Ongeveer 40.000 staatlozen
worden weer Nederlanders
Toon Hermans zoekt talenten
3D
PANDA EN DE HAND-VIS
Wereldnieuws
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
...hedenavond
van 8-10 uur:
ZATERDAG 18 APRIL 1953
TWEEDE KAMER
Zuiver administratieve maatregel
zegt minister Donker
TWEEDE KAMER
Eind April debat
over Straatsburg
Werkkleding
nodig
merk KLM
Adviezen vastgesteld
voor bedrijfschappen
KVP-wethouder te
Nijmegen gaat naar
KNP over
Treinverkeer in Leiden
gedeeltelijk over
hoge spoorbaan
WANDELKOUSEN
en ENKALONS „50"
f3-
f 850
UW
Woensdagmiddag is er auditie in een Zandvoorts theater
Mr. R. H. Pos uit Suriname
terug in Nederland
Brand in Haagse
timmerfabriek
Ministeriële commentaren
op „Vrije Pers"-bestorming
Kerkelijk Nieuws
TocU ió het
zo
Bij de behandeling van het wetsontwerp
inzake voorzieningen tot wegneming van
staatloosheid in de Tweede Kamer heeft de
minister van Justitie mr. Donker, gezegd
dat het probleem der staatloosheid minder
ingewikkeld is dan men veelal meent. De
grote massa, die krachtens artikel 7 van
de Wet op het Nederlanderschap automa
tisch dit Nederlanderschap verloren toeri
zij zonder verlof van de Kroon in vreemde
krijgs- of staatsdienst traden, kan door
middel van een betrekkelijk eenvoudige
procedure weer in het bezit van het Neder
landerschap worden gesteld. Voor hen is
deze wet gemaakt en zij biedt, doordat hier
alle gevallen individueel worden behan
deld, de mogelijkheid de zware gevallen
er buiten te houden De gehele zaak kan
in twee jaar haar beslag krijgen.
De 20.000 N.S.K.K.'ers gaan, indien er
geen complicaties zijn, zonder meer de mo
len door, zei de minister. Wie echter ver
oordeeld is tot een gevangenisstraf van 20
jaar of meer komt voor herkrijging van het
Nederlanderschap niet in aanmerking. De
wapendragers voor wie de strafmaat on
geveer acht jaar was en die profiteerden
van de jubileumgratie, zijn na vier jaar en
acht maanden voorlopig in vrijheid gesteld.
In April 1950 waren er nog 2500 politieke
veroordeelden, maar onder hen bevinden
zich velen, die hun Nederlanderschap niet
hebben verloren. Slechts voor een deel
van hen is het herkrijgen van het Neder
landerschap een dubieuze zaak.
Vele Kamerleden hebben het woord ge
voerd over dit wetsontwerp. De eerste
spreker, de heer Scheps (P.v.d.A.), was
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Vroegdienst.
9.15 Kerkzang en kerkmuziek. 9.30 Nieuws.
9.45 Gabriëldag, causerie. 9.50 Platen. 9.55
Hoogmis. 11.30 Voor de zieken. 12.00 Radio
Philharmonisch orkest, gemengd koor en
voordracht. 12.30 Lunchconcert. 13.00
Nieuws. 13.10 Lunchconcert. 13.30 Voor de
jeugd. 14.15 Platen. 15.35 Eeuwfeest Kerke
lijke Hiërarchie, causerie. 16.05 Platen. 16.30
Vespers. 17.00 Gereformeerde Kerkdienst.
18.30 Platen. 19.00 Samenzang. 19.30 Gelooft
U dat?, causerie. 19.45 Nieuws. 20.00 De ge
wone man. 20.05 Gevarieerde muziek. 21.50
Nachtelijk verhoor, hoorspel. 22.45 Gebed.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.20 Platen. 8.25 Voor het
platteland. 8.35 Orgel, harp. viool en zang_.
8.55 Postduivenberichten. 9.00 Platen. 9.45
Geestelijk leven, causerie. 10.00 Voor de
jeugd. 10.30 Kerkdienst. 12.00 Postduivenbe
richten en Amusementsmuziek. 12.35 To
neelbeschouwing. 12.45 Habanera-orkest.
