voorgesteld, dat de Marok kaanse arbeiders dit wel kunnen doen onder voorbehoud, dat de helft van de leden van de besturen der vakvereni gingen en vakbonden zal bestaan uit Fransen, aldus de klacht. Benoeming. De Amerikaanse senaat heeft Vrijdag de benoeming van Roger Keyes, gewezen vice-president der directie van General Motors, tot onder-minister van Landsverdediging, goedgekeurd. Senator Wayne Morse (republikeins-onafhanke lijk) verklaarde zich in een korte toe spraak tegen de benoeming. Charles Wilson, de nieuwe minister van Defen sie, was president van General Motors. Aandrang. De West-Duitse bond van ex- krijgsgevangenen heeft er Vrijdag in zijn orgaan op aangedrongen dat de zeven uit de gevangenis van Breda ont snapte Nederlandse oorlogsmisdadigers niet zullen worden uitgeleverd, voordat voor een West-Duits gerechtshof is aangetoond, dat zij ook inderdaad de misdaden, die hun ten laste zijn gelegd, hebben bedreven. Bom. „Er bestaat geen twijfel aan", aldus de voorzitter der Amerikaanse commis sie voor de atoomkracht, Gordon Dean, „dat de Russen over een voorraad atoomwapens beschikken." Dean ver klaarde dit tegenover verslaggevers, die vragen stelden over de uitlating van ex-president Truman op Maandag, dat hij betwijfelde of de Sovjet-Unie over een bruikbare atoombom beschikte. Hij vervolgde: „Het staat vast, dat de Sovjet-Unie aanzienlijke hoeveelheden kernsplitsingsmateriaal vervaardigt. Met behulp hiervgn is het technisch niet moeilijk bruikbare atoomwapens te ver vaardigen. In de Sovjet-Unie zijn drie atoombommen tot ontploffing gebracht, een in de nazomer van 1949 en de twee andere in de herfst van 1951. Zondag. Een poging om de oude wetten op de Zondagsheiliging in Groot-Brittannië af te schaffen heeft Vrijdag in het Brit se Lagerhuis schipbreuk geleden. Met grote meerderheid 281 tegen 57 stem men werd een motie van een aantal leden om de wetten te moderniseren, verworpen. Ook een poging om de Brit ten op Zondag wat meer „vrijheid" te geven mislukte. Met 172 tegen 164 stem men verwierp het Lagerhuis een voor stel om een koninklijke commissie in te stellen, die wijzigingen in de Zondags wetten had moeten aanbevelen.-Wetten, waarvan sommige nog uit 1625 dateren, verbieden vele soorten van vermaak op Zondag, waaronder beroepsvoetbal en cricket en in het algemeen schouwburg voorstellingen. In Rusland. Palmiro Togliattl, de Italiaan se communistische leider, heeft in een brief aan het communistische blad „Uni- ta" verklaard, dat de geruchten over een gewetenscrisis van zijn zoon Aldo leugens zijn. Hij zei dat zijn zoon al twee jaar in Rusland is, waar hij werkt. Politiek. De Japanse minister van Buiten landse Zaken, Katsoeo Okazaki, heeft bij het begin van de begrotingsdebatten in de Rijksdag verklaard, dat Japan niet neutraal zal blijven tgeenover het communisme en dat het zich geleidelijk aan bewapent om zijn verdediging te versterken. De theorieën over de vor ming van een „derde macht" noemde hij „fantastisch" en „zelfbedrog", als men overweegt wat het communisme" op het ogenblik in de wereld betekent. Eerste- minister Josjida verklaarde, dat Japan zal trachten zijn betrekkingen met de UNO, in het bijzonder met de Verenigde Staten, te versterken. Een hof van beroep in West-Berlijn heeft bepaald, dat de littekens, die studenten oplopen bij duels, even legaal zijn als snorren. Het hof verwierp een verzoek om studenten-duels strafbaar te stellen. De littekens waren vroeger een bewijs van een „goede, Pruisische opvoeding". Honderden West-Berlijnse studenten, die de publieke tribune vulden, barstten in toejuichingen los toen de uitspraak bekend werd gemaakt. PLANTEN die aan de schaduwzijde van de schutting groeien en niet door het zonlicht overgoten women, zien we een armetierig bestaan leiden en spoedig ver kommeren. Ook in bossen kunnen we waarnemen hoe bomen die in de schaduw van grotere soortgenoten moeten leven, groei belemmerd. te komen, want kijkt u maar eens naar uw bloemen in de kamer, die zich alle naar het raam wenden. Deze buiging naar het licht wordt immers teweeg gebracht door dat de stengel aan de lichtzijde korter is; zij is aan die kant door het licht in haar minder fors en krachtig uit groeien. Dit verschijnsel dwingt ons haast tot de overtuiging dat het licht de groei van plan ten en bomen bevordert. Toch is dit onjuist, want het licht heeft juist een remmende werking op de plantengroei. Uiteraard is het weldadig gedijen van planten afhankelijk van ver schillende omstandigheden. Naast andere factoren, zijn de voedingsstoffen van grote betekenis, evenals de watertoevoer, de temperatuur enhet licht. Om nu niet in de war te raken moeten we onze ogen eens goed de kost geven. We zien dan dat de groei van de plan tenstengel zich niet geleidelijk voltrekt, maar merkwaardig schoksgewijs. Deze groei-met-schokken wordt veroorzaakt door de wisseling van dag- en nachtperio de. Want juist 's nachts hebben de sten geltjes hun grootste groei, die overdag door het licht wordt afgeremd. In de laboratoria zijn zeer nauwkeurige proeven genomen, waaruit de remmende werking van het licht ondubbelzinnig is vastgesteld. Maar we hoeven niet zo ver van huis te gaan om tot dezelfde conclusie Een bewijs van het omge keerde, dus dat planten in het duister welig uitgroeien, kunt u o.a. waarnemen bij de aard appelen die in donkere kelders hun loten onbekommerd laten uitgroeien. Maar, als licht de groei remt, hoe dan het verpie terde bestaan van de van zonlicht ver stoken planten te verklaren? We merk ten boven reeds op, dat een weldadige groei o.a. ook van het zonlicht afhankelijk is. En daarmede spraken we onszelf niet tegen. Want alleen in het licht kan het bladgroen gevormd worden en juist dat bladgroen is onmisbaar voor de koolzuur- assimilatie, waardoor ingewikkelde chemi sche stoffen, zoals suiker en zetmeel, in de bladeren gevormd worden. Dus, hoewel licht de groei van planten belemmert, is de zon toch wel degelijk een voorwaarde voor de voeding van de plant. En nu we de zon gehad hebben, moeten we ook de maan maar eens in ogenschouw nemen, want ook zij oefent invloed uit op het leven hier op aarde. Daarover Maandag. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 2