13.00 Nieuws. 13.05 Mededelingen of platen.
13.10 Amusementsmuziek. 13.50 Boekbespre
king. 14.10 Platen. 14.25 Voetbalwedstrijd
NederlandBelgië. 16.15 Platen. 16.50 Sport-
revue. 17.00 Gesprekken met luistèraars.
17.20 Van het Kerkelijk Erf. causerie. 17.30
Voor de jeugd. 17.50 Sportjournaal. 18.15
Nieuws en sportuitslagen. 18.30 Platen. 18.45
Volkszang en woordenspel. 19.30 Radiolym-
pus. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerde muziek.
21.05 Désirée, hoorspel. 21.55 Mededeling.
22.00 Amusements muziek. 22.30 Pianovoor
dracht. 23.00 Nieuws. 23.15 Reportage. 23.30
—24.00 Dansmuziek.
BRUSSEL, 324 M.
11.30 Kamermuziek. 12.10 Beiaardconcert.
12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 13.30 Voor de soldaten. 14.00
Platen. 17.00 Lichte muziek. 17.45 Sport
uitslagen. 17.50 Platen.. 18.00 Pianorecital.
18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00 Nieuws.
19.30 Alt en bariton. 20.00 Orkestconcert.
20.45 Zang en piano. 21.10 Orkestconcert.
21.40 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoek
programma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Dans
muziek.
BBC
8.00—8.15 Engelse les voor beginnelingen.
Deel 4. (Op 464, 49, 42 en 31 m.). 17.00—17.15
Engelse les voor beginnelingen. Deel 6. (Op
224, 49, 42 en 31 m.). 22.00—22.30 Nieuws.
De Engelse graafschappen: Buckinghamshire
(Op 224, 49 en 42 m.).
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport
uitslagen. 8.20 Platen. 9.00 Voor de zieken.
9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.30
Morgendienst. 11.00 Platen. 11.15 Geva
rieerd programma. 12.25 Voor boer en tuin
der. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Orgelconcert. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 12.15 Lichte muziek. 13.45 Hammond
orgel. 14.00 Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Lichte muziek. 15.35
Platen. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Vocaal
ensemble en solist. 16.50 Platen. 17.00 Voor
de kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending: Wat levert Suriname's bo
dem?. 18.00 Mannenkoor. 18.20 Sport. 18.30
Europese samenwerking voor jongeren, cau
serie. 18.45 Engelse les. 19.00 Nieuws en
weerberichten. 19.10 Hobo's en althobo. 19.30
Volk en Staat, causerie. 19.45 Harprecital.
20.00 Radiokrant. 20.20 Gevarieerde muziek.
20.45 Dood Spoor, hoorspel. 21.35 Platen.
22.00 Strijkorkest. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15 Man en Vrouw, causerie.
23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Morgenwijding. 9.15 Liederen. 9.25 Voor de
vrouw. 9.30 Platen. 11.00 Van de hak op de
tak, in en om de tuin, causerie. 11.15 Kamer
orkest. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Tn 't spionne
tje. 12.38 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen en platen. 13.30 Metropole
orkest. 14.00 Wat gaat er om in de wereld,
causerie. 14.20 Platen. 14.30 Voordracht.
14.45 Pianovoordrachten. 15.15 Voor de
vrouw. 16.15 Platen. 17.30 Voor de padvin
ders. 17.45 Platen. 17.50 Militair commen
taar. 18.00 Nieuws. 18.15 Lichte muziek. 18.30
Accordeonmuziek. 19.00 Muziekcauserie. 19.15
Reportage of nlaten. 19.25 Cabaret. 19.45 Re
geringsuitzending: De bestrijding van de
kopziekte. 20.00 Nieuws. 20.05 Omroeporkest.
21.05 Voordracht 21.20 Gevarieerd program
ma. 22.00 Mededelingen. 22.05 Muziekcause
rie. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 Film
programma. 23.45—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor
de landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Zang en piano. 13.30 Platen. 13.45 Zang
en piano. 14.00 Platen. 16.00 Vlaamse liede
ren. 16.15 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte
muziek. 18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.25
Financiële kroniek. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Kamer
orkest en solist. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws.
22.15 Orgel. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen.
Deel 4. (Op 464, 49, 42 en 31 m.L 22.00—22.30
Nieuws. Engelse les voor gevorderden. (Op
224, 49 en 42 m.)
bij de motivering van zijn standpunt be
wogen door sentiment. De heer L e m a i r e
(K.N.P.) zag er weinig bezwaar in de oud-
Spanjestrijders en de mensen uit 1914-1918
onder dezelfde procedure te laten vallen.
Jkvr. Wttewaal van Stoetwe
gen (C.H.) bestreed de redenering van de
heer Scheps, dat het hier om 40.000 land
verraders gaat. Evenmin kan men zeggen:
het zijn 40.000 ongelukkigen, voor wie men
nu de deur wijd open moet zetten. Er is
verschil tussen de N.S.K.K.-chauffeur en
de S.S.-gangmaker, een opvatting, die door
de heren Gortzak en Scheps werd bestre
den. Volgens jkvr. Wttewaal van Stoet
wegen heeft het terugwinnen van het Ne
derlanderschap met de berechting niets te
maken. Die berechting moet in de beoor
deling van het wetsontwerp ook buiten be
schouwing blijven.
Het verlies van het Nederlanderschap is
op zichzelf geen straf, het is een gevolg
van het daaromtrent bepaalde in de Wet
op het Nederlanderschap.
De heren Lemaire (K.N.P.) en Fok-
k e m a (A.R.) sloten zich aan bij de door
de heer Scheps ontwikkelde gedachte een
commissie uit de Kamer als adviescollege
te doen optreden, maar minister Donker
had aan een commissie geen behoefte.
De heer Scheps had gesproken van een
laatste stuiptrekking van de zuivering na
de oorlog, ma&r met deze opvatting gingen
de meeste sprekers niet accoord. De heer
Koersen (K.V.P.) achtte het ontwerp
-noodzakelijk in het staatsbelang. Hij vond
het ongewenst, de herverkrijging van het
Nederlanderschap in de Staatscourant te
doen publiceren. Maar de minister achtte
publicatie voor de mensen zelf van belang.
Nee, zei de heer Scheps.En de heer Gort
zak voegde er aan toe: het is goed dat men
Op aandringen van de heren Burger,
Schmal en Rutgers zal in de Tweede Ka
mer vóór het vertrek van de Nederlandse
delegatie naar de assemblee in Straatsburg
een Straatsburgdebat worden gehouden.
In Mei zal in de assemblée de Europese
grondwet behandeld worden en het wordt
van belang geacht, dat de Nederlandse
delegatie weet, hoe het Nederlandse parle
ment over deze aangelegenheid denkt.
Het debat zal waarschijnlijk op 28 en
29 April worden gehouden.
weet, welke landverraders het Nederlan
derschap hebben herkregen. Maar het ver
zet was zo groot, dat de heer Koersen zijn
amendement van die strekking maar in
trok.
De zaak de oud-Spanjestrijders en de
mensen van 1914-1918 heeft in het debat
een grote rol gespeeld. Jkvr. Wttewaal be
treurde het, dat deze mensen nu een beetje
tussen twee stoelen komen te zitten en de
heer Gortzak noemde het beschamend, dat
aan deze mensen de beloften van 1946 nog
niet zijn ingelost.
Minister Donker zei dat het aantal 1914-
1918-gevallen werd geschat op ongeveer
honderd. Het betreft veelal mensen die nu
in de Verenigde Staten, in Canada of in
Zuid-Afrika wonen. Van de oud-Spanje
strijders zijn er 84 genaturaliseerd. Onder
de ongeveer honderd anderen bevinden
zich lieden die op grond van bepaalde
feiten, onder meer van rechts of links
extreme activiteit, niet in aanmerking ko
men. Daarmee joeg de minister de heer
Gortzak in het harnas, maar zijn fel protest
stuitte af op 't ministeriële: wie nationaal-
socialist of communist is, is in beginsel be
reid de richtlijnen te volgen van een bui
tenlandse mogelijkheid en op grond daar
van moet naturalisatie worden afgewezen.
Minister Donker heeft er tenslotte geen
twijfel over laten bestaan, dat wat dit
ontwerp wil met berechting niets te maken
heeft, maar dat het een zaak is van zuiver
administratieve aard.
Dinsdag komen de artikelen en het wets
ontwerp in stemming.
ADVERTENTIE
DE MAART-PRIJSWINNAARS ZIJN:
le prijs: Corrie Meurs, Lindenstraat 80 Amsterdam
2e prijs: Nelly van Schijndel, Kerkstraat 51 Born (L)
3e prijs: Nellie de Groot, van Hogendorpstraat. 42III Amsterdam
4e prijs: Hans Schalk, Vlietstraat 26II. Amsterdam
Deze en de overige prijzen werden inmiddels aan de betreffende winnaars
toegezonden.
Sociaal Economische Raad
De Sociaal Economische Raad heeft, in
zijn vergadering van gistermiddag de ad
viezen en ontwerpen algemene maatrege
len van bestuur goedgekeurd tot het in
stellen van bedrijfschappen voor het schil
dersbedrijf, voor het stucadoorsbedrijf,
voor het steen-, kunststeen en houtgraniet-
mede voor het steenhouwersbedrijf.
Voorts werden de adviezen vast-
gekeurd. Voorts werden de adviezen vast
gesteld voor de instelling van de bedrijf
schappen van landbouw en bosbouw. Er
werd uitvoerig gediscussieerd over de vraag
of tuinzaadselectiebedrijven en kweekbe-
drijven voor landbouwgewassen al of niet
onder het Landbouwschap zouden moeten
vallen. Zij stonden in het advies en zijn
er in gebleven, omdat amendementen van
prof. Van der Grinten en van de heer
Boersma, die schrapping beoogden, met
grote meerderheid verworpen werden.
Betoogd is, dat genoemde bedrijven een
zeer groot verschil vertonen met nol-male
landbouwbedrijven, omdat zij bestaan uit
research, teelt en handel en dat men ze
daarom niet onder het landbouwschap zou
kunnen brengen.
Daartegen werden argumenten inge
bracht als dit, dat deze bedrijven primair
met bodemcultuur verweven zijn, zoals ook
de bloembollenteelt, waarvan de handel
in belangrijkheid toch ook uit gaat boven
de cultuur zelve.
De heer J. Tilaan, wethouder van On
derwijs te Nijmegen, lid van de KVP, heeft
zijn functie met ingang van 1 Mei neer
gelegd. Dit aftreden jioudt verband met
het feit, dat hij als lid van de KVP heeft
bedankt en lijsttrekker is geworden van
de KNP bij de komende raadsverkiezingen.
Met ingang van Maandag zal in Leiden
het treinverkeer in de richting Den Haag
over de nieuwe hoge baan geleid worden.
Op 4 Mei volgt het treinverkeer in-de rich
ting Amsterdam.
Daarmede zijn de Leidse spoorwegwer-
ken geenszins afgelopen. Het nieuwe sta
tion ligt nog niet aan de nieuwe spoorbaan,
want tussen beide ligt nog de lage baan,
die eerst verwijderd zal moeten worden
alvorens de hoge baan tot aan het station
kan worden verbreed. Het spoor gaat voor
lopig nog over een hulpbrug over de Rijns-
burgerweg, want het definitieve viaduct
kan pas voltooid worden nadat de oude
lage baan niet meer in gebruik is. Het.zal
nog een jaar duren voordat dit viaduct in
gebruik kan worden gesteld.
ADVERTENTIE
Speciale Zaterdagavond-aanbieding van GERZON
linksgeweven
vèr onder de normale prijs
Deze links geweven wandelkous is met perion versterkt en voorzien
speciale rekbare boord, r -«65
uitsluitend hedenavond per paar
per 2 paar
De Enkalons „50", de meest practische nylons voor de werkende vrouw,
zijn vervaardigd van 50 denier enkalongaren, bijna dubbel zo sterk,
uiterst elastisch, links geweven r 75
per 2 paar
links geweven r m
en met volledige mindering. Zeer r ZL
beperkte voorraadHedenavond p.p.
fgp Uw Model
Modehuis in de bloemenstad
Toon Hermans, die tot dusver optrad
onder auspiciën van een Amsterdamse
theaterdirectie, heeft gedurende de laatste
maanden een geheel nieuw plan uitge
broed. In het komende seizoen wil hij op
een andere wijze dan voorheen voor het
voetlicht treden, los van de sleur waarin
het Nederlandse cabaret zijns inziens
meer en meer dreigt te verstarren. Daartoe
zal hij een eigen ensemble samenstellen,
grotendeels bestaande uit „verse" krach
ten.
Om de geschikte mensen te kunnen uit
kiezen zal hij Woensdagmiddag in het
theater Monopole te Zandvoort een soort
talentenmarkt houden, een auditie, waar
al diegenen welkom zijn, die menen iets
bijzonders te kunnen en die aanleg hebben
voor muziek, toneel, dans, cabaret of dé-
coratiekumst. Hermans wil het materiaal
zelf beoordelen en verder opleiden. Het
zal er heel anders toegaan dan op een ax-
tistenbeurs. „Ik stel mij voor ongeveer te
werk te gaan als een Italiaanse filmregis
seur", zo vei telde Toon Hermans ons, toen
wij hem om nadere inlichtingen vroegen.
„Dat wil zeggen, dat ik in de eerste plaats
zal letten cp bijzondere kenmerken der
uiterlijke verschijning of in de manier van
doen, die ik precies kan uitbuiten zoals dat
voor mijn programma nodig is. Het zal
daarbij dikwijls gaan om de ontdekking
van juist die talenten, waarvan de mensen
zelf niet weten dat ze die bezitten".
De geselecteerden zeilen verder worden
getramd in eenstudio in een oud huis te
Amsterdam, een soort kleinkünst-acade-
mie, waar de gehele productie wordt voor
bereid. Niet alleen worden daar de repeti
ties gehouden („Dat is beter dan in een
hötelzaaltje, waar om het half uur een
kellner komt vragen of er misschien nog
koffie moet wezen!", zo voegde Toon Her
mans aan zijn uiteenzetting toe) en lessen
gegeven, maar ook de costuums vervaar
digd en de benodigde décors geschilderd.
Alles wordt in eigen hand gehouden. „Op
de Hollandse manier kan ik niet meer
werken", aldus de populaire nemer van dit
ADVERTENTIE
Onder controle van de Nederlandsche Vegetariërsbond.
De uit het jaar 1722 daterende molen
„Het Prinsenhof" te Westzaan, die sinds eind
December 1950 met slechts twee wieken
maalt, zal binnenkort hersteld worden. „Het
Prinsenhof" is een der weinige molens, die
nog dagelijks op windkracht in bedrijf is.
Gisteravond is de algemeen vertegen
woordiger van Suriname in Nederland, mr.
R. H. Pos, in gezelschap van zijn echtge
note, uit Suriname op Schiphol aangeko
men.
Met betrekking tot de hervatting van de
Ronde Tafel-Conferentie zeide de heer Pos,
dat de Surinaamse landsregering tot nu
toe van de Nederlandse regering geen
mededeling heeft ontvangen, dat zij zou
afwijken van de overeenstemming, die te
New York en later in Suriname was ver
kregen ten aanzien van de punten betref
fende de toekomstige verhouding tussen de
rijksdelen. Wel stelde de Nederlandse re
gering er Suriname van in kennis, dat er
naar aanleiding van de debatten in het
Nederlandse parlement, moeilijkheden wa
ren gerezen. Suriname wacht thans af, wat
het resultaat zal zijn van de besprekingen
in de door de ministerraad ingestelde com
missie, bestaande uit de ministers Beel,
Donker en Kernkamp.
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag is
omstreeks een uur brand uitgebroken in
de timmerfabriek van de n!v. Van Malsen
te 's-Gravenhage. De brand begon in een
houtopslagplaats buiten de fabriek en sloeg
vervolgens over op een vleugel van het
fabrieksgebouw.
De brandweer slaagde er in de brand
tegen twee uur meester te worden. De
brand is waarschijnlijk ontstaan door een
achteloos weggeworpen peukje sigaret. De
aangerichte schade raamt de brandweer
voorlopig op ongeveer 25.00,De N.V.
is verzekerd.
20. Moedig stapte Panda het donkere zaal
tje binnen om te bewijzen, dat daar geen
levende skeletten waren. „Wat een dappere
knaap!", zeiden de zaalwachters, die zich
nu een beetje voor hun wilde vlucht
schaamden. „Wel, ahum", zei Pat, „ik heb
mijn assistent geleerd om altijd het hoofd
koel te houden. Rustig deduceren en com
bineren, dan heeft men geen angstens. Den
kend volgens mijn methode heeft dat knaap
als volgt geredeneerd: Een skelet is een
beest met het binnenste buiten en het bui
tenste er af. En als het buitenste er af is,
leeft het binnenste niet meer, dus bestaan
er geen levende skelettens". De wachters
knikten, hoewel zij de haarfijne deducties
van de grote detective niet helemaal kon
den volgen. „En dus", vervolgde Pat O'No-
zel, „hebben ik en mijn assistent geen vre-
zens
Nauwelijks was hij uitgesproken,
of uit het donkere zaaltje klonk een angst
kreet van Panda, die door het hele museum
weergalmde. „Wa... wat... wat is dat?!",
hijgden Pat en de wachters, zich verschrikt
gedurfde initiatief. „Op de oude basis van
een liedje en een schetsje met steeds de
zelfde gezichten komen we geen stap ver
der. De hele boel wordt zodoende dor en
on-artistiek".
Over de aard van het nieuwe program
ma kon of wilde Toon Hermans ons nog
geen nadere bijzonderheden geven. Maar
wel beloofde hij, dat het een revue van
„doorgecompoaieerde kolder" zal worden,
afwijkend van het gebruikelijke cabaret.
En wat de toekomstige medewerkers be
treft: in de eerste plaats zal gelet worden
op persoonlijke eigenschappen. Er worden
ongeveer twintig mensen gezocht voor
verdere opleiding.
Toon Hermans wil de première van zijn
nieuwe programma reeds eind Juli geven.
Hij hoopt een seizoen van acht maanden in
Amsterdam (Klein Komedie), Rotterdam,
Den Kaag en de provincie te kunnen vol-
boeken. Daarna gaat hij voor vier maan
den v/eer in Amerika op een ander gebied
zijn geluk beproeven.
Mononutu: „Les om beter met
gevoeligheden te rekenen"
DJAKARTA (Ancta). De Indonesische
minister van Onderwijs, Bah der Djohan,
heeft medegedeeld, dat hij het „eigen rech
ter spelen" van de studenten in Soerabaja
tegen „Do Vrije" Pers" bgjreurt. Hij zal
nadere inlichtingen vragefi' omtrent het ge
beurde. De minister betoogde, dat men ook
op de achtergrond van het gebeurde moet
Ietten en meende, dat deze kwestie een
der symptonen van de morele crisis is.
De minister van Voorlichting, Mononutu,
betreurde het voorgevallene eveneens, maar
voegde er aan toe dat zij tevens een les
voor de buitenlandse pers in Indonesië is
om zorgvuldiger met de gevoeligheden der
Indonesische maatschappij rekening te
houden. Hij wees er op, dat de Indonesi
sche jeugd van 1945 tot 1950 leerde de
Nederlanders op alle gebieden te bestrijden
en dat thans een langdurig proces tot wij
ziging nodig is.
Naar aanleiding van de incidenten werden
91 studenten te Soerabaja aangehouden.
Zij werden Donderdagavond een voor een
verhoord en vervolgens vrijgelaten.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Scherpenzeel (Geld.) (toez.)
H. Harkema te Zeist; te Bathmen (toez.)
A. J. Onstenk te Oostmarsum.
Geref. kerken
Tweetal te Appingedam (vac. E. J.
Oomkes) J. v. Dijk te Nieuwleusen en H.
Hogenhuis te Onnen.
Beroepen te Barchem (als evang.pred.)
H. Bouma te Nieuw-Loosdrecht.
Geref. gemeenten
Beroepen te Boskoop Chr. v. Dam te
Amsterdam-C.; te 's-Gravenhage W. de
Wit te Moerkapelle.
Verzet. Een officiële woordvoerder van de
Zuid-Koreaanse regering heeft te Poe-
san verklaard, dat Zuid-Kprea zich zal
verzetten tegen overbrenging van niet-
communistische Koreaanse krijgsgevan
genen naar een neutraal lamd, „Deze
krijgsgevangenen", zei hij, „zijra broe
ders voor ons, die met ons onder de
mocratische wetten willen leven"'. Deze
gevangenen dienen na een bestand in
Korea te worden vrijgelaten.
Oproep. Lester Markel, red»cteur van ct«f
New York Times, heeft er bij de Ame
rikaanse hoofdredacties op aangedron
gen meer buitenlands nieuws te geven
en de internationale gebeurtenissen met
meer kennis van zaken te interprete
ren. Hij gaf als zijn mening, dat vele
bladen te veel vertrouwen op artikelen
schrijvers en commentators, „die rad
van tong in buitenlandse aangelegenhe
den duiken". Ook neemt hij een neiging
waar om geheel op de regeringspropa-
ganda te vertrouwen. „Sommige men
sen denken, dat als wij enkele stoten
op de trompet van de „Stem van Ame
rika" geven, de muren van het rode
Jericho wel zullen instorten", aldus
Markel
Verklaring. Charles Chaplin heeft Vrijdag
in Londen, kort na aankomst uit Zwit
serland, een verklaring uitgegeven,
waarin hij zegt niet naar de Verenigde
Staten te zullen terugkeren, omdat hij
daar sedert de oorlog het voorwerp van
„leugens en boosaardige propaganda
door machtige reactionnaire groepen"
is geweest. Onder die omstandigheden
kan hij zijn werk in de V.S. niet voort
zetten, zo zei hij.
Beschuldiging. Veertien radicale afgevaar
digden hebben in het Argentijnse par
lement Ferón beschuldigd van het in
elkaar zetten van „een armzalige imi
tatie van de Rijksdagbrand". Zij doel
den op ae bomaanslag van Woensdag.
De afgevaardigden achten de president
verantwoordelijk voor het feit, dat de
regering niet in staat is de ernstige
problemen van het land op te lossen.
„De officiële bedoeling is kennelijk de
aandacht van het volk af te leiden van
de morele crisis en de economische in
eenstorting", aldus de afgevaardigden.
Er zijn na de bomaanslag 200 mensen
gearresteerd.
Verdreven. Duizenden inheemsen zijn ver
dreven uit twee dorpen nabij Nairobi,
de hoofdstad van Kenya, die volgens
de politie haarden van Mau-Mau-acti-
viteiten zijn. De dorpen zullen met de
grond gelijk worden gemaakt. De on
geveer zevenduizend inwoners trekken
nu met hun vee en verdere bezittingen
naar Kikoejoe-reservaten in het Noor
den van het land. Vrijdagochtend vroeg
hadden politie en militairen de beide
dorpen omsingeld. Alle volwassenen
werden ondervraagd en in totaal zeven
honderd verdachte personen zijn aan
gehouden.
Aggressie. Birma 'heeft Vrijdag bij de po
litieke commissie van de UNO zijn
klacht, dat nationalistisch China aggres-
sie heeft gepleegd tegen Birmees grond
gebied, ingediend. De 12.000 nationalis
ten die in Birma opereren „geloven,
dat hun redding ligt in een derde we
reldoorlog", aldus verklaarde de Bir
mese afgevaardigde Thien. Hij herin
nerde aan de verklaring van Amerika,
Frankrijk en Engeland in de UNO, vol
gens welke deze landen geen commu
nistische aggressie in Zuidoost-Azië
zouden gedogen. „Aggressie is aggres
sie", aldus Thien, „onafhankelijk van
de identiteit van de aanvaller".
Vrijlating. Het Russische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft Amerika
meegedeeld dat de Noord-Koreaanse
autoriteiten zeven Amerikanen zullen
vrijlaten, die door de communisten wer
den gevangen genomen toen de Kore
aanse oorlog uitbrak, zo deelt het Ame
rikaanse departement van Buitenlandse
Zaken mee. De Noord-Koreanen hebben
verklaard dat drie Amerikanen, onder
wie een Katholieke bisschop, zijn ge
storven en dat drie anderen vermist
worden. De zeven die op vrije voeten
worden. De zeven, die op vrije voeten
geestelijke, vijf Methodistische zende
lingen en een vroegere ambtenaar van
het Amerikaanse departement van Bui
tenlandse Zaken.
Bü de onbewaakte overweg MeuLun-
teren aan de spoorlijn AmersfoortArnhem
is de honderdste automatische knipperlicht
installatie in werking gesteld.
DE weg van Keulen, via Heerlen, Maas
tricht, Tongeren en Bavaai naar de
Kanaalkust, markeerde in de vierde eeuw
n. Chr. de uiterste grens van het Romeinse
Rijk in het Noorden. Deze weg was voor
zien van talrijke versterkte steunpunten
die het overschrijden van de linie door
onbevoegden konden beletten. Talrijke
wachttorens maakten een permanente be
spieding van het omliggende gebied moge-
lijk en tenslotte waren er nog
de plaatselijke garnizoenen die
zich op elk alarmsignaal langs
de heirbaan konden spoeden
om het betreden van Romeins
gebied aan kwaadwilligen te
ontzeggen.
Het klinkt wellicht wat hard
voor Nederlandse oren, doch
bij deze weg eindigde niet alleen het Ro
meinse Rijk, maar ook een goed deel van
datgene wat wij thans onder cultuur ver
staan. Alles wat ten Noorden van deze linie
lag was wildernis, waarin zich geen enkel
centrum van beschaving bevond. Vondsten
die op aanwezigheid van Romeinse cultuur
uit deze tijd wijzen, zijn in het Nederlands-
Vlaamse gebied vrijwel niet aangetroffen.
Nederland was in die dagen een vergeten,
gedeeltelijk ondergelopen en grotendeels
drassige uithoek, schaars bewoond door
delen van Germaanse stammen die hier
een primitief bestaan leidden.
Hoe anders was dit aan de andere zijde
van de Grens, in Gallië, waar de bevolking
reeds sedert de 2de eeuw vóór Chr. een
vrij hoge trap van beschaving had bereikt!
Wel hadden vele volken zich in de loop
der eeuwen in dit gebied genesteld, doch
zij waren zo gering in aantal in vergelij
king tot de autochtone bevolking van dit
gebieddat zij bijna zonder resten werden
omwendend. Meteen zagen zij Panda in
paniek naar buiten stormen, gevolgd door ,CO(.Cfl WKIUt:ic
het geraamte van een voorwereldlijk, j geabsorbeerd.' Nade^verovering'v^'d^e
kikvors, dat naargeestig met zijn botten streken door de Romeinen hebben de be-
rammelde. Woners na enkele eeuwen, hun cultuurin
stellingen en taal moeten opgeven voor die
der overheersers. Hoe dit ook zij, achter
de zoeven genoemde Noordelijke linie be
vond zich een goed georganiseerde staat,
waarvan de bewoners deel hadden aan vei
ligheid, be stuur szekerheid en cultuur. Het
land was onderworpen aan een centrale
organisatie, beheerst door een vaste ad
ministratie met een korps van ambtenaren.
Het zo genoemde vulgair latijn" waaruit
later het Frans is voortgeko
men, was hier de taal.
Het is duidelijk dat de Noor
delijke verdedigingslinie niet
alleen een staatkundige schei
ding bewerkstelligde, maar te
vens een culturele en taalkun
dige afbakening zal zijn ge
weest. En'toen deze linie voor
de druk der Germaanse stammen bezweek
en de Franken het land binnenstroomden,
had dit niet tot gevolg dat men vergeve
ons de term het cultuurfront bezweek,
doch wèl dat de Franken deel kregen aan
de hier gevestigde cultuur. Zij maakten de
taal van het land tot de hunne, al hebben
zij uiteraard op de vorming van die taal
invlo.ed uitgeoefend. Uiteraard zijn er nog
andere omstandigheden in het spel ge
weest die het voortbestaan van de Ro
meins-Germaanse taailinie tot in onze tijd
hebben bevorderd (o.a. het feit dat de ker
kelijke bestuursindeling samenviel met de
staatkundige) maar in grote trekken kan
het ontstaan van de scherpe scheiding tus
sen de Franse en de Nederlandse taal in
België ons op deze wijze begrijpelijk zijn.
Minder begrijpelijk is echter het pro
bleem van de verborgen schat die wij met
u zouden willen opsporen, doch waarvoor
momenteel de plaatsruimte ontbreekt.
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden
H. PéTILLON.
